Bài giảng Tài chính doanh nghiệp - Chương 5: Quyết định cơ cấu vốn của doanh nghiệp

Chia sẻ: Trịnh Phương Hoài | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

356
lượt xem 77
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Tài chính doanh nghiệp - Chương 5: Quyết định cơ cấu vốn của doanh nghiệp trình bày về lý thuyết cơ cấu vốn tối ưu, lý thuyết lợi nhuận hoạt động ròng, lý thuyết M&M về cơ cấu vốn doanh nghiệp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tài chính doanh nghiệp - Chương 5: Quyết định cơ cấu vốn của doanh nghiệp

N I DUNG CHÍNH Chương 5 QUY T NH CƠ C U V N C A DOANH NGHI P ********* 5.1 Lý thuy t cơ c u v n t i ưu 5.2 Lý thuy t l i nhu n ho t ròng ng 5.3 Lý thuy t M&M v cơ c u v n doanh nghi p. 5.1 Lý thuy t cơ c u v n t i ưu 5.1.1 Cơ c u v n t i ưu Do cơ c u v n có nh hư ng n l i nhu n dành cho c ông nên công ty c n thi t ph i ho ch nh cơ c u v n m c tiêu. Cơ c u v n m c tiêu là s k t h p gi a n , c phi u ưu ãi và c phi u thư ng trong t ng ngu n v n c a công ty theo m c tiêu ã ra. Ho ch nh chính sách cơ c u v n liên quan n vi c ánh i gi a l i nhu n và r i ro. Cơ c u v n t i ưu là cơ c u v n cân i ư c gi a r i ro và l i nhu n, và do ó t i a ư c giá c phi u công ty. 5.1.2 Nh ng y u t nh hư ng n s l a ch n cơ c u v n. - R i ro doanh nghi p: R i ro phát sinh i v i tài s n c a doanh nghi p ngay c doanh nghi p không vay n . - Thu thu nh p doanh nghi p: S d ng n vay giúp doanh nghi p ti t ki m ư c thu . - S ch ng v tài chính: S d ng n nhi u làm gi m i s ch ng v tài chính. - Phong cách và thái c a ban qu n lý công ty: M t s giám c r t th n tr ng trong vi c s d ng n . 5.2 Lý thuy t l i nhu n ho t M t s ch tiêu l i nhu n: ng ròng. 5.2 Lý thuy t l i nhu n ho t M t s ch tiêu l i nhu n (tt): ng ròng (tt). - T su t sinh l i c a n hay chi phí s d ng v n (rB): rB = I/B Trong ó: I: Lãi vay hàng năm; B: Giá tr th trư ng c a n vay. - T su t sinh l i c a v n c ph n hay chi phí s d ng v n c ph n (rS): rS = E/S Trong ó: E: L i nhu n chia cho c ông thư ng; S: Giá tr th trư ng c a c phi u thư ng ang lưu hành. - T su t l i nhu n chung c a công ty (rV): rV = R/V Trong ó: R: L i nhu n ho t ng ròng; V: Giá tr th trư ng công ty. V = B + S và R = I + E => rV = (I + E)/(B + S) = I/(B + S) + E/(B + S) => rV = B.rB/(B + S) + S.rS/(B + S) T công th c trên ta có th kh o sát s thay i c a B, S d n n rV, rS, và rB thay i như th nào. 1 5.2 Lý thuy t l i nhu n ho t ng ròng (tt). 5.2 Lý thuy t l i nhu n ho t Ví d 1 (tt): ơn v tính: R rv L i nhu n ho t R = (I + E) = EBIT ng ròng (tt). Lý thuy t này cho r ng chi phí s d ng v n trung bình và giá tr c a công ty v n không i khi t s òn b y tài chính thay i. Gi nh công ty ho t ng trong môi trư ng không có thu . Ví d 1: Gi s công ty có kho n n 1 t ng v i lãi su t 10%/năm, l i nhu n ho t ng EBIT = 1,5 t ng và t su t sinh l i chung rv = 15%. Chúng ta có b ng tính như sau: ng 1.500.000.000 15% 10.000.000.000 1.000.000.000 9.000.000.000 ng ròng T su t sinh l i chung rV = R/V V T ng giá tr công ty (R/rv) B Giá tr th trư ng c a n S Giá tr th trư ng c a v n S = (V – B) 5.2 Lý thuy t l i nhu n ho t Ví d 1 (tt): ng ròng (tt). ng 5.2 Lý thuy t l i nhu n ho t Ví d 1 (tt): ơn v tính: ng ng ròng (tt). Lãi tr cho n vay I = 1 t x 10% = 0,1 t L i nhu n dành cho c ông: R = I + E ông: E = R – I = 1,5 t - 0,1 t = 1,4 t . T su t l i nhu n dành cho c rs = E/S = 1,4 t /9 t = 15,55% R L i nhu n ho t ng ròng 1.500.000.000 15% 10.000.000.000 3.000.000.000 7.000.000.000 rv T su t sinh l i chung V T ng giá tr công ty (R/rv) B Giá tr th trư ng c a n S Giá tr th trư ng c a v n (V – B) - Bây gi gi s công ty tăng n t 1 t ng lên 3t ng và s d ng s n tăng thêm mua l i c phi u thư ng. Ta có b ng sau: 5.2 Lý thuy t l i nhu n ho t Ví d 1 (tt): ng ròng (tt). 5.2 Lý thuy t l i nhu n ho t Ví d 1 (tt): ng ròng (tt). M t i u quan tr ng n a là giá tr công ty và giá c phi u không nh hư ng. minh h a thêm ta gi s công ty có 1 tri u c phi u ang lưu hành. Giá m i c phi u = 9 t /1 tri u cp = 9.000 /cp Bây gi công ty tăng n t 1 t lên 3 t ng, t c là phát hành thêm 2 t ng n mua l i c phi u thư ng. S c ph n công ty có th mua l i là: 2 t /9.000 = 222.222 c ph n thư ng S c ph n ang lưu hành c a công ty: 1.000.000 – 222.222 = 777.778 c ph n Giá tr th trư ng c a c ph n sau khi thay i cơ c u v n là 7 t ng. Như v y giá m i c ph n sau khi thay i cơ c u v n là: 7 t /777.778 = 9.000 ng/cp 2 5.3 Lý thuy t M&M v cơ c u v n doanh nghi p. 5.3.1 Gi i thi u t ng quan Lý thuy t này ư c hai nhà nghiên c u Franco Modigliani và Merton Miller công b trên t p chí American Economic Review vào tháng 6 năm 1958, g i t t là lý thuy t M&M. M&M cho r ng t ng r i ro i v i nh ng nhà u tư ch ng khoán vào m t công ty nào ó không b nh hư ng b i s thay i cơ c u v n c a công ty. Do ó, t ng giá tr c a công ty v n như cũ b t ch p cơ c u ngu n tài tr như th nào. 5.3.1 Gi i thi u t ng quan (tt) Cơ s k t lu n c a M&M d a trên ho t ng kinh doanh chênh l ch giá, ó là ho t ng kinh doanh b ng cách tìm ki m hai tài s n hoàn toàn gi ng nhau v m i m t nhưng có giá chênh l ch nhau và quy t nh mua tài s n nào r bán l i v i giá cao hơn. Ví d 2: Xét hai công ty U và L gi ng nhau v m i m t ngo i tr m t y u t là công ty U không vay n , công ty L có vay 30.000 USD b ng trái phi u v i lãi su t 12%/năm. 5.3.1 Gi i thi u t ng quan (tt) Ví d 2 (tt): ơn gi n ta gi s n c a công ty L có giá tr th trư ng úng b ng m nh giá, t su t l i nhu n i v i v n ch s h u c a hai công ty U là 15%, công ty L là 16%. Chúng ta có b ng tính toán như sau: 5.3.1 Gi i thi u t ng quan (tt) Công ty Công ty U L Thu nh p ho t ng ròng 10.000 10.000 Ti n lãi vay 0 3.600 L i nhu n dành cho c ông 10.000 6.400 T su t l i nhu n v n CSH 15% 16% Giá tr trư ng vôn CSH (E/rS) 66.667 40.000 Giá tr th trư ng c a n 0 30.000 T ng giá tr công ty (S + B) 66.667 70.000 Chi phí huy ng v n nói chung 15% 14,3% T s n so v i v n 0 75% R I E rS S B V rV B/S 5.3.1 Gi i thi u t ng quan (tt) Theo M&M, các nhà u tư th y r ng công ty L có t ng giá tr cao hơn công ty U, nên h s kinh doanh chênh l ch giá, b ng cách bán c phi u L mua c phi u U, quá trình này khi n giá c phi u L s gi m và c phi u U tăng n khi nào t ng giá tr th trư ng c a hai c phi u này b ng nhau. 5.3.1 Gi i thi u t ng quan (tt) Ví d 2 (tt): Gi s nhà u tư A n m gi 1% c phi u L v i giá th trư ng là: 40.000 x 1% = 400 USD Nhà u tư A s bán c phi u L ư c 400 USD và vay thêm 300 USD v i lãi su t 12%/năm mua 1% c phi u U v i giá 66.667 x 1% = 666,67 USD. Sau khi mua nhà u tư A còn th a: 700 – 666,67 = 33,33 USD. 3 5.3.1 Gi i thi u t ng quan (tt) Ví d 2 (tt): - Trư c khi bán c phi u L, nhà u tư A có l i nhu n kỳ v ng là 400 x 16% = 64 USD. - Khi mua c phi u U, nhà u tư A có l i nhu n kỳ v ng là 666,67 x 15% = 100 USD. - Nhà u tư A ph i tr lãi: 300 x 12% = 36 USD - L i nhu n còn l i: 100 – 36 = 64 USD Như v y l i ti n u tư vào 366,67 USD th so v i u tư c nhu n không thay i, nhưng s c phi u U ch có 666,67 – 300 = p hơn 400 – 366,67 = 33,33 USD phi u L. 5.3.2 Các gi nh nh quan Lý thuy t M&M d a trên các gi tr ng sau ây: - Gi - Gi - Gi - Gi - M nh - M nh nh v thu . nh v chi phí giao d ch. nh v chi phí kh n khó tài chính. nh v th trư ng hoàn h o. Lý thuy t M&M phát bi u g m hai m nh 1 – Giá tr công ty. 2 – Chi phí s d ng v n. : 5.3.2 Lý thuy t M&M trong trư ng h p không có thu . Các gi nh: - Không có thu TNDN và thu TNCN - Không có chi phí giao d ch - Không có chi phí phá s n và chi phí khó khăn tài chính. - Cá nh n và công ty u có th vay ti n m c lãi su t như nhau. - Th trư ng v n là th trư ng hoàn h o. 5.3.2.1 M nh 1 – Giá tr công ty. Trong i u ki n th trư ng không có thu , giá tr công ty có vay n (VL) b ng giá tr công ty không vay n (VU), nghĩa là VU = VL. Như v y, cơ c u v n B/S không nh hư ng n giá tr công ty, do ó công ty không th tăng giá tr b ng cách thay i cơ c u v n. 5.3.2.1 M nh 1 – Giá tr công ty (tt). 5.3.2.1 M nh Ví d 3 (tt): 1 – Giá tr công ty (tt). Ví d 3: Giá tr th trư ng c a công ty JSC là 1.000 USD, hi n công ty không có vay n , giá m i c ph n là 10 USD. Gi s công ty nh vay 500 USD tr thêm c t c 5 USD cho m i c ph n. Có m t s kh năng có th x y ro khi công ty vay n : - Giá tr công ty s l n hơn ban - Giá tr công ty không thay - Giá tr công ty s nh hơn ban u (I). u (III). N i (II). Giá tr công ty khi có và không có vay n Giá tr công Giá tr công ty khi ty khi không vay n vay n I II III 0 500 500 500 1.000 1.000 750 500 250 1.250 1.000 750 Gi s sau khi vay n giá tr c a công ty có th thay i ± 250 USD. V n ch s h u Giá tr công ty 4 5.3.2.1 M nh Ví d 3 (tt): L i ích c a c 1 – Giá tr công ty (tt). 5.3.2.1 M nh Ví d 3 (tt): 1 – Giá tr công ty (tt). ông sau khi tái c u trúc công ty Tình hu ng I - 250 500 250 II - 500 500 0 III - 750 500 - 250 - tình hu ng I, v n ch s h u công ty gi m t 1.000 USD xu ng 750 USD, c ông ư c nh n 500 USD c t c, l i v n ròng 500 – 250 = 250. - tình hu ng III, v n ch s h u công ty gi m t 1.000 USD xu ng 250 USD, c ông ư c nh n 500 USD c t c, l i v n ròng 500 – 750 = - 250. - tình hu ng II, v n ch s h u công ty gi m t 1.000 USD xu ng 500 USD, c ông ư c nh n 500 USD c t c, l i v n ròng 500 – 500 = 0. V n ch s h u gi m C t c L i ho c l i ròng 5.3.2.1 M nh 1 – Giá tr công ty (tt). 5.3.2.1 M nh 1 – Giá tr công ty (tt). Ví d 4: Công ty TA hi n không có vay n . Công ty ang xem xét phát hành trái phi u mua l i c phi u c a công ty nh m thay i cơ c u v n. Cơ c u tài chính c a công ty như sau: Tài s n N V n Lãi su t Giá tr th trư ng m i CP S CP ang lưu hành Hi n t i 8.000 0 8.000 10% 20 400 ngh 8.000 4.000 4.000 10% 20 200 Ví d 4 (tt): K t qu ho t ng c a công ty ph thu c vào tính hu ng x y ra: suy thoái, kỳ v ng, và tăng trư ng. K t qu ho t ng c a công ty ng v i cơ c u v n hi n t i Suy thoái 5% 400 5% 1 Kỳ Tăng v ng trư ng 15% 25% 1.200 2.000 15% 25% 3 5 L L L L i nhu i nhu i nhu i nhu n trên tài s n (ROA) n n trên v n (ROE) n trên c phi u (EPS) 5.3.2.1 M nh 1 – Giá tr công ty (tt). i cơ c u v n theo ngh 5.3.2.1 M nh 1 – Giá tr công ty (tt). Ví d 4 (tt): N u thay ngh , ta có b ng sau: K t qu ho t ng ng v i cơ c u v n Suy thoái 5% 400 - 400 0 0% 0 L i nhu n trên tài s n (ROA) L i nhu n Lãi vay (4.000 x 10%) L i nhu n sau lãi L i nhu n trên v n (ROE) L i nhu n trên c phi u (EPS) Kỳ Tăng v ng trư ng 15% 25% 1.200 2.000 - 400 - 400 800 1.600 20% 40% 4 8 M nh 1 kh ng nh không có c u trúc v n nào t t hơn c u trúc v n nào. ch ng minh cho m nh chúng ta xem xét và so sánh hai chi n lư c u tư: - Chi n lư c A: Mua 100 c ph n c a công ty có vay n . - Chi n lư c B: Vay 2.000 USD t ngân hàng cùng v i 2.000 USD mua 200 c ph n c a công ty không có vay n v i m c giá 20 USD. 5