Thanh toán quốc tế chương 3

Chia sẻ: Ho Van Minh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

1.147
lượt xem 710
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'thanh toán quốc tế chương 3', tài chính - ngân hàng, ngân hàng - tín dụng phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thanh toán quốc tế chương 3

CHƯƠNG 3:CÁC PHƯƠNG TH C THANH TOÁN QU C T NÔI DUNG CH NG T TRONG THANH TOÁN QU C T CHUY N TI N GHI S HAY M TÀI KHO N NH THU TÍN D NG CH NG T I. CH NG T TRONG TTQT 1. Hoá ơn: có 2 lo i : Hoá ơn chính th c và Hoá ơn t m Hoá n chính th c ( Hoá ơn thương m i): g m t t c các chi ti t v nghi p v hàng hoá, có giá tr thanh toán, và bao g m các y u t sau: 1.Tên a ch ngư i bán 2.Tên, a ch , ch k. có th m quy n ngư i bán 3.Nhãn hi u chính xác c a hàng hoá cùng s lưư ng 4. i u ki n giao hàng và thanh toán 5.Cách óng gói, s lưư ng trong m i ơn v óng gói và mã hi u 6.Nh ng ghi chú khác (phê chu n c a lình s , ghi chú c a phòng TM) Hoá n t m (Provisional invoice): là lo i hoá ơn t m th i, thư ng ư c phát hành trư c khi k. h p ng TM cũng nhưtrư c khi giao hàng hoá, óng vai trò nhưlà tài li u ghi nh khi thương lưư ng mua bán ho c dùng làm th t c xin phép nh p kh u 2. Các lo i gi y t g i hàng V n n ư ng bi n ( Bill of lading): là ch ng t chuy n ch hàng hoá b ng ư ng bi n ư c ngư i chuyên ch ký phát cho ngư i g i hàng xác nh n vi c ngư i chuyên ch ãnh n hàng v n chuy n theo yêu c u c a ngư i g i hàng Ch c năng: o Là m t biên lai c a ngư i chuyên ch xác nh n là h ã nh n hàng ch . o Là m t b ng ch ng v nh ng i u kho n c a m t h p ng v n t i ư ng bi n. o Là m t ch ng t s h u hàng hóa, quy nh hàng hóa s giao cho ai c ng ích, do ó cho phép mua bán hàng hóa b ng cách chuy n nhưư ng B/L V n n ư ng sông : ch s d ng trong v n t i ư ng sông, nhưng hi n nay r t ít dùng trong thương m i qu c t Phi u ch ng nh n nh p kho có th chuy n nhưư ng: ch ng nh n hàng hoá ã nh p kho 3.Các ch ng t khác Gi y ch ng nh n b o hi m Gi y ch ng nh n xu t x Gi y ch ng nh n ki m nghi m Gi y ch ng nh n ki m d ch Gi y ch ng nh n tr ng lưư ng Gi y ch ng nh n phân tích Gi y ch ng nh n ph m ch t Gi y ch ng nh n ki m tra hàng hoá c a cơ quan trung gian B ng kê chi ti t óng gói 1
II. CHUY N TI N 1. Khái ni m: Là m t phương th c thanh toán mà ngư i mua, con n hay là ngư i mu n chuy n ti n yêu c u ngân hàng i di n cho mình chuy n m t s ti n nh t nh cho m t ngư i nào ó n m t nơi nào ó b ng phương ti n mà mình ra. 2. Các bên tham gia: Trong phơng th c này có 3 ngư i tham gia: Ngư i bán hay Ngư i cung ng m t d ch v nào ó Ngư i mua H th ng ngân hàng - bao g m: ngân hàng chuy n ti n và ngân hàng tr ti n. Trình t th c hi n nghi p v N I DUNG C A YÊU C U CHUY N TI N Tên và a ch c a ngư i xin chuy n ti n S tài kho n, ngân hàng m tài kho n S ti n xin chuy n Tên và i ch ngư i hưư ng l i – S tài kho n - Ngân hàng chi nhánh Lý do chuy n ti n Kèm theo các ch ng t có liên quan 3. Qui trình c a phương th c chuy n ti n : (1) Nhà XK giao hàng hay cung ng d ch v cho nhà NK d a trên H ngo i thương và g i ch ng t hàng hóa g i cho nhà NK (2) Nhà NK sau khi nh n hàng ng ý thanh toán n NH th c hi n th t c chuy n ti n (3) NH sau khi ki m tra ch ng t n u th y h p l thì NH ti n hành trích chuy n ti n trên tài kho n c a nhà NK tr cho nhà XK (4) NH nh n chuy n ti n ra l nh cho NH i lý c a mình nư c ngoaì chuy n tr ti n cho ngư i hưư ng l i dư i hình th c b ng i n hay b ng thư. (5) NH chuy n ti n ghi có vào TK nhà XK 2
Bên c nh chuy n ti n ư c thưc hi n sau khi giao hàng như nêu trên, thưc t có th áp d ng chuy n ti n trong các trư ng h p như sau: Chuy n ti n trư c khi giao hàng: Ngư i mua ng trư c cho ngư i bán m t ph n giá tr h p ng theo nhưth a thu n trư c khi giao hàng (ti n t c c ho c kho n tín d ng). Thông thư ng trong h p ng ngo i thương, i u kho n thanh toán có th ư c quy nh nhưsau: “Payment: by TTR 20% invoice value, 20 days before shipment date. “ Chuy n ti n tr ch m m t kho ng th i gian sau khi giao hàng : Ngư i mua s ti n hành thanh toán sau m t s ngày khi ngư i bán giao hàng (mua bán ch u, kho n tín d ng màngư i bán c p cho ngư i mua). Thông thư ng trong h p ng ngo i thương i u kho n thanh toán ư c quy nh nhưsau : “Payment : by TTR 60 days after shipment date.” Chuy n ti n ngay khi giao hàng: Ngư i mua s ti n hành thanh toán ngay sau khi ngư i bán b c hàng lên tàu, trư c sưch ng ki n i di n c a bên mua ho c các văn phòng i di n bên mua nư c xu t kh u. i di n bên mua xác nh n bên bán giao hàng phù h p v i h p ng quy nh. Ngư i mua ti n hành thanh toán ngay cho ngư i bán nhưng thư ng ph i m t 2 ngày làm vi c. Chuy n ti n ngay sau khi giao hàng ư c coi là hình th c phù h p cho c ôi bên, kh c ph c h n ch i v i chuy n ti n trư c và sau khi giao hàng, nhưng òi h i ph i có i di n bên mua ư nư c xu t kh u. 3
