Bài giảng Luật Công pháp quốc tế: Khái luận chung về luật quốc tế trình bày khái niệm, đặc điểm của luật quốc tế, quy phạm pháp luật quốc tế, tập quán quốc tế, các phương tiện hỗ trợ nguồn.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Luật Công pháp quốc tế: Khái luận chung về luật quốc tế - Nguyễn Thị Vân Huyền
- KHÁI LUẬN CHUNG VỀ LUẬT
QUỐC TẾ
Nguyễn Thị Vân Huyền
- I. Khái niệm
1. Định nghĩa
a. Sự hình thành luật quốc tế
-- Sự hình thành các nhà nước và pháp luật
-- Sự xuất hiện các quan hệ giữa các Nhà nước
ở những khu vực khác nhau
-- Sự xuất hiện các mối quan hệ hợp tác giữa
các quốc gia vì nhu cầu khách quan của sự
tồn tại và phát triển ở từng quốc gia > Luật
quốc tế ra đời
- b. Định nghĩa
Luật quốc tế là hệ thống những nguyên tắc, những qui
phạm pháp luật, được các quốc gia và các chủ thể khác
tham gia quan hệ pháp luật quốc tế xây dựng nên trên cơ sở
tự nguyện và bình đẳng, thông qua đấu tranh và thương
lượng, nhằm điều chỉnh mối quan hệ nhiều mặt (chủ yếu là
quan hệ chính trị) giữa các chủ thể của Luật quốc tế với
nhau (trước tiên và chủ yếu là các quốc gia) và khi cần thiết,
được bảo đảm thực hiện bằng những biện pháp cưỡng chế
riêng lẻ hoặc tập thể do chính các chủ thể của Luật quốc tế
thi hành, và bằng sức đấu tranh của nhân dân và dư luận
tiến bộ thế giới.
- 2. Đặc điểm của luật quốc tế
Trình tự xây dựng
Đối tượng điều chỉnh
Chủ thể
Biện pháp đảm bảo thi hành
- Trình tự xây dựng
Luật quốc tế không có một cơ quan lập pháp
chung
Các quy phạm luật quốc tế được hình thành
thông qua con đường thỏa thuận giữa các chủ thể
của luật quốc tế
- Đối tượng điều chỉnh
Các quan hệ hợp tác giữa các quốc gia ở cấp
độ chính phủ hoặc trong khuôn khổ các tổ
chức quốc tế liên chính phủ
- Chủ thể của Luật Quốc tế
Là những thực thể tham gia vào quan hệ pháp luật
quốc tế một cách độc lập, có đẩy đủ quyền và
nghĩa vụ quốc tế và có khả năng gánh vác các
trách nhiệm pháp lý quốc tế do chính hành vi của
mình gây ra.
- Chủ thể
Quốc gia
Các tổ chức quốc tế liên chính phủ
Các dân tộc đang đấu tranh giành quyền tự
quyết
Một số thực thể có quy chế pháp lý đặc biệt
(Vatican, Hongkong, Macao…)
- Chủ thể - Quốc gia
Điều 1, Công ước Montevideo 1933:
Quốc gia với tư cách là chủ thể của luật Quốc tế
phải bao gồm các yếu tố cơ bản sau:
- Có lãnh thổ xác định
- Có dân cư ổn định
- Có chính phủ
- Có khả năng tham gia vào mối quan hệ với
các chủ thể khác của luật quốc tế
- Chủ thể - Tổ chức quốc tế liên
chính phủ
Khái niệm:
Tổ chức quốc tế liên chính phủ là những thực
thể liên kết chủ yếu giữa các quốc gia độc
lập,có chủ quyền, được thành lập trên cơ sở
điều ước quốc tế, phù hợp với luật quốc tế hiện
đại, có quyền năng chủ thể riêng biệt và một hệ
thống cơ cấu tổ chức phù hợp để thực hiện các
quyền năng đó theo đúng muc đích tôn chỉ của
tổ chức
- Đặc điểm của tổ chức quốc tế
LCP
Thành viên của tổ chức quốc tế chủ yếu là
các quốc gia độc lập có chủ quyền
Tổ chức quốc tế được thành lập và hoạt động
trên cơ sở điều ước quốc tế
Có quyền năng chủ thể riêng biệt
Có cơ cấu tổ chức thống nhất để thực hiện tôn
chỉ, mục đich của tổ chức
- Phân loại tổ chức quốc tế
v Căn cứ vào tiêu chí thành viên:
- Tổ chức quốc tế có thành viên chỉ là các quốc gia
độc lập, có chủ quyền
- Tổ chức quốc tế có thành viên bao gồm cả các
vùng lãnh thổ
v Căn cứ vào lĩnh vực, mục đích hoạt động:
- Tổ chức quốc tế phổ cập
- Tổ chức quốc tế chuyên môn
v Căn cứ vào phạm vi hoạt động:
- Tổ chức quốc tế toàn cầu
- Các dân tộc đang đấu tranh giành
quyền tự quyết
Dân tộc là một cộng đồng nhiều người, khối
ổn định chung, được hình thành trong một quá
trình lịch sử lâu dài, sinh ra trên cơ sở một
ngôn ngữ chung, một lãnh thổ chung, và được
biểu hiện trong một nền văn hóa chung.
- Các dân tộc đang đấu tranh giành
quyền tự quyết
Điều kiện trở thành chủ thể của luật quốc tế:
- Dân tộc đó đang bị các quốc gia, các dân tộc
khác áp bức, bóc lột
- Tồn tại trên thực tế một cuộc đấu tranh với
mục đích thành lập một quốc gia độc lập
- Đã thành lập được cơ quan lãnh đạo phong
trào đại diện cho dân tộc đó trong mối quan
hệ quốc tế
- Các thực thể có quy chế pháp lý
đặc biệt
VATICAN
- Biện pháp đảm bảo thi hành
Dựa vào sự tự nguyện của các quốc gia và
các chủ thế khác của luật quốc tế
Bằng các biện pháp cưỡng chế cá thể hoặc
tập thể
- 4. Vai trò của luật quốc tế
Là công cụ điều chỉnh các quan hệ quốc tế nhằm
bảo vệ lợi ích của mỗi chủ thể trong quan hệ
quốc tế.
Là công cụ, là nhân tố quan trọng nhất để bảo vệ
hòa bình và an ninh quốc tế.
Có vai trò đặc biệt quan trọng đối với phát triển
văn minh của nhân loại, thúc đẩy cộng đồng quốc
tế phát triển theo hướng ngày càng văn minh.
Thúc đẩy việc phát triển các quan hệ hợp tác
quốc tế đặc biệt là quan hệ kinh tế quốc tế trong
bối cảnh hiện nay.
- Lịch sử hình thành và phát triển
Luật quốc tế thời kỳ chiếm hữu nô lệ (cổ đại)
Luật quốc tế thời kỳ phong kiến (trung đại)
Luật quốc tế cận đại (thời kỳ tư bản chủ
nghĩa)
Luật quốc tế thời kỳ hiện đại (thời kỳ quá độ từ
chủ nghĩ tư bản lên chủ nghĩa xã hội)