Vận dụng quy luật giá trị vào phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay
lượt xem 38
download
Nội dung bài viết, tác giả giới thiệu về quy luật giá trị, nội dung, yêu cầu và tác dụng của quy luật giá trị trong nền sản xuất hàng hóa, sự cần thiết phải vận dụng quy luật giá trị vào phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta trong giai đoạn hiện nay.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Vận dụng quy luật giá trị vào phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay
- Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 2-2015 42 VẬN DỤNG QUY LUẬT GIÁ TRỊ VÀO PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ THỊ TRƢỜNG ĐỊNH HƢỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY ThS. Võ Xuân Hội Khoa Lý luận Chính trị, Trường Đại học Xây dựng Miền Trung Tóm tắt: Quy luật giá trị ra đời, tồn tại và phát triển gắn với sự ra đời, tồn tại và phát triển nền sản xuất hàng hóa. Ở đâu có sản xuất và trao đổi hàng hóa thì ở đó có sự tồn tại và phát huy tác dụng của quy luật giá trị. Nội dung bài viết, tác giả giới thiệu về quy luật giá trị, nội dung, yêu cầu và tác dụng của quy luật giá trị trong nền sản xuất hàng hóa, sự cần thiết phải vận dụng quy luật giá trị vào phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta trong giai đoạn hiện nay. Từ khóa: Học thuyết giá trị, quy luật giá trị, nội dung, yêu cầu và tác động của quy luật giá trị trong nền sản xuất hàng hóa (SXHH), vận dụng quy luật giá trị. 1. Đặt vấn đề yêu cầu đối với lĩnh vực sản xuất và Trong nền kinh tế hàng hóa, hàng lĩnh vực lưu thông (trao đổi) hàng hóa- hóa và dịch vụ do nhiều chủ thể sản xuất dịch vụ. ra. Những chủ thể này cạnh tranh với Yêu cầu của quy luật giá trị nhau, tìm cách giữ vững và mở rộng trong lĩnh vực SX: thêm vị thế của mình trên thị trường. Hao phí lao động cá biệt của chủ thể Mỗi người sản xuất đều tự chủ quyết sản xuất ≤ Hao phí lao động xã hội định các hoạt động sản xuất kinh doanh cần thiết. của mình. Nhưng trên thực tế, quyết Trong kinh tế hàng hoá, mỗi người định của những chủ thể sản xuất trong sản xuất tự quyết định hao phí lao động nền kinh tế chịu sự tác động của thị cá biệt của mình, nhưng giá trị của trường. SXHH càng phát triển thì quyền hàng hoá không phải được quyết định lực của thị trường đối với người SXHH bởi hao phí lao động cá biệt của từng càng mạnh. Quyền lực này tồn tại như người SXHH, mà bởi hao phí lao động một lực lượng khách quan chi phối hoạt xã hội cần thiết. Vì vậy, muốn bán được động và độc lập đối với ý chí của họ; lực hàng hoá, bù đắp được chi phí và có lãi lượng khách quan đó chính là những quy để tái sản xuất mở rộng, người sản xuất luật kinh tế của SXHH, mà trước hết là phải điều chỉnh làm cho hao phí lao quy luật giá trị. động cá biệt của mình phù hợp (nhỏ 2. Nội dung và yêu cầu của quy luật hơn hoặc bằng) với mức chi phí mà giá trị trong nền sản xuất hàng hóa xã hội chấp nhận được. Nội dung của quy luật giá trị: Yêu cầu của quy luật giá trị sản xuất và trao đổi hàng hoá phải dựa trong lĩnh vực lƣu thông (trao đổi): trên cơ sở giá trị của nó, tức là hao phí trao đổi hàng hóa phải theo nguyên tắc lao động xã hội cần thiết. ngang giá. Quy luật giá trị có hai yêu cầu, Hai hàng hóa trao đổi được với
- Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 2-2015 43 nhau khi cùng kết tinh một lượng lao nền kinh tế thị trƣờng định hƣớng xã động như nhau, hoặc trao đổi, mua bán hội chủ nghĩa của nƣớc ta hiện nay thì giá cả hàng hóa phải dựa trên cơ sở Thứ nhất, điều tiết sản xuất và điều giá trị của nó. tiết lưu thông hàng hoá: Nguyên tắc ngang giá không có Điều tiết sản xuất tức là điều hoà, nghĩa là giá cả cụ thể của từng hàng hóa phân bổ các yếu tố nguồn lực sản xuất phải luôn luôn ngang bằng với giá trị giữa các ngành, các lĩnh vực của nền của nó. Ngang giá không phải là ngang kinh tế. Tác dụng này của quy luật giá bằng. Trao đổi theo nguyên tắc ngang trị thông qua sự biến động của giá cả giá là làm sao bù đắp được chi phí sản hàng hoá trên thị trường dưới tác động xuất (chi phí đó phải dựa trên cơ sở của quy luật cung cầu. Nếu ở ngành thời gian lao động xã hội cần thiết, chứ hàng nào đó khi cung nhỏ hơn cầu, giá không phải chi phí cá biệt của từng cả hàng hoá sẽ lên cao hơn giá trị, hàng người sản xuất) và có lãi để tái sản xuất hoá bán chạy, lãi cao, thì người sản mở rộng. Theo nghĩa rộng, ngang giá xuất sẽ đổ xô vào ngành ấy. Do đó, tư được hiểu là tổng giá cả của hàng hóa liệu sản xuất và sức lao động (các yếu bằng tổng giá trị của hàng hóa. tố nguồn lực cho tăng trưởng như vốn, Biểu hiện sự hoạt động của quy lao động, khoa học công nghệ, tài luật giá trị: nguyên thiên nhiên,…) được chuyển Sự vận động của quy luật giá trị dịch vào ngành ấy tăng lên. Ngược lại, được thể hiện ở sự biến động của khi cung ở ngành đó vượt quá cầu, giá giá cả thông qua sự biến đổi của cả hàng hoá giảm xuống, hàng hoá bán quan hệ cung-cầu về hàng hoá trên không chạy và có thể lỗ vốn. Tình thị trường. Vì giá trị là cơ sở của giá cả, hình ấy buộc người sản xuất phải thu nên trước hết giá cả phụ thuộc vào giá hẹp quy mô sản xuất lại hoặc chuyển trị. Hàng hoá nào nhiều giá trị thì giá cả sang đầu tư vào những ngành có giá cả của nó sẽ cao và ngược lại. hàng hoá cao hơn. Trên thị trường, ngoài giá trị, giá Điều tiết lưu thông của quy luật cả hàng hóa còn phụ thuộc vào các giá trị cũng thông qua giá cả hàng hóa nhân tố: cạnh tranh, cung cầu, sức mua trên thị trường. Sự biến động của giá của đồng tiền. Sự tác động của các cả thị trường cũng có tác dụng thu hút nhân tố này làm cho giá cả hàng hoá luồng hàng từ nơi có giá cả thấp đến trên thị trường tách rời với giá trị và lên nơi giá cả cao hơn, do đó làm cho lưu xuống xoay quanh trục giá trị của nó. thông, trao đổi hàng hoá được thông Sự vận động giá cả thị trường của suốt giữa các địa phương, vùng miền, hàng hoá xoay quanh trục giá trị của giữa các quốc gia,… nó chính là cơ chế hoạt động của quy Như vậy, sự biến động của giá cả luật giá trị. Thông qua sự vận động của trên thị trường không những chỉ rõ sự giá cả thị trường mà quy luật giá trị phát biến động về kinh tế, mà còn có tác huy tác dụng. động điều tiết nền kinh tế hàng hoá. 3. Tác dụng của quy luật giá trị trong Thứ hai, kích thích cải tiến kỹ
- Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 2-2015 44 thuật, hợp lý hoá sản xuất, tăng năng những người có điều kiện sản xuất suất lao động xã hội, thúc đẩy lực lượng thuận lợi, có trình độ chuyên môn, kiến sản xuất xã hội phát triển nhanh: thức cao, trang bị kỹ thuật tốt, có tiềm Trong nền kinh tế hàng hoá, mỗi lực tài chính mạnh, biết nắm bắt cơ người SXHH là một chủ thể kinh tế hội, nghiên cứu thị trường kỹ càng, độc lập, tự quyết định hoạt động sản có được bí quyết công nghệ, tài năng xuất, kinh doanh của mình. Nhưng do kinh doanh,… nên có hao phí lao động điều kiện sản xuất khác nhau nên hao cá biệt thấp hơn hao phí lao động xã hội phí lao động cá biệt của họ cũng khác cần thiết, nhờ đó phát tài, giàu lên nhanh nhau, người sản xuất nào có hao phí chóng. Họ mua sắm thêm tư liệu sản lao động cá biệt nhỏ hơn hao phí lao xuất, mở rộng hoạt động sản xuất, kinh động xã hội của hàng hoá ở thế có lợi, doanh. Ngược lại, những người không sẽ thu được lãi cao. Người sản xuất nào có điều kiện sản xuất thuận lợi, làm ăn có hao phí lao động cá biệt lớn hơn kém cỏi, hoặc gặp rủi ro trong kinh hao phí lao động xã hội cần thiết sẽ ở doanh,… nên bị thua lỗ dẫn tới phá sản thế bất lợi, lỗ vốn. trở thành nghèo khó. Ngoài ra, sự đầu Để giành lợi thế trong cạnh tranh cơ, lừa đảo, khủng hoảng kinh tế làm và tránh nguy cơ vỡ nợ, phá sản, các tăng thêm sự phân hóa này. chủ thể trong nền kinh tế phải tìm mọi Trong nền SXHH, tác dụng của cách để hạ thấp hao phí lao động cá biệt quy luật giá trị có ý nghĩa hết sức to lớn: của mình, sao cho nhỏ hơn hao phí lao một mặt, quy luật giá trị chi phối sự lựa động xã hội cần thiết. Muốn vậy, họ chọn tự nhiên, đào thải các yếu kém, phải luôn luôn suy nghĩ, nghiên cứu, kích thích các nhân tố tích cực phát tìm hiểu thị trường, tìm cách cải tiến kỹ triển; mặt khác, phân hoá xã hội thành thuật, ứng dụng những công nghệ hiện kẻ giàu người nghèo, tạo ra sự bất bình đại vào các hoạt động sản xuất kinh đẳng trong xã hội. doanh, hợp lý hóa các khâu của quá 4. Vận dụng quy luật giá trị để phát trình sản xuất, cải tiến tổ chức quản lý, triển nền kinh tế thị trƣờng định áp dụng phương pháp quản lý mới, thực hƣớng xã hội chủ nghĩa ở nƣớc ta hiện tiết kiệm chặt chẽ,… để tăng năng trong giai đoạn hiện nay suất lao động. Sự cạnh tranh giữa các Để tồn tại và phát triển trong môi chủ thể trong nền kinh tế ngày càng trường cạnh tranh rất khốc kiệt như hiện quyết liệt, càng thúc đẩy quá trình này nay, yêu cầu đặt ra đối với các chủ thể diễn ra mạnh mẽ hơn, mang tính xã hội. trong nền kinh tế là cần nắm được, hiểu Kết quả là lực lượng sản xuất xã hội được và vận dụng một cách linh hoạt các được thúc đẩy phát triển mạnh mẽ. quy luật kinh tế khách quan vào điều Thứ ba, thực hiện sự lựa chọn tự kiện thực tiễn của mình, đặc biệt là quy nhiên và phân hoá giàu-nghèo giữa luật giá trị. những người SXHH: Theo tôi, việc vận dụng quy luật Trong quá trình cạnh tranh theo giá trị trong nền kinh tế thị trường định đuổi giá trị tất yếu dẫn đến kết quả là: hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta trong
- Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 2-2015 45 thời gian tới, các chủ thể kinh tế, các nắm bắt thời cơ, tranh thủ, tận dụng cơ doanh nghiệp, các công ty xây dựng, hội và biến các cơ hội này thành những cầu đường, các đơn vị sự nghiệp thuận lợi cho mình; và ngược lại, công,… cần: những cơ hội thuộc về tay các doanh Một là, tích cực, chủ động nghiên nghiệp khác thì đó chính là thách thức, cứu và dự báo thị trường, các biến động bất lợi của chúng ta. sắp tới của thị trường để có kế hoạch sản Năm là, Nhà nước cần có cơ chế, xuất kinh doanh cho phù hợp. chính sách và biện pháp đủ mạnh nhằm Hai là, sản xuất theo chuỗi giá trị, hạn chế tối đa những mặt trái của kinh tế xây dựng chuỗi liên kết sản xuất - cung thị trường. Nhà nước chỉ nên can thiệp ứng - tiêu thụ, tạo ra giá trị gia tăng cho vào thị trường đối với những vấn đề mà hàng hóa-dịch vụ cao hơn và ổn định hơn. chính bản thân thị trường không thể giải Ba là, nguồn nhân lực chất lượng quyết được. Đồng thời, phải tạo điều cao và tiến bộ khoa học-công nghệ có kiện thuận lợi về môi trường kinh doanh, tính chất quyết định đến sự sống còn của pháp lý cho bốn thành phần kinh tế ở doanh nghiệp. nước ta hiện (kinh tế nhà nước , kinh tế Bốn là, hội nhập quốc tế ngày tập thể, kinh tế tư nhân và kinh tế có vốn càng sâu rộng như hiện nay, cơ hội và đầu tư nước ngoài) phát triển bình đẳng thách thức đều chia cho các doanh trước pháp luật; cần xác định rõ hơn vai nghiệp. Vấn đề đặt ra hiện nay là đòi trò của kinh tế tư nhân, là động lực phát hỏi các doanh nghiệp Việt Nam phải triển kinh tế đất nước. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Hội đồng TW chỉ đạo biên soạn giáo trình Quốc gia các bộ môn khoa học Mác- Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, Giáo trình Kinh tế học Chính trị Mác-Lênin, NXB CT- QG, Hà Nội -2008. [2] Bộ Giáo dục và Đào tạo. 2012. Giáo trình Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin, NXB CT-QG Sự thật, Hà Nội. [3] PGS.TS Lê Danh Tốn, GS-TS Đỗ Thế Tùng. 2008. Một số chuyên đề về Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin, NXB Lý luận Chính trị, Hà Nội. [4] PGS.TS Hoàng Bích Loan, TS Vũ Thị Thoa. 2009. Hỏi đáp Kinh tế Chính trị Mác- Lênin, NXB CT-HC, Hà Nội. [5] Đảng cộng sản Việt Nam. 2011. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, NXB CT-QG, Hà Nội. [6] Bộ Giáo dục và Đào tạo. 2006. Giáo trình Kinh tế Chính trị học Mác-Lênin, NXB CT-QG, Hà Nội.
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Vận dụng quy luật giá trị vào nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay
7 p | 3635 | 417
-
Phân tích yêu cầu, phương thức vận động và tác dụng của quy luật giá trị?
2 p | 473 | 209
-
Giải pháp vận dụng quy luật giá trị vào nền kinh tế Việt Nam - 3
7 p | 893 | 74
-
Vận dụng quy luật giá trị vào sản xuất và tiêu thụ hàng hóa ở Việt Nam - 4
7 p | 156 | 21
-
Pháp luật về đất đai - Cẩm nang tra cứu: Phần 1
306 p | 96 | 19
-
Các văn bản hiện hành và Chính sách thuế mới về thuế, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp: Phần 2
304 p | 83 | 10
-
Tư tưởng nhân đạo sâu sắc - giá trị cốt lõi của bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017)
8 p | 99 | 7
-
Trao đổi về Dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi)
3 p | 14 | 6
-
Vận dụng các quy luật của kinh tế thị trường trong quản lý tài nguyên và môi trường ở Việt Nam
9 p | 229 | 5
-
Bài giảng Giới thiệu nội dung cơ bản của Pháp lệnh hợp nhất văn bản quy phạm pháp luật
20 p | 99 | 4
-
Quá trình hình thành khả năng quyết định và định hướng phát triển kinh tế cá thể của nhà nước p3
6 p | 73 | 4
-
Quyền và nghĩa vụ giải thích luật của tòa án - từ góc nhìn Luật So sánh và trong bối cảnh áp dụng Bộ luật Dân sự năm 2015
7 p | 46 | 4
-
Quá trình hình thành giáo trình bản chất và các hình thức tồn tại của giá trị thặng dư p6
6 p | 82 | 4
-
Giá trị pháp lý của công văn
8 p | 69 | 3
-
Bài giảng Luật Thuế giá trị gia tăng (2017)
167 p | 10 | 3
-
Nghiên cứu vấn đề kinh tế của chủ nghĩa xã hội ở Liên-Xô: Phần 1
62 p | 7 | 2
-
Bài giảng Thuế giá trị gia tăng - Lê Anh Ngọc
86 p | 9 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn