Toán 12: Các phương pháp tính nguyên hàm-P3 (Đáp án Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương
lượt xem 20
download
Tài liệu "Toán 12: Các phương pháp tính nguyên hàm-P3 (Đáp án Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương" gồm các bài tập kèm theo hướng dẫn giải nhằm giúp các bạn có thể củng cố và nắm vững kiến thức về phương pháp tính nguyên hàm. Mời các bạn cùng tham khảo và ôn tập hiệu quả.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Toán 12: Các phương pháp tính nguyên hàm-P3 (Đáp án Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương
- Khóa học Toán 12 – Thầy Lê Bá Trần Phương Chuyền đề 03. Nguyên hàm – Tích phân BÀI 04. CÁC PHƢƠNG PHÁP TÍNH NGUYÊN HÀM (PHẦN 03) ĐÁP ÁN BÀI TẬP TỰ LUYỆN Giáo viên: LÊ BÁ TRẦN PHƢƠNG Các bài tập trong tài liệu này được biên soạn kèm theo bài giảng Bài 04. Các phương pháp tính nguyên hàm (Phần 03) thuộc khóa học Toán 12 – Thầy Lê Bá Trần Phương tại website Hocmai.vn giúp các Bạn kiểm tra, củng cố lại các kiến thức được giáo viên truyền đạt trong bài giảng Bài 04. Các phương pháp tính nguyên hàm (phần 03). Để sử dụng hiệu quả, Bạn cần học trước Bài giảng sau đó làm đầy đủ các bài tập trong tài liệu này. Bài 1: Tìm nguyên hàm của các hàm số sau: dx dx a. b. 1 x2 x 2x 3 3 2 x2 dx dx c. I . d. I x 1 1 x 2 2 3 Giải a. Đặt : x = sint ; t ; dx costdt 2 2 dx costdt costdt dt Suy ra : d tan t . cos t cos2t 3 3 3 1 x2 1-sin 2t dx sin t x Khi đó : d tan t tan t C C 1 x 2 3 1 sin 2 t 1 x2 b. Vì : x 2 2 x 3 x 1 2 , nên 2 2 dt x 1 Đặt : x 1 2 tan t ; t ; dx 2. ; tan t 2 2 2 cos t 2 dx dx dt dt 1 costdt Suy ra : . x2 2 x 3 x 1 2 2 2 2 tan 2 t 1 .cos 2 t 2cost 2 1-sin 2t 1 costdt costdt . . 2 2 sint-1 sint+1 dx 1 costdt costdt 1 sin t 1 Khi đó : x 2x 3 2 2 2 sint-1 sint+1 2 2 ln sin t 1 C (*) x 1 sin 2 t 1 2 x 1 sin 2 t 2 Từ : tan t tan 2 t . Ta tìm được sint , thay vào (*) ta 2 1 sin t 2 2 x 2x 3 2 tính được I . x2 dx c. I . x2 1 Vì điều kiện : x 1 , nên ta xét hai trường hợp : Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 1 -
- Khóa học Toán 12 – Thầy Lê Bá Trần Phương Chuyền đề 03. Nguyên hàm – Tích phân Với x>1 1 2 cos 2tdt Đặt x ; t 0; dx . sin 2t 4 sin 2 2t x 2 dx 1 2 cos 2tdt 2dt 2 sin 2 t cos 2t dt Do đó : 3 sin 2t 2 x2 1 1 sin 2t 8sin 3 t cos3 t sin 2 2t. 1 sin 2 2t 1 1 1 2 1 = cot t. 2 tan t. . dt 4 sin t cos t tan t cos 2t 2 Vậy : 1 2 1 1 1 I I 4 cot t.d (cot t ) tan t.d (tan t ) tan t .d (tan t ) cot 2 t tan 2 t 2 ln tan t C 4 2 2 1 1 x x 2 1 ln x x 2 1 C 2 2 Với x0 cos 2t cost;sint=tant.cost= x 2 2 1 x2 Bài 2: Tính tích phân bất định sau Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 2 -
