Bài giảng Tài chính công: Bài 5 - Nguyễn Hồng Thắm

Chia sẻ: Nguoibakhong05 Nguoibakhong05 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:49

Thêm vào BST

Báo xấu

67
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Tài chính công - Bài 5: Phân cấp tài khóa" cung cấp cho người học các kiến thức: Những tư tưởng cốt lõi, vai trò của phân cấp ngân sách nhà nước, phân định nguồn thu giữa các cấp ngân sách nhà nước, phân định nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách nhà nước, tỉ lệ phân chia khoản thu giữa trung ương và địa phương. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tài chính công: Bài 5 - Nguyễn Hồng Thắm

PHÂN CẤP TÀI KHÓA
Những tư tưởng cốt lõi Ngân sách nhà nước là một… Khu vực công là một bộ máy sản xuất…. Khu vực công phải hợp tác với….để….
Nội dung I. Tổng quan II. Vai trò của phân cấp ngân sách nhà nước III. Phân định nguồn thu giữa các cấp ngân sách nhà nước IV. Phân định nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách nhà nước V. Tỉ lệ phân chia khoản thu giữa trung ương và địa phương;
Phân cấp là gì?  Quaù trình phaân chia quyeàn, traùch nhieäm cuõng nhö nguoàn löïc giöõa caùc caáp chính quyeàn vaø ñôn vò söï nghieäp trong vieäc cung caáp haøng hoùa vaø dòch vuï coâng.  Quaù trình trao quyeàn quyeát ñònh cho caùc ñôn vò gaàn vôùi khaùch haøng nhaát.  Khoâng chæ dieãn ra noäi boä khu vöïc coâng maø coøn dieãn ra treân phaïm vi toaøn xaõ hoäi giöõa khu vöïc coâng vaø khu vöïc tö trong vieäc cung caáp haøng hoùa cho xaõ hoäi.  Coù theå dieãn ra döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau ôû caùc quoác gia khaùc nhau.  Laø moät thaùch thöùc ñoái vôùi nhieàu quoác gia.
Hai hình thức phân cấp cơ bản Hai hình thức phân cấp chính trong một quốc gia Phân cấp hành chính Phân cấp tài khóa Tản Ủy Trao Phân định Chia nhiệm quyền quyền quyền nguồn thu vụ chi
ChuyÓn giao tr¸ch nhiÖm ra Phaân chia chöùc quyÕt ®Þnh cho Trao moät soá quyeàn ChuyÓn c¸c naêng haønh chính c¸c ®¬n vÞ b¸n haønh chính vaø chøc n¨ng töø khu giöõa caùc ñoäc laäp kh«ng bÞ nguoàn taøi chính cho vöïc c«ng ñôn vò caáp chÝnh phñ kiÓm chính quyeàn sang khu vùc t trung öông so¸t nhng ph¶i ñòa phöông nh©n chÞu tr¸ch nhiÖm tríc chÝnh phñ. ThÊp Cao Tản quyền ThÞ trêng Uû quyÒn Trao quyÒn quyÕt ®Þnh * tr¸ch nhiÖm CHI TIEÂU * quyÒn h¹n * chøc n¨ng THU NHAÄP * gi¶i tr×nh LÖÏA CHOÏN
PHÂN CẤP HÀNH CHÍNH
Hình thức phân cấp hành chính PHÂN CẤP Tản quyền Ủy quyền Trao quyền (Decentralization) (Delegation) (Devolution) Phân chia Chuyển quyền Chuyển giao quyền hạn, quyết định có hạn quyền, trách trách nhiệm định cho đại diện. VD: Chính phủ VN nhiệm giữa giữa các đơn ủy quyền cho BQL trung ương và vị trung ương KCN, KCX thu hồi địa phương với nhau giấy phép đầu tư
Tản quyền và trao quyền • Tản quyền (Decentralization or Deconcentration): Phân chia quyền hạn và trách nhiệm giữa chính quyền trung ương, cơ quan trung ương đóng ở thủ đô với các đại diện của trung ương đóng ở địa phương trong quản lý hành chính và trong quá trình thực hiện các chính sách do trung ương ban hành. • Trao quyền (Devolution): Chuyển giao quyền lực giữa chính quyền trung ương và chính quyền địa phương trong việc cung cấp hàng hóa, dịch vụ công.
Tản quyền và trao quyền • Ưu điểm của tản quyền: – Bảo đảm sự công bằng trong thực thi chính sách công ở khắp mọi miền trên phạm vi toàn lãnh thổ. – Tiếp xúc của dân chúng đối với trung ương dễ dàng hơn. – Tránh nạn tập quyền ví nó sẽ dẫn đến tình trạng cửa quyền, quan liêu.
Tản quyền và trao quyền • Nhược điểm của tản quyền: – Chế độ bình quân chủ nghĩa được áp dụng trên phạm vi toàn quốc. – Địa phương trở nên thụ động và ỷ lại vào trung ương và các cơ quan đại diện của trung ương. – Tính đặc thù của các địa phương dễ bị xóa tan. – Trung ương và địa phương không hiểu nhau. – Trung ương và các đại diện của mình ở địa phương quá tải.
Tản quyền và trao quyền • Ưu điểm của trao quyền: – Việc địa phương cung cấp hàng hóa công sẽ phù hợp với những đặc điểm của địa phương → cung cấp hàng hóa công sẽ gần với người thụ hưởng nhất. – Phát huy tính chủ động và dân chủ của địa phương. – Giảm áp lực cho chính phủ và các cơ quan trung ương.
Tản quyền và trao quyền • Nhược điểm của trao quyền: – Hàng hóa, dịch vụ công có thể sẽ khác nhau giữa các vùng, miền trên phạm vi cả nước. – Tính tập trung và thống nhất bị chia xẻ. – Có thể nảy sinh những chênh lệch giữa các địa phương. – Trình độ quản lý ở các địa phương có thể khác nhau. – Chính phủ và cơ quan trung ương có thể không kiểm soát kịp thời những diễn biễn của các đại lượng kinh tế vĩ mô như: chi ngân sách, nợ công,…
Tản quyền và trao quyền • Nếu chỉ tản quyền mà không trao quyền thì thực chất chỉ là sự chia xẻ quyền lực trong nội bộ trung ương mà không có sự chuyển giao quyền hạn, trách nhiệm cung cấp hàng hóa công cho địa phương: – Tình trạng cửa quyền vẫn xảy ra; – Hh, dv công chưa thể gần người thụ hưởng; – Sự tham gia của người dân vào quá trình phát triển của đất nước còn hạn chế. • Tản quyền và trao quyền luôn có những ưu điểm nhất định. Nghệ thuật lãnh đạo đất nước là quá trình kết hợp hài hòa giữa tập quyền, tản quyền, trao quyền và hợp tác công-tư.
Nguyeân taéc phaân caáp • Nguyeân taéc hieäu quaû – Khai thaùc trieät ñeå nguoàn löïc – Lôïi ích vaø chi phí – Linh hoaït • Nguyeân taéc chính trò – Daân toäc – Truyeàn thoáng, phong tuïc, taäp quaùn – Tín ngöôõng (toân giaùo)
Taïi sao phaûi phaân caáp ?  Kinh teá phaùt trieån  Nhu caàu veà haøng hoùa tö vaø coâng cuõng phaùt trieån.  Taêng tính daân chuû vaø saùng taïo cho caùc ñôn vò coâng quyeàn.  Ngöôøi daân thaáy roõ vaø saün saøng chi traû caùc dòch vuï coâng cung caáp.  Ñaûm baûo söï ña daïng veà truyeàn thoáng, tín ngöôõng vaø vaên hoùa.  Caùc quyeát ñònh cuûa ngöôøi daân trong vieäc taïo ra caùc haøng hoùa/dòch vuï coâng phaûn aùnh ñuùng nhu caàu cuûa hoï (Hieäu quaû phaân boå).  Taêng cöôøng tính kieåm tra vaø choáng tham nhuõng
Cây chuyển Thùc thÓ giao quyết định ®Æc biÖt C¸c vô Trao quyÒn ChÝnh quyÒn lùc thÊp h¬n Cung cÊp D. nghiÖp trùc tiÕp nhµ níc Thùc thÓ NN kh¸c Lùa chän Gi÷ l¹i DN t nh©n Can thiÖp §iÒu chØnh chÝnh s¸ch quyÒn Ngêi cung Tæ chøc phi cÊp kh¸c ChÝnh phñ ChÝnh quyÒn Tµi trî thÊp h¬n Kh«ng can Trî cÊp thiÖp Ngêi tiªu Trî cÊp dïng thu nhËp Nguồn: Rob Laking, PSPNZ
Lîi Ých vµ rñi ro cña ph©n cÊp Tr¸ch nhiÖm Minh b¹ch Tiªn ®o¸n Liªn hÖ -HiÖu qu¶ h¬n T¹o kh¶ n¨ng Cã kh¶ n¨ng Cã thÓ dÉn ®Õn trong qu¶n lý. cã gi¸ c¶ ®Çu ®¸p øng nhanh tham « bëi lîi Ých -NhiÒu khã ra hîp lý. nhu cÇu cña ®Æc biÖt kh¨n trong qu¶n Cã thÓ n¶y kh¸ch hµng T¹o ®iÒu kiÖn HiÖu lý ho¹t ®éng sinh ho¹t ®éng Cã thÓ dÉn tèt h¬n cho t vÊn lùc kh«ng minh ®Õn hiÖn tîng cña c¸c chñ thÓ b¹ch vµ ®Ó cÊu kÕt gi÷a ho¹t ®éng ®ã c¸c tæ chøc, ngoµi NS. ®¬n vÞ ChuyÓn tr¸ch ChÝnh quyÒn Cã nh÷ng bÊt Gióp cho c«ng nhiÖm cho gÇn d©n ®ång vÒ sù chóng ®îc trùc chÝnh quyÒn chóng h¬n æn ®Þnh cña tiÕp yªu cÇu ChuyÓ cÊp díi theo Cã thÓ dÉn c¸c chÝnh s¸ch cung cÊp dv. Cã n giao nguyªn t¾c ®Õn t×nh tr¹ng vÜ m«. ChÝnh thÓ dÉn ®Õn quyÒn ph©n cÊp vÊn thay ®æi chÊt quyÒn trung - chuyªn quyÒn lùc ®Ò “lan truyÒn” lîng b¸o c¸o ¬ng cã thÓ ®Þa ph¬ng v× lîi ®Èy rñi ro cho Ých ®Æc biÖt cÊp díi Nguồn: Rob Laking, PSPNZ
Bốn cấp chính quyền tại VN • Chính phủ • Chính quyền cấp tỉnh • Chính quyền cấp huyện • Chính quyền cấp xã
Chính phủ • Chính phủ là cơ quan hành chính nhà nước cao nhất; – Tập trung vào hoạch định thể chế, chính sách, tạo lập môi trường pháp lý thuận lợi cho các hoạt động kinh tế, xã hôi; – Nâng cao năng lực và hiệu quả chỉ đạo thực hiện, kiểm tra, thanh tra thực hiện thể chế. – Đổi mới nội dung và phương pháp xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, đảm bảo sự thống nhất, đồng bộ, có tính khoa học và khả thi trong việc đưa chính sách vào thực tế cuộc sống.