Tổ chức sản xuất xây dựng - Chương 2

Chia sẻ: Nguyễn Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:0

Thêm vào BST

Báo xấu

150
lượt xem 40
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Kế hoạch hoá sản xuất xây dựng 2.1. Các ph-ơng pháp lập kế hoạch Lập kế hoạch tiến độ là quyết định tr-ớc xem quá trình thực hiện mục tiêu phải làm cái gì, cách làm nh- thế nào, khi nào làm và ng-ời nào phải làm cái đó. Kế hoạch làm cho các sự việc có thể xảy ra phải xảy ra, nếu không có kế hoạch có thể chúng không xảy ra.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tổ chức sản xuất xây dựng - Chương 2

X©y dùng ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt n»m trong kh©u thiÕt kÕ biÖn ph¸p kü thuËt s¶n xuÊt. X©y dùng ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt cÇn nªu nhiÒu kh¶ n¨ng thùc hiÖn ®Ó lùa chän. Kh«ng nªn chØ x©y dùng mét ph−¬ng ¸n v× nh− thÕ sÏ bÞ chñ quan. CÇn tiÕn hµnh lùa chän ph−¬ng ¸n ®Ó s¶n xuÊt sau khi ®· ph©n tÝch kü nh÷ng −u , nh−îc ®iÓm cña c¸c ph−¬ng ¸n ®Ò nghÞ. Ra quyÕt ®Þnh lµ hµnh ®éng qu¶n lý quan träng cña t¸c nghiÖp qu¶n lý s¶n xuÊt. QuyÕt ®Þnh ®−îc c©n nh¾c vµ lùa chän qua ph©n tÝch −u nh−îc ®iÓm theo nhiÒu mÆt cña c¸c ph−¬ng ¸n ®Ò xuÊt. Ph¶i truyÒn quyÕt ®Þnh ®Õn ng−êi cã nhiÖm vô thi hµnh. MÖnh lÖnh s¶n xuÊt ph¶i b»ng v¨n b¶n, râ rµng, ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn nh− néi dung c«ng viÖc ph¶i lµm, ®Þnh møc thêi gian, ®Þnh møc vËt t−, ®Þnh møc nh©n lùc. Thêi h¹n khëi c«ng, thêi h¹n hoµn thµnh, vËt t−, nh©n lùc, ph−¬ng tiÖn ®−îc phÐp sö dông. NÕu khÈn cÊp, ra lÖnh miÖng th× lÖnh miÖng lµ nhÊt thêi, ph¶i ghi chÐp lÖnh miÖng thµnh v¨n b¶n vµ göi ®Õn c¸c bªn liªn quan sau khi ®· b¾t ®Çu thùc hiÖn lÖnh miÖng nh−ng tr−íc khi c«ng viÖc giao b»ng lÖnh miÖng hoµn thµnh. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng t¸c, ®¬n vÞ ra mÖnh lÖnh s¶n xuÊt ph¶i nhËn ®−îc b¸o c¸o vÒ qu¸ tr×nh diÔn biÕn cña s¶n xuÊt. Khi cÇn, ph¶i ®«n ®èc qu¸ tr×nh thi hµnh, vµ th−êng xuyªn kiÓm tra qu¸ tr×nh thi hµnh. NÕu thÊy qu¸ tr×nh thùc hiÖn s¶n xuÊt cã ®iÒu g× ®ã kh«ng chÝnh x¸c nh− lÖnh ®· ban hµnh hoÆc qu¸ tr×nh diÔn biÕn míi chen trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, cÇn thiÕt th«ng tin lªn cÊp ra lÖnh ®Ó n¾n chØnh, ®iÒu tiÕt, bæ sung khi cÇn thiÕt. Kh«ng thÓ t¸ch rêi qu¸ tr×nh qu¶n lý s¶n xuÊt víi theo dâi, b¶o ®¶m chÊt l−îng m«i tr−êng vµ an toµn lao ®éng. Ch−¬ng II : KÕ ho¹ch ho¸ s¶n xuÊt x©y dùng 2.1. C¸c ph−¬ng ph¸p lËp kÕ ho¹ch LËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é lµ quyÕt ®Þnh tr−íc xem qu¸ tr×nh thùc hiÖn môc tiªu ph¶i lµm c¸i g×, c¸ch lµm nh− thÕ nµo, khi nµo lµm vµ ng−êi nµo ph¶i lµm c¸i ®ã. KÕ ho¹ch lµm cho c¸c sù viÖc cã thÓ x¶y ra ph¶i x¶y ra, nÕu kh«ng cã kÕ ho¹ch cã thÓ chóng kh«ng x¶y ra. LËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é lµ sù dù b¸o t−¬ng lai, mÆc dï viÖc tiªn ®o¸n tiªn lai lµ khã chÝnh x¸c, ®«i khi n»m ngoµi dù kiÕn cña con ng−êi, nã cã thÓ ph¸ vì c¶ nh÷ng kÕ ho¹ch tiÕn ®é PDF by http://www.ebook.edu.vn 45
tèt nhÊt, nh−ng nÕu kh«ng cã kÕ ho¹ch th× sù viÖc hoµn toµn x¶y ra mét c¸ch ngÉu nhiªn. LËp kÕ ho¹ch lµ ®iÒu hÕt søc khã kh¨n, ®ßi hái ng−êi lËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é kh«ng nh÷ng cã kinh nghiÖm s¶n xuÊt x©y dùng vµ cßn cã hiÓu biÕt khoa häc dù b¸o vµ am t−êng c«ng nghÖ s¶n xuÊt mét c¸ch chi tiÕt, tØ mØ vµ mét kiÕn thøc s©u, réng. 2.1.1. Vai trß cña kÕ ho¹ch tiÕn ®é trong s¶n xuÊt x©y dùng. a. Sù ®ãng gãp cña kÕ ho¹ch tiÕn ®é vµo viÖc thùc hiÖn môc tiªu. Môc ®Ých cña viÖc lËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é vµ nh÷ng kÕ ho¹ch phô trî lµ nh»m hoµn thµnh nh÷ng môc ®Ých vµ môc tiªu cña s¶n xuÊt x©y dùng. S¬ ®å d−íi ®©y cho thÊy kÕ ho¹ch tiÕn ®é lµ c¬ së qu¶n lý thi c«ng x©y dùng: Lo¹i cÊu tróc tæ chøc cÇn cã Gióp ta biÕt C¸c kÕ ho¹ch Lo¹i ng−êi nµo ta cÇn vµ khi nµo tiÕn ®é, c¸c cÇn môc tiªu vµ c¸ch ®¹t ®−îc H×nh thµnh kiÓu l·nh ®¹o Lµm thÕ nµo l·nh ®¹o hiÖu qu¶ nhÊt §¶m b¶o thùc hiÖn thµnh c«ng Nhê viÖc cung cÊp c¸c tiªu chuÈn kiÓm tra PDF by http://www.ebook.edu.vn 46
LËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é vµ kiÓm tra thùc hiÖn s¶n xuÊt trong x©y dùng lµ hai viÖc kh«ng thÓ t¸ch rêi nhau. Kh«ng cã kÕ ho¹ch tiÕn ®é th× kh«ng thÓ kiÓm tra ®−îc v× kiÓm tra cã nghÜa lµ gi÷ cho c¸c ho¹t ®éng theo ®óng tiÕn tr×nh thêi gian b»ng c¸ch ®iÒu chØnh c¸c sai lÖch so víi thêi gian ®· ®Þnh trong tiÕn ®é. B¶n kÕ ho¹ch tiÕn ®é ®−îc cung cÊp cho ta tiªu chuÈn ®Ó kiÓm tra. b. TÝnh hiÖu qu¶ cña kÕ ho¹ch tiÕn ®é. TÝnh hiÖu qu¶ cña kÕ ho¹ch tiÕn ®é ®−îc ®o b»ng ®ãng gãp cña nã vµo thùc hiÖn môc tiªu s¶n xuÊt ®óng theo thêi gian dù kiÕn, víi chi phÝ vµ c¸ yÕu tè tµi nguyªn kh¸c ®· dù kiÕn. c. TÇm quan träng cña kÕ ho¹ch tiÕn ®é. LËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é nh»m nh÷ng môc ®Ých quan träng sau ®©y: + øng phã víi sù bÊt ®Þnh vµ sù thay ®æi: Sù bÊt ®Þnh vµ sù thay ®æi lµm cho viÖc ph¶i lËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é lµ tÊt yÕu. Tuy thÕ t−¬ng lai l¹i rÊt Ýt khi ch¾c ch¾n vµ t−¬ng lai cµng xa th× c¸c kÕt qu¶ cña quyÕt ®Þnh cµng kÐm ch¾c ch¾n. Ngay nh÷ng khi t−¬ng lai cã ®é ch¾c ch¾n kh¸ cao th× viÖc lËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é vÉn lµ cÇn thiÕt. §ã lµ v× c¸ch qu¶n lý tèt nhÊt lµ c¸ch ®¹t ®−îc môc tiªu ®· ®Ò ra. To¸n häc cho ta nh÷ng phÐp tÝnh to¸n ®Ó cã kÕt qu¶ lµ lµm c¸ch nµo ®ã ®Ó ®¹t ®−îc môc tiªu víi chi phÝ thÊp nhÊt. H¬n n÷a b¶n kÕ ho¹ch tiÕn ®é ®−a ra ®Ó c¸c bé phËn cña tæ chøc thùc hiÖn sÏ biÕt phÇn m×nh tham gia trong viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc chung nh− thÕ nµo. Dï cho cã thÓ dù ®o¸n ®−îc nh÷ng sù thay ®æi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn tiÕn ®é th× viÖc khã kh¨n trong khi lËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é vÉn lµ ®iÒu khã kh¨n. + TËp trung sù chó ý l·nh ®¹o thi c«ng vµo c¸c mcj tiªu quan träng: Toµn bé c«ng viÖc lËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña s¶n xuÊt x©y dùng nªn viÖc lËp tiÕn ®é cho thÊy râ c¸c môc tiªu nµy. §Ó tiÕn hµnh qu¶n lý tèt c¸c môc tiªu cña s¶n xuÊt, ng−êi qu¶n lý ph¶i lËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é ®Ó xem xÐt t−¬ng lai, ph¶i ®Þnh kú xÐt so¸t l¹i kÕ ho¹ch ®Ó söa ®æi vµ më réng nÕu cÇn thiÕt ®Ó ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu ®· ®Ò ra. + T¹o kh¶ n¨ng t¸c nghiÖp kinh tÕ: ViÖc lËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é sÏ t¹o ra kh¶ n¨ng cùc tiÓu ho¸ chi phÝ x©y dùng v× nã gióp cho c¸ch nh×n chó trängvµo c¸c ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ vµ sù phï hîp. KÕ ho¹ch tiÕn ®é lµ ho¹t ®éng cã dù b¸o trªn c¬ së khoa häc thay thÕ cho c¸c ho¹t ®éng manh món, tù ph¸t, thiÕu phèi hîp b»ng nh÷ng nç lùc cã PDF by http://www.ebook.edu.vn 47
®Þnh h−íng chung, thay thÕ luång ho¹t ®éng thÊt th−êng b»ng luång ho¹t ®éng ®Òu ®Æn. LËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é ®· lµm thay thÕ nh÷ng ph¸n xÐt véi vµng b»ng nh÷ng quyÕt ®Þnh cã c©n nh¾c kü cµng vµ ®−îc luËn gi¸ thËn träng. + T¹o kh¶ n¨ng kiÓm tra c«ng viÖc ®−îc thuËn lîi: Kh«ng thÓ kiÓm tra ®−îc sù tiÕn hµnh c«ng viÖc khi kh«ng cã môc tiªu râ rµng ®É ®Þnh ®Ó ®o l−êng. KiÓm tra lµ c¸ch h−íng tíi t−¬ng lai trªn c¬ së xem xÐt c¸i thùc t¹i. Kh«ng cã kÕ ho¹ch tiÕn ®é th× kh«ng cã c¨n cø ®Ó kiÓm tra. 2.1.2. C¸c b−íc lËp kÕ ho¹ch. LËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é x©y dùng cã nh÷ng b−íc sau ®©y: a. NhËn thøc c¬ héi: CÇn ph¶i t×m hiÓu c¬ héi cã thÓ trong t−¬ng lai vµ xem xÐt chóng mét c¸ch toµn diÖn vµ râ rµng, biÕt ®−îc ta ®ang ®øng ë ®©u, c¸c ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña m×nh. Ta ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng ®iÒu g× kh«ng ch¾c ch¾n vµ biÕt chóng ta hy väng thu ®−îc nh÷ng g×. ViÖc lËp kÕ ho¹ch ®ßi hái chóng ta cã sù dù ®o¸n thùc tÕ vÒ c¬ héi. Chóng ta cÇn kiÓm ®iÓm ®¬n vÞ m×nh xem ®Ó ®−a vµo thùc hiÖn kÕ ho¹ch lùc l−îng mäi mÆt (nh©n lùc, tiÒn vèn, vËt t−, m¸y mãc, sù hç trî cña cÊp trªn vµ c¸c ®¬n vÞ b¹n) sÏ cã nh÷ng ®iÒu kiÖn g×, nh÷ng lùc l−îng Êy trong t−¬ng lai sÏ ph¸t triÓn ra sao. Tù ®¸nh gi¸ ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña m×nh vÒ c¸c mÆt tr×nh ®é thùc hiÖn c«ng nghÖ, vÒ ph−¬ng tiÖn, c«ng cô, vÒ vËt t−, vÒ tiÒn vèn, vÒ tÝnh n¨ng ®éng, vÒ tr×nh ®é qu¶n lý v.v… Ph¶i nh×n h«m nay mµ ph¸n ®o¸n t−¬ng lai Ýt nhÊt lµ trong thêi kú thùc hiÖn tiÕn ®é qua mçi chÆng thêi gian. Nãi mét c¸ch gi¶n ®¬n lµ tù ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña m×nh mét c¸ch nghiªm tóc, kh¸ch quan. Kh«ng thÓ lÊy nhiÖt t×nh, h¨ng say hay lßng mong muèn mµ chñ tr−¬ng viÖc lËp kÕ ho¹ch. b. ThiÕt lËp c¸c môc tiªu: Ph¶i x©y dùng ®−îc môc tiªu cho toµn b¶n kÕ ho¹ch vµ môc tiªu cho tõng h¹ng môc, tõng thêi ®iÓm. C¸c môc tiªu sÏ ®Þnh ra kÕt qu¶ cÇn thu ®−îc, chØ ra ®iÓm kÕt thóc trong c¸c viÖc cÇn lµm, n¬i nµo cÇn chó träng −u tiªn vµ c¸i g× cÇn hoµn thµnh b»ng mét m¹ng l−íi c¸c chiÕn l−îc, c¸c chÝnh s¸ch, c¸c thñ tôc, c¸c quy t¾c, c¸c ng©n quü vµ c¸c ch−¬ng tr×nh. PDF by http://www.ebook.edu.vn 48
Cô thÓ lµ ph¶i nªu môc tiªu cô thÓ cho toµn b¶n kÕ ho¹ch tiÕn ®é. Sau khi xem xÐt kü kh¶ n¨ng cña ®¬n vÞ, ®Þnh ra dù kiÕn c¸c môc tiªu cÇn ®¹t vÒ thêi gian, vÒ chi phÝ ®−îc phÐp, ®Ó ®¹t møc lîi nhuËn dù kiÕn. Môc tiªu cho tõng h¹ng môc vÒ thêi gian, vÒ sù phèi hîp, vÒ thùc hiÖn c¸c chØ tiªu vÒ nh©n lùc, chi phÝ, vËt t−, ph−¬ng tiÖn, an toµn lao ®éng, vÒ qu¶n lý ®iÒu hµnh… Khi mét c«ng tr×nh nhiÒu h¹ng môc cÇn chó ý ®Õn môc tiªu phèi hîp. Thêi ®iÓm cÇn lµm ®−îc ®Õn ®©u ®Ó h¹nh môc kh¸c triÓn khai thuËn lîi. Cã c¸i nh×n cô thÓ nh−ng còng ®ßi hái c¸i nh×n tæng thÓ ®Ó thÊy trong c¸i chung cã c¸i riªng, nh÷ng c¸i riªng tËp hîp thµnh c¸i chung. §Ó ®¹t ®−îc môc tiªu cÇn thiÕt lËp c¸c chÝnh s¸ch thùc hiÖn ra sao, thÝ dô nh− vÒ chÝnh s¸ch cho c«ng c¸c ®Êt, cÇn nhÊn m¹nh chÝnh s¸ch ®¶m b¶o an toµn, vÖ sinh c«ng nghiÖp mµ chó ý võa møc ®èi víi n¨ng suÊt hoÆc chi phÝ, ®èi víi hoµn thiÖn chÝnh s¸ch lµ t¹o cho s¶n xuÊt cã bé mÆt nghiªm trang hay bé mÆt vui t−¬i ch¼ng h¹n. §Ó lËp ®−îc môc tiªu, cÇn thiÕt lËp ngay c¶ c¸c quy ®Þnh vÒ tr×nh tù, vÒ thñ tôc quan hÖ gi÷a c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn kÕ ho¹ch tiÕn ®é. C¸c quy t¾c, c¸c ch−¬ng tr×nh phô trî ®Òu ph¶i dù liÖu cho tõng c«ng t¸c. c. Ph¸t triÓn c¸c tiªn ®Ò: Ph¸t triÓn c¸c tiªn ®Ò lµ sù më réng c¸c ®iÒu kiÖn ban ®Çu cña kÕ ho¹ch, t¹o nªn sù nhÊt trÝ trong c¸c chi tiÕt sÏ x©y dùng nªn kÕ ho¹ch. C¸c tiªn ®Ò cho viÖc lËp kÕ ho¹ch lµ c¸c dù b¸o triÓn väng thùc hiÖn kÕ ho¹ch, dù b¸o vÒ qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng nghÖ x©y dùng. C¸c chÝnh s¸ch c¬ b¶n trong s¶n xuÊt cã thÓ ¸p dông ®−îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y dùng. §ång thêi ph¶i nghiªn cøu nh÷ng kÕ ho¹ch hiÖn cã cña ®¬n vÞ ®Ó ghÐp kÕ ho¹ch Êy víi kÕ ho¹ch ®ang thiÕt lËp. §ã lµ nh÷ng gi¶ thiÕt vÒ m«i tr−êng mµ trong ®ã kÕ ho¹ch cña ta sÏ ®−îc thùc hiÖn. §èi víi ng−êi qu¶n lý th× sù nhÊt trÝ vÒ c¸c tiÒn ®Ò cho b¶n kÕ ho¹ch lµ hÕt søc quan träng. Ng−êi chÊp bót lËp kÕ ho¹ch cµng hiÓu biÕt vµ nhÊt trÝ trong viÖc sö dông c¸c tiÒn ®Ò thÝch hîp cho viÖc lËp kÕ ho¹ch th× qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn kÕ ho¹ch sau nµy sÏ t¹o dùng ®−îc sù phèi hîp chÆt chÏ. Dù b¸o ®ãng vai trß quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh c¸c tiÒn ®Ò. Nh÷ng ®iÒu cÇn cã ®Çy ®ñ th«ng tin ®Ó dù b¸o cã thÓ lµ: lo¹i thÞ tr−êng phôc vô cho x©y dùng c«ng tr×nh. Nh÷ng ®iÒu liªn quan ®Õn thÞ tr−êng vËt liÖu x©y dùng sö dông, lo¹i thiÕt bÞ, m¸y mãc cho trang bÞ kü thuËt cho c«ng tr×nh, cÇn chó ý khai th¸c c¶ gi¸ b¸n, c¸c c¬ së cung cÊp vµ sù chªnh lÖch chÊt l−îng, chªnh lÖch gi¸ c¶, kh¶ n¨ng vËn chuyÓn vµ chi phÝ vËn chuyÓn. Nh÷ng triÓn khai kü thuËt cÇn tiÕn hµnh. CÇn hiÓu biÕt râ vÒ vËt t− liªn quan, liÒu l−îng sö dông, trang bÞ, dông cô cÇn cã, sè l−îng nh©n PDF by http://www.ebook.edu.vn 49
lùc, chÊt l−îng lao ®éng, ®iÒu kiÖn sö dông, chi phÝ cho viÖc triÓn khai kü thuËt nµy. ThuÕ vµ chÝnh s¸ch thuÕ. ThuÕ liªn quan ®Õn chi phÝ, gi¸ thµnh vµ chÝnh s¸ch hµng ho¸. Ngoµi ra cßn hµng lo¹t nh÷ng th«ng tin vÒ ph©n chia l·i cæ phÇn, tµi chÝnh. Ngay c¶ m«i tr−êng x· héi cña s¶n xuÊt còng ph¶i ®−îc nghiªn cøu tr−íc khi lËp kÕ ho¹ch tiÕn ®é. Ph¶i h×nh dung ®−îc mäi yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn qu¸ tr×nh thùc hiÖn tiÕn ®é ngay khi lËp tiÕn ®é. Ph¶i h×nh dung ®−îc nh÷ng khã kh¨n, thuËn lîi, nh÷ng thêi c¬ còng nh− nh÷ng tr× trÖ cã kh¶ n¨ng x¶y ra. Cµng dù kiÕn ®−îc nhiÒu t×nh huèng vµ ch¾c ch¾n sÏ ®Ò ra nh÷ng gi¶i ph¸p øng phã th× b¶n kÕ ho¹ch míi gäi lµ cã tÝnh hiÖn thùc cao ®−îc. d. X¸c ®Þnh c¸c ph−¬ng ¸n lùa chän: Tr−íc khi ®−a ra kÕ ho¹ch tiÕn ®é ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc c¸c ph−¬ng ¸n c«ng nghÖ thùc hiÖn kÕ ho¹ch. NghÜa lµ biÖn ph¸p thi c«ng gåm ph−¬ng ph¸p s¶n xuÊt, c¸c hiÓu biÕt vÒ bÝ quyÕt s¶n xuÊt, sö dông vËt t− (sè l−îng, chÊt l−îng), c¸ch pha trén, c¸ch liªn kÕt, tr×nh tù sö dông, lao ®éng sö dông, c«ng cô, thiÕt bÞ sö dông, thêi gian thÝch hîp, ph−¬ng thøc vËn chuyÓn, ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn… Ta ®Òu biÕt trong x©y dùng c¬ b¶n lu«n tån t¹i mét ®Æc tÝnh lµ tÝnh ®a d¹ng ph−¬ng ¸n, ®a kh¶ n¨ng trong viÖc thùc hiÖn gi¶i ph¸p c«ng nghÖ. §Ó ®¹t ®−îc cïng mét môc tiªu cã thÓ cã nhiÒu ph−¬ng ¸n kh¶ dÜ ®Ó thùc hiÖn. Cho nªn trong x©y dùng ph¶i lùa chän trong sè ph−¬ng ¸n kh¶ dÜ lÊy ph−¬ng ¸n tho¶ m·n c¸c môc tiªu ®Ò ra, ch−a thÓ vµ còng kh«ng nªn ®Æt vÊn ®Ò lu«n lu«n lµ ph−¬ng ¸n tèi −u. Th«ng th−êng ph−¬ng ¸n ®−a ra ban ®Çu kh«ng ph¶i lµ ph−¬ng ¸n ®¹t c¸c môc tiªu ®Ò ra. ViÖc nªu c¸c ph−¬ng ¸n ®Ó dùa vµo c¸c tiªu chuÈn ®Ó kiÓm tra tÝnh x¸c thùc cña ph−¬ng ¸n lµ ®iÒu tèi cÇn thiÕt. CÇn chó ý lµ kh«ng cã vµ kh«ng thÓ cã trong thùc tiÔn mét lo¹i ph−¬ng ¸n tèi −u chung chung. ChØ cã ph−¬ng ¸n tèi −u theo môc tiªu x¸c ®Þnh. RÊt nhiÒu kh¶ n¨ng lµ nh÷ng môc tiªu kh¸c nhau l¹i m©u thuÉn víi nhau. ThÝ dô môc tiªu nhanh th−êng dÉn ®Õn chi phÝ v−ît qu¸ kh¶ n¨ng thùc hiÖn ph−¬ng ¸n mét c¸ch ung dung h¬n. §Õn ngµy nay ®· cã nh÷ng phÐp tÝnh vÒ quy ho¹ch to¸n gióp ta lùa chän ph−¬ng ¸n trong trong tËp hîp kh¶ n¨ng kh¶ dÜ. Th«ng th−êng nh÷ng chØ tiªu ®Ó lùa chän ph−¬ng ¸n: * ChØ tiªu thêi gian hoµn thµnh c«ng viÖc. * ChØ tiªu chi phÝ cho c«ng viÖc. * ChØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng. * ChØ tiªu møc c¬ giíi ho¸ c«ng nghÖ. * ChØ tiªu møc chi phÝ mét hay mét sè lo¹i tµi nguyªn nµo ®Êy. PDF by http://www.ebook.edu.vn 50
* ChØ tiªu tÝnh thùc hiÖn cña ph−¬ng ¸n hay lµ ®é tin cËy cña ph−¬ng an. VÊn ®Ò kh«ng ph¶i lµ nªu tÊt c¶ c¸c ph−¬ng ¸n kh¶ dÜ, mµ cÇn gi¶m bít c¸c ph−¬ng ¸n ph¶i ®em ra lùa chän mµ ph¶i nªu ra c¸c ph−¬ng ¸n cã nhiÒu triÓn väng nhÊt ®Ó ph©n tÝch. Ngay c¶ khi sö dông c¸c c«ng cô to¸n häc hiÖn ®¹i th× c«ng viÖc quy ho¹ch chØ tèt khi sè ph−¬ng ¸n lµ phï hîp. Muèn vËy, ng−êi lµm kÕ ho¹ch ph¶i tham gia kh¶o s¸t s¬ bé ®Ó ®Þnh ra nh÷ng ph−¬ng ¸n triÓn väng nhÊt. Sau khi lùa chän ph−¬ng ¸n c«ng nghÖ, liªn kÕt c¸c qu¸ tr×nh c«ng nghÖ thµnh mét tiÕn ®é nh− ®· ®Ò xuÊt ë phÇn trªn. e. Liªn kÕt c¸c ph−¬ng ¸n c«ng nghÖ ®· lùa chän theo tr×nh tù thi c«ng mét tæ hîp c«ng t¸c : Tõng biÖn ph¸p thi c«ng ®Ó thùc hiÖn mét c«ng t¸c ®¬n lÎ, cÇn tæ hîp nh÷ng c«ng t¸c ®¬n lÎ theo mét tr×nh tù hîp lý cho tõng tæ hîp c«ng t¸c t¹o ra s¶n phÈm x©y dùng ®ång bé. B¶n chÊt cña sù lùa chän tr×nh tù thi c«ng lµ lùa chän nguyªn t¾c s¾p xÕp c¸c c«ng viÖc theo yÕu tè thêi gian vµ c¸c yÕu tè kh«ng gian trong s¶n xuÊt. Tr×nh tù nµy phô thuéc c«ng nghÖ chung t¹o ra s¶n phÈm x©y dùng víi c¸c yªu cÇu sau ®©y: • Tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c vÒ c«ng nghÖ nh»m b¶o ®¶m chÊt l−îng s¶n phÈm cao nhÊt. ThÝ dô nh− ®Ó t¹o ra kÕt cÊu bª t«ng cèt thÐp cã c¸c qu¸ tr×nh lµ lµm cèppha, gia c«ng cèt thÐp, l¾p ®Æt cèt thÐp, trén vµ vËn chuyÓn bª t«ng, ®æ vµ ®Çm bª t«ng, b¶o d−ìng bª t«ng. Nh− vËy tr×nh tù ph¶i tu©n theo lµ : c«ng t¸c cèp pha ph¶i xong míi l¾p ®Æt cèt thÐp ®−îc. Khi l¾p ®Æt xong cèt thÐp míi ®æ bª t«ng ®−îc. Bª t«ng ®· ®æ xong míi b¶o d−ìng bª t«ng ®−îc. Tuy nhiªn, khi l¾p ®Æt cèppha vÉn cã thÓ gia c«ng cèt thÐp nh−ng viÖc l¾p ®Æt cèt thÐp chØ cã thÓ tiÕn hµnh khi c«ng t¸c c«ppha ®· xong vµ chØ khi l¾p xong cèt thÐp míi ®æ bª t«ng ®−îc. Trong quy tr×nh tiÕn hµnh ®ãng cõ thÐp larsen ®Ó v¨ng chèng thµnh hè ®µo s©u, nhiÒu n¬i ®· kh«ng tu©n thñ tr×nh tù hîp lý nªn g©y khã kh¨n trong qu¸ tr×nh thi c«ng. Ph¶i v¹ch tuyÕn cho hµng cõ. Sau ®ã l¾p c¸c thanh d−ìng ®Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ hµng cõ. Ph¶i l¾p líp gi»ng theo mÆt ph¼ng n»m ngang hè ®µo ngay sau khi ®· Ên c¸c thanh cõ xuèng s©u råi míi ®µo ®Êt. NÕu ch−a t¹o ra hÖ gi»ng ngang cho thanh cõ , ch−a ®−îc ®µo ®Êt. NhiÒu ®¬n vÞ thi c«ng chØ lµm hÖ g»ng ngang khi ®· ®µo ®Êt vµ khi b¾t ®Çu hÖ cõ bÞ biÕn d¹ng do søc ®Èy cña ¸p lùc ngang lªn líp cõ. Khi cõ ®· biÕn d¹ng do ¸p lùc ngang th× khã söa ch÷a v× ¸p lùc ngang kh¸ lín. PDF by http://www.ebook.edu.vn 51
• Tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c vÒ an toµn lao ®éng nh»m tr¸nh c¸c tai n¹n cã thÓ g©y ra trong qu¸ tr×nh phèi hîp c«ng t¸c. CÇn hÕt søc chó ý ®Õn sù phèi hîp kh«ng gian khi s¾p xÕp c¸c c«ng t¸c víi nhau trong mét kh«ng gian chung. Kh«ng ®−îc tiÕn hµnh hai viÖc ®ång thêi trªn mét ph−i¬ng th¼ng ®øng mµ ch−a cã che ch¾n an toµn. Khi s¾p xÕp c¸c viÖc gÇn nhau theo mÆt b»ng, ph¶i xem xÐt sù ¶nh h−ëng lÉn nhau vÒ an toµn lao ®éng. Kh«ng thi c«ng d−íi b¸n kÝnh nguy hiÓm cña cÇn trôc th¸p. B¸n kÝnh quay cña cÇn trôc th¸p ph¶i h¹n chÕ nÕu cã ®−êng chuyÓn t¶i ®iÖn cã thÓ g©y nguy hiÓm cho qu¸ tr×nh vËn hµnh cÇn trôc th¸p. • Tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c phèi hîp chÆt chÏ nhÊt, kh«ng g©y ra sù chê ®îi lÉn nhau khi tiÕn hµnh c¸c c«ng t¸c. CÇn tiÕn hµnh ngay nh÷ng c«ng t¸c cã thÓ tiÕn hµnh ®−îc mµ kh«ng bÞ ¶nh h−ëng cña c¸c viÖc kh¸c. Khi lËp biÖn ph¸p kü thuËt thi c«ng cho tõng c«ng t¸c ph¶i x¸c ®Þnh ngay c¸c yªu cÇu vÒ sù phèi hîp vµ tÝnh thêi gian phèi hîp b¾t buéc vµ sù liªn kÕt cÇn thiÕt. • ViÖc thi c«ng tõng c«ng t¸c chØ b¾t ®Çu khi c«ng viÖc theo quy ®Þnh c«ng nghÖ ®øng tr−íc ph¶i hoµn thµnh vµ còng nh− t¹o tiÒn ®Ò cho c«ng viÖc kÕ tiÕp ®−îc b¾t ®Çu ngay. • Cµng kÕt hîp ®−îc c¸c viÖc ®−îc phÐp tiÕn hµnh song song víi nhau cµng nhiÒu cµng tèt nh»m t¹o ra s¶n phÈm x©y dùng ®ång bé sím nhÊt. Mét sè tr×nh tù hay ®−îc sö dông nh− sau: + Víi c«ng t¸c x©y dùng kÕt cÊu nhµ nhiÒu tÇng th× viÖc t¹o ra kÕt cÊu nªn thi c«ng tõ thÊp lªn cao. Hoµn thiÖn c¸c kÕt cÊu l¹i nªn thi c«ng tõ trªn xuèng d−íi. + Lµm ®−êng, lµm ®−êng d©y, lµm hÖ ®−êng èng th× nªn lµm tõ xa c«ng tr−êng dÉn vÒ c«ng tr−êng. Ngoµi c«ng tr−êng lµm tr−íc, trong c«ng tr−êng lµm sau. + Víi c¸c hÖ kü thuËt th× cuèi nguån lµm tr−íc, ®Çu nguån thi c«ng sau. Tuy nhiªn nh÷ng tr×nh tù nµy kh«ng ph¶i lµ kinh ®iÓn . Tuú theo ®iÒu kiÖn cô thÓ mµ ng−êi thiÕt kÕ tr×nh tù thi c«ng cho c«ng tr×nh , cho to×an c«ng tr−êng ph¶i nghiªn cøu lùa chän cho hîp lý. f. §¸nh gi¸ nh÷ng ph−¬ng ¸n lùa chän: PDF by http://www.ebook.edu.vn 52
§èi víi mçi ph−¬ng ¸n ph¶i dùa vµo môc ®Ých vµ c¸c tiÒn ®Ò ®Ó ®¸nh gi¸ c¸c ph−¬ng ¸n nµy. Mét ph−¬ng ¸n cã thÓ ®¹t lîi nhuËn cao nhÊt nh−ng vèn ®Çu t− ban ®Çu l¹i qu¸ lín còng nh− thêi gian thu håi vèn ®Çu t− chËm. Ph−¬ng ¸n kh¸c thu lîi nhá h¬n nh−ng rñi ro Ýt h¬n. L¹i cã ph−¬ng ¸n kh¸c phï hîp hoµn c¶nh cña C«ng ty X©y l¾p cña m×nh h¬n. NÕu môc tiªu duy nhÊt lµ lîi nhuËn cùc ®¹i mµ t−¬ng lai lµ ch¾c ch¾n, kh¶ n¨ng dù tr÷ tµi chÝnh lín th× viÖc ®¸nh gi¸ ph−¬ng ¸n thËt dÔ dµng. Nh−ng khi lËp kÕ ho¹ch l¹i th−êng xuyªn va ch¹m víi nh÷ng yÕu tè bÊt ®Þnh nh− khan hiÕm vèn còng nh− c¸c yÕu tè Èn tµng kh¸c nhau khã mµ x¸c ®Þnh ngay ®−îc ph−¬ng ¸n, ngay c¶ trong tr−êng hîp ®èi víi nh÷ng ph−¬ng ¸n t−ëng nh− hÕt søc ®¬n gi¶n. Tuy cã thÓ cã nh÷ng thuËt to¸n tèi −u nh−ng thùc tÕ sù ®¸p øng cña nh÷ng c«ng cô nµy th−êng lµ kh«ng ®¸p øng yªu cÇu cña ng−êi qu¶n lý. Sù ®¸nh gi¸ c¸c ph−¬ng ¸n dÉn ®Õn kÕt qu¶ lµ ph¶i lùa chän ph−¬ng ¸n. Lùa chän ph−¬ng ¸n lµ quyÕt ®Þnh hµnh ®éng vµ thêi ®iÓm mµ kÕ ho¹ch ®−îc chÊp thuËn, thêi ®iÓm thùc sù ®Ó ra quyÕt ®Þnh. g. Lªn s¬ ®å kÕ ho¹ch tiÕn ®é: Sau khi tiÕn hµnh n¨m b−íc trªn, ®−a c¸c c«ng t¸c vµo mét lÞch ®Ó thÓ hiÖn t−îng h×nh quan hÖ gi÷a c¸c c«ng viÖc víi nhau trªn mét s¬ ®å g¾n víi thêi gian cô thÓ. h. X©y dùng nh÷ng kÕ ho¹ch phô trî b¶o ®¶m ®iÒu kiÖn thi c«ng: Khi ®· ®−a c«ng viÖc vµo lÞch thêi gian, tõ tõng c«ng viÖc, x¸c ®Þnh ®−îc c¸c th«ng sè cÇn biÕt qua biÖn ph¸p c«ng nghÖ tr¶i theo lÞch thêi gian. §ã lµ viÖc lËp c¸c kÕ ho¹ch phô nh− cung øng vËt t− tõng lo¹i, nhiªn liÖu, ph−¬ng tiÖn, m¸y mãc, tµi chÝnh, nh©n lùc, n¨ng l−îng… Mäi kÕ ho¹ch sau khi lËp xong vµ kÌm víi nã lµ c¸c kÕ ho¹ch phô, cÇn l−îng ho¸ b»ng c¸ch lËp ng©n quü, lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh. KÕ ho¹ch tµi chÝnh lµm cho kÕ ho¹ch cã ý nghÜa. Sau nµy, ®iÒu hµnh tèt th× ng©n quü lµ ph−¬ng tiÖn ®Ó kÕt hîp c¸c kÕ ho¹ch kh¸c nhau. i. HÖ thèng th«ng tin cÇn thiÕt: Thùc tÕ thùc hiÖn tiÕn ®é thi c«ng lµ tiªu chuÈn cao nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ tiÕn ®é thi c«ng. ViÖc b¸o c¸o hoÆc ph¶n ¸nh kÞp thêi c¸c th«ng tin ®Ó theo dâi c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch lµ ®iÒu hÕt søc cÇn thiÕt. NÕu qu¸ tr×nh thi c«ng cã nh÷ng trôc trÆc lµm cho tiÕn ®é kh«ng thùc hiÖn ®óng lßng mong PDF by http://www.ebook.edu.vn 53
muèn, cÇn thiÕt ph¶i ®iÒu chØnh kÕ ho¹ch. Nh÷ng ®iÒu chØnh nµy ph¶i kÞp thêi vµ ®óng lóc. S¬ ®å c¸c b−íc lËp kÕ ho¹ch ph¶n ¸nh nh− sau: NhËn thøc vµ c¬ héi c¨n cø vµo Chän ph−¬ng ¸n vµ xÕp c¸c * Lùc l−îng cña ®¬n vÞ: ph−¬ng ¸n chän vµo lÞch: + §iÓm m¹nh. * Chän ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng + §iÓm yÕu. mµ chóng ta thùc hiÖn. * ThÞ tr−êng cung øng c¸c ®iÒu kiÖn * Liªn kÕt, phèi hîp. * §−a vµo lÞch thêi gian. thi c«ng vÒ c¸c mÆt vËt t−, ph−¬ng tiÖn. Yªu cÇu cña chñ ®Çu t−. LËp kÕ ho¹ch hç trî: * VËt liÖu. * Ph−¬ng tiÖn thiÕt bÞ thi c«ng LËp c¸c môc tiªu hay môc ®Ých: * Nh©n lùc. * Ta muèn ®Õn møc nµo. * N¨ng l−îng, cÊp n−íc. * Muèn c¸i g× * Khi nµo ph¶i thùc hiÖn XÐt c¸c tiÒn ®Ò ®Ó lËp kÕ ho¹ch S¬ ®å ho¸ b»ng kÕ ho¹ch tµi * M«i tr−êng ho¹t ®éng cña kÕ ho¹ch: chÝnh: bªn trong vµ bªn ngoµi. * Giao chØ tiªu b»ng tiÒn. * TÝnh to¸n c¸c chi phÝ b»ng tiÒn. X¸c ®Þnh ph−¬ng ¸n: * Ph−¬ng ¸n nµo høa hÑn nhÊt ®Ó ®¹t môc tiªu cña ta. So s¸nh c¸c ph−¬ng ¸n dùa trªn c¸c môc tiªu ph¶i thùc hiÖn: * Ph−¬ng ¸n nµo cã c¬ héi tèt nhÊt ®¹t môc ®Ých víi chi phÝ Ýt nhÊt vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. PDF by http://www.ebook.edu.vn 54