- Khóa học Toán 12 – Thầy Lê Bá Trần Phương Chuyền đề 03. Nguyên hàm – Tích phân x 3dx a. I x 2 2 3x 2 dx 8 b. 1 x x 1 2x dx d. I sin 3 x cosx dx 53 2 2 c. cosx.sin 3 x cos 2 x e. I dx f. I dx 1 sin 2 x sin 8 x dx dx g. I a 0 h. I x2 a x 1 x 2 Giải a. I x 2 2 3x 2 dx 8 dt 6 xdx 2t 8 1 8 9 Đặt : t 2 3x 2 2 t x 2 2 3x 2 t 2t t . 2 8 x 3 3 3 2 1 Vậy : I x 2 2 3x 2 dx 2 t 8 dt t 9 dt t 9 t10 C 2 3x 2 2 3x 2 C 1 2 1 8 9 10 3 27 30 27 30 x 3dx b. 1 x x 2 dx 1 t 2tdt 2 1 2t 2 3 x 1 t 2 Đặt : t= 1 x 2 3t 4 t 6 dt . dx 2tdt 1 x t x 3 dx 2 4t 2 6t 4 2t 6 dt 2t t 3 t 5 t 7 C 4 6 2 Vậy : 1 x 3 5 7 4 6 2 2 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x C 2 3 3 5 7 x 1 2x dx 53 2 2 c. 1 t3 Đặt : t = 3 1 2 x t 1 2 x x 2 3 2 2 2 3 2 xdx t 2 dt 2 1 t3 2 3 2 3 7 4 Do đó : x 5 3 1 2 x 2 dx .t t dt t t dt 2 2 4 8 31 1 x 1 2 x dx 8 t t 4 dt t 8 t 5 5t 6 8t 3 t 2 C 53 2 2 3 7 3 Vậy : 88 5 320 = 3 320 5 1 2 x 2 2 8 1 2 x 2 3 1 2 x C 2 2 d. I sin 3 x cosx dx Đặt : t = cosx t 2 cosx 2tdt=-sinxdx . Do đó : sin3 x cosx dx 1 cos2 x cosx sinxdx= t 4 1 t 2tdt 2 t 6 t 2 dt . Vậy : I sin 3 x cosx dx 2 t 6 t 2 dt t 7 t 3 C cos3 x cosx cosx cosx +C 2 2 2 1 7 3 7 2 cosx.sin 3 x e. I dx 1 sin 2 x Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 3 -
- Khóa học Toán 12 – Thầy Lê Bá Trần Phương Chuyền đề 03. Nguyên hàm – Tích phân sin 2 x t 1 Đặt : t 1 sin x 2 2sin x cos xdx dt cosx.sin 3 x 1 sin 2 x.2sin x.cosx.dx 1 t 1 dt 1 1 Suy ra : dx 1 dt . 1 sin 2 x 2 1 sin 2 x 2 t 2 t cosx.sin 3 x 1 1 dx 1 dt t ln t C 1 sin 2 x ln 1 sin 2 x C 1 1 Vậy : I 1 sin x 2 2 t 2 2 cos 2 x f. I dx sin 8 x cos 2 x cos x cos x sin x 1 sin x 1 sin x sin x 2 2 2 2 2 22 Vì : sin 8 x sin 8 x sin 8 x 1 dt sin 2 x dx Đặt : t = cot x 1 1 cot 2 x 1 t 2 sin 2 x cos 2 x 1 1 dx cot 2 x 6 dx cot 2 x 1 cot 2 x . 2 dx t 2 1 t 2 dt 2 2 Suy ra : sin x sin x 8 sin x cos 2 x 1 1 Vậy : I 8 dx t 2 2t 4 t 6 dt t 3 t 5 t 7 C . Thay : t = cotx vào . 2 sin x 3 5 7 dx g. I a 0 x2 a Đặt : t x x a dt 1 2 x dx x x 2 a dx tdx dt dx x2 a x2 a x2 a t x2 a dx dt Vậy : I ln t C ln x x 2 a C x2 a t dx h. I x 1 x 2 xét hai trường hợp : x 1 0 Với : x 1. Đặt : t x 1 x 2 x 2 0 1 1 1 1 tdx 2dt dx Suy ra : dt dx 2 x 1 x2 2 x 1 x 2 t x 1 x 2 dx dt Vậy : I 2 2ln t C 2ln x 1 x 2 C x 1 x 2 t x 1 0 Với : x 2. Đặt t = x 1 x 2 x 2 0 1 1 1 1 tdx 2dt dx Suy ra : dt dx 2 x 1 x 2 2 x 1 x 2 t x 1 x 2 Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 4 -
- Khóa học Toán 12 – Thầy Lê Bá Trần Phương Chuyền đề 03. Nguyên hàm – Tích phân dx dt Vậy : I 2 2ln t C 2ln x 1 x 2 C x 1 x 2 t Bài 3: Tính các tích phân bất định sau: a. I x.ln x x 2 1 dx x2 1 Viết lại : I ln x x 2 1 . xdx x2 1 . 1 x u ln x x 2 1 du x2 1 dx Đặt : dv xdx x x2 1 x2 1 x2 1 v x 2 1 Khi đó : I u.dv x2 1ln x x 2 1 dx x 2 1ln x x 2 1 x C ln cosx b. I dx cos 2 x dx Ta viết lại : I ln cosx . cos 2 x s inx u ln cosx du t anx I u.dv t anx.ln cosx tan 2 xdx . cosx Đặt : dx dv v= dx cos 2 x cos 2 x t anx 1 Khi đó : I t anx.ln cosx 1 dx t anx.ln cosx t anx-x+C cos x 2 x sin 2 c. xdx 1 cos2x 1 1 1 2 1 Ta có : I x dx xdx x cos 2 xdx x J 1 2 2 2 4 2 Tính : J x cos 2 xdx du dx u x x 1 x 1 Đặt : 1 J sin 2 x sin 2 xdx sin 2 x cos2x+C dv cos2xdx v sin 2 x 2 2 2 4 2 1 2 1 x 1 1 1 Thay vào (1) : I x sin 2 x cos2x x 2 x sin 2 x cos2x C 4 22 4 4 2 d. I x3 x2 2 x 3 sinxdx Theo nhận xét trên , ta sử dụng phương pháp hệ số bất định Ta có : I x3 x2 2 x 3 sinxdx a1 x3 b1 x 2 c1x d1 cosx+ a2 x3 b2 x 2 c2 x d 2 sinx (1) Lấy đạo hàm hai vế của (1) x3 x2 2 x 3 sinx= a 2 x3 3a1 b2 x2 2b1 c2 x c1 d2 cosx Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 5 -
- Khóa học Toán 12 – Thầy Lê Bá Trần Phương Chuyền đề 03. Nguyên hàm – Tích phân - a1 x3 3a2 b1 x2 2b2 c1 x c2 d1 sinx 2 a2 0 a2 1 a1 1; a2 0 3a b 0 3a b 1 b 1; b 3 2 1 1 Đồng nhất thức ta được : 1 2 2 2b1 c2 0 2b2 c1 2 c1 4; c2 2 c1 d 2 0 c2 d1 3 d1 1; d 2 4 Khi đó : I x3 x2 4 x 1 cosx+ 3x 2 2 x 4 sinx+C . * Có nhận xét gì khi giải bằng cách lấy tích phân từng phần ba lần ( Do đây là đa thức bậc ba ). Đặt : u x3 x 2 2 x 3 du 3x 2 x 2 dx 2 I cosx x3 x 2 2 x 3 3x 2 2 x 2 cosxdx (1) dv s inxdx v cosx Tính :J= 3x2 2 x 2 cosxdx du1 6 x 2 dx u 3x 2 2 x 2 Đặt : 1 J s inx 3x 2 2 x 2 6 x 2 s inxdx 2 dv1 cosxdx v1 s inx Tính : K= 6 x 2 sinxdx u 6 x 2 du 6dx Đặt : 2 2 K cosx 6x-2 6 cosxdx= cosx 6x-2 6sin x dv2 s inxdx v2 cosx Thay các kết quả tìm được lần lượt vào (2) và (1) ta tính được I J= sinx 3x2 2 x 2 cosx 6x-2 6sin x sinx 3x2 2 x 4 6 x 2 cosx I= cosx x3 x 2 2 x 3 s inx 3x 2 2 x 4 6 x 2 cosx I x3 x2 4 x 1 cosx+ 3x 2 2 x 4 sinx+C - Như vậy vấn đề đặt ra là : Em nào thấy cách nào dễ hiểu và không bị nhầm lẫn , thì chọn cách đó , không nhất thiết là dài hay ngắn , quan trọng nhất là kết quả phải chính xác . e. I e2 x sin 2 xdx 1 cos2x 1 2x 1 2x 1 2x 1 Ta có : I e 2 x sin 2 xdx e 2 x dx e dx e cos2xdx e J 1 2 2 2 4 2 Tính tích phân J= e2 x cos2xdx . du 2sin 2 xdx u cos2x 1 1 Đặt : 1 2x J e 2 x cos2x+ e 2 x sin 2 xdx e 2 x cos2x+K 2 v 2 e 2x dv=e dx 2 2 Tính tích phân K= e2 x sin 2 xdx . du1 2cos 2 xdx u1 sin 2 x 1 1 Đặt : 1 2x K e2 x sin 2 x e2 x cos2xdx e2 x sin 2 x J 3 dv1 e dx v1 e 2x 2 2 2 Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 6 -
- Khóa học Toán 12 – Thầy Lê Bá Trần Phương Chuyền đề 03. Nguyên hàm – Tích phân 1 2x J K 2 e cos2x 1 Từ (2) và (3) ta có hệ : J e 2 x sin 2 x cos2x J K 1 e2 x sin 2x 4 2 1 2x 1 1 2x 1 1 Thay vào (1) ta được : I= e . e sin 2 x cos2x e 2 x 1 sin 2 x cos2x C 4 2 4 4 2 f. I xe3x dx du dx u x 1 1 1 1 Đặt : 1 3 x I xe3 x e3 x dx xe3 x e3 x C dv e dx v e 3x 3 3 3 9 3 g. I x2e2x dx u x 2 du 2 xdx 1 2 2x 1 2 2x Đặt : 1 2 x I x e x.e dx x e J 2x 1 dv e