Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc qua thực tiễn áp dụng tại tỉnh Quảng Trị

ĐẠI HỌC HUẾ<br /> TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT<br /> <br /> NGUYỄN THỊ HƢƠNG<br /> <br /> PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC<br /> QUA THỰC TIỄN ÁP DỤNG TẠI TỈNH QUẢNG TRỊ<br /> Chuyên ngành: Luật Kinh tế<br /> Mã số: 838 01 07<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC<br /> <br /> THỪA THIÊN HUẾ, năm 2018<br /> <br /> Công trình đƣợc hoàn thành tại:<br /> Trƣờng Đại học Luật, Đại học Huế<br /> <br /> Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Đào Mộng Điệp<br /> <br /> Phản biện 1: ........................................:..........................<br /> Phản biện 2: ...................................................................<br /> <br /> Luận văn sẽ đƣợc bảo vệ trƣớc Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ họp<br /> tại: Trƣờng Đại học Luật<br /> Vào lúc...........giờ...........ngày...........tháng .......... năm...........<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> MỞ ĐẦU ................................................................................................1<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài .....................................................................1<br /> 2. Tình hình nghiên cứu đề tài ................................................................2<br /> 3. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài........................................................4<br /> 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ......................................................5<br /> 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu .................................5<br /> 6. Những đóng góp mới của đề tài .........................................................6<br /> 7. Kết cấu của luận văn...........................................................................6<br /> CHƢƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÍ LUẬN PHÁP LUẬT VỀ BẢO<br /> HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC................................................................7<br /> 1.1. Khái quát về bảo hiểm xã hội bắt buộc ...........................................7<br /> 1.1.1 Khái niệm bảo hiểm xã hội bắt buộc .............................................7<br /> 1.1.2 Đặc trƣng cơ bản của bảo hiểm xã hội bắt buộc ...........................7<br /> 1.2. Khái quát pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc ...........................7<br /> 1.2.1. Sự cần thiết điều chỉnh pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc...8<br /> 1.2.2 Nguyên tắc của pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc ................8<br /> 1.2.3 Nội dung pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc ..........................8<br /> 1.3. Các yếu tố tác động đến việc thực thi pháp luật về bảo hiểm xã hội<br /> bắt buộc ...................................................................................................8<br /> 1.3.1 Yếu tố pháp luật ............................................................................8<br /> 1.3.2 Yếu tố kinh tế xã hội .....................................................................9<br /> 1.3.3 Ý thức pháp luật của ngƣời lao động và ngƣời sử dụng lao động 9<br /> 1.3.4 Cơ quan quản lý nhà nƣớc về bảo hiểm xã hội bắt buộc ..............9<br /> KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 .......................................................................9<br /> CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM XÃ<br /> HỘI BẮT BUỘC.................................................................................10<br /> VÀ THỰC TIỄN THI HÀNH TẠI TỈNH QUẢNG TRỊ ....................10<br /> 2.1 Quy định pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc ...........................10<br /> 2.1.1 Đối tƣợng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc ............................10<br /> 2.1.2 Chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc ................................................10<br /> 2.1.2.1 Chế độ ốm đau ..........................................................................10<br /> <br /> 2.1.2.2 Chế độ thai sản ......................................................................... 10<br /> 2.1.2.3 Chế độ trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp................. 11<br /> 2.1.2.4 Chế độ hƣu trí ........................................................................... 11<br /> 2.1.2.5 Chế độ tử tuất ........................................................................... 11<br /> 2.2 Đánh giá thực trạng pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc ......... 11<br /> 2.2.1 Những kết quả đạt đƣợc .............................................................. 11<br /> 2.2.2 Những hạn chế tồn tại ................................................................. 12<br /> 2.3 Thực tiễn thực hiện pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc tại Quảng<br /> Trị.......................................................................................................... 12<br /> 2.3.1 Những kết quả đạt đƣợc .............................................................. 12<br /> 2.3.2 Những hạn chế và nguyên nhân hạn chế tồn tại ......................... 12<br /> KẾT LUẬN CHƢƠNG 2..................................................................... 14<br /> CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VÀ NÂNG CAO HIỆU<br /> QUẢ THỰC THI PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT<br /> BUỘC................................................................................................... 15<br /> 3.1 Sự cần thiết phải hoàn thiện pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc...15<br /> 3.2. Yêu cầu hoàn thiện pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc ......... 15<br /> 3.3 Giải pháp hoàn thiện pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc ........ 15<br /> 3.4 Giải pháp nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật về bảo hiểm xã hội<br /> bắt buộc ................................................................................................ 16<br /> 3.4.1 Giải pháp chung .......................................................................... 16<br /> 3.4.2 Giải pháp tại địa bàn tỉnh Quảng Trị .......................................... 16<br /> KẾT LUẬN CHƢƠNG 3..................................................................... 17<br /> KẾT LUẬN ......................................................................................... 19<br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Bảo hiểm xã hội là trụ cột trong hệ thống an sinh xã hội. Bảo hiểm xã<br /> hội có vai trò quan trọng đối với ngƣời lao động, ngƣời sử dụng lao động<br /> và Nhà nƣớc. Khi đánh giá tốc độ phát triển của một quốc gia, một trong<br /> các tiêu chí đó chính thống an sinh xã hội mà trong đó bảo hiểm xã hội<br /> giữ vai trò nòng cốt.<br /> Nhận thức đƣợc vai trò của bảo hiểm xã hội, Đảng Nhà nƣớc ta đã rất<br /> chú trọng trong việc thiết lập hành lang pháp lý điều chỉnh về bảo hiểm<br /> xã hội. Đặc biệt là bảo hiểm xã hội bắt buộc trong giai đoạn hiện nay.<br /> Nhà nƣớc đã ban hành Bộ luật Lao động và Luật bảo hiểm xã hội<br /> cũng nhƣ các văn bản pháp luật hƣớng dẫn thi hành Bộ luật Lao động về<br /> bảo hiểm xã hội và Luật bảo hiểm xã hội. Có thể nói, pháp luật về bảo<br /> hiểm xã hội nói chung và bảo hiểm xã hội bắt buộc nói riêng đã bƣớc<br /> đầu tạo lập hành lang pháp lý để bảo vệ tốt hơn quyền lợi của ngƣời lao<br /> động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, góp phần cho sự phát triển<br /> chính sách an sinh xã hội của Nhà nƣớc. Hiện nay, Nhà nƣớc ta đã có<br /> khung pháp lý cao nhất để điều chỉnh các quan hệ trong hoạt động bảo<br /> hiểm xã hội bắt buộc, tạo cơ sở mới cho việc mở rộng mạng lƣới an sinh<br /> xã hội, ngày một đáp ứng nhu cầu của ngƣời lao động nói riêng và của<br /> toàn dân nói chung. Hành lang pháp lý hiện hành đã phát huy tác dụng<br /> với vai trò điều chỉnh các quan hệ trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội bắt<br /> buộc, góp phần xây dựng hệ thống an sinh xã hội của Nhà nƣớc ta ngày<br /> một phát triển bền vững.<br /> Tuy nhiên, pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc vẫn còn những<br /> hạn chế, bất cập. Nhiều quy định chƣa đƣợc hƣớng dẫn cụ thể, vẫn còn<br /> khoảng cách giữa văn bản pháp luật và thực tiễn thực hiện. Nhiều qui<br /> định trong không phát huy tác dụng trong thực tế.<br /> Trên địa bàn cả nƣớc nói chung cũng nhƣ tại tỉnh Quảng Trị nói<br /> riêng, việc thực thi pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc còn nhiều hạn<br /> chế, vƣớng mắc và khó khăn nhất định. Tình trạng ngƣời lao động có<br /> hành vi vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc vẫn xảy ra.<br /> Doanh nghiệp vẫn xâm phạm quyền lợi của ngƣời lao động khi ngƣời<br /> lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.<br /> 1<br /> <br />