Bài giảng Kinh tế vi mô 1: Chương 2 - ĐH Thương Mại

8/9/2017<br /> <br /> CHƯƠNG 2<br /> KINH TẾ VI MÔ 1<br /> (MICROECONOMICS 1)<br /> <br /> CUNG - CẦU VÀ CƠ CHẾ HOẠT<br /> ĐỘNG CỦA THỊ TRƯỜNG<br /> <br /> Bộ môn Kinh tế vi mô<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI<br /> <br /> H<br /> <br /> D<br /> 2.1. Thị trường<br /> <br /> NỘI DUNG<br /> 2.2. Cầu về hàng hóa và dịch vụ<br /> 2.3. Cung về hàng hóa và dịch vụ<br /> <br /> TM<br /> <br /> 2.1. Thị trường<br /> <br /> 2.4. Cơ chế hoạt động của thị trường<br /> <br /> 2.1.1. Khái niệm<br /> 2.1.2. Phân loại thị trường<br /> <br /> 2.6. Độ co dãn của cung và cầu<br /> 2.7. Sự can thiệp của chính phủ vào thị trường<br /> <br /> M<br /> <br /> _T<br /> <br /> 2.5. Thặng dư tiêu dùng và thặng dư sản xuất trong thị trường<br /> <br /> Khái niệm: Thị trường là tập hợp những người mua và người<br /> <br /> U<br /> <br /> 2.1.1. Khái niệm thị trường<br /> <br /> 2.1.1. Khái niệm thị trường<br />  Đặc điểm của thị trường<br /> <br /> bán tác động qua lại lẫn nhau, dẫn đến khả năng trao đổi.<br /> • Thị trường không phụ thuộc vào không gian, thời gian.<br /> Người mua<br /> <br /> Người bán<br /> <br />  Thị trường có thể là một địa điểm cụ thể: cửa hàng, chợ…<br />  Thị trường có thể là một không gian ảo: mua bán trực tuyến<br /> <br /> Người tiêu dùng<br /> <br /> Các hãng sản xuất,<br /> kinh doanh<br /> <br />  Thị trường có thể qua môi giới trung gian: thị trường cổ phiếu…<br /> • Trên thị trường, các quyết định của người mua và người bán<br /> <br /> Người lao động<br /> Các hãng sản xuất,<br /> kinh doanh<br /> Chủ sở hữu tài<br /> nguyên<br /> <br /> được cân bằng thông qua sự điều chỉnh của giá cả.<br />  Thị trường thực hiện chức năng điều tiết nền kinh tế quốc dân.<br /> <br /> 1<br /> <br /> 8/9/2017<br /> <br /> 2.1.2. Phân loại thị trường<br /> <br /> Theo số<br /> lượng<br /> người<br /> mua,<br /> người<br /> bán<br /> <br /> Theo<br /> loại sản<br /> phẩm,<br /> tính chất<br /> sản<br /> phẩm<br /> <br /> Theo<br /> sức<br /> mạnh thị<br /> trường<br /> của<br /> người<br /> mua,<br /> người<br /> bán<br /> <br /> Theo rào<br /> cản ra<br /> nhập thị<br /> trường<br /> <br /> 2.2. CẦU HÀNG HÓA HOẶC DỊCH VỤ<br /> <br /> Theo<br /> hình<br /> thức<br /> cạnh<br /> tranh<br /> trên thị<br /> trường<br /> <br /> 2.2.1<br /> 2.2.2<br /> <br /> 2.2.3<br /> <br /> • Khái niệm cầu và luật cầu<br /> • Phương trình và đồ thị đường cầu<br /> <br /> • Các yếu tố tác động đến cầu<br /> <br /> H<br /> <br /> D<br /> 2.2.1. Khái niệm cầu và luật cầu<br /> <br /> 2.2.1. Khái niệm cầu và luật cầu<br /> <br />  Lượng cầu:<br /> <br /> TM<br /> <br />  Cầu:<br /> <br /> • Lượng cầu (QD): là số lượng hàng hóa hoặc dịch vụ cụ thể mà<br /> <br /> Cầu (D) là số lượng hàng hóa hay dịch vụ mà người mua<br /> <br /> người mua muốn mua và sẵn sàng mua tại mức giá đã cho<br /> <br /> muốn mua và có khả năng mua ở các mức giá khác nhau<br /> <br /> trong khoảng thời gian nhất định.<br /> <br /> trong một khoảng thời gian nhất định, các yếu tố khác<br /> <br /> • Ví dụ : Xét cầu về mũ bảo hiểm xe máy Protex của An ta có<br /> bảng sau<br /> <br /> _T<br /> <br /> không đổi.<br /> <br /> P (trăm nghìn đồng)<br /> <br /> 5<br /> <br /> 3<br /> <br /> Q (chiếc)<br /> <br />  Phân biệt cầu và nhu cầu?<br /> <br /> 7<br /> 0<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br />  Phân biệt cầu và lượng cầu?<br /> <br /> M<br /> U<br /> <br /> 2.2.1. Khái niệm cầu và luật cầu<br /> <br /> 2.2.1. Khái niệm cầu và luật cầu<br />  Biểu cầu:<br /> <br />  Luật cầu:<br /> <br /> • Là bảng số liệu mô tả mối quan hệ giữa giá và lượng cầu.<br /> <br /> • Nội dung: Số lượng hàng hóa được cầu trong khoảng thời gian đã<br /> <br /> • Ví dụ: biểu cầu về mũ bảo hiểm của An<br /> <br /> cho tăng lên khi giá của hàng hóa đó giảm xuống và ngược lại.<br /> <br /> P (trăm nghìn đồng)<br /> <br /> 7<br /> <br /> 5<br /> <br /> 3<br /> <br /> Q (chiếc)<br /> <br /> 0<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> •<br /> <br /> Nguyên nhân:<br /> <br />  Ảnh hưởng thu nhập<br />  Ảnh hưởng thay thế<br /> <br /> 2<br /> <br /> 8/9/2017<br /> <br /> 2.2.2. Phương trình và đồ thị đường cầu<br /> <br /> 2.2.2. Phương trình và đồ thị<br /> đường cầu<br /> <br /> b) Đồ thị đường cầu<br /> • Biểu diễn mối quan hệ giữa giá và lượng cầu<br /> <br /> <br /> a) Phương trình đường cầu<br /> <br /> Độ dốc đường cầu = tg α =  Q =  ) = (Q<br /> <br /> P<br /> <br /> • Hàm cầu có dạng: QX = f(PX)<br /> <br /> 1<br /> b<br /> <br /> D<br /> <br /> • Dạng hàm tuyến tính bậc nhất:<br /> <br /> P2<br /> <br /> (a, b > 0)<br /> <br /> QD = a – b.P<br /> <br /> P1<br /> <br /> • Hàm cầu thuận: QD = a – b.P = f(PX)<br /> • Hàm cầu ngược: PD = a/b – 1/b.Q = f(QX)<br /> <br /> 0<br /> <br /> Q2<br /> <br /> Q1<br /> <br /> Q<br /> <br /> H<br /> <br /> D<br /> 2.2.3. Các yếu tố tác động đến cầu<br /> <br /> TM<br /> <br /> • Thu nhập của người tiêu dùng (M)<br /> <br />  Đối với hàng hóa xa xỉ, thông thường: M ↑↓  D ↑↓<br /> <br />  Đối với hàng hóa thứ cấp (ngô, khoai, sắn…): M ↑↓  D ↓↑<br /> <br /> 2.2.3. Các yếu tố tác động đến cầu<br /> • Giá cả của hàng hóa có liên quan (PR)<br />  Hàng hóa thay thế (chè và cà phê…):<br /> <br /> PX↑↓  DY↑↓<br /> <br />  Hàng hóa bổ sung (ga, bếp ga…):<br /> <br /> PX↑↓  DY↓↑<br /> <br /> •<br /> <br /> Dân số (N)<br /> <br /> _T<br /> <br /> • Chính sách của chính phủ: thuế, trợ cấp, hạn ngạch…<br /> • Kỳ vọng thu nhập, giá cả<br /> • Thị hiếu, phong tục, tập quán, model, quảng cáo….<br /> <br /> M<br /> U<br /> <br /> 2.2.3. Các yếu tố tác động đến cầu<br /> <br /> 2.2.3. Các yếu tố tác động đến cầu<br />  Sự vận động dọc theo đường cầu:<br /> <br /> • Là sự di chuyển từ điểm này tới điểm khác trên cùng đường cầu.<br /> <br />  Hàm cầu tổng quát<br /> <br /> •<br /> <br /> Nguyên nhân: do giá của chính hàng hóa đang xét thay đổi<br /> <br /> Do các nhân tố khác ngoài giá thay đổi sẽ làm thay đổi<br /> lượng cầu cho nên ta có thể viết phương trình đường cầu<br /> <br /> P<br /> 7<br /> <br /> Sự trượt dọc đường cầu<br /> <br /> tổng quát có dạng:<br /> <br /> A<br /> <br /> 5<br /> <br /> Qx = f(Px, PR, M, T, N, A,…)<br /> <br /> B<br /> 3<br /> D<br /> 0<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> 7/2<br /> <br /> Q<br /> <br /> 3<br /> <br /> 8/9/2017<br /> <br /> 2.2.3. Các yếu tố tác động đến cầu<br /> <br /> 2.2.3. Các yếu tố tác động đến cầu<br />  Sự dịch chuyển đường cầu:<br /> <br />  Sự dịch chuyển đường cầu:<br /> • Là sự dịch chuyển toàn bộ đường cầu sang trái hoặc sang<br /> phải.<br /> • Nguyên nhân: do có sự thay đổi trong bất kỳ yếu tố nào<br /> ngoài giá của bản thân hàng hóa đang xét<br /> <br /> H<br /> <br /> D<br /> TM<br /> <br /> 2.3. CUNG VỀ HÀNG HÓA VÀ DỊCH VỤ<br /> 2.3.1. Khái niệm cung và luật cung<br /> <br /> 2.3.2. Phương trình và đồ thị đường cung<br /> 2.3.3. Các yếu tố tác động đến cung<br /> <br /> 2.3.1. Khái niệm cung, luật cung<br /> • Cung (S) là số lượng hàng hóa và dịch vụ mà người bán có khả<br /> năng bán và sẵn sàng bán ở các mức giá khác nhau trong một<br /> thời gian nhất định, các yếu tố khác không đổi.<br /> <br /> • Lượng cung (QS): là số lượng hàng hóa hay dịch vụ cụ thể mà<br /> <br /> _T<br /> <br /> người bán có khả năng và sẵn sàng bán ở một mức giá nhất định.<br /> <br />  Phân biệt cung và lượng cung?<br /> <br /> M<br /> U<br /> <br /> 2.3.1. Khái niệm cung, luật cung<br /> <br /> 2.3.1. Khái niệm cung, luật cung<br /> <br />  Biểu cung:<br /> • Là bảng biểu mô tả mối quan hệ giữa giá và lượng cung<br /> <br />  Luật cung:<br /> <br /> • Ví dụ: Cung thị trường về xe máy Wase α ở Hà Nội<br /> <br /> • Nội dung: “Số lượng hàng hóa hay dịch vụ được cung trong<br /> khoảng thời gian đã cho tăng lên khi giá của nó tăng lên và<br /> <br /> Giá (triệu đồng)<br /> <br /> Lượng cung<br /> <br /> 30<br /> <br /> 500<br /> <br /> 25<br /> <br /> 400<br /> <br /> 20<br /> <br /> 300<br /> <br /> 15<br /> <br /> 200<br /> <br /> ngược lại”.<br />  Cung của hàng hóa hoặc dịch vụ có mối liên hệ cùng chiều với<br /> giá cả của chúng: P↑↓  QS↑↓<br /> <br /> 4<br /> <br /> 8/9/2017<br /> <br /> 2.3.2. Phương trình và đồ thị đường cung<br /> <br /> 2.3.2. Phương trình và đồ thị<br /> đường cung<br /> <br /> • Đường cung là đường dốc lên về phía phải có độ dốc dương.<br /> • Độ dốc của đường cung: tg = P/Q = P’(Q) = 1/d >0<br /> <br />  Phương trình đường cung<br /> • Giả định các nhân tố khác không đổi, hàm cung đơn giản có<br /> <br /> S<br /> <br /> P<br /> <br /> dạng: Qx = f(Px)<br /> •<br /> <br /> Hàm cung thuận: QS = c + d.P<br /> <br /> •<br /> <br /> P2<br /> <br /> Hàm cung ngược: P = -(c/d) + (1/d)QS<br /> <br /> (d >0)<br /> <br /> P1<br /> <br /> • Ví dụ: từ biểu cung về xe máy Wase α ở Hà Nội, xác định hàm<br /> cung về xe máy này ở Hà Nội?<br /> 0<br /> <br /> Q2<br /> <br /> Q1<br /> <br /> Q<br /> <br /> H<br /> <br /> D<br /> 2.3.3. Các yếu tố tác động đến cung<br /> <br /> TM<br /> <br /> • Tiến bộ công nghệ (T)<br /> <br /> • Giá của các yếu tố đầu vào của quá trình sản xuất (PI)<br /> <br /> 2.3.3. Các yếu tố tác động đến cung<br /> • Các chính sách kinh tế của chính phủ: chính sách thuế, chính<br /> sách trợ cấp,…<br /> • Số lượng nhà sản xuất trong ngành (F)<br /> <br />  Hàng hóa thay thế trong sản xuất: PX ↑↓  SY↓↑<br /> <br /> • Kỳ vọng: giá cả (Pe) và thu nhập.<br /> <br />  Hàng hóa bổ sung trong sản xuất: PX ↑↓  SY ↑↓<br /> <br /> • Điều kiện thời tiết khí hậu.<br /> <br /> _T<br /> <br /> • Giá của các hàng hóa liên quan trong sản xuất (PR)<br /> <br /> • Môi trường kinh doanh,…<br /> <br /> • Lãi suất (i)<br /> <br /> M<br /> U<br /> <br /> 2.3.3. Các yếu tố tác động đến cung<br /> <br /> 2.3.3. Các yếu tố tác động đến cung<br />  Sự trượt dọc trên đường cung<br /> <br />  Hàm cung tổng quát:<br /> <br /> P<br /> S<br /> <br /> Phương trình đường cung tổng quát có dạng:<br /> Qs = g(P,PI,PR,T,Pe, F).<br /> <br /> A<br /> <br /> P1<br /> <br /> Sự trượt dọc trên<br /> đường cung khi<br /> giá giảm<br /> <br /> Hàm tuyến tính tổng quát có dạng:<br /> Qs = h + kP + lPI + mPR + nT + rPe + sF<br /> <br /> P2<br /> <br /> B<br /> <br /> 0<br /> <br /> Q2<br /> <br /> Q1<br /> <br /> Q<br /> <br /> 5<br /> <br />