intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Tài liệu ôn thi tốt nghiệp môn Địa lý năm 2010 - phần 5

Chia sẻ: Nguyễn Ngân | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST
Báo xấu
183
lượt xem 82
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'tài liệu ôn thi tốt nghiệp môn địa lý năm 2010 - phần 5', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tài liệu ôn thi tốt nghiệp môn Địa lý năm 2010 - phần 5

  1. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p -Xu hư ng chung: gi m t tr ng khu v c Nhà nư c (25,1%-năm 2005), tăng t tr ng khu v c ngoài Nhà nư c (31,2%), ñ c bi t là khu v c có v n ñ u tư nư c ngoài (43,7%). -S chuy n trên là tích c c, phù h p v i ñư ng l i m c a, khuy n khích phát tri n các thành ph n kinh t c a ð ng ta. BÀI 27. V N ð PHÁT TRI N M T S NGÀNH CÔNG NGHI P TR NG ðI M I.Ki n th c tr ng tâm: I. Công nghi p năng lư ng: 1/ Công nghi p khai thác nguyên nhiên li u: a/Công nghi p khai thác than: -Than antraxít t p trung Qu ng Ninh v i tr lư ng hơn 3 t t n, chi m hơn 90% tr lư ng than c nư c, ngoài ra còn có than m Thái Nguyên, than nâu ðBSH, than bùn Cà Mau… -Than ñư c khai th c dư i hình th c l thiên và h m lò. Năm 2005, s n lư ng than ñ t hơn 34 tri u t n, tiêu th trong và ngoài nư c. b/Công nghi p khai thác d u khí: -T p trung các b tr m tích ngoài th m l c ñ a: b tr m tích s.H ng, Trung B , C u Long, Nam Côn Sơn, Th Chu-Mã Lai, v i tr lư ng vài t t n d u, hàng trăm t m3 khí. -Năm 1986, b t ñ u khai thác ñ n năm 2005, s n lư ng d u ñ t 18,5 tri u t n. (Năm 2009, ñưa vào h at ñ ng nhà máy l c d u Dung Qu t, Qu ng Ngãi). -Khí ñ t còn ñư c ñưa vào ph c v cho các ngành công nghi p ñi n l c, s n xu t phân bón như: nhà máy nhi t ñi n và s n xu t phân ñ m Phú M , Cà Mau. 2/ Công nghi p ñi n l c: a/Tình hình phát tri n và cơ c u: -ð n nay, s n lư ng ñi n tăng r t nhanh ñ t 52,1 t kwh (2005), trong ñó nhi t ñi n cung c p 70% s n lư ng ñ ên -ðư ng dây 500 kv ñư c xây d ng t Hoà Bình ñi Phú Lâm (tp.HCM) ñưa vào ho t ñ ng. b/Th y ñi n: + Ti m năng r t l n, kho ng 30 tri u KW, t p trung h th ng sông H ng (37%) và sông ð ng Nai (19%). + Hàng lo t các nhà máy th y ñi n công su t l n ñang ho t ñ ng: Hòa Bình (1900 MW), Yaly (700MW), Tr An (400 MW)… + Nhi u nhà máy ñang tri n khai xây d ng: Sơn La (2400 MW), Tuyên Quang (340 MW) c/Nhi t ñi n: + Nhiên li u d i dào: than, d u khí; ngu n nhiên li u ti m tàng: năng lư ng m t tr i, s c gió… + Các nhà máy nhi t ñi n phía b c ch y u d a vào than Qu ng Ninh, các nhà máy nhi t ñi n mi n Trung và mi n Nam ch y u d a vào d u, khí. + Hàng lo t nhà máy nhi t ñi n có công su t l n ñi vào ho t ñ ng: Ph L i 1 và 2 (trên 1000 MW), Uông Bí và Uông Bí m r ng (450 MW), Phú M 1, 2, 3, 4 (4100 MW), Cà Mau 1, 2 (1500 MW)… II. Công nghi p ch bi n lương th c, th c ph m: có nhi u ti m năng phát tri n: ngu n nguyên li u t i ch , phong phú; th trư ng tiêu th l n… 1/Công nghi p ch bi n s n ph m tr ng tr t: -Công nghi p xay xát phát tri n m nh, s n lư ng g o, ngô xay xát ñ t 39,0 tri u t n (2005) phân b t p trung tp.HCM, HN, ðBSH, ðBSCL. -Công nghi p ñư ng mía: s n lư ng ñư ng kính ñ t 1,0 tri u t n (2005) phân b t p trung ðBSCL, ðNB, DHMT… -Công nghi p ch bi n cafe, chè, thu c lá phát tri n m nh: ch bi n chè ch y u TD-MN BB, Tây Nguyên-SL ñ t 127.000 t n; ch bi n cafe ch y u Tây Nguyên, ðNB, BTB-SL ñ t 840.000 t n cafe nhân; -Công nghi p rư u, bia, nư c gi i khát phát tri n nhanh. Hàng năm sx 160-220 tri u lít rư u, 1,4 t lít bia t p trung nh t tp.HCM, HN, HP, ðN… 2/Công nghi p ch bi n s n ph m chăn nuôi: 41
