Thực hành của người chăm sóc trẻ 1-4 tuổi về phòng ngừa đuối nước tại xã Trường Xuân, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 5 * 2016<br /> <br /> <br /> THỰC HÀNH CỦA NGƯỜI CHĂM SÓC TRẺ 1-4 TUỔI VỀ PHÒNG NGỪA<br /> ĐUỐI NƯỚC TẠI XÃ TRƯỜNG XUÂN, HUYỆN THÁP MƯỜI,<br /> TỈNH ĐỒNG THÁP<br /> Hồ Nguyễn Thanh Thảo*, Đặng Văn Chính*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ trẻ em tử vong do đuối nước cao nhất khu vực.<br /> Chiến lược phòng ngừa đuối nước ở trẻ em dưới 5 tuổi tập trung vào việc tăng cường sự giám sát của người<br /> chăm sóc trẻ và xây dựng môi trường sống xung quanh trẻ được an toàn.<br /> Mục tiêu: Xác định tỷ lệ người chăm sóc trẻ 1-4 tuổi tại xã Trường Xuân, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng<br /> Tháp có thực hành phòng ngừa đuối nước cho trẻ và nhu cầu cần hỗ trợ của người chăm sóc trẻ trong việc thực<br /> hiện phòng ngừa đuối nước ở trẻ em.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang mô tả kết hợp phương pháp nghiên cứu định lượng và<br /> định tính được thực hiện vào tháng 5/2014 tại xã Trường Xuân, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp.<br /> Kết quả: 18,0% làm rào chắn an toàn xung quanh nhà; 14,8% làm cổng hoặc cửa chắn an toàn; 45,9% có<br /> đậy nắp chắc chắn các vật dụng chứa nước; 61,4% có thực hành phòng ngừa đuối nước cho trẻ khi bận làm công<br /> việc nhà và 80% khi vắng nhà; 78,7% có biện pháp phòng ngừa đuối nước cho trẻ khi đi ghe, xuồng. Người chăm<br /> sóc trẻ mong muốn được hỗ trợ: Nơi ở dành cho người nghèo hiện đang sinh sống trên sông hoặc cạnh sông; điểm<br /> giữ trẻ hỗ trợ cho gia đình có hoàn cảnh khó khăn; áo phao và nơi cho trẻ tập bơi; cách rào chắn nhà an toàn; cách<br /> sơ cấp cứu khi trẻ bị đuối nước và việc làm cho phụ nữ.<br /> Kết luận: Công tác truyền thông nên tập trung thay đổi các hành vi của người chăm sóc trẻ có thể gây đuối<br /> nước cho trẻ.<br /> Từ khóa: Đuối nước, người chăm sóc trẻ.<br /> ABSTRACT<br /> PRACTICES FOR DROWNING PREVENTION OF CAREGIVERS OF CHILDREN 1-4 YEARS OLD<br /> IN TRUONG XUAN COMMUNE, THAP MUOI DISTRICT, DONG THAP PROVINCE<br /> Ho Nguyen Thanh Thao, Dang Van Chinh<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 20 - No 5 - 2016: 170 - 178<br /> <br /> Background: Viet Nam is one of the countries with the highest children drowning death prevalence in the<br /> region. Strategies to prevent drowning among children under five years old have focused on strengthening the<br /> supervision of caregivers and building safe environment around children.<br /> Objectives: To determine the proportion of caregivers having practices on drowning of children 1-4 years old<br /> in Truong Xuan commune, Thap Muoi district, Dong Thap province; to determine their needs of support in<br /> implementing measures to prevent drowning among children.<br /> Methods: This is a cross-sectional study using both qualitative and quantitative methods. The survey was<br /> conducted in May 2014 in Truong Xuan commune, Thap Muoi district, Dong Thap province.