Bài giảng Tài chính quốc tế 1: Bài 1 - Đại học Kinh tế Quốc dân

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:30

Thêm vào BST

Báo xấu

64
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

"Bài giảng Tài chính quốc tế 1 – Bài 1: Hệ thống tiền tệ quốc tế" được biên soạn nhằm giúp người học nắm được các kiến thức bao gồm tổng quan về hệ thống tiền tệ quốc tế; hệ thống tiền tệ quốc tế trước chiến tranh thế giới lần thứ nhất (1914); hệ thống tiền tệ quốc tế trong giai đoạn hai chiến tranh thế giới (1914-1944); hệ thống tiền tệ quốc tế sau chiến tranh thế giới thứ 2 (1944-1990); các tổ chức tài chính quốc tế.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tài chính quốc tế 1: Bài 1 - Đại học Kinh tế Quốc dân

TÀI CHÍNH QUỐC TẾ 1 Viện ngân hàng – tài chính Trường: ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN v1.0015105205 1
GIỚI THIỆU HỌC PHẦN I. Mục tiêu học phần: Sau khi hoàn thành học phần, sinh viên sẽ có khả năng: • Khái quát hóa về hệ thống tiền tệ quốc tế, bao gồm sự hình thành, phát triển và những vấn đề đặt ra hiện nay đối với hệ thống tiền tệ quốc tế. • Nhận thức tầm quan trọng của Cán cân thanh toán quốc tế (CCTTQT) thông qua tìm hiểu nội dung và phân tích, từ đó nêu lên những khuyến nghị cải thiện CCTTQT của Việt Nam. • Hiểu cách yết và phân loại tỷ giá, phân tích và đánh giá việc điều hành, thực thi chính sách tỷ giá tại một số quốc gia và Việt Nam. • Hiểu cách thức vận hành của Thị trường ngoại hối và ý nghĩa của các công cụ tài chính phái sinh ngoại tệ. • Tìm hiểu về Thị trường vốn quốc tế, bao gồm Thị trường trái phiếu quốc tế và Thị trường cổ phiếu quốc tế. • Nhận thức khủng hoảng nợ nước ngoài; phân tích, đánh giá nợ nước ngoài và vấn đề quản lý nợ nước ngoài của Việt Nam. v1.0015105205 2
GIỚI THIỆU HỌC PHẦN (tiếp theo) II. Nội dung nghiên cứu • Phần lý thuyết 6 bài thời lượng 45 tiết. • Môn học được trình bày với sự kết hợp bài giảng, giáo trình, tài liệu tham khảo và các các điển hình nghiên cứu, ví dụ và bài tập thực hành. • Phương pháp giảng dạy và học tập nhằm phát huy tinh chủ động của học viên, bài giảng của giảng viên được trình bày song song với sự tham gia thảo luận của học viên trên cơ sở sử dụng giáo trình, tài liệu tham khảo và các công cụ tiện ích khác. • Bài 1: Hệ thống tiền tệ quốc tế • Bài 2: Cán cân thanh toán quốc tế • Bài 3: Những vấn đề cơ bản về tỷ giá • Bài 4: Thị trường ngoại hối • Bài 5: Thị trường vốn quốc tế • Bài 6: Nợ nước ngoài và khủng hoảng nợ nước ngoài v1.0015105205 3
GIỚI THIỆU HỌC PHẦN (tiếp theo) III. Tài liệu tham khảo • Sách giáo khoa  C. Paul Hallwood va Ronald McDonald – Tài chính và Tiền tệ Quốc tế (International Money and Finance).  Jeff Madura – Quản trị Tài chính Quốc tế (International Financial Management). • Tài liệu tham khảo  Nguyễn Văn Tiến – Tài chính Quốc tế hiện đại.  Nguyễn Văn Tiến – Thị trường Ngoại hối và các giao dịch kinh doanh ngoại hối.  Nguyễn Văn Tiến – Thanh toán Quốc tế.  Nguyễn Thị Thu Thảo và Hoàng Lan Hương – Hướng dẫn nghiệp vụ kinh doanh ngoại tệ và thanh toán quốc tế.  Các tạp chí chuyên ngành.  Các websites. v1.0015105205 4
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Kết quả tổng hợp Học trên lớp Thi hết môn • Học LT trên lớp • Câu hỏi luận • Làm bài tập về nhà • Câu hỏi trắc nghiệm • Bài tập kiểm tra • Bài tập bắt buộc v1.0015105205 5
TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH QUỐC TẾ • Khái niệm tài chính quốc tế Tài chính quốc tế là sự di chuyển tiền vốn giữa các quốc gia gắn liền với các quan hệ kinh tế, văn hóa, chính trị, ngoại giao, quân sự giữa các quốc gia… giữa các chủ thể của các quốc gia và các tổ chức quốc tế thông qua việc tạo lập, sử dụng các quỹ tiền tệ ở mỗi chủ thể nhằm đáp ứng nhu cầu khác nhau của các chủ thể trong các quan hệ quốc tế. • Đặc trưng các hoạt động của tài chính quốc tế  Rủi ro hối đoái.  Rủi ro chính trị: thay đổi luật pháp, thể chế chính trị.  Môi trường quốc tế mở ra nhiều cơ hội.  Sự thiếu hoàn hảo của thị trường. v1.0015105205 6
TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH QUỐC TẾ • Vai trò của tài chính quốc tế  Khai thác các nguồn lực ngoài nước phục vụ cho sự phát triển kinh tế – xã hội trong nước.  Thúc đẩy các nền kinh tế quốc gia nhanh chóng hòa nhập vào nền kinh tế.  Tạo cơ hội nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực tài chính. • Nội dung của tài chính quốc tế  Các quan hệ tiền tệ: Thanh toán quốc tế, đầu tư quốc tế, tín dụng quốc tế.  Các quỹ thuộc tài chính quốc tế.  Các chủ thể thuộc tài chính quốc tế. v1.0015105205 7
BÀI 1 HỆ THỐNG TIỀN TỆ QUỐC TẾ ThS. Phan Thị Thanh Hương Trường Đại học Kinh tế Quốc dân v1.0015105205 8
TÌNH HUỐNG KHỞI ĐỘNG • Trong năm 2008, 1 EUR đổi được 1,6 USD, đổi được 1,39 USD vào thời điểm tháng 3/2014, nhưng đến nay đã giảm xuống gần ngang bằng với 1 USD. • Đây là mức thấp nhất của cặp tỷ giá này trong 12 năm qua, đặc biệt là sau đà rơi liên tục và rất mạnh của đồng EUR từ đầu năm đến nay. Đồng EUR do ai phát hành và tại sao lại suy giảm mạnh? v1.0015105205 9
MỤC TIÊU Sau khi học xong bài này, sinh viên cần nắm được các nội dung sau: • Sự hình thành và phát triển của các chế độ tiền tệ: Cơ sở và quy tắc xác định, điều tiết tỷ giá trong các giai đoạn lịch sử. • Phương thức và công cụ điều tiết việc xác định và duy trì giá trị của đồng tiền của mỗi nước. • Sự hình thành và phát triển của các tổ chức tài chính quốc tế. • Tác động của hệ thống tài chính quốc tế đối với sự ổn định và phát triển của các nước. v1.0015105205 10
NỘI DUNG Tổng quan về hệ thống tiền tệ quốc tế Hệ thống tiền tệ quốc tế trước chiến tranh thế giới lần thứ nhất (1914) Hệ thống tiền tệ quốc tế trong giai đoạn hai chiến tranh thế giới (1914 – 1944) Hệ thống tiền tệ quốc tế sau chiến tranh thế giới thứ 2 (1944 – 1990s) Các tổ chức tài chính quốc tế v1.0015105205 11
1. TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG TIỀN TỆ QUỐC TẾ • Được hình thành trên cơ sở quan hệ thương mại – tài chính giữa các nước. • Là hệ thống bao gồm các chế độ tiền tệ, chế tài điều tiết quan hệ tài chính giữa các quốc gia và các định chế tài chính quốc tế. Cụ thể bao gồm:  Các chế độ tiền tệ và quy tắc xác định, điều tiết tỷ giá giữa đồng tiền của các nước khác nhau với nhau.  Các chế tài điều tiết các mối quan hệ và hoạt động tài chính quốc tế và các quốc gia.  Hệ thống thị trường tài chính quốc tế.  Các tổ chức tài chính quốc tế. v1.0015105205 12
1. TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG TIỀN TỆ QUỐC TẾ • Nghiên cứu hệ thống tiền tệ quốc tế là nghiên cứu các chế độ tiền tệ và chế tài điều tiết quan hệ tài chính giữa các quốc gia và các định chế tài chính quốc tế trong các giai đoạn lịch sử khác nhau. Cụ thể:  Chế độ tiền tệ, phương thức xác định tỷ giá và các quy tắc điều tiết.  Hoạt động của các định chế tài chính quốc tế. v1.0015105205 13
2. HỆ THỐNG TIỀN TỆ QUỐC TẾ TRƯỚC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI LẦN THỨ NHẤT (1914) 2.1. Chế độ bản vị hàng hóa – đồng hay song bản vị (trước 1870) 2.2. Chế độ bản vị vàng (1880 – 1914) v1.0015105205 14
2.1. CHẾ ĐỘ BẢN VỊ HÀNG HÓA – ĐỒNG HAY SONG VỊ BẢN VỊ (TRƯỚC 1870) • Chế độ bản vị hàng hóa. • Sự ra đời của tiền đúc “thiếu giá” (1540 – 1560). • Quy luật T. Gresham (Anh). • Chế độ song bản vị ở Mỹ (1792 – 1861). • Sự sụp đổ của chế độ song bản vị (1861). • Quyết định chuyển đổi USD ra vàng (1879) và Đạo luật bản vị vàng ở Mỹ (1900). v1.0015105205 15
2.2. CHẾ ĐỘ BẢN VỊ VÀNG (1880 – 1914) • Thời kỳ hoàng kim của chế độ bản vị vàng (1880 – 1914): hệ thống tiền tệ quốc tế hoạt động một cách ổn định và hợp tác giữa các nước trong các khu vực và trên thế giới. • Đặc trưng và các nguyên tắc cơ bản của chế độ bản vị vàng:  Gắn giá trị của đồng tiền với vàng.  Tự do đúc tiền vàng đủ giá.  Tự do đổi tiền phù hiệu lấy tiền vàng đủ giá.  Tự do xuất nhập khẩu vàng.  Dự trữ vàng với quy mô đủ lớn là yêu cầu để bảo đảm sức mua đồng tiền – money backs to gold. • Ưu thế và những hạn chế của chế độ bản vị vàng:  Ưu thế.  Những hạn chế. v1.0015105205 16
3. HỆ THỐNG TIỀN TỆ TRONG HAI CUỘC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI (từ năm 1914 đến năm 1944) • Sự chấm dứt bản vị vàng và chế độ tỷ giá thả nổi: tài trợ chiến tranh và lạm phát bùng nổ, phá vỡ khả năng duy trì quan hệ tiền – vàng. • Việc tái ấn định lại bản vị vàng 1920: sự hồi sinh chế độ bản vị vàng và mang đặc điểm của chế độ bản vị hối đoái vàng 1925 – 1931. • Sự sụp đổ của hệ thống thương mại và tài chính quốc tế sau Đại khủng hoảng 1929 – 1933: Sự tan rã của các khối tiền tệ (GBP, USD, và các đồng tiền khác tiếp tục gắn với vàng), chấm dứt chế độ bản vị vàng. • Những thương thuyết về tái thiết hệ thống tiền tệ quốc tế 1941. • Hội nghị Bretton Woods 1944 và sự ra đời của hệ thống Bretton woods. v1.0015105205 17
4. HỆ THỐNG TIỀN TỆ SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI LẦN THỨ 2 (1944 – 1990s) 4.1. Hệ thống Bretton Woods 1944 – 1971 4.2. Hệ thống tiền tệ quốc tế hậu Bretton Woods v1.0015105205 18
4.1. HỆ THỐNG BRETTON WOODS 1944 – 1971 Sự ra đời của hệ thống tiền tệ Bretton Woods 1944 • Đặc trưng và hoạt động của hệ thống tiền tệ Bretton Woods 1944: chế độ bản vị đồng USD. • Những tác động tích cực của chế độ Bretton Woods. • Sự sụp đổ của chế độ Bretton Woods.  Những áp lực phá vỡ và những cố gắng.  Sự sụp đổ của hệ thống Bretton Woods được chính thức công bố vào ngày 15/8/1971. v1.0015105205 19
4.2. HỆ THỐNG TIỀN TỆ QUỐC TẾ HẬU BRETTON WOODS • Hai lần sửa đổi điều khoản của IMF:  Sự ra đời của quyền rút vốn đặc biệt SDR.  Các quốc gia không được gắn giá trị đồng tiền với vàng đồng thời tự lựa chọn chế độ tỷ giá. • Hệ thống tiền tệ Châu Âu EMS. • Sự ra đời của liên minh tiền tệ Châu Âu. v1.0015105205 20