Báo cáo: Đề xuất mô hình tổ chức thoát nước và xử lý nước thải các đô thị duyên hải Nam Trung Bộ; Nghiên cứu áp dụng cho thành phố Tam Kỳ tỉnh Quảng Nam

Chia sẻ: Nhung Thi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

90
lượt xem 19
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Xử lý nước thải sinh hoạt từ các nhóm hộ gia đình, chung cư, toà nhà cao tầng, các công trình dịch vụ công cộng như siêu thị, trường học, khách sạn, bệnh viện, nhà hàng, các cơ sở du lịch, xử lý nước thải cho các khu đô thị mới, thị trấn, làng nghề, vv...... - Xử lý nước thải công nghiệp có thành phần, tính chất gần giống nước thải sinh hoạt hoặc nước thải công nghiệp có tỷ lệ chất hữu cơ cao như chế biến thực phẩm, nước thải sinh hoạt của công nhân ở khu công...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo: Đề xuất mô hình tổ chức thoát nước và xử lý nước thải các đô thị duyên hải Nam Trung Bộ; Nghiên cứu áp dụng cho thành phố Tam Kỳ tỉnh Quảng Nam

1 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Đ I H C ĐÀ N NG NGUY N TH KHÁNH LY Đ XU T MÔ HÌNH T CH C THOÁT NƯ C VÀ X LÝ NƯ C TH I ĐÔ TH DUYÊN H I NAM TRUNG B ; NGHIÊN C U ÁP D NG CHO THÀNH PH TAM KỲ T NH QU NG NAM Chuyên ngành: Công ngh môi trư ng Mã s : 60.85.06 TÓM T T LU N VĂN TH C S K THU T Đà N ng – Năm 2012
2 Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS. Tr n Đ c H Ph n bi n 1: PGS.TS. Bùi S Lý Ph n bi n 2: TS. Lê Th Kim Oanh Lu n văn s ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p th c s k thu t h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 18 tháng11 năm 2012. Có th tìm hi u t i: - Trung tâm Thông tin – H c li u, Đ i h c Đà N ng - Trung tâm H c li u, Đ i h c Đà N ng
3 M Đ U 1. Lý do ch n ñ tài Hi n nay, c nư c ñã có 755 ñô th nhưng ch có 6 ñô th có tr m x lý nư c th i t p trung, ư c tính m i có kho ng 1% - 2% t ng lư ng nư c th i c a các ñô th c n x lý. M ng lư i thoát nư c còn ch p vá, thi u ñ ng b ; t l ñ u n i b t ho i c a các gia ñình vào h th ng thoát nư c ñô th còn th p. Các thi t k h th ng thoát nư c th i m i nơi làm m t ki u không theo m t mô hình nào, ch y u các thi t k ph thu c vào ngu n v n vay c a các d án. Do ñó, h th ng thoát nư c ñô th v n hành chưa hi u qu và nh hư ng ñ n quá trình phát tri n kinh t - xã h i và ñ i s ng ngư i dân. Xu t phát t th c t ñó, ñ tài “ Mô hình t ch c thoát nư c và x lý nư c th i các ñô th duyên h i Nam Trung B ; nghiên c u áp d ng cho thành ph Tam Kỳ t nh Qu ng Nam” ñư c th c hi n v i mong mu n ñưa ra ñư c mô hình t ch c thoát nư c & x lý nư c th i phù h p cho tình hình th c t c a các ñô th duyên h i Nam Trung B (DHNTB) và áp d ng mô hình ñó ñ gi i quy t bài toán t ch c thoát nư c & x lý nư c th i c a thành ph Tam Kỳ. Qua ñó, giúp cung c p s li u cho vi c thi t k và qu n lý h th ng này d dàng và ñ ng b hơn. 2. M c tiêu ñ tài 2.1. M c tiêu t ng quát Đ xu t mô hình thoát nư c và x lý nư c th i phù h p cho các ñô th DHNTB. 2.2. M c tiêu c th Đ xu t gi i pháp thoát nư c và x lý nư c th i cho thành ph Tam Kỳ t nh Qu ng Nam.
4 3. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài 3.1. Ý nghĩa khoa h c Đánh giá ñư c hi n tr ng thoát nư c các ñô th DHNTB. Đ xu t ñư c mô hình thoát nư c phù h p v i ñi u ki n t nhiên và ñ c ñi m kinh t - xã h i các ñô th DHNTB. 3.2. Ý nghĩa th c ti n K t qu nghiên c u c a ñ tài góp ph n gi i quy t úng ng p và x lý ô nhi m môi trư ng nư c cho thành ph Tam Kỳ Qu ng Nam. 4. Đ i tư ng, ph m vi và phương pháp nghiên c u 4.1.Đ i tư ng nghiên c u H th ng thoát nư c c a các ñô th duyên h i Nam Trung B (g m có v n ñ t ch c thoát nư c và x lý nư c th i); h th ng thoát nư c c a thành ph Tam Kỳ, t nh Qu ng Nam. 4.2. Ph m vi nghiên c u Thành ph Tam Kỳ và m t s thành ph khu v c DHNTB, quy ho ch ñ n năm 2030. 4.3. Phương pháp nghiên c u - Phương pháp k th a: dùng ñ thu th p thông tin v ñi u ki n t nhiên, ñ c ñi m kinh t xã h i và hi n tr ng thoát nư c và x lý nư c th i c a các ñô th DHNTB. - Phương pháp th ng kê: trên cơ s thông tin ñã thu th p ti n hành x lý s li u. - Phương pháp kh o sát th c ñ a: kh o sát hi n tr ng thoát nư c và x lý nư c th i c a thành ph Tam Kỳ, m t vài ñô th khác.
5 5. C u trúc c a lu n văn Gi i thi u chung v ñ tài: M ñ u Lý do ch n ñ tài, m c tiêu, ý nghĩa khoa h c, ý nghĩa th c ti n, ñ i tư ng, ph m vi nghiên c u c a ñ tài. T ng quan v h th ng thoát nư c ñô th DHNTB - Đi u ki n t nhiên, kinh t xã h i DHNTB Chương I - Hi n tr ng thoát nư c và x lý nư c th i các ñô th DHNTB - Hi n tr ng thoát nư c và x lý nư c th i thành ph Tam Kỳ Cơ s khoa h c ñ xu t mô hình t ch c thoát nư c và Chương x lý nư c th i cho các ñô th DHNTB - Cơ s pháp lý II - Cơ s lý thuy t h th ng thoát nư c - Cơ s th c t Đ xu t mô hình t ch c thoát nư c và x lý nư c th i (XLNT) cho ñô th duyên h i Nam Trung B Chương III - Tiêu chí l a ch n HTTN & XLNT các ñô th DHNTB - Đ xu t mô hình Mô hình t ch c thoát nư c và x lý nư c th i cho Chương IV thành ph Tam Kỳ t nh Qu ng Nam - Tiêu chí l a ch n HTTN & XLNT Tam Kỳ - Mô hình thoát nư c và XLNT cho thành ph Tam Kỳ K t lu n K t lu n k t qu nghiên c u và ki n ngh
6 Chương 1. T NG QUAN V H TH NG THOÁT NƯ C C A CÁC ĐÔ TH DUYÊN H I NAM TRUNG B 1.1. Đi u ki n t nhiên, kinh t - xã h i vùng DHNTB 1.1.1. Đi u ki n t nhiên Vào mùa mưa thì mưa l n gây lũ l t trên sông và ng p úng nhi u di n tích ñ t. Vào mùa khô thì tình tr ng thi u nư c thư ng xuyên x y ra gây khó khăn cho s n xu t nông nghi p. Đ a hình thì d c d n v phía bi n. 1.1.2. Đ c ñi m v ñi u ki n kinh t - xã h i Vùng DHNTB có nhi u ñi u ki n ñ phát tri n kinh t bi n. Cơ s h t ng k thu t có c i thi n hơn so v i quá kh nhưng cũng chưa th ñáp ng ñư c yêu c u ñ u tư. Dân s ñông mà t l th t nghi p cao so v i c nư c ñ i s ng ngư i dân còn nhi u khó khăn. 1.2. Hi n tr ng thoát nư c và x lý nư c th i các ñô th DHNTB Th c tr ng h th ng thoát nư c và v sinh ñô th : v i cơ s v t ch t - k thu t nghèo nàn, l c h u, ph m vi ph c v c a h th ng thoát nư c ñô th r t h n ch . Ph n l n nư c th i không ñư c x lý, x th ng ra môi trư ng. H th ng mương, c ng thu gom nư c th i mang tính ch p vá, thi u ñ ng b , không theo qui ho ch…nên không phát huy ch c năng th m chí gây ng p úng. 1.2.1. Thành ph Đà N ng H th ng thoát nư c c a thành ph Đà N ng là ki u chung, theo mô hình t ch c thoát nư c ki u t p trung – phân tán. H th ng này, ñã và ñang ñư c nâng c p, c i t o ñ v n hành hi u qu hơn. Công ngh x lý nư c th i là sinh h c k khí thì t ra không hi u qu nên d án“ Đ u tư cơ s h t ng ưu tiên thành ph Đà N ng” s d ng công ngh mương oxy hóa tu n hoàn c i ti n.
7 1.2.2. Thành ph Qu ng Ngãi, Tuy Hòa, Qui Nhơn, Nha Trang, Phan Rang – Tháp Chàm, Phan Thi t H th ng thoát nư c c a các thành ph này ki u chung, ñang trong giai ño n ti p t c ñ u tư và hoàn thi n. Cho ñ n th i ñi m hi n t i, ña s các ñô th này chưa có nhà máy x lý nư c th i ñô th ho t ñ ng. ML thu gom ML c p 1 H ñi u Ngu n ti p c p 2, 3 (c ng hòa (có nh n (h , (c ng chung) chung) ho c sông, bi n) không) Hình 1.3. Hi n tr ng t ch c thoát nư c ñô th DHNTB H th ng thoát chung ñang trong tình tr ng là h n ch v qui mô, xu ng c p, thi u b o dư ng, n o vét, b c mùi và quá t i so v i quá trình ñô th hóa di n ra nhanh chóng. Hi n nay, các t nh, thành ph ñang ti p t c các giai ño n ti p theo c a nhi u d án v thoát nư c và x lý nư c th i, nhi u thành ph ñang l p ñ t tr m x lý nư c th i b ng công ngh mương oxy hóa. 1.3. Thành ph Tam Kỳ, t nh Qu ng Nam 1.3.1. Đi u ki n t nhiên, ñ c ñi m kinh t - xã h i TP. Tam Kỳ Thành ph Tam Kỳ có ñ a hình tương ñ i b ng ph ng.T c ñ tăng trư ng kinh t còn ch m, thu nh p bình quân ñ u ngư i th p. 1.3.2. Hi n tr ng h th ng thoát nư c H th ng thoát nư c ki u chung. Trong khu v c n i thành có 3 h th ng kênh và h ñi u hòa. Đây là ngu n ti p nh n h n h p nư c mưa và nư c th i t h th ng c ng thu gom, r i th i ra sông không qua x lý. Đã có 5 phư ng trung tâm ñư c ñ u tư h th ng c ng thoát nư c, còn l i 8 phư ng, xã chưa ñư c ñ u tư.
8 Chương 2. CƠ S KHOA H C Đ XU T MÔ HÌNH T CH C THOÁT NƯ C & X LÝ NƯ C TH I CHO CÁC ĐÔ TH DUYÊN H I NAM TRUNG B 2.1. Cơ s pháp lý 2.1.1. Lu t B o v môi trư ng Lu t ñư c ban hành năm 1993 và s a ñ i ngày 29 tháng 11 năm 2005 2.1.2. Lu t Tài nguyên nư c Lu t tài nguyên nguyên nư c ñư c qu c h i thông qua này 21/06/2012 s có hi u l c vào ngày 1/1/2013 qui ñ nh v quy n s h u tài nguyên nư c, trách nhi m b o v tài nguyên nư c, cách khai thác và s d ng h p lý tài nguyên nư c, phòng ch ng, kh c ph c h u qu do nư c gây ra. 2.1.3. Lu t Quy ho ch ñô th Lu t Quy ho ch ñô th ñư c ban hành vào ngày 17 tháng 6 năm 2009 bao g m 6 chương, 76 ñi u qui ñ nh v l p, th m ñ nh, phê duy t, ñi u ch nh quy ho ch ñô th . 2.1.4. Ngh ñ nh 88/2007/NĐ-CP v thoát nư c ñô th và khu công nghi p Ngh ñ nh g m 9 chương 65 ñi u v qui ho ch thoát nư c, ñ u tư phát tri n thoát nư c, qu n lý v n hành h th ng thoát nư c, d ch v thoát nư c, phí thoát nư c, quy n và nghĩa v c a các bên liên quan, thanh tra ki m tra x lý vi ph m thoát nư c. 2.1.5. Quy t ñ nh s 1930/QĐ-TTg Quy t ñ nh 1930/QĐ-TTg ngày 20/11/2009 ñ nh hư ng phát tri n thoát nư c ñô th và khu công nghi p Vi t Nam ñ n 2025 và t m nhìn ñ n 2050.