dx v e 2x 2 2 2 xe 2x Tính tích phân J= dx . du1 dx u1 x 1 2x 1 2x 1 2x 1 2x Đặt : 1 2 x J xe e dx xe e dv1 e dx v1 e 2x 2 2 2 4 2 1 Thay vào (1) ta được : I= x 2 e 2 x xe 2 x e 2 x C e 2 x 2 x 2 2 x 1 C 1 1 1 2 2 4 4 * Chú ý : Qua hai ví dụ trên ta thấy số lần lấy tích phân từng phần bằng với số bậc của đa thức P(x). Nghĩa là : số bậc của P(x) càng cao thì số lần lấy tích phân từng phần càng nhiều . h. I x2 2 x ln xdx dx u ln x du x Đặt : dv x 2 2 x dx v 1 x 3 x 2 3 Suy ra : 1 1 dx 1 1 I x3 x 2 ln x x 3 x 2 x 3 x 2 ln x x 2 dx xdx 3 3 x 3 3 1 1 1 I x3 x 2 ln x x 3 x 2 C 3 9 2 Giáo viên: Lê Bá Trần Phƣơng Nguồn: Hocmai.vn Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 7 -
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Toán 12: Các phương pháp tính tích phân-P2 (Đáp án Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương
0 p | 243 | 81
-
Toán 12: Các phương pháp tính tích phân-P1 (Đáp án Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương
0 p | 222 | 65
-
Toán 12: Các phương pháp tính tích phân-P3 (Đáp án Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương
0 p | 148 | 49
-
Toán 12: Các phương pháp tính nguyên hàm-P2 (Đáp án Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương
0 p | 137 | 27
-
Toán 12: Các phương pháp tính nguyên hàm-P1 (Đáp án Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương
3 p | 128 | 26
-
Toán 12: Các phương pháp tính tích phân-P1 (Tài liệu bài giảng) - GV. Lê Bá Trần Phương
0 p | 83 | 10
-
Toán 12: Các phương pháp tính nguyên hàm-P1 (Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương
1 p | 102 | 9
-
Toán 12: Các phương pháp tính nguyên hàm-P1 (Tài liệu bài giảng) - GV. Lê Bá Trần Phương
1 p | 97 | 9
-
Toán 12: Các phương pháp tính tích phân-P3 (Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương
0 p | 111 | 8
-
Toán 12: Các phương pháp tính tích phân-P1 (Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương
3 p | 98 | 8
-
Toán 12: Các phương pháp tính nguyên hàm-P3 (Tài liệu bài giảng) - GV. Lê Bá Trần Phương
0 p | 72 | 8
-
Toán 12: Các phương pháp tính nguyên hàm-P2 (Tài liệu bài giảng) - GV. Lê Bá Trần Phương
1 p | 79 | 8
-
Toán 12: Các phương pháp tính tích phân-P2 (Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương
0 p | 94 | 6
-
Toán 12: Các phương pháp tính tích phân-P2 (Tài liệu bài giảng) - GV. Lê Bá Trần Phương
0 p | 77 | 6
-
Toán 12: Các phương pháp tính nguyên hàm-P3 (Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương
0 p | 69 | 5
-
Toán 12: Các phương pháp tính nguyên hàm-P2 (Bài tập tự luyện) - GV. Lê Bá Trần Phương
0 p | 84 | 5
-
Toán 12: Các phương pháp tính tích phân-P3 (Tài liệu bài giảng) - GV. Lê Bá Trần Phương
0 p | 76 | 5
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn