Thực trạng và giải pháp xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh đô thị trên địa bàn thành phố Bắc Kạn

ISSN: 1859-2171 TNU Journal of Science and Technology 209(16): 128 - 134<br /> e-ISSN: 2615-9562<br /> <br /> <br /> TH C IẢI PHÁP XÂY D ẾP SỐ Ă HÓA,<br /> Ă MI H ĐÔ HỊ Ê ĐỊA B H H PHỐ BẮC K<br /> rần iết Khanh*, rần hị Hiền<br /> Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Thành phố Bắc Kạn được thành lập năm 2015, là trung tâm kinh tế, văn hóa, chính trị, của tỉnh<br /> Bắc Kạn. Việc xây dựng nếp sống văn hóa - văn minh đô thị là rất cần thiết đối với một thành phố<br /> mới được thành lập. Trên cơ sở điều tra thực tế chúng tôi đề ra một số giải pháp xây dựng nếp<br /> sống văn hóa, văn minh trên địa bàn thành phố Bắc Kạn. Trong đó, giải pháp quan trọng là tuyên<br /> truyền giáo d c trong các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị và cộng đ ng dân cư hi u biết đầy đủ<br /> về pháp luật, nhận th c sâu sắc về chủ trương thực hiện nếp sống văn hóa, văn minh đô thị. Việc thực<br /> hiện các giải pháp này sẽ tạo sự chuy n biến mạnh mẽ về nhận th c và hành động trong cán bộ, công<br /> ch c, viên ch c và nhân dân về ý th c tôn trọng và chấp hành pháp luật, xây dựng nếp sống văn hóa<br /> văn minh nơi công cộng, góp phần xây dựng thành phố Bắc Kạn ngày càng văn minh, hiện đại.<br /> ừ khóa: Nếp sống; đô thị; văn hóa; văn minh; Bắc Kạn.<br /> <br /> <br /> Ngày nhận bài: 18/12/2019; Ngày hoàn thiện: 31/12/2019; Ngày đăng: 31/12/2019<br /> <br /> <br /> THE SITUATIONS AND SOLUTIONS<br /> OF THE CULTURAL LIFESTYLE IN BAC KAN CITY<br /> Tran Viet Khanh*, Tran Thi Hien<br /> Thai Nguyen University<br /> <br /> ABSTRACT<br /> Bac Kan City was established in 2015. It is an economic, cultural and political Center of Bac Kan<br /> province. Creating a civilizaze - cultural lifestyle is necessary for a new city. Based on the actual<br /> investigation, we propose some solutions to build civilize -cultural lifestyle in Bac Kan city. In<br /> particular, the important solution is to propagate and educate at all levels, branches, units and<br /> communities with full knowledge of the law, deep awareness about the policy of implementing<br /> cultural lifestyle. The implementation of these solutions will create a strong change in awareness and<br /> action among cadres, civil servants, officials and people on the sense of respecting and obeying the<br /> law, building a cultural and cultural lifestyle. It contributes to building and preserving the<br /> increasingly civilized and modern city of Bac Kan. Therefore, creating a dramatic change in<br /> awareness and action among cadres, civil servants, officials and people on the sense of respecting<br /> and obeying the law, building a cultural and civilized lifestyle in the public, contributing to building<br /> and preserving Bac Kan city more civilized and more mordem.<br /> Keywords: Lifestyle; Urban; Culture; Civilization; Bac Kan.<br /> <br /> <br /> <br /> Received: 18/12/2019; Revised: 31/12/2019; Published: 31/12/2019<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> * Corresponding author. Email: khanhv@thu.edu.vn<br /> <br /> http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn 128<br />  Trần Viết Khanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 209(16): 128 - 134<br /> <br /> 1. Đặt vấn đề đi m phân bố dân cư; đời sống sinh hoạt, kiến<br /> Từ khi trở thành thành phố trực thuộc tỉnh th c văn hóa, phong t c, tập quán truyền<br /> (Theo Nghị quyết số 892/NQ-UBTVQH13, thống. Chính vì vậy, trong quá trình nghiên<br /> ngày 11 tháng 3 năm 2015 của Ủy ban c u chúng tôi tiếp cận theo quan đi m lịch sử<br /> Thường v Quốc hội), thành phố Bắc Kạn đã - viễn cảnh; tôn trọng lịch sử truyền thống,<br /> có nhiều bước phát tri n không ngừng; cảnh kết hợp văn hóa đô thị hiện đại với văn hóa<br /> quan, môi trường khang trang, sạch đẹp, x ng truyền thống của các dân tộc, từng cộng đ ng<br /> đáng là Trung tâm chính trị, văn hóa, kinh tế dân cư, tập th , gia đình và từng cá nhân,<br /> của tỉnh Bắc Kạn. nhằm xây dựng được nếp sống văn hóa - văn<br /> Với m c tiêu xây dựng, nâng cao ý th c, thái minh đô thị đảm bảo kỷ cương, phù hợp luật<br /> độ ng xử của cộng đ ng dân cư, thực hiện các pháp và phù hợp với đời sống, phong t c, tập<br /> quy tắc ng xử về nếp sống văn hóa - văn quán của người dân.<br /> minh đô thị, xây dựng thành phố (TP) Bắc Kạn 2.1.2. Phương pháp nghiên cứu<br /> văn minh, xanh, sạch, đẹp, Thành ủy Bắc Kạn Phương pháp điều tra thực địa, quan sát, mô<br /> đã ban hành Chương trình 06-Ctr/TU ngày tả trực tiếp: Đây là phương pháp truyền<br /> 10/12/2015 về Xây dựng nếp sống văn hóa - thống, nhằm xác định rõ đối tượng nghiên<br /> văn minh đô thị giai đoạn 2016-2020 [1]. c u về thực trạng, m c độ nghiên c u và các<br /> Tuy nhiên, do thành phố Băc Kạn mới được đặc đi m chung cũng như đặc đi m cá biệt<br /> thành lập, điều kiện cơ sở hạ tầng, hệ thống của đối tượng nghiên c u.<br /> giao thông, hệ thống dịch v chưa hoàn thiện Phương pháp chuyên gia: Đây là phương pháp<br /> nên việc phát tri n kinh tế - xã hội còn hết s c xin tư vấn chuyên gia trong các lĩnh vực nghiên<br /> khó khăn. Thêm vào đó, cộng đ ng cư dân c u. Trong đề tài chúng tôi dự kiến xin tư vấn<br /> thành phố bao g m nhiều dân tộc có phong từ các chuyên gia về văn hóa, lịch sử, dân tộc;<br /> t c tập quán khác nhau, có kiến th c bản địa cán bộ lão thành ở thành phố Bắc Kạn.<br /> gắn bó với ruộng vườn, nương rẫy cùng với Phương pháp phân tích SWOT: Phương pháp<br /> văn hóa truyền thống đa dạng, lâu đời, nên này chúng tôi sử d ng đánh giá đi m mạnh,<br /> chưa th thích nghi ngay với cách sống và đi m yếu, cơ hội, thách th c trong quá trình<br /> sinh hoạt của đô thị. Hay nói cách khác nhiều đô thị hóa và hội nhập quốc tế của thành phố<br /> người dân thành phố chưa được trang bị đầy Bắc Kạn.<br /> đủ các kiến th c cần thiết về nếp sống văn Phương pháp phỏng vấn, lấy mẫu điều tra xã<br /> hóa - văn minh đô thị (NSVH - VMĐT). hội học: Đây là phương pháp cần thiết trong<br /> Chính vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên c u điều tra các vấn đề liên quan đến xã hội.<br /> nội dung về nếp sống văn hóa - văn minh đô Trong đề tài chúng tôi xây dựng 3 loại mẫu<br /> thị trên địa bàn thành phố Bắc Kạn với m c phiếu điều tra, với tổng số mẫu phiếu là 350<br /> tiêu làm rõ thực trạng và đưa ra giải pháp xây mẫu cho các đối tượng: Nhà quản lý tại một<br /> dựng nếp sống văn minh đô thị trên địa bàn số cơ quan, đơn vị; cộng đ ng dân cư ở một<br /> thành phố Bắc Kạn, vừa giữ gìn phát huy số phường, xã; học sinh, sinh viên một số<br /> được bản sắc văn hóa, truyền thống tốt đẹp trường học trên địa bàn thành phố Bắc Kạn.<br /> của các dân tộc vừa phù hợp với xu hướng Ngoài ra, trong quá trình nghiên c u, tập th<br /> phát tri n đô thị. các nhà khoa học còn sử d ng các phương<br /> 2. Kết quả nghiên cứu pháp khác như xây dựng các bản đ , bi u đ<br /> và sử d ng phần mềm SPSS phân tích, đánh<br /> 2.1. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu<br /> giá định lượng. Trên cơ sở đó tiến hành tổng<br /> 2.1.1. Cách tiếp cận hợp, phân tích, đánh giá thực trạng từ đó đưa<br /> Thành phố Bắc Kạn là đô thị mới được thành ra các giải pháp nhằm nâng cao nếp sống văn<br /> lập, có đặc đi m riêng về kinh tế - xã hội; đặc hóa, văn minh đô thị trên địa bàn TP Bắc Kạn.