Bài giảng Kế toán tài chính doanh nghiệp: Chương 5 - ThS. Nguyễn Quốc Nhất (Dành cho khối không chuyên)

CHƯƠNG 5: KẾ TOÁN TÀI SẢN CỐ ĐỊNH<br /> <br /> Hình ảnh cần nhận biết TSCĐ<br /> <br /> CHƯƠNG 5<br /> <br /> KẾ TOÁN TÀI SẢN CỐ ĐỊNH<br /> <br /> GV: ThS.Nguyễn Quốc Nhất<br /> 1<br /> <br /> Nội dung chương<br /> <br /> Mục tiêu chương 5:<br /> Sau khi nghiên cứu xong chương này sinh<br /> viên có thể:<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br />  Hiểu được thế nào là TSCĐ<br />  Phân biệt được tài TSCD với các đối tượng<br /> khác<br />  Nhận biết nguyên tắc, điều kiện và phương<br /> pháp ghi nhận tài sản cố định<br />  Xử lý các trường hợp liên quan đến TSCĐ<br />  Biết được phương pháp tính và hạch toán<br /> khấu hao TSCĐ<br /> <br /> 5.2. Kế toán TSCĐ vô hình<br /> 5.3. Kế toán Khấu hao TSCĐ<br /> 5.4 .Kế toán tài sản cố định thuê tài chính<br /> <br /> 3<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br /> 4<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> 5.1.2. Tiêu chuẩn ghi nhận<br /> Ba tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ hữu hình:<br /> <br /> 5.1.1.Khái niệm<br /> <br /> a. Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong<br /> tương lai từ việc sử dụng tài sản đó;<br /> <br /> • Tài sản cố định hữu hình là những tài<br /> sản có hình thái vật chất do doanh<br /> nghiệp nắm giữ để sử dụng cho hoạt<br /> động sản xuất, kinh doanh phù hợp với<br /> tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ hữu hình.<br /> <br /> b. Có thời gian sử dụng trên 1 năm trở lên;<br /> c. Nguyên giá tài sản phải được xác định một<br /> cách tin cậy và có giá trị từ 30.000.000 đồng<br /> (mười triệu đồng) trở lên.<br /> 5<br /> <br /> NguyenQuocNhat-nhatnq.faa@gmail.com<br /> <br /> 6<br /> <br /> 1<br /> <br /> CHƯƠNG 5: KẾ TOÁN TÀI SẢN CỐ ĐỊNH<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br /> 5.1.3. Caùc nguyeân taéc tính giaù TSCÑ höõu hình:<br /> TSCĐ hữu hình mua sắm:<br /> Nguyên giá :<br /> Giá mua (trừ các khoản được chiết khấu thương<br /> mại, giảm giá)<br /> Các khoản thuế (không bao gồm các khoản thuế<br /> được hoàn lại)<br /> Các chi phí liên quan trực tiếp đến việc đưa tài sản<br /> vào trạng thái sẵn sàng sử dụng<br /> <br /> TSCĐ hữu hình do đầu tư xây dựng cơ bản<br /> theo phương thức giao thầu<br />  Nguyên giá<br />  Giá quyết toán công trình đầu tư xây dựng<br />  Các chi phí liên quan trực tiếp khác<br />  Lệ phí trước bạ (nếu có).<br /> <br /> 7<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br /> 8<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br /> TSCĐ hữu hình mua trả chậm<br /> <br /> TSCĐ hữu hình tự xây dựng hoặc tự chế<br /> <br />  Nguyên giá TSCĐ đó được phản ánh theo giá<br /> mua trả ngay tại thời điểm mua<br />  Khoản chênh lệch giữa giá mua trả chậm và giá<br /> mua trả tiền ngay được hạch toán vào chi phí<br /> theo kỳ hạn thanh toán,<br />  Hoặc chênh lệch đó được tính vào nguyên giá<br /> TSCĐ hữu hình (vốn hóa) theo quy định của<br /> Chuẩn mực “Chi phí đi vay”.