2.1.3 Ph©n chia c«ng tr×nh thµnh c¸c h¹ng môc vµ ph©n chia h¹ng môc thµnh c¸c c«ng viÖc Sù ph©n chia c«ng tr×nh thµnh h¹ng môc vµ ph©n chia h¹ng môc thµnh c«ng viÖc hÕt søc quan träng. Sù ph©n chia nµy ®−îc gäi lµ sù t×m tßi cÊu tróc cña sù ph©n chia c«ng viÖc ( WBS , Work Breakdown Structure ). Sù ph©n chia cÊu tróc hÖ thèng c«ng viÖc dùa vµo c«ng nghÖ s¶n xuÊt, dùa vµo khèi l−îng c«ng t¸c, dùa vµo môc tiªu hoÆc khèi l−îng c«ng t¸c. Ng−êi ph©n chia c«ng viÖc cÇn n¾m v÷ng c«ng nghÖ s¶n xuÊt tæng thÓ c«ng tr×nh ®ång thêi ph¶i n¾m v÷ng chi tiÕt tõng c«ng t¸c t¹o nªn s¶n phÈm x©y dùng ®Ó tr¸nh kh«ng sãt viÖc, sai c«ng nghÖ. §èi víi c¸c c«ng tr×nh phøc t¹p, chiÕm diÖn tÝch x©y dùng lín, kÐo dµi thêi gian thi c«ng trong nhiÒu n¨m cÇn thiÕt chia thµnh nh÷ng phÇn nhá cã kÝch cì tho¶ ®¸ng gäi lµ h¹ng môc c«ng tr×nh. C¸c h¹ng môc c«ng tr×nh th−êng gän chung trong mét khu vùc m¸i che, mét kh«ng gian khÐp kÝn hoÆc cã mét gi¸ trÞ tÝnh b»ng tiÒn võa ®ñ cho mét ®ît thanh to¸n gän. H¹ng môc cã thÓ lµ mét ®¬n nguyªn nhµ, mét tæ hîp mét sè ®¬n nguyªn nhµ, mét phÇn c«ng t¸c gän nh− trong mét c«ng tr×nh lín phÇn mãng c«ng tr×nh cã thÓ coi lµ mét h¹ng môc. Trong mét khu d©n c− gåm nhiÒu nhµ ®¬n chiÕc, mçi nhµ ®ã cã thÓ coi lµ mét h¹ng môc. ViÖc ph©n chia c«ng tr×nh lín thµnh h¹ng môc cã thÓ theo c¸c c¸ch nh− sau: 1. Ph©n chia h¹ng môc c«ng tr×nh theo c«ng nghÖ s¶n xuÊt hoÆc theo sö dông: Mét c«ng tr−êng x©y dùng nhµ ë cã nhiÒu ng«i nhµ ë kh¸c nhau, mét c«ng tr−êng x©y dùng c«ng nghiÖp cã nhiÒu ph©n x−ëng kh¸c nhau mµ mçi ph©n x−ëng xÕp trong mét ng«i nhµ riªng biÖt th× mçi ng«i nhµ ë riªng biÖt, mçi ph©n x−ëng n»m trong mét ng«i nhµ riªng biÖt cã thÓ coi lµ mét h¹ng môc c«ng tr×nh. Nh− thÕ, mçi h¹ng môc nhµ ë x©y dùng riªng biÖt cã chøc n¨ng sö dông riªng biÖt. Mçi ph©n x−ëng n»m trong mét ng«i nhµ riªng biÖt cã mét c«ng nghÖ s¶n xuÊt riªng biÖt. PhÇn x©y dùng ®−êng x¸ trong khu x©y dùng nhµ ë hay c«ng nghiÖp cá thÓ coi lµ mét h¹ng môc c«ng tr×nh n»m trong toµn bé c«ng tr×nh x©y dùng nhµ ë hay nhµ m¸y. PhÇn x©y dùng c¸c c«ng tr×nh cÊp n−íc, tho¸t PDF by http://www.ebook.edu.vn 55
n−íc, ®−êng ®iÖn m¹nh, ®iÖn yÕu, mçi d¹ng c«ng t¸c cã c¸ch vËn hµnh sö dông kh¸c nhau ®Òu cã thÓ coi lµ mét h¹ng môc trong toµn thÓ viÖc x©y dùng trong khu vùc c«ng tr−êng. Sù ph©n chia h¹ng môc c«ng tr×nh theo c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña s¶n phÈm x©y dùng cã lîi Ých lµ khi hoµn thµnh mét h¹ng môc th× s¶n phÈm x©y dùng cã thÓ ®−a vµo s¶n xuÊt sinh lîi ngay. XÐt vÒ s¶n phÈm ®ång bé cña toµn thÓ c«ng tr×nh ph¶i ®ît khi toµn bé c«ng tr×nh ®Òu ph¶i xong ®Ó ®i vµo s¶n xuÊt nh−ng nÕu tõng ph©n x−ëng ®· cã kh¶ n¨ng cung cÊp s¶n phÈm bé phËn cho x· héi th× c¸ch ph©n chia h¹ng môc kiÓu nµy lµ c¸ch rót ng¾n thêi h¹n khÊu hao tµi s¶n c«ng tr×nh, b¾t c«ng tr×nh ®−a vµo s¶n xuÊt sím h¬n thêi h¹n quy ®Þnh cho toµn bé c«ng tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt. Mét c«ng tr×nh lín nh− nhµ cao tÇng ch¼ng h¹n, cã thÓ ph©n chia theo c«ng nghÖ s¶n xuÊt x©y dùng cña mét c«ng tr×nh. ThÝ dô ph©n chia nhµ thµnh h¹ng môc thi c«ng phÇn ngÇm vµ khi ®Õn phÇn th©n th× cø s¸u tÇng thµnh mét h¹ng môc ch¼ng h¹n cho khung nhµ vµ sau ®ã hoµn thiÖn ngay s¸u tÇng ®· x©y dùng Êy. C¸ch ph©n chia kiÓu nµy cã thÓ c¨n cø vµo thêi h¹n thùc hiÖn cho mét h¹ng môc hoÆc c¨n cø vµo ®o¹n c«ng tr×nh cã thÓ thùc hiÖn trong mét ®Þnh kú thêi gian nµo ®Êy. NÕu lµ x©y dùng nhµ ë, viÖc chia h¹ng môc thµnh nh÷ng ®¬n vÞ ë hoµn chØnh ®Ó ë ®−îc th× khi xong mét h¹ng môc, ®−a ngay h¹ng môc Êy vµo sö dông lµ ®iÒu cã lîi. Tuy thÕ ®Ó sö dông ®−îc tõng h¹ng môc riªng biÖt ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p c«ng nghÖ gi¶i quyÕt cho sù khai th¸c tõng h¹ng môc ®−îc thuËn lîi. ThÝ dô nh− ph¶i t¹o thªm hµng rµo ng¨n c¸ch gi÷a khu cßn x©y dùng víi khu vùc ®· ®−a vµo khai th¸c, thªm thiÕt bÞ an toµn vµ tiÖn nghi cho viÖc khai th¸c sö dông trong khi cßn ®ang s¶n xuÊt x©y dùng. 2. Ph©n chia h¹ng môc theo khèi l−îng c«ng t¸c hoÆc ®Çu t−: Mét c«ng tr×nh khã ph©n chia theo ®¬n vÞ sö dông nhá hoµn chØnh hoÆc theo d©y chuyÒn s¶n xuÊt cña mét c¬ së s¶n xuÊt phøc t¹p, cã thÓ lÊy møc ®Ó ph©n chia lµ khèi l−îng c«ng t¸c hoÆc ®Çu t−. ThÝ dô khi lµm mét nhµ cao tÇng, cã thÓ ph©n chia thµnh nh÷ng bé phËn gäi lµ h¹ng môc thanh to¸n cho nh÷ng phÇn khèi l−îng c«ng t¸c cã kÝch cì tho¶ ®¸ng cho kú thanh to¸n ch¼ng h¹n. §èi víi nhµ c«ng nghiÖp, lÊy kÝch cì cña mét bé phËn gän trung b×nh lµm c¬ së cho viÖc ph©n chia h¹ng môc nh÷ng bé phËn nhá hoÆc qu¸ nhá so víi kÝch cì ph©n chia h¹ng môc cã thÓ ghÐp nhiÒu bé phËn thµnh h¹ng môc. ThÝ dô viÖc l¾p m¹ng th«ng tin liªn l¹c, m¹ng ®ång hå ch¹y ®iÖn, m¹ng chu«ng b¸o ®éng cã thÓ ghÐp chung thµnh h¹ng môc thi c«ng ®iÖn yÕu. ThËm chÝ hÖ cÊp n−íc, hÖ tho¸t n−íc, PDF by http://www.ebook.edu.vn 56
hÖ th«ng giã, ®iÒu hoµ kh«ng khÝ cã thÓ ghÐp l¹i thµnh h¹ng môc c«ng tr×nh kü thuËt. VÊn ®Ò lµ theo khèi l−îng c«ng t¸c ®Çu t− hoÆc x©y l¾p th× kÝch cì cña h¹ng môc hay cßn gäi lµ quy m« h¹ng môc nªn nh− thÕ nµo. Quy m« cho mét h¹ng môc kh«ng nªn qu¸ lín mµ còng kh«ng nªn qu¸ nhá. Mét c«ng tr×nh cã thÓ chia thµnh mét hai trôc h¹ng môc lµ võa ph¶i. Khi cÇn chia thµnh nhiÒu h¹ng môc th× sè l−îng h¹ng môc còng kh«ng nªn tíi sè nhiÒu tr¨m. NÕu c«ng tr×nh lµm gän trong n¨m th× sè l−îng h¹ng môc nªn mét con sè. NÕu thêi h¹n thi c«ng hai, ba n¨m th× sè l−îng h¹ng môc nªn hai con sè nh−ng nªn d−íi ba chôc. Quy m« khèi l−îng c«ng t¸c cña h¹ng môc nªn s¾p xÕp theo kh¶ n¨ng thùc hiÖn còng nh− kÕ ho¹ch cung øng vèn. Lµm sao cho trong mét giai ®o¹n thanh to¸n, viÖc chi phÝ vèn sÏ gän h¹ng môc mµ Ýt bÞ di chuyÓn dë dang vèn sang kú kh¸c cho mét h¹ng môc ®−îc ph©n chia. 3. Ph©n chia h¹ng môc theo môc tiªu sö dông hoÆc khai th¸c s¶n xuÊt: Cã mét sè c«ng tr×nh vÝ dô nh− kh¸ch s¹n, nhµ ë, nhµ cã mÆt phè cã thÓ bè trÝ cña hµng hoÆc nhµ s¶n xuÊt cã ý ®Þnh võa x©y dùng võa khai th¸c c«ng tr×nh th× viÖc ph©n chia h¹ng môc cã thÓ bè trÝ theo t−ng giai ®o¹n sö dông hoÆc khai th¸c. ViÖc ph©n chia h¹ng môc theo môc tiªu sö dông tõng bé phËn cña c«ng tr×nh nh»m khai th¸c hÕt tiÒm n¨ng cña lo¹i d¹ng c«ng tr×nh b¾t c«ng tr×nh ph¶i sinh lîi tr−íc khi kÕt thóc giai ®o¹n thùc hiÖn ®Çu t− vµ x©y dùng. Muèn ®Êp øng ®−îc yªu cÇu nµy th× c«ng tr×nh ph¶i ®−îc ph©n chia h¹ng môc sao cho khi ®−a mét bé phËn c«ng tr×nh vµo khai th¸c th× bé phËn ®ã ph¶i n»m trong mét h¹ng môc ®· ®−îc hoµn thµnh vµ coi nh− hoµn thµnh. §Ó thùc hiÖn ®−îc ý t−ëng nµy th× trong thiÕt kÕ tæ chøc x©y dùng vµ thiÕt kÕ tæ chøc thi c«ng ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m ®¶m b¶o ®−îc môc tiªu ®Ò ra. ThÝ dô nh− khi lµm xong tÇng trÖt cña nhµ cã cöa hµng, ®Þnh khai th¸c ®ång thêi víi viÖc x©y dùng c¸c tÇng trªn, ph¶i cã hÖ thèng che ch¾n sao cho c¶ hai viÖc khai th¸c vµ sö dông ®Òu thuËn lîi. ViÖc khai th¸c kh«ng bÞ mÊt an toµn do viÖc x©y dùng g©y ra ®ång thêi viÖc x©y dùng kh«ng v× lo mÊt an toµn mµ mÊt n¨ng suÊt lao ®éng. Thùc hiÖn viÖc ph©n chia h¹ng môc theo môc tiªu sö dông hoÆc khai th¸c ®ßi hái sù phèi hîp gi÷a been x©y l¾p vµ bªn khai th¸c sö dông ph¶i cã phèi hîp ¨n ý, t−¬ng hç. Theo sù ph©n chia giai ®o¹n trong ®Çu t− vµ x©y dùng th× ph©n chia h¹ng môc kiÓu nµy ®· g©y ra sù ®an xen gi÷a giai ®o¹n thùc hiÖn ®Çu t− víi giai ®o¹n kÕt thóc ®Çu t− ®−a c«ng tr×nh vµo sö dông. Sù thùc hiÖn ph©n chia h¹ng môc theo môc tiªu ®an xen x©y dùng PDF by http://www.ebook.edu.vn 57
vµ khai th¸c c«ng tr×nh x¶y ra kh¸ th−êng xuyªn trong kinh tÕ thÞ tr−êng. Theo quan ®iÓm cµng nhanh thu håi vèn ®Çu t− cho tµi s¶n cè ®Þnh cµng nhanh th× hiÖu qu¶ ®Çu t− cµng cao, ng−êi ®Çu t− lu«n lu«n nghÜ ®Õn viÖc thu håi vèn vµ cµng thu håi vèn ®Çu t− nhanh bao nhiªu, hiÖu qu¶ ®Çu t− cµng lín bÊy nhiªu. 4. X¸c ®Þnh tr×nh tù c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh. Tr×nh tù thùc hiÖn c¸c h¹ng môc lµ sù s¾p xÕp thø tù thêi gian, tr−íc sau trong thø tù c¸c h¹ng môc ph¶i thùc hiÖn. Tr×nh tù thùc hiÖn c¸c h¹ng môc kh«ng nh÷ng chØ lµ vÊn ®Ò lùa chän c¸c gi¶i ph¸p tèi −u trong c«ng nghÖ x©y l¾p mµ cßn phô thuéc vµo môc tiªu sö dông khai th¸c c«ng tr×nh nh− phÇn trªn ®· nªu ý t−ëng. Tr×nh tù thùc hiÖn c¸c h¹ng môc cã ý nghÜa kh«ng nh÷ng vÒ khoa häc c«ng nghÖ mµ cßn cã ý nghÜa vÒ mÆt qu¶n lý vèn, mÆt hiÖu qu¶ ®Çu t− vµ sö dông vèn n÷a. * S¾p xÕp tr×nh tù thùc hiÖn c¸c h¹ng môc theo c«ng nghÖ s¶n xuÊt. Theo tæng kÕt c«ng nghÖ x©y dùng th× nhiÒu t¸c gi¶ ®· kiÕn nghÞ mét sè kinh ®iÓn vÒ tr×nh tù thùc hiÖn c¸c h¹ng môc trong mét c«ng tr×nh cã nhiÒu h¹ng môc còng nh− tr×nh tù thùc hiÖn c«ng nghÖ trong mét h¹ng môc. VÒ t−¬ng quan gi÷a vÞ trÝ h¹ng môc trong vµ ngoµi c«ng tr−êng x©y dùng, c¸c t¸c gi¶ tr−íc ®©y ®· khuyÕn nghÞ nh÷ng h¹ng môc bªn ngoµi c«ng tr−êng nªn lµm tr−íc, c¸c h¹ng môc trong c«ng tr−êng lµm sau. Th«ng th−êng c¸c h¹ng môc ngoµi c«ng tr−êng lµ nh÷ng h¹ng môc phô trî cho viÖc vËn hµnh c«ng tr×nh sau nµy ®ång thêi khi x©y dùng lµ c«ng tr×nh cung cÊp tiÖn nghi kü thuËt cho viÖc x©y dùng. ThÝ dô nh− ®−êng « t« tõ ®−êng quèc gia dÉn ®Õn c«ng tr×nh, ®−êng cao ¸p dÉn ®iÖn ®Õn tr¹m cung cÊp ®iÖn cña c«ng tr×nh v.v… NÕu lµm nh÷ng h¹ng môc c«ng tr×nh nµy tr−íc th× ®−îc lîi ngay cho thêi gian thùc hiÖn x©y dùng nh÷ng h¹ng môc chÝnh sau nµy. VÒ chiÒu cao, th× h¹ng môc c«ng tr×nh ngÇm d−íi ®Êt nªn lµm tr−íc, h¹ng môc trªn mÆt ®Êt lµm sau. Lµm nh− vËy khi x©y dùng phÇn trªn sÏ kh«ng bÞ ®µo bíi phÇn ngÇm d−íi mÆt ®Êt lªn. ViÖc ®µo bíi do kh«ng theo tr×nh tù nµy sÏ g©y nh÷ng hè, nh÷ng hèc lµm ruçng, rçng trong lßng ®Êt, g©y khã kh¨n khi ph¶i nhåi nhÐt lÊp ®Çy tr−íc khi lµm c¸c viÖc hoµn thiÖn bªn trªn. Trong cïng phÇn ngÇm th× chç s©u lµm tr−íc, chç n«ng lµm sau. Lµm nh− vËy sÏ thuËn lîi do phÝa d−íi sÏ ®ì phÝa trªn, chç s©u th−êng khã kh¨n h¬n chç n«ng, lµm chç khã tr−íc sÏ thuËn lîi vÒ sau. PDF by http://www.ebook.edu.vn 58
VÒ c«ng nghÖ s¶n xuÊt hoÆc phô thuéc theo chøc n¨ng cña c«ng tr×nh th× nh÷ng h¹ng môc nµo phôc vô cho qu¸ tr×nh khëi ®éng c«ng tr×nh nªn lµm tr−íc, nh÷ng h¹ng môc nµo hoµn toµn khai th¸c sö dông chuyªn dông cã thÓ thi c«ng sau. Nh÷ng khuyÕn nghÞ cña c¸c chuyªn gia vÒ c«ng nghÖ sÏ ®−îc ¸p dông tuú thuéc khèi l−îng ®Çu t− còng nh− theo môc tiªu ®Þnh s½n. Nh− phÇn trªn ®· ph©n tÝch, khèi l−îng còng nh− môc tiªu ®· ®Þnh sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ ®Çu t− cao h¬n mµ cÝa gi¸ ph¶i tr¶ thªm vÒ mÆt c«ng nghÖ còng kh«ng thÓ ng¨n c¶n tr×nh tù lËp kh¸c ®i theo c¸c quan ®iÓm khèi l−îng còng nh− môc tiªu ®· ®Þnh tr−íc. * S¾p xÕp tr×nh tù thùc hiÖn c¸c h¹ng môc theo khèi l−îng ®Çu t−. Khèi l−îng theo h¹ng môc c«ng tr×nh th«ng th−êng kh«ng ®ång ®Òu. §Ó ph©n bæ khèi l−îng thùc hiÖn trong kú kÕ ho¹ch, viÖc s¾p xÕp tr×nh tù thi c«ng cã thÓ theo khèi l−îng ®Çu t−. H¹ng môc cã ®Çu t− lín cã thÓ ®−îc s¾p xÕp lµm tr−íc theo quan ®iÓm chi vèn. HoÆc còng cã thÓ ghÐp nhiÒu h¹ng môc cã ®Çu t− ë møc trung b×nh l¹i cïng ®−îc thi c«ng ®ång thêi hoÆc trong cïng kú kÕ ho¹ch nh»m gi¶i quyÕt sù c©n ®èi ®Çu t− gi−· c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau. Còng cã khi ®iÒu kiÖn ®Çu t− chØ cho phÐp cã thÓ trong møc ®é h¹n chÕ mµ ph¶i s¾p xÕp tr×nh tù ®aµu t− hîp lý theo khèi l−îng ®· ®Þnh, kh«ng ®Ó khèi l−îng dë dang cho nhiÒu h¹ng môc. C¸ch s¾p xÕp ë ®©y lµ lµm sao cho trong kú kÕ ho¹ch khèi l−îng ®Çu t− cho h¹ng môc c«ng tr×nh ®−îc thùc hiÖn gän. Cµng ®Ó nhiÒu h¹ng môc dë dang, cµng khã kh¨n trong viÖc qu¶n lý còng nh− kÐo dµi thêi h¹n hoµn thµnh c«ng tr×nh g©y ra hËu qu¶ lµm gi¶m hiÖu qu¶ ®Çu t−. Cã thÓ diÔn t¶ ph©n môc nµy trong c¸ch tr×nh bµy gän lµ cã tiÒn øng víi h¹ng môc nµo th× −u tiªn lµm h¹ng môc Êy. Tuy vËy nh−ng còng cÇn c©n nh¾c vÒ mÆc c«ng nghÖ nh− nªu ë phÇn trªn ®Ó gi¶m bít khã kh¨n x¶y ra trong qu¸ tr×nh thi c«ng còng nh− gi¶m chi phÝ do kh«ng thùc hiÖn ®óng tr×nh tù kinh ®iÓn. * S¾p xÕp tr×nh tù thi c«ng c¸c h¹ng môc theo môc tiªu ®Þnh s½n. NhiÒu ng−êi khi chñ c«ng tr×nh ®Ò ra yªu cÇu tr−íc vÒ tr×nh tù tiÕn hµnh thùc hiÖn c¸c h¹ng môc nh− mét d¹ng tiªn ®Ò cho bµi to¸n thi c«ng: ng−êi thi c«ng ph¶i lËp bµi gi¶i trªn c¬ së tiªn ®Ò cho tr−íc ®ã mµ kh«ng ®−îc bµn luËn g× thªm. Tr−êng hîp nµy th−êng x¶y ra víi nh÷ng khi chñ c«ng tr×nh cã nhu cÇu sö dông, khai th¸c tr−íc mét sè h¹ng môc trong toµn bé c«ng tr×nh. Còng cã thÓ yªu c©u nµy do ®iÒu kiÖn cô thÓ rÊt kh¸ch quan cña ng−êi thÇu PDF by http://www.ebook.edu.vn 59
chÝnh hoÆc chÝnh ngay ng−êi thi c«ng. Trong tr−êng hîp nµy cÇn tÝnh to¸n sao cho tr×nh tù ®−îc xÕp theo môc tiªu nµy ®−îc phï hîp víi tr×nh tù hîp lý vÒ c«ng nghÖ. Tr×nh tù hîp lý vÒ mÆt c«ng nghÖ sÏ ®em l¹i nh÷ng thuËn lîi cho ng−êi thi c«ng ®ång thêi th«ng th−êng tr×nh tù Êy còng cÇn chi phÝ x©y dùng lµ Ýt nhÊt trong c¸c ph−¬ng ¸n vÒ tr×nh tù. Tuy nhiªn nÕu ®iÒu kiÖn ph¶i tu©n theo c¸c yªu cÇu vÒ môc tiªu mµ kh«ng thÓ khíp ®−îc víi tr×nh tù hîp lý vÒ c«ng nghÖ th× ph¶i −u tiªn cho tr×nh tù theo môc tiªu. V× môc tiªu lµ bµi to¸n ®−îc nªu lªn nh− mét ®Çu bµi ®Ó t×m gi¸ x©y dùng. §ã th«ng th−êng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó giao vµ ®Êu thÇu cho nªn khi lËp gi¸ thÇu ®· ph¶i tÝnh nh÷ng yÕu tè bÊt lîi g©y ra do môc tiªu vÒ tr×nh tù t¹o lªn. Trong tr−êng hîp nµy nÕu kÕt hîp ®−îc c¶ viÖc s¾p xÕp tr×nh tù theo ®iÒu kiÖn ®Çu t− th× rÊt tèt. Lµm ®−îc sù kÕt hîp c¶ ba c¸ch s¾p xÕp tr×nh tù sx dÉn ®Õn mét ph−¬ng ¸n tr×nh tù thi c«ng c¸c h¹ng môc tèi −u. 2.1.4 Ph©n chia h¹ng môc thµnh c¸c qu¸ tr×nh vµ tæ chøc thùc hiÖn phèi hîp c¸c qu¸ tr×nh chñ yÕu. Theo cÊu tróc tæ chøc c«ng tr×nh, ta cã thÓ chia c«ng tr×nh phøc t¹p thµnh c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh. H¹ng môc c«ng tr×nh l¹i ®−îc chia thµnh c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y dùng. C¸c qu¸ tr×nh nµy cã thÓ l¹i ®−îc chia thµnh c¸c c«ng viÖc cô thÓ nh− c¸c nhiÖm vô c«ng t¸c cho ng−êi thùc hiÖn x©y dùng. Ta cã thÓ biÓu diÔn thµnh s¬ ®å: C«ng tr×nh X©y dùng H¹ng môc 1 H¹ng môc 1 H¹ng môc n-1 H¹ng môc n Qu¸ tr×nh 1 Qu¸ tr×nh 1 Qu¸ tr×nh 1 Qu¸ tr×nh 1 Qu¸ tr×nh 2 Qu¸ tr×nh 2 Qu¸ tr×nh 2 Qu¸ tr×nh 2 ....... ....... ...... Qu¸ tr×nh n-1 PDF by http://www.ebook.edu.vn 60
........ ..... ..... ... Qu¸ tr×nh n Qu¸ tr×nh n Qu¸ tr×nh n Qu¸ tr×nh n §Ó tæ chøc lao ®éng cã thÓ bè trÝ nhá h¬n nh− d−íi qu¸ tr×nh cã c¸c c«ng viÖc, d−íi c¸c c«ng viÖc cã c¸c phÇn viÖc. VÒ nh©n lùc thùc hiÖn, h¹ng môc cã thÓ do mét ®éi thùc hiÖn, mét qu¸ tr×nh cã thÓ do mét tæ thùc hiÖn, mét c«ng viÖc cã thÓ do mét nhãm thî thùc hiÖn, mét phÇn viÖc cã thÓ chØ do mét vµi c«ng nh©n thùc hiÖn. 1. C¬ së ph©n chia c¸c qu¸ tr×nh. C¬ së ®Ó ph©n chia mét h¹ng môc thµnh c¸c qu¸ tr×nh lµ c«ng nghÖ thùc hiÖn c«ng t¸c x©y l¾p. C«ng nghÖ nµy thÓ hiÖn c¸ch tiÕn hµnh thùc hiÖn ra sao, tr×nh tù thùc hiÖn thÕ nµo, sö dông c«ng cô g× ®Ó thùc hiÖn, cÇn nh©n c«ng cã phÈm chÊt chuyªn m«n thÕ nµo, cÇn sè l−îng bao nhiªu vµ sö dông vËt liÖu x©y dùng nµo. Mét h¹ng môc cã thÓ ®−îc ph©n chia thµnh qu¸ tr×nh x©y dùng phÇn ngÇm d−íi mÆt ®Êt, qu¸ tr×nh x©y dùng phÇn th« trªn mÆt ®Êt, qu¸ tr×nh hoµn thiÖn, qu¸ tr×nh l¾p ®Æt c¸c trang thiÕt bÞ kü thuËt v.v… Qu¸ tr×nh ®µo ®Êt l¹i cã thÓ chia ra phÇn viÖc ®µo, phÇn viÖc h¹ mùc n−íc ngÇm, phÇn viÖc v¨ng chèng, phÇn viÖc tu söa m¸i dèc v.v.. Nguyªn t¾c ph©n chia h¹ng môc thµnh qu¸ tr×nh dùa theo chñng lo¹i nh©n c«ng theo nghÒ nghiÖp sö dông: lao ®éng ®¬n gi¶n, nghÒ bª t«ng, nghÒ nÒ, nghÒ s¾t thÐp, nghÒ méc khu«n vµ ®µ gi¸o. Sù ph©n chia nµy ph¶i t¹o cho c«ng nh©n lao ®éng ®¹t n¨ng suÊt cao nhÊt trªn cë së lao ®éng thuËn lîi nhÊt. Cã thÓ ph©n chia c¸c qu¸ tr×nh theo c¸c c«ng cô ®−îc sö dông: ThÝ dô qu¸ tr×nh khoan ®µo ®Êt lµ qu¸ tr×nh sö dông m¸y khoan, qu¸ tr×nh xôc röa lç khoan trong c«ng nghÖ khoan cäc nhåi lµ qu¸ tr×nh sö dông m¸y nÐn khÝ cïng víi m¸y b¬m bïn, qu¸ tr×nh l¾p ®Æt thÐp trong hè khoan, qu¸ tr×nh ®æ bª t«ng ph¶i sö dông « t« tù ®æ tù trén. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn x©y dùng phÇn th« cña th©n nhµ l¹i cã thÓ chia thµnh c¸c qu¸ tr×nh lµm khung bª t«ng cèt thÐp cho nhµ, phÇn x©y chÌn cho c¸c khung bª t«ng cèt thÐp. Yªu cÇu cña nguyªn t¾c ph©n chia nµy lµ ng−êi lao ®éng sö dông c«ng cô PDF by http://www.ebook.edu.vn 61
lao ®éng thuËn lîi nhÊt, t¹o cho m¸y mãc ph¸t huy ®−îc hÕt n¨ng lùc cña m¸y, hÕt c«ng suÊt thiÕt kÕ cña m¸y. 2. Møc ®é ph©n chia c¸c qu¸ tr×nh. Møc ®é ph©n chia nhá c¸c qu¸ tr×nh phô thuéc vµo gi¶i ph¸p c«ng nghÖ chung vµ gi¶i ph¸p tæ chøc còng nh− tr×nh ®é tæ chøc cña ®¬n vÞ x©y l¾p. Nguyªn lý tæ chøc lao ®éng theo khoa häc lµ cµng ph©n chia nhá bao nhiªu cµng ph¶i tÝnh ®Õn sù phèi hîp phøc t¹p bÊy nhiªu vµ cµng cã hiÖu qu¶ nÕu phèi hîp tèt. Th«ng th−êng møc ®ä ph©n chia c«ng viÖc nªn chän ®ñ ®Ó cho mét nhãm c«ng nh©n sö dông chung mét lo¹i d¹ng c«ng cô chÝnh thùc hiÖn. Còng cã thÓ ph©n chia theo thêi gian thùc hiÖn vµ th«ng th−êng chän thêi gian thùc hiÖn kho¶ng mét tuÇn kú 7 ®Õn 10 ngµy ®−îc thùc hiÖn trªn mét tuyÕn c«ng t¸c. Sù ph©n chia nµy lµm cho c¸c tæ c«ng nh©n hiÖn nay ®−îc chia phæ biÕn trªn c¸c c«ng tr−êng cña ViÖt Nam. Còng cã thÓ ph©n chia theo khèi l−îng c«ng t¸c ph¶i thùc hiÖn cho mét nhãm d¹ng lo¹i c«ng nh©n thùc hiÖn trong mét thêi gian ®−îc x¸c ®Þnh. Khèi l−îng c«ng t¸c nµy nªn ph©n chia ®ång ®Òu theo ®¬n vÞ c«ng lao ®éng. Møc ®é ph©n chia ph¶i t¹o cho c«ng nh©n dÔ thÊy thµnh qu¶ lao ®éng cña m×nh sau mét thêi gian lao ®éng x¸c ®Þnh. Møc ®é ph©n chia ph¶i t¹o ®−îc n¨ng suÊt lao ®éng cao nhÊt trªn c¬ së tËn dông hÕt søc lao ®éng vµ hiÖu qu¶ lao ®éng cao nhÊt. 3. Sù phèi hîp c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chñ yÕu. Sau khi ph©n d¹ng h¹ng môc thµnh c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y dùng cÇn thiÕt ph¶i phèi hîp c¸c qu¸ tr×nh ®Ó t¹o lªn s¶n phÈm x©y dùng. + Nguyªn t¾c ®Ó phèi hîp lµ: T¹o lªn mét nhÞp ®iÖu s¶n xuÊt cao nhÊt nh»m sím nhÊt ra s¶n phÈm x©y dùng. Huy ®éng hÕt kh¶ n¨ng lao ®éng, lµm cho ng−êi lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ph¸t huy ®−îc mäi s¸ng t¹o trong nghÒ nghiÖp cña m×nh, tho¶i m¸i trong lao ®éng, thuËn lîi trong lao ®éng. TËn dông hÕt mäi ®iÒu kiÖn lao ®éng, mÆt b»ng cã thÓ bè trÝ lao ®éng ph¶i ®−îc bè trÝ cã ng−êi lao ®éng. PDF by http://www.ebook.edu.vn 62
T¹o mèi ®iÒu hoµ vÒ khèi l−îng, vÒ nh©n lùc, vÒ vËt t−, vÒ ph−¬ng tiÖn sao cho viÖc qu¶n lý kÕ ho¹ch, tiÕn ®ä thuËn lîi nhÊt. Kh«ng g©y nh÷ng mèi c¨ng th¼ng kh«ng cÇn thiÕt trong c¸c kh©u cung cÊp vËt t−, nh©n lùc, ph−¬ng tiÖn. T¹o ®iÒu kiÖn ra s¶n phÈm x©y dùng ®iÒu hoµ nhÊt lµm c¬ së thanh to¸n, quyÕt to¸n ®−îc vèn, lµm cho tiÒn vèn ®−îc lu©n chuyÓn nhÞp nhµng nhÊt. C¸c ph−¬ng ph¸p thùc hiÖn phèi hîp: Thùc hiÖn phèi hîp theo kinh nghiÖm s¶n xuÊt cña ng−êi ®iÒu hµnh. §©y lµ ph−¬ng ph¸p phæ biÕn nh−ng còng th« s¬ nhÊt. Sù phèi hîp hoµn toµn phô thuéc hiÓu biÕt, kinh nghiÖm s¶n xuÊt cña ng−êi ®iÒu hµnh. Kinh nghiÖm rÊt phô thuéc vµo qu¸ tr×nh c«ng t¸c, qu¸ tr×nh ®−îc ®µo t¹o mµ ng−êi ®iÒu hµnh ®· kinh qua. Ph−¬ng ph¸p nµy cã tÝnh chÊt tù ph¸t. C¬ së khoa häc cña ph−¬ng ph¸p kh«ng ®−îc ®óc rót cã hÖ thèng vµ ph©n tÝch ®Çy ®ñ. Trong chõng mùc nµo ®ã, khi mµ møc ®é phøc t¹p cña c«ng tr×nh võa ph¶i th× ph−¬ng ph¸p nµy lµ thÝch øng. Ph−¬ng ph¸p phèi hîp theo mét kÕ ho¹ch ®Þnh tr−íc, thÝ dô nh− tiÕn ®é ph¶i ®¹t ®Õn møc quy ®Þnh ®Ó chµo mõng ngµy kû niÖm nµo ®ã, sù kiÖn nµo ®ã ph¶i xuÊt hiÖn ë mét thêi ®iÓm ®Þnh tr−íc. Thùc chÊt ph−¬ng ph¸p nµy lµ sù kÕt hîp ph−¬ng ph¸p kinh nghiÖm víi sù ghi chÐp nh÷ng sù phèi hîp Êy lµm thµnh lÞch biÓu thêi gian. Ph−¬ng ph¸p nµy cÇn ph¶i ®−îc thùc hiÖn tèt sù ph©n chia cho hîp lý c¸c qu¸ tr×nh. Sù ph©n c«ng ng−êi thùc hiÖn ph¶i thËt phï hîp vµ sù sö dông vËt t−, m¸y mãc, ph−¬ng tiÖn ph¶i tho¶ ®¸ng. Phèi hîp c¸c qu¸ tr×nh c«ng t¸c theo nguyªn t¾c cña tæ chøc d©y chuyÒn. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái sù ph©n chia c¸c qu¸ tr×nh phøc t¹p thµnh c¸c qu¸ tr×nh ®¬n gi¶n do mét chñng lo¹i c«ng nh©n kü thuËt thùc hiÖn. Sù ph©n bè khèi l−îng c«ng t¸c còng nh− sè l−îng nh©n c«ng ph¶i tu©n theo nguyªn t¾c ®iÒu hoµ, t−¬ng ®èi ®ång ®Òu vÒ mÆt sè l−îng. Sù phèi hîp nµy ®ßi hái lu«n lu«n tæ lao ®éng cã viÖc vµ trªn mÆt b»ng ®Ó lao ®éng lu«n lu«n cã ng−êi lµm. ViÖc phèi hîp c¸c qu¸ tr×nh theo nguyªn t¾c d©y chuyÒn lµ c¶ mét khoa häc ®· ®−îc c¸c nhµ tæ chøc lao ®éng nghiªn cøu rÊt c«ng phu. Nguyªn t¾c phèi hîp c¸c qu¸ tr×nh céng viÖc theo mét d¹ng tr×nh tù khoa häc c«ng nghÖ cã c¨n cø thµnh mét m¹ng l−íi råi c©n nh¾c, ®¸nh gi¸ trªn PDF by http://www.ebook.edu.vn 63
c¬ së tèi −u vÒ thêi gian thùc hiÖn, tèi −u ho¸ vÒ chi phÝ, cã chó ý ®Õn c¸c yÕu tè ®é tin cËy: Ph−¬ng ph¸p phèi hîp theo s¬ ®å m¹ng l−íi hoÆc tiÕn h¬n lµ ph−¬ng ph¸p pert. D÷ liÖu chuÈn bÞ cho viÖc lËp b¶n tiÕn ®é thi c«ng lµ : * C¨n cø vµo biÖn ph¸p thi c«ng cho tõng c«ng viÖc, tÝnh ra khèi l−îng c«ng t¸c ph¶i thùc hiÖn. B¶n khèi l−îng nµy cÇn chÝnh x¸c ®Ó cã thÓ dïng lµm c¨n cø ®Ó thanh to¸n víi c«ng nh©n vµ nghiÖm thu víi chñ ®Çu t−. * TÝnh to¸n thêi gian ®−îc sö dông ®Ó thùc hiÖn c«ng t¸c. * Nh©n c«ng ®−îc sö dông. * TÝnh to¸n vËt t− c¸c lo¹i ®−îc phÐp sö dông. * C¸c ph−¬ng tiÖn, c«ng cô thi c«ng ®−îc sö dông víi phô tïng vµ nhiªn liÖu, nh©n c«ng, thêi gian ®−îc sö dông. * C¸c yÕu tè phô trî ®−îc phÐp sö dông nh− vËt t−, nh©n lùc , ph−¬ng tiÖn dù phßng khi cã sù cè. Sau khi cã ®Çy ®ñ c¸c nh©n tè trªn, h·y ®Æt c¸c c©u hái vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái Êy ®Ó ghÐp, phèi hîp c¸c c«ng viÖc thµnh tiÕn ®é: • ViÖc nµo ®−îc coi lµ viÖc lµm ®Çu tiªn cña toµn bé qu¸ tr×nh. • ViÖc nµy xong sÏ ®Õn c¸c viÖc nµo. • ViÖc nµo xong ®Õn viÖc nµy • ViÖc nµy cã thÓ lµm song song víi viÖc nµo • Cßn ph¶i bæ sung viÖc nµo n÷a, cßn ch−a xÕp viÖc nµo vµo hÖ thèng c¸c c«ng viÖc. Hái vµ tr¶ lêi cho tõng c«ng viÖc, ta sÏ h×nh dung ra b¶n kÕ ho¹ch tiÕn ®é. 2.2 C¸c ph−¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt dÉn ®Õn b¶n tiÕn ®é 2.2.1. LËp tiÕn ®é theo lÞch c«ng t¸c LËp tiÕn ®é theo lÞch c«ng t¸c lµ ph−¬ng ph¸p lËp kÕ ho¹ch ®¬n gi¶n nhÊt. Ng−êi giao viÖc tæ chøc häp víi nh÷ng ng−êi ph¶i thùc hiÖn c«ng viÖc. LÖnh s¶n xuÊt ®−îc nªu lµ mét c«ng viÖc ®−îc lµm tõ ngµy nµo ®Õn ngµy nµo víi nh÷ng chi tiÕt vÒ khèi l−îng, vËt t− ®−îc sö dông, nh©n c«ng vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c ®−îc cung øng ra sao. Ng−êi thùc hiÖn c«ng viÖc ghi chÐp trªn lÞch nh÷ng d÷ liÖu Êy. C¸ch lµm nµy phï hîp víi nh÷ng c«ng viÖc ®¬n gi¶n, thêi gian thùc hiÖn ng¾n ngµy. PDF by http://www.ebook.edu.vn 64