9 2.1.6. Các quy chu n, tiêu chu n k thu t ñ l a ch n công ngh và l p d án thoát nư c và x lý nư c th i ñô th 2.1.6.1. QCXDVN 01:2008/BXD Qui chu n k thu t Qu c gia v Quy ho ch xây d ng 2.1.6.1. QCVN 07:2010/BXD – quy chu n k thu t qu c gia v các công trình h t ng k thu t ñô th 2.1.6.3. QCVN 40:2011/BTNMT qui chu n k thu t qu c gia v nư c th i công nghi p (thay cho QCVN 24:2009/BTNMT) 2.1.6.4. QCVN 10:2008/BTNMT - quy chu n k thu t qu c gia v nư c bi n ven b 2.1.6.5. TCVN 7957:2008 Thoát nư c – M ng lư i và công trình bên ngoài – tiêu chu n thi t k 2.2. Lý thuy t h th ng thoát nư c ñô th 2.2.1. Khái ni m và phân lo i h th ng thoát nư c ñô th 2.2.1.1. H th ng thoát nư c chung 2.2.1.2. H th ng thoát nư c riêng 2.2.1.3. H th ng thoát nư c n a riêng 2.2.1.4. H th ng thoát nư c n a chung 2.2.2. T ch c thoát nư c 2.2.2.1. Thoát nư c và x lý nư c th i t p trung 2.2.2.2. Thoát nư c và x lý nư c th i phân tán 2.2.2.3. Thoát nư c và x lý nư c th i t i ch 2.2.3. X lý nư c th i Sau khi x lý sơ b t i ch thì nư c th i ñư c ñưa ñ n tr m x lý nư c th i ñô th t p trung; t i ñây nư c th i ñư c x lý 2 b c ho c 3 b c ph thu c vào yêu c u c a ngu n ti p nh n và thành ph n ch t b n trong ngu n th i. Nư c th i sau quá trình làm s ch ñư c kh trùng và x ra ngoài.
10 Các công trình x lý cơ h c bao g m: song ch n rác, b l ng cát, b l ng tr ng l c (l ng 1). Các công trình x lý b c 2 ho c b c 3 là các công trình x lý sinh h c trong ch ñ t nhiên hay nhân t o, theo nguyên lý bùn ho t tính hay nguyên lý l c và dính bám c a sinh v t, có kh ch t dinh dư ng hay không. C th như: X lý sinh h c nhân t o hi u khí theo nguyên lý bùn ho t tính Các công trình ch y u là các lo i b aeroten, mương oxy hóa tu n hoàn,… Các công trình này ñư c c p khí cư ng b c ñ oxy cho vi khu n oxy hóa ch t h u cơ và khu y tr n ñ u bùn ho t tính v i nư c th i. X lý sinh h c nhân t o hi u khí theo nguyên lý l c và dính bám vi sinh v t: Các công trình ch y u là b l c sinh h c, ñĩa l c sinh h c, b l c sinh h c có v t li u l c ng p nư c. X lý sinh h c trong ñi u ki n t nhiên Bi n pháp này d a vào ho t ñ ng c a vi sinh v t và di n tích ñ t ñai, h s n có. Các công trình ch y u là h sinh h c, ñ t ng p nư c. Tuy nhiên các công trình này n u c ñ x lý trong ñi u ki n t nhiên thì hi u su t th p nên thư ng ngư i ta thư ng th c hi n thêm m t s bi n pháp ñ nâng cao hi u qu . 2.3. Đ nh hư ng qui ho ch thoát nư c c a các ñô th DHNTB và thành ph Tam Kỳ 2.3.1. Đ nh hư ng phát tri n thoát nư c các ñô th DHNTB Đ n năm 2020, xoá b tình tr ng ng p úng t ñô th lo i IV tr lên; m r ng ph m vi ph c v cu h th ng thoát nư c lên 80%; t l thu gom và x lý nư c th i t lo i III tr lên là 60%; các ñô th lo i IV, V,
11 làng ngh ñ t 40%; các công trình, tuy n c ng, mương ñi qua khu dân cư t p trung không ñư c gây ô nhi m môi trư ng. Đ n năm 2025, xoá b hoàn toàn tình tr ng ng p úng t i các ñô th ; m r ng ph m vi ph c v c a các h th ng thoát nư c ñô th lên 90 – 95%; ñ i v i các ñô th lo i IV tr lên ñ t 100%; t l thu gom x lý nư c th i t i các ñô th lo i IV tr lên ñ t 70 – 80%; các ñô th lo i V ñ t 50%. 2.3.2. Đ nh hư ng phát tri n thoát nư c c a thành ph Tam Kỳ Đ nh hư ng chung là thành ph Tam Kỳ ph n ñ u ñ n năm 2020 tr thành ñô th lo i II. Chương 3. MÔ HÌNH T CH C THOÁT NƯ C VÀ X LÝ NƯ C TH I CÁC ĐÔ TH DUYÊN H I NAM TRUNG B 3.1. Các tiêu chí l a ch n công ngh thoát nư c và XLNT ñô th DHNTB Mô hình thoát nư c phù h p v i các ñô th DHNTB ph i là mô hình phù h p v i ñi u ki n t nhiên, kinh t xã h i c a vùng DHNTB, t n d ng h th ng thoát nư c hi n có c a ñô th , phù h p v i quy ho ch phát tri n ñô th và b n v ng trong qu n lý v n hành. 3.1.1. Phù h p v i ñi u ki n t nhiên Nhìn chung, do ñ c thù c a các ñô th DHNTB có nhi u sông, h ; ñ a hình d c, b chia c t nên t ch c thoát nư c ki u t p ki u trung - phân tán. 3.1.2. T n d ng h th ng thoát nư c hi n có Đô th hay khu v c nào ñã có HTTN ñã ñ t yêu c u qui ñ nh pháp lu t Vi t Nam v thoát nư c và x lý nư c th i thì ti p t c s d ng, h th ng nào chưa ñ t yêu c u thì c i t o l i.
12 3.1.3. S phù h p c a HTTN v i quy ho ch phát tri n ñô th và ñ c ñi m kinh t - xã h i 3.1.3.1. Quy ho ch phát tri n ñô th Các ñô th phát tri n trên cơ s l y các vùng ñô th cũ làm l i. T c ñ phát tri n ñô th hóa nhanh nhưng theo t ng ñ t và t ng vùng. Tiêu chí này, cũng g i ý cho ta l a ch n h th ng thoát nư c t p trung - phân tán s phù h p v i qui ho ch phát tri n c a các ñô th . 3.1.3.2. Đ c ñi m kinh t - xã h i Vùng DHNTB có nhi u ñi u ki n ñ phát tri n các ngành du l ch bi n. Cơ s h t ng k thu t có c i thi n hơn so v i quá kh nhưng cũng chưa th ñáp ng ñư c yêu c u ñ u tư. Không gian ñô th vùng này hình thành theo s phân tán. Qui mô ñô th ph n l n là nh và trung bình. Trong ph m vi thành ph cũng phân tán thành nhi u khu ñô th qui mô nh . Các ñ c ñi m này cho th y t ch c m ng lư i thoát nư c theo d ng phân tán, ñ u tư h th ng thoát nư c theo t ng ñ t nh là thích h p. Ưu ñi m c a nó là gi m kinh phí xây d ng m ng lư i thoát nư c; qu n lý v n hành tương ñ i t p trung và phù h p v i các ñ t xây d ng ñô th . 3.1.4. B n v ng trong qu n lý v n hành V n hành ñơn gi n, nhà máy ph i có các công trình x lý bùn và mùi ngoài x lý nư c th i. S d ng lâu dài ñ m b o c hai y u t là kinh t và môi trư ng. 3.2. Đ xu t mô hình 3.2.1. T ch c thoát nư c ñô th Mô hình t ch c thoát nư c ñô th ñư c l a ch n ñây là thoát nư c t p trung – phân tán.
13 3.2.1.1. Đ i v i khu v c ñã có h th ng thoát chung ML thu gom ML c p 1 H ñi u Ngu n ti p c p 2, 3, 4 (c ng chung) hòa (có nh n (h , HT (c ng chung) ho c sông, bi n) cũ không) C ng bao thu gom nư c th i Tr m x lý nư c th i HT H ñi u Ngu n ML thu gom ML c p m i hòa (có ti p nh n c p 2, 3,4 1 (c ng ho c (h , sông, (c ng chung) chung) Đ1 không) Đ2 bi n) Chú thích: Đ1, Đ2 – ñ p tràn Hình 3.2. T ch c thoát nư c khu v c ñã có h th ng thoát chung 3.2.1.2. Đ i v i khu v c chưa có h th ng thoát chung ML thu gom ML c p Tr m x lý c p 2, 3, 4 1 (nư c nư c th i (nư c th i) th i) Có hoặc không ML thu gom ML c p Ngu n ti p c p 2, 3, 4 1 (nư c H ñi u hòa nh n (h , (nư c mưa) mưa) (có ho c sông, bi n) G Chú thích: G – gi ng tách nư c mưa ñ t ñ u Hình 3.5. T ch c thoát nư c cho khu v c chưa có h th ng thoát chung 3.2.2. Công ngh x lý nư c th i Vi c l a ch n dây chuy n công ngh x lý h p lý có ý nghĩa quy t ñ nh ñ i v i hi u qu ñ u tư. Trong n i dung x lý nư c th i
14 ñô th bao g m 2 ph n chính ñó là làm s ch nư c th i và x lý bùn c n phát sinh trong quá trình làm s ch nư c th i. 3.2.2.1. Ngu n th i Lưu lư ng th i Ph thu c vào lưu lư ng nư c c p. Ch ñ th i Ch ñ th i nư c th i ñô th ph thu c vào ch ñ s d ng nư c, ñ c trưng b i h s th i nư c không ñi u hòa Kch. Thành ph n, tính ch t nư c th i H u h t nư c th i ñô th DHNTB ñư c x lý sơ b qua b t ho i, t l ñ u n i th p và m ng lư i thoát nư c ki u chung nên n ng ñ ch t b n ñ n tr m x lý gi m ñi kho ng 50%. N ng ñ các ch t b n trong nư c th i ñô th theo công th c như sau: a C = × 1000 (mg/l) (3.1) q V i a : tiêu chu n ch t b n theo ñ u ngư i (g/ngư i.ngñ), tra b ng 3.4a và 3.4b. q : tiêu chu n th i nư c theo ñ u ngư i, l y b ng lư ng nư c c p, ñư c l y c t (5) trong b ng 3.2 (lit/ngư i.ngñ) 3.2.2.2. Ngu n ti p nh n và qui ñ nh nư c th i sau x lý Ngu n ti p nh n ñ i v i sông, h theo QCVN 08:2008/BTNMT v ch t lư ng nư c. Ngu n ti p nh n là ven bi n theo QCVN 10:2008/BTNMT v ch t lư ng nư c bi n b . Giá tr t i ña cho phép c a các thông s ô nhi m trong nư c th i công nghi p khi x vào ngu n ti p nh n nư c th i ñư c tính toán Theo QCVN 40:2011/BTNMT như sau:
15 C max = C × k q × k f (3.2) Trong ñó, Cmax là giá tr t i ña cho phép C: là giá tr c a thông s ô nhi m trong nư c th i công nghi p cho phép, tra b ng 2.1. kq : là h s ngu n ti p nh n nư c th i; ph thu c vào lưu lư ng dòng ch y c a ngu n ti p nh n, tra b ng 3.6 và 3.7. kf : là h s lưu lư ng ngu n th i, tra b ng 3.8 Áp d ng công th c 3.2, tính toán ñư c n ng ñ t i ña th i vào ngu n ti p nh n trong các ñi u ki n khác nhau như sau: Ngu n ti p nh n là nư c bi n Ngu n ti p nh n là nư c sông, su i, r ch, kênh, mương Ngu n ti p nh n là h , ao, ñ m 3.2.2.3. Phương pháp và công ngh x lý BOD5 < 500 mg/l thì x lý sinh h c b ng bùn ho t tính ho c dư i 300 mg/l có th x lý sinh h c b ng màng sinh v t [7].
