Vấn đề xã hội ở Việt Nam và dư luận<br />
qua các bộ sưu tập sự kiện năm 2015<br />
Phan T©n(*)<br />
Tãm t¾t: KÕt thóc mçi n¨m, c¸c h·ng truyÒn th«ng, c¸c trang m¹ng l¹i ®−a ra b×nh<br />
chän nh÷ng sù kiÖn næi bËt theo tiªu chÝ, theo c¸c gãc tiÕp cËn, thËm chÝ lµ theo c¶<br />
c¶m quan cña riªng m×nh: tõ gãc nh×n kinh tÕ, gãc nh×n x· héi, khoa häc c«ng<br />
nghÖ... Cã nh÷ng bµi viÕt l¹i lùa chän top nh÷ng c©u nãi næi bËt, nh÷ng hµnh ®éng<br />
næi bËt, nh÷ng h×nh ¶nh chÊn ®éng nhÊt... Tõ gãc ®é d− luËn x· héi, xin l¹m bµn vÒ<br />
nh÷ng vÊn ®Ò x· héi qua c¸c bé s−u tËp sù kiÖn g©y nhiÒu tranh luËn trong c«ng<br />
chóng n¨m 2015, hÇu chia sÎ víi ®éc gi¶.<br />
Tõ khãa: D− luËn, Sù kiÖn x· héi, 2015, ViÖt Nam<br />
1. Nî c«ng(*)<br />
<br />
“Tr¶ nî xong gÇn nh− kh«ng cã tiÒn<br />
®Ó lµm g× c¶” trong bé s−u tËp Nh÷ng<br />
ph¸t ng«n Ên t−îng nhÊt n¨m 2015<br />
trªn trang 24h.com (ngµy 25/12/2015),<br />
®−îc Bé tr−ëng Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−<br />
Bïi Quang Vinh nhÊn m¹nh t¹i Quèc<br />
héi, phiªn th¶o luËn ë tæ (ngµy 22/10).<br />
¤ng cho hay, ng©n s¸ch cho ®Çu t− ph¸t<br />
triÓn n¨m 2016 lµ 255.750 tû ®ång, th×<br />
riªng ng©n s¸ch ®Þa ph−¬ng trong c©n<br />
®èi lµ 131.200 tû ®ång (chiÕm h¬n 52%<br />
ng©n s¸ch do c¸c ®Þa ph−¬ng tù qu¶n<br />
lý), Trung −¬ng cßn 124.000 tû ®ång, trõ<br />
®i vèn n−íc ngoµi vµ c¸c kho¶n kh¸c chØ<br />
cßn 45.000 tû ®ång. “45.000 tû ®ång nµy<br />
kh«ng biÕt ph¶i lµm g×, ch−a nãi ®Õn<br />
ph¶i tr¶ nî. Tr¶ nî xong gÇn nh− kh«ng<br />
cã tiÒn ®Ó lµm g× c¶”.<br />
<br />
(*)<br />
<br />
TS., ViÖn Hµn l©m Khoa häc x· héi ViÖt Nam;<br />
Email: phantanxh@gmail.com.<br />
<br />
Víi th¶m tr¹ng tµi chÝnh qu¸ nguy<br />
hiÓm cho quèc gia nh− hiÖn nay, nh÷ng<br />
ph¸t ng«n kiÓu nh− T¨ng tèc tham<br />
nhòng khi “hoµng h«n nhiÖm kú” cña<br />
§¹i biÓu Quèc héi Lª Nh− TiÕn, vµ “Xin<br />
truyÒn l¹i cho Bé tr−ëng kÕ tiÕp” cña Bé<br />
tr−ëng Hoµng TuÊn Anh... kh«ng cßn lµ<br />
ph¸t ng«n g©y sèc nhÊt. Th¶m tr¹ng tµi<br />
chÝnh còng ®· ph¶n ¸nh mét c¸ch trÇn<br />
trôi thùc tÕ thêi gian gÇn ®©y, t¹i mét<br />
sè c¬ quan nhµ n−íc, chÝnh quyÒn ®Þa<br />
ph−¬ng nh− Thµnh phè Cµ Mau, B¹c<br />
Liªu,... ch¼ng nh÷ng hÕt tiÒn, kh«ng cßn<br />
tiÒn tr¶ l−¬ng, mµ cßn nî c¶ tû ®ång.<br />
VÊn ®Ò nµy ®ang thu hót sù quan t©m<br />
cña c«ng chóng c¶ n−íc.<br />
D− luËn cho r»ng: viÖc ph©n chia<br />
ng©n s¸ch vµ qu¶n lý “miÕng b¸nh ng©n<br />
s¸ch” theo kiÓu c¬ chÕ xin - cho, qu¶n lý<br />
mét c¸ch chång chÐo, kÐm hiÖu qu¶ ®·<br />
trë thµnh c¨n bÖnh trÇm kha m−ng mñ<br />
tõ l©u ®Õn nay ®· lé diÖn. Tói tiÒn quèc<br />
<br />
VÊn ®Ò x· héi ë ViÖt Nam…<br />
<br />
gia lu«n trong t×nh tr¹ng “thu cã h¹n,<br />
chi v« h¹n”. C¸c c©u hái ®−îc d− luËn<br />
®Æt ra: §Ó th©m thñng ng©n s¸ch, cã ai<br />
chÞu tr¸ch nhiÖm kh«ng, hay l¹i lçi t¹i<br />
c¬ chÕ?<br />
Bé Tµi chÝnh ®· ®Ò nghÞ ChÝnh phñ<br />
sö dông nguån dù tr÷ ngo¹i tÖ cña Ng©n<br />
hµng Nhµ n−íc lµm nguån cÊp vèn thay<br />
thÕ (th¸ng 4/2015), hay ®Ò xuÊt vay<br />
30.000 tû ®ång tõ Ng©n hµng Nhµ n−íc,<br />
tiÕp ®ã vay thªm 1 tû USD cña ng©n<br />
hµng Vietcombank, råi b¸n tr¸i phiÕu,<br />
tho¸i vèn nhµ n−íc t¹i c¸c doanh nghiÖp<br />
lín... ChÝnh phñ th× tr×nh Quèc héi ®Ò<br />
nghÞ cho phÐp ph¸t hµnh 3 tû USD tr¸i<br />
phiÕu chÝnh phñ ra thÞ tr−êng vèn quèc<br />
tÕ ®Ó ®¶o nî trong n−íc giai ®o¹n 20152016. §ã lµ mét lo¹t c¸c ®éng th¸i nguy<br />
hiÓm cña nÒn kinh tÕ.<br />
Dï c¸c nhµ l·nh ®¹o cho r»ng víi tû<br />
lÖ nî c«ng ch¹m ng−ìng 61,3% GDP vµ<br />
cã thÓ ®¹t ®Ønh 65% n¨m 2017 vÉn ch−a<br />
nguy hiÓm cho quèc gia, nh−ng theo<br />
tÝnh to¸n víi 110 tû USD tiÒn nî hiÖn<br />
nay th× mçi ng−êi ViÖt Nam ph¶i g¸nh<br />
lªn vai h¬n 1.000 USD. §iÒu ®ã khiÕn<br />
d− luËn x· héi giËt m×nh.<br />
Víi con sè nî ®ã, quyÒn lîi cña c¸c tæ<br />
chøc, c¸ nh©n (ng−êi lao ®éng) liªn quan<br />
sÏ ®−îc b¶o ®¶m nh− thÕ nµo? Cã lÏ ®ã lµ<br />
c©u hái kh«ng ai cã thÓ tr¶ lêi ®−îc.<br />
2. L·nh ®¹o trÎ<br />
<br />
N¨m 2015 lµ n¨m cña ®¹i héi ®¶ng<br />
c¸c cÊp (n¨m cña c«ng t¸c nh©n sù). Bé<br />
s−u tËp Ch©n dung nh÷ng l·nh ®¹o<br />
trÎ nhÊt n¨m 2015 (còng ë trang<br />
24h.com ngµy 24/12/2015) ®Ò cËp ®Õn<br />
«ng Lª Ph−íc Hoµi B¶o 30 tuæi, ®−îc bæ<br />
nhiÖm Gi¸m ®èc Së KÕ ho¹ch §Çu t−<br />
tØnh Qu¶ng Nam. ¤ng B¶o cßn ®−îc bÇu<br />
vµo Ban chÊp hµnh §¶ng bé tØnh nhiÖm<br />
kú 2015-2020, trë thµnh tØnh ñy viªn trÎ<br />
<br />
17<br />
nhÊt Qu¶ng Nam, vµ lµ gi¸m ®èc së trÎ<br />
nhÊt ViÖt Nam. B¸o Vietnamnet còng<br />
®−a vÊn ®Ò nµy vµo sù kiÖn Nh©n sù<br />
míi, trong top Sù kiÖn næi bËt n¨m<br />
2015 cña trang Vietnamnet vµ còng lµ<br />
sù kiÖn thuéc top 10 sù kiÖn næi bËt<br />
cña ViÖt Nam 2015 trªn trang Doanh<br />
nghiÖp ViÖt Nam.<br />
D− luËn cho r»ng, 30 tuæi lµm gi¸m<br />
®èc së kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò, vÊn ®Ò lµ<br />
ng−êi ®−îc bæ nhiÖm cã thùc sù cã tµi<br />
n¨ng hay kh«ng. Trªn thùc tÕ, thµnh<br />
tÝch theo lý lÞch c¸ nh©n cña «ng B¶o<br />
thÓ hiÖn còng ch−a ph¶i lµ mét “nh©n tè<br />
míi” trong c«ng t¸c tæ chøc c¸n bé. D−<br />
luËn ®Æt c©u hái: ViÖc bæ nhiÖm cã ®óng<br />
quy tr×nh hay kh«ng? NÕu «ng B¶o<br />
kh«ng ph¶i lµ con trai cña «ng Lª Ph−íc<br />
Thanh (BÝ th− TØnh ñy Qu¶ng Nam) mµ<br />
lµ con c¸i cña líp b×nh d©n th× cã ®−îc<br />
bæ nhiÖm nh− vËy kh«ng?<br />
§©y lµ sù kiÖn më mµn cho hµng<br />
lo¹t c¸c quyÕt ®Þnh bæ nhiÖm ®èi víi<br />
kh«ng Ýt c¸c bÝ th−, chñ tÞch tØnh, thµnh,<br />
quËn, huyÖn trong ngoµi 40 tuæi khiÕn<br />
d− luËn kh«ng khái bµn t¸n. C¸c tranh<br />
luËn vÒ hiÖn t−îng 4 C “con ch¸u c¸c cô”<br />
trong c«ng t¸c c¸n bé tõ tr−íc ®Õn nay<br />
tiÕp tôc ®−îc c«ng luËn ®Ò cËp.<br />
Trong sè nh÷ng c¸n bé l·nh ®¹o trÎ<br />
®−îc bæ nhiÖm n¨m 2015, liÖu cã ai lµ<br />
con em cña tÇng líp b×nh d©n kh«ng?<br />
Hay quy tr×nh cña c«ng t¸c c¸n bé cã<br />
cÊp tèc vµ bÊt chÊp c¸c quy tr×nh<br />
kh«ng? Cã rÊt nhiÒu c©u hái ®−îc ®Æt<br />
ra tr−íc sù kiÖn nµy, vµ kh«ng Ýt ý kiÕn<br />
cho r»ng ®©y lµ mét sù “véi v·” kh«ng<br />
cÇn thiÕt. Nã còng kh«ng thÓ kh«ng t¹o<br />
nªn t©m tr¹ng cho nh÷ng c¸n bé trÎ<br />
kh¸c - nh÷ng ng−êi cã tµi thùc sù ®ang<br />
©m thÇm ®©u ®ã trªn kh¾p mäi lÜnh<br />
vùc, mäi c«ng viÖc cho sù ph¸t triÓn<br />
quèc gia.<br />
<br />
18<br />
3. 6.700 C©y xanh<br />
<br />
Trªn c¶ nh÷ng vÊn ®Ò nãng nh− vì<br />
®−êng èng n−íc s«ng §µ, tai n¹n, t¾c<br />
®−êng, ch¸y næ ë ®« thÞ trong bé s−u tËp<br />
10 sù kiÖn næi bËt cña Hµ Néi trong<br />
n¨m 2015 qua ¶nh trªn trang<br />
VtcNews (ngµy 01/01/2016), viÖc ChÆt<br />
h¹, thay thÕ 6.700 c©y xanh ë Hµ Néi ®·<br />
®Ó l¹i dÊu Ên nhÊt cho d− luËn. Nã còng<br />
hiÖn diÖn ®Ëm nÐt trong bé sù tËp<br />
Nh÷ng vÊn ®Ò ®« thÞ “dËy sãng d−<br />
luËn” thñ ®« n¨m 2015 trªn trang<br />
24h.com. Theo ®ã, h¬n 6.700 c©y xanh<br />
trªn 190 tuyÕn phè ®· ®−îc chÝnh quyÒn<br />
Hµ Néi ®−a vµo ®Ò ¸n “c¶i t¹o, thay thÕ<br />
c©y xanh” ®−îc quyÕt ®Þnh chÆt h¹, thay<br />
thÕ víi nguån kinh phÝ thùc hiÖn h¬n 73<br />
tû ®ång. §Ò ¸n ®ang triÓn khai trªn mét<br />
sè tuyÕn phè ®· ph¶i dõng l¹i do gÆp<br />
ph¶i ph¶n øng m¹nh mÏ cña d− luËn<br />
trong vµ ngoµi n−íc.<br />
C¸c ph¸t ng«n kiÓu bÊt chÊp, xem<br />
th−êng d− luËn nh− “chÆt c©y xanh<br />
kh«ng ph¶i hái d©n”, hoÆc kiÓu lÊp liÕm<br />
nh− “hÇu hÕt d©n ®ång thuËn víi viÖc<br />
chÆt c©y” ®· lµm d− luËn næi sãng. T¹i<br />
sao ®Ò ¸n duy tu b¶o tr×, chÆt c©y môc<br />
rçng l¹i triÓn khai chÆt c©y hµng lo¹t,<br />
chÆt c¶ c©y cao, th¼ng, c©y gç quý?<br />
Nguån kinh phÝ khñng cho viÖc chÆt<br />
c©y, xö lý nguån gç bÞ nghi ngê lµ<br />
chuyÖn “kiÕm ch¸c” qua dù ¸n chÆt c©y,<br />
thay thÕ c©y ®−îc gi¶i thÝch thÕ nµo? Cã<br />
thÓ gi¶i thÝch thÕ nµo vÒ vÊn ®Ò m«i<br />
tr−êng, m«i sinh ®« thÞ khi bÞ gì ®i<br />
th¶m c©y xanh? Cã lÏ v× vËy mµ sù kiÖn<br />
nµy còng xuÊt hiÖn trong bé s−u tËp 10<br />
sù kiÖn m«i tr−êng næi bËt trong<br />
n−íc n¨m 2015 trªn B¸o Tin tøc (ngµy<br />
31/12/2015).<br />
Tõ ®Ò ¸n nµy, hµng lo¹t c¸c hµnh vi<br />
lµm ¨n gian dèi nh− thay thÕ c©y kh«ng<br />
®óng tiªu chuÈn (trång c©y mì thay v×<br />
<br />
Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 1.2016<br />
<br />
c©y vµng t©m nh− trong ®Ò ¸n), trång<br />
c©y kh«ng ®óng quy tr×nh kü thuËt<br />
(kh«ng gì bÇu)... ®· ®−îc phanh phui.<br />
Mét vÊn ®Ò hÕt søc nguy hiÓm lµ d−êng<br />
nh− trong viÖc triÓn khai thùc hiÖn dù<br />
¸n, tõ c¸n bé l·nh ®¹o ®Õn ng−êi c«ng<br />
nh©n ®Òu cã lçi. Nh×n sang nh÷ng c«ng<br />
viÖc kh¸c, d−êng nh− c¶ x· héi ®Òu sai,<br />
c¶ x· héi ®Òu cã lçi nh−ng cuèi cïng<br />
kh«ng thÊy ai xin lçi!<br />
C¸i mµ d− luËn mong muèn lµ mçi<br />
viÖc lµm, mçi quyÕt ®Þnh ®−îc triÓn khai<br />
