zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Tự Nhiên

Thành phần sâu hại và động vật gây hại cây đan sâm (Salvia miltiorrhiza Bunge) tại Hà Nội

Chia sẻ: Kethamoi5 Kethamoi5 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

34
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết cung cấp các dẫn liệu khoa học về thành phần sâu hại trên cây đan sâm ở Hà Nội trong năm 2013, đặc điểm gây hại và thời gian phát sinh gây hại của các loài sâu hại chính. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết để nắm chi tiết nội dung nghiên cứu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thành phần sâu hại và động vật gây hại cây đan sâm (Salvia miltiorrhiza Bunge) tại Hà Nội

Kết quả nghiên cứu khoa học BVTV - Sè 4/2018 THÀNH PHẦN SÂU HẠI VÀ ĐỘNG VẬT GÂY HẠI CÂY ĐAN SÂM (Salvia miltiorrhiza Bunge) TẠI HÀ NỘI Study on Pests in Dan Sam (Salvia miltiorrhiza Bunge) in Ha Noi Lê Thị Thu, Phan Thúy Hiền, Đặng Thị Hà,Chu Thị Mỹ,Hoàng Diệu Linh, Ngô Quốc Luật & Lê Đức Tâm rung tâm Nghiên cứu trồng và chế biến cây thuốc Hà Nội, Viện Dược liệu Ngày nhận bài: 03.08.2018 Ngày chấp nhận: 10.08.2018 Abstract Dan sam (Salvia miltiorrhiza Bunge) is very famous and important medicinal plant which has been used for long time in Viet Namese traditional medicine. To date, study on pests and diseases damaging on this plant and their control almost has not been yet carried out . Study on pests and diseases damaging on dan sam is very important for the better pest and disease management. Seventeen species of insects, mites and snails belonging to 13 families have been found associated in this medicinal plant at Research Center of Medicinal Plants in spring-summer crop 2013. Some main pests occurred at high density and caused severely damage on this plant were Paranacoleia lophophoralis Hampson, Colasposoma sp., Spodoptera litura Fabr. Damaging charactersistics of theses insect pests were given and discussed. Key word: insect, mite, Dan shen, Salvia miltiorrhiza Bunge 1. ĐẶT VẤN ĐỀ v o khoảng th ng ến th ng năm sau l hai t c nhân ch nh gây h i trên cây sâm ất Đan sâm Salvia miltiorrhiza Bunge), thu c họ Chaudhary, T i Vi t Nam, c c nghiên b c h Lamiaceae l m tcây thuốc quý c công cứu v sâu b nh h i trên cây thuốc ư c công dụng b huyết, ho t huyết, tăng lưu thông m u, bố c n rất h n chế hoặc chưa y Nghiên ư c s dụng ph biến trong y học c truy n cứu c a Phan Th y Hi n v cs., 6 công ph ng v trị c c b nh v tim m ch Đỗ Huy B ch bố ư c y th nh ph n sâu v b nh h i trên v cs , . cây sâm Ngọc Linh t i Vi t Nam g m lo i sâu, T những năm 6 , cây Đan sâm ư c ng v t h i v 3 lo i nấm gây h i Trong , c c nh p n i t Trung Quốc v Vi t Nam.Cây sinh lo i sâu cuốn l , châu chấu, s t s nh, dế mèn v trưởng ph t tri n tương ối tốt nhưng do m t hai lo i bênh h i quan trọng chết r p cây con v thời gian d i không ư c ch trọng ph t tri n r sắt l những ối tư ng gây h i ph biến trên nên di n t ch an sâm ch d ng l i ở quy mô sản cây sâm Ngọc Linh xuất nhỏ Đỗ Huy B ch v cs., 2004). Do nhu c u dư c li u an sâm trong nước Hi n nay, h u hết c c nghiên cứu v dư c ng y m t tăng, an sâm ang ư c u tư li u u tiến h nh x c ịnh v th nh ph n v nghiên cứu v ph t tri n vùng tr ng ở m t số t nh ho t ng dư c lý Jian et al., 1989). Gahukar ph a Bắc trong c L o Cai, Sơn La, Ph Thọ, cho rằng, nguyên nhân dẫn ến t c h i Vĩnh Ph c v H N i Đ mở r ng quy mô sản bất l i ến chất lư ng v số lư ng c a cây dư c xuất an sâm, bên c nh vi c ảm bảo năng suất, li u u do c c lo i sâu b nh gây h i trong qu chất lư ng an sâm, vấn x c ịnh th nh ph n trình ph t tri n c a cây C c ối tư ng gây h i sâu b nh h i c hướng quản lý h p lý c ng ch nh trên cây dư c li u t i Ấn Đ g m c c lo i c n phải ư c ch trọng. Mặt kh c, th nh ph n r p, r p s p, sâu cuốn l , sâu x m v c c lo i bọ sâu h i trên cây an sâm hi n nay chưa c c nh cứng v côn trùng; v c c b nh h i như nghiên cứu n o trên thế giới c ng như t i Vi t thối l v rễ, ốm l , ch y l v b nh thối mục Nam công bố Do v y, Nghiên cứu th nh ph n cây do vi r t v tuyến trùng s n rễ ến Tương t , sâu h i trên cây an sâm ư c tiến h nh trên m t t p h p c a 6 lo i ng v t chân ốt ư c vụ tr ng an sâm năm 3 t i Thanh Trì, H tìm thấy trên cây sâm Ấn Đ Withania N i c ý nghĩa v khoa học v th c tiễn nhằm somnifera Trong , Bọ rùa 8 chấm Epilachna g p ph n v o sản xuất an sâm b n vững, an vigintioctopunctata gây h i t th ng ến th ng to n v hi u quả B i b o n y cung cấp c c dẫn v r p s p Phenacoccus solenopsis gây h i 43
Kết quả nghiên cứu khoa học BVTV - Sè 4/2018 li u khoa học v th nh ph n sâu h i trên cây an ư c th c hi n t th ng ến th ng năm 3 sâm ở H N i trong năm 3, ặc i m gây h i Kết quả i u tra sâu h i v ng v t h itrên v thời gian ph t sinh gây h i c a c c lo i sâu cây an sâm tr ng t i H N i năm 3 thu h i ch nh ư c tống số lo i côn trùng, nh n v ng v t gây h i thu c 6 b v 3 họ Trong , b c nh 2. VẬT LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU vẩy c lo i chiếm , 8% t ng số c c lo i ghi - V t li u nghiên cứu cây an sâm v m t số nh n , b c nh cứng lo i chiếm 3, 3 % c c dụng cụ như h p ng mẫu, k nh l p soi n i, lo i ư c ghi nh n , b c nh thẳng v ng nh k nh l p i n t , v t, panh, kéo, b t lông… thân m m mỗi b /ng nh c lo i chiếm , 6 - Đi u tra thu th p th nh ph n sâu h i tiến % t ng số c c lo i ghi nh n , b nh n v b c nh h nh theo phương ph p i u tra t do, ịnh kỳ n a mỗi b c lo i chiếm ,88% t ng số c c ng y m t l n, thu th p tất cả những lo i sâu h i lo i ghi nh n ư c Bảng trênc c ru ng tr ng an sâm t i H N i Vi c l m Trong t ng số lo i gây h i trên cây an mẫu tiêu bản v gi m ịnh ư c th c hi n t i sâm, c lo i c mức ph biến t trung bình ph ng th nghi m theo phương ph p c a Vi n +++ ến cao ++++ , l sâu cuốn l Hình , Bảo v th c v t Mẫu sâu ư c chụp ảnh, sâu khoang Hình ,3 , sâu r m Hình v bọ bảo quản v lưu giữ t i Trung tâm Nghiên cứu nh kim nâu Hình Sâu cuốn l thường xuyên tr ng v chế biến cây thuốc H N i xuất hi n trên ru ng tr ng an sâm, tiếp ến l - Mức ph biến c a c c lo i sâu h i ư c sâu khoang, sâu r m v bọ nh kim nâu Ở giai x c ịnh theo thang nh gi sau o n cây con, sâu khoang cắn ứt l , thân cây -: Không bắt gặp l m giảm m t cây tr ng trên ru ng, ng thời +: Rất t < % số l n bắt gặp sâu c n ăn trụi l gây ảnh hưởng ến qu trình ++: Ít - % số l n bắt gặp quang h p c a cây C c lo i sâu r m v bọ nh +++ Trung bình – 6 % số l n bắt gặp kim nâu gây h i ở giai o n giữa vụ tr ng ++++ Nhi u > 6 % số l n bắt gặp Th nh ph n v mức gây h i c a sâu h i trên c c cây dư c li u kh c nhau l rất kh c 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN nhau Theo Verma 6 ,chấu chấu gây h i ến 3.1 Thành phần sâu hại và động vật gây c c cây như ngưu tất, th u d u, c c dư c lùn, hại trên cây đan sâm cây cối xay Bọ rùa 8 chấm c ng sinh trưởng v gây h i trên c c cây họ c như Datura T i H N i thời vụ tr ng Đan sâm th ch h p stramonium Linn; D. MetelLinn., D. innoxia Mill., nhất l trong khoảng giữa th ng ến giữa Solanum aviculare Forst., S. surrathensis Burn, th ng dương lịch, thời i m thu ho ch v o S. nigrum Linn.and Withania somnifera Dunal. khoảng th ng 6 - trước mùa mưa ảm bảo c Lo i sâu khoang Spodoptera litura Fab , l lo i an sâm không bị thối do ng p ng Do v y, vi c gây h i ch yếu trên cây th u d u i u tra th nh ph n sâu h i trên cây an sâm Bảng 1. Thành phần sâu hại và động vật hại trên cây đan sâm năm 2013 tại Hà Nội Đối tƣợng gây hại Mức độ phổ biến STT Họ/bộ Tên Việt Nam Tên khoa học T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 I Bộ cánh vảy Lepidoptera 1 Sâu khoang Spodoptera litura Fabr Noctuidae + + + ++ + - - Argyrogramma agnata 2 Sâu o xanh Noctuidae - - - + - - - Staudinger Agrotis ypsilon 3 Sâu x m Noctuidae + + - - - - - Huffnagel 4 Sâu r m Euproctis sp. Limantridae - + + ++ - - - Homona coffearia 5 Sâu cuốn l u nâu Tortricidae - - - ++ + - - Neitner Paranacoleia 6 Sâu cuốn l lophophoralis Crambidae + - - ++ ++ +++ ++++ Hampson Sâu xanh bướm 7 Pieris rapae Linn Pieridae + + + + - - - trắng 44
Kết quả nghiên cứu khoa học BVTV - Sè 4/2018 Đối tƣợng gây hại Mức độ phổ biến STT Họ/bộ Tên Việt Nam Tên khoa học T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 II Bộ cánh thẳng Orthoptera Atractomorpha 8 C oc o Acrididae - - + + - - - sinensis Bolivar Oxya chinensis 9 Châu chấu l a Acrididae + + - + - + + Thunb. III Bộ cánh cứng Coleoptera Hypomeces 10 Câu cấu xanh lớn Curculionidae - - - - - - + squamosus Fabr Epilachna 11 Bọ rùa 8 chấm Coccinellidae - - - - - - + vigintioctopunctataFabr 12 Bọ nh kim nâu Colasposoma sp. Chrysomelidae - + ++ +++ + - - Ban miêu en Epicanta 13 Meloidae - - + + + - - u ỏ impressicornis Pic. IV Bộ cánh nửa Hemiptera Bọ x t nâu chấm Eysarcoris ventralis 14 Pentatomidae - - - - - + ++ trắng Westwood V Bộ ve bét Acarina 15 Nh n ỏ Tetranychus sp. Tetranychidae - - - - - - + VI Ngành thân mềm Mollusca 16 Ốc sên lớn Achatina fulica Achatinidae. - - - + - - - 17 Ốc sên nhỏ Bradybaena similaris Bradybaenae - - - - + + Chú thích: - Không bắt gặp + Rất t < % số l n bắt gặp ++ Ít - % số l n bắt gặp +++ Trung bình – 6 % số l n bắt gặp ++++ Nhi u > 6 % số l n bắt gặp 3.2. Đặc điểm gây hại của các loài sâu gây hại chính 3.2.1. Sâu cuốn lá Sâu cuốn l Paranacoleia lophophoralis Hampson xuất hi n trong suốt thời gian sinh trưởng c a cây v ặc bi t gây h i nặng v o th ng 6, th ng khi cây c di n t ch l t tối a Thời i m n y mưa nhi u nên l bị sâu gây h i gặp mưa thường bị thối nh n Sâu non nhả tơ kéo mép l hoặc c c l xung quanh d nh v o nhau t o th nh t Sâu non nằm trong t gặm ph n bi u bì mặt trên v di p lục dọc theo gân l , t khi ăn bi u bì mặt dưới c a l C c vết sâu ăn c th t p trung th nh t ng mảng m u trắng gặp trời mưa dễ bị thối l m giảm di n t ch quang h p ảnh hưởng ến năng suất Hìn 1. Sâu non sâu cuốn lá â ại lá đan sâm 45
Kết quả nghiên cứu khoa học BVTV - Sè 4/2018 .Sâu khoang Spodoptera litura Fab gây h i hết l trơ l i gân Lo i n y Sâu khoang -. c ng l m nh v o thời i m th ng 3 th ng khi cây an lo i gây h i ch nh trên cây th u d u Verma, sâm ang ph t tri n thân l m nh Sâu non sâu 6 Năm , Tripathi v c ng s ghi khoang tu i nhỏ t p trung th nh m gặm bi u bì nh n s bùng ph t c a sâu khoang gây h i lớn dưới ch a l i bi u bì trên v gân l Sâu non tu i ến cây rau ắng bi n tr ng trong nh lưới t i lớn phân t n khắp nơi ăn th ng l ch l i gân Lucknow dẫn theoVerma, 6 C những m sâu khoang gây h i nặng cắn trụi Hình 2. Triệu chứng gây hại của sâu khoang Hình 3. Sâu non sâu khoang (Spodoptera Spodoptera litura Fab. litura Fab.) gây hại cây đan sâm 3.2.3. Sâu róm Sâu r m Euproctis sp xuất hi n ch yếu v o th ng 3, th ng ,ăn l v ch i non c a cây, nhất l l non v l b nh t , ch l i gân l Hình Sức ăn c a sâu r m tương ối lớn, c những th a ru ng bị lo i sâu n y gây h i ch c n trơ trụi gân l Hình Sâu r m gây h i trên nhi u lo i cây thuốc kh c nhau Verma 6 dẫn kết quả m t i u tra t i Bangladesh cho thấy, lo i Euproctis fraterna Moore l lo i gây h i ph biến trên cây th u d u Lo i sâu r m Euproctis scintillans Walk l lo i gây h i ch yếu trên 8 lo i cây thuốc như mu ng ho ng yến Cassia fistula Linn.), cây bìm nắp Operculina turpenthum Linn , cây bụp t c Abelmoschus crinitus Linn), Nyctanthes arbortristisLinn., Tylophora asthamatica (Burn.F.) Merr, v Urginea indica Roxb. Hình 4. Sâu non sâu róm hại lá đan sâm 46
