intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bài giảng Tài chính doanh nghiệp: Bài 7 - Tổ hợp GD TOPICA

Chia sẻ: Cảnh Đặng Xuân | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:20

Thêm vào BST
Báo xấu
78
lượt xem 20
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài 7 Rủi ro và đòn bẩy của doanh nghiệp, bài này đi vào tìm hiểu nội dung về: Rủi ro kinh doanh và đòn bẩy kinh doanh, Rủi ro kinh doanh và đòn bẩy tài chính, đòn bẩy tổng hợp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tài chính doanh nghiệp: Bài 7 - Tổ hợp GD TOPICA

  1. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p BÀI 7: R I RO VÀ ðÒN B Y C A DOANH NGHI P N i dung • R i ro kinh doanh và ñòn b y kinh doanh. • R i ro kinh doanh và ñòn b y tài chính. • ðòn b y t ng h p. Hư ng d n h c • ð h c t t bài này, h c viên c n n m v ng khái ni m, n i dung c a t ng lo i r i ro và ñòn b y trong ho t ñ ng kinh doanh c a doanh nghi p. • C n liên h v i th c t ñ th y rõ hơn m i quan h gi a th trư ng tiêu th v i quy t ñ nh ñ u tư vào các lo i tài s n và r i ro kinh doanh c a doanh nghi p, m i quan h và s M c tiêu tác ñ ng c a cơ c u ngu n v n ñ n t su t l i • Cung c p nh ng ki n th c ch y u v nhu n v n ch s h u hay thu nh p trên 1 c cơ s s d ng các ñòn b y c a doanh ph n và r i ro tài chính c a doanh nghi p. nghi p: ñòn b y kinh doanh, ñòn b y • K t h p nghiên c u lý thuy t và v n d ng tài chính và ñòn b y t ng h p. vào gi i các bài t p. • Th y rõ m i quan h và s tác ñ ng • ð c các tài li u tham kh o: c a vi c vi c s d ng các ñòn b y ñ n o Chương 3, Giáo trình Tài chính doanh hi u qu kinh doanh và r i ro ñ i v i nghi p – H c vi n Tài chính, ch biên doanh nghi p. PGS. TS N guy n ðình Kiêm & TS B ch • N m ñư c phương pháp xác ñ nh m c ð c Hi n, NXB Tài chính; năm 2008. ñ tác c a các ñòn b y ñ n hi u qu o Chương 7, Tài chính doanh nghi p hi n kinh doanh c a doanh nghi p. ñ i. Ch biên TS Tr n N g c Thơ, NXB Th ng kê, năm 2007. Th i lư ng h c • 8 ti t. v1.0 147
  2. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p TÌNH HU NG D N NH P ðòn b y tài chính – con dao hai lư i! Chúng ta, ai cũng ñã t ng h c v t lý và bi t ñ n công c ñòn b y. Trong v t lý, ñòn b y là m t công c ñ bi n ñ i l c mà khi tác ñ ng m t l c nh ñ u này s làm gia tăng l c ñ u kia. B n ch c không th quên câu nói n i ti ng c a Acsimet: Hãy cho tôi m t ñi m t a, tôi s nâng b ng trái ñ t này lên. Còn trong ho t ñ ng kinh doanh, Nhà qu n tr tài chính doanh nghi p cũng có công c ñòn b y – ñó là ñòn b y kinh doanh và ñòn b y tài chính. N u b n là giám ñ c tài chính m t doanh nghi p mà m t khi ph i h p s d ng khôn ngoan, có hi u qu hai công c này s làm gia tăng t su t l i nhu n trên v n ch s h u hay thu nh p trên m t c ph n. Nhưng ch v i vàng, b n hãy coi ch ng. Vi c s d ng hai ñòn b y này không hoàn toàn thu n túy ñơn gi n. M i m t ñòn b y khi s d ng ñ u n ch a n y sinh nh ng r i ro có th ñưa l i nh ng t n th t cho công ty, cho c ñông. B i v y, ñòn b y kinh doanh cũng như ñòn b y tài chính – nó là con dao hai lư i. N u b n là nhà qu n tr tài chính c a m t công ty c ph n s d ng không khéo nh ng con dao ñó thì coi ch ng b n s là ngư i b ñ t tay ñ u tiên: b n s b chính các c ñông lôi c ra kh i chi c gh c a b n; cũng như ngư i xưa ñã nói hãy h c cách dùng dao trư c khi s s d ng nó. 148 v1.0
  3. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p 7.1. R i ro kinh doanh và ñòn b y kinh doanh 7.1.1. R i ro kinh doanh 7.1.1.1. Khái ni m v r i ro kinh doanh Quá trình ho t ñ ng kinh doanh cũng là quá trình doanh nghi p thư ng xuyên ph i ñ i m t v i nh ng r i ro. S ti m n r i ro luôn luôn ñe d a s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p. Trên góc ñ kinh t , r i ro là kh năng x y ra nh ng s ki n có th ñưa l i t n th t hay ñưa l i k t qu không như mong ñ i. M t doanh nghi p có l i nhu n tăng, gi m th t thư ng th hi n doanh nghi p có m c ñ r i ro cao. Xem xét r i ro n y sinh trong các m t ho t ñ ng c a doanh nghi p, có th phân chia r i ro c a doanh nghi p thành hai lo i: r i ro kinh doanh và r i ro tài chính. R i ro kinh doanh n y sinh b t ngu n t chính ngay các y u t trong ho t ñ ng kinh doanh c a doanh nghi p hay nói cách khác r i ro kinh doanh ti m n ngay trong các y u t ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p mà chưa tính ñ n y u t tài chính. R i ro kinh doanh là s dao ñ ng hay s không ch c ch n v l i nhu n trư c lãi vay và thu (EBIT) hay t su t sinh l i kinh t c a tài s n (ROAE). Hai y u t chính c a r i ro kinh doanh c a doanh nghi p là s bi n thiên c a doanh thu và chi phí s n xu t kinh doanh. Thư c ño ch y u thư ng ñư c s d ng ñ ñánh giá r i ro kinh doanh c a doanh nghi p là ñ l ch chu n và h s bi n thiên c a l i nhu n trư c lãi vay và thu (EBIT). R i ro kinh doanh có