  2. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p -Chưa phát tri n m nh do cơ s nguyên li u cho ngành còn h n ch . -Các cơ s ch bi n s a và các s n ph m t s a t p trung m t s ñô th l n. S n lư ng s a ñ c trung bình hàng năm ñ t 300-350 tri u h p. -Th t và s n ph m t th t Hà N i, tp.H Chí Minh. 3/Công nghi p ch bi n thu , h i s n: -Ngh làm nư c m m n i ti ng Cát H i (HP), Phan Thi t (Bình Thu n), Phú Qu c (Kiên Giang). S n lư ng hàng năm ñ t 190-200 tri u lít. -Ch bi n tôm, cá và m t s s n ph m khác: tăng trư ng nhanh ñáp ng nhu c u trong và ngoài nư c phát tri n t p trung ðBSCL. II.Tr l i câu h i và bài t p: 1/ T i sao công nghi p năng lư ng l i là ngành công nghi p tr ng ñi m c a nư c ta? a/ Th m nh lâu dài: ngu n nhiên li u phong phú: - Than antraxít t p trung Qu ng Ninh v i tr lư ng hơn 3 t t n, ngoài ra còn có than nâu, than m , than bùn… - D u khí v itr lư ng vài t t n d u, hàng trăm t m3 khí. - Th y năng có ti m năng r t l n, kho ng 30 tri u KW, t p trung h th ng sông H ng (37%) và sông ð ng Nai (19%). - Th trư ng tiêu th r ng l n, ñáp ng nhu c u cho s n xu t và sinh ho t c a ngư i dân. b/ Mang l i hi u qu cao: - ð y m nh t c ñ phát tri n kinh t , ph c v công cu c CNH, HðH. Than, d u thô còn có xu t kh u. - Nâng cao ñ i s ng nh t là ñ ng bào vùng sâu, vùng xa. - Gi m thi u ô nhi m môi trư ng. c/ Tác ñ ng ñ n các ngành kinh t khác: Tác ñ ng m nh m và toàn di n ñ n các ngành kinh t v quy mô, k thu t-công ngh , ch t lư ng s n ph m… 2/ T i sao công nghi p ñi n l c l i là ngành công nghi p tr ng ñi m c a nư c ta? a/ Th m nh lâu dài: - Ngu n năng lư ng phong phú: + Than tr lư ng l n, t p trung Qu ng Ninh… + D u, khí tr lư ng l n, t p trung các b tr m tích ngoài th m l c ñ a phía Nam. + Ti m năng thu ñi n l n (hơn 30 tri u kw), t p trung trên h th ng sông H ng và sông ð ng Nai. + Các ngu n năng lư ng khác: gió, thu tri u, năng lư ng m t tr i… - Th trư ng tiêu th r ng l n v i nhu c u ngày càng tăng. b/ Mang l i hi u qu cao: - ðã và ñang hình thành m ng lư i các nhà máy ñi n cùng v i h th ng ñư ng dây t i ñi n cao áp 500 kv. - ðem l i hi u qu cao v kinh t , xã h i. - Ph c v các ngành kinh t và ñ i s ng c a ngư i dân. c/ Tác ñ ng ñ n các ngành kinh t khác: Phát tri n ñi n l c ñi trư c m t bư c nh m t o thu n l i thúc ñ y các ngành kinh t khác phát tri n v quy mô, công ngh , ch t lư ng s n ph m…ph c v nhu c u CNH, HðH. 3/ T i sao công nghi p ch bi n LT-TP l i là ngành công nghi p tr ng ñi m c a nư c ta? a/ Th m nh lâu dài: - Ngu n nguyên li u t i ch , phong phú: d n ch ng lương th c, chăn nuôi, thu s n… - Th trư ng tiêu th r ng l n trong và ngoài nư c. - Co s v t ch t k thu t ñư c chú tr ng ñ u tư. b/ Mang l i hi u qu cao: - Không ñòi h i v n ñ u tư l n nhưng l i thu h i v n nhanh. - Chi m t tr ng khá cao trong giá tr s n lư ng công nghi p c nư c và giá tr xu t kh u. - Gi i quy t nhi u vi c làm và nâng cao thu nh p c a ngư i lao ñ ng. c/ Tác ñ ng ñ n các ngành kinh t khác: - Thúc ñ y s hình thành các vùng chuyên môn hóa nông nghi p. 42
  3. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p - ð y m nh phát tri n các ngành ngư nghi p, s n xu t hàng tiêu dùng, cơ khí… 4/ Hãy xác ñ nh các nhà máy th y ñi n l n nh t c a nư c ta trên b n ñ và gi i thích s phân b c a chúng. - Th y ñi n Hòa Bình trên sông ðà, công su t 1920 MW, thu c t nh Hòa Bình. - Th y ñi n Yaly trên sông Xê-xan, công su t 720 MW, thu c t nh Gia Lai. - Th y ñi n Tr An trên sông ð ng Nai, công su t 400 MW, thu c t nh ð ng Nai. - Th y ñi n Hàm Thu n-ða Mi trên sông La Ngà, công su t 470 MW, thu c t nh Bình Thu n. - ðang xây d ng nhà máy th y ñi n Sơn La trên sông ðà, công su t 2400 MW, thu c t nh Hòa Bình. * Gi i thích: - Các nhà máy th y ñi n ñ u phân b trên các con sông có ñ d c l n, ngu n nư c d i dào. - S phân b các nhà máy th y ñi n nư c ta ch y u t p trung 3 h th ng sông l n: + H th ng sông H ng và sông ðà. + H th ng sông Xê-xan, Xrê-pôk. + H th ng sông ð ng Nai. BÀI 28 .T CH C LÃNH TH CÔNG NGHI P I.Ki n th c tr ng tâm: I. Khái ni m T ch c lãnh th công nghi p là s s p x p, ph i h p gi a các quá trình và cơ s sx công nghi p trên m t lãnh th nh t ñ nh ñ s d ng h p lý ngu n l c s n có ñ ñ t hi u qu kinh t cao. II. Các nhân t ch y u nh hư ng ñ n các hình th c t ch c lãnh th công nghi p -Bên trong: +VTðL +TNTN: khoáng s n, ngu n nư c, tài nguyên khác +ði u