Tóm tắt luận án Tiến sĩ chuyên ngành Hồ Chí Minh học: Vận dụng phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc hiện nay

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ MINH THÙY VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP NGOẠI GIAO HỒ CHÍ MINH TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC HIỆN NAY TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ CHUYÊN NGÀNH: HỒ CHÍ MINH HỌC Mã số: 62 31 02 04 HÀ NỘI - 2017 Luận án được hoàn thành tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Người hướng dẫn khoa học : 1. PGS.TS. Trần Minh Trưởng 2. PGS.TS. Doãn Thị Chín Phản biện 1: …………………………………..…….. ………………………………………… Phản biện 2: ……………………………………….. ……………………………………….. Phản biện 3: ……………………………………….. ……………………………………….. Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện họp tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Vào hồi……giờ……ngày……tháng…….năm 2017 Có thể tìm hiểu luận án tại: Thư viện Quốc gia và Thư viện Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong tư tưởng Hồ Chí Minh có hệ thống phương pháp ngoại giao hết sức sáng tạo, độc đáo, bền vững góp phần quan trọng vào những thắng lợi của nền ngoại giao hiện đại của Việt Nam trong hơn tám thập niên qua. Có thể khẳng định rằng, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, hoạt động ngoại giao ngày càng lớn mạnh cùng với những bước đường cách mạng của cả dân tộc, đóng góp xứng đáng vào những thắng lợi của đất nước. Cùng với sự phát triển của đất nước, ngoại giao Việt Nam cũng đã không ngừng lớn mạnh, trưởng thành, trở thành một nhân tố quan trọng góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp, phấn đấu vì mục tiêu xây dựng nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Kế thừa và phát huy những truyền thống cũng như thành tựu trên lĩnh vực ngoại giao nhằm xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng Cộng sản Việt Nam đã vận dụng phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh để xây dựng đường lối và chỉ đạo thực hiện hoạt động ngoại giao nhằm tạo môi trường hòa bình, ổn định và điều kiện quốc tế thuận lợi để phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội… Trong tình hình mới, công tác nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh nói chung và phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh nói riêng vẫn được coi là một trong những nhiệm vụ quan trọng của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tuy nhiên, kết quả của việc vận dụng phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh còn một số tồn tại nhất định, đòi hỏi tiếp tục vận dụng tốt hơn trong bối cảnh mới. Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, Việt Nam bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế, với hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, tình hình quốc tế có nhiều biến động. Ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, trong những năm gần đây, vấn đề tranh chấp chủ quyền trên biển Đông giữa các quốc gia trong khu vực nói chung và Trung Quốc đối với Việt Nam nói riêng diễn biến rất phức tạp, cùng với đó, các thế lực thù địch vẫn không từ bỏ âm mưu chiến lược “diễn biến hoà bình” hòng làm mất ổn định chính trị, lật đổ chính quyền...Trước tình hình trên, vấn đề đặt ra hết sức quan trọng là bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc và ngoại giao đã và đang là một mặt trận quan trọng hàng đầu. Vì vậy, việc nghiên cứu, vận dụng sáng tạo phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh, có ý nghĩa cả về mặt khoa học và thực tiễn, là cơ sở để Đảng ta huy động các nguồn lực từ bên ngoài kết hợp với nguồn lực nội sinh của dân tộc tạo 2 ra sức mạnh tổng hợp trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa giai đoạn hiện nay. Với những lý do đó, tác giả lựa chọn đề tài: “Vận dụng phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay” làm luận án tiến sĩ của mình. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục đích Trên cơ sở những nội dung cơ bản của phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh để tiếp tục vận dụng vào xây dựng đường lối đối ngoại của Đảng Cộng sản Việt Nam trong giai đoạn hiện nay đáp ứng được yêu cầu mới của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 2.2. Nhiệm vụ - Luận giải các khái niệm cơ bản của đề tài. - Nghiên cứu làm rõ nội dung phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh. - Nghiên cứu sự vận dụng sáng tạo phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh của Đảng Cộng sản Việt Nam trong việc hoạch định đường lối, chính sách đối ngoại trong 30 năm đổi mới (1986 - 2016). - Đánh giá về những thành tựu và kinh nghiệm trong việc chỉ đạo thực hiện đường lối chính sách ngoại giao của Đảng Cộng sản Việt Nam trong thời kỳ đổi mới. - Trên cơ sở phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh phân tích xu hướng, diễn biến của thế giới và khu vực trong bối cảnh hiện nay, đánh giá những thành công và những vấn đề nảy sinh trong quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam. - Đề xuất giải pháp tiếp tục vận dụng sáng tạo phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh trong xây dựng và thực hiện đường lối chính sách và chỉ đạo hoạt động ngoại giao để giải quyết những vấn đề đặt ra trong quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam giai đoạn hiện nay. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh; vận dụng phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam giai đoạn hiện nay. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Luận án tập trung nghiên cứu một số phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh. Đồng thời, nghiên cứu sự vận dụng của Đảng ta trong tiến trình cách mạng Việt Nam, đặc biệt trong thời kỳ đổi mới. 3 - Về thời gian: Toàn bộ quá trình hình thành và phát triển phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh từ 1945-1969; sự vận dụng của Đảng ta trong quá trình cách mạng, đặc biệt là thời kỳ đổi mới từ năm 1986 đến nay. 4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tác giả vận dụng các phương pháp chung, các phương pháp liên ngành và chuyên ngành sau: Kết hợp phương pháp logic với phương pháp lịch sử; và các phương pháp khác như: Phân tích, tổng hợp; thống kê, định lượng, định tính, so sánh, văn bản học, phân tích hành vi, phỏng vấn,... 5. Đóng góp mới của Luận án - Luận án làm rõ hơn hệ thống nội dung phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh và sự vận dụng của Đảng về phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh trong việc tiến hành các hoạt động ngoại giao nhằm thực hiện nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn hiện nay. - Đề xuất giải pháp tiếp tục vận dụng phương pháp ngoại giao Hồ Chí Minh để giải quyết những vấn đề nảy sinh trong quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam giai đoạn hiện nay. 6. Ýnghĩa thực tiễn của Luận án - Làm tài liệu tham khảo cho các cơ sở nghiên cứu khoa học, các trường đào tạo bậc đại học và sau đại học trong nhóm ngành khoa học chính trị, khoa học xã hội và nhân văn. - Ứng dụng giảng dạy chuyên đề cho đối tượng đại học và sau đại học chuyên ngành Hồ Chí Minh học của Khoa Tư tưởng Hồ Chí Minh, Học viện Báo chí và Tuyên truyền. 7. Kết cấu của Luận án Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục công trình nghiên cứu của tác giả đã công bố liên quan đến luận án và danh mục tài liệu tham khảo, luận án được kết cấu thành 4 chương, 9 tiết.