thùc hiÖn cÇn ph¶i ®−îc hái ý kiÕn ng−êi<br />
d©n, ph¶i ®−îc bµn b¹c thÊu ®¸o.<br />
4. Th¶m s¸t<br />
<br />
Th¶m ¸n giÕt 6 ng−êi ë B×nh<br />
Ph−íc lµ vô ¸n ®×nh ®¸m nhÊt trong bé<br />
s−u tËp 10 vô ¸n chÊn ®éng d− luËn<br />
n¨m 2015 trªn b¸o Tuæi trÎ (ngµy<br />
30/12/2015) vµ còng xuÊt hiÖn trong<br />
Nh÷ng vô träng ¸n chÊn ®éng d−<br />
luËn n¨m 2015, Nh÷ng phiªn tßa<br />
“nãng” nhÊt n¨m 2015 trªn trang<br />
24h.com (ngµy 24/12/2015) vµ Sù kiÖn<br />
næi bËt n¨m 2015 trªn b¸o<br />
Vietnamnet. Vô ¸n ®· lµm c«ng chóng,<br />
x· héi bµng hoµng, t¹o nªn lµn sãng<br />
phÉn né trong d− luËn bëi thñ ®o¹n tµn<br />
®éc cña kÎ thñ ¸c. C¶ 6 ng−êi trong mét<br />
gia ®×nh ë Minh H−ng (Ch¬n Thµnh,<br />
B×nh Ph−íc) ®· bÞ s¸t h¹i d· man vµo<br />
r¹ng s¸ng 7/7.<br />
D− luËn hoang mang, lo ng¹i bëi<br />
trong x· héi t×nh tr¹ng giÕt ng−êi tµn ®éc,<br />
giÕt nhiÒu ng−êi mét lóc, téi ph¹m trÎ<br />
tuæi... ngµy cµng gia t¨ng. T−ëng chõng<br />
vô Lª V¨n LuyÖn giÕt 3 ng−êi trong mét<br />
gia ®×nh (B¾c Giang) ®· lµ ®Ønh ®iÓm cña<br />
sù mÊt nh©n tÝnh, th× tiÕp nèi l¹i cã<br />
nh÷ng vô s¸t h¹i d· man h¬n, nh−<br />
NguyÔn H¶i D−¬ng vµ ®ång bän giÕt 6<br />
ng−êi ë B×nh Ph−íc, §Æng V¨n Hïng<br />
th¶m s¸t 4 ng−êi ë Yªn B¸i, Vi V¨n Hai ®·<br />
<br />
VÊn ®Ò x· héi ë ViÖt Nam…<br />
<br />
th¶m s¸t c¶ gia ®×nh t¹i b¶n Phång<br />
(NghÖ An), n÷ s¸t thñ Mai ThÞ Vãc<br />
chÐm 3 bµ ch¸u tö vong ë H¶i T©n (H¶i<br />
HËu, Nam §Þnh)... X· héi d−êng nh−<br />
ngµy cµng bÊt an, téi ¸c ®· kh«ng cßn<br />
giíi h¹n. Ph¶i ch¨ng chÝnh v× sù bÊt an<br />
nµy mµ lùc l−îng c«ng an ®· ph¶i huy<br />
®éng tíi c¶ cÊp cao nhÊt vµ lùc l−îng<br />
tinh nhuÖ nhÊt ®Ó truy t×m hung thñ.<br />
5. Chai n−íc cã ruåi<br />
<br />
Th¶m s¸t giÕt 6 ng−êi ®i vµo top<br />
Nh÷ng phiªn tßa “nãng” nhÊt n¨m<br />
2015 trªn 24h.com cïng víi nh÷ng vô<br />
nh−: S¸t thñ giÕt 4 ng−êi ë NghÖ An,<br />
S¸t thñ giÕt c¶ nhµ ë Yªn B¸i, Hung thñ<br />
thËt sù trong vô ¸n «ng ChÊn bÞ oan<br />
lÜnh ¸n... Nh−ng mét sù kiÖn kh«ng cã<br />
trong nh÷ng phiªn tßa “nãng” nhÊt<br />
lµ phiªn tßa vÒ “Chai n−íc cã ruåi” gi÷a<br />
bÞ c¸o Vâ V¨n Minh vµ C«ng ty T©n<br />
HiÖp Ph¸t l¹i ®Ó l¹i nhiÒu d− ©m nhÊt<br />
trong d− luËn. Sù kiÖn nµy ®−îc ghi<br />
nhËn trong bé s−u tËp 10 vô ¸n chÊn<br />
®éng d− luËn n¨m 2015 trªn trang<br />
Tuæi trÎ (ngµy 30/12/2015). Mét c¸ nh©n<br />
v× lßng tham nhÊt thêi ph¶i sa vµo vßng<br />
lao lý (7 n¨m tï), mét doanh nghiÖp bÊt<br />
chÊp chÊt l−îng s¶n phÈm, coi th−êng<br />
kh¸ch hµng bÞ thiÖt h¹i 2.000 tû ®ång vµ<br />
®øng bªn bê vùc ph¸ s¶n.<br />
Ng−êi tiªu dïng c¶m thÊy bÞ mÊt<br />
m¸t, bÞ doanh nghiÖp coi th−êng; mét<br />
phong trµo tÈy chay s¶n phÈm sau<br />
phiªn tßa ®· ®−îc ph¸t ®éng rÇm ré<br />
b»ng sù tù gi¸c cña céng ®ång th«ng<br />
qua c¸c trang m¹ng x· héi. Mét lµn<br />
sãng m¹ng míi h×nh thµnh, mét lo¹i<br />
h×nh quyÒn lùc ®−îc h×nh thµnh ngµy<br />
cµng m¹nh mÏ, ®ã lµ c¸c “phong trµo x·<br />
héi” ®−îc thiÕt lËp th«ng qua mét lêi<br />
kªu gäi “cã lý” cña bÊt kú mét c¸ nh©n<br />
nµo ®ã trªn m¹ng. Trong lo¹t sù kiÖn<br />
hËu phiªn tßa “chai n−íc cã ruåi”, c¸c<br />
<br />
19<br />
sologan nh−: “t«i kh«ng uèng thø n−íc<br />
nµy”, “hµng kh«ng b¸n, chØ ®·i kÎ thï”,<br />
“qu¸n kh«ng phôc vô thøc uèng cña T©n<br />
HiÖp Ph¸t” trµn ngËp c¸c trang m¹ng.<br />
§èi víi sù kiÖn chÆt 6.700 c©y xanh ë<br />
Hµ Néi ë trªn lµ nh÷ng khÈu hiÖu “xin<br />
®õng giÕt t«i”, “Tree Hugs”, “v× mét Hµ<br />
Néi xanh”..., phong trµo kªu gäi xuèng<br />
®−êng biÓu t×nh biÓu thÞ b¶o vÖ c©y<br />
th«ng qua c¸c trang m¹ng ®· diÔn ra<br />
rÇm ré.<br />
§©y chÝnh lµ vÊn ®Ò lín ë ViÖt Nam<br />
hiÖn nay: d− luËn m¹ng vµ mét phÇn<br />
b¸o chÝ bÞ t¸c ®éng liªn tiÕp bëi c¸c lµn<br />
sãng t×nh c¶m, yªu ghÐt, do c¸c chuÈn<br />
mùc vÒ d©n quyÒn, ph¸p quyÒn ch−a<br />
®Þnh h×nh.<br />
6. Oan sai<br />
<br />
TiÕp sau «ng NguyÔn Thanh ChÊn ë<br />
B¾c Giang víi 10 n¨m tï oan ®· “ngÊt<br />
trêi xanh” th× «ng Huúnh V¨n NÐn ®−îc<br />
minh oan sau gÇn hai thËp kû ngåi tï<br />
oan ®· trë thµnh sù kiÖn næi bËt cña bé<br />
s−u tËp 10 sù kiÖn næi bËt trong n¨m<br />
2015 trªn trang Doanh nghiÖp ViÖt<br />
Nam (ngµy 17/12/2015).<br />
¤ng NÐn bÞ x¸c ®Þnh lµ thñ ph¹m<br />
trong mét vô ¸n vµ bÞ Tßa ¸n nh©n d©n<br />
tØnh B×nh ThuËn kÕt ¸n tï chung th©n vÒ<br />
2 téi danh “giÕt ng−êi” vµ “c−íp tµi s¶n”.<br />
Sau nhiÒu n¨m ®−îc gia ®×nh, ng−êi<br />
th©n vµ c¸c luËt s− gióp ®ì kiªn tr× göi<br />
®¬n lªn c¸c cÊp kªu oan, chiÒu ngµy<br />
22/10/2015, «ng Huúnh V¨n NÐn ®−îc<br />
cho t¹i ngo¹i. TÝnh ®Õn ngµy ®−îc t¹i<br />
ngo¹i, «ng NÐn ®· ph¶i ë tï 17 n¨m 5<br />
th¸ng (1998-2015) vµ ®−îc cho lµ ng−êi<br />
tï “2 thÕ kû”. Tßa ¸n nh©n d©n tØnh<br />
B×nh ThuËn ®· tæ chøc buæi xin lçi c«ng<br />
khai ®èi víi «ng Huúnh V¨n NÐn.<br />
C©u chuyÖn oan sai vèn lµ ®Ò tµi<br />
nãng trong thêi buæi kim tiÒn, vô viÖc<br />
<br />
20<br />
«ng Huúnh V¨n NÐn ®−îc bµn t¸n ngµy<br />
cµng réng r·i bëi nã chøng minh râ<br />
thªm mét th¶m tr¹ng yÕu kÐm, v« c¶m<br />
cña c¸c c¬ quan tè tông mµ cô thÓ lµ<br />
nh÷ng ng−êi trùc tiÕp tham gia thô lý.<br />
Hä ®· thi hµnh c«ng vô thiÕu chÝnh x¸c,<br />
thiÕu tr¸ch nhiÖm, thiÕu l−¬ng t©m dÉn<br />
®Õn sù nhÉn t©m ®Èy ng−êi v« téi vµo<br />
vßng lao lý, vµo miÖng huyÖt. Nh÷ng<br />
quyÕt ®Þnh ho·n thi hµnh ¸n tö h×nh Hå<br />
Duy H¶i (Long An), Lª V¨n M¹nh<br />
(Thanh Hãa) ®· phÇn nµo chøng minh<br />
cho nh÷ng ho¹t ®éng t¾c tr¸ch ®ã.<br />
Cã lÏ v× sù kiÖn “ngÊt trêi xanh” nµy<br />
vµ ¸p lùc cña d− luËn mµ Quèc héi ®·<br />
th«ng qua LuËt T¹m gi÷, t¹m giam,<br />
theo ®ã c¸c tr¹i t¹m giam, t¹m gi÷ sÏ<br />
ho¹t ®éng ®éc lËp, kh«ng trùc thuéc c¬<br />
quan ®iÒu tra. Bé luËt Tè tông h×nh sù<br />
(söa ®æi) ®−îc Quèc héi th«ng qua ®·<br />
b·i bá quy ®Þnh “LuËt s− muèn bµo ch÷a<br />
cho bÞ can, bÞ c¸o ph¶i ®−îc cÊp phÐp”.<br />
Hy väng nã sÏ gi¶m thiÓu viÖc c¬ quan<br />
tè tông “ng¸ng” luËt s− trong c¸c vô ¸n<br />
h×nh sù.<br />
7. Bé m«n lÞch sö trong gi¸o dôc phæ th«ng<br />
<br />
Nh÷ng t−ëng sù kiÖn Kú thi PTTH<br />
quèc gia, hay sù kiÖn Tr−êng §¹i häc<br />
Kinh doanh vµ C«ng nghÖ Hµ Néi ®−îc<br />
®µo t¹o y d−îc... sÏ lµ sù kiÖn ®−îc d−<br />
luËn quan t©m nhÊt trong ngµnh gi¸o<br />
dôc, nh−ng xÐt trªn nhiÒu chiÒu c¹nh<br />
th× TÝch hîp m«n LÞch sö lµ vÊn ®Ò t¹o<br />
d− luËn chiÒu s©u nhÊt trong bé s−u tËp<br />
Nh÷ng vÊn ®Ò gi¸o dôc g©y tranh<br />
c·i n¨m 2015 trªn 24h.com. Sù kiÖn<br />
nµy tiÕp tôc ®−îc nh¾c trong bé s−u tËp<br />
Ngµnh gi¸o dôc vµ 10 chuyÖn ®¸ng<br />
chó ý trong n¨m 2015 trªn trang §êi<br />
sèng Ph¸p luËt (ngµy 23/12/2015).<br />
Theo dù th¶o Ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc<br />
phæ th«ng tæng thÓ, m«n LÞch sö ®−îc<br />
tÝch hîp vµo c¸c m«n kh¸c. ë líp 1, 2, 3<br />
<br />
Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 1.2016<br />
<br />
lµ m«n “Cuéc sèng quanh ta”; líp 4, 5 lµ<br />
“T×m hiÓu x· héi”; THCS lµ “Khoa häc<br />
x· héi”; vµ THPT lµ m«n “C«ng d©n víi<br />
Tæ quèc”.<br />
Sau khi dù th¶o ®−îc ®−a ra, mét<br />
lµn sãng tranh luËn gay g¾t vÒ sè phËn<br />
m«n LÞch sö ®· næi lªn. Bé Gi¸o dôc vµ<br />
§µo t¹o ®· ph¶i cã nh÷ng cuéc tranh<br />
luËn víi c¸c nhµ khoa häc, c¸c gi¸o viªn<br />
lÞch sö vÒ vÊn ®Ò nµy. ThËm chÝ nhiÒu<br />
cuéc héi th¶o, täa ®µm vÒ m«n LÞch sö<br />
trong gi¸o dôc phæ th«ng ®−îc tæ chøc<br />
trong vµ ngoµi Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o.<br />
Cuèi cïng, sau rÊt nhiÒu cuéc héi th¶o,<br />
c¸c buæi tranh luËn, d−íi søc Ðp cña d−<br />
luËn víi c¸c ý kiÕn ph¶n ®èi “tÝch<br />
hîp”..., Quèc héi ®· th«ng qua NghÞ<br />
quyÕt trong ®ã yªu cÇu “tiÕp tôc gi÷<br />
m«n LÞch sö trong ch−¬ng tr×nh s¸ch<br />
gi¸o khoa míi”.<br />
Tuy nhiªn, cßn mét vÊn ®Ò kh«ng<br />
®¬n gi¶n ë ®©y, kh«ng chØ ë viÖc tÝch hîp<br />
hay kh«ng tÝch hîp, mµ trong t− t−ëng<br />
cña kh«ng Ýt ng−êi cßn cã nh÷ng gên<br />
gîn víi c©u hái: t¹i sao m«n LÞch sö mét m«n häc truyÒn thèng ghi ®Ëm<br />
truyÒn thèng chèng giÆc ph−¬ng B¾c<br />
cña d©n téc l¹i lu«n lu«n bÞ n©ng lªn ®Æt<br />
xuèng, vµ trong mét sè bµi häc cña m«n<br />
nµy ®· kh«ng cßn tån t¹i nh©n vËt, ®èi<br />
t−îng cña lÞch sö n÷a...!<br />
8. QuyÒn chuyÓn ®æi giíi tÝnh vµ céng ®ång LGBT<br />
<br />
Trong bé s−u tËp §iÓm l¹i nh÷ng<br />
sù kiÖn næi bËt cña ngµnh y tÕ n¨m<br />
2015 cña trang 24h.com (ngµy<br />
23/12/2015), sù kiÖn Quèc héi thõa<br />
nhËn quyÒn chuyÓn ®æi giíi tÝnh (ngµy<br />
24/11/2015) lµ sù kiÖn ®¸ng ghi nhËn<br />
nhÊt cho dï ngµnh y tÕ ch−a bao giê hÕt<br />
nh÷ng sù kiÖn bøc xóc (sù kiÖn nµy<br />
còng thuéc top 10 sù kiÖn næi bËt ViÖt<br />
Nam 2015 trªn trang Doanh nghiÖp<br />
ViÖt Nam).<br />
<br />