16 Đ i v i nư c th i không c n x lý Nitơ và Photpho C n tươi Nư c B l ng B Song cát l ng 1 th i ch n rác bùn X lý bùn - B earoten truy n Kh trùng th ng - B l c sinh h c - Chu i h sinh h c Ngu n ti p nh n Hình 3.6. Dây chuy n XLNT ñô th b ng phương pháp sinh h c 2 b c • Công ngh chu i h sinh h c n i ti p Công ngh xây d ng và v n hành ñơn gi n, không phát sinh lư ng bùn nhưng t n di n tích ñ t l n. • Công ngh l c sinh h c Công ngh có thu n l i ch y u là c n di n tích xây d ng khá ít. B t l i chính là xây d ng t n kém, lư ng bùn phát sinh r t nhi u, v n hành ph c t p và phát sinh mùi hôi l n. Đ i v i b l c sinh h c nh gi t Đ i v i b l c sinh h c cao t i • Công ngh Aeroten truy n th ng: Hi u qu làm s ch c a b aeroten th hi n 2 khía c nh là hi u qu x lý nh ho t ñ ng sinh h c di n ra trong b aeroten và hi u qu l ng trong b l ng II.
17 Đ i v i lo i Aeroten truy n th ng, hàm lư ng BOD5 sau khi x lý n m 30 ñ n 50 mg/l. Ưu ñi m c a b là ñơn gi n, d v n hành. Tuy nhiên, như c ñi m c a nó là chưa x lý ñư c nitơ, di n tích xây d ng công trình l n và thư ng ph i xây d ng 1 ñ t. Đ i v i nư c th i c n x lý Nitơ và Photpho C n tươi Nư c Song B l ng B th i ch n rác cát l ng 1 H th ng bùn ho t tính bùn AO ho c AAO X lý Kh trùng - Aeroten th i khí kéo dài bùn - B SBR - Mương oxy hóa tu n hoàn Ngu n ti p nh n Hình 3.10. Dây chuy n XLNT ñô th b ng phương pháp sinh h c 3 b c • Công ngh Aeroten ho t ñ ng theo m (SBR) Các giai ño n trong b SBR là: làm ñ y nư c th i, th i khí, ñ l ng tĩnh, x nư c th i, x bùn dư. Vì ho t ñ ng gián ño n nên s b t i thi u ch n là 2. Chi u sâu công tác c a b t 3 – 6m, th i gian 1 chu kỳ kho ng 4 -12 gi . Ưu ñi m: BOD sau khi x lý thư ng th p hơn 20 mg/l; hàm lư ng c n lơ l ng t 3 ñ n 25 mg/l và N – NH3 kho ng t 0,3 ñ n 12 mg/l. B ho t ñ ng không c n b l ng II, ñôi khi ngư i ta b qua b ñi u hòa và b l ng I; c u t o ñơn gi n, hi u qu x lý cao
18 Như c ñi m: là công su t x lý nư c th i nh và yêu c u v n hành c n ph i tuân th các bư c c a nó. • Công ngh Aeroten th i khí kéo dài Ưu ñi m: ít t n di n tích ñ t xây d ng và lư ng bùn phát sinh ra ít. Như c ñi m: chi phí x lý t n kém, v n hành ph c t p. • Công ngh Mương oxy hóa tu n hoàn Mương oxy hóa tu n hoàn là m t d ng c a quy trình x lý theo phương pháp bùn ho t tính. Nư c th i ñư c x lý trong m t mương liên hoàn có ñ sâu kho ng 1.5 m, có th 3,0m. Mương này có m t ho c m t s gu ng quay ñ t ngang qua mương. Thu n l i ch y u c a công ngh này là d v n hành, lư ng bùn phát sinh ít và chi phí xây d ng th p, có kh năng x lý ch t dinh dư ng. Do th i gian nư c lưu l n và xây h nên chi m khá nhi u di n tích ñ t và có kh năng sinh mùi. 3.2.2.4. X lý và tiêu h y bùn Bùn c n ñư c x lý ñ gi m th tích và n ñ nh trư c khi ñư c tiêu h y nơi thích h p. Các công ngh n ñ nh bùn bao g m các quy trình hóa h c và sinh h c. • Phân h y k khí • Sân phơi bùn • Thi t b l c ép trên băng chuy n 3.2.2.5. Kh trùng Đây là vi c lo i b các vi khu n mang theo m m b nh trong ngu n ti p nh n nư c th i có th phát tán ngu n b nh. Tóm l i, mô hình thoát nư c và x lý nư c th i cho các ñô th DHNTB ñ ra trên 4 tiêu chí là phù h p v i ñi u ki n t nhiên, kinh t - xã h i, qui ho ch phát tri n trong tương l i, phù h p v i hi n trang thoát nư c và x lý nư c th i hi n có và b n v ng. Trên
19 cơ s ñó, mô hình ñư c l a ch n ñây là thoát nư c và x lý nư c th i theo ki u k t h p phân tán – t p trung. Do ñó, phương pháp x lý nư c th i ñô th vùng này là phương pháp sinh h c hi u khí. Ngu n ti p nh n c a vùng ch y u là sông có ch t lư ng lo i B v i ch c năng tư i tiêu là chính. Chương 4. MÔ HÌNH T CH C THOÁT NƯ C VÀ X LÝ NƯ C TH I CHO THÀNH PH TAM KỲ, QU NG NAM 4.1. Đánh giá hi n tr ng h th ng thoát nư c c a thành ph Tam Kỳ 4.1.1. T ch c thoát nư c Hi n tr ng h th ng thoát nư c c a Tam Kỳ là h th ng c ng chung. Nư c mưa và nư c th i ñư c thu gom và h th ng r i ñ ra 3 h th ng kênh và h ñi u hòa, r i ñ ra sông Bàn Th ch và Tam Kỳ không qua x lý. Đi u này ñang làm ô nhi m môi trư ng t i thành ph Tam Kỳ, gây nhi u b c xúc cho ngư i dân. Tình hình ng p l t ñây do 2 nguyên nhân chính là lũ t các sông và do h th ng thoát nư c. Các d án hi n nay t p trung ñ u tư h th ng thoát nư c cho 7 phư ng trung tâm trư c, còn 6 phư ng, xã chưa có h th ng thoát nư c ñư c ñ u tư. D án “Thu gom, x lý nư c th i và thoát nư c thành ph Tam Kỳ, Qu ng Nam” s p th c hi n. 4.1.1. Công ngh x lý nư c th i Thành ph Tam Kỳ cho ñ n th i ñi m bây gi v n chưa có tr m x lý nư c th i ñô th t p trung. Công ngh x lý nư c th i c a d án ñư c l a ch n là chu i h sinh h c:
20 Ngăn ti p nh n + B l ng H k H lư ng song ch n rác cát khí tính H n ñ nh Sông Bàn Th ch Hình 4.1. Công ngh x lý nư c th i b ng chu i h sinh h c S d ng công ngh này có ưu ñi m là chi phí xây d ng ban ñ u th p, qu n lý ñơn gi n và chi phí v n hành th p tuy nhiên công ngh s d ng h k khí thì chưa ch c h p lý. 4.2. Cơ s ñ xu t công ngh x lý nư c th i thành ph Tam Kỳ 4.2.1. N ng ñ ch t b n trong nư c th i thành ph Tam Kỳ N ng ñ ch t b n trong nư c th i thành ph Tam Kỳ ñư c l a ch n ñ thi t k d a trên s li u tham kh o và s li u ño ñ c th c t . 4.2.2. Lưu lư ng và công su t tr m x lý Các phư ng xã n m phía Tây Nam sông Bàn Th ch: Giai ño n ñ n 2020: qT = 120 l/ngư i.ngñ; ñ n 2030: qT = 150 l/ngư i.ngñ Các phư ng xã n m phía Đông B c sông Bàn Th ch: Đ n năm 2030: qT = 120 l/ngư i.ngñ,