VIETCOMBANK APPLICATION FOR OVERSEAS REMITTANCE GI Y YÊU C U CHUY N TI N RA NƯ C NGOÀI Ho Chi Minh City, ngày/date : Ref. No. / S : To / Kính g i : VIETCOMBANK Name of applicant Ngư i yêu c u Address a ch You are kindly requested to debit our A/C No with you, the amoun t (In words) ngh quý khách hàng trích T/K c a chúng tôi m t i NH các ông, s ti n _ To pay _ by T.Tr _ by mail thanh toán b ng i n b ng thư To beneficiary cho ngư i hưư ng là Address (If any) a ch (n u c n) Account No With Có tài kho n s t i Ngân hàng Covering Lý do Banking Charge Phí Ngân hàng We bear any responsibility under this remittance and also agree that is subject to the terms and conditions printed in the side hereof. Chúng tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v chuy n ti n này và ng ý r ng nó ư c th c hi n theo úng các i u kho n ư c in phía sau. Attachment : H sơ kèm : Chief Accountant For/on behafl of the Applicant K toán trưư ng Thay m t ngư i chuy n ti n 4
4. Nh n xét : Vi c thanh toán hoàn toàn l thu c vào kh năng thanh toán và thi n chí c a nhà NK. Ho c, vi c thanh toán hoàn toàn l thu c vào kh năng và thi n chí c a nhà XK. Không m b o an toàn ch c ch n cho c ngư i mua và ngư i bán, m t trong 2 bên d b bên kia chi m d ng v n. Th t c ơn gi n nhanh chóng, ti n l i. Vai trò c a NH: ơn thu n trung gian thanh toán. i u ki n áp d ng: hai bên ph i quen bi t nhau, quan h thư ng xuyên nhau, tin tưư ng nhau. M c ích áp d ng: thanh toán hàng XNK, chi phí liên quan n XNK. III. GHI S HAY M TÀI KHO N 1. Khái ni m:Ngư i bán m m t tài kho n ho c m t quy n s ghi n ngư i mua sau khi ngư i bán ã hoàn thành giao hàng hay d ch v , n t ng nh kỳ có th là tháng, quý ho c năm, ngư i mua s dùng phương th c chuy n ti n tr ti n cho ngư i bán Phương th c này th c ch t là hình th c tín d ng thương nghi p mà ngư i bán c p cho ngư i mua 2. Ưu i m T các công ty ng ra m tài kho n và liên h v i nhau, không c n thông qua ngân hàng nên th t c ơn gi n. Trong phưng th c này có m y i m c n chú ý sau ây: o Không thông qua ngân hàng o Ghi s trên tài kho n là nghi p v hoàn toàn do ngư i bán t t ra, không theo m t nghi p v có tính ch t qu c t hoá như ngân hàng. o Áp d ng r ng rãi trong m u d ch n i a, ít dùng trong m u d ch qu c t vì nó không có s b o m y cho ngư i xu t kh u thu ti n k p th i o Khi áp d ng phơng th c này c n quy nh rõ thanh toán như th nào, h p ng gia công hay h p ng mua t bán o n. o Hai bên ph i tho thu n ng ti n ghi s là ng ti n nào, cách b o m giá tr c a các ng ti n này, tránh vi c ghi s ch n ng ti n này còn khi thanh toán l i ch n ng ti n khác, n u có ph i quy nh t giá h i oái. TRÌNH T TH C HI N NGHI P V 5
Nh ng i m c n Lưu ý D a vào b ch ng t c a ngư i bán g i: Hoá ơn ho c tr giá c a h i phi u ghi s . ây cũng là căn c nh n n . Trên cơ s ngư i mua nh n hàng hoá và thông báo cho ngư i bán bi t ngư i bán ghi s . Quy nh nh kỳ mà ngư i mua thanh toán cho ngư i bán (quí, năm) t c là quy nh th i h n tín d ng mà ngư i bán bán ch u hàng cho ngư i mua. Quy nh giá bán ch u: giá bán ch u thư ng cao hơn giá bán b ng ti n m t vì: các kho n r i ro có th x y ra lãi su t. Quy nh phương th c chuy n ti n tr khi th i h n tín d ng k t thúc. Quy t toán tài kho n C n ph i gi i quy t nh ng v n sau ây: Th i i m khoá tài kho n Th i gian hai bên g p nhau khoá s dư Sau khi kh ng nh ư c s ti n n cu i cùng trên tài kho n, th a thu n cách th c thanh toán. N u có tranh ch p, khi u n i b i thư ng, i u kho n v tr ng tài c n có 2 n i dung: Tr ng tài liên quan t i vi c th c hi n h p ng Trong tài liên quan t i vi c tranh ch p. Áp d ng Phương th c ghi s có l i cho ngư i mua hơn ngư i bán, ch y u ư c áp d ng khi thanh toán gi a các công ty m và công ty con, các công ty có quan h lâu i trong buôn bán, s lư ng hàng hoá không l n, thanh toán ti n hoa h ng và ti n g i bán. IV. NH THU 1. nh nghĩa Nh thu là phương th c thanh toán mà nhà XK sau khi giao hàng hay cung c p d ch v , y thác cho ngân hàng ph c v mình, nh thu h ti n nhà nh p kh u trên cơ s h i phi u và ch ng t hàng hóa có liên quan (n u có). 