ki n KT-XH: dân cư và lao ñ ng, trung tâm kinh t và m ng lư i ñô th … -Bên ngoài: +Th trư ng +H p tác qu c t : V n, công ngh , t ch c qu n lý III.Các hình th c ch yêu t ch c lãnh th công nghi p. a) ði m công nghi p: có nhi u Tây B c, Tây Nguyên b) Khu công nghi p, khu ch xu t, khu công ngh cao: t p trung ðNB, ðBSH, DHMT c) Trung tâm công nghi p r t l n, l n như: tp.HCM, HN có ý nghĩa qu c gia. d) Vùng công nghi p: c nư c có 6 vùng công nghi p. - Vùng 1: các t nh thu c TD-MN B c B , tr Qu nh Ninh. - Vùng 2: các t nh thu c ðBSH và Qu ng Ninh, Thanh Hóa, Ngh An, Hà Tĩnh. - Vùng 3: các t nh t Qu ng Bình ñ n Ninh Thu n. - Vùng 4: các t nh thu c Tây Nguyên, tr Lâm ð ng. - Vùng 5: các t nh thu c ð ng Nam B , Lâm ð ng, Bình Thu n. - Vùng 6: các t nh thu c ðBSCL. II.Tr l i câu h i và bài t p: 1/ T i sao các khu công nghi p t p trung (KCN) l i phân b ch y u ðNB, ðBSH và DHMT? - ðây là nh ng khu v c có VTðL thu n l i cho phát tri n s n xu t, giao thương. - Có k t c u h t ng t t, ñ c bi t là GTVT và TTLL. - Ngu n lao ñ ng d i dào có ch t lư ng cao, th trư ng tiêu th r ng l n. - Có các vùng kinh t tr ng ñi m. - Thu hút ñ u tư nư c ngoài l n trong c nư c. - Cơ ch qu n lý có nhi u ñ i m i, năng ñ ng. 2/ T i sao ðông Nam B có giá tr s n xu t công nghi p l n nh t c nư c? - Có v trí ñ a lý thu n l i giao thương và n m trong vùng kinh t tr ng ñi m phía Nam. - Có tr lư ng l n v d u khí. Ngoài ra còn có ti m năng v thu ñi n, tài nguyên r ng, thu s n…và là vùng chuyên canh cây công nghi p l n nh t c nư c. - Ngu n lao ñ ng d i dào, có trình ñ chuyên môn cao, th trư ng tiêu th r ng l n. 43
  4. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p - Cơ s v t ch t k thu t t t hơn các vùng khác. Có thành ph H Chí Minh-trung tâm kinh t l n nh t nư c. - Thu hút ñ u tư nư c ngoài l n nh t c nư c. - Có ñư ng l i phát tri n năng ñ ng. 3/ Trình bày nh ng ñ c ñi m chính c a vùng công nghi p. C nư c ñư c phân thành 6 vùng công nghi p: - Vùng 1: các t nh thu c TD-MN B c B , tr Qu nh Ninh. - Vùng 2: các t nh thu c ðBSH và Qu ng Ninh, Thanh Hóa, Ngh An, Hà Tĩnh. - Vùng 3: các t nh t Qu ng Bình ñ n Ninh Thu n. - Vùng 4: các t nh thu c Tây Nguyên, tr Lâm ð ng. - Vùng 5: các t nh thu c ð ng Nam B , Lâm ð ng, Bình Thu n. - Vùng 6: các t nh thu c ðBSCL. * M t s ñ c ñi m chính : -Có quy mô lãnh th l n nh t trong các hình th c t ch c lãnh th công nghi p. -Có m i quan h ch t ch v s n xu t, công ngh ,... - Có m t s nhân t t o vùng tương ñ ng. -Có m t ho c vài ngành công nghi p chuyên môn hóa. - Thư ng có m t TTCN mang tính ch t t o vùng ho c là h t nhân cho s phát tri n c a vùng. 4/ Hãy trình bày quy mô và cơ c u ngành c a 2 trung tâm công nghi p Hà N i & tp.HCM. T i sao ho t ñ ng công nghi p l i t p trung 2 trung tâm này? a.Quy mô và cơ c u: Tp.HCM là TTCN l n nh t nư c, quy mô: trên 50.000 t ñ ng, g m nhi u ngành: cơ khí, luy n kim ñen, ñi n t , ô-tô, hóa ch t, d t may, ch bi n th c ph m, v t li u xây d ng. Hà N i là TTCN l n th 2, quy mô t 10.000-50.000 t ñ ng, g m nhi u ngành: cơ khí, luy n kim ñen, luy n kim màu, ñi n t , ô-tô, hóa ch t, d t may, ch bi n th c ph m, s n xu t gi y. b.Ho t ñ ng công nghi p t p trung ñây vì có nh ng l i th : -Tp.HCM: có ưu th v VTðL, n m trong ñ a bàn vùng kinh t tr ng ñi m phía Nam, ñ c bi t có c ng Sài Gòn v i năng l c b c d l n nh t c nư c. Ngu n lao ñ ng d i dào, có tay ngh cao. KCHT phát tri n m nh, nh t là GTVT & TTLL. ðư c s quan tâm c a Nhà nư c & là nơi thu hút ñ u tư nư c ngoài vào l n nh t c nư c. -Hà N i: là th ñô, n m trong vùng kinh t tr ng ñi m phía B c, có s c hút ñ i v i các vùng lân c n. Có l ch s khai thác lâu ñ i. Ngu n lao ñ ng d i dào, có chuyên môn cao. Là ñ u m i giao thông quan tr ng phía B c. ðư c s quan tâm c a Nhà nư c & thu hút ñ u tư nư c ngoài l n th 2, sau tp.HCM. BÀI 29. V N ð PHÁT TRI N GIAO THÔNG V N T I VÀ THÔNG TIN LIÊN L C I.Ki n th c tr ng tâm: I. GTVT: 1/ ðư ng b : *S phát tri n: -Ngày càng ñư c m r ng và hi n ñ i hóa. -M