Tiểu luận về ngân hàng thương mại nhà nước
lượt xem 29
download
Ở Việt Nam, Định nghĩa Ngân hàng thương mại : Ngân hàng thương mại là tổ chức kinh doanh tiền tệ mà họat động chủ yếu và thường xuyên là nhận tiền kí gửi từ khách hàng với trách nhiệm hoàn trả và sử dụng số tiền đó để cho vay, thực hiện nghiệp vụ chiết khấu và làm phương tiện thanh toán.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Tiểu luận về ngân hàng thương mại nhà nước
- Tiểu luận về ngân hàng thương mại nhà nước
- SV thöïc hieän: Phan Thuïy Kieàu – NH ngaøy 1 – K17 Ng©n hµng th¬ng m¹i Nhµ níc 1.1. Ng©n hµng th¬ng m¹i Nhµ níc trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng: 1.1.1. Kh¸i niÖm Ng©n hµng th¬ng m¹i Nhµ níc 1.1.1.1. B¶n chÊt cña Ng©n hµng th¬ng m¹i Nhµ níc trong nÒn KTTT Trong nÒn KTTT, cã nhiÒu lo¹i h×nh doanh nghiÖp cïng tån t¹i vµ ph¸t triÓn ë nhiÒu ngµnh, lÜnh vùc ho¹t ®éng kh¸c nhau, trong ®ã, NHTM còng ®îc coi lµ mét doanh nghiÖp. Khi nÒn kinh tÕ hµng ho¸ cµng ph¸t triÓn th× c¸c NHTM cµng trë nªn cÇn thiÕt vµ ®ãng vai trß lµ mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh quan träng vµo lo¹i bËc nhÊt trong nÒn kinh tÕ. Sù ph¸t triÓn cña NHTM lu«n g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña nÒn KTTT vµ kinh tÕ hµng ho¸. VËy b¶n chÊt NHTM lµ g×? ViÖc ®a ra mét kh¸i niÖm chung vµ chuÈn x¸c vÒ NHTM lµ rÊt khã v×: (1) c¸c nghiÖp vô ng©n hµng thêng ®a d¹ng vµ phøc t¹p; (2) mçi vïng, mçi níc l¹i cã nh÷ng kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ NHTM; (3) ®øng trªn nh÷ng gãc ®é kh¸c nhau (qu¶n lý, nhµ ®Çu t, ngêi vay vèn) l¹i cã nh÷ng quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ NHTM. N¨m 1942, mét nhµ kinh tÕ häc ngêi Anh cho r»ng: C«ng viÖc cña NHTM lµ cung cÊp cho kh¸ch hµng mét sè dÞch vô ®a d¹ng trong ®ã cã dÞch vô gi÷ tiÒn vµ chuyÓn tiÒn b»ng sÐc, v.v Ng©n hµng b¾t ®Çu b»ng viÖc nhËn tiÒn tõ kh¸ch hµng theo nh÷ng rµng buéc ®· ®îc chi tiÕt ho¸ theo luËt. Ng©n hµng ®¶m tr¸ch viÖc hoµn tr¶ khi cã yªu cÇu hoÆc khi ®Õn h¹n. §¹o luËt ng©n hµng ngµy 13/06/1941 cña Ph¸p cã ghi: Ng©n hµng lµ nh÷ng xÝ nghiÖp hay c¬ së mµ nghÒ nghiÖp thêng xuyªn lµ nhËn tiÒn b¹c cña
- c«ng chóng díi h×nh thøc ký th¸c hay díi c¸c h×nh thøc kh¸c vµ sö dông tµi nguyªn ®ã cho hä trong c¸c nghiÖp vô chiÕt khÊu, tÝn dông, tµi chÝnh. T¹i ViÖt Nam, theo LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông hiÖn hµnh th×: "Ng©n hµng (trong ®ã cã NHTM) lµ lo¹i h×nh tæ chøc tÝn dông ®îc thùc hiÖn toµn bé ho¹t ®éng ng©n hµng vµ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c cã liªn quan". Trong NghÞ ®Þnh 49/2000/N§-CP ngµy 12/09/2000 cña ChÝnh Phñ vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña NHTM th× kh¸i niÖm NHTM ®îc ®a ra râ h¬n: “NHTM lµ ng©n hµng ®îc thùc hiÖn toµn bé ho¹t ®éng ng©n hµng vµ c¸ c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c cã liªn quan v× môc tiªu lîi nhuËn, gãp phÇn thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ cña Nhµ níc. Tõ c¸c quan ®iÓm trªn, chóng ta cã thÓ rót ra b¶n chÊt cña NHTM lµ: - NHTM lµ mét tæ chøc kinh doanh (doanh nghiÖp) ho¹t ®éng trong lÜnh vùc tiÒn tÖ, ng©n hµng. - Ho¹t ®éng thêng xuyªn vµ chñ yÕu cña NHTM lµ nhËn tiÒn göi víi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ vµ sö dông tiÒn göi nµy ®Ó cÊp tÝn dông, dÞch vô thanh to¸n vµ c¸c nghiÖp vô ng©n hµng kh¸c. - Môc tiªu ho¹t ®éng cña NHTM lµ v× lîi nhuËn. 1.1.1.2. Kh¸i niÖm NHTM Nhµ níc NHTM Nhµ níc (NHTM c«ng hay NHTM quèc doanh) cã thÓ hiÓu lµ NHTM do Nhµ níc ®Çu t vèn, thµnh lËp vµ tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh, gãp phÇn thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ cña Nhµ níc. Nh vËy, NHTM Nhµ níc tríc hÕt lµ mét NHTM, cã ho¹t ®éng nghiÖp vô, môc tiªu vµ chøc n¨ng nh mét NHTM. Tuy nhiªn, vèn ®iÒu lÖ, vèn ho¹t ®éng ®Òu do Nhµ níc cÊp (toµn bé hoÆc phÇn chñ yÕu) vµ Nhµ níc lµ ngêi cã quyÒn qu¶n lý ®iÒu hµnh gåm: bæ nhiÖm bé m¸y l·nh ®¹o; ®Þnh híng, qu¶n lý ho¹t ®éng; thanh tra, kiÓm tra…NHTM Nhµ níc chØ lµ mét c¸ch ph©n chia
- cña NHTM ®øng trªn gãc ®é së h÷u, chñ së h÷u cña NHTM Nhµ níc chÝnh lµ Nhµ níc. Ho¹t ®éng cña NHTM Nhµ níc còng gåm c¸c ho¹t ®éng chñ yÕu lµ: - Ho¹t ®éng t¹o lËp nguån vèn gåm: Nguån vèn tù cã gåm vèn ®iÒu lÖ, c¸c quü; Huy ®éng vèn nhµn rçi cña x· héi qua c¸c ph¬ng thøc: nhËn tiÒn göi, ph¸t hµnh chøng chØ tiÒn göi, kú phiÕu, tr¸i phiÕu ng©n hµng; T¹o lËp nguån vèn tõ ®i vay cña ng©n hµng kh¸c (kÓ c¶ ng©n hµng trung ¬ng); nguån vèn kh¸c theo quy ®Þnh cña ng©n hµng trung ¬ng. - Ho¹t ®éng sö dông vµ khai th¸c nguån vèn: Cho vay ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n; Ho¹t ®éng ®Çu t. - C¸c ho¹t ®éng kh¸c: thanh to¸n, b¶o l·nh, kinh doanh ngo¹i tÖ, chøng kho¸n, dÞch vô qu¶n lý tµi s¶n, t vÊn. NHTM Nhµ níc còng cã ®Çy ®ñ c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n cña mét NHTM th«ng thêng ®ã lµ: - Chøc n¨ng trung gian tÝn dông: Ho¹t ®éng chÝnh cña NHTM Nhµ níc lµ ®i vay ®Ó cho vay, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn râ NHTM Nhµ níc thùc hiÖn chøc n¨ng trung gian tÝn dông. Mét mÆt, NHTM Nhµ níc huy ®éng c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi cña mäi chñ thÓ trong x· héi, tõ c¸c doanh nghiÖp, c¸c hé gia ®×nh, c¸ nh©n, c¬ quan Nhµ níc. MÆt kh¸c, c¸c NHTM Nhµ níc dïng nguån vèn ®· huy ®éng ®îc ®Ó cho vay l¹i ®èi víi nh÷ng chñ thÓ cã nhu cÇu bæ sung vèn. Theo c¸ch thøc ®ã, NHTM Nhµ níc lµ mét trung gian vÒ tÝn dông gi÷a nh÷ng chñ thÓ d thõa vÒ vèn vµ nh÷ng chñ thÓ cã nhu cÇu sö dông vèn. - Chøc n¨ng trung gian thanh to¸n: Trªn cë së ho¹t ®éng ®i vay ®Ó cho vay, NHTM Nhµ níc cung cÊp c¸c dÞch vô thanh to¸n cho kh¸ch hµng. Th«ng qua c¸c kho¶n tiÒn göi trong tµi kho¶n, NHTM Nhµ níc cã thÓ thùc hiÖn thanh to¸n cho ngêi thô hëng theo yªu cÇu cña ngêi tr¶ nî b»ng nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau víi kü thuËt ngµy cµng tiªn tiÕn vµ thñ tôc ngµy mét ®¬n gi¶n.
- - Chøc n¨ng t¹o tiÒn: Cïng víi c¸c NHTM kh¸c, nh÷ng ho¹t ®éng mµ NHTM Nhµ níc thùc hiÖn ®· h×nh thµnh nªn mét c¬ chÕ t¹o tiÒn trong toµn hÖ thèng ng©n hµng. Ban ®Çu víi nh÷ng kho¶n tiÒn dù tr÷ nhËn ®îc tõ Ng©n hµng Trung ¬ng, NHTM Nhµ níc sö dông ®Ó cho vay, sau ®ã nh÷ng kho¶n tiÒn nµy sÏ ®îc quay trë l¹i ng©n hµng mét phÇn khi nh÷ng ngêi sö dông tiÒn göi díi d¹ng tiÒn göi kh«ng kú h¹n. Qu¸ tr×nh huy ®éng tiÒn göi vµ cho vay cña NHTM Nhµ níc trªn c¬ së lîng tiÒn do Ng©n hµng Trung ¬ng cung øng sÏ ®îc kÐo dµi vµ chØ dõng l¹i khi nµo toµn bé lîng tiÒn do Ng©n hµng Trung ¬ng cung øng ban ®Çu ®· quay trë vÒ hÕt Ng©n hµng Trung ¬ng díi d¹ng tiÒn göi dù tr÷ b¾t buéc. Khi ®ã NHTM Nhµ níc ®· cã mét sè d rÊt lín trªn tµi kho¶n tiÒn göi kh«ng kú h¹n. §©y chÝnh lµ sè tiÒn do NHTM Nhµ níc t¹o ra, bëi v× nh÷ng kh¸ch hµng göi tiÒn cã thÓ sö dông nã ®Ó thanh to¸n, chi tr¶ díi h×nh thøc thanh to¸n qua ng©n hµng, mµ kh«ng cÇn sö dông ®Õn tiÒn mÆt do Ng©n hµng Trung ¬ng ph¸t hµnh. 1.1.2. Vai trß cña NHTM Nhµ níc Ngµy nay, khi nÒn KTTT ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ, quan hÖ ®a së h÷u ngµy cµng trë nªn phæ biÕn th× së h÷u Nhµ níc ®èi víi c¸c NHTM ®ang gi¶m xuèng râ rÖt, nhÊt lµ trong vßng 15 n¨m trë l¹i ®©y. ChÝnh v× thÕ, t¹i c¸c níc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, tû lÖ vèn së h÷u Nhµ níc trong c¸c NHTM rÊt nhá chØ kho¶ng díi 10% tæng sè tµi s¶n ng©n hµng, nguyªn nh©n lµ trong nh÷ng n¨m qua ChÝnh Phñ c¸c níc ®· tÝch cùc chuyÓn ®æi h×nh thøc së h÷u, tõ së h÷u Nhµ níc sang së h÷u t nh©n vµ c¸c h×nh thøc së h÷u kh¸c. Ngîc l¹i, t¹i c¸c níc ®ang ph¸t triÓn vµ c¸c níc cã nÒn kinh tÕ qu¸ ®é sang KTTT, tû lÖ së h÷u Nhµ níc trong c¸c NHTM vÉn ë møc cao, nh t¹i Ên §é lµ 80% tæng gi¸ trÞ tµi s¶n ng©n hµng, t¹i Nga lµ 68%, t¹i Ai CËp lµ 67%... Tuy sè lîng c¸c NHTM Nhµ níc trªn thÕ giíi ®· gi¶m ®¸ng kÓ nhng suèt trong qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh, lÞch sö ®· chøng minh NHTM Nhµ níc ®· vµ vÉn ®ang gi÷ vai
- trß chñ ®¹o, thùc sù quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ. Ngoµi nh÷ng vai trß cña mét NHTM th«ng thêng, NHTM Nhµ níc thÓ hiÖn vai trß ®Æc biÖt, riªng cã, u viÖt h¬n c¸c NHTM thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, thÓ hiÖn ë mét sè néi dung sau: Thø nhÊt, NHTM Nhµ níc cung øng ®ñ vèn ®Çu t lín vµ dµi h¹n ®Ó tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, ph¸t triÓn ®Êt níc víi tèc ®é nhanh. Do cã quy m« ho¹t ®éng lín c¶ vÒ huy ®éng vèn vµ cho vay vèn, NHTM Nhµ níc cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®ñ mét lîng vèn ®Çu t lín vµ dµi h¹n cho c¸c dù ¸n träng ®iÓm cña c¸c doanh nghiÖp vµ ChÝnh Phñ, gãp phÇn ®¶m b¶o chiÕn lîc ph¸t triÓn l©u dµi cho toµn bé nÒn kinh tÕ. H¬n n÷a, khi cã sù tµi trî cña NHTM Nhµ níc vµo c¸c dù ¸n nµy sÏ ®Èy nhanh h¬n ®îc tèc ®é thùc hiÖn, tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ vÒ vèn vµ thêi gian ®Çu t so víi sù tµi trî cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. Thø hai, NHTM Nhµ níc ®¶m b¶o tµi chÝnh ®Çu t cho c¸c dù ¸n thuéc nh÷ng vïng, lÜnh vùc nhiÒu rñi ro, Ýt lîi nhuËn nhng l¹i cã lîi vÒ l©u dµi cho t¨ng trëng æn ®Þnh, ph¸t triÓn ®ång ®Òu nÒn kinh tÕ mµ c¸c NHTM thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c kh«ng ®ñ søc vµ kh«ng muèn tµi trî. ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc lµ ph¸t triÓn c©n ®èi gi÷a c¸c vïng, ngµnh s¶n xuÊt. Tuy nhiªn gi÷a c¸c vïng, ngµnh lu«n cã sù kh¸c biÖt nhÊt ®Þnh. ë mét sè vïng, ngµnh cã kh¶ n¨ng t¹o ra lîi nhuËn lín vµ Ýt rñi ro sÏ thu hót ®îc nhiÒu vèn ®Çu t cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Ngîc l¹i, mét sè vïng, ngµnh kh¸c cã møc thu lîi nhuËn thÊp vµ rñi ro cao l¹i kh«ng thu hót ®îc vèn ®Çu t. ChÝnh sù kh¸c biÖt nµy cã nguy c¬ lµm mÊt c©n ®èi nÒn kinh tÕ, mÊt c©n ®èi gi÷a c¸c vïng, ngµnh vµ kh«ng ®¹t ®î c môc tiªu ph¸t triÓn cña ChÝnh Phñ. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, díi sù ®iÒu tiÕt cña ChÝnh Phñ, NHTM Nhµ níc ®îc xem xÐt lµ nguån cung øng vèn quan träng cho nh÷ng dù ¸n thùc hiÖn ®Çu t vµo nh÷ng vïng, ngµnh kh«ng ®em l¹i lîi nhuËn cao vµ nhiÒu rñi r o. Nhê cã
- lîng vèn ®Çu t tõ NHTM Nhµ níc, c¸c vïng, ngµnh nµy sÏ cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn, thu hÑp kho¶ng c¸ch víi c¸c vïng, ngµnh kh¸c, tõ ®ã lµm cho nÒn kinh tÕ t¨ng trëng æn ®Þnh vµ ®ång ®Òu. Thø ba, NHTM Nhµ níc gãp phÇn thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ChÝnh Phñ, ®¶m b¶o tµi chÝnh tµi trî cho nh÷ng khu vùc kh«ng cã hoÆc cã lîi nhuËn thÊp nhng cã phóc lîi x· héi cao. Ngoµi c¸c ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, ChÝnh Phñ cßn ph¶i thùc hiÖn nhiÒu ch¬ng tr×nh, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kh¸c vÒ x· héi, con ngêi. V× vËy, NHTM Nhµ níc cßn ®ãng gãp quan träng trong viÖc chuyÓn t¶i vèn nh»m thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi cña Nhµ níc nh: kh¾c phôc thiªn tai, lò lôt, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, t¹o viÖc lµm. Thø t, NHTM Nhµ níc t¹o ra m«i trêng quan träng ®Ó Nhµ níc thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia. ViÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ thuéc vÒ ng©n hµng trung ¬ng. §Ó thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ph¶i sö dông c¸c c«ng cô nh: l·i suÊt, dù tr÷ b¾t buéc, thÞ trêng më. C¸c NHTM lµ chñ thÓ chÞu t¸c ®éng trùc tiÕp cña nh÷ng c«ng cô nµy vµ ®ång thêi ®ãng vai trß cÇu nèi trong viÖc chuyÓn tiÕp c¸c t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®Õn nÒn kinh tÕ. So víi c¸c NHTM thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c th× NHTM Nhµ níc cã quy m« ho¹t ®éng lín h¬n nhiÒu vÒ tÊt c¶ c¸c mÆt: thÞ phÇn, sè vèn huy ®éng, sè vèn ®Çu t cho nÒn kinh tÕ nªn NHTM Nhµ níc chÝnh lµ c¸c ng©n hµng chñ yÕu trong viÖc thùc thi chÝch s¸ch tiÒn tÖ cña ng©n hµng trung ¬ng, quyÕt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ thùc hiÖn vµ møc ®é t¸c ®éng ®Õn nÒn kinh tÕ. * Vai trß NHTM Nhµ níc ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam KÓ tõ n¨m 1988, khi hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam chuyÓn sang tæ chøc theo m« h×nh hai cÊp, ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c NHTM Nhµ níc ®· ®îc t¸ch h¼n khái ho¹t ®éng qu¶n lý, ®iÒu hµnh vÜ m« cña Nhµ níc. §Õn n¨m 2002, Ng©n hµng chÝnh s¸ch x· héi ®îc thµnh lËp, cho vay chÝnh s¸ch ®îc
- t¸ch khái cho vay th¬ng m¹i, vµ mét lÇn n÷a, c¸c NHTM Nhµ níc ë ViÖt Nam ®îc ho¹t ®éng theo ®óng nghÜa cña mét NHTM. HiÖn nay, chóng ta cã 5 NHTM Nhµ níc lµ: Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam, Ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn ViÖt Nam, Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam, Ng©n hµng ngo¹i th¬ng ViÖt Nam vµ Ng©n hµng ph¸t triÓn nhµ ®ång b»ng s«ng Cöu Long. Trong nh÷ng n¨m qua, c¸c NHTM Nhµ níc ®ãng gãp vai trß quan träng trong nh÷ng thµnh c«ng cña c«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ x· héi níc ta. Thø nhÊt, Víi thÞ phÇn huy ®éng vµ cho vay cao tõ 70% ®Õn 80%, c¸c NHTM Nhµ níc ®· ®¸p øng ®ñ mét lîng vèn ®Çu t lín cho nhiÒu dù ¸n träng ®iÓm quèc gia nh c¸c dù ¸n vÒ: dÇu khÝ, giao th«ng, ®iÖn, viÔn th«ng…lµm thay ®æi to lín diÖn m¹o ®Êt níc, lµm c¬ së cho c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Ngoµi ra, NHTM Nhµ níc còng cung cÊp ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi nhu cÇu vèn ®Çu t cho c¸c doanh nghiÖp, gióp c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Ó më réng quy m« s¶n xuÊt, ®æi míi thiÕt bÞ l¹c hËu, ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. NHTM Nhµ níc cßn cung cÊp c¸c dÞch vô thanh to¸n ngµy cµng tiÖn lîi, nhanh chãng cho c¸c doanh nghiÖp gãp phÇn ®Èy nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn ®Çu t, tiÕt kiÖm chi phÝ. Thø hai, c¸c NHTM Nhµ níc ë ViÖt Nam cã Chi nh¸nh réng kh¾p c¶ níc, ë tÊt c¶ c¸c tØnh thµnh phè, ®Æc biÖt m¹ng líi ho¹t ®éng cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n cßn ®îc thµnh lËp tíi cÊp x·. ChÝnh v× thÕ, c¸c NHTM Nhµ níc ®· gãp phÇn ph©n bè hîp lý c¸c nguån lùc, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c¸c ®èi gi÷a c¸c vïng, ®a miÒn ngîc tiÕn kÞp miÒn xu«i, miÒn nói tiÕn kÞp ®ång b»ng. §Æc biÖt, c¸c NHTM Nhµ níc ®· ®ãng gãp vai trß quan träng trong viÖc cung øng vèn thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt níc nh: ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n, ch¬ng tr×nh ®¸nh b¾t c¸ xa bê, ch¬ng tr×nh trång 5 triÖu ha rõng, ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi c¸c vïng s©u, vïng xa, vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè, ch¬ng tr×nh khuyÕn khÝch xuÊt khÈu.
