Tỉ lệ và các yếu tố liên quan của trầm cảm ở bệnh nhân thai trứng tại Bệnh viện Từ Dũ

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> TỈ LỆ VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN CỦA TRẦM CẢM<br /> Ở BỆNH NHÂN THAI TRỨNG TẠI BỆNH VIỆN TỪ DŨ<br /> Ngô Thị Kim Phụng*, Dương Hồng Hạnh**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Thai trứng là một bệnh lý của thai kỳ, gây ra bởi bất thường của quá trình thụ tinh, xảy ra với<br /> tần suất 1/1000 thai kỳ. Bệnh ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, tinh thần của người bệnh, và về lâu dài có thể<br /> dẫn đến trầm cảm.<br /> Mục tiêu: xác định tỉ lệ và các yếu tố liên quan của trầm cảm ở bệnh nhân thai trứng.<br /> Phương pháp nghiên cứu: nghiên cứu cắt ngang. Dữ liệu được thu thập bằng cách phỏng vấn trực tiếp<br /> 360 bệnh nhân thai trứng tại bệnh viện Từ Dũ từ tháng 11/2010 đến tháng 4/2011. Thang đánh giá trầm cảm<br /> được sử dụng là EPDS với điểm cắt 13.<br /> Kết quả: Tỉ lệ trầm cảm ở bệnh nhân thai trứng là 21,1%. Có 6 yếu tố liên quan là: không có con, không có<br /> chồng, mong muốn có con, trình độ học vấn thấp, sợ bị ung thư, nghèo.<br /> Kết luận: Ở bệnh nhân thai trứng, trầm cảm là thường xảy ra và cần được chẩn đoán sớm, cũng như chữa<br /> trị kịp thời để ngăn ngừa tổn thất cho bệnh nhân, gia đình và xã hội.<br /> Từ khóa: trầm cảm, thai trứng<br /> <br /> ABSTRACT<br /> THE RATE AND THE ASSOCIATED FACTORS OF DEPRESSION IN PATIENTS HAVING<br /> HYDATIDIFORM MOLE PREGNANCY AT TU DU HOSPITAL<br /> Ngo Thi Kim Phung, Duong Thi Hong Hanh<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 1 - 2012: 237 - 241<br /> Background: Hydatidiform mole is a disease of pregnancy, occurring with a frequency of 1 / 1000<br /> pregnancies. The disease affects not only health but also mental status of the patients, and in the long term can<br /> lead to depression.<br /> Objective: This study was conducted to determine the rates and some associated factors of depression among<br /> patients with hydatidiform mole.<br /> Method: A cross-sectional study. Data were collected by directly interviewing 360 patients with<br /> hydatidiform mole at Tu Du Hospital from Nov 2010 to Apr 2011, using the EPDS with the cut-off point of 13.<br /> RESULTS: The rate of depression among hydatidiform mole patients was 21.1%. There are six associated<br /> factors: no children, no husband, desire to have children, low educational level, fear of cancer and poverty.<br /> Conclusion: Among patients with hydatidiform mole, depression occurs commonly and should be early<br /> diagnosed as well as timely treated to prevent loss to patients themselves, their families and society.<br /> Keywords: depression, hydatidiform mole<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Thai trứng là một bệnh lý của thai kỳ, gây ra<br /> <br /> bởi bất thường của quá trình thụ tinh, xảy ra với<br /> tần suất 1/1000 thai kỳ ở các nước Âu Mỹ(6).<br /> <br /> * BV Từ Dũ TPHCM, ** Bộ môn Phụ sản, Đại học Y Dược TPHCM<br /> Tác giả liên lạc: PGS.TS. Ngô Thị Kim Phụng<br /> ĐT:0908917989 Email: drntkphung@gmail.com<br /> <br /> Sản Phụ Khoa<br /> <br /> 237<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Bệnh dễ được chẩn đoán, điều trị hiệu quả,<br /> nhưng ảnh hưởng không không nhỏ đến sức<br /> khỏe, tinh thần của người bệnh. Trầm cảm là<br /> một rối loạn tâm lý có thể xảy ra ở bệnh nhân<br /> thai trứng(9).<br /> Một nghiên cứu ngoài nước về tác động tâm<br /> lý ở bệnh nhân nguyên bào nuôi đã cho thấy tỉ<br /> lệ trầm cảm là 17,6%9). Nhiều công trình nghiên<br /> cứu cũng đề cập đến một số yếu tố có liên quan<br /> đến rối loạn trầm cảm như tuổi, việc làm, tình<br /> trạng hôn nhân, quan hệ vợ chồng, sự có mặt<br /> của con cái, đang mong muốn có con, nỗi sợ bị<br /> ung thư, lo lắng về khả năng tái sinh sản, khả<br /> năng bệnh tái phát, và chất lượng của các thai kỳ<br /> tiếp theo, mong muốn được hỗ trợ xã hội, thể<br /> bệnh lâm sàng, phương thức điều trị.<br /> Khoa Ung bướu phụ khoa của Bệnh viện<br /> Từ Dũ TPHCM là nơi đón nhận gần như tất cả<br /> các bệnh nhân thai trứng từ miền Trung trở<br /> vào Nam, với số lượng hằng năm từ 800 đến<br /> 1000 trường hợp10). Ảnh hưởng tâm lý tinh<br /> thần ở người bệnh đã được ghi nhận, tuy<br /> nhiên chưa có nghiên cứu nào về rối loạn<br /> trầm cảm được tiến hành.<br /> Do đó chúng tôi thực hiện đề tài “Tỉ lệ và<br /> các yếu tố liên quan của trầm cảm ở bệnh nhân<br /> thai trứng tại bệnh viện Từ Dũ”, với mục đích<br /> xác định tỷ lệ trầm cảm và các yếu tố liên quan<br /> trên bệnh nhân thai trứng tại bệnh viện Từ Dũ.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> <br /> xác định tỉ lệ trầm cảm. Phỏng vấn trực tiếp dựa<br /> trn bảng cu hỏi soạn sẵn để tìm các yếu tố liên<br /> quan. Xử lý số liệu bằng phần mềm SPSS 16.0.<br /> Sử dụng thống kê mô tả như tần suất, phần trăm<br /> biểu thị sự phân bố các đặc tính. Xác định yếu tố<br /> có liên quan trầm cảm bằng phép kiểm ÷2 và<br /> phân tích hồi quy đa biến với độ tin cậy 95%.<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> Trong số 360 trường hợp nhận vào nghiên<br /> cứu, có 76 bệnh nhân trầm cảm với điểm số EDS<br /> >= 13, chiếm tỉ lệ 21,1%. Tuổi trung bình: 29,39 ±<br /> 8,87. Nhỏ nhất: 15. Lớn nhất: 56. Chỉ có 16,7% cư<br /> ngụ ở TPHCM. 28,9% trường hợp là nông dân,<br /> công nhân chiếm 23,1%, nội trợ, học sinh sinh<br /> viên 26,7%...44,2% có trình độ học vấn cấp II,<br /> 32,2% cấp I; 92,5% đã lập gia đình, 55% trường<br /> hợp đã có con.<br /> <br /> Phân tích hồi quy đơn biến các yếu tố liên<br /> quan của trầm cảm ở bệnh nhân thai trứng<br /> Bảng 1 Sự liên quan giữa các đặc điểm dịch tễ học và<br /> trầm cảm<br /> Yếu tố liên quan<br /> <br /> Tuổi của bệnh<br /> nhân<br /> < 35 tuổi<br /> <br /> Trầm cảm<br /> Có N (%) Không<br /> N (%)<br /> <br /> 47 (18,6) 206 (81,4)<br /> <br /> OR<br /> KTC 95%<br /> <br /> p<br /> <br /> 1<br /> <br /> ≥ 35 tuổi<br /> <br /> 29 (27,1) 78 (72,9) 1,63 (0,93 0,070<br /> – 2,86)<br /> Nghề nghiệp của bệnh nhân<br /> Ổn định<br /> <br /> 48 (18,3) 215 (81,7)<br /> <br /> 1<br /> <br /> Trong thời gian từ 15.11.2010 đến 15.04.2011,<br /> chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu cắt ngang<br /> trên 360 bệnh nhân thai trứng tại khoa Ung<br /> bướu phụ khoa, Bệnh viện Từ Dũ. Tiêu chuẩn<br /> chọn bệnh: những bệnh nhân có kết quả giải<br /> phẫu bệnh tại viện là thai trứng toàn phần hoặc<br /> bán phần. Tiêu chuẩn loại trừ: không hợp tác<br /> hoặc không đồng ý tham gia nghiên cứu, có kết<br /> quả giải phẫu bệnh là thai trứng xâm lấn hay<br /> ung thư NBN, có biểu hiện tâm thần hoặc có<br /> tiền sử được chẩn đoán rối loạn tâm thần. Chọn<br /> theo phương pháp liên tục cho đến khi đủ mẫu.<br /> <br /> * Yếu tố liên quan (p