intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Tập 1 - Hà Nội Lễ hội

Chia sẻ: Pham Minh Tân | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:46

Thêm vào BST
Báo xấu
342
lượt xem 94
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung là tài liệu tham khảo hữu ích cho bạn đọc muốn tìm hiểu về lễ hội truyền thống Việt Nam nói chung và những đặc trưng của lễ hội Hà Nội nói riêng, lễ hội Hà Nội được tổng hợp qua các bài viết: lễ hội Thánh Gióng, Hội Gióng, lễ hội Cổ Loa, lễ hội gò Đống Đa, hội làng Bát Tràng, hội đền Hai Bà Trưng, lễ hội Đền Bà Tấm, hội đền Trèm,...Mời bạn đọc cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tập 1 - Hà Nội Lễ hội

  1. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com Leã Hoäi Haø Noäi T p1 Ch u Trách Nhi m Đinh Ti n Hoàng Biên T p Nguy n Th Khuyên Hi u Đính Ph m Văn Hi p Thi t K Nhóm thi t k Ban D án Hà N i Tôi Yêu ® HDINVESTMENT.JSC Đ i L 1000 năm Thăng Long 2010 451 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  2. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com Hà N i luôn là m t ñ a danh văn hóa, kinh t , chính tr c a c nư c. Tìm hi u các thông tin v kinh t , văn hóa, gi i trí….c a Hà N i luôn là m t nhu c u thi t y u c a nhi u t ng l p nhân dân. Bên c nh ñó, năm 2010 là năm quan tr ng, v i r t nhi u nh ng d p l k ni m l n, ñ c bi t là ñ i l 1000 năm Thăng Long. Đây là m t c t m c văn hóa, l ch s ñư c quan tâm c a c trong và ngoài nư c. Đó chính là lí do chúng tôi l a ch n ch ñ v Hà N i ñ ñ nh hư ng n i dung cho d án chu i website Hà N i. D án chu i website v Hà N i mang tên Hà N i Tôi Yêu ñư c công ty CP ĐT Hoàng Đ t tri n khai th c hi n t tháng 2 năm 2010. V i nh ng n l c, tâm huy t và tình yêu dành cho Hà N i, các thành viên ban d án ñã cho ra nh ng s n ph m văn hóa gây ñư c n tư ng v i ñ c gi yêu Hà N i. Đ i L 1000 năm Thăng Long ñang ñ n r t g n, d án cũng ñang ñi vào giai ño n g p rút hoàn thành ñ hòa chung không khí c a ngày Đ i L . D án là m t b c tranh t ng th , ñi t nh ng s ki n g n v i Đ i L , cũng như nh ng góc sâu trong tâm h n Hà N i, nh ng n p s ng, nh ng c m xúc c a ngư i Hà N i. Bên c nh vi c xây d ng và hoàn thi n chu i website v Hà N i, Ban d án còn cho ra m t nh ng n ph m v Hà N i. Chúng tôi ñã dành nhi u tâm huy t ñ xây d ng T sách Hà N i v i nh ng n ph m ñi n t ñư c t ng mi n phí cho quý b n ñ c. Chúng tôi hi v ng nh ng tâm huy t này s mang l i cho quý b n ñ c yêu Hà N i nh ng ñi u thú v . Tư li u chúng tôi s d ng ñ th c hi n nh ng n ph m này hoàn toàn ñư c sưu t m và biên t p t các ngu n trên Internet nên không tránh ñư c nh ng thi u sót. M t s tư li u do l y các ngu n th c p, nên chúng tôi không th trích d n ngu n ñ y ñ . Chúng tôi mong nh n ñư c s thông c m t các tác gi . Xin chân thành c m ơn và mong nh n ñư c nh ng góp ý t phía b n ñ c! Ban d án 452 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  3. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com M cL c Thư ng ...............................................................................................................................2 Ban d án ............................................................................................................................2 L h i Thánh Gióng .............................................................................................................3 H i Gióng .............................................................................................................................6 L h i C Loa.......................................................................................................................9 H i Đ n C Loa .................................................................................................................11 H i L M t..........................................................................................................................14 L h i gò Đ ng Đa.............................................................................................................16 H i làng Bát Tràng.............................................................................................................18 H i ñ n hai bà Trưng.........................................................................................................21 L h i Đ n Bà T m............................................................................................................24 H i ñ n Trèm (Chèm) ........................................................................................................29 T c l rư c l n khao quân ñ c ñáo La Phù ..................................................................30 H i ñ n Voi Ph c ...............................................................................................................34 H i Đ n Thánh C .............................................................................................................37 Đình Bái Ân........................................................................................................................41 H i ñình Yên Ph ...............................................................................................................44 453 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  4. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com L h i Thánh Gióng L h i Thánh Gióng hay còn g i là h i làng Phù Đ ng (tên nôm là làng Gióng). Đây là m t trong nh ng h i l l n nh t ñ ng b ng B c b , m t di n trư ng l ch s - văn hoá, di n l i s tích Thánh Gióng ñánh th ng gi c ân. T Hà N i mu n ñi t i làng Phù Đ ng ph i qua Gia Lâm, theo qu c l 1 v hư ng B c Ninh th ng t i c u Đu ng. Qua c u r ph i d c theo ñê kho ng 7 km thì t i. Đ ng trên b ñê ñã có th trông th y ñ n Thư ng - m t ngôi ñ n khá ñ s , ki n trúc theo l i xưa. Đây chính là nơi th Thánh Gióng - Phù Đ ng Thiên Vương. Ng c ph trong ñ n còn ghi l i ti u s c a c u bé Gióng ñư c sinh ra do m t l n ngư i m nghèo làng Gióng ra ñ ng th y m t v t chân to l n l thư ng, bà ư m th vào chân mình, v nhà m mang thai sinh ra Gióng. C u bé trong ba năm không nói không cư i y khi bi t n n nư c lâm nguy ñã yêu c u nhà vua rèn ng a s t, áo giáp s t, roi s t cho mình r i vươn vai ñ ng d y thành ngư i kh ng l ăn h t b y nong cơm, ba nong cà, sau ñó nh y lên ng a s t, m c áo giáp s t dùng g y s t, tre quê nhà làm vũ khí d p gi c. Gi c tan, Gióng cho ng a ch y lên núi Sóc. T i ñây Gióng c i b áo giáp c ngư i và ng a cùng bay lên tr i. Câu chuy n là c m t ch ñ b t tuy t v ch nghĩa anh hùng c a tu i tr Vi t Nam: tu i nh mà trí l n, bình thư ng mà phi thư ng, nư c g p n n s n sàng ra c u nư c, tan gi c r i l i tr v là m t ngư i dân vô danh. 454 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  5. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com Ki n trúc ñ n cho bi t ñ n ñư c d ng t th k XI th i Lý. H ng năm c ñ n ngày 9 tháng 4 âm l ch (ngày ông Gióng th ng gi c Ân), dân t x l i ñ v t m i ng xa g n ñ xem l , d h i làng. L h i làng Gióng ñư c c hành trên m t di n trư ng r ng l n dài kho ng 3 km g m ñ n Thư ng, ñ n M u (th m Gióng) và chùa Ki n Sơ. H i b t ñ u t ngày m ng 6 tháng 4. Trong nh ng ngày này dân làng t ch c l rư c c t i ñ n M u, rư c cơm chay (cơm cà - th c ăn mà Gióng thích) lên ñ n Thư ng. Ngày chính h i (9-4) có l rư c ki u võng t ñ n M u lên ñ n Thư ng và t ch c h i tr n (di n l i tr n phá gi c Ân). Ngày m ng 10 làm l duy t quân t ơn Gióng. Ngày 11 l r a khí gi i. Ngày 12 l rư c c báo tin th ng tr n v i tr i ñ t... Cu i cùng là l khao quân, ñ n ñêm có hát chèo. Ngoài l h i chính t i làng Phù Đ ng còn có m t s nơi khác cũng t ch c h i Gióng: H i ñ n Sóc (xã Xuân Đ nh huy n T Liêm), h i Sóc Sơn (huy n Sóc Sơn), h i Phù Gióng; h i Gióng B Đ u... Trong các l h i Hà N i có l h i Gióng làng Phù Đ ng là m t l h i ñư c t ch c quy mô và hoành tráng nh t. Đây là cơ h i ñ ngư i tham d ñư c ch ng ki n các nghi th c c a m t h th ng l v i các thao tác thu n th c, uy nghi, mang tính ngh thu t và bi u tư ng cao. Cũng t i ñây, m i ngư i ñ u có d p c m nh n m i quan h nhi u chi u gi a làng và nư c, gi a cá nhân và c ng ñ ng, gi a quá kh và hi n t i, gi a th c và o, gi a thiêng liêng và tr n t c, t t c ñ u ñư c gìn gi như m t tài s n văn hoá ñ lưu truy n mãi v sau 455 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  6. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com H i Gióng "Ai ơi m ng chín tháng tư Không ñi h i Gióng cũng hư m t ñ i" T xưa ngư i K Ch ñã có câu ng n ng : “N ng ông T a, mưa ông Gióng”. Có nghĩa là c vào ngày hô thánh T a (t c T Đ o H nh) m ng 7 tháng 3 âm l ch thì th nào cũng n ng to, còn vào h i thánh Gióng, m ng 9 tháng 4 âm l ch thì có mưa, vì b t ñ u mùa mưa dông. L h i Thánh Gióng hay còn g i là h i làng Phù Đ ng là m t trong nh ng l h i l n nh t khu v c ñ ng b ng B c B . Thánh Gióng - Phù Đ ng Thiên Vương m t trong b n v thánh b t t trong tâm tư ng ngư i Vi t. Bác H kính yêu ñã dành nhi u mĩ t khi nh c t i ngư i anh hùng dân t c này: "Đ ng ta vĩ ñ i th t. M t ví d trong l ch s ta có ghi chuy n v anh hùng dân t c là Thánh Gióng ñã dùng g c tre ñánh ñu i gi c ngo i xâm. Trong nh ng ngày ñ u kháng chi n Đ ng ta ñã lãnh ñ o hàng nghìn, hàng v n anh hùng noi gương Thánh Gióng dùng g y t m vông ñánh th c dân Pháp. " H Chí Minh (l i khai m c l k ni m 30 năm ngày thành l p Đ ng - 5/1/1960). L h i Gióng di n ra trên m t khu v c r ng l n xung quanh nh ng v t tích còn l i c a Thánh t i quê hương. C Viên, t c vư n cũ nay giưã ñ ng thôn Đ ng Viên, tương truy n là vư n cà c a m Gióng, t i ñây bà ñã d m ph i v t chân ông Đ ng, t ng ñá có d u chân th n cũng vư n này. Mi u Ban, thu c thôn Phù D c, tên cũ là r ng Tr i Nòn, là nơi Ngài ñư c sinh ra, hi n t i sau toà mi u còn có m t ao nh , gi a ao có gò n i, trên gò có m t b con b ng ñá tư ng trưng cho b n t m và m t chi c li m b ng ñá là d ng c c t r n ngư i anh hùng. Đ n M u nơi th m Gióng, xây ngoài ñê. Chùa Ki n Sơ n m sát ñ n Thư ng th c Tam giáo (Ph t Thích Ca – Lão t – Kh ng t ) là nơi th a nh vua Lý Công U n tu hành. Và ñ c là ñ n Thư ng th Phù Đ ng Thiên Vương là m t ph c h p ki n trúc, ngôi ñ n n m sát chân ñê b b c sông Đu ng ñư c xây d ng t ñ i Lý, trong ñ n còn có nhi u câu ñ i, hoành phi và nh ng ñ th t có giá tr t ñ i Lê ñ l i. 456 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  7. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com T m ng 1 tháng 3 ñ n m ng 5 tháng 4 âm l ch là th i gian chu n b l h i. H i b t ñ u t ngày m ng 6, trong nh ng ngày này dân làng t ch c l rư c c t i ñ n M u, rư c cơm chay (cơm cà) lên ñ n Thư ng. M ng 8 có l rư c nư c t ñ n H v ñ n Thư ng tư ng trưng cho vi c tôi luy n vũ khí trưóc khi ñánh gi c. M ng 9 vào chính h i có múa hát th , có h i tr n và l khao quân. Hát th di n ra trư c thu ñình phía trư c ñ n Thư ng do phư ng hát i Lao và h i Tùng Cho c bi u di n ch y u là hát dân ca. H i tr n mô ph ng l i c nh Thánh Gióng ñánh gi c t i c m t khu v c cánh ñ ng r ng l n (kho ng 3km) g i là Soi Bia. 28 cô tư ng t 9 ñ n 12 tu i m c tư ng ph c th t ñ p tư ng trưng cho 28 ñ o quân thù. 80 phù giá lưng ñeo túi d t, chân qu n xà c p là quân ta. Đi ñ u ñám rư c là dăm ba bé trai c m roi r ng, m c áo ñ ñi d n ñư ng tư ng trưng cho ñ o quân m c ñ ng. Theo sau là ông H t ng giúp Thánh phá gi c. Trong ñám rư c còn có c ông Tr ng, ông Chiêng và 3 viên ti u C m c áo xanh lĩnh xư ng. T i Soi Bia còn có c ñánh c ngư i. Trong khi ông hi u c ñang say sưa