- Thø ba, ho¹t ®éng c¸c NHTM Nhµ níc ®· dÇn tu©n thñ quy luËt thÞ trêng, ®Æc biÖt vÒ l·i suÊt, c¬ chÕ tÝn dông, thùc thi c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña NHNN gãp phÇn vµo viÖc k×m chÕ vµ æn ®Þnh l¹m ph¸t díi hai con sè, gi÷ v÷ng tèc ®é t¨ng trëng cao trªn 7%, h×nh thµnh mÆt b»ng l·i suÊt thÞ trêng, duy tr× møc tû gi¸ hèi ®o¸i hîp lý ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc, t¨ng cêng xuÊt khÈu. Thø t, c¸c NHTM Nhµ níc lu«n tÝch cùc më réng quan hÖ hîp t¸c víi c¸c ng©n hµng níc ngoµi vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ nh Ng©n hµng thÕ giíi (WB), Quü tiÒn tÖ quèc tÕ (IMF), Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸ (ADB), ®Æc biÖt lµ Ng©n hµng ngo¹i th¬ng cã lÞch sö quan hÖ quèc tÕ víi kho¶ng 2.000 ng©n hµng næi tiÕng trªn thÕ giíi, ®· gãp phÇn më réng quan hÖ giao lu quèc tÕ, n©ng cao h×nh ¶nh ®Êt níc, hoµ nhËp vµo xu thÕ toµn cÇu ho¸. 1.1.3. Xu híng vËn ®éng cña c¸c NHTM Nhµ níc trong nÒn KTTT Trong gÇn hai thËp kû nay, nÒn kinh tÕ c¸c níc ®· cã nhiÒu thay ®æi. Tõ mét nÒn kinh tÕ ®ãng ®ang dÇn chuyÓn sang nÒn kinh tÕ më, h×nh thµnh nªn mét m«i trêng kinh doanh tù do vµ toµn cÇu. Cã thÓ nãi ®©y lµ mét xu thÕ tÊt yÕu mµ kh«ng cã mét quèc gia nµo muèn ph¸t triÓn l¹i tù ®Æt m×nh ra ngoµi quy luËt Êy. Trong ®iÒu kiÖn më cöa thÞ trêng, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, c¸c doanh nghiÖp trong ®ã kh«ng lo¹i trõ c¸c NHTM Nhµ níc ph¶i ®èi mÆt víi c¹nh tranh khèc liÖt, kh«ng chØ c¹nh tranh ë ph¹m vi ngoµi níc mµ c¹nh tranh ngay c¶ thÞ trêng trong níc. V× thÕ, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¸c NHTM Nhµ níc cã xu híng chung lµ thùc hiÖn nh÷ng chiÕn lîc c¶i c¸ch, c¶i tæ s©u réng ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh, héi nhËp víi kinh tÕ quèc tÕ. C¸c chiÕn lîc ®ã lµ s¸t nhËp ®Ó t¨ng quy m«, ®a d¹ng ho¸ s ë h÷u, ®iÓn h×nh nh mét sè cuéc s¸t nhËp ë §µi Loan gi÷a Ng©n hµng hîp t¸c §µi Loan vµ Ng©n hµng th¬ng m¹i Chingfong Bank vµ tiÕp ®Õn lµ vô s¸t nhËp tay ba gi÷a First Commerrcial Bank , Pan Asia Bank vµ Dah An Commerrcial Bank. C¸c
- th¬ng vô s¸t nhËp ë §µi Loan thêng diÔn ra gi÷a mét ng©n hµng cña Nhµ níc víi mét ng©n hµng yÕu kÐm h¬n. ë §øc, sù s¸t nhËp cña Ng©n hµng th¬ng m¹i Dresdner vµ tËp ®oµn b¶o hiÓm Allanz ®· t¹o thµnh mét liªn minh tµi chÝnh hçn hîp nh»m cñng cè ®Þa vÞ tµi chÝnh vµ ®Æc biÖt lµ tËn dông tèi ®a lîi thÕ c¸c bªn. Thùc hiÖn chiÕn lîc ®a d¹ng ho¸ së h÷u, NHTM Nhµ níc tËp trung vµo viÖc chuyÓn ®æi h×nh thøc së h÷u, tõ së h÷u Nhµ níc sang së h÷u t nh©n vµ c¸c h×nh thøc së h÷u kh¸c. ChØ tÝnh trong vßng 15 n¨m, tõ 1988-2003 ®· cã 250 NHTM Nhµ níc ë 59 quèc gia trªn thÕ giíi tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ vµ t nh©n ho¸. Ngoµi ra, c¸c NHTM Nhµ níc cßn ®ang tÝch cùc n©ng cao n¨ng lùc tµi chÝnh, gi¶i quyÕt nî tån ®äng, t¨ng vèn tù cã, t¨ng kh¶ n¨ng sinh lêi; n©ng cao n¨ng lùc qu¶n trÞ, ®iÒu hµnh; x©y dùng vµ ¸p dông nhiÒu c«ng nghÖ, dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i…Môc tiªu cña chiÕn lîc nµy lµ nh»m lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c NHTM Nhµ níc, ®¶m b¶o c¸c chØ tiªu tµi chÝnh, tÝn dông theo chuÈn quèc tÕ. T¹i Trung Quèc, ®Ó gi¶m nî khã ®ßi, t¨n g vèn tù cã cña 4 NHTM Nhµ níc, trong vßng 5 n¨m qua, ChÝnh phñ ®· tÝch cùc ¸p dông nhiÒu biÖn ph¸p nh: chuyÓn nî khã ®ßi sang c¸c c«ng ty qu¶n lý tµi s¶n (AMC), tiÕp thªm vèn tõ Quü dù tr÷ ngo¹i tÖ quèc gia mµ ®ît gÇn ®©y nhÊt lªn ®Õn 1.670 tû nh©n d©n tÖ (200 tû USD). T¹i ViÖt Nam, nhËn thøc ®îc tÇm quan träng vµ t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®èi víi ngµnh ng©n hµng, Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc ®· ban hµnh Q§ 633/Q§-NHNN ngµy 26/06/2003 vÒ kÕ ho¹ch héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña ngµnh ng©n hµng ViÖt Nam. Trong b¶n kÕ ho¹ch nµy, c¸c NHTM Nhµ níc ®îc x¸c ®Þnh kh«ng n»m ngoµi xu thÕ chung cña thêi ®¹i, trong thêi gian tíi sÏ tiÕp tôc ®îc chÊn chØnh, s¾p xÕp l¹i theo ®Ò ¸n ®· ®îc ChÝnh Phñ phª duyÖt, xö lý døt ®iÓm nî tån ®äng, tiÕp tôc bæ sung vèn ®iÒu lÖ, tiÕn tíi xo¸ bá c¬ chÕ bao cÊp, b¾t buéc ph¶i ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ truêng, tõng bíc níi láng nh÷ng h¹n chÕ vÒ tham gia cæ phÇn cña c¸c trung gian tµi
- chÝnh níc ngoµi t¹i ViÖt Nam theo lé tr×nh ®· cam kÕt trong c¸c hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i. N©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý vµ tiÒm lùc tµi chÝnh cña c¸c NHTM Nhµ níc trªn c¬ së ®Èy m¹nh t¸i ®Çu t vµ c¬ cÊu l¹i së h÷u. X©y dùng c¸c ®Þnh chÕ qu¶n lý phï hîp víi chuÈn quèc tÕ nh qu¶n trÞ rñi ro, qu¶n trÞ tµi s¶n - nî, qu¶n trÞ vèn, kiÓm to ¸n néi bé vµ hÖ thèng kÕ to¸n. TiÕp tôc ®Çu t ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng nhÊt lµ hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý (MIS) vµ thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng, nh»m t¨ng cêng kh¶ n¨ng héi nhËp cña c¸c NHTM Nhµ níc vµo thÞ trêng tµi chÝnh quèc tÕ (giai ®o¹n 2003-2010) [15]. 1.1.4. Nh÷ng h¹n chÕ trong ho¹t ®éng cña NHTM Nhµ níc: 1.1.4.1. H¹n chÕ vÒ n¨ng lùc tµi chÝnh MÆc dï, trong nh÷ng giai ®o¹n ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh, NHTM Nhµ níc lu«n gi÷ vai trß to lín nhng khi bíc vµo nÒn kinh tÕ thÞ trêng tù do, toµn cÇu, c¹nh tranh, ho¹t ®éng cña NHTM Nhµ níc ®· n¶y sinh nhiÒu h¹n chÕ, mét trong nh÷ng h¹n chÕ lín nhÊt lµ h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc tµi chÝnh. - Vèn tù cã bÞ thiÕu hôt trÇm träng : Víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng lµ kinh doanh tiÒn tÖ tÝn dông, c¸c NHTM cÇn mét lîng vèn tù cã lín, nhÊt lµ khi bíc vµo héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, ngoµi viÖc ®¸p øng ®ñ vèn ®Ó duy tr× ho¹t ®éng, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh c¸c NHTM cßn ph¶i ®¶m b¶o hÖ sè an toµn vèn theo tiªu chuÈn quèc tÕ. Theo ®ã hÖ sè an toµn vèn CAR (tû lÖ vèn tù cã/ tæng tµi s¶n cã ®iÒu chØnh theo møc ®é rñi ro) ®îc quy ®Þnh trong tho¶ íc vÒ §o lêng vèn vµ tiªu chuÈn vèn quèc tÕ n¨m 1988 cña Uû ban Basel ph¶i ®¹t tèi thiÓu 8%. Tuy nhiªn, vèn tù cã cña c¸c NHTM Nhµ níc l¹i do ng©n s¸ch Nhµ níc cÊp toµn bé mµ ng©n s¸ch Nhµ níc hÇu nh kh«ng thÓ ®¸p øng ®ñ lîng vèn tù cã cÇn thiÕt cho c¸c NHTM Nhµ níc do nhu cÇu vÒ vèn qu¸ lín. ChÝnh v× thÕ, c¸c NHTM Nhµ níc lu«n ph¶i ho¹t ®éng trong t×nh tr¹ng thiÕu vèn tù cã vµ hÇu hÕt kh«ng ®¹t tiªu chuÈn tèi thiÓu 8%, thËm chÝ cã nh÷ng ng©n hµng chØ ®¹t tõ 3%-4%. §iÒu nµy rÊt nguy hiÓm v× cµng thiÕu vèn ho¹t ®éng cña ng©n hµng cµng rñi ro nhÊt lµ rñi ro thanh to¸n,
- ngoµi ra nã cßn g©y c¶n trë cho viÖc ®Çu t, ®æi míi c«ng nghÖ, më réng thÞ trêng lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c NHTM Nhµ níc. - Tû lÖ nî tån ®äng/tæng d nî qu¸ cao: Ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c NHTM Nhµ níc cßn cha phï hîp víi quy luËt thÞ trêng ®ång thêi cßn thêng xuyªn ph¶i thùc hiÖn nh÷ng kho¶n tÝn dông u ®·i vµ cho vay chÝnh s¸ch theo chØ ®Þnh cña ChÝnh Phñ, ®èi tîng vay vèn cña c¸c NHTM Nhµ níc l¹i thêng lµ c¸c DNNN lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶. H¬n n÷a, c«ng t¸c thu håi nî cha thùc hiÖn triÖt ®Ó nªn sè d nî tån ®äng cña c¸c NHTM Nhµ níc cßn lín, tû lÖ nî xÊu cao lµm gi¶m tû lÖ tµi s¶n cã sinh lêi tõ ®ã lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh doanh, rñi ro tiÒm Èn ngµy cµng trë nªn lín h¬n. T¹i Trung Quèc, tÝnh ®Õn thêi ®iÓm gi÷a n¨m 2004, riªng 4 NHTM Nhµ níc ®· cã sè d nî khã ®ßi lµ 2.000 tû nh©n d©n tÖ (240 tû USD) trong ®ã nî khã ®ßi cña Ng©n hµng n«ng nghiÖp Trung Quèc, ®îc coi lµ NHTM Nhµ níc yÕu kÐm nhÊt lªn ®Õn 27% tæng d nî vµo thêi ®iÓm th¸ng 5/2004, tû lÖ t¬ng øng cña ng©n hµng tèt nhÊt lµ Ng©n hµng Trung Quèc (Bank of China) còng tíi 14,8% (3/2004) [20]. Râ rµng tû lÖ nµy lµ qu¸ cao so víi tiªu chuÈn quèc tÕ lµ tû lÖ nî qu¸ h¹n so víi tæng d nî díi 3%. - Kh¶ n¨ng sinh lêi thÊp: Do chñ së h÷u vèn lµ Nhµ níc nªn lîi Ých cña ng©n hµng kh«ng ®ång nhÊt víi lîi Ých cña bé m¸y l·nh ®¹o còng nh c¸n bé nh©n viªn, ngêi lao ®éng trong ng©n hµng nªn môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn bÞ xem nhÑ. Chi phÝ huy ®éng vèn, chi phÝ ho¹t ®éng cña c¸c NHTM Nhµ níc cao, tû lÖ nî tån ®äng, nî xÊu lín lµm cho kh¶ n¨ng sinh lêi thÊp. C¸c chØ sè ROE (Tû lÖ l·i rßng/ vèn tù cã); ROA ( Tû lÖ l·i rßng/ Tæng tµi s¶n) ®¹t ë møc thÊp h¬n nhiÒu so víi møc trung b×nh cña c¸c NHTM thuéc h×nh thøc së h÷u kh¸c. 1.1.4.2. TÝnh tù chñ trong ho¹t ®éng kinh doanh Do Nhµ níc së h÷u vèn nªn Nhµ níc cã quyÒn can thiÖp vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c¸c NHTM Nhµ níc. Tuy nhiªn, sù can thiÖp nµy ®«i khi qu¸
- s©u b»ng nh÷ng mÖnh lÖnh hµnh chÝnh kh«ng phï hîp víi quy luËt thÞ trêng ®· lµm h¹n chÕ ®Õn tÝnh tù chñ vµ linh ho¹t cña c¸c NHTM Nhµ níc. 1.1.4.3. H¹n chÕ vÒ n¨ng lùc tæ chøc, qu¶n lý Bé m¸y qu¶n lý cña c¸c NHTM Nhµ níc thêng do Nhµ níc chØ ®Þnh vµ bæ nhiÖm. ChÝnh v× thÕ, nhiÒu c¸n bé qu¶n lý cha ®ñ n¨ng lùc tríc nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc míi cña nÒn kinh tÕ. Tõ ®ã c«ng t¸c qu¶n lý ng©n hµng cßn chËm ®æi míi, cha chñ ®éng tiÕp cËn víi nh÷ng c«ng nghÖ qu¶n lý ng©n hµng hiÖn ®¹i dÉn ®Õn n¨ng lùc qu¶n trÞ bÞ h¹n chÕ. H¬n n÷a, hÖ thèng tæ chøc cña c¸c NHTM Nhµ níc l¹i cång kÒnh, dµn tr¶i, ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶, kh«ng ph¸t huy ®îc hÕt lîi thÕ cña ng©n hµng vµ kh¶ n¨ng cña ngêi lao ®éng. HÖ thèng tæ chøc cña c¸c NHTM Nhµ níc hÇu hÕt cha ®¹t ®îc ®Õn m« h×nh chuÈn cña mét ng©n hµng hiÖn ®¹i 1.1.4.4. H¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng c¹nh tranh ChÝnh nh÷ng h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc tµi chÝnh, vÒ tÝnh tù chñ vµ n¨ng lùc qu¶n trÞ ng©n hµng ®· lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c NHTM Nhµ níc. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh kÐm thÓ hiÖn ë c«ng nghÖ l¹c hËu, s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng nghÌo nµn, quy m« ho¹t ®éng h¹n chÕ… Trong xu thÕ héi nhËp hiÖn nay, kh¶ n¨ng c¹nh tranh yÕu kÐm ®· trë thµnh mét nguy c¬ rñi ro rÊt lín cña c¸c NHTM Nhµ níc. Tãm l¹i, ho¹t ®éng cña NHTM Nhµ níc cßn tån t¹i nhiÒu h¹n chÕ, nguyªn nh©n chñ yÕu dÉn ®Õn nh÷ng h¹n chÕ nµy b¾t nguån tõ sù ®éc quyÒn së h÷u cña Nhµ níc ®èi víi NHTM Nhµ níc. Nh vËy, ®Ó kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ trªn ®ßi hái ph¶i c¶i tæ l¹i NHTM Nhµ níc mµ tríc hÕt ph¶i ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc së h÷u NHTM Nhµ níc.
