Bài giảng Kinh tế học - Chương 3: Sức mạnh thị trường: Độc quyền bán

Học kỳ 2 năm học 2008 -2009<br /> <br /> Độc quyền<br /> <br /> Các nội dung<br /> <br /> Chương 3<br /> <br /> z Độc quyền bán là gì?<br /> z Nguồn gốc của độc quyền bán<br /> z Đo lường sức mạnh độc quyền<br /> z Chi phí xã hội do sức mạnh độc quyền<br /> z Kiểm soát độc quyền<br /> <br /> Sức mạnh thị trường: Độc quyền bán<br /> <br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> Ôn lại thị trường cạnh tranh hoàn hảo<br /> z Các giả định<br /> <br /> Ôn lại thị trường cạnh tranh hoàn hảo<br /> P<br /> <br />  Sản phẩm đồng nhất<br />  Số lượng lớn người mua và người bán<br />  Thông tin hoàn hảo<br />  Chi phí giao dịch bằng không<br /> <br /> 2<br /> <br /> D<br /> <br /> Thị trường<br /> S<br /> <br /> P<br /> <br /> LMC<br /> <br /> P0<br /> <br /> z Hệ quả<br /> <br /> Doanh nghiệp<br /> <br /> P0<br /> <br /> D = MR = P<br /> <br />  Doanh nghiệp là người chấp nhận giá: P = LMC = LAC<br />  Lợi nhuận thông thường hay lợi nhuận kinh tế = 0 trong<br /> dài hạn<br /> Q0<br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> 3<br /> <br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> q0<br /> <br /> Q<br /> 4<br /> <br /> Rào cản<br /> <br /> Độc quyền bán<br /> <br /> z 3 nguyên nhân tạo nên rào cản:<br /> <br /> 1. Một người bán - nhiều người mua<br /> 2. Sản phẩm duy nhất (không sản phẩm thay thế<br /> gần)<br /> 3. Rào cản khi gia nhập<br /> <br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> Q<br /> <br /> LAC<br /> <br /> Sở hữu nguồn tài nguyên quan trọng.<br /> Chính phủ cho phép một công ty độc quyền sản xuất<br /> một vài sản phẩm nào đó<br /> Chi phí sản xuất. (độc quyền tự nhiên) .<br /> <br /> 5<br /> <br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> 6<br /> <br /> 1<br /> <br /> Học kỳ 2 năm học 2008 -2009<br /> <br /> Độc quyền<br /> <br /> Mục tiêu, giới hạn và quyết định của<br /> nhà độc quyền bán<br /> <br /> Quyết định của nhà độc quyền bán<br /> <br /> z Mục tiêu?<br /> z Giới hạn:<br /> <br /> z Đường cầu trước doanh nghiệp là đường<br /> cầu thị trường<br /> z Đường cầu của doanh nghiệp độc quyền<br /> tuân theo quy luật cầu<br /> z Đường doanh thu biên MR nằm dưới đường<br /> cầu hay MR thuế<br /> <br /> P1<br /> <br /> ∆P<br /> <br /> P2<br /> <br /> P0<br /> <br /> P1<br /> <br /> MC + t<br /> D = AR<br /> MC<br /> MR<br /> <br /> t<br /> D1<br /> MR1 MR2<br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> D2<br /> Q1<br /> <br /> Quantity<br /> 21<br /> <br /> Q0<br /> <br /> Q<br /> <br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> 22<br /> <br /> Tác động của thuế<br /> <br /> Hãng có nhiều nhà máy<br /> <br /> z Trong thị trường cạnh tranh, một mức<br /> thuế đơn vị làm cho giá tăng một lượng ít<br /> hơn thuế: cả nhà sản xuất và người tiêu<br /> dùng đều phải chịu thuế<br /> z Đối với thị trường độc quyền, giá có thể<br /> tăng lên một lượng lớn hơn mức thuế<br /> z Để quyết định tác động của thuế :<br /> <br /> z Đối với nhiều công ty, sản xuất được<br /> thực hiện ở hai hay nhiều nhà máy mà<br /> tại đó chi phí hoạt động khác nhau<br /> z Công ty phải quyết định mức sản lượng<br /> của từng nhà máy cần phải sản xuất là<br /> bao nhiêu<br /> <br /> t = thuế cụ thể<br /> MC = MC + t<br /> <br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> 23<br /> <br /> 1. Sản lượng phải được chia cho mỗi nhà<br /> máy sao cho MC như nhau ở mỗi nhà máy<br /> 2. Sản lượng được chọn ở MR=MC. Lợi<br /> nhuận tối đa khi MR=MC ở mỗi nhà máy.