múa c thì dân chúng xem h i ñã tranh nhau nh ng ñ t l n_ c cái bát nư c th , manh chi u tr i trên n n c … H tin r ng như v y ñã ñư c Thánh ban l c, nh ng v t d ng kia s ñem l i may m n cho c năm tr i. Đám rư c ñi ñ n t n Đ ng Viên, ñi ñ n ñâu c qu t tưng b ng ñ n ñ y. Vào ngày m ng 10, vãn h i có l duy t quân t ơn Thánh. Ngày 11 làm l r a khí gi i và ngày 12 l rư c c báo tin th ng tr n v i tr i ñ t. L h i Gióng không ch làm ngư i xem ñư c ch ng ki n các nghi th c c a m t h th ng l v i các thao tác thu n th c mang tính ngh thu t và bi u trưng cao mà còn là d p ñ m i ngư i Vi t Nam có th c m nh n m i quan h nhi u chi u “tình làng nghĩa xóm”, gi a cá nhân và c ng ñ ng, gi a th c t i và hư vô, gi a thiêng liêng và tr n th ... t t c ñ u ñư c gìn gi là m t tài s n vô giá lưu truy n mãi v sau. Phù Đ ng gi ñã ñ i thay nhi u. Bây gi v v i Phù Đ ng ngoài ñư ng qua Gia Lâm, theo qu c l 1 v hư ng B c Ninh th ng t i C u Đu ng, qua c u r ph i d c con ñê kho ng 7 km thì t i còn có th t Hà N i theo qu c l c 5 kho ng g n 20 km r trái, theo 457 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  8. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com tuy n ñư ng ñi L ng Sơn m i ñã g p ñ oc cây ña, b n nư c, sân ñình huy n tho i g n v is tích v anh hùng. Phù Đ ng là m t trong nh ng vành ñai xanh cung c p rau cho th ñô. Ch ng nh ng rau Phù Đ ng trư c ñây t ng n i ti ng xa g n mà bây gi bò s a Phù Đ ng, cây c nh Phù Đ ng, ngh tr ng dâu nuôi t m bán kén cũng ñã ñư c ñ u tư chăm chút phát tri n. Đúng như nh ng ñi u căn d n c a T ng Bí thư Lê Kh Phiêu, trong d p v d Đ i h i Đ ng b Phù Đ ng trung tu n tháng 9 năm 2000, trong tương lai nơi ñây s tr thành khu du l ch sinh thái, tuy n ñư ng n i li n qu n th di tích s ñư c m r ng và ti n tr m s có nhà khách v i lư ng hàng hoá phong phú ph c v khách th p phương xa g n m i d p hành hương v ñ t Thánh. 458 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  9. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com L h i C Loa Ð a ñi m: Xã C Loa, huy n Ðông Anh, Hà N i. C Loa là di tích l ch s n i ti ng n m trên ñ a ph n huy n Ðông Anh cách trung tâm Hà N i kho ng 17 km v phía Tây B c, là m t vùng thành trì l n, m t d u tích v t ch t v ki n trúc quân s và thành c cách ñây hơn 2 thiên niên k . Ðây là th ñô th hai c a Vi t Nam, sau Phong Châu (t nh Phú Th hi n nay - là th ñô th i các vua Hùng). Thành C Loa g n li n v i câu chuy n An Dương Vương và Nhà nư c Âu L c cu i th i Hùng Vương. Tuy ph i làm ch ng cho m t câu chuy n bu n v s m t c nh giác ñ nư c rơi vào tay gi c, song tr i qua th i gian, thành C Loa v n luôn mãi là ni m t hào c a ngư i Vi t Nam v l ch s ch ng ngo i xâm. Hàng năm c ñ n ngày m ng 6 tháng Giêng âm l ch, nhân dân C Loa và khách du l ch trên kh p m i mi n T qu c l i v dâng hương tư ng ni m vua An Dương Vương và t ch c tr ng th l h i ñ n C Loa v i các cu c thi và trò chơi dân gian. Làng C Loa g m 12 xóm nhưng h i C Loa là c a chung m t c m tám làng (ngày trư c g i là Bát Xã) g m: Ðài Bi, Sàn Dã, C u C , M ch Tràng, Văn Thư ng, Thư Cưu, C Loa, Xép. C 8 làng này ñ u th Th c Phán nên ñ u tham gia t ch c h i. H i b t ñ u t sáng s m ngày 6 tháng Giêng âm l ch. Ngay t sáng s m hôm ñó, các ch c s c c a 8 làng ñ n nhà ông tiên ch c a làng Văn Thư ng, là làng có ñ c quy n so n th o văn t , ñ rư c văn t . T i ñây có m t cái giá văn dán s n bài t . Tiên ch và các ch c s c áo mũ nghiêm ch nh ñ n trư c giá văn làm l r i ñám rư c văn g m có phư ng bát âm ñi ñ u, ñ n các ch c s c và 8 ông tiên ch 8 làng cùng các dân ñinh khiêng giá văn t , ki u long ñình, c l ng ñi ra ñ n An Dương Vương t c ñ n Thư ng. Sân ñ n ñư c bài trí c qu t r c r cho cu c t th n. Ngoài c a ñ n, có ng a h ng, ng a b ch (b ng g ) ñ ng ch u. Hai bên ñư ng ñi vào ñ n có các giá g c m c qu t và l b bát b u (các ñ th cúng làm theo ki u dáng tám lo i vũ khí). Ki u c a tám xã x p theo th t qui ñ nh. Trư c ñ n ñ t m t hương án l n, trên ñ h p kính ñ ng ñôi hia vàng và các ñ th . Trư c hương án l n là m t hương án nh hơn trên bày nh ng khí gi i c a vua Th c như cung, ki m, tên, n . Ti p ñó tr i m t hàng chi u c p ñi u ñ làm ch t th n. 459 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  10. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com Khi ñám rư c t i, long ñình ñư c ñ t trư c hai hương án. Cu c t th n ñư c ti n hành trong n n nh c c a phư ng bát âm. Tiên ch làng Văn Thư ng là ch t . Sau cu c t , ñ n lư t dân làng vào làm l . Cu c l kéo dài ñ n g n trưa m i xong. Sau ñó chuy n sang cu c rư c th n. Ði ñ u cũng là c qu t r i ñ n long ñình cùng các l b bát b u. Ti p theo là phư ng bát âm và các quan viên ñ i mũ t áo th ng, ñai hia, tay bưng các vũ khí c a nhà vua. Li n sau ñó là ch c s c và trai ñinh xóm Chùa thu c làng C Loa khiêng long ñình trên có bài v c a nhà vua. R i ñ n ch c s c và dân c a các làng khác, m i làng rư c ki u c a mình, v i c qu t, phư ng bát âm riêng. Toàn b ñám rư c r t dài, l i ñi r t ch m, ñàn sáo tưng b ng. Ðư ng ñi b t ñ u t ñ n Thư ng vòng quanh gi ng Ng c r i theo ñư ng chân thành N i t i ñình Ng Tri u. Ði sau m i ki u có 4 trai ñinh m i ngư i c m m t cây c ñ i, v a ñi v a múa. T i ngã tư c a ñi m làng C Loa ki u làng nào quay v làng y. Riêng ki u c a làng C Loa thì quay vào ñình Ng Tri u, ñư c ñ t trư c sân ñình và dân C Loa l i làm l th n l n n a. Ð n lúc này là t i m t, h t ngày l h i chính nhưng ñó ch m i là ph n l . Còn ph n h i thì kéo dài t i r m tháng giêng b ng nhi u trò vui. T i ñình làng có ñ t pháo hoa, hát ca trù, hát tu ng. Ban ngày, các c ông chơi bài, ñánh c . Các c bà ñi l ñình l chùa. Thanh thi u niên nam n có trò chơi: ñánh ñu, ñ u v t, kéo co, leo dây, b n cung n , c ngư i, th i cơm thi, ch i gà, ñánh ñáo m t... Trong nh ng ngày h i C Loa, nhân dân quanh vùng cùng khách th p phương ñ n xem th t ñông, coi ñây là d p vui xuân có ý nghĩa. 4510 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  11. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com H i Đ n C Loa Ð n th C Loa còn g i là ñ n Ch hay ñ n vua An Dương Vương, t a l c t i xã C Loa, huy n ñông Anh, ngo i thành Hà N Mu n tr y h i C Loa, các b n nên ñi tàu h a t ga Hà N i ñ n ñông Anh, xu ng ga ñông Ki u thì ñ n nơ N u ñi b ng xe hơi thì ph i qua Gia Lâm, ca6`u ñu ng r sang tay trái ñ n 15km, sau ñó r sang tay ph i ñi vào m t km n a thì ñ n C Lo ñây còn ñi tích cái thành c g i là Loa thành ñ p t th i An Dương Vương (207-208 trư c Công Nguyên. Thành ñ p theo hình trôn óc nên m i g i là thành c hay Loa thành. Thành C Loa có ba l p, xây b ng ñ t. Vòng trong cùng hình ch nh t dài 500m, r ng 350m, ñây có hình C Loa, chùa và ñ n cùng m M Châ Vòng th ba hình trái xoan, chu vi 10 km, là tuy n phòng ng chính c a Loa thành. Trư c khi vào thành C ph i ñi qua cây c u g ch b c qua con su i nh . T c truy n nơi ñây thu xa xưa, th n Kim Quy (Rùa Vàng) hi n ra và dâng lên nhà vua cái móng chân rùa ñ dùng làm cái l y c a n th n. Sau hai vòng ngoài, m i thành cách nhau ch ng 200m, m i ñ n c ng than`h tro cùng d n vào dinh C Lo Bên trái ñình là m và ñ n M Châu n p dư i cây ña c th ñình C Loa c t theo l i c trong ñơn sơ, gi n d nhưng r t trang nghiêm. Trong h u cung có bài v vua An Dương Vương làm b ng g b ch ñàn. Trư c bài v có tư ng An Dương Vương b ng ñ ng cao g n b ng ngư i th t, ñ i mũ bình thiên. Còn ñ n M Châu cũng có h u cung và tư ng M Châu b ng ñá, t c truy n, ñó là thân th nàng sau khi ch t ñã bi n d ng trông gi ng như thi u ph ñã c t m t ñ u 4511 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  12. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com Hàng năm, h i ñ n C Loa ñư c m vào sáng m ng 6 tháng giêng âm l ch. ñám rư c có phư ng bát âm ñi ñ u, theo sau là 12 thôn và các trai làng, khiêng giá văn t , ki u long ñình, c qu t ra ñ n ñ n th . Sân ñ n th t r ng rãi có treo c xí trang nghiêm ñ chu n b cu c t th n long tr ng Ngoài c a ñ n, hai bên là ng a h ng, ng a b ch, yên cương thêu thuà s c s . Hai bên ñư ng d n vào ñ n có các giá g c m c qu t, các ki u c a 12 thôn n i ti p nhau Trư c ñ n có ñ t bàn hương án l n trên có ñ các ñ ngũ s và ñôi hoa vàng. Trư c hương án l n là hương bán nh hơn, bày nh ng khí gi i c a vua Th c An Dương Vương như cung, ki m và mũi tên ñ ng. Ti p ñó là hàng chi u C p ñi u tr i dài ñ cho h i ñ ng kỳ m c 12 thôn làm l t th n. L t ñư c ti n hành trong ti ng nh c c a phư ng bát âm, trư c là các ch c s c, sau ñó là dân làng thay phiên nhau c u nguy n nhà vui phò h cho bà con làm ăn ñư c th nh phư ng, an hư ng c nh thái bình. Bu i l t th n kéo dài ñ n gi ng thì xong. Sau ñó, dân làng t ch c ñám rư c có ñ 12 thôn tham d ñông ñ ñi ñ u là c qu t r i ñ n long ñình, các t khí, l b , bát b u, phư ng bát âm. Sau cùng là các ch c s t các thôn ăn m c qu n áo th ng, ñi hia, ñ i mũ h n hoi, bưng theo t khí c a nhà vua g m cung, ki m, n ... 4512 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  13. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com Đám rư c ñi r t ch m qua gi ng Tr ng Th y và ti n v c ng làng thì gi i tán. Sau ñám rư c là các trò vui chơi ñư c t ch c, kéo dài cho ñ n r m tháng giêng m i mãn. Nhi u trò chơi như ñánh v t, ñánh ñu, hát chèo, ñánh c ngư i, kéo co, ch i gà, leo dây trong khi các c ông, c bà thì ñi l chùa ni m Ph t Ngoài ñ n th vua Th c An Dương Vương C Loa, còn có ñ n th Vua Th c chân núi M D , thu c xã Hương Aí, huy n ñông Thành, t nh Ngh An, t c g i là ñ ng Cuông và xã ñông Cao, huy n Nghĩa Hưng, t nh Nam ñ nh, cũng có ñ n th M Châ Nh ng ngày h i ñ n C Loa l ch s là nh ng ngày ñ nhân dân trong vùng h p m t ôn l i nh ng truy n th ng ñánh gi c gi nư c c a t tiên. 4513 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  14. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com H iL M t Ngư i dân Hà N i ngày nay v n có câu ca: Nh ngày 23 tháng 3 Dân tr i ta vư t Nh Hà thăm quê Kinh quán, c u quán ñ hu H Tây cá nh y ñi v trong mây Câu ca y ñưa chúng ta tr v v i truy n thuy t c a m t làng Vi t c liên quan t i c ñô Thăng Long hơn 9 th k trư c. Th n ph ñình làng L M t còn ghi l i câu chuy n ñánh thu quái c u công chúa con vua Lý Thái Tông (1072 - 1127) c a chàng trai h Hoàng. Ngư i mà ñã khư c t m i t ng v t vua ban ch xin ñư c chiêu t p dân nghèo li tán ñưa ñ n vùng ven ñô khai kh n. Và d i ñ t hoang phía Tây thành Thăng Long xưa, (Qu n Ba Đình ngày nay) dư i bàn tay c a chàng cùng lưu dân ñã t o thành m t vùng nông nghi p trù phú n i ti ng vùng ven kinh thành Thăng Long xưa và v n còn lưu d u ñ n t n ngày nay: C ng V , Gi ng Võ, Li u Giai, Ng c Hà, H u Ti p, Vĩnh Phúc, Th L , Kim Mã, Ng c Khánh... s g i ñó là khu th p tam tr i. Khi chàng trai h Hoàng qua ñ i, dân làng L M t cùng dân Th p tam tr i nh ơn ngư i có công m ñ t ñã tôn làm Thành hoàng. T ñó c ñ n ngày k c a chàng (ngày 23 tháng 3), con cháu 13 tr i xưa “dân kinh quán” ( nơi kinh ñô) l i kéo v làng cũ “c u quán” d l h i tư ng ni m ngư i ñã có công m làng l p p H i làng L M t ñư c b t ñ u vào sáng ngày 23, trong khung c nh c , ki u, tr ng chiêng gióng gi báo ngày vui t i sân ñình. Dân 13 tr i l p thành 13 ñoàn, c ngư i ñ i mâm l v t cung kính t kinh ñô v cùng dân làng m i ng kéo t i sân ñình d h i. 4514 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  15. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com M ñ u l h i là t c rư c nư c, ñám rư c t ñình ra gi ng làng, nư c ñư c l y ñ y ché s l n ñ t trang tr ng trên ki u có l ng che. L y nư c xong theo l cũ dân làng l i ñem vó ra gi ng b t m t con cá chép l n, ñ t nguyên c con lên mâm ñ ng, ph v i ñi u rư c v ñình làm l v t dâng cúng. Nghi th c này nh c nh con cháu hôm nay không ñư c quên g c cũ, và công lao ngư i ñã có công khai phá m mang trăm ngh cho dân làng. Sau cu c l long tr ng và thành tâm, h i L M t bao gi cùng có trò múa r n t i sân ñình. Đ i múa r n thông thư ng ñư c t p luy n t hàng tháng trư c và trò di n là nh m tái hi n l i chi n tích kỳ di u c a ngư i tráng sĩ h Hoàng năm xưa. H i làng L M t không ch là l h i mang tính ñ a phương, nh m tư ng ni m ngư i có công v i dân làng, mà còn mang nh ng ñ c ñi m chung c a các cư dân nông nghi p. Đó là tín ngư ng v t linh giáo th hi n trong ñi u múa r n - con v t mang tính nư c và là bi u tư ng th gi i âm, th c ra ñây là m t bi n th c a t c coi r n là v t t , v t linh và th r n khá ph bi n các cư dân nông nghi p Đông Nam á. Song cái hay ñây là nó ñư c khéo léo n trong s tích c a chàng trai h Hoàng và công cu c m làng, l p p t o nên Th p tam tr i trù phú trên ñ t kinh kỳ. Đi u ñó không ch góp ph n t o ni m vui chung, là d p ôn l i trang s d ng làng ñ y gian nan th thách, mà còn góp ph n thúc ñ y m i dây liên h c ng ñ ng, t o tình g n bó v i quê hương, m nh ñ t ñã không ch sinh ra nh ng con ngư i hay lam hay làm mà còn t o cho h có m t b n lĩnh không ph i vùng quê nào cũng có ñư c. Ngư i dân L M t có bi t tài b t r n, nuôi r n ñ ch bi n ra nh ng thành ph m có giá tr cao v kinh t cũng như y dư c. V d h i làng hôm nay, du khách bao gi cũng có d p ñư c thăm các b nuôi r n theo phương pháp c truy n ñ l y n c làm dư c ph m quý ph c v cho trong nư c và xu t kh u, cũng như thư ng th c m t chén rư u r n, th ñ c s n th thi t ch có vùng quê L M t, ñ khi tan h i ra v v n nh mãi v ñ m ñà ñ c ñáo c a chén rư u vùng quê! 4515 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  16. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com L h i gò Đ ng Đa L h i gò Ð ng Ða (thu c qu n Ð ng Ða- Hà N i) hàng năm di n ra vào ngày m ng 5 T t Nguyên Ðán (5/1 âm l ch). Ðây là l h i chi n th ng, m ng công tích l y l ng trong l ch s ch ng ngo i xâm c a dân t c, do Hoàng ñ Quang Trung (Nguy n Hu ) ngư i anh hùng áo v i Tây Sơn lãnh ñ o. Cách ñây hơn 2 th k (1789), Ð ng Ða là nơi hơn 29 v n quân Thanh b tiêu di t. Gò Ð ng Ða tr thành di tích l ch s v vang c a dân t c Vi t Nam. Sáng s m ngày 5, ñám rư c th n m ng chi n th ng t ñình Khương Thư ng v Gò Ð ng Ða trong r ng c , tàn, tán, l ng, ki u,... r c r màu s c cùng chiêng, tr ng, thanh la....di u hành ch m rãi mang tính hoành tráng c a cu c m ng ñón chi n công. Ð c bi t nh t là rư c "R ng l a" ñư c b n b ng nùi rơm, mo nang và gi y b i trang trí thành hình con r ng, m t t p thanh niên b n võ ph c ñi quanh, bi u di n côn, quy n như tái hi n l i cu c chi n ñ u ñã qua. "R ng l a Thăng Long" tr thành bi u tư ng chi n th ng c a dân t c Vi t Nam. 4516 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  17. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com Khi ñám rư c v ñ n gò Ð ng Ða, có l dâng hương, l ñ c văn k l i s tích chi n công năm K D u, ca ng i thiên tài quân s c a anh hùng dân t c Quang Trung. H i còn có nhi u trò chơi vui kho , ñua tài, ñua trí trên bãi r ng trư c gò. 4517 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  18. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com H i làng Bát Tràng Bát Tràng là m t làng c n m b b c sông H ng, nay thu c xã Bát Tràng huy n Gia Lâm. Hơn 600 năm trư c, có ngư i h Nguy n t Vĩnh Ninh (Thanh Hóa) ñ n ñây l p nghi p. Ti p ñó, 5 c h Lê, Tr n, Vương, Ph m, Nguy n ñem gia ñình ñ n vùng 72 gò ñ t tr ng l p phư ng s n xu t g m g i là B ch Th phư ng. Tr i theo năm tháng, ngh g m ngày càng phát ñ t và nh ng ngư i B Bát (Ninh Bình) kéo ra ngày càng ñông. Vào th i cu i Lê, làng Bát Tràng ñã có 20 h . Cùng v i s n xu t g m s , làm ru ng, buôn bán, vi c h c làng cũng ñư c ngư i dân h t s c coi tr ng. Trong hơn 5 th k , dư i th i h c ch Nho, Bát Tràng có 364 ngư i ñ ñ t, trong ñó có Tr ng nguyên Giáp H i (1506-1586), 8 ngư i ñ u ti n sĩ cùng nhi u quan võ. Ban ñ u, làng ch có m t ngôi mi u nh làm b ng tranh tre ngoài bãi sông. Năm 1720, ñình ñư c làm v i quy mô l n. Đình xây ki u ch nh , phía trong là tòa h u cung 3 gian; phía ngoài là tòa ñ i bái 5 gian 2 chái. C t ñình b ng g lim ngư i ôm không h t vòng tay. Gian gi a th p bày hương án. Các gian bên ñ u lát g thành b c cao. M t ñình hư ng ra sông H ng. Trong kháng chi n, ñình ñã b bom M phá h y. Năm 1993, dân làng ñã góp ti n c a d ng l i ñình theo ki n trúc truy n th ng. T i ñình còn gi ñư c m t s ñ t khí như ngai th , bát b u, chuông ñ ng, ki u bát c ng, hai bi n g t o vào th i Minh M ng, cùng nhi u hoành phi, câu ñ i c l n, m i ch có th coi là m t tác ph m thư pháp ñ c ñáo. Đình Bát Tràng còn gi ñư c 50 ñ o s c phong th n có niên ñ i th i Lê, th i Tây Sơn, th i Nguy n. 4518 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  19. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com Bát Tràng là m t ñi m t cư, vì th ngoài Thành hoàng b n ñ a, nhân dân nơi khác ñ n cũng rư c thành hoàng cũ c a mình ñ n th . Đó là th n B ch Mã Đ i vương; Trang Thu n Nghi Dung; Phan Đ i tư ng… Trư c ñây, Bát Tràng vào ñám t ngày 15 ñ n ngày 22 tháng hai âm l ch. Trư c T t, vào ngày 25 tháng Ch p, làng ñem l v t ñ n làng Đu c (làng k t ch v i Bát Tràng) xin ch t tre làm cây nêu. Ngày 7 tháng Giêng làm l h nêu. Cây tre làm nêu ñư c dùng ñ ch tăm, vót ñũa. Trư c khi vào ñám ñ 10 ngày, làng t ch c l rư c nư c t sông H ng ñ bao sái bài v th n ngôi mi u bên sông. Sau ñó dân làng rư c bài v th n ra ñình t l . Khi t , các h ñư c rư c T c a mình ra ph i hư ng. H Nguy n Ninh Tràng (h ñ u tiên ñ n làng Bát Tràng) ñư c rư c bát hương có l ng che vàng ñi gi a. Các h khác rư c bát hương có l ng che xanh ñi né sang hai bên. Khi t , ch có các v khoa m c (nh ng ngư i ñ ñ t) m i ñư c vào ñình, còn các hào m c (nh ng ch c d ch trong làng) ñ ng ngoài h u l . Bát Tràng còn l gi nghiêm ngôi th . T i ñình tr i 4 chi u c p ñi u. Có chi u dành cho các v ñ u ti n sĩ, có chi u dành cho võ quan ñư c phong tư c công, có chi u dành cho các c th t 100 tu i tr lên. Có năm không ñ ngư i, chi u nào tr ng thì làng ñ t m t cây ñèn, chai rư u, ñĩa tr u cau vào gi a chi u ñ th v ng. H ng năm vào ngày R m tháng hai, ngày ñ u tiên vào ñám, làng bi n l cúng Thành hoàng g m m t con trâu tơ th t béo, thui vàng r i ñ t lên m t chi c bàn l n sơn son, kèm theo 6 mâm c và 4 mâm xôi. T xong, các quan viên ch c s c, ñ i di n 20 dòng h cùng th l c. 4519 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
  20. Leã Hoäi Haø Noäi www.100hanoi.com H i Bát Tràng có nhi u trò di n, ñ c ñáo nh t là trò chơi c ngư i và hát th . Theo l , trư c h i, làng ch n l y 2 bà tư ng c là nh ng ngư i ph m h nh, giàu có nh t trong làng. M i bà tư ng nh n 16 thi u n tu i t 10 ñ n 15 xinh ñ p, n t na nuôi ăn u ng và may cho áo qu n th t ñ p. Các cô ñư c rèn t p làm quân c trong m t tháng m i ñư c ra bi u di n thi ñ u sân ñình. Công vi c chu n b cho hát th cũng công phu không kém. Làng t ch c 3 ch u thi và 4 ch u c m ñ ch n bài và ngư i vào hát th , sau ñó m i các ñ i ñàn hát các làng xung quanh ñ n t p ñ kén gi ng. Đ i nào vư t lên nh t qua “4 ch u c m” s ñư c hát th trong l h i năm ñó. H i làng năm Giáp Thân di n ra trong 2 ngày 15 và 16 tháng hai âm l ch. Cùng v i nghi l rư c nư c, t l và các trò chơi dân gian, làng ngh s trưng bày nh ng s n ph m g m ñ c s c nh t c a mình t i “Ch g m Bát Tràng” n m v trí trung tâm c a làng. 4520 www.100hanoi.com Haø Noäi Toâi Yeâu
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1