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Khóa luận tốt nghiệp: Phát triển hoạt động marketing trong cho vay tiêu dùng tại ngân hàng thương mại cổ phần các doanh nghiệp ngoài quốc doanh (VP Bank)
106 p | 284 | 79
-
Khóa luận tốt nghiệp Tài chính - Ngân hàng: Giải pháp đẩy mạnh hiệu quả hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn Thương tín - Chi nhánh Hà Nội
89 p | 216 | 40
-
Khóa luận tốt nghiệp: Giải pháp mở rộng cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đông Nam Á (SeaBank) Láng Hạ
72 p | 139 | 36
-
Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín - Chi nhánh Hà Tĩnh
139 p | 38 | 12
-
Tiểu luận Marketing ngân hàng: Phân tích chiến lược xúc tiến thương mại của ngân hàng Vietinbank
26 p | 46 | 10
-
Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Phân tích tình hình cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Đắk Nông
99 p | 12 | 9
-
Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Kiểm soát rủi ro tín dụng trong cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Bắc Đăk Lăk
111 p | 10 | 5
-
Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Hoàn thiện hoạt động kiểm soát rủi ro tín dụng trong cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam, chi nhánh Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng
122 p | 7 | 4
-
Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Giải pháp marketing trong cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Đông Đắk Lắk
138 p | 12 | 4
-
Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Phân tích hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam - Chi nhánh Đắk Lắk
113 p | 46 | 4
-
Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Mở rộng cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín - Chi nhánh Đống Đa
139 p | 7 | 4
-
Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Phân tích hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Ban Mê
103 p | 6 | 3
-
Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Mở rộng cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương chi nhánh Kon Tum
98 p | 5 | 3
-
Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Phân tích tình hình cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam - Chi nhánh Đà Nẵng
129 p | 4 | 2
-
Khóa luận tốt nghiệp Tài chính ngân hàng: Mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định
83 p | 7 | 2
-
Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Hạn chế rủi ro tín dụng trong cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu - Chi nhánh Đà Nẵng
91 p | 4 | 1
-
Khóa luận tốt nghiệp Tài chính ngân hàng: Ảnh hưởng của cơ cấu vốn đến hiệu quả hoạt động của một số ngân hàng thương mại Việt Nam giai đoạn 2010 – 2017
78 p | 3 | 1
-
Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Đăk Lăk
26 p | 2 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn