intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Ảnh hưởng của công nghệ số đối với vai trò của kế toán viên tại Việt Nam

Chia sẻ: Lệ Minh Vũ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

3
lượt xem
0
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Ảnh hưởng của công nghệ số đối với vai trò của kế toán viên tại Việt Nam" phân tích một số ảnh hưởng của công nghệ số đối với vai trò của kế toán viên tại Việt Nam, từ đó đưa ra một số khuyến nghị trong thời gian tới. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Ảnh hưởng của công nghệ số đối với vai trò của kế toán viên tại Việt Nam

  1. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 ẢNH HƯỞNG CỦA CÔNG NGHỆ SỐ ĐỐI VỚI VAI TRÒ CỦA KẾ TOÁN VIÊN TẠI VIỆT NAM IMPACT OF DIGITAL TECHNOLOGY ON THE ROLE OF ACCOUNTANT IN VIETNAM Th.S. Nguyễn Thị Thanh Mai, Th.S. Đào Thị Huyền Trang Trường Cao đẳng Thái Nguyên Ngày nhận bài: 25/9/2021 Ngày nhận kết quả phản biện: 15/10/2021 Ngày chấp nhận đăng: 15/11/2021 TÓM TẮT Nền kinh tế thế giới đang tiến vào kỷ nguyên Cách mạng công nghiệp 4.0 với nhiều thành tựu khoa học công nghệ mới đang làm thay đổi diện mạo các hoạt động kinh tế, trong đó có lĩnh vực kế toán, kiểm toán. Đặc biệt, những tiến bộ của công nghệ được dự báo sẽ có những tác động sâu rộng đến hoạt động kế toán, kiểm toán, đặt ra nhiều vấn đề cần nghiêm túc nghiên cứu và sớm triển khai thực hiện. Bài viết phân tích một số ảnh hưởng của công nghệ số đối với vai trò của kế toán viên tại Việt Nam, từ đó đưa ra một số khuyến nghị trong thời gian tới. Từ khóa: Công nghệ số, vai trò của kế toán viên, Việt Nam ABSTRACT The world economy is entering the era of Industrial Revolution 4.0 with many new scientific and technological achievements that are changing the face of economic activities, including the field of accounting and auditing. In particular, advances in technology are expected to have far- reaching impacts on accounting and auditing activities, posing many issues that need to be seriously studied and implemented soon. The article analyzes some of the effects of digital technology on the role of accountants in Vietnam, thereby making some recommendations in the coming time. Keywords: Digital technology, the role of accountants, Vietnam 1. Đặt vấn đề: Cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 4.0) được nhận định là sẽ mang đến sự thay đổi cơ bản trên hầu hết các lĩnh vực, ngành nghề, trong đó có ngành Kế toán – kiểm toán. Các thành tựu công nghệ sẽ ngày càng áp dụng phổ biến, tác động mạnh mẽ đối với phương thức hoạt động của doanh nghiệp nói chung và cách thức thực hành nghiệp vụ tài chính, kế toán, kiểm toán nói riêng. Các lý thuyết và thực nghiệm gần đây cũng đã chỉ ra nhiều yếu tố có thể tác động sâu sắc đến vai trò của kế toán viên và làm thay đổi bản chất của kế toán. Sự chuyển đổi số được coi là một trong những yếu tố mạnh mẽ nhất tác động đến sự thay đổi này cũng như tất cả các ngành nghề khác. Đây là xu hướng chuyển đổi hiện nay trong kinh doanh. Chuyển đổi số sẽ ảnh hưởng đến tất cả các khía cạnh kinh doanh, từ cấp cao đến cấp thấp, từ bên trong đến bên ngoài của doanh nghiệp, từ quy trình sản xuất đến bán hàng và chăm sóc khách hàng. Nó tác động trực tiếp đến việc phát triển các mô hình kinh doanh mới. Những tiến bộ trong công nghệ thông tin liên quan sẽ dẫn đến sự thay đổi về tiếp nhận, xử lý các công việc cũng như việc nhận thức. Nói cách khác, 431
