Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Luật học: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra theo pháp luật Việt Nam hiện nay

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận án "Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra theo pháp luật Việt Nam hiện nay" nhằm phân tích và đánh giá thự trạng vi phạm pháp luật về thủy sản, XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản và tổ chức bộ máy của lực lượng thanh tra; pháp luật hiện hành về XPVPHC trong lĩnh vực thuỷ sản của lự lượng thanh tra; thực tiễn về XPVPHC trong lĩnh vực thuỷ sản của lực lượng thanh tra. Đồng thời chỉ rõ những nguyên nhân của những hạn chế và bất cập đó.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Luật học: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra theo pháp luật Việt Nam hiện nay

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI KHÚC NGỌC TUẤN XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC THỦY SẢN CỦA LỰC LƯỢNG THANH TRA THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN NAY Ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính Mã số: 9.38.01.02 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC HÀ NỘI - 2025
Công trình được hoàn thành tại: Học viện Khoa học xã hội, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam Người hướng dẫn ho họ : 1. PGS.TS.Bùi Nguyên Khánh 2. PGS.TS.Nguyễn Thị Việt Hương Phản biện 1: PGS.TS. Vũ Công Giao Phản biện 2: PGS.TS. Nguyễn Thị Báo Phản biện 3: PGS.TS. Trương Hồ Hải Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện họp tại: Vào hồi…..giờ……phút, ngày ……….tháng ………….năm 2025 Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: - Thư viện Quốc gia Việt Nam - Thư viện Học viện khoa học Xã hội
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Ngành thủy sản ủ Việt N m ó v i trò qu n trọng đối với sự phát triển inh tế, tạo r nguồn thu nhập lớn từ xuất hẩu, đồng thời ung ấp thự phẩm ho nhu ầu trong nướ . Việt N m là một trong những quố gi xuất hẩu thủy sản hàng đầu thế giới, với im ngạ h xuất hẩu hàng năm đạt hàng tỷ USD. Sự phát triển ủ ngành thủy sản hông hỉ m ng lại lợi í h inh tế mà òn góp phần giải quyết việ làm ho hàng triệu l o động, đặ biệt là tại á vùng ven biển và đồng bằng sông Cửu Long. Tuy nhiên, bên ạnh những lợi í h inh tế, ngành thủy sản ũng đối mặt với nhiều vấn đề nghiêm trọng như h i thá quá mứ , sử dụng phương tiện và ông nghệ h i thá hông phù hợp, gây r á tá động tiêu ự đến môi trường biển và suy giảm nguồn lợi thủy sản. Đây là những thá h thứ lớn đối với sự phát triển bền vững ủ ngành, đòi hỏi sự n thiệp ịp thời và hiệu quả từ á ơ qu n quản lý nhà nướ , trong đó ó v i trò qu n trọng ủ lự lượng th nh tr huyên ngành thủy sản. Thự trạng vi phạm trong lĩnh vự thủy sản ở Việt N m hiện n y đ ng diễn r phứ tạp và ó xu hướng gi tăng ả về số lượng lẫn mứ độ nghiêm trọng. Cá hành vi vi phạm phổ biến b o gồm h i thá thủy sản trái phép, vi phạm về bảo vệ nguồn lợi thủy sản, vi phạm quy định về môi trường, sử dụng ông ụ h i thá ấm và vi phạm á quy định về nuôi trồng thủy sản. Những hành vi này hông hỉ gây tổn hại trự tiếp đến nguồn lợi thủy sản mà òn làm suy giảm hất lượng môi trường biển, ảnh hưởng đến sinh ế ủ ộng đồng ngư dân và gây mất ân bằng hệ sinh thái. Đặ biệt, trong bối ảnh hội nhập quố tế, Việt N m đ ng phải đối mặt với những yêu ầu hắt he về bảo vệ môi trường và nguồn lợi thủy sản từ á thị trường xuất hẩu lớn như EU, Ho Kỳ và Nhật Bản. Những yêu ầu này hông hỉ ảnh hưởng đến hoạt động xuất hẩu mà òn tá động trự tiếp đến uy tín và hình ảnh ủ ngành thủy sản Việt N m trên trường quố tế. Do đó, việ tăng ường xử phạt vi phạm hành hính trong lĩnh vự thủy sản là một yêu ầu ấp thiết để đảm bảo sự tuân thủ pháp luật, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và đáp ứng á tiêu huẩn quố tế. Lự lượng th nh tr thủy sản ó v i trò qu n trọng trong việ giám sát, iểm tr và xử lý á hành vi vi phạm trong lĩnh vự này. Th nh tr thủy sản hông hỉ thự hiện á hoạt động iểm tr thường xuyên, đột xuất mà òn ó nhiệm vụ tuyên truyền, hướng dẫn ngư dân và á do nh nghiệp thủy sản thự hiện đúng á quy định pháp luật. Việ xử phạt vi phạm hành hính trong lĩnh vự thủy sản là một ông ụ hữu hiệu để đảm bảo sự tuân thủ pháp luật, ngăn hặn á hành vi vi phạm và bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Tuy nhiên, trong thự tế, việ xử phạt vi phạm hành hính trong lĩnh vự thủy sản vẫn òn nhiều hạn hế. Công tá th nh tr , iểm tr hư đượ thự hiện thường xuyên và ó hiệu quả, lự lượng th nh tr òn thiếu về số lượng và năng lự huyên môn. Ngoài r , mứ xử phạt hiện n y òn hư đủ mạnh để răn đe, ngăn hặn á hành vi vi phạm, dẫn đến tình trạng tái phạm, vi phạm éo dài và ngày àng nghiêm trọng. 1
Việ xử phạt vi phạm hành hính trong lĩnh vự thủy sản hiện đ ng đối mặt với nhiều thá h thứ , từ ông tá quản lý, tổ hứ thự hiện đến việ đảm bảo tính hiệu quả và răn đe ủ á biện pháp xử phạt. Một trong những thá h thứ lớn nhất là sự phứ tạp và đ dạng ủ á hành vi vi phạm, ùng với sự hó hăn trong việ giám sát và iểm tr tại á vùng biển x bờ. Ngoài r , tình trạng thiếu hụt nhân lự , tr ng thiết bị và phương tiện ỹ thuật ủ lự lượng th nh tr ũng là một rào ản lớn trong việ thự hiện nhiệm vụ. Để nâng o hiệu quả xử phạt vi phạm hành hính trong lĩnh vự thủy sản, ần thiết phải ó những giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Trướ hết, ần tăng ường ông tá tuyên truyền, giáo dụ pháp luật ho ngư dân và á do nh nghiệp thủy sản, nâng o nhận thứ và ý thứ hấp hành pháp luật. Bên ạnh đó, ần đẩy mạnh ông tá th nh tr , iểm tr , tăng ường sự phối hợp giữ á ơ qu n hứ năng và á đị phương trong việ giám sát, iểm tr và xử lý vi phạm. Đồng thời, ần nâng o năng lự ho lự lượng th nh tr thủy sản, ả về số lượng và hất lượng. Việ đào tạo, bồi dưỡng iến thứ huyên môn, nghiệp vụ ho án bộ th nh tr là rất ần thiết để đảm bảo họ ó đủ hả năng và trình độ thự hiện nhiệm vụ. Ngoài r , ần đầu tư tr ng thiết bị, phương tiện ỹ thuật hiện đại để hỗ trợ ông tá th nh tr , iểm tr đượ thự hiện hiệu quả hơn. Mứ xử phạt vi phạm hành hính ũng ần đượ xem xét điều hỉnh theo hướng tăng nặng để đảm bảo tính răn đe và ngăn ngừ á hành vi vi phạm. Việ áp dụng á biện pháp xử phạt bổ sung, như tướ quyền sử dụng giấy phép, đình hỉ hoạt động hoặ buộ hắ phụ hậu quả ũng ần đượ thự hiện nghiêm tú và đồng bộ. Cuối ùng, ần phải hoàn thiện hệ thống pháp luật liên qu n đến xử phạt vi phạm hành hính trong lĩnh vự thủy sản, đảm bảo tính đồng bộ, rõ ràng và hả thi. Việ b n hành á quy định pháp luật ần đượ thự hiện một á h ịp thời và phù hợp với tình hình thự tế, đảm bảo hả năng áp dụng o và hiệu quả trong quản lý. Với những lý do trên, việ nghiên ứu đề tài "Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra theo pháp luật Việt Nam hiện nay" m ng tính ấp thiết o, đáp ứng nhu ầu thự tiễn trong bối ảnh ngành thủy sản Việt N m đ ng đối mặt với nhiều thá h thứ về quản lý, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và phát triển bền vững. Việ nghiên ứu và đề xuất á giải pháp nâng o hiệu quả xử phạt vi phạm hành hính trong lĩnh vự này hông hỉ góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, duy trì trật tự và ỷ ương pháp luật mà òn đảm bảo sự phát triển bền vững ủ ngành thủy sản, đáp ứng yêu ầu hội nhập quố tế và nâng o vị thế ủ Việt N m trên trường quố tế. 2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài 2.1. Mục đích nghiên cứu Trên ơ sở nghiên cứu lý luận, đánh giá thực trạng, luận án xây dựng luận cứ khoa học cho việ đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra ở Việt Nam hiện nay. 2
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Một là, đánh giá tổng qu n tình hình nghiên ứu trong nướ và một số nướ trên thế giới ó liên qu n đến đề tài luận án, đánh giá những giá trị của các công trình nghiên cứu đó và xá định những vấn đề luận án cần tiếp tục nghiên cứu. Hai là, phân tích làm rõ những vấn đề về mặt lý luận về VPHC; XPVPHC, ụ thể: xây dựng hái niệm, làm rõ đặ điểm, v i trò ủ XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr ; nhận diện hủ thể, nguyên tắ , nội dung, biện pháp, trình tự, thủ tụ XPVPHC và á yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr . Ba là, phân tí h và đánh giá thự trạng vi phạm pháp luật về thủy sản, XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản và tổ hứ bộ máy ủ lự lượng th nh tr ; pháp luật hiện hành về XPVPHC trong lĩnh vực thuỷ sản của lự lượng thanh tra; thực tiễn về XPVPHC trong lĩnh vực thuỷ sản của lự lượng thanh tra. Đồng thời chỉ rõ những nguyên nhân của những hạn chế và bất cập đó. Bốn là, nêu và phân tích á qu n điểm, đồng thời đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả XPVPHC trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra ở Việt Nam hiện nay. 3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận án gồm: Cá qu n điểm khoa học liên quan đến nhận thức lý luận về XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản; Hệ thống các quy định pháp luật về XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản; Thực tiễn VPHC và XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ở Việt Nam; Kinh nghiệm XPVPHC ở trong lĩnh vự thủy sản ở một số quốc gia trên thế giới và tham khảo một số hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính về thủy sản ủ lự lượng th nh tr rong một số năm gần đây. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Phạm vi nội dung: Luận án tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn XPVPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra chuyên ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn. Mặc dù thẩm quyền XPVPHC trong lĩnh vực thủy sản thuộc về nhiều chủ thể há nh u như: Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp; lự lượng công an nhân dân, lực lượng Bộ đội biên phòng, Cảnh sát biển, lự lượng Hải Quan, Quản lý thị trường…; nhưng trên thực tế hoạt động này mang tính chất huyên ngành, huyên sâu trướ đây do lự lượng thanh tra thủy sản, hiện nay là lự lượng thanh tra chuyên ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện, á đơn vị khác mang tính chất tham gia phối hợp. Vì vậy Luận án chỉ tập trung nghiên cứu, đánh giá hoạt động XPVPHC của lự lượng Thanh tra ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, do hó hăn ông tác thu thập số liệu, nên trong luận án vẫn sử dụng chung số liệu XPVPHC của lực lượng kiểm ngư hoặc dùng chung số liệu XPVPHC của lự lượng Thanh tra Bộ Nông 3
nghiệp và Phát triển nông thôn và của lự lượng Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, thành phố trực thuộ Trung ương. Phạm vi không gian: Luận án tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn XPVPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra thanh tra chuyên ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn ở Việt Nam. Phạm vi thời gian: Luận án giới hạn phạm vi nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực trạng liên qu n đến XPVPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra chuyên ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn từ năm 2015 (với mốc từ khi Nghị định số 47/2015/NĐ-CP ngày 14/5/2015 của Chính phủ quy định về tổ chức và hoạt động thanh tra ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đến hết năm 2024. 4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận án 4.1. Cơ sở lý luận Luận án tập trung nghiên ứu trên ơ sở lý luận ủ hủ nghĩ Má -Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh để xem xét và phân tí h á vấn đề. Bên ạnh đó, luận án òn nghiên ứu á họ thuyết Nhà nướ pháp quyền, Lý thuyết về quyền on người, Lý thuyết về quản trị tốt... á qu n điểm ủ Đảng Cộng sản Việt N m về phát triển inh tế thị trường định hướng xã hội hủ nghĩ , về pháp triển bền vững, xây dựng nhà nướ pháp quyền; về hiến lượ xây dựng và hoàn thiện pháp luật, thự hiện pháp luật để nghiên ứu. 4.2. Phương pháp nghiên cứu Luận án sử dụng á phương pháp nghiên ứu cụ thể sau: - Phương pháp phân tí h tài liệu: theo phương pháp này, nhóm nghiên ứu sẽ tiến hành thu thập, tổng hợp và phân tí h á ông trình nghiên ứu trướ đó ó liên qu n đến xử phạt vi phạm hành hính trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr theo pháp luật ở Việt N m và trên thế giới để tìm r những đóng góp và hạn hế ủ á nghiên ứu. Từ đó, nhóm nghiên ứu sẽ đư r á âu hỏi nghiên ứu để làm ơ sở xây dựng á th ng đo và hung nghiên ứu lý thuyết về xử phạt vi phạm hành hính trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr theo pháp luật ở Việt N m. - Phương pháp phỏng vấn huyên gi và phỏng vấn sâu á nhà quản lý: phương pháp này đượ nhóm nghiên ứu thự hiện nhằm tìm r á điểm mới qu n điểm, ý iến đóng góp về á điều iện, phương thứ , nội dung, tiêu hí và á giải pháp… để đư r á qu n điểm và đề xuất giải pháp nâng o hiệu quả xử phạt vi phạm hành hính trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr ở Việt N m. 5. Những đóng góp mới về khoa học của luận án Thứ nhất, luận án là ông trình nghiên ứu huyên sâu đầu tiên ó tính hệ thống, toàn diện về XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr ở Việt N m hiện n y. Điểm mới và ũng là đóng góp ho họ qu n trọng ủ luận án hính là xây dựng hái niệm XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr đồng thời hỉ r á đặ điểm, v i trò, ũng như nguyên tắ ủ XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr . 4
Thứ hai, trên ơ sở tiếp ận vấn đề nghiên ứu dưới gó độ ho họ Luật hành hính đối với những vấn đề đượ đặt r trong phần âu hỏi nghiên ứu và giả thiết nghiên ứu, luận án đã đư ra qu n điểm á nhân về hái niệm XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr , đồng thời đã hỉ r á đặ điểm và vai trò ủ XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr ; phân tí h nguyên tắ , nội dung, hủ thể, biện pháp, trình tự, thủ tụ và á yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr . Thứ ba, trên ơ sở phân tí h một á h toàn diện về thự trạng pháp luật về XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr ũng như thự trạng hoạt động XPVPHC ủ lự lượng th nh tr trong lĩnh vự này. Luận án đã mô tả khái quát bứ tr nh tổng thể và đư r nhận định, đánh giá về thự trạng XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr ở Việt N m. Đồng thời, hỉ r một số hạn hế, bất ập về XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr hiện n y ũng như những nguyên nhân ủ á hạn hế, bất ập đó. Thứ tư, luận án đề xuất hệ thống đồng bộ á giải pháp nhằm nâng o hiệu quả XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr trong thời gi n tới, trong đó trọng tâm là giải pháp hoàn thiện pháp luật và đảm bảo tính hợp lý về mặt tổ hứ ủ lự lượng thanh tra trong XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản, xem đó là yếu tố m ng tính hất tiền đề đảm bảo nâng cao hiệu quả XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr ở Việt N m. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án 6.1. Ý nghĩa lý luận Kết quả nghiên cứu của luận án đã góp phần giải quyết một số vấn đề lý luận đang đặt ra đối với XPVPHC nói chung, trong đó cụ thể hoá và tiếp cận sâu những vấn đề lý luận về XPVPHC trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Những nghiên ứu về thự trạng XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr và á đề xuất nhằm hoàn thiện pháp luật về XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr là những đóng góp ho ông tá hoàn thiện pháp luật. Kết quả nghiên ứu về thự trạng XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng thanh tra và những giải pháp nhằm đảm bảo góp phần nâng o hiệu lự , hiệu quả ủa công tác XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng th nh tr trong thự tiễn. Qua ết quả nghiên ứu ủ luận án sẽ góp phần từng bướ nâng o nhận thứ ủ á ơ qu n, tổ hứ và á nhân về XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản ủ lự lượng thanh tra ở Việt N m, từ đó từng bướ hiện thự hoá những giải pháp đượ đề xuất trong luận án. Với ý nghĩ về mặt lý luận và ý nghĩ về mặt thự tiễn như trên, luận án ó thể sử dụng làm tài liệu th m hảo ho á ơ qu n quản lý nhà nướ , á tổ hứ và cá nhân trong việ hỉ đạo và XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản; là tài liệu th m hảo hi sử đổi, bổ sung những hính sá h, pháp luật về XPVPHC trong lĩnh vự thủy 5
sản. Luận án ũng ó thể làm tài liệu th m hảo ho ông tá nghiên ứu và giảng dạy tại á ơ sở đào tạo về pháp luật XPVPHC, nghiệp vụ th nh tr huyên ngành thủy sản và những đề tài nghiên ứu ó liên qu n XPVPHC trong lĩnh vự thủy sản, nhất là đào tạo ử nhân luật huyên ngành th nh tr tại Họ viện Hành hính Quố gi , đào tạo nghiệp vụ th nh tr tại Trường Cán bộ th nh tr , Th nh tr Chính phủ. Đồng thời, là nguồn tài liệu phục vụ nghiên cứu, tập huấn…trực tiếp phục vụ cho các cán bộ, công chức trong việc thực thi nhiệm vụ, công vụ giải quyết thủ tục hành chính về thủy sản và thanh tra chuyên ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn trong XPVPHC trong lĩnh vực thủy sản. 7. Kết cấu của luận án Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, luận án được kết cấu thành bốn hương như s u: Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu về đề tài luận án Chương 2: Những vấn đề lý luận về xử phạt vi phạm hành hính trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra Chương 3: Thực tiễn xử phạt vi phạm hành hính trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra theo pháp luật Việt Nam Chương 4: Qu n điểm và giải pháp nâng cao hiệu quả xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra ở Việt Nam hiện nay Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 1.1. Tình hình nghiên cứu 1.1.1. Tình hình nghiên cứu những vấn đề lý luận về xử phạt vi phạt hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra Liên qu n đến khái niệm, đặ điểm xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra, có thể tiếp cận đến những tài liệu liên qu n đến lĩnh vực VPHC, xử phạt VPHC, hoạt động th nh tr để qu đó sẽ có những cái nhìn chi tiết đến xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra, cụ thể: Đề tài ho họ ấp bộ: “Xử lý hành vi VPHC trong các lĩnh vực quản lý Nhà nước của Thanh tra Chính phủ” do TS. Nguyễn Quố Văn, Viện trưởng Viện Chiến lượ và Kho họ Th nh tr , Th nh tr Chính phủ thự hiện năm 2021 [93]. Đề tài khoa học cấp bộ “Cơ chế bảo đảm thi hành Luật xử lý VPHC” do Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính, Bộ Tư pháp thực hiện năm 2008, được tác giả Đoàn Văn Hường, Luận án Tiến sĩ Luật học [57] Đề tài cấp ơ sở “Hoạt động thanh tra chuyên ngành của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành” của tác giả Nguyễn Thị Hải Yến thực hiện năm 2012 [96]. 6
Đề tài khoa học cấp bộ “Tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành - Những vấn đề lý luận và thực tiễn” của tác giả Nguyễn Tuấn Khanh thực hiện năm 2014. [97]. Cuốn sách “Một số vấn đề về phạt hành chính” (1986). Nxb Pháp Lý, Hà Nội, của tác giả Phạm Dũng và Hoàng S o [56]. Cuốn sách "Thực hiện pháp luật - những vấn đề lý luận và thực tiễn" ủ Nguyễn Văn Mạnh. Cuốn sá h “Thực hiện và áp dụng pháp luật ở Việt Nam” ủ tá giả Nguyễn Minh Đo n Giáo trình về “Luật hành chính Việt Nam” của các nhóm tác giả Đại học Luật Hà Nội - Nhà xuất bản Công an nhân dân năm 2019; GS.TS Phạm Hồng Thái và TS Nguyễn Thị Minh Hà đồng chủ biên, nhà xuất bản Đại học Quố gi năm 2017 [90]; Giáo trình Luật Hành chính Việt Nam của PGS.TS Nguyễn Cửu Việt, nhà xuất bản Chính trị Quố gi năm 2013 [91] Luận án “Hoạt động xử phạt VPHC của lực lượng Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội” ủ tá giả Nguyễn Duy Hiệu với huyên ngành Quản lý nhà nướ về An ninh trật tự; luận án “Xử lý VPHC trong lĩnh vực bảo vệ môi trường ở Việt Nam hiện nay” ủ tá giả Lê Thị Hằng với huyên ngành Luật Hiến pháp và Luật Hành hính, Trường Đại họ Luật Hà Nội; luận án “Công tác phát hiện, xử lý VPHC trong lĩnh vực giao thông đường thủy nội địa góp phần đảm bảo trật tư, an toàn giao thông của lực lượng Cảnh sát đường thủy khu vực miền Tây Nam Bộ” ủ tá giả Đinh Văn Nơi Luận văn thạ sĩ Quản lý công (2016) với đề tài “Quản lý nhà nước đối với khai thác hải sản tại huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định” ủa tác giả Bùi Thanh Lâm, Học viện Hành chính Quốc gia [94] Luận văn thạ sĩ ủa tác giả Bùi Tiến Đạt, “Pháp luật về xử phạt VPHC: Lý luận và thực tiễn”, [42] được bảo vệ thành công tại Khoa Luật (n y là Trường Đại học Luật), Đại học Quốc gia Hà Nội. Liên qu n đến nguyên tắc, nội dung và biện pháp xử phạt VPHC tác giả tiếp cận đến những tài liệu có liên qu n đến luận án, cụ thể: Các nhóm bài viết về nguyên tắc gồm “Nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính theo pháp luật hiện hành” của tác giả Bùi Thị Đào và Hoàng Thị L n Phương; Bài viết “Nguyên tắc xác định thẩm quyền xử phạt VPHC” của ThS. Trần Thị Hiền đăng trên Tạp chí Luật học số đặc san về xử lý VPHC năm 2003 Luận văn thạ sĩ Quản lý kinh tế (2018), với đề tài “Quản lý nhà nước ngành thủy sản trên địa bàn huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam” của tác giả Nguyễn Thị Đông Anh Đại học Kinh tế - Đại họ Đà Nẵng [95] Đề tài cấp ơ sở “Hoạt động thanh tra chuyên ngành của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành” của tác giả Nguyễn Thị Hải Yến thực hiện năm 2012 [96]. Cá ông trình nướ ngoài ó liên qu n đến nguyên tắc về xử phạt VPHC có cuốn sách “German Administrative Law in Common Law Perspective” (Luật Hành chính củ Đức theo triển vọng của Luật chung) cuốn sá h này, M hendr P. Singh đã trình bày 7
đầy đủ những nét ơ bản của Luật Hành hính Đứ , trong đó ó b o gồm nguyên tắc chung về xử phạt VPHC. Luận án tiến sĩ Luật họ “Western Administrative Law in Northeast Asia: A Comparativist’s History” (Luật hành chính phương tây ở Đông bắc Á: Lịch sử phát triển so sánh) củ John K.M. Ohnesorge, trường Luật Harvard, 2002. Liên qu n đến các yếu tố tá động đến hiệu quả xử phạt VPHC của lự lượng thanh tra, tác giả đã tiếp cận các nghiên cứu sau: Đề tài khoa học cấp bộ “Cơ chế bảo đảm thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính” do Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính, Bộ Tư pháp thực hiện năm 2010. Sách chuyên khảo“Luật hành chính một số nước trên thế giới”, Bộ Tư pháp - Viện Khoa học pháp lý, Bản dịch của Phạm Văn Lợi và Hoàng Thị Ngân, Nxb. tư pháp, Hà Nội, 2004. Bài viết “Các nhân tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của công chức ngành thanh tra tỉnh Trà Vinh” của nhóm tác giả Diệp Th nh Tùng, Dương Ngọc Vân Kh nh, Trương Th nh Ho . Luận văn thạ sĩ ủa tác giả Nguyễn Vũ Tường Phong với đề tài “Các yếu tố ảnh hưởng đến tạo động lực làm việc của cán bộ công chức thanh tra tỉnh Khánh Hòa” mặ dù đề tài không thuộc chuyên ngành Luật Hiến pháp - 1.1.2. Tình hình nghiên cứu thực trạng về xử phạt vi phạt hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra Thực trạng xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra ở Việt Nam hiện nay mới chỉ dừng lại ở những công trình nghiên cứu khoa học có tính liên quan. Tác giả Hoàng Minh Khôi đăng số 24 (448) - T12/2021 trên Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp đã trình bày Cũng liên qu n đến á quy định về XPVPHC có bài viết “Đảm bảo tính thống nhất trong á văn bản pháp luật quy định về xử phạt VPHC” ủa tác giả Phan Trung Hiền*, Huỳnh Tuấn Kiệt**, Huỳnh Tuấn Kiệt*** đăng ở số 10 (410) - T5/2020 trên Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp Ngoài ra còn có bài viết “Thẩm quyền ưỡng chế thi hành quyết định xử phạt VPHC” ủa tác giả Nguyễn Nhật Kh nh đăng ở số 4 (404) - T2/2020 của Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp ũng đã hái quát về thẩm quyền ưỡng chế thi hành quyết định xử phạt VPHC; Nhóm các công trình là luận án, luận văn ó giá trị tham khảo ở những khía cạnh ó liên qu n đến luận án, cụ thể là: Luận án Tiến sĩ Luật họ “Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường ở Việt Nam hiện nay” [98], được tác giả Lê Thị Hằng phân tích, đánh giá thực trạng pháp luật về xử lý VPHC trong lĩnh vực bảo vệ môi trường; Luận án tiến sĩ Luật học của tác giả Đoàn Văn Hường [80] ũng đã th m khảo những nguồn tài liệu ó liên qu n đến Luận án như đề tài khoa học cấp Bộ “Cơ chế bảo đảm thi hành Luật xử lý vi phạm hành chính” do Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính, Bộ Tư pháp thực hiện năm 2008. 8
Luận án Tiến sĩ Kinh tế Nông nghiệp (2020), Đại học Lâm Nghiệp với đề tài luận án“Phát triển bền vững nuôi trồng thuỷ sản vùng hồ thuỷ điện Hoà Bình” của tác giả Lưu Thị Thảo [81]. Luận văn thạ sĩ Luật kinh tế của tác giả Khúc Ngọc Tuấn, với đề tài “Tăng cường năng lực việc chấp hành pháp luật của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội trong nuôi trồng, khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản” [99], Luận văn thạ sĩ ho học ngành Luật và chính sách hàng hải “Current situation and solutions in Vietnam's national legislation on fisheries subsidies to prevent illegal, unreported and unregulated (IUU) fishing” (Thực trạng và giải pháp trong luật pháp quốc gia của Việt Nam về trợ cấp nghề cá nhằm ngăn hặn đánh bắt bất hợp pháp, hông báo áo và hông theo quy định (IUU)), ủ Nguyễn Tiến Hoàng thự hiện năm 2021 tại Đại họ M ritime thế giới, M lmö, Thụy Điển [144]. Nhóm các công trình là các bài viết “Hệ thống chế tài xử phạt VPHC-những bất cập, hạn chế và phương hướng hoàn thiện” củ PGS.TS. Bùi Xuân Đứ đăng trên Tạp chí Luật học số 5/2009; “ Bàn về vấn đề thời hiệu, thời hạn trong xử phạt VPHC” của ThS.Nguyễn Văn Qu ng, Tạp chí Luật học số 6/2001; “Những điểm mới về thời hiệu, thời hạn trong xử lý vi phạm hành chính” của ThS.Nguyễn Thị Thủy, Tạp chí Luật học số đặc san về xử lý VPHC năm 2003; “Thủ tục xử phạt vi phạm hành chính” của Ths.Bùi Thị Đào, Tạp chí Luật học số đặc san về xử lý VPHC năm 2003 Nhóm các bài viết liên qu n đến lự lượng th nh tr như: "Một số bất cập trong pháp luật thanh tra chuyên ngành nông nghiệp", tác giả Nguyễn Văn Tiến, Tạp hí điện tử Thanh tra củ ơ qu n Th nh tr Chính phủ, tháng 02/2019 [60] Nhóm các bài viết liên qu n đến lĩnh vực thủy sản được tác giả tổng hợp tình hình nghiên cứu từ tài liệu nghiên cứu nước ngoài bao gồm các bài viết “A Trade- Based Analysis of the Economic Impact of Non-Compliance with Illegal, Unreported and Unregulated Fishing: The Case of Vietnam” Bài viết “Implementation of the Sino-Vietnamese Fishery Agreement: Mainly Chinese Perspective” (Thực hiện Hiệp định Ngư nghiệp Trung - Việt: chủ yếu là quan điểm của Trung Quốc), Y o Hu ng1, Mingming Hu ng2, Trường Luật, Đại họ Tôn Trung Sơn, Quảng Châu, Trung Quố . Đượ tá giả đánh giá thự trạng về ông dân và tàu thuyền ủ Trung Quố và Việt N m đã hoạt động đánh bắt á ở Vịnh Beibu ( òn gọi là VịnhTon in, h y Vịnh Beibu) trong một lị h sử lâu đời. Bài viết “Vietnam Maritime Law Enforcement Nguyen Thi Lan Anh Associate Professor, Institute for South China Sea Studies, Diplomatic Academy of Vietnam Mai Ngan Ha Institute for South China Sea Studies, Diplomatic Academy of Vietnam” (Thực thi pháp luật hàng hải Việt Nam, Nguyễn Thị L n Anh, Phó Giáo sư, Viện Nghiên cứu Biển Đông, Học viện Ngoại giao Việt Nam, Mai Ngân Hà, Viện Nghiên cứu Biển Đông, Học viện Ngoại giao Việt Nam) [141]. Bài viết “Vietnam’s Territorial Use Rights for Fisheries: How do they perform against Ostrom’s institutional design principles” (Quyền sử dụng lãnh thổ đối với nghề cá của Việt Nam Bài viết “Combating illegal, unreported and unregulated (IUU) fishing and Removing Yellow card from European Commisson (EC): Vietnam’s determined 9
actions. Asian Fisheries Science 35(1): 13-25. Phuong, T.V., Pomeroy, R.B. 2022. https://doi.org/10.33997/j.afs.2022.35.1.002”. Bài viết “Poland’s experience on administrative sanction”, Prof Grzegorz Lewocki, Workshop agenda to get feedback on regulations on administrative sanctions in bill on handling of administrative violations, 10/2011. 1.1.3. Tình hình nghiên cứu, đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra Nhóm các bài viết đăng trên á tạp hí ó liên qu n đến giải pháp nâng cao hiệu quả xử phạt VPHC tác giả sử dụng để tham khảo cho các giải pháp liên qu n đến luận án gồm một số bài viết: “Một số góp ý hoàn thiện Luật Xử lý vi phạm hành chính” của Trần Quốc Huy, Tạp chí Nghiên cứu lập pháp số 24/2018, tr. 48- 52; “Điều kiện bảo đảm cho công tác thi hành pháp luật về xử lý VPHC” của Nguyễn Hoàng Việt, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật số huyên đề 5/2015, tr. 27 - 32; “Bàn về vấn đề vi phạm hành chính nhiều lần và thực hiện nhiều hành vi VPHC” của tác giả Nguyễn Hoàng Việt, Đào Thùy Linh, Tạp chí Nghề Luật số 4/2019, tr. 61-66; “Sự chồng chéo giữa biện pháp khắc phục hậu quả với các hình thức xử phạt trong pháp luật về xử phạt VPHC” của tác giả C o Vũ Minh trên Tạp hí nhà nước và pháp luật số 10/2018, tr. 38 - 47…Các công trình này nghiên cứu những vấn đề chung về xử lý VPHC ở á gó độ, các khía cạnh há nh u…Bài viết “Một số góp ý hoàn thiện Luật Xử lý vi phạm hành chính” của tác giả Trần Quốc Huy nêu một số bất cập và góp ý nhằm hoàn thiện Luật xử lý VPHC qua thực tiễn thi hành, như: hoàn thiện quy định về mức phạt tiền cụ thể đối với hành vi VPHC… Bài viết “Điều kiện bảo đảm cho công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính” của Nguyễn Hoàng Việt; “Một số bất cập và hướng hoàn thiện pháp luật xử lý vi phạm hành chính” của tác giả Nguyễn Minh Đức và Trịnh Thị Thùy Dung, tạp chí nghiên cứu lập pháp số 5/2009; “Pháp lệnh xử lý VPHC: một số vấn đề cần khắc phục” củ Trương Khánh Hoàn, tạp chí Quản lý nhà nước số 3/2000, “Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính - thực trạng quy định, thực tiễn áp dụng và hướng hoàn thiện” của TS.Trần Minh Hương, Tạp chí Luật học số 8/2008; “Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính và những bất cập trong quy định pháp luật hiện hành” của ThS.Nguyễn Ngọc Bích, Tạp chí Luật học số 8/2007 những công trình này đượ phân tí h, đánh giá tình hình bảo đảm á điều kiện cho việc thi hành pháp luật về xử lý VPHC kể từ thời điểm Luật Xử lý VPHC có hiệu lự , đánh giá những mặt đạt được, những mặt còn hạn chế, chỉ ra nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế, trên ơ sở đó đư r đề xuất, kiến nghị. Báo cáo “Hoàn thiện các biện pháp xử lý hành chính khác trong Luật xử lý vi phạm hành chính” - do Dự án tăng ường tiếp cận quyền và bảo vệ công lý tại Việt Nam thực hiện năm 2011 và Báo áo “Đánh giá về các biện pháp xử lý hành chính khác và khuyến nghị hoàn thiện trong Luật xử lý vi phạm hành chính” Luận văn thạ sĩ Quản lý kinh tế (2015), với đề tài “Nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra trong lĩnh vực chuyên ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn ở Việt Nam” của Nguyễn Văn Tốn, Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội [100]. Đề tài khoa học cấp bộ “Tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành - Những vấn đề lý luận và thực tiễn” của tác giả Nguyễn Tuấn Khanh thực hiện năm 2014 [97] 10
Luận án Tiến sĩ Luật họ “Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường ở Việt Nam hiện nay” [98] của tác giả Lê Thị Hằng đã phân tí h, đánh giá về mặt lý luận tại. Nhóm những công trình là luận văn thạ sĩ ó nghiên cứu đến lĩnh vực thủy sản gắn liền với từng đị phương, ụ thể luận văn huyên ngành Quản lý công với đề tài “Quản lý nhà nước đối với khai thác hải sản tại huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định” của Bùi Thanh Lâm, Học viện Hành chính Quố gi [52] đã dành nhiều thời gi n để trình bày nội dung, đánh giá thực trạng và đư r những giải pháp để nâng cao hiệu quả của công tác quản lý nhà nướ đối với khai thác hải sản tại huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định; luận văn thạ sĩ huyên ngành Quản lý kinh tế với đề tài “Quản lý nhà nước ngành thủy sản trên địa bàn huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam” của Nguyễn Thị Đông Anh, Trường Đại học Kinh tế - Đại họ Đà Nẵng [95] Luận văn “Pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính: Lý luận và thực tiễn” của tác giả Bùi Tiến Đạt ũng đã nghiên ứu và đư r được những nhận định về xử phạt VPHC đồng thời đánh giá thực tiễn trong pháp luật về xử phạt VPHC để từ đó ó những giải pháp hoàn thiện hơn về pháp luật xử phạt VPHC nói chung. 1.2. Đánh giá tổng quan tình hình nghiên cứu về xử phạt vi phạt hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra 1.2.1. Những kết quả các công trình nghiên cứu đã đạt được Thứ nhất, một số công trình nghiên cứu đã hủ yếu phân tí h, đánh giá thực trạng ngành thuỷ sản, nuôi trồng thuỷ sản ở trong nướ và nước ngoài, một số công trình nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về lĩnh vực thuỷ sản, thực trạng lực lượng thanh tra chuyên ngành, có một số công trình có sự thống nhất chung giữa quản lý hành hính nhà nước và xử phạt VPHC, phân tích xử phạt VPHC… Thứ hai, các công trình nghiên cứu liên qu n đến đề tài Luận án ở Việt Nam phần nào đã làm rõ ở mứ độ nhất định về bản chất pháp lý, đặ điểm, những biểu hiện của xử phạt VPHC và thực trạng hoạt động xử phạt VPHC, mô hình hoạt động của lự lượng thanh tra chuyên ngành, rút ra các bài học kinh nghiệm để từ đó iến nghị các giải pháp đảm bảo hiệu quả hoạt động xử phạt VPHC. Thứ ba, các công trình nghiên cứu liên qu n đến đề tài Luận án đều có sự thống nhất rằng thực trạng pháp luật về thuỷ sản, pháp luật về xử phạt VPHC trong lĩnh vực thuỷ sản của lự lượng thanh tra ở nướ t đ ng ó nhiều bất cập về cả mặt thể chế, thiết chế, tổ chức bộ máy, tổ chức thực hiện... Thứ tư, một số công trình nghiên cứu ũng đã ó sự thống nhất hi đư r một số giải pháp nhằm đổi mới, hoàn thiện pháp luật về xử phạt VPHC nói hung, trong lĩnh vực thuỷ sản nói riêng, tuy nhiên một số công trình chỉ tập trung phân tí h, đánh giá về mặt lý luận và thực tiễn tại một số địa bàn, phạm vi hẹp. 1.2.2. Những vấn đề liên quan đến đề tài luận án cần được tiếp tục nghiên cứu, phát triển Thứ nhất, về lý luận, cần tiếp tục nghiên cứu, phát triển: các vấn đề lý luận về xử phạt VPHC trong lĩnh vực thuỷ sản của lự lượng thanh tra 11
Thứ hai, về thực tiễn, cần tập trung làm rõ: thực trạng về xử phạt VPHC trong lĩnh vực thuỷ sản của lự lượng thanh tra, những kết quả và những hạn chế về xử phạt VPHC trong lĩnh vực thuỷ sản của lự lượng thanh tra hiện nay ở Việt Nam; 1.2.3. Những vấn đề thuộc nội dung nghiên cứu của luận án Thứ nhất, các công trình nghiên cứu hư đư r một khái niệm đầy đủ về VPHC, xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng th nh tr , đặc biệt hư tiếp cận xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản trên ơ sở nội hàm của thuật ngữ này. Thứ hai, á ông trình tuy ó đư r đặ điểm củ VPHC trong lĩnh vực thủy sản, đặ điểm của xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản nhưng lại đồng nhất đặ điểm xử phạt VPHC với đặ điểm xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản, hư ó công trình nào phân tích rạch ròi sự khác biệt của xử phạt VPHC với xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra. Thứ ba, các công trình mặc dù có liệt kê các hình thức xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản, trong đó tập trung vào các hình thức phạt chính, bổ sung, khắc phục hậu quả nhưng hầu như hư ó ông trình nào luận giải đầy đủ tính chất của từng hình thức xử phạt VPHC, đặc biệt hư ó ông trình nào bàn về hình thứ ngăn hặn hành chính, bảo đảm thi hành quyết định xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản trong trường hợp đối tượng VPHC cố tình hoặ hông ó điều kiện nộp phạt bằng tiền và hình thứ ưỡng chế thi hành quyết định xử phạt VPHC trong lĩnh vự này, đây khoảng trống của luận án cần tiếp tục nghiên cứu. Thứ tư, thẩm quyền của xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản đượ đề cập nhưng hư làm sáng tỏ thẩm quyền xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra nói chúng và thanh tra nông nghiệp và phát triển nông thôn nói riêng. Thứ năm, đ số các công trình nghiên cứu về thực trạng pháp luật xử phạt VPHC về thủy sản và thực tiễn xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản mới chỉ dừng lại ở mứ độ nêu r mà hư ó sự luận giải sâu sắc. Thứ sáu, hư ó nhiều công trình nghiên cứu pháp luật của một số quốc gia trên thế giới về xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản một cách bài bàn, từ đó so sánh với Việt Nam giúp chúng ta nhìn nhận khách quan toàn diện và khoa họ để hoàn thiện khung pháp lý xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra ở Việt Nam trong thời gian tới. Luận án sẽ nghiên cứu tham khảo á ông trình nước ngoài về vấn đề này, rút ra kinh nghiệp áp dụng đối với Việt Nam. Thứ bảy, qua các công trình nghiên cứu được tác gỉa tổng quan cho thấy hư có công trình nghiên cứu nào đư r được hệ thống các giải pháp m ng tính đồng bộ, toàn diện về hoàn thiện pháp luật và và nâng cao hiệu quả hoạt động xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra. 1.3. Giả thuyết nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu 1.3.1. Giả thuyết nghiên cứu Trên ơ sở nghiên cứu các vấn đề lý luận, pháp lý và thực tiễn xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng th nh tr , để trả lời cho các câu hỏi nghiên cứu, tác giả xá định luận án cần phải chứng minh đúng đắn của một số giả thiết nghiên cứu s u đây: 12
- Bản chất của xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra là quá trình áp dụng các hình thức xử phạt đối với cá nhân, tổ chứ VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra, bắt đầu từ khi phát hiện ra hành vi VPHC và kết thúc khắc phục xong hậu quả VPHC trong lĩnh vực thủy sản. - Có 4 bộ phận tạo thành xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra bao gồm: Cơ sở của xử phạt VPHC; chủ thể có thẩm quyền xử phạt VPHC là lự lượng thanh tra; hình thức và thủ tục xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra. - Xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng th nh tr ó v i trò đối với hoạt động quản lý hành hính nhà nướ trong lĩnh vực thủy sản; - Xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra chịu sự tác động của chất lượng hệ thống pháp luật, trình tự, ý thức pháp luật về thủy sản; mứ độ hoàn thiện của bộ máy và ơ hế phối hợp trong quản lý nhà nước và xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản; chất lượng nhân sự của lự lượng thanh tra có thẩm quyền xử phạt VPHC, điều kiện ơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện kỹ thuật. - Pháp luật hiện hành về xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra vẫn còn những bất cập, thiếu sót về hành vi VPHC, thẩm quyền, hình thức, thủ tục xử phạt VPHC. - Giải pháp nâng cao hiệu quả xử phạt VPHC là hoàn thiện á quy định pháp luật theo hướng bổ sung thêm á hành vi VPHC trong lĩnh vực thủy sản; tăng thêm thẩm quyền cho chủ thể trực tiếp xử phạt vi phạm nói chung và của lự lượng thanh tr nói riêng; tăng mức phạt tiền đối với những hành vi VPHC có mụ đí h inh tế làm hủy hoại nguồn lợi thủy sản; bổ sung thêm hình thức xử lý đối với đối tượng VPHC không có khả năng hoặc cố tình không thực hiện quyết định xử phạt VPHC đã có hiệu lực; hoàn thiện quy định về thủ tục xử phạt VPHC; nâng o năng lực xử phạt VPHC ho đội ngũ lự lượng thanh tra có thẩm quyền xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản. 1.3.2. Câu hỏi nghiên cứu Câu hỏi 1: Bản chất của xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra và các bộ phận hợp thành xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng th nh tr được hiểu như thế nào? Câu hỏi 2: Vai trò và các yếu tố ảnh hưởng đến xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra thể hiện ra sao? Câu hỏi 3: Đánh giá như thế nào về thực trạng pháp luật xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra và thực trạng hoạt động xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra ở Việt Nam? Câu hỏi 4: Những giải pháp như thế nào để hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lự lượng thanh tra ở Việt Nam? Kết luận chương 1 13
Chương 2 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC THỦY SẢN CỦA LỰC LƯỢNG THANH TRA 2.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra 2.1.1 Khái niệm xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra 2.1.1.1. Khái niệm xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản - Khái niệm vi phạm hành chính. Vi phạm hành chính là hành vi do cá nhân, tổ chức thực hiện với lỗi cố ý hoặc vô ý, vi phạm quy định của pháp luật về quản lý nhà nước mà không phải là tội phạm và theo quy định của pháp luật phải bị xử lý vi phạm hành chính. - Khái niệm xử phạt vi phạm hành chính. Xử phạt vi phạm hành chính là một loại hoạt động cưỡng chế hành chính cụ thể mang tính quyền lực nhà nước phát sinh khi có ví phạm hành chính; biểu hiện ở việc áp dụng các chế tài hành chính mang tính chất trừng phạt do các chủ thể, có thẩm quyền nhân danh Nhà nước thực hiện theo quy định của pháp luật. - Khái niệm xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuỷ sản là một trong các hoạt động áp dụng pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính quan trọng, được thực hiện ở hoạt động quản lý nhà nước đối với lĩnh vực thuỷ sản, từ trung ương đến địa phương. 2.1.1.2. Khái niệm lực lượng thanh tra và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra. Thứ nhất, thanh tra là hoạt động mang tính chuyên trách: Thứ hai, thanh tra là hoạt động mang tính quyền lực nhà nước, luôn gắn liền với quá trình quản lý hành chính nhà nước: Thứ ba, Thanh tra là hoạt động được tiến hành một cách độc lập: Thứ tư, Thanh tra được tiến hành theo thủ tục hành chính. 2.1.2. Đặc điểm của xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra 2.1.2.1. Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra là một loại hoạt động áp dụng pháp luật 2.1.2.2. Chủ thể thực hiện xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra rất đa dạng, được quy định cụ thể trong văn bản quy phạm pháp luật 2.1.2.3. Hoạt động xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra đòi hỏi trách nhiệm cao của các chủ thể trong lĩnh vực thủy sản 2.1.2.4. Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra đòi hỏi sự phối hợp của nhiều bộ ngành, địa phương, sự tham gia của tổ chức xã hội và nhân dân 2.1.2.5. Cơ sở pháp lý của xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra gồm nhiều văn bản quy phạm pháp luật hợp thành, trong đó trọng 14
tâm là các văn bản quy phạm pháp luật về thủy sản, thanh tra và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản 2.1.2.6. Căn cứ xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản là các văn bản quy phạm pháp luật do nhiều cơ quan ban hành. 2.1.3. Vai trò của xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra 2.1.3.1. Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra góp phần phát triển kinh tế - xã hội 2.1.3.2. Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra góp phần thức đẩy sự phát triển ngành thủy sản ở Việt Nam theo hướng nhanh, mạnh, bền vững 2.1.3.3. Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra góp phần nâng cao ý thức pháp luật trong các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực thủy sản 2.1.3.4. Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra góp phần quan trọng vào quá trình hoàn thiện hệ thống pháp luật xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản nói riêng và hệ thống pháp luật Việt Nam nói chung 2.1.3.5. Đảm bảo giữ vững kỷ cương pháp chế trong quản lý nhà nước về lĩnh vực thủy sản. 2.1.3.6. Thúc đẩy phát triển kinh tế theo đúng chủ trương hội nhập kinh tế quốc tế của Đảng và Nhà nước. 2.1.3.7. Pháp luật xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản còn góp phần giáo dục ý thức pháp luật cho người dân, cán bộ công chức cũng như các đối tượng tham gia hoạt động thủy sản. 2.2. Chủ thể, nguyên tắc, nội dung, biện pháp, quy trình xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra 2.2.1. Chủ thể, nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra 2.2.1.1. Chủ thể xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra - Năng lực chủ thể của cơ quan nhà nước phát sinh khi cơ quan đó được thành lập và chấm dứt khi cơ quan đó bị giải thể. - Năng lực chủ thể của cán bộ, công chức phát sinh khi cá nhân được Nhà nước giao đảm nhiệm một công vụ, chức vụ nhất định trong bộ máy nhà nước và chấm dứt khi không còn đảm nhiệm công vụ, chức vụ đó. - Năng lực chủ thể của tổ chức xã hội, đơn vị kinh tế, đơn vị vũ trang, đơn vị hành chính - sự nghiệp... (gọi chung là tổ chức) phát sinh khi nhà nước quy định quyền và nghĩa vụ của tổ chức đó trong quản lí hành chính nhà nước và chấm dứt khi không còn những quy định đó hoặc tổ chức bị giải thể. - Năng lực chủ thể của cá nhân được biểu hiện trong tổng thể năng lực pháp luật hành chính và năng lực hành vi hành chính. 15
2.2.1.2. Nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra * Nguyên tắc mọi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản phải được phát hiện, ngăn chặn kịp thời và phải bị xử lý nghiêm minh, mọi hậu quả do vi phạm hành chính gây ra phải được khắc phục theo đúng quy định của pháp luật * Nguyên tắc việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản được tiến hành nhanh chóng, công khai, khách quan, đúng thẩm quyền, bảo đảm công bằng, đúng quy định của pháp luật * Nguyên tắc việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản phải căn cứ vào tính chất, mức độ, hậu quả vi phạm, đối tượng vi phạm và tình tiết giảm nhẹ, tình tiết tăng nặng. * Nguyên tắc chỉ xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản khi có hành vi vi phạm hành chính do pháp luật quy định. * Nguyên tắc người có thẩm quyền xử phạt trong lĩnh vực thủy sản có trách nhiệm chứng minh vi phạm hành chính;cá nhân, tổ chức bị xử phạt có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp chứng minh mình không vi phạm hành chính 2.2.2. Nội dung xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra 2.2.2.1. Vi phạm quy định về bảo vệ nguồn lợi thủy sản 2.2.2.2. Vi phạm quy định về giống thủy sản 2.2.2.3. vi phạm quy định về thức ăn thủy sản,sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản. 2.2.2.4. Vi phạm quy định về nuôi trồng thủy sản 2.2.2.5. Vi phạm quy định về khai thác thủy sản 2.2.2.6. vi phạm quy định về tàu cá, cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá. 2.2.2.7. Vi phạm quy định về thu gom, sơ chế,chế biến, bảo quản, vận chuyển thủy sản. 2.2.2.8. Cản trở hoạt động quản lý nhà nước về thủy sản. 2.2.3. Biện pháp xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra 2.2.3.1. Các biện pháp xử phạt VPHC trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra 2.2.4. Trình tự, thủ tục xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra 2.2.4.1. Quy trình xử phạt vi phạm hành chính trong trường hợp không lập biên bản vi phạm hành chính 16
2.2.4.2. Quy trình xử phạt vi phạm hành chính trong trường hợp lập biên bản vi phạm hành chính 17
2.3. Các yếu tố tác động đến hiệu quả xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của lực lượng thanh tra 2.3.1. Chủ trương, kế hoạch phát triển lĩnh vực thủy sản ở Việt Nam hiện nay 2.3.1.1. Quan điểm phát triển 2.3.1.2. Mục tiêu phát triển lĩnh vực thủy sản ở Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. 18