2. c i m c a nh thu Căn c nh thu là ch ng t , không ph i là h p ng Vai trò c a Ngân hàng ch là trung gian Nh thu trong thương m i ch x y ra sau khi ngư i bán ã hoàn thành nghĩa v giao hàng 3. CÁC CH NG T NH THU Ch ng t tài chính: bao g m các ch ng t như H i phi u, Séc, Kỳ phi u, ho c các ch ng t tương t khác mà m c ích là thu ti n Ch ng t thưng m i o Các lo i ch ng t v n t i (Transport documents): Ch ng t v n t i, seaway bill, ch ng t hàng không (air waybill), biên lai bưu i n (post receipt). o Ch ng t v quy n s h u hàng hóa: Gi y lưu kho lưu bãi, biên lai tín thác (trust receipt), hóa ơn thương m i, gi y ch ng nh n xu t x , phi u óng gói. o Các lo i ch ng t thương m i này còn g i là ch ng t g i hàng (shipping documents) ho c ch ng t thương m i không ph i là ch ng t tài chính. 6
4. CÁC BÊN THAM GIA TRONG PHƯƠNG TH C NH THU • Principle – Ngư i nh thu: Ngư i xu t kh u • Drawee – Ngư i có nghĩa v tr ti n: Ngư i nh p kh u • Remitting Bank – Ngân hàng chuy n: là Ngân hàng i di n cho ngư i nh thu, ngân hàng này có nghĩa v ti p nh n ch ng t t ngư i u thác nh thu theo nh ng i u ki n mà ngư i nh thu t ra thu h ti n cho h , khi nh n ch ng t nhưth nào th. chuy n i nhưv y • Collecting Bank – Ngân hàng thu h : là Ngân hàng i di n cho ngư i tr ti n, thông thư ng nư c ngư i tr ti n là ngân hàng thu h , ngân hàng này có th do ngân hàng chuy n ch nh ( n u ngư i xu t kh u không nêu rõ) ho c có th do ngư i xu t kh u ngh trong thư yêu c u nh thu 5. CÁC LO I NH THU 5.1. Nh thu trơn Là phương th c thanh toán mà trong ó ngư i có các tài kho n ti n ph i thu t các công c thanh toán nhưng không th t mình thu ư c cho nên ph i u thác cho ngân hàng thu h ti n ghi trên công c thanh toán ó không kèm i u ki n chuy n giao ch ng t Là lo i nh thu ch d a vào ch ng t tài chính mà không d a vào ch ng t thương m i QUY TRÌNH THANH TOÁN ƯU NHƯ C I M NH THU TRƠN U I M • ơn gi n, không ph c t p • Có l i cho ngư i nh p kh u, vi c nh n hàng không liên quan n thanh toán NH C I M • Quy n l i c a ngư i xu t kh u không ư c m b o. Ngư i nh p kh u có th nh n hàng mà không tr ti n. • T c tr ti n ch m v i hai lý do: o Ph thu c vào thi n chí ngư i nh p kh u. o Ph thu c vào khâu lưu chuy n ch ng t , t o i u ki n cho ngư i mua chi m d ng v n • Chưa s d ng h t ch c năng c a ngân hàng. Vai trò c a ngân hàng ch ơn thu n, không ch u tránh nhi m ôn c, giám sát, ki m tra. • Chưa là tr th c l c cho ngư i nh p kh u. Trư ng h p áp d ng • thanh toán các d ch v phí mà ngư i bán c p cho ngư i mua • Hai bên mua và bán hoàn toàn tin c y nhau • Có quan h n i b v i nhau 7
5.2. Nh thu kèm ch ng t nh nghĩa: Là lo i nh thu d a vào ch ng t tài chính cùng v i ch ng t thương m i ho c ch d a vào ch ng t thương m i ( Trong trư ng h p này hoá ơn thương m i thay cho h i phi u) Nh n xét: Là phương th c c i ti n c a phương th c nh thu phi u trơn nhưng kh c ph c m t s như c i m c a nh thu phi u trơn QUY TRÌNH THANH TOÁN CÓ 2 LO I NH THU KÈM CH NG T • Nh thu tr ti n i ch ng t ( Documents against payment – D/P) Dùng trong trư ng h p mua hàng tr ti n ngay • Nh thu ch p nh n i ch ng t ( Documents against acceptance – D/A) Dùng trong trư ng h p bán hàng v i i u ki n c p tín d ng cho ngư i mua. Ngư i mua ph i ch p nh n tr ti n vào h i phi u th. m i ư c nh n ch ng t g i hàng CHI PHÍ NH THU • Chi phí nh thu ngư i bán ch u, chi phí tr ti n do ngư i mua ch u • Các chi phí phát sinh phía ngân hàng ngư i bán thÌ ngư i bán ch u, phía ngân hàng ngư i mua thì ngư i mua ch u, n u có ngân hàng c a nư c th ba thì hai bên tho thu n • Trong trư ng h p b t ch i thanh toán h p lý, có khi ngư i bán ch u luôn c chi phí và l phí c a ngân hàng i lý. • Trư ng h p nh thu b ng i n, ngư i bán ch u thêm chi phí i n tín ƯU NHƯ C I M Ưu i m: • Kh c ph c ư c như c i m c a nh thu phi u trơn -> ngư i bán không s m t hàng ( g n thanh toán qu c t v i v n t i hàng hoá) • Trách nhi m c a ngân hàng có cao hơn :kh ng ch ngư i mua b ng b ch ng t Như c i m: • Chưa ràng bu c ngư i mua, ngư i mua có th nh n hàng và cũng có th không nh n • T c thanh toán v n ch m 8
V. PHƯƠNG TH C TÍN D NG 1. KHÁI NI M: Tín d ng ch ng t là s tho thu n, trong ó Ngân hàng m tín d ng theo yêu c u c a nhà Nh p kh u ( ngư i xin m thư tín d ng) cam k t thanh toán m t s ti n nh t nh cho nhà xu t kh u, ho c tr theo l nh c a ngư i này, ho c ch p nh n h i phi u do ngư i này ký phát; v i i u ki n ngư i này xu t trình cho Ngân hàng b ch ng t thanh toán phù h p v i các i u kho n, i u ki n ã ghi trong thư tín d ng Vi c cam k t thanh toán c a ngân hàng m thư tín d ng (L/C) ư c th hi n trong các trư ng h p sau: NH m L/C s th c hi n thanh toán ho c ch p nh n thanh toán h i phi u do nhà XK ký phát. NH m L/C ch th cho m t NH khác tr c ti p thanh toán ho c ch p nh n thanh toán h i phi u do nhà XK ký phát khi áo h n. NH m L/C cho phép m t NH khác ng ra chi t kh u b ch ng t h p l theo úng i u kho n, i u ki n c a L/C . 2. Cơ s pháp lý Quy t c v t p quán và th c hành th ng nh t v tín d ng ch ng t (Uniform customs and practice for documentary credits UCP DC) c a ICC. n nay UCP ã 5 l n s a i vào 1952, 1962, 1974,1983 (UCP 400), 1993 (UCP 500). Hi n nay UCP ư c s d ng t i 180 nư c trên th gi i, 1962 l n u tiên ư c d ch ra ti ng Vi t. S hi u 500 ban hành 1993 có hi u l c k t ngày 1/1/1994 UCP600 có hi u l c vào ngày 1/1/2007 Tháng 12/1996, trên tinh th n c th hóa i u 19 c a UCP 500, ICC ã ban hành quy t c s 525 th ng nh t v b i hoàn chuy n ti n gi a các NH v i nhau v i nhau (Uniform rules for bank to bank reimbursements under documentary credits URR 525) có hi u l c k t ngày 1/1/1996. Vi t Nam b t u th c hi n k t ngày 1/7/1996. áp ng yêu c u cách x lý ch ng t i n t trong tín d ng (TD) ch ng t ư c ICC c p trong cu c h p ngày 24/5/2000 t i Paris, sau 18 tháng n l c th c hi n, ICC cho ra i văn b n b sung e.UCP ( ư c coi là UCP 500.1) có hi u l c tháng 2/2002 u 2003, ICC cho ra i văn b n No. 465 ISBP – The International Standard Banking Practice for examination of documents under documentary credits ( Th c hành NH theo tiêu chu n qu c t v ki m tra ch ng t theo TD ch ng t ) Tháng 1/2007 áp d ng UCP600 Ngoài ra TD ch ng t còn ư c i u ch nh b i các văn b n pháp lý như : Incorterm 2000, lu t h i phi u, ... và các t p quán thương m i qu c t . Trên th c t t p quán thương m i qu c t có nh hưư ng nh t nh n vi c hai bên l a ch n các i u kho n trong h p ng, cũng như t p quán kinh doanh c a NH, 3. CÁC BÊN LIÊN QUAN + Ngư i xin m L/C ( The applicant for credit): Là ngư i nh p kh u: - For Credit ( nh p kh u) - For Remittance ( chuy n ti n) - For Guarantee ( b o l.nh, m b o) + Ngư i hư ng l i L/C( The benificiary) Là ngư i bán ho c m t ngư i th ba nào ó Do ngư i hưư ng l i ch nh + Ngân hàng phát hành thư tín d ng ( issuing bank): Là Ngân hàng i di n cho ngư i xin m L/C + Ngân hàng thông báo thư tín d ng (advising bank) + Ngân hàng xác nh n (confirming bank) +Ngân hàng thanh toán (paying bank) + Ngân hàng chi t kh u h i phi u (negotiating bank). 9
4. Qui trình Tín d ng ch ng t : Giai o n 1 : H sơ m L/C: (n p vào phòng TTQT c a NH thương m i) gi y ngh m thư tín d ng H p ng mua bán ngo i thương Gi y phép nh p kh u, thư b o lãnh NH (n u có)... và m t s ch ng t khác có liên quan. Báo cáo tài chính Phương án s n xu t kinh doanh H sơ v tài s n b o m (n u vay NH thanh toán L/C ho c m L/C tr ch m) Phòng tín d ng ti n hành th m nh (h sơ m L/C ký qu dư i 100% ) → quy t nh Ch p thu n ho c t ch i m L/C M c ký qu L/C. Khách hàng ti n hành ký qu L/C, n u s dư TK ti n g i ngo i t không ký qu thì có th xin mua ngo i t ký qu L/C NH m L/C hoàn t t h sơ m L/C Giai o n 2 : Ngân hàng phát hành L/C So n th o L/C – ki m tra L/C Xin test Xin ý ki n c a lãnh o phòng Chuy n L/C qua h th ng swift In L/C giao cho nhà NK Thu phí Giai o n 3 : Ngân hàng thông báo L/C Ki m tra tính chân th t b ngoài c a L/C Ki m tra n i dung L/C Thông báo L/C và kèm theo xác nh n L/C n u có (thông báo L/C) Thu phí : phí thông báo, phí xác nh n (n u có), i n phí Giai o n 4 : Nhà xu t kh u giao hàng và hoàn t t b ch ng t Nhà XK ti n hành ki m tra L/C n u ng ý thì chu n b hàng Giao hàng N u không ng ý có quy n i u ch nh thư tín d ng (trư c khi giao hàng, trư c khi xu t trình b ch ng t vào NH thông báo, và ph i trong th i gian còn hi u l c c a L/C) Giai o n 5 : Nhà xu t kh u n p b ch ng t Nhà XK ti n hành n p b ch ng t vào NH thông báo, bao g m: Thư yêu c u thanh toán b ch ng t theo hình th c L/C B ch ng t B ng kê ch ng t (2 liên) 10
Giai o n 6 : Ngân hàng thông báo NH thông báo làm th t c ti p nh n b ch ng t Ki m tra b ch ng t : Ki m tra trên b m t ch ng t phù h p v i i u kho n i u ki n L/C m t cách c n th n và h p lý : Ki m tra sơ b Ki m tra chi ti t : Tính chân th t Tính th ng nh t (t ng ch ng t và gi a các ch ng t ) Tính y (bao nhiêu lo i, s lưư ng m i lo i) X lý ch ng t : N u b ch ng t b t h p l - Nh : b sung s a i CT - N ng : ngh chuy n sang phương th c khác N u b ch ng t h p l thì NH thông báo s chuy n b ch ng t ra nư c ngoài ( n NH phát hành L/C) Giai o n 7 : NH m L/C làm th t c ti p nh n b ch ng t Ki m tra b ch ng t X lý ch ng t B ch ng t h p l : NH m L/C thanh toán / ch p nh n thanh toán B ch ng t b t h p l : giành quy n quy t nh thanh toán cho nhà NK Giai o n 8 : NH m L/C g i thông báo òi n nhà NK Giai o n 9 : Nhà NK ki m tra b ch ng t n u ng ý thanh toán N u là at sight L/C : thanh toán ho c vay NH thanh tóan s ti n còn l i (tr giá L/C tr i s ti n ã ký qu ) N u usane L/C: ng ý thanh toán ( NH m L/C ch p nh n thanh toán thì NH m L/C ký h u B/L và giao b ch ng t cho nhà NK ra c ng nh n hàng. 5. Thư tín d ng là gì ? (Letter of credit – L/C) 5.1. Khái ni m : Thư tín d ng là m t b c thư (th c ch t là m t văn b n) do ngân hàng l p theo yêu c u c a nhà nh p kh u (ngư i m thư tín d ng) cam k t tr ti n cho nhà xu t kh u (ngư i hưư ng l i) v i i u ki n nhà xu t kh u xu t trình nh ng ch ng t thanh toán phù h p v i i u kho n và i u ki n ã ghi trong thư tín d ng. L/C là văn b n c t l i, công c pháp lý quan tr ng c a tín d ng ch ng t Cơ s L/C là h p ng ngo i thương Tính ch t c l p c a L/C so v i h p ng. Ý NGHĨA • Là m t ch ng thư : các d ng L/C không b ng ch ng thì u vô giá tr . Ch ng thư ph i b ng văn b n (qua i n tín: by cable, Telex, Swift..) m i có giá tr . • Là m t cam k t tr ti n ho c là m t ch p nh n tr ti n ch không ph i là m t l i h a. • Do m t ngư i phát hành, song có th cho m t hay nhi u ngư i hưư ng l i. Ngư i phát hành thư tín d ng ph i là NHTM. • Căn c tr ti n c a L/C thương m i là các ch ng t . • Là m t cam k t tr ti n có i u ki n và có th i h n. TÍNH CH T C A L/C L/C ư c hình thành d a trên cơ s c a H MB, nhưng m t khi ã ư c hình thành thì c l p hoàn toàn v i H MB. H là c s c a L/C: N u h p ng qui nh thanh toán theo L/C thì L/C ra i. H p ng ph i có trư c (Master), L/C có sau (Baby). L/C cl pv iH p ng: Khi NH tr ti n cho ngư i bán, ngư i mua khi hoàn tr ti n cho NH ch d a vào các ch ng t và L/C ngoài ra không d a vào H hay b t kỳ m t hành vi thương m i nào khác. 11
6. N I DUNG C A L/C a. S hi u, a i m và ngày m L/C T t c các thư tín d ng u ph i có s hi u riêng c a nó. ây là m t n i dung khá quan tr ng vì nó luôn ư c d n chi u vào trong các ch ng t thanh toán mà ngư i bán l p ra và thư t giao d ch c a 2 bên. a i m m L/C: là nơi mà NH m L/C vi t cam k t tr ti n cho ngư i xu t kh u. i m này có ý nghĩa trong vi c l a ch n ngu n lu t khi có tranh ch p x y ra. Ngày m L/C: có 3 ý nghĩa: Là ngày b t u phát sinh cam k t c a NH i v i ngư i xu t kh u; Là ngày b t u tính th i h n hi u l c c a L/C; Là căn c ngư i bán xem ngư i nh p kh u m L/C có úng h n hay không. b. Lo i L/C Ph i ki m tra lo i L/C khung sau ó m i n các lo i c th . Lo i L/C cơ b n nh t là lo i L/C không hu ngang. i u 6 c a UCP 500 qui nh lo i L/C: n u không nói rõ nó là lo i gì thì các bên ư c hi u là lo i không h y ngang. c. Th i gian giao hàng : cú nhi u cách ghi Mu n nh t và s m nh t. S m nh t là ư c hi u là 10 ngày trư c ngày ghi trong h p ng Mu n nh t có th ghi ngày cu i cùng là ngày bao nhiêu:The latest date of Shipment is … Trong vòng (During, on, about): Theo UPC 500 ư c phép ± 5 ngày. ( i u 46 UCP 500). Vi c giao hàng ghi b ng các t mơ h như “nhanh”, “ngay l p t c”, “càng s m càng t t” immidiately; as soon as possible) ngân hàng s không bi t n. i v i nh ng v n ơn có in trên m t trư c t v n ơn: ON BOARD thì ngày phát hành v n ơn là ngày giao hàng, ngày b c hàng lên tàu. d. Th i h n xu t trành ch ng t Là th i h n mà ngư i bán có nghĩa v ph i xu t trình ch ng t n a i m thanh toán hay a i m ki m tra ch ng t . Ngày xu t trình ch ng t ph i ư c quy nh trong thư tín d ng. N u không quy nh thì ngày ó là 21 ngày k t ngày giao hàng ( i u 43a UCP 500). VD: giao hàng ngày 1/1 thì ngày 21/1 xu t trình. Ph i n m trong th i h n hi u l c c a LC. L y con d u bưu i n làm cơ s ngày xu t trình. e. Th i h n tr ti n Có th tr ti n ngay ho c tr ti n sau Th i h n tr ti n có th n m trong th i h n c a LC n u như tr ngay, n m ngoài th i h n hi u l c c a LC n u như tr sau. Tư ng h p này h i phi u kỳ h n ph i ư c xu t trình ch p nh n trong th i h n hi u l c c a L/C. 12
f. Th i h n hi u l c c a L/C Là th i h n mà ngư i NK m L/C cam k t tr ti n cho ngư i bán, n u ngư i bán xu t trình ch ng t trong th i h n ó phù h p v i quy nh trong L/C. Th i h n hi u l c L/C ư c tính t ngày m L/C cho n ngày L/C h t h n hi u l c. C n ph i xác nh m t th i h n hi u l c L/C h p lý v a tránh ng v n cho ngư i NK, v a t o i u ki n cho ngư i XK l p và xu t trình ch ng t úng h n. M t th i h n hi u l c c a L/C h p lý ph thu c vào: - Ngày m L/C h p lý. - Ngày h t h n hi u l c h p lý. - Hai ngày này l i ph thu c vào ngày giao hàng. Ngày giao hàng ph i n m trong th i h n hi u l c c a L/C và không th trùng v i ngày h t h n hi u l c. Ngày m L/C h p lý ph thu c vào các y u t sau. - S ngày c n thi t ngư i NK m L/C, phát hành, thông báo L/C n ngư i bán. S ngày này l i ph thu c vào a i m nư c ngư i mua, ngư i bán, nơi giao hàng. - Tính ch t, c i m hàng hóa NK, i u ki n giao nh n v n t i, phương th c kinh doanh c a ngư i XK. Ngày h t h n h p lý ph thu c : - Ngày h t h n hi u l c c a L/C ph i sau ngày giao hàng m t th i h n h p lý. Th i gian này t i thi u ph i b ng ho c l n hơn 21 ngày làm vi c. C th : S ngày c n thi t l p ch ng t (3 n 4 ngày) Ngân hàng thông báo ki m tra ch ng t (2 ngày) Ngân hàng chuy n ch ng t i (5 n 7 ngày) a i m thanh toán S ngày c n thi t NHPH ki m tra và th hi n ý chí có thanh toán hay không (7 ngày- i u 13UCP) g. S ti n c a tín d ng Là s ti n mà NH cam k t tr cho ngư i bán. C n chú ý: S ti n ph i ghi v a b ng s và b ng ch , th ng nh t v i nhau. N u không th ng nh t, không có tính chân th t b ngoài s không ư c ngân hàng ch p nh n thanh toán. Tên ơn v ti n l . N u ghi b ng ng ti n này mà tr b ng ng ti n khác thì ph i qui nh TGH . Cách ghi s ti n c a thư tín d ng. Tương i so v i s lưư ng hàng hoá, không nên ghi m t s ti n dư i d ng tuy t i, ví d “Chúng tôi m cho T ng công ty XNK ABC 1 thư tín d ng không th hu ngang, hư ng v i s ti n là 152.268 ô la M ” Theo i u 39 c a UCP 500 a. Nh ng t “kho ng ch ng” (about), ch ng (approximately) ho c nh ng t tương t ư c dùng ch m c s ti n xê d ch hơn kém ±10%. b. Tín d ng cho phép giao hàng v i s lư ng hơn kém thì m t dung sai ± 5% có th ư c ch p nh n, mi n là t ng s ti n chi tr không vư t quá s ti n c a tín d ng. c. N u 1 tín d ng cho phép giao hàng t ng ph n, và tr khi i u b nói trên ư c áp d ng thì m t dung sai ±5% gi m b t c a s ti n tín d ng s ư c thanh toán mi n là tín d ng qui nh s lư ng hàng hoá ph i giao (in full) và ơn giá thì không ư c chi t giá (unchange price). 13
h. Cách giao hàng, i u ki n chuy n t i. Có 2 cách quy nh vi c giao hàng: Giao t ng ph n (Partial Shipment). i u 40 UCP: N u hàng hóa ư c chuyên ch trên cùng nhi u phương ti n v n t i, cùng chung m t chuy n hành trình, cùng m t nơi hàng n s không ư c coi là giao t ng ph n. Giao hàng nhi u l n (Instalment Shipments) là vi c giao hàng chia ra làm nhi u l n trong m t th i kỳ nh t nh nào ó. Nên quy nh rõ vi c thanh toán như th nào. Ví d : C m i l n giao hàng là m t l n thanh toán hay m LC cho t t c các chuy n giao hàng (Package LC hay Peberred LC). i. N i dung v ch ng t . ây là n i dung quan tr ng vì nó là b ng ch ng ch ng minh ngư i bán ã hoàn thành nghĩa v giao hàng và làm úng nh ng n i dung quy nh c a thư tín d ng. Và là căn c NH d a vào ó ti n hành tr ti n cho ngư i bán n u b ch ng t ph i h p v i LC. V b ch ng t , NH thư ng yêu c u ngư i xu t kh u ph i th a mãn cá i u ki n sau: - Th a mãn v s lo i ch ng t - S lư ng m i lo i ch ng t . - Yêu c u vi c ký phát t ng lo i ch ng t ó nư th nào? j. Các i u kho n khác. Ngòai nh ng n i dung k trên, khi c n thi t ngân hàng m LC và ngư i nh p kh u có thêm nh ng n i dung khác. Ví d : Trong LC có m t n i dung sau: “Chúng tôi ng ý tr ti n b ng i n cho ngài nhưng v i i u ki n là các ngài ph i ch u phí”. 7. CÁC LO I L/C a. L/C có th h y ngang (revocable L/C). Nhà NK có th s a i, b sung ho c h y b b t kỳ lúc nào b. L/C không th h y ngang (irrevocable L/C): là lo i L/C mà khi Ngân hàng ã m ra thì ph i có trách nhi m tr ti n cho ngư i bán trong th i h n hi u l c c a nó – không có quy n s a i b sung ho c h y b L/C ó n u chưa ư c s ng ý c a các bên có liên quan. - M t thư tín d ng không quy nh nó là lo i gì thì ương nhiên ư c hi u là L/C không h y ngang (irrevocable L/C). c. L/C không h y ngang, có xác nh n (confirmed irrevocable L/C): ). là lo i L/C không h y ngang ư c NH khác m b o tr ti n ho c cam k t tr ti n theo yêu c u c a ngân hàng phát hành. d. L/C không h y ngang mi n truy òi (irrevocable without recourse L/C): khi Ngân hàng phát hành L/C ã tr ti n cho ngư i hư ng l i thì m t quy n truy òi l i s ti n ó trong b t kỳ trư ng h p nào. - Trên H i phi u ph i ghi câu: “mi n truy òi ngư i ký phát” (without recourse to drawer). 14
e. L/C tu n hoàn (Revolving L/C): là lo i L/C mà s ti n c a L/C ư c t ng có giá tr tr l i như cũ sau khi ngư i hư ng l i L/C ã s d ng xong ho c L/C ã h t th i h n hi u l c. Có 2 L/C tu n hoàn: - Tu n hoàn có tích lu Ví d : L/C = 20.000 USD ư c phép tu n hoàn tích lu m i quý trong 1 năm k t ngày 1/1/2009. Quý 1: Nhà XK giao hàng tr giá 50.000 USD Quý 2: Nhà XK không giao hàng Quý 3: Nhà XK ư c phép giao 100.000 USD Quý 4: Nhà XK giao hàng tr giá 50.000 USD - Tu n hoàn không có tích lu Có 3 cách tu n hoàn: Tu n hoàn t ng. Tu n hoàn bán t ng. Tu n hoàn h n ch . f. L/C i ng (Reciprocal L/C): là lo i L/C m ra chưa có hi u l c ngay. Nó ch có hi u l c khi m t L/C th hai i ng v i nó ư c m ra. - Trong L/C 1 có ghi câu: “Tín d ng này ch có giá tr khi ngư i hư ng l i ã m l i m t L/C i ng v i nó cho ngư i m L/C này hư ng m t s ti n là .....”. - Trong L/C 2 có ghi câu: “Tín d ng này i ng v i L/C s . . . . m ngày . . . . t i Ngân hàng . . . .”. - Trư ng h p áp d ng: Trong phương th c hàng i hàng. Trong gia công hàng xu t kh u. g. L/C chuy n như ng (transferable L/C): Là lo i L/C mà trong ó quy nh ngư i hư ng l i u tiên có th yêu c u Ngân hàng m L/C ho c ngân hàng tr ti n, ch p nh n tr sau hay chi t kh u – Ngân hàng chuy n như ng, chuy n như ng toàn b hay m t ph n s ti n cho m t hay nhi u ngư i khác hư ng l i ( i u 48 UCP 500). - Chuy n như ng t i nư c ngư i bán - i m c n chú ý - Ngư i chuy n như ng và ngư i th hư ng cùng m t qu c gia - ng ti n chuy n như ng ph i cùng chuy n sang n i t - T giá - Chuy n như ng qua nư c th ba. - TQ ký h p ng mua bán theo i u ki n CIF v i Vi t Nam = 360.000 USD. - VN ký k t h p ng mua bán hàng hóa t Malaysia theo i u ki n FOB. - VN ph i dùng L/C chuy n như ng trên cơ s TQ m cho VN hư ng 360.000 USD. - Công ty XNK VN (ngư i hư ng l i th nh t) ngh VCB chuy n transferable order cho ngư i XK Malaysia: 300.000 USD 15
- S ti n chênh l ch VN dùng thuê t u và hư ng hoa h ng trung gian. i m c n chú ý: - L p l i ch ng t : H i phi u, Hóa ơn. - L p m i ch ng t : + C/O + B o hi m ơn + V n ơn - Ngân hàng thông báo L/C chuy n như ng nên óng vai trò là ngân hàng ki m tra ch ng t và òi ti n b ng i n - Bi n NHTB Vi t Nam thành ngân hàng tr ti n. Chuy n như ng t i nư c NK: - Order n i a v i ngư i NK thanh toán theo th c t giao hàng t i nư c ngư i NK. - Ngư i NK v i ngư i XK nư c ngòai thanh toán theo ch ng t . Nh ng i m c n lưu ý chung i v i L/C chuy n như ng: - Phí chuy n như ng do ngư i chuy n như ng th nh t ch u. - Thông th ng ư c áp d ng khi mua bán hàng qua trung gian. - Tr khi có quy nh trong L/C, m t L/C chuy n như ng ch có th chuy n như ng m t l n. - Cho phép tái chuy n như ng cho ngư i th nh t. h. L/C giáp lưng (back to back L/C): là lo i L/C ư c m ra căn c vào L/C khác làm m b o, làm v t th ch p. Nh ng i m c n lưu ý: - Vi c ký qu m L/C th hai hoàn toàn ph thu c vào kh năng thanh toán c a phía TQ do v y phía TQ ph i m L/C xác nh n. - L/C giáp lưng ph i h t h n hi u l c trư c L/C1, có s lư ng ch ng t nhi u hơn L/C 1 và th i h n giao hàng sơm hơn L/C1. - Hai L/C trên hoàn toàn c l p v i nhau. - ư c áp d ng trong mua bán qua trung gian. 16
i. L/C d phòng (stand-by-L/C): - M c ích và ý nghĩa c a Stand-by-L/C:. B o m cung c p hàng hóa và d ch v B o m tr l i ph n ti n hàng ã ng trư c B o m i ng j. L/C i u kho n (Red clause L/C): là lo i L/C trong ó quy nh ngân hàng phát hành ng trư c m t kho n ti n nh t nh cho ngư i hư ng l i trư c khi ngư i bán th c hi n vi c giao hàng và xu t trình ch ng t . Còn g i là L/C ng trư c. M t s lưu ý trong áp d ng L/C i u kho n ó: Quy nh s ti n ng trư c. Ngư i XK ph i ký phát 1 h i phi u trơn òi ti n NHPH. Tr giá h i phi u b ng s ti n ng trư c. S ti n ó s ư c kh u tr khi NHPH thanh toán cho Ngư i hư ng l i. k. L/C thanh toán d n (Deferred L/C): áp d ng v i lo i h p ng có kim ng ch l n và hàng hóa không ng lo i T ng các l n thanh toán b ng t ng kim ng ch L/C. ng trư c b ng chuy n ti n b ng i n v i i u ki n ph i có m b o. NH Ngư i NK m m t L/C có i u kho n thanh tóan như sau: 60.000 USD ng trư c 30 ngày cho Ngư i XK. Còn l i 2,4 tri u USD thanh tóan sau khi nh n ch ng t giao hàng phù h p v i L/C. Ngư i XK ph i ký phát 1 h i phi u trơn òi ti n NHPH. Tr giá h i phi u b ng s ti n ng trư c. Ngư i XK ph i m 1 L/C d phòng cho Ngư i NK hư ng l i. Lúc ó, NHPH m i giao s ti n ng trư c cho Ngư i XK. Trong Stand by L/C ghi: “Chúng tôi m cho các ngài 1 L/C v i s ti n là 600.000 USD n u các ngài ch ng minh ư c Ngư i hư ng l i không th c hi n ư c h p ng c a mình thì chúng tôi hoàn tr cho các ngài s ti n là 600.000 USD ó. L/C d phòng này là m t b ph n c a L/C có i u kho n thì Ngư i XK m i m . 17
8. Nh n xét Ưu i m : - Nhà NK có th ch ng m L/C mua hàng hóa theo yêu c u c a mình, và ư c NH cam k t thanh toán lô hàng NK - Thanh toán b ng L/C thì nhà NK thu n l i và yên tâm vì nhà XK s tuân th nh ng i u kho n và i u ki n k c nh ng ch ng t theo quy nh trong L/C. NH m L/C thay m t nhà NK ki m tra b ch ng t hoàn h o thì NH m i thanh toán - V i nhi u lo i L/C cho phép các doanh nghi p XNK có th v n d ng m t cách linh ho t phù h p v i th c ti n thương m i - Thông qua vi c m và i u ch nh L/C cho phép các doanh nghi p XNK có th b sung và i u ch nh m t s i u kho n trong H ngo i thương phù h p v i th c ti n. - Thông qua phương th c tín d ng ch ng t , các doanh nghi p XNK có th nh n ư c s tài tr c a NH khi thi u v n. Như c i m : - Khi khi s d ng tín d ng ch ng t , doanh nghi p XNK c n ph i am hi u k thu t ngo i thương và TTQT - i v i L/C có th hu ngang, nhà XK ph i th t th n tr ng vì nhà NK có th s a i ho c hu b L/C b t c lúc nào mà không c n báo trư c hay s ch p nh n c a nhà XK. - N u như NH phát hành b phá s n ho c lu t pháp c a qu c gia ngư i mua có nh ng h n ch thanh toán thì nhà XK ph i ch u nh ng r i ro do không ư c thanh toán ho c b thanh toán ch m tr - Bên c nh ó KH cũng g p nh ng b t l i như : không th s a i ho c h y b L/C tr khi có s ch p nh n c a ngư i bán và NH phát hành, ngư i mua ph i ch u phí t n m L/C và các chi phí khác. - N u như ngư i bán mu n gian l n thì h s g i hàng kém ch t lư ng m c dù các ch ng t hoàn toàn phù h p v i nh ng i u kho n và i u ki n c a L/C ư c thanh toán. - R i ro : N u như ngư i mua, ngư i bán c tình l a o, NH m t kh năng thanh toán ho c do NH y u kém v trình nghi p v d n n nh ng sai sót làm nh hư ng n quy n l i c a khách hàng. R i ro có th xu t phát t v n chuy n hàng hóa, b o hi m, CÂU H I ÔN T P 1. Trình bày phương th c chuy n ti n? So sánh phương th c chuy n ti n v i phương th c nh thu. 2. Hãy so sánh i m gi ng nhau và khác nhau gi a nh thu trơn và nh thu kèm ch ng t ? V sơ D/P và D/A 3. Trình bày quy trình nghi p v c a NH th c hi n nh thu n trong thanh toán hàng hoá nh p kh u, xu t kh u? 4. Theo b n i v i nhà Xu t kh u, Nh p kh u khi th c hi n phương th c nh thu kèm ch ng t c n chu n b nh ng công vi c gì 5. Th nào là phương th c tín d ng ch ng t ? Phương th c tín d ng ch ng t d a trên các văn b n pháp lý nào? 6. So sánh nh ng i m cơ b n gi a UCP 500 v i UCP 600 ? 7. Công ty nh p kh u chu n b h sơ m L/C g m nh ng ch ng t nào khi g i n NH? Theo b n trong ó ch ng t nào quan tr ng nh t? T i sao? T i sao NH ph i th m nh h sơ xin m L/C i L/C ký qu dư i 100% 8. Trình bày quy trình m L/C, quy trình thanh toán L/C? 9. Theo b n t i sao tín d ng ch ng t là phương th c ư c s d ng ph bi n trong thanh toán qu c t ? Trình bày ưu và như c c a phương th c tín d ng ch ng t 18