Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Kinh doanh và quản lý: Định hướng và một số giải pháp chủ yếu để phát triển dịch vụ viễn thông công ích của Tập đoàn Viễn thông Quân đội

1<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> <br /> TẬP ĐOÀN BƢU CHÍNH VIỄN THÔNG VIỆT NAM<br /> <br /> HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƢU CHÍNH VIỄN THÔNG<br /> ---------------------------------------<br /> <br /> ĐINH PHƢỢNG LOAN<br /> <br /> ĐỊNH HƯỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU ĐỂ<br /> PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ VIỄN THÔNG CÔNG ÍCH CỦA<br /> TẬP ĐOÀN VIỄN THÔNG QUÂN ĐỘI<br /> <br /> CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH<br /> MÃ SỐ:<br /> <br /> 60.34.05<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH DOANH VÀ QUẢN LÝ<br /> <br /> HÀ NỘI - 2010<br /> <br /> 2<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> Tập đoàn Viễn thông Quân đội (Viettel) là doanh nghiệp 100% vốn<br /> nhà nước, được thành lập từ năm 1995, đến nay đã trở thành một trong hai<br /> doanh nghiệp chủ đạo trong ngành Viễn thông Việt Nam. Thực hiện chính<br /> sách điều tiết viễn thông nhằm tối đa hoá lợi nhuận và tận dụng hiệu ứng<br /> mạng trong viễn thông, Chính phủ giao nhiệm vụ cung cấp dịch vụ viễn<br /> thông công ích (DVVTCI) giai đoạn 2006÷2010 cho các doanh nghiệp<br /> viễn thông (DNVT), trong đó có Viettel. Đến nay hoạt động cung cấp<br /> DVVTCI của Viettel đã đạt được một số kết quả nhất định, đóng góp phần<br /> không nhỏ vào hoạt động phổ cập dịch vụ viễn thông đến với người dân<br /> vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa, biên giới, hải đảo. Thực hiện đường lối<br /> công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước, gắn với phát triển kinh tế tri thức,<br /> hội nhập quốc tế nhằm mục tiêu xây dựng đất nước Việt Nam “dân giàu,<br /> nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh”, thì nhiệm vụ cung cấp<br /> DVVTCI tiếp tục được triển khai như Luật Viễn thông khẳng định.<br /> Để phát huy lợi thế về năng lực mạng lưới viễn thông, vừa đảm bảo<br /> mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận, vừa đảm bảo mục tiêu phục vụ xã hội, cộng<br /> đồng, các DNVT nói chung, Viettel nói riêng cần tạo ra bước phát triển<br /> mạnh mẽ, đi đầu về DVVTCI giai đoạn 2011÷2015 theo đường lối chính<br /> sách của Đảng và Nhà nước đề ra. Xuất phát từ sự cần thiết nêu trên, đề tài:<br /> “Định hướng và một số giải pháp chủ yếu để phát triển dịch vụ viễn thông<br /> công ích của Tập đoàn Viễn thông Quân đội” được lựa chọn nghiên cứu<br /> làm luận văn tốt nghiệp Thạc sỹ - chuyên ngành Quản trị Kinh doanh. Dựa<br /> trên hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về DVVTCI, cùng với việc<br /> đánh giá thực trạng cung cấp DVVTCI của Viettel giai đoạn 2006÷2010,<br /> luận văn nêu quan điểm, mục tiêu, định hướng phát triển và đề xuất một số<br /> giải pháp phát triển, duy trì DVVTCI của Viettel giai đoạn 2011÷2015. Về<br /> kết cấu ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm 3 chương:<br /> Chƣơng 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về dịch vụ viễn thông công<br /> ích. Chương 1 của Luận văn làm rõ cơ sở lý luận về DVVTCI: Khái<br /> nhiệm, nguồn gốc và bản chất của DVVTCI; đồng thời đưa ra quan điểm,<br /> đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước trong phát triển viễn thông,<br /> trong điều kiện mở cửa và hội nhập quốc tế. Nội dung chương 1 cũng đã<br /> làm rõ cơ sở thực tiễn thiết yếu của DVVT đối với đời sống xã hội, sự cần<br /> <br /> 3<br /> <br /> thiết của chính sách về DVVTCI thực hiện đường lối công nghiệp hoá,<br /> hiện đại hoá đất nước gắn với phát triển kinh tế tri thức. Chương 1 cũng đã<br /> tóm tắt được một số kinh nghiệm quốc tế về hoạt động cung cấp DVVTCI<br /> của một số nước phát triển trên thế giới và khu vực, đồng thời rút ra bài<br /> học về hoạt động cung cấp DVVTCI. Kết quả chương 1 đã hệ thống hoá cơ<br /> sở lý luận và thực tiễn về DVVTCI giai đoạn 2006÷2010.<br /> Chƣơng 2: Thực trạng cung cấp dịch vụ viễn thông công ích của<br /> Viettel giai đoạn 2006 ÷ 2010. Chương 2 của Luận văn đã nêu tổng quan<br /> về Viettel và bước phát triển của Viettel trong hoạt động cung cấp<br /> DVVTCI ở Việt Nam; khái quát thực trạng cung cấp DVVTCI của Viettel<br /> giai đoạn 2006÷2010, trong đó phân tích thành tựu kết quả đạt được,<br /> những thuận lợi, khó khăn, tồn tại và nguyên nhân; đồng thời rút ra bài học<br /> trong hoạt động cung cấp DVVTCI đối với Viettel.<br /> Chƣơng 3: Định hƣớng và một số giải pháp phát triển dịch vụ<br /> viễn thông công ích do Viettel cung cấp giai đoạn 2011÷2015. Chương 3<br /> nêu rõ quan điểm phổ cập dịch vụ viễn thông giai đoạn 2011÷2015;<br /> nguyên tắc xây dựng chương trình cung cấp DVVTCI giai đoạn<br /> 2011÷2015; mục tiêu, định hướng phát triển giai đoạn 2011÷2015. Các<br /> giải pháp phát triển DVVTCI do Viettel cung cấp bao gồm: Giải pháp về<br /> qui hoạch phát triển mạng lưới; giải pháp về thể chế quản lý; giải pháp huy<br /> động nguồn lực; giải pháp về công nghệ. Một số giải pháp của Nhà nước:<br /> Khuyến khích phát triển dịch vụ và nội dung; hợp tác quốc tế, hội nhập<br /> quốc tế. Điều kiện thực hiện các giải pháp: Nâng cao nhận thức về<br /> DVVTCI; cơ cấu tổ chức quản lý; sự nỗ lực của toàn dân. Kiến nghị, đề<br /> xuất đối với cơ quan quản lý Nhà nước; đối với Viettel.<br /> Sau đây là kết quả nghiên cứu từng chương:<br /> <br /> 4<br /> <br /> Chƣơng 1<br /> CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ DỊCH VỤ VIỄN<br /> THÔNG CÔNG ÍCH<br /> 1.1. Khái niệm, nguồn gốc và bản chất của DVVTCI<br /> 1.1.1. Khái niệm<br /> Dịch vụ công là những công việc phục vụ cộng đồng theo những nhu<br /> cầu thiết yếu, nhằm thoả mãn các yêu cầu cụ thể phát sinh trong quá trình<br /> quan hệ qua lại. Hiện nay, người ta chia dịch vụ công thành 2 loại chính là:<br /> Dịch vụ sự nghiệp công và dịch vụ công ích.<br /> Dịch vụ viễn thông công ích bao gồm: Dịch vụ viễn thông phổ cập<br /> nhằm phục vụ cộng đồng tạo điều kiện cho mọi người dân có thể sử dụng<br /> thông tin liên lạc phù hợp với điều kiện, khả năng của chính bản thân họ,<br /> gia đình họ, như điện thoại nội hạt, truy nhập Internet… Dịch vụ viễn<br /> thông bắt buộc (DVVTBB) nhằm phục vụ cộng đồng trong từng trường<br /> hợp giải quyết những vấn đề “an toàn” cho cuộc sống chung như cứu hoả,<br /> cấp cứu sinh mệnh, cấp cứu xung đột trật tự xã hội, thiên tai…<br /> 1.1.2. Nguồn gốc, bản chất kinh tế và phân loại hoạt động công ích<br /> - Nguồn gốc của hoạt động công ích: Nguồn gốc của hoạt động công<br /> ích bắt đầu từ không tự giác, xuất phát từ cái lợi riêng để tạo ra các vật<br /> dụng và điều kiện nào đó nhưng sản phẩm, dịch vụ đó lại có lợi không chỉ<br /> riêng ai, mọi người theo nhau, cùng nhau làm và cuối cùng, hoạt động tự<br /> giác của xã hội loài người có tiêu chuẩn nhất định.<br /> - Bản chất: Một là, hoạt động công ích do ý muốn chủ quan của Nhà<br /> nước, do Nhà nước quy định và hỗ trợ cho các hoạt động này nhằm thực<br /> hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội của Nhà nước. Hai là, hoạt động vì lợi<br /> ích chung của cộng đồng người dân, vì lợi ích lâu dài của quốc gia. Ba là,<br /> hoạt động công ích là phạm trù quản lý Nhà nước về kinh tế, có sự giao thoa<br /> giữa kinh tế vĩ mô và vi mô. Việc quản lý hoạt động công ích là một trong<br /> các nội dung của chính sách điều tiết của Chính phủ đặc biệt là trong điều<br /> kiện hội nhập quốc tế, và đẩy mạnh thực thi các cam kết của WTO.<br /> - Phân loại: Xét về mục tiêu và ý nghĩa xã hội mà hoạt động công ích<br /> bao gồm: Nhóm thứ nhất gồm những hoạt động trực tiếp phục vụ hoạt<br /> <br /> 5<br /> <br /> động của bộ máy nhà nước và đảm bảo quốc phòng, an ninh. Những hoạt<br /> động này do tầm quan trọng của chúng nên Nhà nước độc quyền, chọn và<br /> giao cho doanh nghiệp thực hiện. Nhóm thứ hai bao gồm việc cung cấp<br /> những sản phẩm, dịch vụ thiết yếu cho nhân dân. Những dịch vụ này được<br /> xem như là những dịch vụ phổ cập của Nhà nước.<br /> - Sự cần thiết của DVVTCI: Với cách tiếp cận xã hội học, dịch vụ<br /> viễn thông (DVVT) cần phải được phổ cập bởi vì: trong xã hội, mặc dù<br /> điện thoại đã xuất hiện từ lâu và phát triển rất nhanh, nhưng do mục tiêu lợi<br /> nhuận nên hầu hết điện thoại được phát triển ở các vùng đô thị, các vùng<br /> tập trung dân cư và các vùng kinh tế phát triển, trong khi các vùng không<br /> đem lại lợi nhuận thì bị các nhà kinh doanh bỏ qua. Nhà nước cần sử dụng<br /> công cụ của mình để điều tiết sao cho các mục tiêu kinh tế – xã hội của đất<br /> nước phải được phát triển một cách hài hoà. Nhà nước coi phổ cập dịch vụ<br /> điện thoại là trách nhiệm chung, trước hết là của các nhà cung cấp dịch vụ<br /> điện thoại. Trách nhiệm đó được thực hiện bằng cách yêu cầu các doanh<br /> nghiệp phải cung cấp dịch vụ điện thoại ở các vùng khó khăn; hoặc yêu<br /> cầu các doanh nghiệp phải đóng góp vào Quỹ phổ cập dịch vụ và Nhà<br /> nước dùng quỹ này để thuê một doanh nghiệp nào đó làm nhiệm vụ cung<br /> cấp dịch vụ phổ cập. Với cách tiếp cận kinh tế học, DVVT cần phải được<br /> phổ cập vì 2 lý do chính là hiệu ứng mạng lưới và tính chất của hàng hoá<br /> công cộng. Ở Việt Nam, việc phổ cập DVVT càng trở nên cần thiết khi<br /> thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá và việc đi tắt, đón đầu được coi là<br /> chính sách phù hợp để rút ngắn, thu hẹp khoảng cách số và đuổi kịp các<br /> nước trong khu vực và trên thế giới trong lĩnh vực viễn thông.<br /> - Vai trò của Nhà nước trong cung cấp DVVTCI: Đảm bảo các điều<br /> kiện pháp lý và duy trì các nghĩa vụ đối với xã hội nhằm đảm bảo việc<br /> cung cấp DVVTCI; đầu tư một phần hoặc toàn bộ nguồn lực tài chính để<br /> sản xuất hoặc hỗ trợ cuối cùng là cung cấp DVVTCI; đảm bảo các quan hệ<br /> tín dụng, quan hệ về xác định mức hỗ trợ cung cấp DVVTCI, nhờ đó sẽ tạo<br /> lập sự đảm bảo, ổn định trong việc cung cấp DVVTCI.<br /> 1.2. Quan điểm, đƣờng lối chính sách của Đảng và Nhà nƣớc về<br /> DVVTCI<br /> 1.2.1. Quan điểm, đƣờng lối của Đảng<br /> <br />