Bài giảng Những Nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 3 - TS. Bùi Xuân Thanh
lượt xem 73
download
Bài giảng Những Nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 3 do TS. Bùi Xuân Thanh biên soạn trang bị cho các bạn những kiến thức về chủ nghĩa duy vật lịch sử. Mời các bạn tham khảo bài giảng để hiểu rõ hơn về những nội dung này, với các bạn chuyên ngành Chính trị thì đây là tài liệu hữu ích.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Bài giảng Những Nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 3 - TS. Bùi Xuân Thanh
- Contents TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh t 1 ế TP. HCM
- I. SẢN XUẤT VẬT CHẤT VÀ QUY LUẬT QUAN HỆ SẢN XUẤT PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 2
- 1. Sản xuất vật chất là cơ sở sự tồn tại và phát triển của xã hội a)Khái niệm sản xuất vật chất * Sản xuất vật chất là hoạt động lao động có mục đích và sáng tạo của con người, trong đó con người sử dụng các công cụ thích hợp tác động vào giới tự nhiên, cải biến các dạng vật chất của tự nhiên, làm ra của cải vật chất nhằm thỏa mãn nhu cầu đời sống của mình TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 3
- 1. Sản xuất vật chất là cơ sở sự tồn tại và phát triển của xã hội b) Vai trò của sản xuất vật chất c) Những điều kiện khách quan của sản xuất vật chất Điều kiện tự nhiên Điều kiện dân số TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 4
- 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuấứt c sản xuất, lực lượng a) Khái niệm phương th sản xuất và quan hệ sản xuất a1) Phương thức sản xuất Là cách thức con người tiến hành sản xuất vật chất trong từng giai đoạn lịch sử nhất định của xã hội loài người a2) Lực lượng sản xuất * Khái niệm lực lượng sản xuất TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 5
- 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất * Kết cấu của lực lượng sản xuất NLĐ CCLĐ LLSX TLLĐ PTSX TLSX ĐTLĐ * Trong thời đại ngày nay khoa học đã và đang trở thành LLSX trực tiếp TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP HCM 6
- 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản a3) Khái niệm quan hệ sxu ất ất ản xu QHSX là quan hệ giữa người với người trong quá trình sản xuất vật chất QHSX bao gồm Quan hệ Quan hệ Quan hệ sở hữu tổ chức và về phân về tư điều hành phối sản liệu sản sản xuất phẩm lao xuấ t TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM đ ộ ng 7
- 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất b)Tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất * Tính chất của lực lượng sản xuất là tính chất của tư liệu sản xuất và sức lao động: 1 công Sản LLSX mang tính chất 1 người cụ Phẩm cá thể Nhiều 1 công Sản LLSX mang tính người cụ Phẩm chất xã hội hóa TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 8
- 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất Trình độ năng lực chuyên môn người lao động Biểu hiện Sự tinh xảo, hiện đại của của trình công cụ lao động độ của lực lượng sản Trình độ phân công lao động xuất xã hội,tổ chức quản lý sản xuất và quy mô của nền sản xuất 9 ại học Kinh tế TP. HCM TS. Bùi Xuân Thanh Đ
- 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất c) Mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất * Lực lượng sản xuất quyết định sự hình thành và biến đổi của quan hệ sản xuất TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 10
- 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất 1. Nếu quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát * Quan hệ sản triển của LLSX thúc xuất mang tính độc đẩy LLSX phát triển lập tương đối và tác động trở lại lực lượng sản xuất 2. Nếu quan hệ sản xuất theo hai hướng: không phù hợp với trình độ phát triển của LLSX kìm hãm sự phát triển của LLSX 11
- 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất d) Sự vận dụng quy luật này ở Việt Nam Giai đoạn trước 1986 + LLSX ở trình độ thấp: * Trình độ năng lực chuyên môn NLĐ thấp * Công cụ lao động thô sơ, lạc hậu * Tổ chức quản lý sx lỏng lẻo, quy mô sx nhỏ, phân tán + Quan hệ sản xuất quá tiên tiến so với trình độ của LLSX: * Quan hệ sở hữu: toàn dân và tập thể * Quan hệ tổ chức và điều hành sản xuất theo cơ chế mệnh lệnh hành chính * Phân phối sản phẩm: bao cấp TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 12
- 2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất d) Sự vận dụng quy luật này ở Việt Nam Giai đo TEXT ạn 1986 đ TEXT ến nay: TEXT TEXT Phát triển KTNTP, đa + Quan hệ sở hữu dạng các h.thức s.hữu + Quan hệ tổ chức và điều hành sản xuất Xóa bỏ bao cấp bao + Phân phối sản phẩm Từng bụướ c xóa bỏ cắơc cấp, áp d ng nguyên t chế mốệi theo lao đ phân ph nh lệnh hành ộng chính 13
- II. BIỆN CHỨNG CỦA CƠ SỞ HẠ TẦNG VÀ KIẾN TRÚC THƯỢNG TẦNG TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 14
- 1. Khái niệm cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng a) Khái niệm cơ sở hạ tầng Cơ sở hạ tầng là toàn bộ những quan hệ sản xuất hợp thành cơ cấu kinh tế của một xã hội nhất định Cơ sở hạ tầng của một xã hội cụ thể bao gồm: Quan hệ sản xuất thống trị Quan hệ sản xuất tàn dư Quan hệ sản xuất mới mầm mống 15
- 1. Khái niệm cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng b) Khái niệm kiến trúc thượng tầng KTTT là toàn bộ các TTXH các thiết chế * Kết cấu của KTTT: tương ứng với nó và những 1 m ố i liên h ệ n ộ i Các t ư tưở ng xã h ội tại của các yếu tố đó, 2 được hình Các thiết chế xã h ội thành trên một tương ứng CSHT nhất TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM định 16
- 2. Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng a) Cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng 1 2 3 Khi CSHT cũ Cơ sở hạ Khi CSHT mất đi thì KTTT tầng nào thay đổi thì do nó sinh ra cũng mất đi, khi sinh ra kiến sớm muộn CSHT mới ra đời trúc thượng KTTT cũng thì KTTT mới tầng đó thay đổi theo phù hợp với nó cũng ra đời theo TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 17
- 2. Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng Chức năng xã hội của KTTT là duy trì , củng cố và phát triển CSHT sinh ra nó; b)Sự tác đồng thời xóa bỏ CSHT và KTTT cũ động trở lại của Các bộ phận khác nhau của KTTT KTTT đều tác động trở lại CSHT với những đối với cách thức và vai trò khác nhau CSHT Nếu KTTT tác động phù hợp với các quy luật kinh tế khách quan thì sẽ thúc đẩy CSHT phát triển và ngược lại TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 18
- 2. Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng c) Vận dụng mối quan hệ giữa CSHT và KTTT vào việc xây dựng, phát triển CSHT và KTTT ở Việt Nam hiện nay CSHT ở nước ta hiện nay là nền kinh tế nhiều thành phần vận động theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa 19 TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM
- * Kiến trúc thượng tầng ở nước ta: Lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm kim chỉ nam cho mọi hành động… Xây dựng hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa mang bản chất của giai cấp công nhân dưới sự lãnh đạo của Đảng… TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP. HCM 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 2 - Phép biện chứng duy vật
81 p | 701 | 122
-
Bài giảng Những Nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 2 - TS. Bùi Xuân Thanh
58 p | 361 | 100
-
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lê nin: Quy luật chuyển hoá từ những sự thay đổi về lượng thành những sự thay đổi về chất và ngược lại
27 p | 356 | 80
-
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 1 - Chủ nghĩa duy vật biện chứng
60 p | 673 | 71
-
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 3 - Chủ nghĩa duy vật lịch sử
68 p | 250 | 65
-
Bài giảng Những Nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 1 - TS. Bùi Xuân Thanh
32 p | 225 | 60
-
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương mở đầu - Nhập môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin
144 p | 277 | 53
-
Bài giảng Những nguyên lý chủ nghĩa Mác-Lênin: Chương 4, 5, 6
38 p | 526 | 43
-
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của Chủ Nghĩa Mác-Lênin - TS. Trần Mai Ước
280 p | 266 | 36
-
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Leenin: Chương 3 - Phép biện chứng duy vật
28 p | 129 | 15
-
Đề cương Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin - TS. Nguyễn Nam Thắng & TS. Triệu Quang Minh
44 p | 58 | 10
-
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin - TS. Nguyễn Thái Sơn
284 p | 45 | 7
-
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác–Lênin: Bài 8 - ThS. Nguyễn Văn Thuân
59 p | 51 | 2
-
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin: Chương 1 - Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM
35 p | 3 | 2
-
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin: Chương 2 - Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM
49 p | 9 | 2
-
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin: Chương 3 - Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM
23 p | 6 | 2
-
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác–Lênin: Bài 9 - ThS. Nguyễn Văn Thuân
33 p | 45 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn