intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Y học cổ truyền 8 vị thuốc cổ truyền điều trị bệnh: Thuốc bổ - ThS. Nguyễn Thị Hạnh ( ĐH Y khoa Thái Nguyên)

Chia sẻ: 10 10 | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:45

143
lượt xem
25
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mời các bạn cùng tham khảo Bài giảng Y học cổ truyền 8 vị thuốc cổ truyền điều trị bệnh: Thuốc bổ - ThS. Nguyễn Thị Hạnh ( ĐH Y khoa Thái Nguyên) dưới đây để nắm bắt thêm thông tin về định nghĩa thuốc bổ, cách sử dụng thuốc bổ, thuốc bổ âm, tác dụng chữa bệnh của thuốc bổ âm, các vị tuốc bổ âm. Hy vọng đây sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn trong quá trình học tập và nghiên cứu.

 

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Y học cổ truyền 8 vị thuốc cổ truyền điều trị bệnh: Thuốc bổ - ThS. Nguyễn Thị Hạnh ( ĐH Y khoa Thái Nguyên)

  1. CÁC VỊ THUỐC CỔ TRUYỀN ĐIỀU TRỊ 8 BỆNH CHỨNG THS. NGUYỄN THỊ HẠNH BỘ MÔN YHCT TRƯỜNG ĐHYK THÁI NGUYÊN
  2. Thuốc bổ 1. Định nghĩa: Thuốc bổ là những thuốc dùng để chữa những chứng trạng hư nhược của chính khí cơ thể do nguyên nhân bẩm sinh hoặc do quá trình bệnh tật, kém dinh dưỡng mà sinh ra. Chính khí của cơ thể gồm 4 mặt chính: âm, dương, khí, huyết nên thuốc bổ cũng được chia ra làm 4 loại: bổ âm, bổ dương, bổ khí, bổ huyết. Thuốc bổ của Y học cổ truyền cũng là thuốc chữa bệnh vì có hư thì mới bổ.
  3. Thuốc bổ 2. Cách sử dụng thuốc bổ: - Khi dùng thuốc bổ trước hết phải chú ý đến sự ăn uống (Tỳ Vị), nếu chức năng tiêu hoá hồi phục, tiêu hoá tốt thì mới phát huy được tác dụng của thuốc bổ. - Người có chứng hư lâu ngày phải dùng thuốc bổ từ từ, nếu âm dương, khí huyết suy đột ngột phải dùng liều mạnh. - Thuốc bổ khí thường được dùng kèm với thuốc hành khí, thuốc bổ huyết thường được dùng kèm thuốc hành huyết để phát huy tác dụng nhanh và mạnh hơn. - Dùng thuốc bổ phải sắc kỹ để cho ra hết hoạt chất. - Tuỳ theo sức khoẻ toàn thân và tình trạng bệnh tật, tuỳ theo giai đoạn tiến triển của bệnh, người ta hay phối hợp thuốc bổ và thuốc chữa bệnh.
  4. Thuốc bổ âm 1. Định nghĩa: Thuốc bổ âm là thuốc chữa các bệnh do phần âm của cơ thể giảm sút (âm hư), tân dịch không đầy đủ, hư hoả đi xuống gây nước tiểu đỏ, táo bón. Phần âm của cơ thể bao gồm Phế âm, Vị âm, thận âm, Can âm, Tâm âm, huyết và tân dịch, khi bị suy kém có các triệu chứng âm hư sinh nội nhiệt và các triệu chứng của tạng phủ bị bệnh kèm theo.
  5. Thuốc bổ âm 2. Tác dụng chữa bệnh - Chữa bệnh do rối loạn quá trình ức chế thần kinh như cao huyết áp, mất ngủ, tâm căn suy nhược thể ức chế giảm, trẻ em đái dầm, ra mồ hôi trộm, tình trạng dị ứng nhiễm trùng ... - Chữa các chứng bệnh rối loạn thực vật do lao như hâm hấp sốt về chiều, gò má đỏ, ra mồ hôi trộm, ho, ho ra máu. - Rối loạn các chất tạo keo, viêm đa khớp dạng thấp, nhức trong xương, khát nước, các trường hợp sốt kéo dài chưa rõ nguyên nhân, thời kỳ phục hồi của một số bệnh nhiễm khuẩn do sốt kéo dài gây hiện tượng mất nước, mất tân dịch, Y học cổ truyền cho là do âm hư.
  6. Thuốc bổ âm 3. Chống chỉ định Không dùng thuốc bổ âm cho những người rối loạn tiêu hoá, ỉa chảy kéo dài, chậm tiêu, viêm loét dạ dày do Tỳ Vị hư.
  7. 4. Các vị thuốc thuốc bổ âm 4.1. Sa s©m: - TÝnh vi quy kinh: ngät, h¬i ®¾ng, l¹nh vµo kinh PhÕ, VÞ. - T¸c dông: ch÷a sèt g©y mÊt níc, ch÷a ho do viªm phÕ qu¶n, viªm häng, viªm amidan, häng kh«, miÖng kh¸t, nhuËn trµng th«ng tiÖn. - LiÒu dïng: 6-12g/ 24h
  8. 4. Các vị thuốc thuốc bổ âm 4.1. M¹ch m«n: - TÝnh vÞ quy kinh: ngät, h¬i ®¾ng, h¬i l¹nh vµo kinh PhÕ, VÞ. - T¸c dông: ch÷a ho, nhuËn trµng, lîi niÖu ch÷a phï thòng, ch÷a sèt cao g©y mÊt níc, sèt cao g©y rèi lo¹n thµnh m¹ch. - LiÒu dïng: 6 - 12g/ 24h
  9. 4. Các vị thuốc thuốc bổ âm 4.3. Kû tö (C©u kû tö): - TÝnh vÞ quy kinh: ngät, b×nh vµo kinh PhÕ, Can, ThËn. - T¸c dông ch÷a bÖnh: bæ thËn, ch÷a ®au lng, di tinh, gi¶m thÞ lùc, qu¸ng gµ, ch÷a ho do ©m h, h¹ sèt, ®au lng ngêi giµ. - LiÒu dïng: 4 - 12g/ 24 giê
  10. 4. Các vị thuốc thuốc bổ âm 4.4. Quy b¶n (yÕm Rïa): - TÝnh vÞ quy kinh: ngät, mÆn, l¹nh vµo kinh T©m, Can, ThËn. - T¸c dông: ch÷a nhøc ®Çu, hoa m¾t, chãng mÆt do t¨ng huyÕt ¸p, rèi lo¹n thÇn kinh thùc vËt, héi chøng tiÒn ®×nh, h¹ sèt, lµm khoÎ m¹nh g©n x¬ng, ch÷a lao h¹ch, rong kinh, rong huyÕt kÐo dµi. - LiÒu dïng: 12 - 40g/ 24h
  11. 4. Các vị thuốc thuốc bổ âm 4.5. MiÕt gi¸p (mai Ba ba): TÝnh vÞ quy kinh: mÆn, l¹nh vµo Kinh Can, Tú. -T¸c dông: ch÷a sèt cao co giËt, thiÕu can xi huyÕt, ch÷a sèt rÐt, l¸ch to, ch÷a nhøc trong x¬ng, bÕ kinh. -LiÒu dïng: 12 - 16g/ 24h
  12. 4. Các vị thuốc thuốc bổ âm 4.6. Hoµng tinh: - TÝnh vÞ quy kinh: ngät, b×nh vµo kinh PhÕ, VÞ, Tú. - T¸c dông: ch÷a ho l©u ngµy, ho khan, ho lao, ®¸i ®êng, thiÕu m¸u, dïng lµm ®å ¨n. - LiÒu dïng: 8 - 16g/ 24h
  13. 4. Các vị thuốc thuốc bổ âm 4.7. Th¹ch héc: - TÝnh vÞ quy kinh: ngät, ®¹m, h¬i l¹nh vµ kinh PhÕ, VÞ, ThËn. - T¸c dông: h¹ sèt, ch÷a kh¸t níc, häng kh«, miÖng kh«, häng ®au, t¸o bãn do sèt cao, sèt kÐo dµi, ch÷a ho l©u ngµy do viªm phÕ qu¶n m¹n, do lao, ch÷a ®au khíp. - LiÒu dïng: 8 - 16g/ 24h
  14. 4. Các vị thuốc thuốc bổ âm 4.8. B¹ch thîc: - TÝnh vÞ quy kinh: ®¾ng, chua, l¹nh vµo kinh Can, Tú, PhÕ. - T¸c dông: ch÷a kinh nguyÖt kh«ng ®Òu, thèng kinh, cÇm m¸u, c¸c chøng ®au do Can g©y ra nh ®au d¹ dµy, ®au m¹ng sên, ®au bông, Øa ch¶y do thÇn kinh; lîi niÖu. - LiÒu dïng: 6 - 12g/ 24h
  15. Thuốc bổ dương 1. Định nghĩa Là thuốc dùng để chữa các tình trạng bệnh do phần dương của cơ thể bị suy kém (dương hư). Phần dương trong cơ thể gồm Tâm dương, Tỳ dương, Thận dương. Tâm Tỳ dương hư gây các chứng chân tay mỏi mệt, da lạnh, chân tay lạnh, ăn chậm tiêu, ỉa chảy mạn tính… Dùng kết hợp với các thuốc trừ hàn để chữa như Can khương, Nhục quế... Thận dương hư gây các chứng liệt dương, di tinh, tiểu tiện nhiều lần, đau lưng, mỏi gối, mạch trầm tế, dùng các thuốc ôn thận hay bổ thận dương. Thực chất thuốc bổ dương nêu ở phần này là thuốc bổ thận dương.
  16. Thuốc bổ dương 2. Tác dụng chữa bệnh - Chữa các bệnh gây ra do hưng phấn thần kinh bị suy giảm như tâm căn suy nhược thể hưng phấn và ức chế đều giảm, với các triệu chứng liệt dương, di tinh, đau lưng, ù tai, chân tay lạnh, mạch trầm nhược. - Người già lão suy với các chứng đau lưng, ù tai, chân tay lạnh, đái dầm, đái đêm nhiều lần, mạch yếu nhỏ. - Trẻ em chậm phát dục: chậm biết đi, chậm mọc răng, thóp chậm liền, trí tuệ kém phát triển. - Một số người mắc bệnh đau khớp, thoái khớp lâu ngày, hen phế quản mạn tính do địa tạng…
  17. Thuốc bổ dương 3. Cách sử dụng thuốc: - Không nên nhầm lẫn với các thuốc trừ hàn. - Không nên dùng thuốc bổ dương cho những người âm hư sinh nội nhiệt, tân dịch giảm sút.
  18. 4. Các vị thuốc thuốc bổ dương 4.1. Léc nhung: - TÝnh vÞ quy kinh: ngät, Êm vµo kinh Can, ThËn, T©m Bµo. - T¸c dông: ch÷a liÖt d¬ng, di tinh, hoa m¾t, ï tai, ch©n tay l¹nh, lµm khoÎ m¹nh g©n x¬ng, t¨ng cêng sù ph¸t dôc ë trÎ em, ch÷a hen suyÔn m¹n tÝnh, ch÷a b¨ng huyÕt, rong kinh kÐo dµi, tiÓu tiÖn nhiÒu lÇn. - LiÒu dïng: 2- 6g/ 24h
  19. 4. Các vị thuốc thuốc bổ dương 4.2. CÈu tÝch: - TÝnh vÞ quy kinh: ®¾ng, ngät, Êm vµo kinh Can, ThËn. - T¸c dông: ch÷a di tinh, di niÖu, ra khÝ h, ch÷a ®au khíp, lµm khoÎ m¹nh g©n x¬ng, ch÷a ®au lng, mái gèi, ch÷a ®au khíp, ®au d©y thÇn kinh. - LiÒu dïng: 6 - 12g/ 24h
  20. 4. Các vị thuốc thuốc bổ dương 4.3. Cèt to¸i bæ: - TÝnh vÞ quy kinh: ®¾ng, Êm vµo kinh Can, ThËn. - T¸c dông: cÇm di tinh, tiÓu nhiÒu lÇn, ®¸i dÇm, ch÷a hen m¹n tÝnh, lµm khoÎ m¹nh g©n x¬ng, ch÷a r¨ng lung lay do thËn h, ch÷a ®au lng, ®au khíp, ®au d©y thÇn kinh, cÇm Øa ch¶y do thËn d- ¬ng h, lµm nhanh liÒn x¬ng thêng dïng ch÷a g·y x¬ng. - LiÒu dïng: 6 - 12g/ 24h
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2