  2. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 máy móc sẽ thay thế lao động chân tay trong sự phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp (Brynjolfsson và McAfee, 2014). Sự phát triển của số hóa sẽ thách thức toàn bộ ngành kế toán, bao gồm các công việc của tất cả các giai đoạn của kế toán. 2. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu 2.1. Cơ sở lý luận Kế toán là bộ phận đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cho doanh nghiệp nói chung và hoạt động tài chính nói riêng. Hoạt động kế toán không chỉ có vai trò quan trọng với doanh nghiệp mà còn là công cụ đắc lực để quản lý nền kinh tế của Nhà nước. Vai trò của kế toán sẽ thay đổi sẽ thay đổi trong quá trình chuyển đổi kỹ thuật. Số hóa có thể nâng cao chất lượng kế toán nhưng cũng là thách thức đối với vai trò của kế toán viên cả tích cực và tiêu cực. Một số vấn đề cần được làm rõ như Big data (dữ liệu lớn), Artifficial intelligence (trí tuệ nhân tạo) and Blockchain có tác động lớn nhất đến sự thay đổi vai trò của kế toán. Dữ liệu lớn (Big Data) Dữ liệu lớn đã được đặc trưng bởi khối lượng, vận tốc, sự đa dạng và giá trị. Đặc điểm đầu tiên của dữ liệu lớn chính là khối lượng. Ngày nay ưu thế luôn thuộc về người có thông tin và có nhiều thông tin. Ngày nay tổng lượng thông tin đang tăng lên theo cấp số nhân mỗi năm, đòi hỏi sự tham gia của công nghệ thông tin để tiếp nhận và xử lý dữ liệu. Đặc điểm thứ hai của Dữ liệu lớn là vận tốc. Do khối lượng thông tin ngày càng tăng và tăng theo cấp số nhân, điều này đòi hỏi tốc độ truyền dữ liệu ngày càng nhanh chóng. Tốc độ gửi tin nhắn SMS, cập nhật trạng thái và bình luận trên Facebook, hoặc quẹt thẻ tín dụng trên một nhà cung cấp dịch vụ viễn thông cụ thể là những ví dụ về tốc độ truyền dữ liệu. Đặc điểm thứ ba là sự đa dạng của thông tin. Ngày nay, các dữ liệu được tạo ra từ các nguồn đa dạng với nhiều hình thức khác nhau. Nó bao gồm số, văn bản, hình ảnh, âm thanh, video và nhiều loại khác. Do đó, dữ liệu hiện diện ở dạng không có cấu trúc, đó là sự đa dạng. Đặc điểm cuối cùng là giá trị. Dữ liệu lớn có thể có giá trị lớn ngoài sức tưởng tượng, đặc biệt là khi hiểu nhu cầu của khách hàng và tối ưu hóa sản phẩm và dịch vụ (Chen, Mao và Liu 2014). Do đó, dữ liệu lớn đại diện cho một mô hình xử lý mới để hiểu về khối lượng lớn, tốc độ, nhiều loại dữ liệu khác nhau và biến nó thành kiến thức có giá trị (Laney, 2011; Constantiou và Kallinikos, 2015). Theo International Data Coperation đã dự báo, đến năm 2022, giá trị chuyển đổi số trên thế giới ước đạt 2.000 tỷ USD và tăng trưởng cao gấp 4 lần so với mức tăng trưởng trung bình của thị trường dịch vụ công nghệ thông tin. Điều này sẽ còn thay đổi nhanh hơn nữa sau đại dịch. Đối với mục đích kế toán, việc sử dụng dữ liệu lớn thực sự không cần thiết vì hàng tỷ giao dịch kế toán là tương đối nhỏ trong bối cảnh dữ liệu lớn. Tuy nhiên, ngay cả khi dữ liệu kế toán không được coi là “lớn”, các kỹ thuật phân tích dữ liệu lớn có thể được áp dụng cho khối lượng giao dịch nhỏ hơn để kiểm tra bằng cách sử dụng toàn bộ dữ liệu thay vì kiểm toán chỉ sử dụng các mẫu ngẫu nhiên (Yoon, Hoogduin và Zhang, 2015). Hơn nữa, dữ liệu kế toán thường ở dạng có cấu trúc tốt, bao gồm tài khoản ghi nợ và tài khoản tín dụng. Tuy nhiên, có vẻ như không áp dụng khái niệm “đa dạng” dữ liệu lớn cho dữ liệu kế toán điều đó không đúng. Bên cạnh dữ liệu kế toán có cấu trúc tốt, các dữ liệu liên quan như thông tin giao dịch kinh doanh khác có thể là định giá tài sản, dự phòng nợ khó đòi, ước tính chi phí bảo hành… Dữ liệu lớn có thể giải quyết vấn đề về dữ liệu phi kế toán không có cấu trúc để hỗ trợ kế toán viên ước tính phù hợp, độ tin cậy và mức độ liên quan của chúng (Appelbaum, Kogan và Vasarhelyi, 2017). Cuối cùng, dữ liệu lớn sẽ tăng giá trị cho công việc kiểm toán. Nó cho phép kiểm toán viên cải thiện việc đánh giá rủi ro 432
  3. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 và chất lượng của các xét đoán bằng cách xác định tất cả các điểm bất thường và bằng cách đề xuất các giải pháp. Nó có thể làm giảm đáng kể các hành vi cơ hội của các nhà quản lý và do đó, nâng cao mức độ phù hợp của kế toán và cải thiện quản trị công ty (Manita, Elommal, Baudier và Hikkerova, 2020) Trí tuệ nhân tạo – AI Vào đầu những năm 1970, thuật ngữ Trí tuệ nhân tạo (AI) trở nên đáng chú ý trong giới khoa học. Một số lượng lớn các công việc liên quan đến AI và robot đã được tiến hành. AI đề cập đến trí thông minh máy móc là sự mô phỏng trí thông minh của con người (Nilsson, 1980). AI được thiết kế để suy nghĩ và hành động giống như con người. AI được cho là tham gia vào các hoạt động dựa trên thông tin của con người (Minsky, 1961). AI giải quyết các câu hỏi quan trọng về: kiến thức cần thiết trong bất kỳ khía cạnh nào của tư quy; kiến thức đó nên được biểu diễn như thế nào; và kiến thức đó nên được sử dụng như thế nào (Brady, 1985). AI bao gồm một số công nghệ được liên kết với nhau bao gồm khai thác dữ liệu, học máy, nhận dạng giọng nói, nhận dạng hình ảnh và phân tích cảm xúc. Đối với mục đích kế toán, AI có thể xác định bất kỳ ngoại lệ hoặc ngoại lệ nào trong dữ liệu kế toán. Hiện tại, học máy đang được các công ty kiểm toán Big4 sử dụng để thu thập và xác thực dữ liệu. Earnesst & Young đã sử dụng máy học để tự động mã hóa các mục kế toán. Bằng cách tạo ra các mô hình dựa trên máy học tinh vi, kế toán viên cũng có thể cải thiện khả năng phát hiện gian lận. Hơn nữa, một dạng AI có thể phân tích dữ liệu phi cấu trúc như email, bài đăng trên mạng xã hội và tệp âm thanh cuộc gọi hội nghị. Các công cụ học máy cho phép con người phân tích một số lượng lớn dữ liệu phi cấu trúc cho một thời gian tương đối ngắn hơn so với làm theo cách truyền thống. AI sẽ hỗ trợ các kiểm toán viên tối ưu hóa thời gian của họ, cho phép họ sử dụng phán đoán của con người để phân tích một tập hợp dữ liệu và tài liệu rộng hơn và sâu hơn, đồng thời giúp họ có thể làm việc tốt hơn, thông minh hơn và nhanh hơn (Boilet, 2018). Tuy nhiên, về mặt tiêu cực, sự phát triển của AI có thể đe dọa vai trò của con người trong kiểm toán. AI thậm chí có thể thay thế kế toán viên con người (Kokina và Davenport, 2017). Một cuộc khảo sát của Diễn đàn Kinh tế Thế giới năm 2015 với 800 giám đốc điều hành cho thấy 75% trong số đó tin rằng 30% mọi cuộc kiểm toán doanh nghiệp sẽ được thực hiện bởi AI vào năm 2025 (Tiberius và Hirth, 2019). Block Chain Công nghệ chuỗi khối lần đầu tiên được phác thảo vào năm 1991 bởi Stuart Haber và W.Scott Stornetta. Blockchain là một cơ sở dữ liệu phi tập trung lưu trữ theo thứ tự thời gian thông tin về các giao dịch thuộc bất kỳ loại nào (Christidis và Devetsikiotis, 2016). Các từ “khối” và “chuỗi” trong ngữ cảnh này thực sự là về thông tin kỹ thuật số là “khối” được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu công cộng là “chuỗi”. “Các khối” trên blockchain được tạo thành từ các phần thông tin kỹ thuật số bao gồm thông tin về các giao dịch như ngày, giờ và số tiền đô la; thông tin về những người đang tham gia giao dịch; và thông tin phân biệt chúng với các khối khác (Reiff, 2020). Khi khối mới đó được thêm vào Blockchain, nó sẽ trở nên công khai cho mọi người xem. Bên cạnh việc xem nội dung của Blockchain, người dùng mạng có thể kết nối với mạng Blockchain như một “nút” (Reiff, 2020). Vì mọi người đều có thể xem cơ sở dữ liệu, nên Blockchain khá minh bạch. Đối với mục đích kế toán, những lợi thế và rủi ro tiềm ẩn của các Blockchain để kiểm toán vẫn chưa được khám phá (Dai và Vasarhelyi, 2017). Làm việc với tư cách là người trung gian 433
  4. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 chứng nhận tính đúng đắn của các báo cáo tài chính, các kế toán viên có thể bị giảm bớt khả năng bởi một hệ thống Blockchain. Khi một công ty thực hiện tất cả các giao dịch của mình thông qua một hệ thống Blockchain công khai, nó sẽ được những người chấp nhận công nghệ Blockchain tin tưởng. Ngược lại, nếu công ty thực hiện tất cả các giao dịch của mình thông qua một hệ thống Blockchain riêng, thì vai trò của người kế toán vẫn được duy trì (Tiberius và Hirth, 2019). Các thành tựu công nghệ sẽ ngày càng áp dụng phổ biến, tác động mạnh mẽ đối với phương thức hoạt động của doanh nghiệp nói chung và cách thức thực hành nghiệp vụ tài chính, kế toán nói riêng. Quá trình tự động hóa các bước thực hiện các quy trình kế toán ngày càng được phát triển, đặc biệt dưới ảnh hưởng từ công nghệ mới của CMCN 4.0. Thông qua việc sử dụng các trang thiết bị, chương trình, công nghệ số hiện đại, kế toán viên có thể dễ dàng thu thập được các thông tin, dữ liệu mà trước đây rất khó khăn mới có thể thu thập được. Việc xây dựng được những trung tâm dữ liệu lớn giúp cho khoa học phân tích và quản lý dữ liệu trong lĩnh vực kế toán ngày càng có nhiều thuận lợi. Bên cạnh đó, tự động hóa giúp cho việc loại trừ sự nhầm lẫn và tối thiểu hóa các lỗi kế toán. Theo Đỗ Tất Cường (2020), hiện nay, nhiều tập đoàn kiểm toán lớn trên thế giới đã chủ động thực hiện nhiều giải pháp chuyển đổi khác nhau nhằm thích ứng công nghệ 4.0. Họ xây dựng nhiều nền tảng công nghệ nhằm hỗ trợ quá trình kế toán và trao đổi thông tin trong quá trình thực hiện các dịch vụ kế toán; các kỹ thuật phân tích để xác định vấn đề, các phương thức khác nhau để sử dụng dữ liệu lớn và hoạt động kế toán đã trở nên hiệu quả hơn và thậm chí có nhiều công cụ kiểm toán mới. Công nghệ sẽ làm thay đổi vai trò của kế toán viên trong hoạt động nghề nghiệp. Thay vì tập trung quá nhiều vào việc chuyên môn truyền thống, họ sẽ chuyển sang tập trung vào phân tích dữ liệu phục vụ cho quá trình ra quyết định của doanh nghiệp thay cho việc tập trung vào đảm bảo tính xác thực và sự phù hợp với các chuẩn mực kế toán của các giao dịch trong doanh nghiệp. Theo Đỗ Tất Cường (2020), các kế toán viên có vai trò mới là những nhà tư vấn có các kỹ năng độc đáo trong phân loại và xử lý dữ liệu phục vụ cho quá trình ra quyết định của lãnh đạo doanh nghiệp. Xử lý và phân tích các con số tài chính của những kế toán viên giúp cho lãnh đạo doanh nghiệp hiểu sâu sắc hơn hoạt động của doanh nghiệp, điều mà giúp cho họ xác định được những khâu, lĩnh vực nào của DN sẽ phải cải thiện để gia tăng hiệu quả, giảm chi phí và quản lý rủi ro tốt hơn. 2.2. Phương pháp nghiên cứu Trước tiên là phương pháp tiếp cận lý thuyết, như trên đã đề cập rút ra những vấn đề chung về công nghệ số và số vấn đề những tác động đến sự thay đổi vai trò của kế toán. Việc vận dụng lý thuyết về công nghệ số để xác định cách thức tiếp cận thực tế và phân tích tổng hợp ảnh hưởng của công nghệ số đối với vai trò của kiểm toán viên tại Việt Nam. Về phương diện thu thập thông tin, do đặc điểm đây là nghiên cứu tổng quan có tính thăm dò, nên kết quả nghiên cứu chủ yếu dựa trên các thông tin đã công bố, được thu thập từ những tài liệu đã công bố như tạp chí, sách và tài liệu thống kê, báo chuyên ngành và thông tin trên mạng internet. Yếu tố thâm nhập thực tế chỉ thực hiện theo phương pháp tiếp cận thực tế theo hình thức phỏng vấn, hỏi đáp các vấn đề liên quan đến công nghệ số, trên cơ sở đó với phương pháp phân tích đánh giá và tổng hợp các vấn đề về ảnh hưởng của công nghệ số đối với vai trò của kế toán viên tại Việt Nam nhằm đưa ra một số khuyến nghị. 434
  5. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 3. Thực trạng ảnh hưởng của công nghệ số đối với vai trò của kế toán viên tại Việt Nam Kế toán là dịch vụ có lịch sử lâu đời dựa vào việc sử dụng nhiều nhân lực. Việc áp dụng các công nghệ mới, đặc biệt công nghệ như trình ngôn ngữ tự nhiên (NLP) và tự động hóa (RPA) có thể giúp hoàn tất chỉ trong vài giờ những công việc đơn giản, lặp đi lặp lại với chất lượng công việc ổn định hơn, trong khi người làm trước kia có thể mất vài tuần để làm (Kruskopf et al., 2019; Zhou, 2017). Vì vậy, việc áp dụng công nghệ sẽ làm giảm đáng kể nhu cầu tuyển dụng nhân viên ở vị trí thấp, khởi điểm. Nó sẽ lấy đi cơ hội học hỏi của nhiều sinh viên tốt nghiệp, vì không có nhiều công việc phù hợp đang chờ đợi họ. Do sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo, Công ty kiểm toán Ernst & Young (EY) ước tính, số lượng tuyển dụng mới mỗi năm có thể giảm một nửa, điều này thay đổi đáng kể kết cấu tuyển dụng của ngành Kế toán (Agnew, 2016). Ước tính rằng, ít nhất 50% công việc mà kế toán viên và các chuyên gia khác được trả tiền là có thể tự động hóa thông qua các công nghệ hiện có, với 15% tự động hóa thông qua các công nghệ sắp tới (Kokina & Davenport, 2017). Ở góc độ ngược lại, kế toán có nhiều cơ hội trải nghiệm những công việc mới để hỗ trợ máy móc trong việc kết nối xuất nhập, chuyển đổi dữ liệu giữa các phần hành máy tính khác nhau, đảm bảo an ninh máy tính hoặc những công việc đòi hỏi sử dụng tư duy, trí óc ở mức độ cao máy móc không thể làm được như xác nhận tính đúng đắn, chính xác của thông tin đầu ra. Chẳng hạn, Công ty kiểm toán EY sử dụng NLP trong việc xem xét các chuẩn mực kế toán cho thuê trong trường hợp các quy định mới đối với hoạt động cho thuê được ban hành. Trước đây, Công ty mất rất nhiều thời gian kiểm tra xem xét hàng chục ngàn hợp đồng có được xử lý kế toán có đúng với quy định mới. Hiện tại, NLP thực hiện việc này nhanh hơn rất nhiều và con người chỉ phải xác nhận kết quả từ thông tin được máy trích xuất tự động (Kruskopf et al., 2019; Zhou, 2017). Khi máy móc đảm nhận các công việc xử lý đơn giản, mất nhiều thời gian, vai trò của kế toán viên đã chuyển mạnh mẽ từ xử lý giao dịch sang phân tích kinh doanh. Kế toán viên có thể tập trung nhiều thời gian hơn vào việc phân tích dữ liệu đầu ra để hiểu bức tranh tổng thể được vẽ nên bởi dữ liệu, hiểu rõ hơn về tính đáng tin cậy của dữ liệu, các giả định của chúng, xác định và đánh giá xu hướng, mô hình và các trường hợp ngoại lệ của tổng thể dữ liệu (Kokina & Davenport, 2017; Kruskopf et al., 2019). Nhờ khả năng tốt hơn của máy tính, kế toán sẽ được cung cấp nhiều thông tin chi tiết hơn, chính xác hơn và tổng quát hơn cho toàn bộ quần thể dữ liệu, giúp cho các chuyên gia kế toán, kiểm toán có cái nhìn sâu sắc, toàn diện hơn khi thực hiện phân tích (Marr, 2018). Không chỉ dừng lại ở mức độ phân tích, chuyên gia kế toán còn được kỳ vọng là các thành viên tư vấn cho chiến lược doanh nghiệp, cho sự phát triển của nền kinh tế trong tương lai (Akhter & Sultana, 2018; Shurina, 2019). Kế toán quản trị được kỳ vọng đề xuất các biện pháp giảm chi phí, thiết lập các tiêu chuẩn đo lường, cải thiện quy trình làm việc... Họ không chỉ báo cáo về tình hình kinh doanh mà phải báo cáo cả rủi ro và hơn nữa, phải đề xuất giải pháp quản lý rủi ro. Trong những năm qua, vai trò và năng lực quản lý nhà nước về kế toán từng bước được nâng cao; công tác quản lý, giám sát hoạt động kế toán tiếp tục được đẩy mạnh; việc kiểm tra, giám sát tuân thủ pháp luật về kế toán được thực hiện với các giải pháp phù hợp, hiệu quả. Bộ máy cơ quan quản lý nhà nước về kế toán, kiểm toán được củng cố một bước, tạo cơ sở nền tảng để thực hiện. Tuy nhiên, công nghệ số nói chung và CMCN 4.0 nói riêng sẽ tác động đến hầu hết mọi khía cạnh của kế toán, trong đó tác động đến vai trò của kế toán viên nên đòi hỏi công tác quản lý cũng phải bắt kịp xu thế để mục tiêu cao nhất là tạo thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển. Đồng thời, nó cũng đòi hỏi trình độ chuyên môn, trình độ công nghệ của cán bộ, công chức phải bắt kịp theo. 435
  6. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 Việc áp dụng công nghệ trong kế toán tác động đến người lao động trong ngành này từ 2 góc độ: Giảm bớt nhu cầu công việc giản đơn, tăng nhu cầu các công việc phức tạp và đa dạng, bao gồm chuyển đổi dữ liệu, xác nhận thông tin đầu ra, phân tích thông tin đầu ra, tư vấn, ra quyết định và quản trị rủi ro. 4. Kết luận và khuyến nghị Sự phát triển công nghệ ngày càng cao đã ảnh hưởng trực tiếp đến kế toán. Để giải quyết vấn đề hấp thụ và lan tỏa công nghệ trong lĩnh vực kế toán, các công ty cần nhanh chóng nghiên cứu và ứng dụng chuyển đổi số để tồn tại trong cạnh tranh. Kế toán vẫn được coi là một công việc hấp dẫn trong tương lai vì AI không thể thay thế hoàn toàn các kế toán viên truyền thống. Tuy nhiên, để duy trì vai trò quan trọng của kế toán viên truyền thống, kế toán viên phải nâng cao kiến thức về công nghệ thông tin và phân tích dữ liệu để duy trì vị trí của mình. Hơn nữa, người ta cho rằng AI và Blockchain không thể thay thế vai trò của con người vì nó là sản phẩm của trí tuệ con người. Tuy nhiên, các công ty của Việt Nam vẫn cần phát triển nội tại để không bị tụt hậu trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. AI và Blockchain chắc chắn sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng đối với kế toán bằng cách giúp kế toán viên kiểm tra tất cả các dữ liệu. Tuy nhiên, sự không chắc chắn trong kiểm tra sẽ không được loại bỏ hoàn toàn. Doanh nghiệp vẫn cần ngày càng nhiều kế toán viên có năng lực trong quá trình chuyển đổi số. Chính phủ, Bộ Tài chính, Vụ Kế toán và Kiểm toán cần xây dựng và ban hành khuôn khổ pháp lý về kế toán, kiểm toán để thu hẹp đáng kể khoảng cách giữa chuẩn mực kế toán – kiểm toán và thực tiễn kinh doanh đang chuyển đổi mạnh mẽ bằng kỹ thuật số. Sự bùng nổ của công nghệ số tác động mạnh mẽ đến lĩnh vực kế toán. Vai trò của kế toán cũng như cách thức hoạt động của kế toán cũng đang dần thay đổi. Với thực tiễn bùng nổ của công nghệ số nói chung và ứng dụng thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0 nói riêng trong lĩnh vực kế toán thời gian qua tại các nước phát triển ở khu vực và toàn cầu, đòi hỏi lĩnh vực kế toán Việt Nam cần nhận thức được các tác động, từ đó có thể tận dụng được tối đa các cơ hội để phát triển. Các nghiên cứu trong tương lai được khuyến nghị sử dụng phương pháp định lượng để xem xét sự ảnh hưởng của công nghệ số đối với công việc kế toán, thu thập dữ liệu sơ cấp bằng cách gửi khảo sát đến những người tham gia đang làm việc trong lĩnh vực kế toán để đưa ra kết quả nghiên cứu đáng tin cậy về mối quan hệ giữa công nghệ số và vai trò của kế toán. 436
  7. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Appelbaum, D., Kogan, A., and Vasarhelyi, M.A. (2017). Big data and analytics in the modern audit engagement: Research needs. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 36(4), pp. 1 - 27 [2] Boillet, J. (2018). How artificial intelligence will transform the audit. Earnest&Young Reporting. [3] Brady, M. (1985). Artificial intelligence and robotics. Artificial intelligence, 26 (1), pp. 79 - 121 [4] Brynjolfsson, E., and McAfee, A. (2014). The second machine age. New York & London: W. W. Norton & Company. [5] Chen, M., Mao, S., and Liu, Y. (2014). Big data: A survey. Mobile Networks and Applications, 19 (2), pp. 171 - 20. [6] Christidis, K., and Devetsikiotis, M. (2016). Blockchains and smart contracts for the internet of things. IEEE Access: Practical Innovations, Open Solutions, 4, pp. 2292 – 2303. [7] Dai, J., and Vasarhelyi, M.A. (2017). Toward blockchain-based accounting and assurance. Journal of Information Systems, 31(3), pp.5-21. [8] Đỗ Tất Cường (2020), Dự báo những xu hướng thay đổi trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán, Bài đăng trên Tạp chí Tài chính kỳ 1 tháng 4/2020. [9] Kokina, J., and Davenport, T. H. (2017). The emergence of artificial intelligence: How automation is impact of artificial intelligence on accounting and auditing. Journal of Emerging Technologies in Accounting, 14(1), pp115 – 112. [10] Kruskopf, S., Lobbas, C., Meinander, H., Söderling, K., Martikainen, M., & Lehner, O. (2019), Digital accounting: opportunities, threats and the human factor, ACRN Oxford Journal of Finance and Risk Perspectives, 8, 1-15; [11] Laney, D. (2001). 3D data management: Controlling data volume, velocity, and variety. META group application delivery strategies. [12] Manita, R., Elommal, N., Bauduer, P. and Hikkerova, L., (2020). The digital transformation of external audit and its impact on corporate governance. Technological Forecasting and Social Change, 150, p.119751. [13] Minsky, M. (1961). Steps toward artificial intelligence. Proceedings of the IRE, 49(1), 8-30. [14] Nilsson, N.(1980). Principles of aritificial intelligence. Palo Alto, California: Tioga Press. [15] Reiff, N. (2020). Blockchain explained. Investopia. Access at < th https://www.investopedia.com/terms/b/lockchain.asp> on 5 July 2020. [16] Tiberius, V. and Hirth, S., (2019). Impacts of digitization on auditing: A Delphi study for Germany. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 37, p.100288. [17] Yoon, K., Hoogduin, L., & Zhang, L. (2015). Big data as complementary audit evidence. Accounting Horizons, 29(2), pp.431- 438. 437
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0