Bài giảng Chẩn đoán - điều trị thiểu năng tụy ngoại tiết những thách thức và hướng tiếp cận - BSCKII. Hồ Tấn Phát

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:37

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Chẩn đoán - điều trị thiểu năng tụy ngoại tiết những thách thức và hướng tiếp cận do BSCKII. Hồ Tấn Phát biên soạn gồm các nội dung chính sau: Sinh lý tụy ngoại tiết; Thiểu năng tụy nội tiết và ngoại tiết; Nguyên nhân sinh bệnh; Thay đổi chức năng tụy sau phẫu thuật tiêu hóa; Điều trị thiểu năng tụy ngoại tiết những thách thức và hướng tiếp cận.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Chẩn đoán - điều trị thiểu năng tụy ngoại tiết những thách thức và hướng tiếp cận - BSCKII. Hồ Tấn Phát

CHẨN ĐOÁN - ĐIỀU TRỊ THIỂU NĂNG TỤY NGOẠI TIẾT NHỮNG THÁCH THỨC VÀ HƯỚNG TIẾP CẬN BSCKII. Hồ Tấn Phát Khoa Nội Tiêu hóa Bệnh viện Chợ Rẫy Đà Nẵng - 09/04/2023 VTM2270089 (v1.1)
Giới thiệu • Thiểu năng tụy ngoại tiết (TNTNT) : suy giảm số lượng và/hay hoạt tính các men tuyến tụy đến dưới ngưỡng tối thiểu cần thiết ( < 10%) 1 • Tỉ lệ chung trong dân số chưa thật sự rõ, tăng theo tuổi 2 • Thường gặp ở các bệnh lý liên quan tụy, có thể ngoài tụy 2,3 1 World J Gastroenterol 2013 November 28; 19(44): 7930-7946 2 IntJ Clin Pract. 2018;72:e13066 Clinical and Experimental Gastroenterology 2019, (12):129–139 VTM2270089 (v1.1)
Sinh lý tụy ngoại tiết VTM2270089 (v1.1) Guyton and Hall Textbook of Medical Physiology, 12th Ed
Thiểu năng tụy nội tiết và ngoại tiết Tế bào ngoại tiết Tế bào nội tiết Enzym Hormon Suy tụy Thiểu năng tụy ngoại tiết Bệnh đái tháo đường Điều trị Thay thế Thay thế enzym insulin VTM2270089 (v1.1)
Hậu quả TNTNT Phillips ME, et al. Thiểu năng tụy ngoại tiết: BMJ Open Gastro 2021;8:e000643 suy giảm khả năng bài tiết enzyme tụy và bicarbonate để duy trì tiêu hóa bình thường Kém hấp thu dưỡng chất Triệu chứng suy dinh dưỡng VTM2270089 (v1.1)
Nguyên nhân sinh bệnh VTM2270089 (v1.1) World J Gastroenterol 2013 November 14, 19(42): 7258-7266
Nguyên nhân tại tụy VTM2270089 (v1.1) Clinical and Experimental Gastroenterology 2019, (12):129–139
Nguyên nhân ngoài trụy VTM2270089 (v1.1) Clinical and Experimental Gastroenterology 2019, (12):129–139
Cơ chế bệnh sinh VTM2270089 (v1.1) Clinical and Experimental Gastroenterology 2019:12 129–139
Thay đổi chức năng tụy sau phẫu thuật tiêu hóa Phẫu thuật Giảm kích thích Giảm kích Rối loạn tiết Mất mô tụy thần kinh tiết thích hormone sau ăn dịch tụy tiết dịch tụy Cắt tụy – tá + + + + tràng Mở thông tụy + + + - ruột thừa Cắt dạ dày + + + - Cắt dạ dày bán + + + - phần Chaudhary et al. Dig Dis 2020;38:53–68 VTM2270089 (v1.1)
Bài tiết enzyme tụy sau khi cắt toàn bộ dạ dày Các men tụy bị giảm (% còn lại) sau 3 tháng cắt toàn bộ dạ dày 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 24% 11% 9% 28% 0% Dịch tụy Volume Trypsine Chymotrypsine Amylase Friess H et al. Am J Gastroenterol. 1996 Feb;91(2):341-7. VTM2270089 (v1.1)
TNTNT ở bệnh nhân viêm tụy cấp nặng TNTNT xảy ra (n=23 BN VTC) - 86% ở BN viêm tụy cấp hoại tử - 100% ở các BN viêm tụy cấp có biến chứng nang giả tụy VTM2270089 (v1.1) Pancreatology 2003;3:303–308
TNTNT hậu quả ở bệnh nhân viêm tụy cấp Tần suất thiểu năng tụy ngoại tiết có liên quan với mức độ lan rộng của vùng tụy hoại tử VTM2270089 (v1.1) Digestive Diseases and Sciences 2019, (64):1985–2005
Statement 2.2 PEI can occur following severe acute pancreatitis, especially in those with necrosis, recurrent acute pancreatitis or in the presence of pseudocysts (grade 2B; 100% agreement). Patients with acute necrotising pancreatitis should be routinely started on PERT once they are able to consume oral intake (good practice point (GPP) (92% agreement). VTM2270089 (v1.1) BMJ Open Gastro 2021;8:e000643
TNTNT ở bệnh nhân viêm tụy mạn VTM2270089 (v1.1) Pancreas 2020 Feb; 49(2):242-248
TNTNT ở bệnh nhân đái tháo đường Thiểu năng tụy ngoại tiết Thiếu dinh dưỡng Kích hoạt tế bào do insulin stellate Rối loạn điều hòa bởi các hormone Tăng đường huyết khác ở đảo tụy Giảm phản xạ ruột Nhiễm siêu vi, tự Xơ hóa & teo tụy tụy miễn hoặc thay đổi gen gây tổn thương mô tụy nội tiết và ngoại tiết Bệnh mạch máu Bệnh thần kinh tự ĐTĐ chủ ĐTĐ 16 VTM2270089 (v1.1) et G. Zsori al. Pancreatology 18 (2018) 559e565
TNTNT ở người cao tuổi khỏe mạnh (đo elastase-1 trong phân) 159 người ≥ 60 tuổi khỏe mạnh (không có bệnh lý về đường tiêu hóa, phẫu thuật, đái tháo đường) Khoảng 22% người cao tuổi khỏe mạnh bị TNTNT cần xem xét bổ sung men tụy VTM2270089 (v1.1) Herzig KH et al. BMC Geriatric 2011; 11:4.
TNTNT làm tăng nguy cơ gãy xương Tignor et al. Am J Gastroenterology 2010 VTM2270089 (v1.1)
TNTNT gây nhược cơ - TNTNT là yếu tố nguy cơ độc lập gây nhược cơ (OR 3,8; p = 0,03) - Nhược cơ → tăng số ngày nằm viện (p < 0,001), giảm tỉ lệ sống sót (HR 6.7; p = 0,005) Olesen et al. Pancreatology 19 (2019) 245e251 VTM2270089 (v1.1)
TNTNT làm tăng nguy cơ biến cố tim mạch De la Iglesia et al, J GastroenterolHepatol2019 VTM2270089 (v1.1)