ng lư i ñư ng b ñã ph kín các vùng, tuy nhiên m t ñ ñư ng b v n còn th p so v i m t s nư c trong khu v c, ch t lư ng ñư ng còn nhi u h n ch . *Các tuy n ñư ng chính: -QL 1 và ñư ng HCM là 2 tr c ñư ng b xuyên qu c gia. QL 1 ch y t c a kh u H u Ngh (L ng Sơn) ñ n Năm Căn (Cà Mau) dài 2.300 km, là tuy n ñư ng xương s ng ñi qua các vùng kinh t c a c nư c. ðư ng HCM có ý nghĩa thúc ñ y s phát tri n KT-XH c a d i ñ t phía tây ñ t nư c. -Các tuy n ñư ng b xuyên Á ñư c k t n i vào h th ng ñư ng b các nư c trong khu v c. 2/ ðư ng s t: -T ng chi u dài là 3.143 km. *Các tuy n ñư ng chính: 44
  5. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p -ðư ng s t Th ng Nh t dài 1.726 km (HN-tp.HCM) là tr c giao thông quan tr ng theo hư ng B c-Nam. -Các tuy n khác: HN-HP, HN-Lào Cai, HN-ð ng ðăng. -Các tuy n ñư ng thu c m ng ñư ng s t xuyên Á cũng ñang ñư c xây d ng. 3/ ðư ng sông: -T ng chi u dài là 11.000 km. -Các phương ti n v n t i trên sông khá ña d ng nhưng ít hi n ñ i hóa. C nư c có hàng tăm c ng sông v i năng l c b c d kho ng 100 tri u t n/năm. *Các tuy n ñư ng chính: t p trung trên m t s h th ng sông chính. -H th ng s.H ng-s.Thái Bình -H th ng s.Mekong-s.ð ng Nai -H th ng sông mi n Trung. 4/ ðư ng bi n: *S phát tri n: -C nư c có 73 c ng bi n l n nh , t p trung Trung B , ðNB. Các c ng bi n và c m c ng quan tr ng: HP, Cái Lân, ðà N ng, Dung Qu t, Nha Trang, Sài Gòn-Vũng Tàu-Th V i. -Công su t các c ng bi n ngày càng tăng, t 30 tri u t n năm 1995 lên 240 tri u t n năm 2010. *Các tuy n ñư ng chính: ch y u ven b theo hư ng B c-Nam. Quan tr ng nh t là tuy n HP- tp.HCM, dài 1.500 km. 5/ ðư ng không: -Phát tri n nhanh chóng và ngày càng hi n ñ i hóa. -C nư c có 19 sân bay, trong ñó có 5 sân bay qu c t : Tân Sơn Nh t (tp.HCM), N i Bài (HN)…Trong nư c v i 3 ñ u m i chính: tp.HCM, HN, ðà N ng. 6/ ðư ng ng: Ngày càng phát tri n, g n v i s phát tri n c a ngành d u, khí. Ch y u là các tuy n t nơi khai thác d u, khí ngoài th m l c ñ a phía Nam vào ñ t li n. II. TTLL: 1/ Bưu chính: -M ng lư i phân b r ng kh p. -H n ch : m ng lư i phân b chưa h p lý, công ngh còn l c h u, thi u lao ñ ng trình ñ cao… -ð nh hư ng phát tri n theo hư ng cơ gi i hóa, t ñ ng hóa, tin h c hóa. 2/ Vi n thông: *S phát tri n: -T c ñ phát tri n nhanh vư t b c, ñ t m c trung bình 30%/năm. ð n 2005, c nư c có 15, 8 tri u thuê bao ñi n tho i, ñ t 19 thuê bao/100 dân. -Chú tr ng ñ u tư công ngh m i và ña d ch v . -H th ng v tinh thông tin và cáp quang hi n ñ i ñã k t n i v i m ng thông tin qu c t . *M ng lư i vi n thông: -M ng ñi n tho i: n i h t, ñư ng dài, c ñ nh và di ñ ng. -M ng phi tho i: fax, telex -M ng truy n d n: có nhi u phương th c khác nhau: m ng truy n d n viba, truy n d n cáp s i quang… Năm 2005, có hơn 7,5 tri u ngư i s d ng Internet, chi m 9% dân s . -3 trung tâm thông tin chính: HN, tp.HCM, ðà N ng. II.Tr l i câu h i và bài t p: 1/ Hãy nêu vai trò c a GTVT và TTLL trong s phát tri n KT-XH. a/ Vai trò: -Là ngành s n xu t v t ch t ñ c bi t, s n ph m c a ngành là s v n chuy n hàng hóa, hành khách. Nó có v trí quan tr ng và có tác ñ ng r t l n ñ n s phát tri n KT-XH, ñ ng th i còn là ch tiêu quan tr ng ñ ñánh giá trình ñ phát tri n KT-XH c a m t nư c. -Nó n i li n s n xu t v i s n xu t, s n xu t v i tiêu dùng, ph c v ñ i s ng nhân dân. -Nó ñ m b o m i liên h KT-XH gi a các vùng, gi v ng an ninh qu c phòng, m r ng quan h KT v i các nư c. 45
  6. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p Trong chi n lư c phát tri n kinh t nư c ta, GTVT chính là ñi u ki n quan tr ng ñ thu hút ñ u tư nư c ngoài. b/ Vai trò c a TTLL: -Ngành TTLL ñ m nh n s v n chuy n tin t c m t cách nhanh chóng và k p th i, góp ph n th c hi n các m i giao lưu gi a các ñ a phương và các nư c. -TTLL còn là thư c ño c a n n văn minh. -Thúc ñ y quá trình toàn c u hóa, làm thay ñ i cu c s ng c a t ng ngư i, t ng gia ñình. 2/ Phân tích nh ng thu n l i và khó khăn trong quá trình phát tri n GTVT nư c ta. a/ Thu n l i: - VTðL: n m g n trung tâm ðNA, trên con ñư ng hàng h i qu c t t Thái Bình Dương ñi n ð Dương & v trí trung chuy n m t s tuy n hàng không qu c t . Trong tương lai tuy n ñư ng b xuyên Á hình thành. ðó là ñi u ki n thu n l i phát tri n các lo i hình GT ñư ng b , ñư ng bi n, ñư ng không... - ðKTN: + ð ng b ng n m ven bi n, kéo dài theo chi u B c-Nam t o thu n l i xây d ng các tuy n ñư ng b n i li n các vùng trong c nư c, n i v i Trung Qu c, Campuchia. + Khí h u nhi t ñ i nóng quanh năm, GTVT bi n có th ho t ñ ng quanh năm. + M ng lư i sông ngòi dày ñ c thu n l i GT ñư ng sông. B bi n nhi u vũng, v nh thu n l i xây d ng các h i c ng. + S quan tâm c a Nhà nư c, t p trung ngu n v n l n ñ ñ u tư xây d ng & c i t o các tuy n GT quan tr ng. + CSVC-KT c a ngành có nhi u ti n b : xây d ng m t s nhà máy s n xu t ô-tô, xư ng ñóng tàu hi n ñ i... + ð i ngũ lao ñ ng c a ngành có trình ñ ngày càng ñư c nâng lên. b/ Khó khăn: - 3/4 ñ a hình là ñ i núi, có ñ chia c t l n gây khó khăn, t n kém trong vi c xây d ng các tuy n ñư ng b. - Thiên tai thư ng x y ra: bão, lũ l t... - CSVC-KT còn l c h u, các phương ti n còn kém ch t lư ng... - Thi u v n ñ u tư. 3/ Hãy nêu nh ng ñ c ñi m n i b t c a ngành bưu chính và vi n thông nư c ta. a/ Bưu chính: -Có tính ph c v cao, m ng lư i r ng kh p. -H n ch : m ng lư i phân b chưa h p lý, công ngh còn l c h u, thi u lao ñ ng trình ñ cao… -ð nh hư ng phát tri n theo hư ng cơ gi i hóa, t ñ ng hóa, tin h c hóa. b/ Vi n thông: -T c ñ phát tri n nhanh vư t b c. -Chú tr ng ñ u tư công ngh m i và ña d ch v . -M ng lư i vi n thông qu c t ngày càng phát tri n, h th ng v tinh thông tin và cáp quang hi n ñ i ñã k t n i v i m ng thông tin qu c t . -Phát tri n r ng kh p trên toàn qu c. 4/ Nêu vai trò và s phát tri n ngành bưu chính nư c ta. a/ Vai trò: -Rút ng n kh ang cách gi a các vùng. -Giúp cho ngư i dân các vùng nông thôn, mi n núi, h i ñ o ñư c ti p c n v i thông tin, chính sách c a Nhà nư c. -T o thu n l i cho vi c th ng nh t qu n lý c a Nhà nư c. b/ S phát tri n: -Thành t u: phát tri n m ng lư i r ng kh p. C nư c có hơn 300 bưu c c, 18.000 ñi m ph c v , hơn 8.000 ñi m bưu ñi n văn hóa xã. -H n ch : m ng lư i phân b chưa h p lý, công ngh còn l c h u, thi u lao ñ ng trình ñ cao… -Phương hư ng: phát tri n theo hư ng cơ gi i hóa, t ñ ng hóa, tin h c hóa nh m ñ t trình ñ ngang t m khu v c. 46
  7. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p 5/ T i sao nói ngành vi n thông nư c tacó t c ñ phát tri n nhanh vư t b c, ñã ti p c n trình ñ k thu t ti n ti n c a th gi i và khu v c? -Trư c ð i m i: m ng lư i và thi t b vi n thông còn l c h u, các d ch v vi n thông nghèo nàn, ch d ng m c ph c v các cơ quan, doanh nghi p Nhà nư c. -G n ñây, t c ñ phát tri n nhanh vư t b c, ñ t m c trung bình 30%/năm. ð n 2005, c nư c có 15, 8 tri u thuê bao ñi n tho i, ñ t 19 thuê bao/100 dân. M ng ñi n tho i ñã ph kh p toàn qu c. -Chú tr ng ñ u tư công ngh m i và ña d ch v . -H th ng v tinh thông tin và cáp quang hi n ñ i ñã k t n i v i m ng thông tin qu c t . -M ng lư i vi n thông ngày càng ña d ng và không ng ng phát tri n g m c : m ng ñi n tho i, m ng phi tho i, m ng truy n d n. BÀI 30 V N ð PHÁT TRI N THƯƠNG M I, DU L CH I.Ki n th c tr ng tâm: I. Thương m i: 1/ N i thương: a/Tình hình phát tri n: -Sau khi th ng nh t ñ t nư c ñ n nay, ñã hình thành th trư ng th ng nh t ñáp ng nhu c u ngày càng tăng c a nhân dân. b/Cơ c u theo thành ph n kinh t : -T ng m c bán l hàng hóa và doanh thu d ch v năm 2005 theo thành ph n kinh t : khu v c ngoài Nhà nư c chi m 83,3%, khu v c Nhà nư c chi m 12,9%, khu v c có v n ñ u tư nư c ngoài chi m 3,8%. 2/ Ngo i thương: a/Tình hình: -Ho t ñ ng XNK có nhi u chuy n bi n rõ r t. 1992, l n ñ u tiên cán cân XNK ti n t i cân ñ i; t 1993 ti p t c nh p siêu. -Th trư ng mua bán ngày càng m r ng theo hư ng ña d ng hóa, ña phương hóa. -2007, VN chính th c tr thành thành viên th 150 c a WTO, t o ra nhi u cơ h i và thách th c. b/Xu t kh u: -XK liên t c tăng: 1990 ñ t 2,4 t USD tăng lên 32,4 t USD vào năm 2005. -Các m t hàng XK ngày càng phong phú: hàng CN n ng và khoáng s n, hàng CN nh và ti u th CN, hàng nông lâm thu s n. -Th trư ng XK l n nh t hi n nay là Hoa Kỳ, Nh t B n, Trung Qu c. *H n ch : hàng gia công v n còn chi m t tr ng l n (90-95% hàng d t may) ho c ph i nh p nguyên li u (60% ñ/v da giày). c/Nh p kh u: -Tăng khá m nh: 1990 ñ t 2,8 t USD tăng lên 36,8 t USD vào năm 2005 nh p siêu -Các m t hàng NK: tư li u s n xu t, hàng tiêu dùng, nguyên li u… -Th trư ng NK ch y u là khu v c châu Á-TBD và châu Âu. II. Du l ch: 1/ Tài nguyên du l ch: a/Tài nguyên du l ch t nhiên: phong phú và ña d ng, g m: ñ a hình, khí h u, nư c, sinh v t. -V ñ a hình có nhi u c nh quan ñ p như: ñ i núi, ñ ng b ng, b bi n, h i ñ o. ð a hình Caxtơ v i hơn 200 hang ñ ng, nhi u th ng c nh n i ti ng như: v nh H Long, Phong Nha-K Bàng… -S ña d ng c a khí h u thu n l i cho phát tri n du l ch, nh t là phân hóa theo ñ cao. Tuy nhiên cũng b nh hư ng như thiên tai, s phân mùa c a khí h u. -Nhi u vùng sông nư c tr thành các ñi m tham quan du l ch như: h th ng s.C u Long, các h t nhiên (Ba B ) và nhân t o (Hoà Bình, D u Ti ng). Ngoài ra còn có ngu n nư c khoáng thiên nhiên có s c hút cao ñ i v i du khách. -Tài nguyên SV có nhi u giá tr : nư c ta có hơn 30 vư n qu c gia. b/Tài nguyên du l ch nhân văn: g m: di tích, l h i, tài nguyên khác… -Các di tích văn hóa-l ch s có giá tr hàng ñ u. C nư c có 2.600 di tích ñư c Nhà nư c x p 47
  8. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p h ng, các di tích ñư c công nh n là di s n văn hóa th gi i như: C ñô Hu , Ph c H i An, Di tích M Sơn; di s n phi v t th như: Nhã nh c cung ñình Hu , Không gian văn hóa C ng chiêng Tây Nguyên. -Các l h i di n ra kh p c nư c, có ý nghĩa qưu c gia là l h i ñ n Hùng, kéo dài nh t là l h i Chùa Hương… -Hàng lo t làng ngh truy n th ng và các s n ph m ñ c s c khác có kh năng ph c v m c ñích du l ch. 2/ Tình hình phát tri n du l ch và các trung tâm du l ch ch y u: a/Tình hình phát tri n: -Phát tri n m nh t ñ u th p k 90 (TK XX) ñ n nay, nh có chính sách ð i m i: 1991 2005 Khách n i ñ a (tri u lư t khách) 1,5 16,0 Khách qu c t (tri u lư t khách) 0,3 3,5 Doanh thu t du l ch (nghìn t ñ ng) 0,8 30,3 b/S phân hóa lãnh th : -Nư c ta chia làm 3 vùng du l ch: vùng du l ch B c B , BTB, NTB và Nam B . -T p trung 2 tam giác tăng trư ng du l ch: HN-HP-QN, tp.HCM-Nha Trang-ðà L t. -Các trung tâm du l ch l n: HN, tp.HCM, Hu -ðà N ng, H Long, Vũng Tàu, C n Thơ… 3/ Phát tri n du l ch b n v ng: -Là m c tiêu quan tr ng hàng ñ u c a ngành du l ch b n v ng v KT, XH, tài nguyên-môi trư ng. -C n có nhi u gi i pháp ñ ng b như: t o ra các s n ph m du l ch ñ c ñáo, tôn t o và b o v tài nguyên-môi trư ng g n v i l i ích c ng ñ ng, t ch c th c hi n theo quy ho ch, giáo d c-ñào t o v du l ch… II.Tr l i câu h i và bài t p: 1/ T i sao trong n n kinh t th trư ng, thương m i có vai trò ñ c bi t quan tr ng? -Thương m i là c u n i gi a s n xu t và tiêu dùng. -ð i v i s n xu t, thương m i tác ñ ng ñ n vi c cung ng nguyên, nhiên li u cùng v i vi c tiêu th s n ph m s n xu t ra. -ð i v i tiêu dùng, thương m i không nh ng ñáp ng nhu c u tiêu dùng mà còn t o ra nhu c u m i. -Thương m i có vai trò ñi u ti t s n xu t và hư ng d n ngư i tiêu dùng. -Thúc ñ y quá trình phân công theo lãnh th và toàn c u hóa thông qua ho t ñ ng xu t nh p kh u. 2/ Ch ng minh r ng ho t ñ ng xu t nh p kh u nư c ta ñang có nh ng chuy n bi n tích c c trong nh ng năm g n ñây. * Tình hình: -Ho t ñ ng XNK có nhi u chuy n bi n rõ r t. 1992, l n ñ u tiên cán cân XNK ti n t i cân ñ i; t 1993 ti p t c nh p siêu. -T ng giá tr XNK tăng liên t c t 5,2 t USD năm 1990 lên 69,2 t USD năm 2005. -Th trư ng mua bán ngày càng m r ng theo hư ng ña d ng hóa, ña phương hóa. -2007, VN chính th c tr thành thành viên th 150 c a WTO, t o ra nhi u cơ h i và thách th c. * Xu t kh u: -XK liên t c tăng: 1990 ñ t 2,4 t USD tăng lên 32,4 t USD vào năm 2005. -Các m t hàng XK ngày càng phong phú: gi m t tr ng c a nhóm hàng nông lâm thu s n, tăng t tr ng c a nhóm hàng công nghi p n ng và khoáng s n, hàng công nghi p n ng nh và ti u th công nghi p. -Th trư ng XK l n nh t hi n nay là Hoa Kỳ, Nh t B n, Trung Qu c. * Nh p kh u: -Tăng khá m nh: 1990 ñ t 2,8 t USD tăng lên 36,8 t USD vào năm 2005 nh p siêu -Các m t hàng NK: tăng t tr ng nhóm hàng tư li u s n xu t, gi m t tr ng nhóm hàng tiêu dùng, nguyên li u… -Th trư ng NK ch y u là khu v c châu Á-TBD và châu Âu. * Cơ ch chính sách có nhi u thay ñ i theo hư ng m r ng quy n XNK cho các ngành và các ñ a phương, tăng s qu n lý th ng nh t c a Nhà nư c b ng pháp lu t. 48
  9. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p 3/ Ch ng minh r ng tài nguyên du l ch nư c ta tương ñ i phong phú và ña d ng. a/Tài nguyên du l ch t nhiên: phong phú và ña d ng, g m: ñ a hình, khí h u, nư c, sinh v t. -V ñ a hình có nhi u c nh quan ñ p như: ñ i núi, ñ ng b ng, b bi n, h i ñ o. ð a hình Caxtơ v i hơn 200 hang ñ ng, nhi u th ng c nh n i ti ng như: v nh H Long, Phong Nha-K Bàng… -S ña d ng c a khí h u thu n l i cho phát tri n du l ch, nh t là phân hóa theo ñ cao. Tuy nhiên cũng b nh hư ng như thiên tai, s phân mùa c a khí h u. -Nhi u vùng sông nư c tr thành các ñi m tham quan du l ch như: h th ng s.C u Long, các h t nhiên (Ba B ) và nhân t o (Hoà Bình, D u Ti ng). Ngoài ra còn có ngu n nư c khoáng thiên nhiên có s c hút cao ñ i v i du khách. -Tài nguyên SV có nhi u giá tr : nư c ta có hơn 30 vư n qu c gia. b/Tài nguyên du l ch nhân văn: g m: di tích, l h i, tài nguyên khác… -Các di tích văn hóa-l ch s có giá tr hàng ñ u. C nư c có 2.600 di tích ñư c Nhà nư c x p h ng, các di tích ñư c công nh n là di s n văn hóa th gi i như: C ñô Hu , Ph c H i An, Di tích M Sơn; di s n phi v t th như: Nhã nh c cung ñình Hu , Không gian văn hóa C ng chiêng Tây Nguyên. -Các l h i di n ra kh p c nư c, có ý nghĩa qưu c gia là l h i ñ n Hùng, kéo dài nh t là l h i Chùa Hương… -Hàng lo t làng ngh truy n th ng và các s n ph m ñ c s c khác có kh năng ph c v m c ñích du l ch 4/ T i sao tài nguyên du l ch là m t trong nh ng nhân t quan tr ng hàng ñ u ñ i v i vi c phát tri n du l ch? -Tài nguyên du l ch có nh hư ng tr c ti p ñ n s hình thành t ch c lãnh th du l ch. -Tài nguyên du l ch h p d n có giá tr thu hút du khách. -Tài nguyên du l ch có nh hư ng ñ n th i gian lưu trú c a du khách. -Tài nguyên du l ch có nh hư ng ñ n chi tiêu c a du khách. Tài nguyên du l ch tác ñ ng ñ n ñ i tư ng du l ch. BÀI 31. V N ð KHAI THÁC TH M NH TRUNG DU-MI N NÚI B C B I.Ki n th c tr ng tâm: I./ KHÁI QUÁT CHUNG: -G m 15 t nh Tây B c: ði n Biên, Lai Châu, Sơn La, Hoà Bình; ðông B c: Lào Cai, Yên Bái, Phú Th , Hà Giang, Tuyên Quang, Cao B ng, L ng Sơn, B c K n, Thái Nguyên, B c Giang, Qu ng Ninh. -Di n tích: 101.000 km2, chi m 30,5% di n tích c nư c. Dân s >12 tri u (2006), chi m 14,2% dân s c nư c. -Giáp Trung Qu c, Lào, li n k ðBSH, BTB và giáp v nh B c B . Vùng có v trí ñ a lý ñ c bi t và GTVT ñang ñư c ñ u tư t o ñi u ki n thu n l i giao lưu v i các vùng khác trong nư c và xây d ng n n kinh t m . -TNTN ña d ng có kh năng ña d ng hóa cơ c u ngành kinh t . -Có nhi u ñ c ñi m xã h i ñ c bi t (thưa dân, nhi u dân t c ít ngư i, v n còn n n du canh du cư…). ðây là vùng căn c cách m ng trong kháng chi n ch ng Pháp và có di tích l ch s ði n Biên Ph . -CSVCKT có nhi u ti n b nhưng v n còn nhi u h n ch . Vi c phát huy các th m nh c a vùng mang nhi u ý nghĩa v kinh t , chính tr , xã h i sâu s c. II./ CÁC TH M NH KINH T 1/ Khai thác, ch bi n khoáng s n và th y ñi n. a/Khoáng s n: giàu khoáng s n b c nh t nư c ta, r t phong phú, g m nhi u lo i: -Than: t p trung vùng Qu ng Ninh, Na Dương, Thái Nguyên. Trong ñó vùng than Qu ng Ninh có tr lư ng l n nh t và ch t lư ng t t nh t ðông Nam Á-tr lư ng thăm dò 3 t t n, ch y u than antraxít. S n lư ng khai thác trên 30 tri u t n/năm. Than dùng làm nhiên li u cho các nhà máy luy n kim, nhi t ñi n như Uông Bí (150 MW), Uông Bí m r ng (300MW), Na Dương (110MW), C m Ph (600MW)… -S t Yên Bái, k m-chì B c K n, ñ ng-vàng Lào Cai, bô-xit Cao B ng. -Thi c Tĩnh Túc, sx 1000 t n/năm tiêu dùng trong nư c & xu t kh u. -Apatid Lào Cai, khai thác 600.000 t n/năm dùng ñ s n xu t phân bón. 49