th bi n ñ ng t ngành này sang ngành kia và thay ñ i theo th i gian. 7.1.1.2. Các y u t ch y u nh hư ng ñ n r i ro kinh doanh c a doanh nghi p Có nhi u y u t nh hư ng t i r i ro kinh doanh c a m t doanh nghi p, trong ñó bao hàm các y u t ch y u: • S bi n ñ ng c a c u v lo i s n ph m doanh nghi p s n xu t; • S bi n ñ ng giá c a s n ph m ñ u ra; • S bi n ñ ng giá các y u t ñ u vào; • Kh năng ñi u ch nh giá bán s n ph m c a doanh nghi p khi giá c a y u t ñ u vào có s thay ñ i; • M c ñ ña d ng hóa s n ph m; • T c ñ tăng trư ng; • Cơ c u chi phí s n xu t kinh doanh hay m c ñ s d ng ñòn b y kinh doanh c a doanh nghi p. Trong qu n tr tài chính doanh nghi p c n ph i nh n bi t, phân tích, ñánh giá ñ h n ch , phòng ng a và qu n lý r i ro kinh doanh c a doanh nghi p. v1.0 149
  4. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p 7.1.2. ðòn b y kinh doanh 7.1.2.1. Khái ni m v ñòn b y kinh doanh ðòn b y kinh doanh là vi c s d ng các tài s n có chi phí c ñ nh kinh doanh nh m hy v ng gia tăng l i nhu n trư c lãi vay và thu (EBIT) hay t su t sinh l i kinh t c a tài s n (ROAE). Nói cách khác, ñòn b y kinh doanh là s d ng chi phí c ñ nh kinh doanh c a doanh nghi p trong ho t ñ ng s n xu t kinh doanh nh m hy v ng gia tăng l i nhu n trư c lãi vay và thu hay t su t l i nhu n kinh t c a tài s n. M c ñ s d ng ñòn b y kinh doanh c a doanh nghi p ñư c th hi n t tr ng chi phí c ñ nh kinh doanh trong t ng chi phí s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. M t doanh nghi p có t tr ng chi phí c ñ nh kinh doanh m c cao th hi n doanh nghi p có ñòn b y kinh doanh l n và ngư c l i. Doanh nghi p có ñòn b y kinh doanh l n thì m t s thay ñ i nh v doanh thu s t o ra s thay ñ i l n hơn v l i nhu n trư c lãi vay và thu . S d ng ñòn b y kinh doanh như s d ng con dao hai lư i. Khi doanh nghi p s d ng ñòn b y kinh doanh m c cao thì ñòi h i s n lư ng hòa v n kinh t cũng l n. Tuy v y, khi vư t qua ñư c ñi m hòa v n kinh t thì m i ñ ng doanh thu tăng lên s thu ñư c l i nhu n trư c lãi vay và thu nhi u hơn. Nhưng, n u doanh thu c a doanh nghi p này gi m sút s làm cho l i nhu n trư c lãi vay và thu s t gi m nhanh hơn và n u doanh nghi p b l thì s b thua l n ng n hơn so v i doanh nghi p có ñòn b y kinh doanh th p hơn. 7.1.2.2. M c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh • Công th c xác ñ nh m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh ð ñánh giá nh hư ng c a ñòn b y kinh doanh ñ n l i nhu n trư c lãi vay và thu hay t su t sinh l i kinh t c a tài s n, ngư i ta s d ng thư c ño m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh (DOL). M c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh ño lư ng m c ñ thay ñ i l i nhu n trư c lãi vay và thu do s thay ñ i c a doanh thu bán hàng và ñư c xác ñ nh theo công th c: M c ñ tác ñ ng c a ñòn T l thay ñ i c a l i nhu n trư c thu v à lãi v ay = b y kinh doanh (DO L) T l thay ñ i c a doanh thu hay s n lư ng bán hàng T công th c trên có th bi n ñ i như sau: G i: F: Chi phí c ñ nh kinh doanh (không bao g m lãi vay). V: Chi phí bi n ñ i 1 ñơn v s n ph m. P: Giá bán 1 ñơn v s n ph m. Q: S lư ng s n ph m bán ra. ∆Q: S lư ng s n ph m bán ra tăng thêm. 150 v1.0
  5. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p EBIT: L i nhu n trư c thu và lãi vay. ∆EBIT: S l i nhu n trư c thu và lãi vay tăng thêm. V y: EBIT = P × Q – (V × Q – F) = P × Q – V × Q – F = Q(P – V) – F Do F là chi phí c ñ nh kinh doanh nên khi tăng thêm ñư c s n lư ng s n ph m s n xu t và bán ra thì F v n không thay ñ i. Vì th : ∆EBIT = ∆Q(P – V). Như v y: ∆EBIT ∆Q(PG − V) = EBIT Q(P − V) − F ∆Q(P − V) Q(P − V) − F Q(P − V) Khi ñó: DOL = = ∆Q Q(P − V) − F Q Q(P − V) DOL = Q(P − V) − F Công th c trên thích h p ñ tính m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh theo s n lư ng Q. ð i v i doanh nghi p s n xu t nhi u lo i s n ph m có th xác ñ nh m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh theo doanh thu và có th xác ñ nh b ng cách bi n ñ i công th c trên ñ tính như sau: Q(P − V) Q(P − V) + F − F DOL = = Q(P − V) − F EBIT EBIT + F DOL = EBIT Ví d : M t doanh nghi p s n xu t s n ph m A, giá bán ñơn v s n ph m là 200.000ñ ng. Chi phí c ñ nh kinh doanh là 600 tri u ñ ng; chi phí bi n ñ i là 160.000ñ ng/s n ph m. Yêu c u xác ñ nh s n lư ng hòa v n kinh t c a doanh nghi p và m c ñ ñòn b y kinh doanh m c s n xu t 25.000 s n ph m A. Căn c s li u trên, có th xác ñ nh ñư c s n lư ng hòa v n kinh t c a doanh nghi p: 600.000.000 Qh = = 15.000 S n ph m A 200.000 − 160.000 M c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh m c kh i lư ng s n xu t 25.000 ñơn v s n ph m là: 25.000 (200.000 − 160.000) DOL = = 2,5 25.000(200.000 − 160.000) − 600.000.000 M c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh ph n ánh m c s n xu t 25.000 s n ph m, n u doanh nghi p tăng thêm ñư c 1% s n lư ng hàng bán s làm tăng thêm 2,5% l i nhu n trư c lãi vay và thu , n u s n lư ng hàng bán gi m ñi 1% s làm l i nhu n trư c lãi vay và thu gi m b t 2,5% l i nhu n trư c lãi vay và thu . v1.0 151
  6. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p Xem xét ñòn b y kinh doanh c a doanh nghi p có th nh n th y: o nh ng m c s n lư ng tiêu th s n ph m hay doanh thu khác nhau thì m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh cũng có s khác nhau. o M c ñ tác ñ ng ñòn b y kinh doanh cũng là m t trong nh ng thư c ño m c ñ r i ro c a doanh nghi p. • Ý nghĩa c a ñòn b y kinh doanh Nghiên c u ñòn b y kinh doanh có ý nghĩa r t quan tr ng ñ i v i các nhà qu n tr doanh nghi p. Nó giúp cho các nhà qu n tr th y ñư c m i quan h gi a th trư ng y u t ñ u ra v i quy t ñ nh v quy mô kinh doanh và quy t ñ nh ñ u tư vào các lo i tài s n; t ñó, ñưa ra quy t ñ nh ñ u tư m t cách h p lý nh m gia tăng tr c ti p l i nhu n trư c lãi vay và thu ñ r i gia tăng t su t l i nhu n v n ch s h u hay thu nh p trên m t c ph n, ñ ng th i ph i tính ñ n r i ro kinh doanh có th g p ph i. 7.2. R i ro tài chính và ñòn b y tài chính 7.2.1. R i ro tài chính Trong quá trình ho t ñ ng, doanh nghi p s d ng v n vay hay n vay, m t m t nh m bù ñ p s thi u h t v n, m t khác nh m hy v ng gia tăng t su t l i nhu n ch s h u (ROE) ho c thu nh p trên m t c ph n (EPS), nhưng ñ ng th i cũng làm tăng thêm r i ro cho doanh nghi p, ñó là r i ro tài chính. R i ro tài chính là s dao ñ ng hay tính kh bi n tăng thêm c a t su t l i nhu n v n ch s h u ho c thu nh p trên m t c ph n và làm tăng thêm xác su t m t kh năng thanh toán khi doanh nghi p s d ng v n vay và các ngu n tài tr khác có chi phí c ñ nh tài chính. Vi c s d ng v n vay t o ra kh năng cho doanh nghi p tăng ñư c t su t l i nhu n v n ch s h u nhưng cũng làm cho t su t l i nhu n v n ch s h u có th có m c ñ dao ñ ng l n hơn. Khi t su t sinh l i kinh t c a tài s n (ROAE ) mà doanh nghi p t o ra l n hơn chi phí s d ng v n vay s làm gia t ăng t su t l i nhu n v n ch s h u, nhưng n u t su t sinh l i c a tài s n th p hơn chi phí s d ng v n vay thì càng làm gi m sút nhanh hơn t su t sinh l i v n ch s h u. M t khác, doanh nghi p s d ng v n vay làm n y sinh nghĩa v tài chính ph i thanh toán lãi vay cho các ch n b t k doanh nghi p ñ t ñư c m c ñ l i nhu n trư c lãi vay và thu là bao nhiêu, ñ ng th i doanh nghi p ph i có nghĩa v hoàn tr v n g c cho các ch n ñúng h n. Doanh nghi p càng s d ng nhi u v n vay thì nguy cơ m t kh năng thanh toán càng l n. Như v y, vi c s d ng v n vay ñã n ch a r i ro tài chính mà doanh nghi p có th g p ph i trong quá trình kinh doanh. 152 v1.0
  7. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p 7.2.2. ðòn b y tài chính 7.2.2.1. Khái ni m v ñòn b y tài chính • Khái ni m ðòn b y tài chính là th hi n m c ñ s d ng v n vay trong ngu n v n c a doanh nghi p v i hy v ng gia tăng t su t l i nhu n v n ch s h u hay thu nh p trên m t c ph n c a công ty. M c ñ s d ng ñòn b y tài chính doanh nghi p ñư c th hi n h s n . Doanh nghi p có h s n cao th hi n doanh nghi p có ñòn b y tài chính m c ñ cao và ngư c l i. • ðòn b y tài chính nh hư ng t i: o T su t l i nhu n v n ch s h u: doanh nghi p s d ng n vay, m t m t nh m bù ñ p s thi u h t v n trong ho t ñ ng kinh doanh, m t khác hy v ng gia tăng ñư c t su t l i nhu n v n ch s h u. B i l , khi s d ng v n vay, doanh nghi p ph i tr lãi ti n vay – ñây là kho n chi phí c ñ nh tài chính, n u doanh nghi p t o ra ñư c kho n l i nhu n trư c lãi vay và thu t v n vay l n thì sau khi tr lãi ti n vay và n p thu thu nh p, ph n l i nhu n còn l i dôi ra là thu c ch s h u doanh nghi p. Tuy nhiên, vi c s d ng ñòn b y tài chính không ph i lúc nào cũng ñưa l i k t qu tích c c cho ch s h u doanh nghi p nó cũng có th gây ra tác ñ ng tiêu c c ñ i v i doanh nghi p khi doanh nghi p s d ng không hi u qu s v n vay, n u s l i nhu n trư c lãi vay và thu ñư c t o ra t s d ng v n vay nh hơn s lãi ti n vay ph i tr thì nó làm gi m sút nhanh hơn t su t l i nhu n v n ch s h u và n u doanh nghi p b thua l thì càng b l n ng n hơn. Có th nh n th y nh ng ñi u nêu trên qua công th c dư i ñây: T su t l i nhu n v n ch L i nhu n sau thu (NI) = s h u (ROE ) V n ch s h u (E ) Hay: NI ROE = E N u g i: EBIT: L i nhu n trư c lãi vay và thu ; ROAE: T su t sinh l i c a tài s n hay t su t l i nhu n trư c lãi vay và thu trên v n kinh doanh; D: V n vay; VKD: T ng s v n kinh doanh; I: Lãi ti n vay ph i tr ; i : Lãi su t vay v n; t: Thu su t thu thu nh p doanh nghi p. v1.0 153
  8. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p Ta có: (EBIT – I) × (1 – t) ROE = E [ROAE (D + E) – D × i] × (1 – t) ROE = E ROAE × D + ROA × E – D × i ROE = × (1 – t) E ROAE × E + D(ROAE – i) ROE = × (1 – t) E  D  V y: ROE =  ROAE + (ROA E − i)  × (1 − t)  E  Qua công th c trên cho th y: (1 – t) là m t h ng s , do v y t su t l i nhu n v n ch s h u ph thu c vào t su t sinh l i c a tài s n (ROA), lãi su t vay v n và m c ñ h s n trên v n ch s h u. Có 3 trư ng h p ñáng chú ý: Trư ng h p 1: N u ROAE > i thì doanh nghi p càng s d ng nhi u v n vay càng gia tăng nhanh ñư c t su t l i nhu n v n ch s h u. Trong trư ng h p này ñòn b y tài chính khuy ch ñ i tăng t su t l i nhu n v n ch s h u. Tuy nhiên cũng n ch a r i ro tài chính l n ñ i v i doanh nghi p. Trư ng h p th 2: N u ROAE < i thì doanh nghi p càng s d ng nhi u v n vay t su t l i nhu n v n ch s h u càng b gi m sút nhanh so v i không s d ng n vay. Trong trư ng h p này ñòn b y tài chính khuy ch ñ i gi m t su t l i nhu n v n ch s h u hay và r i ro tài chính càng l n. Trư ng h p th 3: N u ROAE = i thì t su t l i nhu n v n ch s h u trong t t c các trư ng h p: không s d ng v n vay, s d ng nhi u v n vay ho c ít v n cũng s ñ u b ng nhau và ch có s khác nhau v m c ñ r i ro. o Tác ñ ng c a ñòn b y tài chính ñ n thu nh p m t c ph n Khi thay ñ i vi c s d ng v n vay s d n ñ n vi c thay ñ i thu nh p trên m t c ph n (EPS). Có th hi u ñi u ñó qua ví d sau: Ví d : M t Công ty c ph n chuyên s n xu t kinh doanh s n ph m A. Công ty d ki n k ho ch s n xu t kinh doanh như sau: V doanh thu: D ki n n u n n kinh t phát tri n bình thư ng có th ñ t m c doanh thu thu n 2.000 tri u ñ ng/năm; n n kinh t tăng trư ng nhanh, doanh thu thu n là 3.000 tri u ñ ng/năm; n n kinh t suy thoái, doanh thu thu n là 1.000 tri u ñ ng/năm. 154 v1.0
  9. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p V chi phí: Chi phí c ñ nh là 400 tri u ñ ng/năm. T ng chi phí bi n ñ i là 60% doanh thu thu n. Công ty ph i n p thu thu nh p v i thu su t 40%. ð th c hi n k ho ch trên, d ki n s v n cho ho t ñ ng kinh doanh là 2.000 tri u ñ ng. Công ty xem xét hai phương án huy ñ ng v n: Tài tr 100% b ng v n c ph n và n u như v y s phát hành 100.000 c ph n ph thông. Tài tr 50% b ng v n c ph n, 50% b ng v n vay và như v y, ph i phát hành 50.000 c ph n ph thông và vay v n 1.000 tri u ñ ng v i lãi su t vay v n là 12%/năm. Như v y, phương án 1 huy ñ ng v n Công ty không s d ng ñòn b y tài chính; Phương án 2, Công ty s d ng ñòn b y tài chính. Tác ñ ng c a ñòn b y tài chính ñ n thu nh p m t c ph n c a Công ty ñư c th hi n qua b ng tính sau: ðơn v tính: Tri u ñ ng N n kinh t N n kinh t N n kinh t tăng suy thoái bình hư ng trư ng nhanh I. L i nhu n trư c lãi vay và thu (EBIT) 1. Doanh thu thu n 1.000 2.000 3.000 2. T ng chi phí c ñ nh kinh doanh 400 400 400 3. T ng chi phí bi n ñ i 600 1200 1.800 4. T ng chi phí s n xu t kinh doanh 1.000 1.600 2.200 5. L i nhu n trư c lãi v ay v à thu 0 400 800 II.Trư ng h p không s d ng v n vay 1. L i nhu n trư c lãi v ay v à thu 0 400 800 2. Lãi ti n vay 0 0 0 3. L i nhu n trư c thu 0 400 800 4. Thu thu nh p (40% ) 0 160 320 5. L i nhu n sau thu 0 240 480 6. Thu nh p m t c ph n (EPS ) 0 0,0024 0,0048 III. Trư ng h p s d ng v n vay 50% 1. L i nhu n trư c lãi v ay v à thu 0 400 800 2. Lãi ti n vay (12% ) 120 120 120 3. L i nhu n trư c thu (120) 280 680 4. Thu thu nh p (40% ) (48) 112 272 5. L i nhu n sau thu (72) 168 408 6. Thu nh p m t c ph n (EPS ) (0,00144) 0,00336 0,00816 Thu nh p m t c ph n c a C ông ty Qua b ng trên cho th y, trong ñi u ki n bình thư ng Công ty ñ t ñư c t su t sinh l i kinh t c a tài s n (ROAE) l n hơn lãi su t ti n vay thì vi c s d ng ñòn b y tài chính ñã làm gia tăng thu nh p m t c ph n m c dù c 2 trư ng h p: Không vay v n, vay v n ñ u có l i nhu n trư c lãi vay và thu là gi ng nhau. Khi n n kinh t tăng trư ng v1.0 155
  10. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p nhanh, Công ty ñ t ñư c l i nhu n trư c lãi vay và thu cao hơn, vi c s d ng ñòn b y tài chính ñã làm cho thu nh p c ph n c a Công ty có t c ñ tăng trư ng cao hơn nhi u so v i trư ng h p không vay v n. Nhưng ngư c l i, n u l i nhu n thu lãi vay và thu gi m sút, vi c s d ng ñòn b y tài chính s làm cho thu nh p m t c ph n gi m sút nhanh hơn và n u Công ty b thua l thì c ñông ph i gánh ch u s thua l n ng n hơn so v i trư ng h p Công ty không s d ng v n vay. o ði m cân b ng v n l i nhu n trư c lãi vay và thu (ði m cân b ng EBIT) Nhìn chung, v i cách th c tài tr hoàn toàn b ng v n c ph n và cách th c tài tr có s d ng v n vay, m c dù l i nhu n trư c lãi vay và thu ñ t ñư c m c như nhau, nhưng thu nh p m t c ph n (hay t su t l i nhu n v n ch s h u) có s khác nhau. Tuy v y, có th tìm ñư c m t m c l i nhu n trư c lãi vay và thu mà khi ñ t ñư c m c l i nhu n này ñ u ñưa ñ n thu nh p m t c ph n là như nhau cho dù có s khác nhau v cách tài tr nêu trên, ñó là ñi m cân b ng l i nhu n trư c lãi vay và thu . V y, ñi m cân b ng l i nhu n trư c lãi vay và thu (EBIT indifference point) là m t m c l i nhu n trư c lãi vay và thu mà v i m c l i nhu n ñó ñ t ñư c s ñưa l i thu nh p m t c ph n là như nhau dù cho tài tr b ng v n vay hay tài tr b ng c ph n thư ng. Có th tìm ñư c ñi m cân b ng EBIT b ng cách gi i phương trình sau: (EBIT I – I1)(1 – t) (EBIT I – I2)(1 – t) = SH1 SH2 Trong ñó: EBIT I: ði m cân b ng l i nhu n trư c lãi vay và thu . I1: Lãi vay ph i tr n u tài tr b ng phương án th nh t. I2: Lãi vay ph i tr n u tài tr b ng phương án th hai. t: Thu su t thu thu nh p doanh nghi p. SH1: S c ph n ph thông lưu hành, n u tài tr b ng phương án th nh t. SH2: S c ph n ph thông lưu hành, n u tài tr b ng phương án th hai. V i thí d ph n trên có th tìm ñư c ñi m cân b ng l i nhu n trư c lãi vay và thu c a Công ty như sau: (EBIT I – I1) (1 – 0,4) (EBIT I – 120.000.000) (1 – 0,4) = 100.000 50.000 EBIT I × 0,6 × 50.000 = (EBIT I – 120.000.000) × 0,6 × 100.000 30.000 EBIT I = 60.000 EBITI – 7.200.000.000 EBIT I = 240.000.000 ñ ng. Như v y, c 2 phương án tài tr ñ u ñưa l i EPS = 1.440ñ ng/c ph n, có th th y ñi m cân b ng EBIT qua ñ th sau: 156 v1.0
  11. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p EPS (1.000ñ) 4.000 50% v n vay 3.336 3.000 2.400 2.000 ði m cân b ng EBIT 100% v n c ph n 1.440 1.000 EBIT 100 200 240 300 400 (1 tri u ñ ng) -1.440 ði m cân b ng EBIT Xem xét ñi m cân b ng l i nhu n trư c lãi vay và thu cũng là m t trong nh ng căn c giúp cho doanh nghi p l a ch n phương án tài tr có l i hơn. N u l i nhu n trư c lãi vay và thu ñ t ñư c th p hơn ñi m cân b ng EBIT thì phương th c tài tr b ng c phi u ph thông ñưa l i thu nh p 1 c ph n cao hơn so v i phương án tài tr có s d ng v n vay. N u EBIT ñ t ñư c vư t qua ñi m cân b ng EBIT thì s d ng tài tr có s d ng v n vay s mang l i thu nh p m t c ph n cao hơn s d ng tài tr có s d ng v n vay. Vi c xem xét ñi m cân b ng EBIT có th m r ng xem xét phương án tài tr b ng v n vay v i m c ñ s d ng ñòn b y khác nhau hay các phương án tài tr khác. o Tác ñ ng c a ñòn b y tài chính ñ n thu thu nh p doanh nghi p – kho n ti t ki m thu t s d ng v n vay Khi doanh nghi p s d ng v n vay cũng có nghĩa là doanh nghi p ñã s d ng ñòn b y tài chính. Vi c s d ng v n vay không ch giúp cho doanh nghi p gi i quy t v n ñ thi u h t v v n mà nó còn ñưa l i cho doanh nghi p kho n l i v thu thu nh p. B i l , n u doanh nghi ps d ng v n vay thì lãi ti n vay ph i tr ñư c coi là m t kho n chi phí h p lý và ñư c tr vào ph n thu nh p ch u thu c a doanh nghi p. Như v y, doanh nghi p ph i n p thu thu nh p ít hơn so v i trư ng h p s d ng tài tr b ng v n ch s h u. ðây là m t l i ích ch v1.0 157
  12. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p y u c a vi c s d ng v n vay. Kho n thu thu nh p doanh nghi p ph i n p ít hơn ñó ñư c các nhà kinh t g i là kho n ti t ki m thu hay “lá ch n thu c a lãi vay” và có th xác ñ nh theo công th c sau: BI = I × t Trong ñó: BI: Kho n ti t ki m thu do s d ng v n vay hay “lá ch n thu c a lãi vay” tính cho 1 năm. I: Lãi vay v n ph i tr trong năm. t: Thu su t thu thu nh p doanh nghi p. o Tác ñ ng c a ñòn b y tài chính ñ n chi phí s d ng v n và giá c ph n Như các ph n trên ñã nêu, khi doanh nghi p s d ng v n vay t c là ñã s d ng ñòn b y tài chính, lãi ti n vay ph i tr ñư c coi là m t kho n chi phí h p lý và ñư c tr vào ph n thu nh p ch u thu c a doanh nghi p. Kho n ti t ki m thu ñã khi n cho chi phí s d ng v n vay th p hơn so v i s d ng các ngu n tài tr khác. Nhìn nh n m t cách tr c quan thu n túy, dư ng như vi c s d ng ñòn b y tài chính s làm cho chi phí s d ng v n bình quân c a doanh nghi p gi m ñi. Tuy nhiên, tác ñ ng c a ñòn b y tài chính ñ n chi phí s d ng v n bình quân c a doanh nghi p không hoàn toàn ñơn gi n như v y. Có th th y rõ ñi u này hơn khi xem xét chi phí s d ng v n c a công ty c ph n. Tác ñ ng c a ñòn b y tài chính khi s d ng v n: Khi b t ñ u s d ng ñòn b y tài chính, do tác ñ ng c a vi c ti t ki m thu t s d ng v n vay ñã làm cho chi phí s d ng v n bình quân c a công ty gi m. N u các y u t khác như nhau, m t s gia tăng s d ng ñòn b y tài chính s kéo theo r i ro tài chính tăng thêm. Các nhà ñ u tư cung c p v n cho công ty s xem xét m c ñ r i ro này ñ n ñ nh t su t sinh l i ñòi h i c a h . Khi doanh nghi p gia tăng s d ng n thì r i ro tài chính cũng gia tăng; do ñó, các nhà ñ u tư s gia tăng t su t sinh l i ñòi h i. M c dù v y, trong giai ño n ñ u gia tăng s d ng n , hi u ng ti t ki m thu do s d ng v n vay v n l n hơn s gia tăng t su t sinh l i ñòi h i c a nhà ñ u tư, k t qu là chi phí s d ng v n bình quân c a công ty v n ti p t c gi m xu ng. Tuy nhiên, khi s d ng ñòn b y tài chính vư t quá m t gi i h n nào ñó, nguy cơ m t kh năng thanh toán c a công ty tăng cao, r i ro tài chính tăng m nh, các nhà cho vay s ñòi h i m t lãi su t cao hơn, các nhà ñ u tư khác cung c p v n dư i hình th c v n c ph n ph thông v n c ph n ưu ñãi cũng yêu c u m t t su t sinh l i cao hơn và khi ñó, chi phí s d ng v n bình quân c a công ty s tăng lên. Tác d ng c a ñòn b y t i giá c phi u: ðòn b y tài chính cũng tác ñ ng r t l n t i giá c phi u c a công ty trên th trư ng. Vi c tác ñ ng ñó cũng không ñơn gi n, m t chi u. S d ng ñòn b y tài chính trong m t m c ñ nh t ñ nh s làm cho chi phí bình quân s d ng v n c a công ty gi m th p ñ ng th i gia tăng ñư c thu nh p trên m t c ph n; v i các ñi u ki n khác không thay ñ i, khi ñó các nhà ñ u tư s 158 v1.0
  13. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p l c quan trư c tri n v ng c a công ty và xu hư ng giá c phi u c a công ty s tăng lên. Tuy nhiên, n u s d ng ñòn b y quá m c vư t qua m t gi i h n nh t ñ nh s làm cho chi phí s d ng v n bình quân c a công ty tăng lên ñ ng th i r i ro tài chính cũng tăng cao, khi ñó giá c phi u c a công ty s gi m ñi. Ngay c khi l i nhu n trư c lãi vay và thu (EBIT) c a công ty trư c tri n v ng l c quan v i EBIT d ki n ñ t ñư c vư t qua ñi m hòa v n EBIT nhưng n u vi c s d ng ñòn b y quá m c, r i ro tài chính s tăng quá cao, khi ñó các nhà ñ u tư trên th trư ng s nh n bi t ñư c m c dù t su t sinh l i c a công ty tăng lên nhưng không ñ bù ñ p ñư c r i ro tài chính tăng thêm và các nhà ñ u tư s ph n ng l i b ng cách n ñ nh 1 h s P/E th p và s d n ñ n giá c phi u c a công ty s s t gi m dù cho thu nh p trên m t c ph n c a công ty có tăng lên. 7.2.2.2. M c ñ tác ñ ng c a ñòn b y tài chính Như ñã xem xét các ph n trên cho th y, ñòn b y kinh doanh tác ñ ng tr c ti p ñ n l i nhu n trư c lãi vay và thu , còn ñòn b y tài chính tác ñ ng ñ n l i nhu n sau thu hay t su t l i nhu n v n ch s h u. Khi doanh nghi p ñã s d ng n vay cũng có nghĩa là doanh nghi p ñã s d ng ñòn b y tài chính và lãi vay là m t kho n chi phí tài chính c ñ nh, khi ñó m t s thay ñ i nh c a l i nhu n trư c lãi vay và thu cũng gây ra tác ñ ng làm thay ñ i v i m t t l cao hơn v t su t l i nhu n v n ch h u (hay thu nh p trên m t c ph n EPS ñ i v i công ty c ph n). Như v y, ñ i v i doanh nghi p s d ng ñòn b y tài chính thì t su t l i nhu n v n ch s h u nh y c m cao hơn trư c s bi n ñ ng c a l i nhu n trư c lãi vay và thu . ð ñánh giá nh hư ng c a ñòn b y tài chính ñ n t su t l i nhu n v n ch h u (hay EPS) ngư i ta s d ng thư c ño ñư c g i là m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y tài chính (DFL). M c ñ tác ñ ng c a ñòn b y tài chính là t l thay ñ i c a t su t l i nhu n v n ch s h u (hay EPS) phát sinh do s thay ñ i c a l i nhu n trư c lãi vay và thu ñư c xác ñ nh theo công th c sau: T l thay ñ i c a t su t l i nhu n v n M c ñ tác ñ ng c a ñòn ch s h u (hay EPS ) = (1) b y tài chính (DF L) T l thay ñ i c a l i nhu n trư c lãi v ay và thu M c ñ tác ñ ng c a ñòn b y tài chính ph n ánh khi l i nhu n trư c lãi vay và thu tăng lên hay gi m ñi 1% thì t su t l i nhu n v n ch s h u (hay PS) s tăng lên hay gi m ñi bao nhiêu ph n trăm. T công th c (1) có th bi n ñ i: G i EBIT: L i nhu n trư c lãi vay và thu ; I: Lãi ti n vay ph i tr ; Q: S n lư ng s n ph m tiêu th ; P: Giá bán 1 s n ph m; V: Chi phí bi n ñ i cho m t ñơn v s n ph m; F: T ng chi phí c ñ nh kinh doanh; v1.0 159
  14. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p T re : T l thay ñ i t su t l i nhu n v n ch s h u; T EBIT: T l thay ñ i l i nhu n trư c lãi vay và thu ; ∆NI : S tăng, gi m l i nhu n sau thu ; ∆ NI ∆ NI ( ∆ EBIT − ∆ I) × (1 − t) Ta có: T re = E = = NI NI (EBIT − I) × (1 − t) E ∆ EBIT Do ∆I = 0, nên T re = EBIT − I ∆EBIT M t khác ta có: TEBIT = EBIT ∆EBIT ∆EBIT × EBIT V y: DFL = EBIT − I = ∆EBIT (EBIT − I) × ∆ EBIT EBIT EBIT DFL = EBIT − I Q (P − V) − F Hay: DFL = Q (P − V) − F − I Ví d : M t doanh nghi p chuyên s n xu t kinh doanh lo i s n ph m A có s v n kinh doanh là 100 tri u ñ ng, trong ñó v n vay là 50 tri u ñ ng v i lãi su t vay v n là 10%/năm. Năm t i d ki n có kh năng tiêu th 10.000 s n ph m v i giá 20.000 ñ ng/s n ph m, chi phí bi n ñ i cho 1 s n ph m là 14.000 ñ ng và t ng chi phí c ñ nh kinh doanh c a doanh nghi p là 40 tri u ñ ng. V i tình hình và s li u trên có th xác ñ nh ñư c m c ñ nh hư ng c a ñòn b y tài chính: I = 50 tri u ñ ng × 10% = 5 tri u ñ ng EBIT = 10.000 (20.000 - 14.000) - 40 tri u = 20 tri u ñ ng 20 tri u V y: DFL = ≈ 1,33 20 tri u – 5 tri u Ho c có th tính : 10.000 (20.000 – 14.000) – 40 DFL = ≈ 1,33 10.000 (20.000 – 14000) – 40 – 5 Như v y, t i m c l i nhu n trư c lãi vay và thu là 20 tri u ñ ng n u doanh nghi p tăng thêm ho c gi m b t 1% s l i nhu n này thì t su t l i nhu n v n ch s h u s tăng thêm ho c gi m b t 1,33%. T nh ng ñi u nêu trên có th nh n th y: m i m c l i nhu n trư c lãi vay và thu khác nhau thì m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y tài chính cũng có khác nhau. 160 v1.0
  15. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p M c ñ tác ñ ng c a ñòn b y tài chính cũng là m t trong nh ng thư c ño cho phép ñánh giá m c ñ r i ro tài chính c a doanh nghi p. Có th s d ng m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y tài chính ñ xác ñinh l i t su t l i nhu n v n ch s h u (2) khi có s thay ñ i l i nhu n trư c lãi vay và thu theo công th c sau: ROE1 = ROE0 + ROE0 (DFL × TEBIT) Trong ñó: ROE0: T su t l i nhu n v n ch s h u g c hay ban ñ u. ROE 1: T su t l i nhu n v n ch s h u m i hay xác ñ nh l i T EBIT: T l thay ñ i l i nhu n trư c lãi vay và thu . Tương t như v y, ñ i v i công ty c ph n có th xác ñ nh l i EP S EPS1 = EPS0 + EP S0(DEL × T EBIT) 7.3. ðòn b y t ng h p Trong các ph n trư c ñã nghiên c u t ng ñòn b y c a doanh nghi p: ðòn b y kinh doanh và ñòn b y tài chính. Trong th c t , các doanh nghi p thư ng s d ng k t h p c hai ñòn b y trong n l c gia tăng t su t l i nhu n v n ch s h u hay thu nh p cho c ñông. S k t h p c hai ñòn b y như v y t o ra ñòn b y t ng h p. M c ñ tác ñ ng c a ñòn b y t ng h p (DTL) ñư c xác ñ nh theo công th c sau: DTL = DOL × DFL T l thay ñ i l i nhu n trư c T l thay ñ i c a t su t l i nhu n v n lãi v ay và thu ch s h u (ho c EPS ) DTL= × T l thay ñ i c a doanh thu tiêu th ho c T l thay ñ i c a l i nhu n trư c s n lư ng tiêu th lãi v ay và thu T l thay ñ i c a t su t l i nhu n v n ch s h u (ho c EPS ) V y DTL = T l thay ñ i c a doanh thu tiêu th hay s n lư ng tiêu th Do ñó, m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y t ng h p ph n ánh t l thay ñ i c a t su t l i nhu n v n ch s h u (ho c EP S) khi doanh thu tiêu th hay s n lư ng tiêu th có s thay ñ i. ðây là k t qu tác ñ ng k t h p c a ñòn b y kinh doanh và ñòn b y tài chính ñ n t su t l i nhu n v n ch s h u và r i ro c a doanh nghi p. Qua m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y t ng h p cho bi t khi doanh thu tiêu th tăng lên ho c gi m ñi 1% thì t su t l i nhu n v n ch s h u (ho c EP S) tăng lên ho c gi m ñi bao nhiêu ph n trăm. M c ñ tác ñ ng c a ñòn b y t ng h p còn có th ñư c xác ñ nh b ng công th c. Q (P − V) DTL = Q (P − V ) − F − I V i ví d trên v công ty A có th xác ñ nh ñư c m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y t ng h p m c 10.000 s n ph m hay m c doanh thu 200 tri u ñ ng: v1.0 161
  16. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p 10.000(20.000 − 14.000) DTL = = 4,0 10.000 (20.000 − 14.000) − 40 − 5 Qua ñó, cho th y m c doanh thu 200 tri u ñ ng n u doanh thu tăng thêm ho c gi m b t 1% thì t su t l i nhu n v n ch s h u s tăng thêm ho c gi m b t 4%. Như v y, m i m c doanh thu hay s n lư ng tiêu th khác nhau thì m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y t ng h p cũng có s khác nhau. M c ñ tác ñ ng c a ñòn b y t ng h p cũng là m t thư c ño cho phép ñánh giá m c ñ r i ro t ng th c a doanh nghi p bao hàm r i ro kinh doanh và r i ro tài chính. V n ñ quan tr ng khi xem xét ñòn b y t ng h p ñ i v i nhà qu n tr tài chính doanh nghi p là c n ph i s d ng ph i h p hai lo i ñòn b y kinh doanh và ñòn b y tài chính ñ sao cho gia tăng ñư c t su t l i nhu n v n ch s h u (hay EPS) ñ ng th i ph i ñ m b o s an toàn tài chính cho doanh nghi p. 162 v1.0
  17. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p TÓM LƯ C CU I BÀI • R i ro kinh doanh và ñòn b y kinh doanh: khái ni m và các y u t nh hư ng t i r i ro trong kinh doanh. ðòn b y kinh doanh: khái ni m, m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh và ý nghĩa c a vi c nghiên c u ñòn b y kinh doanh. • R i ro tài chính và ñòn b y tài chính: khái ni m, nguyên nhân và tác ñ ng c a r i ro tài chính t i ho t ñ ng kinh doanh. ðòn b y tài chính: khái ni m và các ch tiêu ño lư ng m c ñ ñòn b y tài chính và tác ñ ng c a ñòn b y tài chính ñ n t su t sinh l i và thu nh p c a m t c ph n. • ðòn b y t ng h p: Khái ni m, ch tiêu ño lư ng m c ñ ñòn b y t ng h p, m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y t ng h p. v1.0 163
  18. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p CÂU H I ÔN T P 1. Hãy phân tích m i quan h gi a vi c s d ng ñòn b y kinh doanh và s n lư ng hòa v n kinh t c a doanh nghi p? 2. T i sao có th nói doanh nghi p s d ng ñòn b y kinh doanh như s d ng con dao hai lư i? 3. Hãy phân tích tác ñ ng c a ñòn b y tài chính t i t su t l i nhu n v n ch s h u và r i ro tài chính c a doanh nghi p? 4. T i sao hai doanh nghi p cùng kinh doanh trong m t ngành v i quy mô và ñi u ki n kinh doanh gi ng nhau và ñ u ñ t ñư c t su t sinh l i kinh t c a tài s n (ROAE) như nhau nhưng t su t l i nhu n v n ch s h u (ROE) l i có th r t khác nhau? 5. T i sao các nhà qu n tr tài chính doanh nghi p c n ph i ph i h p s d ng ñòn b y kinh doanh và ñòn b y tài chính? BÀI T P Bài t p 1 Doanh nghi p tư nhân Ti n Thành chuyên s n xu t kinh doanh m t lo i s n ph m, có tài li u sau v năm N: • S n lư ng tiêu th trong năm là 3.000 s n ph m, v i giá bán 200.000 ñ ng/s n ph m. • T ng chi phí c ñ nh kinh doanh: 80 tri u ñ ng. • Chi phí bi n ñ i cho 1 s n ph m b ng 70% giá bán. Yêu c u: 1. Xác ñ nh l i nhu n trư c lãi vay và thu c a doanh nghi p? 2. Xác ñ nh m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh c a doanh nghi p t i m c s n lư ng 3.000 s n ph m? 3. V n d ng thư c ño m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh( DOL) hãy xác ñ nh n u s n lư ng tiêu th tăng thêm ñư c 10% thì l i nhu n trư c lãi vay và thu tăng ñư c bao nhiêu ph n trăm (%) và ñ t ñư c bao nhiêu tri u ñ ng? Bài t p 2 Công ty c ph n L c Phát chuyên s n xu t kinh doanh m t lo i s n ph m, có tài li u năm N d ki n như sau: • Doanh thu bán hàng: 3.000 tri u ñ ng. T ng chi phí c ñ nh kinh doanh là 400 tri u ñ ng. T l chi phí bi n ñ i trên doanh thu là 60%. • T ng v n vay là 4.000 tri u ñ ng v i lãi su t 10%/năm. • C ph n thư ng ñang lưu hành là 75.000 c ph n. • Thu su t thu TNDN là 25%. Yêu c u: 1. Xác ñ nh thu nh p 1 c ph n (EPS) c a công ty năm N? 2. Xác ñ nh ñòn b y kinh doanh, ñòn b y tài chính và ñòn b y tông h p c a công ty? 3. D a vào k t qu câu 2, hãy cho bi t: 164 v1.0
  19. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p • N u l i nhu n trư c lãi vay và thu tăng 10% thì thu nh p 1 c ph n s tăng thêm ñư c bao nhiêu ñ ng? • N u doanh thu bán hàng tăng 10% thì l i nhu n trư c lãi vay và thu tăng thêm bao nhiêu ñ ng và thu nh p 1 c ph n tăng thêm bao nhiêu ñ ng? Bài t p 3 M t công ty c ph n chuyên s n xu t kinh doanh lo i s n ph m A có tài li u năm N như sau: • T ng s n ph m d tính tiêu th trong năm là 20.000 s n ph m, giá bán chưa có thu giá tr gia tăng là 120.000 ñ ng/s n ph m. • Chi phí s n xu t kinh doanh trong năm: o Chi phí bi n ñ i cho 1s n ph m b ng 50% giá bán chưa có thu giá tr GTGT. o T ng chi phí c ñ nh kinh doanh là 600 tri u ñ ng (không bao g m lãi ti n vay). • Công ty ph i n p thu thu nh p v i thu su t 25%. • T ng s v n s n xu t kinh doanh bình quân s d ng là 2.500 tri u ñ ng, trong ñó 40% là v n vay v i lãi su t vay v n 10%/năm. Yêu c u: 1. Xác ñ nh t su t l i nhu n v n ch s h u năm N c a công ty? 2. Xác ñ nh m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh (DOL), ñòn b y tài chính (DFL) và ñòn b y t ng h p (DTL) c a công ty t i m c m c s n lư ng 20.000 s n ph m? 3. N u công ty có th tăng thêm ñư c 10% s n lư ng tiêu th , hãy v n d ng m c ñ ñòn b y t ng h p ñ xác ñ nh t su t l i nhu n v n ch s h u là bao nhiêu? Bài t p 4 M t Công ty c ph n có tình hình sau: • S c phi u thư ng ñang lưu hành là 160.000 c phi u (không có c ph n ưu ñãi). V i cơ s v t ch t kinh doanh như năm trư c, Công ty d ki n trong năm t i ñ t ñư c l i nhu n trư c thu là 500 tri u ñ ng. • Hi n Công ty ñang cân nh c vi c ñ u tư thêm s n xu t s n ph m A v i hai phương án s n xu t ñ u có kh năng s n xu t tiêu th 2.000 s n ph m/năm: ðơn v tính: tri u ñ ng P hương án 1 P hương án 2 1. T ng chi phí c ñ nh kinh doanh trong năm 280 175 2. C hi phí bi n ñ i cho 1 s n ph m 0,27 0,33 Giá bán s n ph m A chưa có thu giá tr gia tăng là 480.000 ñ ng/s n ph m. o o ð th c hi n m t trong hai d án trên, c n s v n ñ u tư là 900 tri u ñ ng, công ty d ki n s d ng 40% b ng v n vay v i lãi su t 10%/năm, s v n còn l i s d ng v n ch s h u. o Công ty ph i n p thu thu nh p v i thu su t 25%. Yêu c u: 1. Hãy cho bi t phương án s n xu t nào s làm cho l i nhu n trư c lãi vay và thu (EBIT) s b gi m sút nhi u hơn n u s n lư ng tiêu th s n ph m không ñ t ñư c m c d ki n là 2.000 s n ph m? v1.0 165
  20. Bài 7: R i ro và ñòn b y c a doanh nghi p 2. Xác ñ nh m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y tài chính c a công ty ñ i v i m i phương án trên? 3. Xác ñ nh m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y tông h p c a t ng phương án và d a vào ñó hãy cho bi t phương án nào có r i ro t ng th cao hơn? Bài t p 5 Hai doanh nghi p A và doanh nghi p B có tài li u dư i ñây: TT C h tiêu ðV tính Doanh nghi p A Doanh nghi p B 1 S n lư ng tiêu th Chi c 100.000 100.000 2 G iá bán 1 s n ph m ð ng 20.000 25.000 3 Chi phí bi n ñ i cho 1 s n ph m ð ng 17.000 10.000 4 T ng chi phí c ñ nh kinh doanh ð ng 60.000.000 625.00.000 5 Lãi ti n v ay ph i tr ð ng 100.000.000 175.000.000 6 Thu su t thu thu nh p % 25 25 Yêu c u: 1. Hãy xác ñ nh m c ñ tác ñ ng c a ñòn b y kinh doanh(DOL), ñòn b y tài chính (DFL) và ñòn b y t ng h p(DTL) c a t ng doanh nghi p? 2. D a trên k t qu câu 1, hãy so sánh nh n xét v r i ro c a hai doanh nghi p? 166 v1.0
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2