Cơ cấu xã hội - giai cấp là nội dung cơ bản nhất của cơ cấu xã hội và do cơ cấu kinh tế của xã hội quy định. Mỗi chế độ xã hội, tương ứng với một cơ cấu kinh tế sẽ hình thành một cơ cấu giai cấp nhất định.Cơ cấu giai cấp luôn có vị trí trung tâm, cơ bản nhất của cơ cấu xã hội trong xã hội có giai cấp đối kháng.
Nội dung Text: Tiểu luận "Phân tích xu hướng biến đổi cơ cấu giai cấp ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay".
Bài tiểu luận môn CNXH
Đề bài: Phân tích xu hướng biến
đổi cơ cấu giai cấp ở Việt Nam
trong giai đoạn hiện nay
Lop k4QTM - Tueba
Giảng viên: Nguyễn Thanh Hà
Nhóm thực hiện:
Phạm Đức An
Bế Quang Duy
Nguyễn Chí Hải
Nguyễn Văn Vinh
1. Cơ cấu xã hội – giai cấp trong thời kỳ quá độ lên chủ
nghĩa xã hội
2. Nội dung cơ bản của liên minh công – nông – trí thức
trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội
1. Cơ cấu xã hội - giai cấp trong thời kỳ quá độ lên chủ
nghĩa xã hội
1.1. Khái niệm.
Cơ cấu xã hội - giai cấp là hệ thống các giai
cấp, tầng lớp xã hội và các mối quan hệ giữa
chúng.
CCXH-GC = Các GC, tầng lớp + quan hệ
giữa chúng.
- Cơ cấu xã hội - giai cấp là nội dung cơ bản
nhất của cơ cấu xã hội và do cơ cấu kinh tế
của xã hội quy định. Mỗi chế độ xã hội,
tương ứng với một cơ cấu kinh tế sẽ hình
thành một cơ cấu giai cấp nhất định.
- Cơ cấu giai cấp luôn có vị trí trung tâm, cơ
bản nhất của cơ cấu xã hội trong xã hội có
giai cấp đối kháng.
+ Cơ cấu xã hội là tất cả những cộng đồng người
(khách quan, dựa trên những dấu hiệu tự nhiên
trong lịch sử) và toàn bộ các quan hệ xã hội do sự
tác động lẫn nhau của các cộng đồng ấy tạo nên.
+ Phân loại:
CCXH – giai cấp
CCXH – dân số (CCXH – nhân khẩu)
CCXH – dân cư (lãnh thổ)
CCXH – nghề nghiệp
CCXH – dân tộc
CCXH – tôn giáo…
+ Cơ cấu xã hội - giai cấp có vị trí trung tâm, cơ
bản nhất của cơ cấu xã hội trong xã hội có giai cấp
đối kháng. Vì:
Sự phân chia trong XH chủ yếu là phân chia g/c
và lịch sử xã hội loài người từ khi có g/c là lịch sử
đấu tranh giai cấp.
Giai cấp có liên quan đến sở hữu về TLSX nên
cơ cấu giai cấp quy định tính chất và bản chất của
các quan hệ xã hội khác về xã hội, chính trị, pháp
lý, đạo đức, tôn giáo, thẩm mỹ… CCGC là yếu tố
đặc trưng cho sự khác nhau về chất giữa xã hội này
với xã hội khác, là cốt lõi của toàn bộ tổ chức xã
hội.
Quan hệ giữa các g/c là quan hệ mang tính chất
chính trị, là nội dung căn bản mà CNXHKH n/c.
1.2. Xu hướng biến đổi cơ cấu giai cấp
trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã
hội
1.2.1. Xu hướng chủ yếu.
- Sự xích lại gần nhau từng bước giữa các giai cấp,
tầng lớp xã hội trong quan hệ với tư liệu sản xuất.
- Sự xích lại gần nhau về tính chất lao động giữa
các giai cấp, tầng lớp.
- Sự xích lại gần nhau trong mối quan hệ phân phối
tư liệu tiêu dùng giữa các giai cấp, tầng lớp.
- Sự xích lại gần nhau trong tiến bộ về đời sống
tinh thần giữa các giai cấp, tầng lớp.