  10. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p -ð ng-niken Sơn La. giàu khoáng s n t o ñi u ki n thu n l i phát tri n cơ c u công nghi p ña ngành. *Khó khăn: các v a qu ng n m sâu trong lòng ñ t ñòi h i phương ti n khai thác hi n ñ i & chi phí cao, CSHT kém phát tri n, thi u lao ñ ng lành ngh … b/Thu ñi n: tr năng l n nh t nư c ta. -Tr năng trên sông H ng chi m 1/3 tr năng c nư c (11.000MW), trên sông ðà 6.000MW. -ðã xây d ng: nhà máy thu ñi n Hòa Bình trên sông ðà (1.900MW), Thác Bà trên sông Ch y 110MW. -ðang xây d ng thu ñi n Sơn La trên sông ðà (2.400MW), Tuyên Quang trên sông Gâm 342MW. ðây là ñ ng l c phát tri n cho vùng, nh t là vi c khai thác và ch bi n khoáng s n, tuy nhiên c n chú ý s thay ñ i môi trư ng. *H n ch : th y ch sông ngòi trong vùng phân hóa theo mùa. ði u ñó gây ra nh ng khó khăn nh t ñ nh cho vi c khai thác th y ñi n. 2/ Tr ng và ch bi n cây công nghi p, cây dư c li u, rau qu c n nhi t & ôn ñ i -Ph n l n là ñ t feralít trên ñá phi n, ñá vôi; ñ t phù sa c , ñ t phù sa các cánh ñ ng gi a núi: Than Uyên, Nghĩa L , ði n Biên…. -Khí h u nhi t ñ i, m, gió mùa, có mùa ñông l nh: ðông B c do nh hư ng gió mùa ðông B c nên có mùa ñông l nh nh t nư c ta, Tây B c l nh do n n ñ a hình cao. thu n l i phát tri n các cây công nghi p có ngu n g c c n nhi t & ôn ñ i. +Chè: di n tích & s n lư ng chè l n nh t nư c ta, n i ti ng các lo i chè thơm Phú Th , Thái Nguyên, Hà Giang, Yên Bái, Sơn La… +Cây dư c li u: qu , tam th t, h i, ñ tr ng…& cây ăn qu : m n, ñào, lê… tr ng Cao B ng, L ng Sơn, dãy Hoàng Liên Sơn. + Sapa tr ng rau v ñông & s n xu t h t gi ng rau quanh năm, tr ng hoa xu t kh u. *Khó khăn: th i ti t th t thư ng, thi u nư c vào mùa ñông, cơ s ch bi n còn kém phát tri n trong khi kh năng m r ng di n tích và nâng cao năng su t còn r t l n. Vi c ñ y m nh cây công nghi p, cây ñ c s n cho phép phát tri n n n nông nghi p hàng hóa ñem l i hi u qu cao & có tác d ng h n ch n n du canh, du cư. c/Chăn nuôi gia súc Có nhi u ñ ng c các cao nguyên cao 600-700m, thư ng không l n nhưng có th phát tri n chăn nuôi ñ i gia súc: -Bò s a nuôi nhi u M c Châu, Sơn La. T ng ñàn bò 900.000 con, chi m 16% ñàn bò c nư c. -Trâu 1,7 tri u con, chi m 1/2 ñàn trâu c nư c, nuôi r ng kh p. c n gi i quy t v n ñ giao thông, c i t o các ñ ng c , nâng cao năng su t ñ ñ y m nh phát tri n chăn nuôi ñ i gia súc trong vùng. -Do gi i quy t lương th c cho con ngư i nên hoa màu dành nhi u cho chăn nuôi ñã ñ y nhanh phát tri n ñàn l n trong vùng, hơn 5,8 tri u con, chi m 21% ñàn l n c nư c (2005). d/Kinh t bi n Vùng bi n Qu ng Ninh giàu ti m năng, ñang cùng phát tri n v i vùng kinh t tr ng ñi m phía B c. -Phát tri n m nh nuôi tr ng & ñánh b t thu s n, nh t là ñánh b t xa b , t p trung ngư trư ng Qu ng Ninh-H i Phòng. -Du l ch bi n-ñ o là th m nh c a vùng, t p trung v nh H Long. -C ng Cái Lân ñang ñư c xây d ng góp ph n phát tri n GTVT bi n, t o ñà hình thành khu CN Cái Lân. II.Tr l i câu h i và bài t p: 1/ T i sao nói vi c phát huy các th m nh c a trung du mi n núi B c B có ý nghĩa kinh t l n và chính tr xã h i sâu s c? -V Kinh t : góp ph n khai thác, s d ng h p lý các ngu n TNTN, cung c p ngu n năng lư ng, khoáng s n, nông s n cho c nư c và xu t kh u. -V Chính tr , Xã h i: nâng cao ñ i s ng nhân dân, xóa b s cách bi t gi a ñ ng b ng và mi n núi. ð m b o s bình ñ ng, c ng c kh i ñoàn k t gi a các dân t c. Góp ph n giao lưu kinh t trao ñ i v i các nư c Trung Qu c, Lào và gi v ng an ninh vùng biên gi i. ðây còn là vùng căn c cách m ng trong kháng chi n ch ng Pháp và có di tích l ch s ði n Biên Ph . 50
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2