Tình hình tăng huyết áp ẩn giấu trên bệnh nhân đái tháo đường típ 2

Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> TÌNH HÌNH TĂNG HUYẾT ÁP ẨN GIẤU  <br /> TRÊN BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÍP 2 <br /> Nguyễn Trần Tuyết Trinh*, Châu Ngọc Hoa* <br /> <br /> TÓM TẮT <br /> Mục tiêu: các nghiên cứu gần đây cho thấy tăng huyết áp ẩn giấu chiếm tỷ lệ khá cao trên bệnh nhân đái <br /> tháo đường típ 2 và gây tổn thương cơ quan đích tương đương tăng huyết áp thực sự. Mục tiêu nghiên cứu <br /> nhằm xác định tỷ lệ tăng huyết áp ẩn giấu trên bệnh nhân đái tháo đường típ 2, mối liên quan giữa các yếu tố <br /> nguy cơ với tăng huyết áp ẩn giấu và tổn thương cơ quan đích trên bệnh nhân tăng huyết áp ẩn giấu. <br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: nghiên cứu cắt ngang tại phòng khám Nội Tiết Bệnh viện Nhân <br /> Dân Gia Định với 116 bệnh nhân được chọn ngẫu nhiên. <br /> Kết quả: tỷ lệ tăng huyết áp ẩn giấu trên bệnh nhân đái tháo đường típ 2 là 57,8%. Có bốn yếu tố nguy cơ <br /> độc lập gây tăng huyết áp ẩn giấu bao gồm giá trị huyết áp tâm thu đo tại phòng khám lớn hơn 120 mmHg, giá <br /> trị HbA1c lớn hơn 7%, tiền căn gia đình tăng huyết áp và chỉ số khối cơ thể lớn hơn 23. Tổn thương cơ quan <br /> đích trên bệnh nhân tăng huyết áp ẩn giấu lần lượt là 15% dày thất T, 43,3% rối loạn chức năng tâm trương <br /> thất T, 10% tổn thương võng mạc giai đoạn 3 và 61% đạm niệu vi lượng. <br /> Kết  luận: tỷ lệ tăng huyết áp ẩn giấu cao trên bệnh nhân đái tháo đường típ 2 và gây tổn thương cơ <br /> quan đích. <br /> Từ khóa: tăng huyết áp ẩn giấu, đái tháo đường típ 2, tổn thương cơ quan đích. <br /> <br /> ABSTRACT <br /> MASKED HYPERTENSION IN TYPE 2 DIABETES MELLITUS <br /> Nguyen Tran Tuyet Trinh , Chau Ngoc Hoa <br />  * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 ‐ Supplement of No 1 ‐ 2014: 430 ‐ 434 <br /> Objectives:  the  recent  studies  found  a  high  prevalence  of  masked  hypertension  in  type  2  diabetes  and <br /> showed that masked hypertension is correlated to target organ damage. The aim of the study was to observe the <br /> rate of masked hypertension in type 2 diabetes, the correlation between the risk factors of masked hypertension <br /> and target organ damage. <br /> Methods: this cross‐sectional study was performed in the Nhan Dan Gia Dinh Hospital with 116 patients. <br /> Results: the prevalence of masked hypertension in type 2 diabetes was 57.8 %. We revealed that higher office <br /> systolic blood pressure, HbA1c, family history of hypertension and body mass index were determinants of masked <br /> hypertension.  Masked  hypertension  is  correlated  to  left  ventricular  hypertrophy,  diastolic  dysfunction,  retinal <br /> damage and micro albuminuria. <br /> Conclusion: masked hypertension is highly frequent in type 2 diabetes and correlates to target organ damage. <br /> Keywords: masked hypertension, type 2 diabetes mellitus, target organ damage. <br /> tháo  đường.  Bệnh  nhân  đái  tháo  đường  kèm <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ <br /> tăng huyết áp tăng nguy cơ tim mạch gấp 2‐4 <br /> Tăng  huyết  áp  là  một  yếu  tố  nguy  cơ  tim <br /> lần  so  với  người  đái  tháo  đường  không  tăng <br /> mạch  và  đột  quỵ  đặc  biệt  trên  bệnh  nhân  đái <br /> huyết áp. Hơn mười năm qua có khá nhiều tác <br /> * Bộ môn Nội, Đại học Y Dược TP.HCM <br /> Tác giả liên lạc: ThS. Nguyễn Trần Tuyết Trinh ĐT: 0988255954 Email: ntttrinh1985@gmail.com<br /> <br /> 430<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014 <br /> giả  tập  trung  nghiên  cứu  vào  giá  trị  huyết  áp <br /> lưu động 24 giờ. Trong các hướng dẫn điều trị <br /> tăng  huyết  áp  Anh  quốc,  Canada,  Châu <br /> Âu,…đã  đưa  huyết  áp  lưu  động  24  giờ  vào <br /> chẩn  đoán  tăng  huyết  áp  ẩn  giấu.  Các  nghiên <br /> cứu  gần  đây  cho  thấy  tăng  huyết  áp  ẩn  giấu <br /> gây  tổn  thương  cơ  quan  đích  và  là  một  trong <br /> các yếu tố nguy cơ tim mạch so với bệnh nhân <br /> có  huyết  áp  bình  thường  thực  sự  (3,  12).  Tỷ  lệ <br /> tăng huyết áp ẩn giấu ở đái tháo đường 8‐47% <br /> (4, 12). Tại Việt Nam, tỷ lệ tăng huyết áp ẩn giấu <br /> trên dân số chung là 39,8% (11). <br /> Chúng  tôi  tiến  hành  nghiên  cứu  tình  hình <br /> tăng  huyết  áp  ẩn  giấu  trên  bệnh  nhân  đái  tháo <br /> đường típ 2 tại Bệnh viện Nhân Dân Gia Định.  <br /> <br /> MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU <br /> Xác  định  tỷ  lệ  tăng  huyết  áp  ẩn  giấu  trên <br /> bệnh nhân đái tháo đường típ 2.  <br /> Xác định mối liên quan giữa các yếu tố nguy <br /> cơ với tăng huyết áp ẩn giấu. <br /> Xác định tỷ lệ tổn thương cơ quan đích trên <br /> bệnh nhân tăng huyết áp ẩn giấu. <br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG ‐ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> Thiết kế nghiên cứu <br /> Nghiên cứu cắt ngang mô tả. <br /> <br /> Đối tượng chọn <br /> Tất  cả  bệnh  nhân  được  chẩn  đoán  đái  tháo <br /> đường típ 2 đến khám ngoại trú tại phòng khám <br /> Nội Tiết Bệnh viện Nhân Dân Gia Định từ tháng <br /> 10 năm 2012 đến tháng 03 năm 2013. <br /> <br /> Tiêu chuẩn chọn <br /> Bệnh nhân đang điều trị hay mới chẩn đoán <br /> đái tháo đường típ 2 theo tiêu chuẩn chẩn đoán <br /> của Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (1). <br /> Bệnh nhân có huyết áp tại phòng khám dưới <br /> hay bằng 130/80 mmHg. <br /> Bệnh nhân đồng ý tham gia nghiên cứu. <br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ <br /> Bệnh nhân đái tháo đường típ 1. <br /> <br /> Nội tiết<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Bệnh  nhân  có  huyết  áp  đo  tại  phòng  khám <br /> lớn hơn 130/80 mmHg. <br /> Bệnh nhân đang mắc các bệnh lý cấp tính. <br /> Không  tiền  căn  bệnh  thận  mạn,  đột  quỵ, <br /> suy tim. <br /> Không đồng ý tham gia nghiên cứu. <br /> <br /> Phương pháp chọn mẫu <br /> Lấy  mẫu  thuận  tiện  trong  sáu  tháng  từ <br /> 01/10/2012 đến 01/03/2013. <br /> <br /> Phương pháp tiến hành <br /> Bệnh nhân tham gia nghiên cứu sẽ được hỏi <br /> bệnh theo mẫu phiếu thu thập số liệu đã thống <br /> nhất và đo huyết áp lưu động 24 giờ bằng máy <br /> SunTech Oscar 2. <br /> Bệnh nhân có trung bình huyết áp ban ngày <br /> lớn hơn hay bằng 135/85 mmHg hay trung bình <br /> huyết  áp  ban  đêm  lớn  hơn  hay  bằng  120/75 <br /> mmHg hay trung bình huyết áp 24 giờ lớn hơn <br /> hay  bằng  130/80  mmHg  sẽ  tiếp  tục  được  khảo <br /> sát  tổn  thương  cơ  quan  đích  bao  gồm:  chụp <br /> mạch máu võng mạc huỳnh quang bằng máy kỹ <br /> thuật  số  Canon  CX‐1,  siêu  âm  tim  khảo  sát  các <br /> đường kính thất (T), chức năng tâm trương, tâm <br /> thu  thất  (T)  bằng  máy  siêu  âm  Philips  Envisor <br /> CHD  và  đánh  giá  đạm  niệu  vi  lượng  với  nước <br /> tiểu bất kỳ. <br /> Xử lý số liệu <br /> Xử lý bằng phần mềm thống kê STATA 10.0. <br /> Các biến định tính sẽ được tóm tắt và trình <br /> bày bằng bảng tần số. <br /> Các  biến  định  lượng  sẽ  được  hiển  thị  bằng <br /> giá trị trung bình và độ lệch chuẩn. <br /> Dùng  phép  kiểm  χ2  so  sánh  tỷ  lệ  giữa  các <br /> nhóm.  Trường  hợp  không  thỏa  điều  kiện  sử <br /> dụng phép kiểm χ2 (vọng trị