Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Xã hội học: Thực trạng lao động - việc làm của người dân sau tái định cư

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN<br /> --------- o0o ---------<br /> <br /> TRẦN ĐÔNG Y<br /> <br /> TRỰC TRẠNG LAO ĐỘNG – VIỆC LÀM<br /> CỦA NGƯỜI DÂN SAU TÁI ĐỊNH CƯ<br /> (Nghiển cứu trường hợp tại Khu kinh tế Dung Quất tỉnh Quảng Ngãi)<br /> <br /> Chuyên ngành: Xã hội học<br /> Mã số: 60.31.30<br /> <br /> Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Võ Tuấn Nhân<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ<br /> <br /> Hà Nội, 2009<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> PHẦN I: MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài..................................................................................... 1<br /> 2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn............................................................................ 2<br /> 2.1. Ý nghĩa khoa học............................................................................................ 2<br /> 2.2. Ý nghĩa thực tiễn ............................................................................................ 3<br /> <br /> 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ..................................................................... 3<br /> 3.1. Mục đích nghiên cứu ...................................................................................... 3<br /> 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3<br /> <br /> 4. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu..................................................... 4<br /> 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu ..................................................................................... 4<br /> 4.2. Khách thể nghiên cứu ..................................................................................... 4<br /> 4.3. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................ 4<br /> <br /> 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ................................................ 5<br /> 5.1. Phƣơng pháp luận ........................................................................................... 5<br /> 5.2. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................. 5<br /> <br /> 6. Giả thuyết nghiên cứu và khung lý thuyết ......................................................... 7<br /> 6.1. Giả thuyết nghiên cứu ..................................................................................... 7<br /> 6.2. Sơ đồ khung lý thuyết ..................................................................................... 8<br /> <br /> 7. Kết cấu luận văn ................................................................................................ 9<br /> PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU<br /> Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI<br /> 1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu .................................................................... 10<br /> 1.2. Một số lý thuyết, quan điểm vận dụng nghiên cứu đề tài ............................... 13<br /> 1.2.3. Các quan điểm về tái định cƣ và lao động - việc làm ................................... 18<br /> 1.3. Một số khái niệm ............................................................................................22<br /> 1.3.1. Khái niệm lao động ................................................................................... 22<br /> <br /> 1.3.2. Khái niệm việc làm ..................................................................................... 23<br /> 1.3.3. Khái niệm tái định cƣ .................................................................................. 25<br /> ơ<br /> <br /> Chƣơng 2: THỰC TRẠNG LAO ĐỘNG - VIỆC LÀM CỦA NGƢỜI DÂN<br /> SAU TÁI ĐỊNH CƢ<br /> 2.1. Quá trình hình thành và phát triển Khu kinh tế Dung Quất ......................... 28<br /> 2.1.1. Vị trí địa lý, đặc điểm tự nhiên Khu kinh tế Dung Quất .................................. 28<br /> 2.1.2. Quá trình hình thành và phát triển Khu kinh tế Dung Quất ............................. 30<br /> 2.1.3. Tình hình Kinh tế - xã hội các xã Khu kinh tế Dung Quất ............................... 36<br /> 2.1.4. Tình hình tái định cƣ tại Khu kinh tế Dung Quất ............................................ 39<br /> <br /> 2.2. Thực trạng lao động - việc làm của người dân sau tái định cư....................... 42<br /> 2.2.1. Cơ cấu tuổi của ngƣời dân tại khu tái định cƣ ................................................ 42<br /> 2.2.2. Giới tính của ngƣời dân tại khu tái định cƣ .................................................... 43<br /> 2.2.3. Trình độ học vấn của ngƣời dân tại khu tái định cƣ ........................................ 44<br /> 2.2.4. Trình độ chuyên môn của ngƣời dân tại vùng tái định cƣ ................................ 47<br /> 2.2.5. Việc làm phân theo trình độ chuyên môn ...................................................... 48<br /> 2.2.6. Việc làm phân theo tuổi .............................................................................. 50<br /> 2.2.7. Việc làm phân theo lĩnh vực ngành nghề ....................................................... 53<br /> 2.2.8. Việc làm trƣớc và sau tái định cƣ ................................................................. 54<br /> <br /> 2.3. Thực trạng đời sống kinh tế-xã hội của người dân khu tái định cư ............... 58<br /> 2.3.1. Thu nhập các hộ sau tái định cƣ.................................................................. 58<br /> 2.3.2. Phƣơng tiện, đồ dùng chủ yếu .................................................................... 60<br /> 2.3.3. Nhà ở của các hộ sau tái định cƣ ................................................................ 62<br /> 2.3.4. Sức khoẻ của các hộ dân sau tái định cƣ ..................................................... 63<br /> 2.3.5. Môi trƣờng ................................................................................................ 65<br /> <br /> 2.4. Quan điểm của người dân sau tái định cư...................................................... 69<br /> Chƣơng 3: GIẢI PHÁP VỀ LAO ĐỘNG - VIỆC LÀM NHẰM ỔN ĐỊNH<br /> ĐỜI SỐNG NGƢỜI DÂN SAU TÁI ĐỊNH CƢ TẠI KHU KINH TẾ<br /> DUNG QUẤT GIAI ĐOẠN 2010 – 2015<br /> <br /> 3.1. Tập trung đào tạo nghề để chuyển đổi việc làm cho người dân sau<br /> tái định cư ............................................................................................................. 73<br /> 3.2. Phát triển kinh tế tạo việc làm cho người lao động sau tái định cư ................ 76<br /> 3.2.1. Đẩy mạnh thực hiện các mô hình khuyến nông .............................................. 76<br /> 3.2.2. Giải pháp phát triển thủy sản ....................................................................... 78<br /> 3.2.3. Đẩy mạnh phát triển Công nghiệp – Tiểu thủ công nghiệp gắn với<br /> phát triển Thƣơng mại – dịch vụ ............................................................................ 79<br /> 3.2.4. Đẩy mạnh phát triển Thƣơng mại - dịch vụ.................................................... 81<br /> <br /> 3.3. Tăng cường công tác tư vấn, giới thiệu việc làm ............................................ 83<br /> 3.4. Xây dựng đồng bộ các chính sách, cơ chế hỗ trợ người dân sau tái<br /> định cư ................................................................................................................. 85<br /> PHẦN III: KẾT LUẬN - KHUYẾN NGHỊ<br /> 1. Kết luận............................................................................................................. 91<br /> 2. Khuyến nghị ..................................................................................................... 93<br /> <br /> PHẦN I: MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Đất nƣớc ta trãi qua hơn 20 năm đổi mới, sự chuyển đổi từ cơ chế kế<br /> hoạch tập trung quan liêu bao cấp sang cơ chế thị trƣờng định hƣớng xã hội<br /> chủ nghĩa đã và đang từng bƣớc phát triển toàn diện. Đặc biệt, từ khi Việt<br /> Nam gia nhập Tổ chức thƣơng mại thế giới (WTO); nền kinh tế ngày càng<br /> chủ động hội nhập với nền kinh tế thế giới . Đây là cơ hội cho những đối<br /> tác ở nƣớc ngoài hợp tác đầu tƣ vào Việt Nam. Để đáp ứng nhu cầu giải<br /> phớng mặt bằng cho sự phát triển các khu công nghiệp thì vấn đề di dân và<br /> tái định cƣ, đặc biệt về lao động - việc làm của ngƣời dân sau tái định cƣ là<br /> vấn đề vẫn còn bất cập.<br /> Đây là một trong những vấn đề lớn mà Đảng và Nhà nƣớc luôn quan<br /> tâm, bởi lẽ trong quá trình chủ động hội nhập với nền kinh tế quốc tế, kinh<br /> tế khu vực, có nhiều địa phƣơng đã và đang chuyển giao ruộng đất cho các<br /> khu công nghiệp, các khu kinh tế. Điều này, đã và đang tạo sự chuyển đổi<br /> về cơ cấu kinh tế, về kết cấu hạ tầng và đời sống của nhân dân ở khắp các<br /> vùng, miền trong cả nƣớc, trƣớc hết là các vùng kinh tế trọng điểm và các<br /> vùng nằm trong các khu kinh tế, khu chế xuất, khu công nghiệp... Đồng<br /> thời, với những chuyển biến tích cực đó, đã nãy sinh nhiều vấn đề phức tạp,<br /> trong đó có vấn đề di dân tái định cƣ và giải quyết việc làm sau tái định cƣ<br /> tại các khu kinh tế. Khu kinh tế Dung Quất là một trong những khu kinh tế<br /> trọng điểm của miền Trung cũng nằm trong những điều kiện chung đó.<br /> Khu kinh tế Dung Quất nằm trên địa bàn 06 xã: Bình Chánh, Bình<br /> Thạnh, Bình Đông, Bình Thuận, Bình Trị, Bình Hải và một phần diện tích<br /> đất của các xã: Bình Hòa, Bình Phƣớc, Bình Phú của huyện Bình Sơn với<br /> tổng diện tích quy hoạch 10.300ha, chiếm trên 22% diện tích toàn huyện;<br /> <br />