<br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br /> <br />  Nguyên giá gồm<br />  Giá thành thực tế của TSCĐ tự xây dựng hoặc tự<br /> chế<br />  Chi phí lắp đặt, chạy thử<br />  Trường hợp doanh nghiệp dùng sản phẩm do mình<br /> sản xuất ra để chuyển thành TSCĐ:<br />  Nguyên giá gồm:<br />  Chi phí sản xuất sản phẩm m keâ ñònh kyø<br /> Kieå<br />  Các chi phí trực tiếp liên quan đến việc đưa TSCĐ<br /> vào trạng thái sẵn sàng sử dụng<br /> 9<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br /> <br /> <br /> –<br /> <br /> –<br /> <br /> 10<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> 5.1.4. Chứng từ kế toán<br />  Chứng từ phản ánh tăng giảm TSCĐ bao gồm:<br />  Hóa đơn, phiếu chi,UNC,… liên quan đến việc<br /> mua TSCĐ<br />  Các hợp đồng kinh tế ( Mua, trao đổi, liên doanh,<br /> nhượng bán,…)<br />  Biên bản giao nhận TSCĐ;<br />  Biên bản thanh lý TSCĐ;<br />  Thẻ TSCĐ<br /> Kieåm<br />  Biên bản đánh giá lại TSCĐ keâ ñònh kyø<br /> <br /> TSCÑ höõu hình mua döôùi hình thöùc trao ñoåi:<br /> Nguyeân giaù TSCÑ höõu hình mua döôùi hình thöùc<br /> trao ñoåi vôùi moät TSCÑ höõu hình khoâng töông<br /> töï hoaëc taøi saûn khaùc ñöôïc xaùc ñònh:<br /> Theo giaù trò hôïp lyù cuûa TSCÑ höõu hình nhaän<br /> veà,<br /> Hoaëc giaù trò hôïp lyù cuûa taøi saûn ñem trao ñoåi,<br /> sau khi ñieàu chænh caùc khoaûn tieàn hoaëc töông<br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br /> ñöông tieàn traû theâm hoaëc thu veà<br /> <br /> 5.1.5.Sổ Kế Toán (Xem SGK 246)<br /> 11<br /> <br /> NguyenQuocNhat-nhatnq.faa@gmail.com<br /> <br /> 12<br /> <br /> 2<br /> <br /> CHƯƠNG 5: KẾ TOÁN TÀI SẢN CỐ ĐỊNH<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> 5.1.7.Phương pháp hạch toán một số nghiệp vụ kinh<br /> tế phát sinh chủ yếu:<br /> 5.1.7.1. Phương pháp hạch toán các nghiệp vụ kinh<br /> tế chủ yếu vế tăng TSCĐ<br />  Trường hợp TSCĐ mua ngoài<br /> <br /> 5.1.6. Tài khoản sử dụng<br /> TK 211 “Tài sản cố định hữu hình” có 6 TK cấp 2<br /> <br />  TK 2111: Nhà cửa vật kiến trúc<br />  TK 2112: Máy móc, thiết bị<br />  TK 2113 :Phương tiện vận tải, truyền dẫn;<br />  TK 2114: Thiết bị dụng cụ quản lý;<br />  TK 2115: Cây lau năm, súc vật làm việc và<br /> cho sản phẩm<br />  TK 2118: TSCĐ khácKieåm keâ ñònh kyø<br /> <br /> 111,112,331…<br /> <br /> 211<br /> <br /> Mua TSCĐ<br /> <br /> 241<br /> TSCĐ phải qua quá<br /> Đưa TS vào<br /> sử dụng<br /> trình lắp đặt lâu dài<br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br /> 133<br /> <br /> 13<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> 5.1.7.1. Phöông phaùp haïch toaùn caùc nghieäp vuï kinh teá chuû<br /> yeáu veà taêng TSCÑ<br /> <br /> 5.1.7.1. Phương pháp hạch toán các nghiệp vụ kinh tế<br /> chủ yếu về tăng TSCĐ<br />  Trường hợp TSCĐ mua từ nước ngoài<br /> 111,112,331<br /> <br />  Löu yù: Caùc doanh nghieäp noäp thueá GTGT theo phöông<br /> phaùp tröïc tieáp thì khoaûn thueá GTGT, TTÑB, thueá nhaäp<br /> khaåu (neáu TSCÑ nhaäp khaåu) ñöôïc tính vaøo nguyeân giaù.<br /> <br /> 211<br /> (1)<br /> <br />  TSCÑ ñöôïc mua töø caùc quyõ chuyeân duøng thì keá toaùn caên<br /> cöù vaøo NG ñeå chuyeån caùc quyõ naøy thaønh nguoàn voán kinh<br /> doanh:<br /> <br /> 3333<br /> (3)<br /> <br /> (2)<br /> 33312<br /> (4)<br /> <br /> 14<br /> <br /> Nôï TK 414 – Quyõ ñaàu tö phaùt trieån<br /> <br /> Kieåm 133ñònh kyø<br /> keâ<br /> <br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br /> <br /> Nôï TK 441 – Nguoàn voán ñaàu tö XDCB<br /> <br /> Coù TK 411 – Nguoàn voán kinh doanh<br /> 15<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br />  Trường hợp TSCĐ mua dưới hình thức trao đổi với<br /> TSCĐ hữu hình không tương tự (qua 4 bước)<br />  Khi giao TSCĐ hữu hình cho bên trao đổi (bước 1)<br /> <br />  Trường hợp TSCĐ mua dưới hình thức trao đổi<br /> với TSCĐ hữu hình tương tự<br /> 211_TSCÑ trao ñoåi<br /> <br /> Giaù trò coøn laïi<br /> <br /> 211_TSCÑ trao ñoåi Giaù trò coøn laïi<br /> <br /> 211-TSCÑ nhaän veà<br /> <br /> 811<br /> <br /> 214<br /> <br /> 214<br /> <br /> Giaù trò khaáu hao<br /> <br /> Giaù trò khaáu hao<br /> <br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br /> <br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br /> <br /> 17<br /> <br /> NguyenQuocNhat-nhatnq.faa@gmail.com<br /> <br /> 16<br /> <br /> 18<br /> <br /> 3<br /> <br /> CHƯƠNG 5: KẾ TOÁN TÀI SẢN CỐ ĐỊNH<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br />  Ghi tăng thu nhập do trao đổi TSCĐ (bước 2)<br /> 711<br /> <br /> (giaù trò hôïp lyù cuûa TSCÑ<br /> ñöa ñi trao ñoåi)<br /> 3331<br /> Thueá GTGT phaûi<br /> noäp (neáu coù)<br /> <br />  Ghi tăng TSCĐ khi nhận được do trao đổi (bước 3)<br /> 131<br /> <br /> 131<br /> <br /> 211-TSCÑ nhaän veà<br /> (giaù trò hôïp lyù cuûa TSCÑ<br /> nhaän ñöôïc do trao ñoåi)<br /> <br /> (thueá GTGT ñöôïc<br /> khaáu tröø (neáu coù)<br /> <br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br /> <br /> 133<br /> <br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br /> <br /> 19<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> 5.1.7.2. Phương pháp hạch toán các nghiệp vụ kinh<br /> tế chủ yếu về giảm TSCĐ<br />  Khi nhượng bán TSCĐ<br /> <br />  Xử lý chênh lệch do trao đổi (bước 4)<br /> (giaù trò hôïp lyù cuûa TSCÑ ñi trao ñoåi < giaù<br /> trò hôïp lyù cuûa TSCÑ nhaän veà )<br /> 111,112<br /> <br /> 20<br /> <br /> Ghi giảm TSCĐ<br /> 131<br /> <br /> 211<br /> <br /> 214<br /> (giaù trò hao moøn)<br /> <br /> (giaù trò hôïp lyù cuûa TSCÑ ñi trao ñoåi < giaù<br /> trò hôïp lyù cuûa TSCÑ nhaän veà )<br /> <br /> 811<br /> (giaù trò coøn laïi)<br /> <br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br /> <br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br /> <br /> 21<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ hữu hình<br /> <br /> 5.2.Kế toán TSCĐ vô hình<br /> 5.2.1. Khaùi nieäm<br /> TSCÑ voâ hình laø taøi saûn :<br /> – Khoâng coù hình thaùi vaät chaát;<br /> – Xaùc ñònh ñöôïc giaù trò;<br /> – Do doanh nghieäp naém giöõ, söû duïng trong<br /> SXKD, cung caáp dòch vuï hoaëc cho caùc ñoái<br /> töôïng khaùc thueâ phuø hôïp vôùi tieâu chuaån ghi<br /> nhaän TSCÑ voâ hình. Kieåm keâ ñònh kyø<br /> <br />  Khi nhượng bán TSCĐ<br /> Chi phí bán TSCĐ<br /> 111,112,.<br /> (chi phí do<br /> .<br /> nhöôïng baùn)<br /> 133<br /> Thueá GTGT<br /> (neáu coù)<br /> <br /> Thu nhập do bán TSCĐ<br /> <br /> 811<br /> 711<br /> <br /> 22<br /> <br /> 111,112,131,…<br /> <br /> (thu nhaäp do nhöôïng baùn)<br /> 3331<br /> <br /> Kieåm Thueá GTGT phaûi<br /> keâ ñònh kyø<br /> noäp (neáu coù)<br /> 23<br /> <br /> NguyenQuocNhat-nhatnq.faa@gmail.com<br /> <br /> 24<br /> <br /> 4<br /> <br /> CHƯƠNG 5: KẾ TOÁN TÀI SẢN CỐ ĐỊNH<br /> <br /> 5.1.Kế toán TSCĐ Vô Hình<br /> <br /> 5.2.Kế toán TSCĐ vô hình<br /> 5.2.3.Taøi khoaûn söû duïng<br />  Taøi khoaûn 213 - TSCÑ voâ hình coù 7 taøi khoaûn caáp 2:<br />  TK 2131 – Quyeàn söû duïng ñaát<br />  TK2132 – Quyeàn phaùt haønh<br />  TK2133 – Baûn quyeàn, baèng saùng cheá<br />  TK2134 – Nhaõn hieäu haøng hoùa<br />  TK 2135 – Phaàn meøn maùy vi tính<br />  TK 2136 – Giaáy pheùp vaø giaáy pheùp nhöôïng quyeàn<br />  TK2138 – TSCÑ voâ hình khaùc<br /> <br /> 5.2.2. Tieâu chuaån ghi nhaän<br /> <br /> Moät taøi saûn ñöôïc ghi nhaän laø TSCÑ voâ hình phaûi<br /> thoûa maõn ñoàng thôøi:<br /> Ñònh nghóa veà TSCÑ voâ hình;<br /> vaø 3 tieâu chuaån ghi nhaän sau:<br />  a. Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai<br /> từ việc sử dụng tài sản đó;<br />  b. Có thời gian sử dụng trên 1 năm trở lên;<br />  c. Nguyên giá tài sản phải được xác định một cách tin<br /> cậy và có giá trị từ 30.000.000m keâ (mườikyø<br /> Kieå đồng ñònh triệu<br /> đồng) trở lên.<br /> <br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br />  Caùc nguyeân taéc tính giaù vaø phöông phaùp haïch toaùn<br /> töông töï nhö TSCÑ höõu hình.<br /> 25<br /> <br /> 26<br /> <br /> 5.3.Kế toán khấu TSCĐ<br /> <br /> 5.3.Kế toán khấu hao TSCĐ<br /> <br /> 5.3.1. Caùc khaùi nieäm<br /> <br /> 5.3.1.Caùc phöông phaùp khaáu hao TSCÑ<br /> <br />  Khaáu hao laø söï phaân boå moät caùch coù heä thoáng giaù trò<br /> phaûi khaáu hao cuûa TSCÑ trong suoát thôøi gian söû<br /> duïng höõu ích cuûa taøi saûn ñoù.<br /> Giaù trò phaûi khaáu hao laø nguyeân giaù cuûa TSCÑ höõu<br /> hình ghi treân baùo caùo taøi chính, tröø (-) giaù trò thanh lyù<br /> öôùc tính cuûa taøi saûn ñoù.<br />  Thôøi gian söû duïng höõu ích laø thôøi gian maø TSCÑ<br /> phaùt huy ñöôïc taùc duïng cho saûn xuaát, kinh doanh.<br />  Giaù trò thanh lyù laø giaù trò öôùc tính thu ñöôïc khi heát<br /> thôøi gian söû duïng höõu ích cuûa taøi saûn, sau khi tröø chi<br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br /> phí thanh lyù öôùc tính.<br /> <br />  Phöông phaùp khaáu hao ñöôøng thaúng:<br />  Phöông phaùp khaáu hao theo soá dö giaûm daàn;<br />  Phöông phaùp khaáu hao theo soá löôïng saûn phaåm.<br /> <br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br /> <br /> 27<br /> <br /> 5.3.Kế toán khấu TSCĐ<br /> <br /> 5.3.Kế toán khấu TSCĐ<br /> 5.3.1.2.Phöông phaùp khaáu hao theo soá dö giaûm daàn:<br /> <br /> 5.3.1.1.Phöông phaùp khaáu hao ñöôøng thaúng:<br /> Möùc trích khaáu hao<br /> trung bình haøng<br /> naêm cuûa TSCÑ<br /> <br /> Möùc trích haáu hao<br /> trung bình haøng<br /> thaùng<br /> <br /> Möùc trích khaáu hao<br /> haøng naêm cuûa<br /> TSCÑ<br /> <br /> Nguyeân giaù TSCÑ<br /> =<br /> <br /> =<br /> <br /> 28<br /> <br /> Thôøi gian söû duïng<br /> <br /> Tyû leä khaáu hao<br /> nhanh (%)<br /> <br /> Möùc trích khaáu hao trung bình<br /> haøng naêm<br /> <br /> =<br /> <br /> =<br /> <br /> Giaù trò coøn laïi cuûa<br /> TSCÑ<br /> <br /> Tyû leä khaáu<br /> hao nhanh<br /> <br /> x<br /> <br /> Tyû leä khaáu hao TSCÑ<br /> theo phöông phaùp<br /> ñöôøng thaúng<br /> <br /> x<br /> <br /> Heä soá ñieàu<br /> chænh<br /> <br /> - Heä soá ñieàu chænh<br /> <br /> 12<br /> <br /> Thôøi gian söû duïng TSCÑ<br /> <br /> Kieåm keâ ñònh kyø<br /> <br /> T < hoaëc = 4 naêmKieåm<br /> 4 < T < hoaëc = 6 naêm<br /> T > 6 naêm<br /> <br /> Heä soá ñieàu chænh<br /> 1,5<br /> keâ ñònh kyø<br /> 2,0<br /> 2,5<br /> <br /> 29<br /> <br /> NguyenQuocNhat-nhatnq.faa@gmail.com<br /> <br /> 5<br /> <br />