<br /> Results: The study shows that making safety fences around houses accounted for 18.0%; using safety<br /> <br /> *Viện Y tế Công cộng TP.HCM<br /> Tác giả liên lạc: Ths. Hồ Nguyễn Thanh Thảo ĐT :0944742174: Email: honguyenthanhthao1103@gmail.com<br /> <br /> 170 Chuyên Đề Y Tế Công Cộng<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 5 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> doorway barriers controlling access to water: 14.8%; covering safety water supplies: 45.9%; utilizing actions to<br /> prevent drowning when doing housework and being absent from home: 61.4% and 80%, respectively; having<br /> preventive measures when boating or canoeing:78.7%. Needs of caregivers were accommodation for poor people<br /> living on the river or on the riverside, day care centres for pre – school children for poor families, life- jackets and<br /> safe places for children to learn swimming, knowledge of how to enclose houses with safety fences, and how to<br /> rescue a child from drowning, and jobs for women.<br /> Conclusion: Communication should focus on changing caregivers’ behavior to prevent drowning among<br /> children.<br /> Keywords: drowning, caregiver of children.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ hướng gia tăng: Năm 2010 xảy ra 6 trường hợp,<br /> năm 2011 xảy ra 9 trường hợp và 6 tháng đầu<br /> Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ năm 2012 xảy ra 3 trường hợp mà nguyên nhân<br /> trẻ em tử vong do đuối nước cao nhất khu vực chính là do người chăm sóc trẻ chủ quan, lơ là<br /> và cao gấp 10 lần so với các nước phát triển(1). Ở khi trông trẻ(8).<br /> nước ta, đuối nước là nguyên nhân hàng đầu<br /> Xuất phát từ thực tế trên, việc khảo sát thực<br /> dẫn đến tử vong do tai nạn thương tích không<br /> hành về phòng ngừa đuối nước cũng như tìm<br /> chủ ý ở trẻ em 0-14 tuổi và là nguyên nhân gây<br /> hiểu nhu cầu cần hỗ trợ của người chăm sóc trẻ<br /> tử vong thứ hai ở nhóm 15-19 tuổi(2). Trung bình<br /> là điều cần thiết và mang ý nghĩa quan trọng.<br /> mỗi năm từ năm 2005-2009, tỷ suất tử vong do<br /> Nghiên cứu được thực hiện tại xã Trường Xuân,<br /> đuối nước ở trẻ em là 12,96 trẻ/100.000 trẻ/năm.<br /> nơi có mạng lưới sông ngòi khá dày đặc và cũng<br /> Trong đó, tỷ suất tử vong cao nhất ở nhóm trẻ 0-<br /> là một trong những xã có số trẻ em tử vong do<br /> 4 tuổi với trung bình 22 trẻ/100.000 trẻ/năm(10).<br /> đuối nước cao nhất trong huyện. Kết quả nghiên<br /> Để giảm tử vong do đuối nước ở trẻ cần cứu sẽ là nền tảng để địa phương xây dựng kế<br /> nhiều hơn nữa sự quan tâm của gia đình và xã hoạch phòng chống đuối nước ở trẻ em phù hợp<br /> hội trong đó gia đình là nhân tố quan trọng nhất. hơn, hiệu quả hơn và cũng là tiền đề cho các<br /> Trẻ em dưới 5 tuổi gần như lệ thuộc hoàn toàn nghiên cứu liên quan sâu rộng hơn về sau.<br /> vào sự chăm sóc của cha mẹ, chính vì vậy, chiến<br /> lược phòng ngừa đuối nước ở trẻ em trong độ Mục tiêu nghiên cứu<br /> tuổi này tập trung vào việc tăng cường sự giám Xác định tỷ lệ người chăm sóc trẻ 1-4 tuổi<br /> sát của người chăm sóc trẻ và xây dựng môi tại xã Trường Xuân, huyện Tháp Mười, tỉnh<br /> trường sống xung quanh trẻ được an toàn. Đồng Tháp có thực hành phòng ngừa đuối<br /> Đồng Tháp nằm trong vùng trũng thuộc khu nước cho trẻ.