<br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> 24<br /> <br /> 4<br /> <br /> Học kỳ 2 năm học 2008 -2009<br /> <br /> Độc quyền<br /> <br /> Hãng có nhiều nhà máy<br /> <br /> Hãng có nhiều nhà máy<br /> z Hãng có thể tăng sản lượng từ mỗi nhàmáy<br /> đến khi lợi nhuận tăng thêm từ mỗi đơn vị<br /> sản lượng cuối cùng bằng không.<br /> z Đặt lợi nhuận tăng thêm từ sản lượng tại<br /> nhà máy 1 = 0<br /> <br /> z Chúng ta có thể chỉ ra bằng đại số<br /> Q1 and C1 là sản lượng và chi phí sản xuất<br /> của nhà máy 1<br /> Q2 and C2 là sản lượng và chi phí sản xuất<br /> của nhà máy 2<br /> QT = Q1 + Q2 là tổng sản lượng<br /> Lợi nhuận là:<br /> <br /> ∆π ∆( PQT ) ∆C1<br /> −<br /> =<br /> =0<br /> ∆Q1<br /> ∆Q1<br /> ∆Q1<br /> <br /> π = PQT – C1(Q1) – C2(Q2)<br /> <br /> MR − MC1 = 0<br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> 25<br /> <br /> MR = MC1<br /> <br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> Hãng có nhiều nhà máy<br /> <br /> Sản xuất của 2 nhà máy<br /> $/Q<br /> <br /> z Chúng ta có thể làm tương tự cho nhà máy 2<br /> z Do đó, chúng ta có thể thấy công ty nên nên<br /> chọn sản xuất sao cho<br /> MR = MC1 = MC2<br /> z Chúng ta có thể minh hoạ bằng đồ thị<br /> <br /> MC1<br /> <br /> MC2<br /> MCT<br /> <br /> P*<br /> <br />  MR = MCT cho tổng sản lượng sản xuất<br />  Điểm này chỉ ra MR cho mỗi nhà máy<br />  Khi MR cắt MC1 và MC2 chỉ ra mức sản lượng của<br /> mỗi nhà máy<br /> <br /> D = AR<br /> <br /> MR*<br /> <br /> MR<br /> Q1<br /> <br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> 27<br /> <br /> Q2<br /> <br /> 28<br /> <br /> Độ co giãn của cầu<br /> và sức mạnh độc quyền<br /> <br /> z Có thể đo lường sức mạnh độc quyền<br /> bằng sự chênh lệch giữa giá lớn hơn chi<br /> phí biên<br /> z Chỉ số Lerner<br /> L = (P - MC)/P<br /> <br /> $/Q<br /> <br /> Cầu càng co giãn,<br /> Sức mạnh độc quyền càng giảm<br /> <br /> $/Q<br /> <br /> P*<br /> <br /> MC<br /> <br /> MC<br /> <br /> P*<br /> <br /> P*-MC<br /> <br /> D<br /> <br /> z Giá<br /> <br /> trị L càng lớn (giữa 0 and 1) sức mạnh độc<br /> quyền càng lớn<br /> <br /> P*-MC<br /> <br /> MR<br /> <br /> L có thể trình bày bằng Ed<br /> <br /> D<br /> <br /> = (P - MC)/P = -1/Ed<br /> <br /> MR<br /> <br /> Q*<br /> <br /> chỉ số Lerner do Abba Lerner đưa ra năm 1934<br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> Q<br /> <br /> QT<br /> <br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> Đo sức mạnh độc quyền<br /> <br /> zL<br /> <br /> 26<br /> <br /> 29<br /> <br /> Nguyễn Thuý Hằng<br /> <br /> Quantity<br /> <br /> Q*<br /> <br /> Quantity<br /> 30<br /> <br /> 5<br /> <br />