Sự xích lại gần nhau từng bước giữa các giai
cấp, tầng lớp xã hội trong quan hệ với tư liệu
sản xuất.
Do tác động của quá trình cải tạo XHCN và xây
dựng CNXH trong thời kỳ quá độ, mà chủ yếu là
quá trình từng bước xây dựng và hoàn thiện quan
hệ sản xuất XHCN, trước hết là quan hệ sở hữu.
Các bước: sở hữu tư nhân->tập thể->toàn dân.
Sự xích lại gần nhau về tính chất lao động giữa
các giai cấp, tầng lớp.
Thông qua việc đẩy mạnh cách mạng KHKT và
ứng dụng những thành tựu của nó trong quá trình sản
xuất, cũng như tác động của cuộc cách mạng tư
tưởng và văn hóa, nâng cao dân trí cho người lao
động.
Tính xã hội hóa lao động ngày càng cao.
Khác biệt giữa lao động trí óc và lao động chân
tay ngày càng giảm.
Khi nông dân sử dụng lao
động chân tay là chính
Khi sử dụng máy móc
Nông thôn ngày nay
Công nhân thời đại mới
Cán bộ khoa học kỹ thuật
Sự xích lại gần nhau trong mối quan hệ phân phối tư
liệu tiêu dùng giữa các giai cấp, tầng lớp.
Thông qua việc xây dựng và từng bước hoàn thiện chế
độ phân phối theo lao động và hiệu quả kinh tế - một mặt
cơ bản của quan hệ sản xuất XHCN.
Sự xích lại gần nhau trong tiến bộ về đời sống tinh
thần giữa các giai cấp, tầng lớp.
Thông qua việc đẩy mạnh cuộc cách mạng
XHCN trên lĩnh vực tư tưởng và văn hóa.
1.2.2. Tính quy luật của sự biến
đổi cơ cấu xã hội – giai cấp
- Sự biến đổi của CCXH-GC gắn liền và được
biến đổi bởi sự biến đổi của cơ cấu kinh tế.
- Quá trình biến đổi CCXH-GC cũ sang CCXH-GC
mới là một quá trình diễn ra dần dần từng bước và
là một quá trình liên tục trong suốt thời kỳ quá độ.
- CCXH-GC biến đổi và phát triển trong mối quan
hệ vừa đấu tranh, vừa liên minh, xích lại gần nhau,
tiến tới từng bước xóa bỏ hiện tượng bóc lột giai
cấp trong xã hội.
- Sự biến đổi của CCXH-GC mang tính đa dạng và
thống nhất.
- Sự biến đổi của CCXH-GC gắn liền và được
biến đổi bởi sự biến đổi của cơ cấu kinh tế.
Đó là cơ cấu: ngành nghề kinh tế, thành phần
kinh tế, cơ chế hành chính, kinh tế xã hội…
Các cơ cấu kinh tế này quy định một CCXH-
GC đa dạng, phức tạp trong thời kỳ quá độ, vận
động theo cơ chế thị trường, định hướng XHCN.
- Quá trình biến đổi CCXH-GC cũ sang
CCXH-GC mới là một quá trình diễn ra
dần dần từng bước và là một quá trình
liên tục trong suốt thời kỳ quá độ.
Giai đoạn đầu, CCXH-GC biến đổi nhanh
chóng, mạnh mẽ, có những yếu tố mang tính
tự phát.
Giai đoạn cuối CCXH-GC sẽ dần đi vào
ổn định
- CCXH-GC biến đổi và phát triển trong mối
quan hệ vừa đấu tranh, vừa liên minh, xích lại
gần nhau, tiến tới từng bước xóa bỏ hiện
tượng bóc lột giai cấp trong xã hội.
Đấu tranh giai cấp để xóa bỏ giai cấp bóc lột.
Liên minh giai cấp để khắc phục sự khác biệt
giữa các giai cấp, tầng lớp lao động.
Cả đấu tranh giai cấp và liên minh giai cấp để
đi đến xóa bỏ sự phân chia giai cấp, tiến đến một
xã hội không có giai cấp.