Kết quả nghiên cứu khoa học BVTV - Sè 4/2018 3.2.4. Bọ ánh kim nâu cứng Hypomeces squamosus Fabr; Epilachna Bọ nh kim nâu Colasposoma sp xuất hi n vigintioctopunctataFabr, Colasposoma sp.; v gây h i m nh v o th ng 3, th ng khi cây Epicanta impressicornis Pic , lo i thu c b ang ở giai o n sinh trưởng m nh v bắt u ra c nh thẳng Atractomorpha sinensis Bolivar; hoa Ấu trùng c a lo i n y thường t p trung ở Oxya chinensis Thunb , lo i thu c ng nh thân ph n thân s t gốc gặm ph n b l Trưởng th nh m m Achatina fulica;Bradybaena similaris), ch c a ch ng cắn khuyết l v c t p t nh giả chết c lo i thu c b ve bét Tetranychus sp v khi bị t c ng Hình Hi n nay, vẫn chưa c lo i thu c b c nh n a Eysarcoris ventralis b o c o n o ở nước ta c p ến s xuất hi n Westwood Trong c c lo i sâu h i nêu trên, sâu c a lo i bọ nh kim nâu Colasposoma sp trên khoang, sâu cuốn l , sâu r m v bọ nh kim nâu cây thảo dư c Do v y, kết quả thu ư c c a l những lo i xuất hi n với ph biến trung nghiên cứu n y l ti n cho vi c tiếp tục i u bình v cao tra v ưa ra kết lu n v tên khoa học c a lo i n y trong tương lai TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Đỗ Huy B ch, Đặng Quang Chung, Bùi Xuân Chương, Nguyễn Thư ng Dong, Đỗ Trung Đ m, Ph m Văn Hi n, V Ngọc L , Ph m Duy Mai, Ph m Kim M n, Đo n Thị Nhu, Nguyễn T p, Tr n To n, Cây thuốc v ng v t l m thuốc ở Vi t Nam t p I, NXB Khoa học v kỹ thu t 2. Gahukar R.T., 2017, WITHDRAWN: Pest and disease management in important medicinal plants in India: A review. NFS Journal, 2017. 42 pages 3. Jian Y. H., Xu G. J., Jin R. L.&Xu S., 1989. Quality Studies on The Traditional Chinese Drug Danshen. Journal of China Pharmaceutical University, 20, 5-9. 4. Phan Th y Hi n v c ng s , 6 Th nh ph n sâu v b nh h i sâm Ngọc Linh t i Vi t Nam T p ch Hình 5. Trƣởng thành bọ ánh kim nâu Khoa học công ngh Vi t Nam T p , số 8, tr -12. hại lá đan sâm 5. Verma J.S., 2006. Insect Pest Problem In Medicinal Plants - A Review. Agric. Rev., 27 (2): 4. KẾT LUẬN 130 - 136. Đ i u tra v x c ịnh ư c th nh ph n 6. Vipin Chaudhary, 2015. Integrated Pest and sâu h i trên cây an sâm tr ng ở H N i g m Disease Management in MAP. Summer School on lo i sâu, nh n v ng v t gây h i thu c 6 “Advances in Medicinal A romatic Plants Research” b v 3 họ kh c nhau Trong , c lo i Compendium of ICAR Sponsored summer school, p. thu c b c nh vảy Spodoptera litura Fabr; 166-178. Euproctis sp., Homona coffeariaNeitner; 7. Vi n Bảo v th c v t, , Phương ph p Paranacoleia lophophoralisHampson; nghiên cứu bảo v th c v t t p III, NXB Nông nghi p Argyrogramma agnata Staudinger; Pieris rapaeLinn; Agrotis ypsilonHuffnagel; Porthesia Phản biện: TS. Nguyễn Văn Liêm scintillans Walker , lo i lo i thu c b c nh 47

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.