<br /> <br /> http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn 129<br />  Trần Viết Khanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 209(16): 128 - 134<br /> <br /> 2.2. Kết quả nghiên cứu và thảo luận Bảng 1. Số lượng và tỷ lệ gia đình văn hóa<br /> theo đơn vị phường xã (năm 2017)<br /> 2.2.1. Thực trạng văn hóa văn minh đô thị Số lượng<br /> Số lượng<br /> trên địa bàn thành phố Bắc Kạn gia đình<br /> gia đình<br /> Xã, ỷ lệ VH<br /> Trong quá trình nghiên c u, điều tra tại thành TT<br /> phường<br /> H/ tổng số<br /> (%) 3 năm<br /> phố Bắc Kạn, chúng tôi đã phát phiếu điều tra, hộ gia đình<br /> liên tục<br /> trao đổi, phỏng vấn các đối tượng là cán bộ, 1 Xã Nông Thượng 818/864 94,7 564<br /> công ch c, viên ch c, học sinh, sinh viên và 2 Xã Dương Quang 744/820 90,73 272<br /> người dân sinh sống Thành phố. Kết quả điều 3 Phường Huyền T ng 1.142/1.266 90,2 682<br /> tra cho thấy Thành phố đã đạt được nhiều 4 Phường Xuất Hoá 740/800 92,5 121<br /> chuy n biến tích cực về đầu tư xây dựng kết 5 Phường Đ c Xuân 2.108/2.222 94,86 1.064<br /> cấu hạ tầng, hệ thống giao thông, quản trị đô 6 Phường Sông Cầu 2.032/2.133 95,3 1.259<br /> thị, an ninh, trật tự, mỹ quan đô thị, đời sống Phường Nguyễn<br /> 7 1.282/1.373 93,4 560<br /> Thị Minh Khai<br /> kinh tế, công ăn việc làm, thu nhập của người Phường Phùng<br /> dân không ngừng được tăng lên. Đạt được 8 1.520/1.646 92,34 1.361<br /> Chí Kiên<br /> những kết quả này trước hết phải k đến sự chỉ ổng cộng 10.386/11.124 93,36 5.883<br /> đạo sâu sắc và quyết tâm của chính quyền địa + Phong trào xây dựng khu dân cư thôn (tổ<br /> phương. Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn, dân cư) văn hóa<br /> Thành ủy, Uỷ ban nhân dân TPBK đã có nhiều Được sự quan tâm sát sao của các cấp uỷ,<br /> văn bản chỉ đạo về nếp sống văn hóa, văn chính quyền và các tổ ch c đoàn th , phong<br /> minh đô thị trên địa bàn Tỉnh và trên địa bàn trào xây dựng thôn, tổ dân phố văn hóa trên<br /> TPBK; Xác định đây là nhiệm v chính trị địa bàn thành phố đã lan tỏa rộng khắp và<br /> trọng tâm, thường xuyên của các cấp, các được nhân dân đ ng lòng hưởng ng của<br /> ngành và vận động nhân dân cùng đ ng thuận nhân dân. Phong trào xây dựng thôn, tổ dân<br /> thực hiện với m c tiêu tăng cường đầu tư cho phố văn hóa đã tạo sự chuy n biến mạnh mẽ<br /> văn hóa; xây dựng trật tự, kỷ cương; tạo sự về ý th c, trách nhiệm của các tầng lớp nhân<br /> dân trong thực hiện NSVM. Năm 2018 có<br /> chuy n biến mới, thực chất trong nhận th c,<br /> 94/127 khu dân cư đạt tiêu chí “Khu dân cư<br /> trách nhiệm của từng cấp, từng ngành và từng<br /> văn hóa” (đạt 74% ). Kết quả c th được th<br /> người dân Bắc Kạn đối với việc xây dựng nếp hiện qua bảng 2.<br /> sống văn hóa, văn minh đô thị [2]. Bảng 2. Số lượng và tỷ lệ khu dân cư<br /> Thực trạng văn hóa, văn minh đô thị trên địa văn hóa theo đơn vị phường xã (năm 2018)<br /> bàn thành phố Bắc Kạn được th hiện qua kết Số khu dân ỷ lệ %<br /> cư văn hóa/ khu dân<br /> quả tri n khai một số phong trào và các cuộc TT Xã, phường tổng số khu cư văn<br /> vận động như sau: dân cư hóa<br /> + Phong trào xây dựng gia đình văn hóa 1 Xã Nông Thượng 14/15 93,3<br /> 2 Xã Dương Quang 7/10 70<br /> Phong trào xây dựng gia đình văn hóa được<br /> 3 Phường Huyền T ng 18/20 90<br /> coi là yếu tố quan trọng có tác d ng thúc đẩy<br /> 4 Phường Xuất Hoá 8/10 80<br /> mạnh mẽ tthực hiện thành công các nhiệm v<br /> 5 Phường Đ c Xuân 18/20 90<br /> kinh tế - xã hội của địa phương. Năm 2017,<br /> 6 Phường Sông Cầu 13/21 61,9<br /> số hộ gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hóa<br /> Phường Nguyễn<br /> trên toàn thành phố là: 10.386/11.124 = 7<br /> Thị Minh Khai<br /> 13/17 76,5<br /> 93,36% (tăng 1,4% so với năm 2016). Kết Phường Phùng<br /> 8 5/14 35,7<br /> quả số lượng và tỷ lệ phần trăm gia đình văn Chí Kiên<br /> hóa được th hiện qua bảng 1. ổng cộng 94/127 74<br /> <br /> 130 http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn<br />  Trần Viết Khanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 209(16): 128 - 134<br /> <br /> Năm 2018 xã Nông Thượng đạt tiêu chí “Xã Phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời<br /> đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới”; 100% thôn sống văn hóa ở khu dân cư<br /> có nhà văn hóa và khu th thao thôn đạt quy Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời<br /> định . Theo tiêu chí “Phường đạt chuẩn văn sống văn hóa ở khu dân cư” đạt được nhiều<br /> minh đô thị”, hiện nay thành phố mới có 3/6 thành tựu trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa,<br /> phường đạt tiêu chí “Phường đạt chuẩn văn xã hội; góp phần giữ vững an ninh chính trị,<br /> minh đô thị”; số còn lại không đạt do chưa đạt trật tự an toàn xã hội, phát huy dân chủ, giải<br /> được điều kiện “80% số tổ đạt tiêu chuẩn tổ quyết dân sinh, nâng cao dân trí. Qua phong<br /> dân phố văn hóa” 06 năm liên t c trở lên. trào xuất hiện nhiều gương sản xuất kinh<br /> Phong trào xây dựng Cơ quan đơn vị doanh doanh giỏi, có nhiều sáng kiến kinh nghiệm<br /> nghiệp đạt chuẩn văn hóa trong lao động sản xuất qua đó đã có những<br /> đóng góp, chia sẻ, giúp đỡ những hoàn cảnh<br /> Phong trào xây dựng Cơ quan, đơn vị, doanh<br /> khó khăn, th hiện bằng những việc làm c<br /> nghiệp đạt chuẩn văn hóa ở những đơn vị văn<br /> th : ủng hộ xây nhà tình thương, ủng hộ đ ng<br /> hóa, Đảng bộ, chính quyền, Mặt trận, đoàn<br /> bào bị bão l t, ủng hộ Quỹ Đền ơn đáp nghĩa,<br /> th đều trong sạch vững mạnh, th hiện rõ<br /> ủng hộ Quỹ vì người nghèo, ủng hộ nạn nhân<br /> trách nhiệm chăm lo xây dựng xã hội, chăm chất độc da cam, hỗ trợ các hộ khó khăn…<br /> lo cho đời sống nhân dân. Cán bộ, đảng viên, với tổng số tiền hang trăm triệu đ ng…<br /> đoàn viên, hội viên luôn tích cực thực hiện tốt<br /> các phong trào và gương mẫu về đạo đ c, lối Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời<br /> sống văn hóa” luôn được sự lãnh đạo, chỉ đạo<br /> sống. Năm 2018, toàn thành phố có 84,3% cơ<br /> sát sao của cấp ủy Đảng, chính quyền thành<br /> quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa<br /> phố và sự phối hợp có hiệu quả giữa các ban,<br /> trong đó: khối cơ quan đạt 96,6%; khối đơn vị<br /> ngành, đoàn th , UBND các xã, phường trong<br /> đạt 77,2% và khối doanh nghiệp đạt 53,6% .<br /> việc tổ ch c tri n khai và thực hiện phong<br /> Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng trào. Nội dung của phong trào “Toàn dân<br /> đời sống văn hóa ở khu dân cư” đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” mang<br /> Trong những năm qua, cuộc vận động “Toàn tính thiết thực, sâu sắc, hợp ý Đảng, lòng dân.<br /> dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở Đặc biệt, phong trào rất phù hợp với thời kỳ<br /> khu dân cư” được thực hiện có hiệu quả, Mặt đổi mới đất nước, do đó được nhân dân nhiệt<br /> trân tổ quốc (MTTQ) các cấp đã đẩy mạnh tình ủng hộ, tích cực hưởng ng phong trào.<br /> công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp Hằng năm, thành phố Bắc Kạn tổ ch c các<br /> nhân dân nâng cao nhận th c về nội dung, ý hoạt động văn hóa, văn nghệ, th d c th thao<br /> nghĩa, m c đích của cuộc vận động; đ ng thời nhằm phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; lễ hội<br /> tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu truyền thống đặc sắc của đ ng bào các dân<br /> nước ở khu dân cư, phát huy vai trò chủ động, tộc. Sinh hoạt văn hóa được tổ ch c trên địa<br /> tích cực, sáng tạo của nhân dân trong xây bàn dân cư th hiện tính phong phú, đa dạng<br /> dựng đời sống văn hóa ở cơ sở; nâng cao chất như các làn điệu hát then, sli lượn, múa hát<br /> lượng tổ ch c ngày hội “Đại đoàn kết toàn dân cầu mùa của người Tày; làn điệu hò, vè, dân<br /> tộc” ở khu dân cư gắn với việc bình xét thi ca của người Kinh; thổi khèn, thổi sáo và hát<br /> đua, bi u dương, khen thưởng và nhân rộng múa dân gian, Lễ Cấp sắc của đ ng bào dân<br /> các mô hình, đi n hình tiên tiến ở khu dân cư. tộc Dao, thành phố Bắc Kạn có những địa<br /> Năm 2018, toàn thành phố có 74% khu dân cư đi m du lịch tâm linh hấp dẫn đối với du<br /> đạt tiêu chí “Khu dân cư văn hóa”, 96% khu khách như Đền cô, Đền Mẫu.<br /> dân cư trong toàn thành phố đã xây dựng được Có th thấy rằng trong những năm qua, công<br /> nhà văn hoá làm đi m sinh hoạt cộng đ ng, có tác xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở trên<br /> 01 tổ dân phố tham gia Liên hoan “Liên hoan địa bàn TP Bắc Kạn đã có nhiều chuy n biến<br /> các làng văn hóa tiêu bi u tỉnh Bắc Kạn năm tích cực. Các hoạt động văn hóa, nghệ thuật,<br /> 2017” đạt giải nhất toàn đoàn. thông tin đại chúng, tuyên truyền cổ động<br /> http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn 131<br />  Trần Viết Khanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 209(16): 128 - 134<br /> <br /> luôn hướng về cơ sở, đặc biệt là phong trào - Việc giáo d c tuyên truyền và tổ ch c các<br /> "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoạt động văn hóa, th thao dân tộc còn hạn<br /> hoá" đạt nhiều kết quả đáng khích lệ. Hệ chế, chưa phát huy nét đẹp truyền thống của<br /> thống hạ tầng văn hóa như: Nhà văn hóa, sân đ ng bào dân tộc chiếm đa số dân cư trên địa<br /> th thao, câu lạc bộ,... đã được xây dựng rộng bàn thành phố; Việc truyền dạy các loại hình<br /> khắp, làm cơ sở cho việc nâng cao chất lượng văn hóa truyền thống của người dân tộc Tày,<br /> đời sống văn hóa cơ sở. dân tộc Dao,... chưa được quan tâm duy trì và<br /> Hiện nay trên địa bàn thành phố, nhiều hoạt phát huy trong môi trường giáo d c cũng như<br /> động của các nhà văn hóa phường, xã đã bám sinh hoạt của các tổ ch c Hội, đoàn th và<br /> sát ch c năng, nhiệm v cấp cơ sở; b i dưỡng trong cộng đ ng dân cư.<br /> năng khiếu cho các hạt nhân văn nghệ, th - Công tác ki m tra, đánh giá tình hình tri n<br /> thao; tổ ch c thông tin, tuyên truyền, cổ động, khai Quy chế quản lý đô thị về việc cưới, việc<br /> tri n lãm tranh, ảnh; hoạt động thư viện, tủ tang và tiếng n của một số xã, phường chưa<br /> sách, chiếu phim video; tổ ch c các hoạt động được chú trọng. Việc lấn chiếm hành lang,<br /> th thao (tập luyện, thi đấu cầu lông, bóng lòng đường đ tổ ch c đám cưới, đám tang,<br /> bàn, bóng đá) và tổ ch c hội họp, sinh hoạt, buôn bán gây mất an toàn giao thông, ảnh<br /> tập huấn nghiệp v của các tổ ch c, đoàn th . hưởng mỹ quan đô thị.<br /> Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời<br /> - Việc lắp đặt bảng, bi n quảng cáo trong đô<br /> sống văn hoá", trọng tâm là xây dựng "Gia<br /> thị còn xảy ra tình trạng lấn chiếm hành lang<br /> đình văn hóa", "tổ dân phố văn hóa", "cơ<br /> an toàn giao thông, không thực hiện đúng các<br /> quan, đơn vị đạt chuẩn văn hóa"... được thực<br /> quy định của Nhà nước về lắp, đặt bi n quảng<br /> hiện đ ng bộ, có hiệu quả, tạo nên sự chuy n<br /> cáo; quảng cáo rao vặt ngày một tăng gây<br /> biến tích cực trong nhận th c của cộng đ ng<br /> mất mỹ quan đô thị. Cơ sở vật chất quảng cáo<br /> dân cư về vai trò của văn hóa, thu hút sự tham<br /> ngoài trời chưa đảm bảo nên việc treo băng<br /> gia đông đảo của các tầng lớp nhân dân.<br /> rôn, khẩu hiệu tuyên truyền có lúc, có nơi<br /> Đời sống văn hóa được nâng lên đã tác động chưa đúng theo quy định cuả pháp luật.<br /> đến nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, kinh<br /> - Việc treo cờ tổ quốc trên địa bàn có lúc, có<br /> tế - chính trị ổn định, an ninh, trật tự an toàn<br /> xã hội được giữ vững. Cùng với đó, công tác nơi treo mang tính chất đại khái, không đúng<br /> lãnh đạo, tri n khai thực hiện xây dựng gia quy cách hướng dẫn thiếu trang trọng trong<br /> đình văn hóa, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp những dịp lễ, tết.<br /> đạt chuẩn văn hóa đã góp phần thực hiện - Chưa hoàn thành việc ban hành quy chế<br /> thắng lợi các m c tiêu phát tri n văn hóa, làm thực hiện nếp sống văn hóa, văn minh đô thị<br /> cho văn hóa thấm sâu vào mọi hoạt động xã trên địa bàn thành phố Bắc Kạn.<br /> hội, từng bước xây dựng nếp sống văn minh - Công tác tri n khai thực hiện Chỉ thị số<br /> và môi trường văn hóa tinh thần lành mạnh, 11/CT-TTg ngày 29/03/2017 của Thủ tướng<br /> nhằm m c tiêu tiếp t c giữ gìn và phát huy Chính phủ về “Đẩy mạnh giáo d c đạo đ c,<br /> giá trị tốt đẹp của văn hóa dân tộc, nâng cao lối sống trong gia đình”, mô hình “xây dựng<br /> đời sống tinh thần cho các tầng lớp nhân dân gia đình hạnh phúc” và “phòng chống bạo lực<br /> trên địa bàn. gia đình” còn hạn chế nên tỷ lệ ly hôn ở các<br /> Tuy nhiên, kết quả điều tra cũng chỉ ra còn cặp vợ ch ng trẻ, số v bị bạo lực gia đình<br /> nhiều bất cập, t n tại trong công tác xây dựng chưa giảm theo các năm.<br /> nếp sống văn hóa, văn minh đô thị và công tác - Việc đánh giá, công nhận đạt tiêu chí các<br /> quản lý văn hóa trên địa bàn như: danh hiệu văn hóa trong Phong trào “Toàn<br /> - Công tác tuyên truyền giáo d c về xây dựng dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” còn<br /> nếp sống văn hóa và văn minh đô thị có nơi, chưa th hiện sự khác biệt rõ nét giữa các gia<br /> có lúc chưa hiệu quả. Một số người dân chưa đình, khu dân cư, các cơ quan, đơn vị đạt tiêu<br /> có ý th c trong xây dựng nếp sống văn minh. chí văn hóa với những gia đình, khu dân cư,<br /> 132 http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn<br />  Trần Viết Khanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 209(16): 128 - 134<br /> <br /> cơ quan, đơn vị không đạt tiêu chí về văn hóa nội dung, hoạt động có liên quan đến “Đổi<br /> đ từ đó góp phần nâng cao chất lượng đời mới nếp sống văn hóa, văn minh đô thị”, các<br /> sống vật chất và tinh thần cho nhân dân trên quy định của pháp luật, trọng tâm về an toàn<br /> địa bàn. giao thông, trật tự đô thị, vệ sinh môi trường.<br /> Theo chúng tôi, nguyên nhân dẫn đến những Tăng cường việc mở chuyên m c riêng về<br /> bất cập, t n tại trên là do trong quá trình đô thị nếp sống văn hóa, văn minh đô thị tại trang<br /> hóa phương th c sản xuất, đời sống sinh hoạt thông tin điện tử của các ban ngành, cơ quan,<br /> của cộng đ ng dân cư bị biến động, một bộ đơn vị trên địa bàn.<br /> phận dân cư chưa bắt kịp với đời sống, sinh - Hai là, tổ ch c thực hiện tốt phong trào<br /> hoạt năng động của đô thị; Hơn nữa, cuộc sống "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn<br /> đô thị thành phố đòi hỏi nhiều kỹ năng, kinh hóa", trọng tâm là xây dựng gia đình văn hóa;<br /> nghiệm trong giao tiếp, quan hệ, ng xử trong thôn, bản, tổ dân phố văn hóa; cơ quan, đơn<br /> mối quan hệ đa chiều. Các cơ quan tham mưu, vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa, tạo nên<br /> giúp việc về quản trị đô thị cũng cần được đổi sự phát tri n cả về bề rộng lẫn chiều sâu của<br /> mới phù hợp với yêu cầu quản trị đô thị, bộ phong trào này ở cơ sở; thực hiện tốt Chương<br /> máy làm công tác tuyên truyền giáo d c còn trình m c tiêu quốc gia về văn hóa, gắn với<br /> hạn chế, chưa bắt kịp quá trình đô thị hóa nên thực hiện Chương trình m c tiêu quốc gia về<br /> chưa thật sự phát huy được hiệu quả; một bộ xây dựng nông thôn mới.<br /> phận dân cư chưa có ý th c cao về cộng đ ng - Ba là, tiếp t c đầu tư xây dựng và hoàn<br /> chung trong môi trường đô thị; Công tác ki m thiện các thiết chế văn hóa thông tin ở cơ sở;<br /> tra, đánh giá tình hình tri n khai Quy chế quản khai thác và phát huy có hiệu quả các thiết<br /> lý đô thị chưa được chú trọng,… chế văn hóa đ ph c v nhu cầu hưởng th<br /> 2.2.2. Các giải pháp xây dựng nếp sống văn văn hóa của cộng đ ng dân cư.<br /> hóa văn minh đô thị trên địa bàn TP Bắc Kạn Đảm bảo trật tự xã hội, trật tự an toàn giao<br /> Đ khắc ph c những t n tại nêu trên, trên cơ thông và giữ gìn trật tự mỹ quan đô thị. Đẩy<br /> sở kết quả nghiên c u, khảo sát thực tế, chúng mạnh công tác đấu tranh phòng, chống tội<br /> tôi đề xuất trong thời gian tới TPBK cần tập phạm; xử lý triệt đ các hành vi vi phạm về<br /> trung vào một số vấn đề trọng tâm như sau: trật tự đô thị, trật tự công cộng. Tập trung<br /> trọng đi m đối với các hành vi: đua xe,<br /> - Một là, tiếp t c đẩy mạnh tuyên truyền, phổ<br /> cướp giật, trộm cắp, cờ bạc, hút chích ma túy,<br /> biến, quán triệt và vận d ng có hiệu quả Nghị<br /> mại dâm, mê tín dị đoan, gây rối trật tự công<br /> quyết số 33 -NQ/TW của Hội nghị lần th 9<br /> cộng, chống người thi hành công v ,... Vận<br /> Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về<br /> động nhân dân chỉnh trang cảnh trí nhà mặt<br /> "Xây dựng và phát tri n văn hóa, con người<br /> tiền trật tự, ngăn nắp; tiếp t c xây dựng, cải<br /> Việt Nam đáp ng yêu cầu phát tri n bền<br /> tạo và nâng cấp vỉa hè; áp d ng đ ng bộ các<br /> vững đất nước" [3].<br /> biện pháp đ tiến tới chấm d t tình trạng<br /> Tuyên truyền, giáo d c nâng cao nhận th c quảng cáo rao vặt trái phép trên bờ tường, gốc<br /> các tầng lớp nhân dân về văn hóa, văn minh cây, tr điện,..; tình trạng phát tờ rơi quảng<br /> đô thị; về quan hệ giao tiếp, ng xử trong cơ cáo trên đường phố. Tăng cường công tác phổ<br /> quan, công sở, trường học và cộng đ ng dân biến giáo d c pháp luật về đảm bảo trật tự an<br /> cư. Đối với học sinh, thanh thiếu niên, tổ ch c toàn giao thông; xây dựng ý th c và hành vi<br /> các hoạt động tuyên truyền đ nâng cao hơn văn hóa giao thông khi tham gia giao thông.<br /> nữa nhận th c, trách nhiệm của thế hệ trẻ Tiếp t c nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng<br /> trong việc bảo t n các giá trị văn hóa, tuân giao thông; lắp đặt bi n báo, bi n hiệu theo<br /> thủ pháp luật 4 . Đối với địa bàn dân cư, tổ đúng quy hoạch và quy định. Nâng cao chất<br /> ch c tri n khai công tác tuyên truyền giáo d c lượng, hiệu quả công tác giáo d c chấp hành<br /> thông qua các cuộc họp tổ, thôn, khu phố. pháp luật về giao thông trong học sinh,<br /> Tuyên truyền thường xuyên liên t c về các sinh viên [4].<br /> http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn 133<br />  Trần Viết Khanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 209(16): 128 - 134<br /> <br /> - Bốn là, quan tâm, chú trọng công tác đào với các phòng ban, ngành, đoàn th và địa<br /> tạo, tập huấn và xây dựng đội ngũ cán bộ phương như sau:<br /> chuyên môn, nghiệp v , nhiệt tình, tâm huyết, - Các phòng ban, ngành, đoàn th và địa<br /> đáp ng nhu cầu công việc. phương cần xây dựng kế hoạch chi tiết, phân<br /> - Năm là, tăng cường vai trò tự quản của cộng công đến các tổ ch c, phòng ban và từng cán bộ<br /> đ ng dân cư; phát huy vai trò của các tổ ch c công ch c từng nội dung c th ; rà soát, ban<br /> kinh tế, xã hội trong và ngoài nước, hỗ trợ phát hành những văn bản cần thiết của ngành, đ ng<br /> tri n văn hóa, khuyến khích các tổ ch c xã hội thời căn c điều kiện, tình hình c th và năng<br /> tham gia vào xây dựng và phát tri n văn hóa lực chỉ đạo, điều hành của từng ngành thành lập<br /> cơ sở. Tăng cường hoạt động của các tổ ch c Ban điều hành đ thực hiện nhiệm v .<br /> văn hóa, nghệ thuật chuyên nghiệp hướng về - Thường xuyên, liên t c công tác truyền<br /> cơ sở, nâng cao chất lượng phong trào quần thông, tuyên truyền vận động trên các phương<br /> chúng hoạt động văn hóa, nghệ thuật. tiện thông tin đại chúng. Đặc biệt là tuyên<br /> Vận động cộng đ ng dân cư có ý th c giữ gìn truyền vận động thực hiện nếp sống văn hóa<br /> vệ sinh, bảo vệ môi trường, đảm bảo môi học đường cho học sinh, sinh viên.<br /> trường “xanh - sạch - đẹp”. Xóa bỏ tình trạng - Tăng cường công tác ki m tra, xử lý nghiêm<br /> quảng cáo, phát tờ rơi, rao vặt (dán tờ rơi, các hành vi vi phạm.<br /> sơn, kẻ, vẽ trên tường rào, tr điện...) sai quy<br /> - Định kỳ sơ kết, tổng kết các năm, các đơn vị<br /> định, gây mất mỹ quan đô thị; kịp thời phát<br /> bình xét, đề nghị khen thưởng các tập th và<br /> hiện, tố giác các đối tuợng vi phạm. Vận<br /> cá nhân tiêu bi u, có thành tích xuất sắc trong<br /> động, quán triệt đến học sinh, sinh viên không<br /> việc chỉ đạo, tri n khai thực hiện kế hoạch.<br /> tham gia làm dịch v quảng cáo rao vặt, phát<br /> tờ rơi sai quy định gây mất mỹ quan; có biện Đ thành phố Bắc Kạn phát tri n theo hướng<br /> pháp xử lý đối với học sinh, sinh viên vi văn minh, hiện đại, việc nghiên c u thực<br /> phạm. Giải quyết triệt đ , tiến tới chấm d t trạng nếp sống văn hóa, văn minh đô thị và đề<br /> hành vi lang thang xin ăn, có biện pháp xử lý ra các giải pháp hiệu quả xây dựng nếp sống<br /> triệt đ tình trạng xin ăn trá hình, biến tướng. VHVM đô thị là hết s c cần thiết, nhằm tạo<br /> chuy n biến tích cực, hướng tới xây dựng một<br /> - Sáu là, nâng cao vai trò lãnh đạo của các cấp<br /> đô thị thông minh hiện đại. Đây là việc làm<br /> ủy Đảng, chính quyền, phát huy vai trò của<br /> thường xuyên liên t c đòi hỏi các cấp, các<br /> Mặt trận Tổ quốc ở các cấp trong việc phối<br /> ngành phải chung tay vào cuộc, đặc biệt phải<br /> hợp lãnh đạo, tổ ch c, vận động quần chúng<br /> có sự ủng hộ và đ ng thuận cao của tất cả mọi<br /> nhân dân tích cực tham gia xây dựng đời sống<br /> người dân thành phố Bắc Kạn.<br /> văn hóa ở cơ sở. Thường xuyên tổng kết thực<br /> tiễn, rút kinh nghiệm, bi u dương, khen thưởng TÀI LIỆU THAM KHẢO/ REFERENCES<br /> kịp thời những tập th và cá nhân đi n hình [1]. Bac Kan Party Committee, Building cultural<br /> and civilized lifestyle in the period of 2016-<br /> tiên tiến, khắc ph c những mặt yếu kém trong 2020, Program 06-Ctr/TU, December , 2015.<br /> các hoạt động và phong trào liên quan đến [2]. H.D., “Bac Kan City, Effective from the<br /> công tác xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở. campaign: All people unite to build new rural<br /> areas and civilized cities". [Online]. Availabe:<br /> 3. Kết luận backan.gov.vn. [Accessed on October, 2019].<br /> Thông qua các phương pháp điều tra, phỏng [3]. The Central Committee of the Communist<br /> Party of Vietnam, Building and developing<br /> vấn, gặp gỡ trao đổi, phân tích, tổng hợp và Vietnamese culture and people for the<br /> phát phiếu khảo sát cán bộ, công ch c, viên country's sustainable development equirements,<br /> ch c, cộng đ ng dân cư và học sinh sinh viên Resolution No. 33 - NQ/TW of the Party<br /> trên địa bàn TPBK, nhóm nghiên c u đã đưa Central Committee, Session XI.<br /> [4]. The Ministry of Education and Training,<br /> ra các giải pháp nhằm xây dựng nếp sống văn Regulation on codes of conduct in preschool<br /> hóa, văn minh đô thị trên địa bàn TPBK. and general education institutions, Circular<br /> Đ ng thời, chúng tôi đề xuất một số kiến nghị No. 06/2019/TT-BGDĐT, April 12,2019.<br /> <br /> 134 http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn<br />