<br /> vực đồng bằng sông Cửu Long, có hệ thống sông Tìm hiểu nhu cầu cần hỗ trợ của người chăm<br /> ngòi, kênh rạch khá chằng chịt và hàng năm chịu sóc trẻ 1-4 tuổi tại xã Trường Xuân, huyện Tháp<br /> ảnh hưởng của lũ nhiều nhất so với các tỉnh khác Mười, tỉnh Đồng Tháp trong việc thực hiện<br /> trong cùng khu vực. Đồng Tháp được xác định phòng ngừa đuối nước cho trẻ.<br /> là một trong mười lăm tỉnh có tỷ lệ đuối nước ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> cao nhất trên toàn quốc(9). Tháp Mười là một<br /> huyện vùng sâu của tỉnh, công tác phòng ngừa Đối tượng nghiên cứu<br /> đuối nước ở trẻ em trong những năm qua được Người chăm sóc trẻ 1-4 tuổi từ 15 tuổi trở lên<br /> địa phương quan tâm và chú trọng thực hiện. hiện đang sinh sống tại xã Trường Xuân, huyện<br /> Tuy nhiên theo thống kê của phòng Phòng Lao Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp. Người chăm sóc trẻ<br /> động Thương binh xã hội, tình hình đuối nước là người thường xuyên trông nom và chăm sóc<br /> trên địa bàn huyện từ năm 2010 đến nay có chiều<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Y Tế Công Cộng 171<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 5 * 2016<br /> <br /> trẻ tại nhà (cho trẻ ăn uống, vui chơi, ngủ…), có trong gia đình (như ông, bà, cô, dì) không thuộc<br /> thể là cha/mẹ hoặc ông/bà hoặc là người khác. diện hộ nghèo hoặc hộ cận nghèo.<br /> Thiết kế nghiên cứu KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN<br /> Nghiên cứu cắt ngang mô tả sử dụng kết Nghiên cứu định lượng<br /> hợp phương pháp nghiên cứu định lượng và<br /> Đặc tính chung của mẫu nghiên cứu<br /> định tính.<br /> Nghiên cứu định lượng sử dụng công thức tính Bảng 1: Đặc tính chung của mẫu nghiên cứu (n =<br /> cỡ mẫu ước lượng một tỷ lệ: 210)<br /> Đặc tính Tần số Tỷ lệ %<br /> n = [Z2(1-α/2).p(1-p)]/d2 15-29 tuổi 64 30,5<br /> Trong đó: p = 0,73 (tỷ lệ người chăm sóc trẻ để trẻ trong 30-39 tuổi 78 37,1<br /> Nhóm tuổi<br /> tầm quan sát khi phải kết hợp việc trông trẻ với các công 40-49 tuổi 31 14,8<br /> việc khác trong nghiên cứu của Doãn Ngọc Định)(7); xác Từ 50 tuổi trở lên 37 17,6<br /> suất sai lầm loại I: α = 0,05 và độ chính xác tuyệt đối d = Nam 34 16,2<br /> Giới tính<br /> 0,06, tính được n = 210 người chăm sóc trẻ. Nữ 176 83,8<br /> Mù chữ/biết đọc, biết viết 19 9,0<br /> Phương pháp chọn mẫu Trình độ Cấp 1 77 36,7<br /> Xã Trường Xuân có tất cả là sáu ấp, vì vậy học vấn Cấp 2 68 32,4<br /> Từ cấp 3 trở lên 46 21,9<br /> với cỡ mẫu là 210 người chăm sóc trẻ 1-4 tuổi thì<br /> Cán bộ, viên chức 15 7,1<br /> mỗi ấp sẽ tiến hành khảo sát 35 đối tượng. Dựa<br /> Nông dân 49 23,3<br /> vào danh sách trẻ em dưới 5 tuổi được quản lý Nghề nghiệp Nội trợ 75 35,7<br /> chính<br /> theo từng ấp chọn ngẫu nhiên 35 trẻ trong độ Buôn bán 46 21,9<br /> tuổi 1-4 tuổi, sau đó chọn người chăm sóc trẻ Lao động tự do 25 11,9<br /> tương ứng với trẻ. Trong trường hợp các trẻ Hộ nghèo 35 16,7<br /> được chọn nhưng có cùng người chăm sóc thì sẽ Hoàn cảnh Hộ cận nghèo 42 20,0<br /> kinh tế Không thuộc hộ nghèo/ 133 63,3<br /> tiếp tục chọn trẻ khác cho đến khi đủ số lượng cận nghèo<br /> đối tượng cần khảo sát. Mỗi ấp sẽ lập sẵn danh Cha/mẹ 152 72,4<br /> Mối quan hệ<br /> sách 05 người chăm sóc trẻ 1-4 tuổi (theo phương với trẻ<br /> Ông/bà 55 26,2<br /> pháp chọn mẫu như trên) để thay thế trong Người khác 3 1,4<br /> Số trẻ