intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bài giảng Tắc động mạch cấp tính - ThS.BS. Phan Văn Khoát

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:69

Thêm vào BST
Báo xấu
3
lượt xem 1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Tắc động mạch cấp tính, được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp các bạn sinh viên có thể phân biệt được tắc động mạch cấp tính và TM do xơ vữa động mạch; Trình bày được diễn biến bệnh học của tắc động mạch cấp tính; Chẩn đoán được tắc động mạch cấp tính ở chi dưới; Trình bày được các nguyên tắc điều trị nội và ngoại khoa trong tắc động mạch cấp tính; Trình bày được các rối loạn sau phục hồi lưu thông động mạch bị tắc cấp tính. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tắc động mạch cấp tính - ThS.BS. Phan Văn Khoát

  1. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH ThS.BS. PHAN VĂN KHOÁT GIẢNG VIÊN CHÍNH ĐẠI HỌC Y DƯỢC CẦN THƠ CHUYÊN NGHÀNH: PTTH, CTCH, LN-MM BỘ MÔN NGOẠI
  2. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  MỤC TIÊU: 1/ Phân biệt được TĐMCT và TM do xơ vữa ĐM. 2/ Trình bày được diễn biến bệnh học của TĐMCT. 3/ Chẩn đoán được TĐMCT ở chi dưới. 4/ Trình bày được các nguyên tắc điều trị nội và ngoại khoa trong TĐMCT. 5/ Trình bày được các rối loạn sau phục hồi lưu thông động mạch bị tắc cấp tính.
  3. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU: - TĐMCT được mô tả lần đầu tiên vào năm 1628 bởi Harvey. - Năm 1848 W.Sebhouse Kirkes nghiên cứu những trường hợp tắc mạch do các cục máu đông có nguồn gốc từ tim. - Năm 1856, Virchow đã đưa ra khái niệm về nghẽn mạch và huyết khối động mạch.
  4. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU: - Năm 1910, W.H.Welch đã mô tả đầy đủ các triệu chứng của tắc mạch cấp tính. - Phẫu thuật lấy huyết khối động mạch được thực hiện lần đầu bởi Sabanijev năm 1896, sau đó là Handley (1901), Monihan cùng năm nhưng không thành công. Mười năm sau, 1911 Goerge Labey thực hiện thành công phẫu thuật lấy huyết khối động mạch cho một bệnh nhân nam 38 tuổi.
  5. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU: - Năm 1958, Sherry lần đầu tiên sử dụng thuốc tiêu sợi huyết trong điều trị tắc mạch cấp do huyết khối. - Năm 1963, T.J.Fogarty đã giới thiệu ống thông động mạch có bóng ở đầu để lấy huyết khối trong lòng động mạch, mở đầu cho kỷ nguyên phẫu thuật nội mạch và từ đó việc điều trị bằng phẫu thuật bệnh tắc mạch cấp trở nên đơn giản và hiệu quả.
  6. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  ĐỊNH NGHĨA: Bệnh lý gây ra bởi sự tắc nghẽn đột ngột của lòng ĐM, bởi cục máu đông hoặc vật gây tắc, thường là mảng xơ vữa ĐM từ thượng lưu đến hoặc tại chỗ… Sự tắc nghẽn sẽ dẫn đến hiện tượng thiếu Oxy ở mô.
  7. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  ĐỊNH NGHĨA: Về mặt danh từ, cần phân biệt nghẽn mạch (embolie) là do một vật tắc từ nơi khác trôi đến lấp lòng mạch; huyết khối (thrombose) là cục máu đông hình thành trong tuần hoàn, cũng có thể là vật trôi đến lấp lòng mạch và cũng là cục máu đông hình thành tại chỗ làm tắc lòng mạch. Khi có nghẽn mạch, huyết khối sẽ hình thành thêm tại nơi nghẽn mạch nên thường được gọi là nghẽn- huyết khối động mạch (thrombo- embolie arterielle).
  8. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  NGUỒN GỐC TẠI TIM: - Nguồn gốc của vật tắc là tại tim chiếm 80- 90% - Thấp tim làm các van tim bị tổn thương kèm theo rung nhỉ là nguyên nhân thường gặp. Ở nước ta, tỷ lệ thấp tim còn cao nên đây vẫn là nguyên nhân chính. - Rung nhĩ thường phối hợp tắc mạch 2/3 đến 3/4 các trường hợp. Cục máu đông hình thành trong tiểu nhĩ do dòng máu kém lưu thông.
  9. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  NGUỒN GỐC TẠI TIM: - NMCT xuyên thành là nguyên nhân rất thường gặp. Cục máu đông hình thành ở mỏm tim. Nếu có tắc mạch, thường xảy ra sau 2 tuần. Tắc mạch có thể xuất hiện rất muộn sau nhồi máu, do hình thành máu cục trong túi phình thất trái.
  10. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  NGUỒN GỐC TẠI TIM: - Thay van tim bằng van cơ học là một nguồn thường thấy của tắc mạch. Van sinh học tỷ lệ tắc mạch thấp hơn. Thuốc chống đông máu dùng cho người có van tim nhân tạo một cách có hệ thống, có kiểm tra chặc chẻ tỷ lệ đông máu sẽ làm giảm tai biến này. -U trong tim (như u nhày nhĩ trái), các viêm sùi ở các van tim do nhiễm khuẩn hoặc nhiễm nấm cũng là một nguyên nhân.
  11. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  NGUỒN GỐC KHÔNG TẠI TIM: - Chiếm khoảng 5- 10% - Thường thấy nhất là cục máu đông hình thành tại các túi phồng ĐM phía trên hoặc tại những mảng loét do xơ vữa ĐM. - Các thủ thuật can thiệp nội mạch (chẩn đoán, điều trị) tại các ĐM là nguồn gốc của tắc mạch. Ngày nay, các thủ thuật này ngày càng phát triển rộng rãi thì tỷ lệ tắc mạch do nguyên nhân này cũng tăng lên.
  12. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  NGUỒN GỐC KHÔNG RÕ RÀNG: Chiếm khoảng 5- 10%, tỷ lệ này ngày càng giảm do khả năng, phương tiện chẩn đoán ngày càng hoàn thiện.
  13. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  VỊ TRÍ TẮC ĐM CẤP THƯỜNG GẶP: - Tắc ĐM cấp, 70% gặp ở các chi, chi dưới tắc gấp 5 lần chi trên. Nơi tắc thường ở chỗ phân nhánh, do đường kính ĐM chỗ này nhỏ hẳn lại. Đối với những thương tổn thuộc hệ ĐM thì nơi nào bị hẹp nơi ấy dễ bị máu cục tắc lại.  Khoảng 20% tắc ở hệ mạch cảnh và 10% tắc ở hệ tạng. Các loại tắc này nhiều khi không chẩn đoán được do nhầm lẫn với tai biến mạch máu não, bụng ngoại khoa hoặc dấu hiệu nghèo nàn.
  14. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  SINH LÝ BỆNH: - Hậu quả tắc ĐM phụ thuộc vào những yếu tố: kích thước ĐM bị tắc, mức độ tắc (hoàn toàn hay không hoàn toàn) và quan trọng nhất là tình trạng tuần hoàn phụ, quyết định mức độ nghiêm trọng cũng như kết quả. - Một ĐM đang bình thường, khi bị tắc đột ngột dấu hiệu sẽ rầm rộ, còn một động mạch đã bị tương tổn (hẹp sẵn do bi xơ vữa) khi tắc chỉ thể hiện bằng những dấu hiệu nghèo nàn.
  15. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  SINH LÝ BỆNH: - Thời gian vàng: 4- 6H , đôi khi rất khó xác định cho tất cả các trường hơp để quyết định. Khả năng còn mổ và còn cứu được chi nữa không, vì các mạch tuần hoàn phụ mới có giá trị chính. Tuy nhiên dù chi không bị cắt cụt nhưng chức năng của chi rất có thể bị ảnh hưởng vì mỗi một mô có sức chịu đựng khác nhau đối với thiếu máu.
  16. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  SINH LÝ BỆNH: Sau khi ĐM bị tắc ở chạc ba, ba hiện tượng có thể xảy ra: - Sự lan rộng của huyết khối về phía trung tâm và phía ngoại vi. Do cục máu động lan rộng mà các mạch bên sẽ bị tắc, làm cho tình trạng thiếu máu phía hạ lưu càng nghiêm trọng. Để tránh hiện tượng này heparin với liều đầy đủ có vai trò hết sức quyết định. - Huyết khối thứ phát hình thành ngày càng dài, nhưng cũng có thể không liên tục nghĩa là không có dính gì với vật tắc ban đầu.
  17. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH  SINH LÝ BỆNH: - Thứ hai là cục máu đông đứt đoạn, trôi xuống dưới gây tắc các nhánh bên. - Thứ ba là kèm theo tắc ĐM, TM cũng bị tắc do thời gian tắc kéo dài, hiện tượng ngưng tập các huyết cầu. TM bị tắc sẽ làm cản trở dòng máu ĐM, chi phù và máu cục trôi gây tắc mạch phổi, chết người. Toàn thân có thể bị ảnh hưởng, nghiêm trọng nhất là HC viêm thận cấp do myoglobin (1/3 nguyên nhân tử vong khi tái tưới máu). Vì thế mà mới chủ trương dùng heparin ngay và cắt cụt kỳ đầu sớm khi cần thiết.
  18. TẮC ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright ©2025 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
23=>2