Vật lí lớp 12 - Tiết 16: SÓNG DỪNG.

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

95
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu: a) Về kiến thức: - Mô tả được hiện tượng sóng dừng trên một sợi dây và nêu được điều kiện để có sóng dừng khi đó. - Giải thích được hiện tượng sóng dừng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Vật lí lớp 12 - Tiết 16: SÓNG DỪNG.

Vật lí lớp 12 - Tiết 16: SÓNG DỪNG. 1. Mục tiêu: a) Về kiến thức: - Mô tả được hiện tượng sóng dừng trên một sợi dây và nêu được điều kiện để có sóng dừng khi đó. - Giải thích được hiện tượng sóng dừng. - Viết được công thức xác định vị trí các nút và các bụng trên một sợi dây trong trường hợp dây có hai đầu cố định và dây có một đầu cố định, một đầu tự do. - Nêu được điều kiện để có sóng dừng trong 2 trường hợp trên. b) Về kỹ năng: - Giải được một số bài tập đơn giản về sóng dừng. c) Về thái độ: - Có thái độ nghiêm túc học tập.
2. Chuẩn bị của GV và HS: a) Chuẩn bị của GV: - Chuẩn bị các thí nghiệm hình 9.1, 9.2Sgk. b) Chuẩn bị của HS: - Đọc kĩ bài 9 Sgk, nhất là phần mô tả các thí nghiệm trước khi đến lớp. 3. Tiến trình bài dạy: * Ổn định lớp: (1 phút) a) Kiểm tra bài cũ: (8 phút) Câu hỏi: - Thế nào là hiện tượng giao thoa sóng, điều kiện về sóng kết hợp? - Viết các công thức xác định vị trí cực đại và cực tiểu giao thoa, giải thích các đại lượng trong ct?
Đáp án: - Định nghĩa: SGK. Điều kiện 2 nguồn kết hợp: Cùng phương, cùng tần số, có hiệu số pha không đổi. - Cực đại: d2 – d1 = k. 1  - Cực tiểu: d2  d1   k    2  * Đặt vấn đề (1 phút). - Nhiều khi ta gặp hiện tượng một tiếng trống trường vang lên thì cũng có tiếng trống vọng lại từ 1 dãy nhà cao tầng. Tiếng thứ hai nghe được là do sóng âm đã phản xạ trên tường rồi tới tai ta. Đó là hiện tượng phản xạ của sóng. b) Dạy nội dung bài mới: Hoạt động 1 (10 phút): Tìm hiểu về sự phản xạ của sóng Hoạt động của Hoạt động Kiến thức cơ GV của HS bản
- Mô tả thí - HS ghi nhận, I. Sự phản xạ nghiệm, làm thí quan sát và của sóng nghiệm với dây nêu nhận xét: 1. Phản xạ của nhỏ, mềm, dài + Sóng truyền sóng trên vật cản một đầu cố định đi trên dây cố định kết hợp với hình sau khi gặp P A vẽ 9.1 vật cản (bức P A tường) thì bị - Sóng truyền phản xạ. trong một môi + Sau khi trường, mà gặp phản xạ ở P một vật cản thì bị biến dạng bị phản xạ. đổi chiều. - Khi phản xạ - Vật cản ở đây là - Là đầu dây trên vật cản cố gì? gắn vào định, biến dạng - Nếu cho S dao tường. bị đổi chiều. động điều hoà thì - Luôn luôn - Vậy, khi phản sẽ có sóng hình ngược pha với xạ trên vật cản
sin lan truyền từ sóng tới tại cố định, sóng A  P đó là sóng điểm đó. phản xạ luôn luôn ngược pha tới. Sóng bị phản với sóng tới ở xạ từ P đó là sóng điểm phản xạ. phản xạ. Ta có nhận xét gì về 2. Phản xạ của - HS ghi nhận, pha của sóng tới sóng trên vật cản quan sát và và sóng phản xạ? tự do nêu nhận xét: - Mô tả thí + Khi gặp vật nghiệm, làm thí A A - Khi cản tự do sóng nghiệm với dây phản cũng bị phản nhỏ, mềm, dài xạ xạ. buông thỏng trên P P + Sau khi xuống một cách vật cản tự do, phản xạ ở P tự nhiên, kết hợp biến dạng không biến dạng với hình vẽ 9.2 bị đổi chiều. không bị đổi - Vật cản ở đây là - Vậy, khi phản chiều. gì? xạ trên vật cản
- Tương tự nếu tự do, sóng phản cho S dao động xạ luôn luôn - Là đầu dây điều hoà thì có cùng pha với tự do. sóng hình sin lan sóng tới ở điểm truyền từ trên dây phản xạ. - Luôn luôn  Ta có nhận xét cùng pha với gì về pha của sóng tới ở sóng tới và sóng điểm phản xạ. phản xạ lúc này? Hoạt động 2 (20 phút): Tìm hiểu về sóng dừng Hoạt động Hoạt động Kiến thức cơ bản của GV của HS - Ta biết sóng - Trên dây II. Sóng dừng tới và sóng xuất hiện Bụng Nút A phản xạ thoả những điểm P mãn điều kiện luôn luôn - Sóng tới và sóng sóng kết hợp dao đứng phản xạ, nếu truyền
theo cùng một yên và  Nếu cho đầu A của dây những điểm phương, thì có thể giao thoa với nhau, và luôn luôn dao động liên dao động tạo thành một hệ sóng tục  giao với biên độ dừng. thoa. lớn nhất. + Những điểm luôn  Khi này luôn đứng yên là hiện tượng sẽ những nút dao động. như thế nào? + Những điểm luôn - Trình bày các - HS ghi luôn dao động với nhận các khái niệm nút khái niệm và biên độ lớn nhất là dao động, bụng dao động định nghĩa những bụng dao động. sóng dừng. - Sóng truyền trên sợi và sóng dừng. dây trong trường hợp xuất hiện các nút và - Trong trường bụng dao động goi là hợp này, hai sóng dừng. đầu A và P sẽ 1. Sóng dừng trên sợi là nút hay
bụng dao dây có hai đầu cố định động?   2 4 A P N N N N N B B B B - Dựa trên hình a. Hai đầu A và P là vẽ, vị trí các - Vì A và P hai nút dao động. nút liên hệ như là hai điểm b. Vị trí các nút: thế nào với ? cố định  - Các nút nằm cách - Khoảng cách là hai nút đầu A và đầu P những hai nút liên dao động. khoảng bằng số tiếp cách nhau nguyên lần nửa bước khoảng bao sóng: nhiêu?  d k - Khoảng cách 2 giữa một nút - Hai nút liên tiếp cách và bụng kết nhau khoảng  . 2 tiếp cách nhau c. Vị trí các bụng khoảng bao - HS dựa - Các bụng nằm cách nhiêu? trên hình vẽ
- Vị trí các để xác định hai đầu cố định những bụng cách A khoảng bằng một số lẻ và P những lần  . 4 khoảng bằng 1  d  (2 k  1)  (k  ) 4 22 bao nhiêu? - Hai bụng liên tiếp - Hai bụng liên cách nhau khoảng  . tiếp cách nhau 2 khoảng bao d. Điều kiện có sóng nhiêu? dừng - Số nút và số  lk 2 bụng liên hệ Số nút = số 2. Sóng dừng trên một với nhau như bụng + 1 sợi dây có một đầu cố thế nào? định, một đầu tự do  2 A P N N N N B B B B a. Đầu A cố định là nút, đầu P tự do là
- Vì hai đầu bụng dao động.  Điều kiện cố định là để có sóng b. Hai nút liên tiếp nút nên dừng là gì? hoặc hai bụng liên tiếp chiều dài cách nhau khoảng  . 2 dây phải c. Điều kiện để có bằng một số sóng dừng: nguyên lần - Đầu cố định  nửa bước l  (2 k  1) 4 sẽ là một nút sóng. và đầu tự do là một bụng - HS dựa sóng. vào hình vẽ minh hoạ để trả lời các - Tự hình vẽ, câu hỏi của số nút và số GV. bụng trong trường hợp này
liên hệ với nhau như thế nào? - Số nút = số bụng c) Củng cố, luyện tập: (3 phút) - Kết luận về sự phản xạ của sóng trên vật cản cố định và tự do? - Điều kiện để có sóng dừng trên dây hai đầu nút và 1 đầu tự do? d) Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà: (2 phút) - Ôn kiến thức theo câu hỏi 1-6 SGK. - BTVN 7-10 SGK, 9.7-9.8 (Tr 14 SBT). * RÚT KINH NGHIỆM ...................................................................................... ...................................................................................... ......................................................................................