zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo " Đổi mới chính sách hình sự - định hướng cho việc hoàn thiện Bộ luật hình sự năm 1999 "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

179
lượt xem 26
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đổi mới chính sách hình sự - định hướng cho việc hoàn thiện Bộ luật hình sự năm 1999

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Đổi mới chính sách hình sự - định hướng cho việc hoàn thiện Bộ luật hình sự năm 1999 "

nghiªn cøu - trao ®æi PGS.TS. Lª thÞ s¬n * tranh phòng, ch ng t i ph m”.(4) Chính sách 1. Quan ni m như th nào là chính sách hình s ã ư c nhi u tác gi quan tâm, hình s ư c chúng tôi c p trong bài vi t c p trong sách, báo pháp lí. Trong ó, các này là theo nghĩa h p. ó là “chính sách c a tác gi ã ưa ra nhi u quan i m khác nhau Nhà nư c i v i u tranh phòng, ch ng v khái ni m chính sách hình s . S khác t i ph m b ng bi n pháp pháp lu t hình s nhau gi a các quan i m này th hi n ch nh m m b o an ninh chính tr và tr t t an toàn xã h i”.(5) y u quan ni m chính sách hình s theo nghĩa r t r ng, r ng hay h p. Tuy nhiên, Các quan i m trên tuy th hi n nh ng gi a các quan i m ó l i không có s khác quan ni m khác nhau v hình th c ph n ánh nhau v n i dung c t lõi c a khái ni m chính cũng như v ph m vi n i dung thu c chính sách hình s . i di n cho quan ni m r t sách hình s nhưng u có chung n i dung r ng v chính sách hình s cho r ng chính c t lõi c a chính sách hình s , ó là chính sách hình s không ch bao g m chính sách sách u tranh phòng, ch ng t i ph m b ng c a Nhà nư c mà còn bao g m c chính sách pháp lu t hình s hay còn g i là chính sách c a ng. Theo ó, chính sách hình s ư c pháp lu t hình s . quan ni m là “toàn b nh ng quan i m, 2. Pháp lu t hình s v a th ch hoá ng và Nhà nư c ta v t i quan ni m c a chính sách hình s v a là bi n pháp th c ph m, hình ph t, v phương hư ng xây d ng hi n chính sách hình s trong u tranh và hoàn thi n pháp lu t hình s cũng như phòng ch ng t i ph m nh m m b o an nh ng phương hư ng t ch c u tranh và ninh chính tr và tr t t an toàn xã h i. Trong ch ng t i ph m trong th c ti n”.(1) i di n khi m i quan h gi a chính sách hình s , cho quan ni m h p hơn v chính sách hình pháp lu t hình s và m c tiêu b o m an s xác nh chính sách hình s là chính sách ninh chính tr và tr t t an toàn xã h i là b t c a Nhà nư c: “là nh ng quan i m, tư bi n, không thay i theo th i gian, theo các tư ng ch o c a Nhà nư c trong ho t giai o n phát tri n khác nhau c a Nhà nư c ng u tranh phòng ch ng t i ph m”;(2) và xã h i thì các b ph n c a m i quan h ó “nh ng nh hư ng, ch trương s d ng l i luôn luôn có nh ng i u ch nh hay thay pháp lu t hình s trong u tranh phòng (3 ) ch ng t i ph m” hay nói cách khác “là * Trư ng i h c Lu t Hà N i chính sách v t i ph m và v t ch c u 54 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007
nghiªn cøu - trao ®æi i nh t nh. Yêu c u m b o an ninh BLHS hi n hành. T t c các i u lu t c a chính tr và tr t t an toàn xã h i m i giai BLHS u th hi n các c p khác nhau o n phát tri n c a Nhà nư c và xã h i Vi t chính sách c a Nhà nư c Vi t Nam v u Nam là khác nhau tuỳ thu c vào s òi h i tranh phòng ch ng t i ph m. ng th i, c a vi c th c hi n nhi m v chính tr , kinh BLHS cũng là cơ s pháp lí gi i thích, t , xã h i và nhi m v i ngo i c a Nhà tuyên truy n và th c hi n chính sách hình s nư c cũng như tuỳ thu c vào i u ki n, m c trong th c ti n u tranh phòng ch ng t i phát tri n c a xã h i và tình hình t i ph m. Chính sách hình s ph i ư c th c ph m. Nh ng yêu c u v m b o an ninh hi n c ba quá trình, t xây d ng pháp lu t chính tr và tr t t an toàn xã h i quy t nh n gi i thích pháp lu t và th c thi pháp lu t. nh ng thay i v chính sách hình s và t Nh ng thay i hay i u ch nh chính sách ó chi ph i s c i cách hay s a i c a pháp hình s nh m m b o an ninh chính tr và lu t hình s . tr t t an toàn xã h i c a t nư c trong giai Trong th i i m hi n nay, vi c i u o n hi n nay ph i ư c th c hi n trư c tiên ch nh hay i m i chính sách hình s ang trong ho t ng l p pháp. ư c t ra m t cách c p thi t do yêu c u 3. M t trong nh ng n i dung c n thay c a quá trình phát tri n kinh t th trư ng i trong chính sách hình s là i u ch nh nh hư ng xã h i ch nghĩa, c a h i nh p quan i m v hình th c th hi n c a chính kinh t qu c t m t cách sâu, r ng, do yêu sách hình s và cơ c u ngu n c a pháp lu t c u c a vi c xây d ng nhà nư c pháp quy n hình s . Tham kh o h th ng pháp lu t c a cũng như do nh ng thay i c a tình hình t i nhi u nư c trên th gi i và t th c ti n l p ph m. Nói cách khác, Vi t Nam ã bư c pháp c a Vi t Nam trong th i gian qua sang giai o n phát tri n m i, yêu c u m chúng tôi cho r ng c n ph i có quan i m b o an ninh chính tr và tr t t an toàn xã h i thích h p hơn v ngu n c a pháp lu t hình trong giai o n này ang t ra cho chúng ta s . Không nên có quan ni m ngu n c a pháp nh ng òi h i, nh ng thách th c l n. lu t hình s ch là BLHS và coi BLHS là o Thu c v chính sách hình s có th là lu t duy nh t th ch hoá chính sách hình s . ư ng l i chi n lư c lâu dài v u tranh Ngu n c a pháp lu t hình s ph i ư c quan phòng ch ng t i ph m nói chung và cũng có ni m bao g m BLHS, các o lu t khác quy th là sách lư c u tranh phòng ch ng t i nh v t i ph m, các văn b n hư ng d n áp ph m trong giai o n nh t nh, i v i m t d ng và có th c các án l c a toà án. Các lo i t i ph m nh t nh. Chính sách hình s ngu n khác nhau c a pháp lu t hình s ph i có th ư c th hi n nhi u lo i văn b n t o thành m t cơ c u th ng nh t, có s b khác nhau nhưng Vi t Nam hi n nay, sung cho nhau m b o vi c th c hi n chính chính sách hình s ư c th hi n t p trung sách hình s m t cách nh t quán trên th c t . nh t, rõ nh t và cũng c th nh t trong BLHS ch nên bao g m các quy nh chung, t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007 55
nghiªn cøu - trao ®æi cơ b n, mang tính nguyên t c và có tính ch t hình s trong ph n chung cũng như trong khung c a pháp lu t hình s . Các quy nh ph n các t i ph m c n ph i d a trên cơ s lí này ph i th hi n nh ng n i dung cơ b n c a lu n úng n, y và toàn di n v c u chính sách hình s hay ư ng l i chi n lư c thành t i ph m và trên cơ s c a s th ng lâu dài v u tranh phòng ch ng t i ph m nh t ch t ch gi a các quy nh c a ph n nói chung. ng th i, nh ng quy nh trong chung và ph n các t i ph m c th c a pháp BLHS ph i ư c xây d ng mang tính n lu t hình s . Pháp lu t hình s ph i m b o nh lâu dài và ít b s a i. Theo ó c n có các quy nh ph n ánh y h th ng các kh c ph c khuynh hư ng ưa vào BLHS lo i c u thành t i ph m làm cơ s pháp lí cho quá nhi u các quy nh c th , chi ti t ch vì vi c xác nh t i ph m, không m t trư ng xu t phát t th c tr ng năng l c áp d ng h p nào trên th c t ư c xác nh là t i pháp lu t c a th m phán còn y u kém. ph m mà không có i u lu t tương ng quy Nh ng quy nh như v y d b l c h u và tr nh v c u thành t i ph m c a t i ph m ó. thành sơ c ng, b t c p trong th c ti n áp Trư c tiên, trong ph n chung c a BLHS d ng và do ó không t o cơ s pháp lí h p lí nên b sung các quy nh t o cơ s pháp lí cho vi c phân hoá trách nhi m hình s . C n xác nh cho các trư ng h p mà trên th c ph i xác nh úng vai trò, v trí c a nh ng t ư c xác nh là t i ph m mà trong BLHS ngư i có trách nhi m áp d ng pháp lu t hình thi u các i u lu t quy nh tr c ti p v các s . Trong ó, th m phán ph i ư c xác nh trư ng h p này. ó là các trư ng h p ph m là ngư i áp d ng pháp lu t trong khung quy t i c a ngư i không t mình th c hi n t i ph m,(6) trư ng h p ph m t i do th c hi n nh ch không ph i là ngư i ch bi t áp hành vi ng ph m chưa thành.(7) d ng máy móc pháp lu t hình s . Chính sách hình s không ch th hi n trong lu t hình s có cơ s pháp lí cho vi c u tranh mà còn ph i ư c ti p t c th hi n trong vi c và phòng ng a các t i ph m do cá nhân áp d ng pháp lu t hình s thông qua các b n th c hi n nhưng cá nhân ó l i là i di n án ho c quy t nh khác c a toà án. Theo ó c a pháp nhân và th c hi n t i ph m vì l i cũng ph i th a nh n các văn b n hư ng d n ích c a pháp nhân, c n thi t ph i quy nh xét x và án l cũng ph n ánh hay c th hoá c trách nhi m hình s c a pháp nhân song chính sách hình s . song v i trách nhi m hình s c a cá nhân 4. m b o nguyên t c pháp ch i v i các trư ng h p ph m t i này. Như trong lu t hình s , òi h i ph i nhanh chóng v y, trong ph n chung ph i có quy nh b sung các quy nh còn thi u trong BLHS th a nh n ch th c a t i ph m còn có th nói riêng cũng như trong pháp lu t hình s là pháp nhân và t ó có quy nh v các nói chung nh m t o cơ s pháp lí y cho hình ph t có th áp d ng i v i pháp nhân. vi c xác nh trách nhi m hình s . Vi c quy ng th i, trong ph n các t i ph m, c n nh y cơ s pháp lí c a trách nhi m ph i có quy nh b sung th hi n nh ng t i 56 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007
nghiªn cøu - trao ®æi c và BLHS c a Liên bang Nga.(10) ph m nào có ch th t i ph m là pháp nhân và có quy nh v các khung hình ph t có tăng hi u qu áp d ng hình ph t, c n th áp d ng i v i pháp nhân. Trách nhi m thi t ph i s a i m t s quy nh c a BLHS hình s c a pháp nhân có th ư c quy nh theo hư ng gi m s t i ph m cho phép áp i v i các t i ph m như các t i xâm ph m d ng hình ph t t hình, như không quy nh tr t t qu n lí kinh t , các t i ph m v môi áp d ng hình ph t t hình i v i các t i trư ng ho c m t s t i ph m v ma tuý… xâm ph m tr t t qu n lí kinh t . ng th i, Trên cơ s tham kh o các quy nh c a B nên quy nh cho phép áp d ng ph bi n hơn lu t hình s m t s nư c, như C ng hoà hình ph t ti n và hình ph t này ư c quy t Pháp, C ng hoà nhân dân Trung Hoa, có th nh căn c vào m c thu nh p c a ngư i quy nh các hình ph t có th áp d ng i ph m t i. Có như v y thì vi c áp d ng hình v i pháp nhân như gi i th pháp nhân, ph t ph t ti n s có tác ng hi u qu hơn trong ti n, c m ti n hành m t ho c nhi u ho t vi c ngăn ng a t i ph m. ng ngh nghi p… BLHS năm 1999 c n th hi n rõ ràng Nghiên c u th c tr ng các quy nh c a hơn chính sách hình s phân hoá i v i các BLHS cho th y, BLHS chưa có cơ s trư ng h p ư c gi m nh trách nhi m hình pháp lí u tranh ch ng và phòng ng a s . C th , ph i quy nh rõ trư ng h p ư c các lo i t i ph m c a t ch c t i ph m, c gi m nh trách nhi m hình s s ư c áp bi t là c a các t ch c t i ph m xuyên qu c d ng khung hình ph t nh hơn t c là khung gia.(8) BLHS ch có cơ s pháp lí u hình ph t có m c gi m c v m c cao nh t tranh ch ng các t i ph m c th do các và m c th p nh t.(11) Theo ó, m t lo t các thành viên c a t ch c t i ph m th c hi n quy nh c a BLHS nên ư c s a i, b (có th v i hình th c ph m t i có t ch c) sung. ó là các quy nh c a i u 52 v mà còn thi u quy nh t o cơ s pháp lí cho quy t nh hình ph t trong trư ng h p chu n vi c xác nh trách nhi m hình s iv i b t i ph m, ph m t i chưa t; các i u 72, nh ng hành vi thành l p và tham gia t 73, 74 v ph t ti n, c i t o không giam gi , ch c t i ph m (ngoài t ch c t i ph m tù có th i h n áp d ng i v i ngư i chưa nh m l t chính quy n dân ch nhân dân thành niên. Vì các i u lu t này ch quy nh ư c quy nh t i i u 79 BLHS). Vì v y, gi m m c cao nh t mà không quy nh gi m c n b sung vào BLHS i u lu t quy nh m c th p nh t c a khung hình ph t ư c áp rõ như th nào là t ch c t i ph m và trách d ng i v i các trư ng h p ư c gi m nh . nhi m hình s i v i hành vi thành l p ho c tham gia t ch c t i ph m.(9) BLHS Cũng c n quy nh thêm trư ng h p gi m nh hơn trách nhi m hình s i v i ngư i c a nhi u nư c trên th gi i ã có quy nh giúp s c so v i nh ng ngư i ng ph m v lo i t i ph m này, như BLHS c a C ng hoà Pháp, BLHS c a C ng hoà liên bang khác và c n th hi n trong quy nh c a i u t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007 57
nghiªn cøu - trao ®æi 53 BLHS (quy t nh hình ph t trong trư ng áng k cho xã h i ã xu t hi n trong m t h p ng ph m). s các lĩnh v c m i phát tri n c a n n kinh BLHS Vi t Nam cũng c n th hi n rõ t th trư ng. ó là hành vi thông ng ho c vi hơn chính sách nhân o và chính sách ph m các quy nh v u th u; hành vi nguy khuy n khích ngư i ph m t i t ý n a ch ng hi m nh m c n tr ho t ng kinh doanh; ch m d t hay t ý k t thúc vi c ph m t i. hành vi nguy hi m liên quan n phá s n; hành Theo ó, BLHS c n ư c b sung thêm quy vi nguy hi m trong lĩnh v c th trư ng ch ng nh v mi n trách nhi m cho trư ng h p t khoán; hành vi nguy hi m th hi n s c nh ý k t thúc t i ph m b ng cách tích c c ngăn tranh không lành m nh; các hành vi nguy hi m ch n không cho h u qu c a t i ph m x y trong lĩnh v c b o hi m v.v.. ra và quy nh các trư ng h p t ý n a m b o các quy nh v t i ph m c ch ng ch m d t hay t ý k t thúc t i ph m th c a BLHS mang tính khái quát, n nh, trong ng ph m mà trên th c t ã ư c có hi u l c lâu dài, nên quy nh t i ph m hư ng d n th a nh n.(12) b ng cách mô t t i ph m ch y u thông qua Trong quá trình phát tri n kinh t th các d u hi u nh tính, h n ch thông qua trư ng và h i nh p kinh t qu c t , nhi u các d u hi u mang tính nh lư ng. c bi t d ng hành vi nguy hi m cho n n kinh t th là vi c quy nh các d u hi u nh lư ng trư ng mà nh ng hành vi này ã ư c pháp ph n ánh giá tr tài s n là d u hi u nh t i lu t qu c t cũng như pháp lu t c a nhi u ho c nh khung hình ph t c a m t s t i nư c trên th gi i coi là t i ph m cũng ã thu c nhóm t i xâm ph m s h u và t i xu t hi n hay xâm nh p vào Vi t Nam. Do ph m v ch c v ã s m b c l nh ng h n v y, BLHS c n ph i ư c s a i, b sung ch và b t c p trong th c ti n u tranh cho phù h p v i th c t này. phòng ch ng t i ph m. Các quy nh v các Trư c h t, các quy nh c a BLHS v các d u hi u nh lư ng các ch t ma tuý i v i t i xâm ph m các quy n s h u trí tu (13) c n các t i ph m v ma tuý trong BLHS cũng ph i s a i m b o quy nh y các không còn thích h p làm cơ s phân hoá h p d ng hành vi xâm ph m nghiêm tr ng quy n lí trách nhi m hình s i v i các t i ph m s h u trí tu ã ư c quy nh trong pháp v ma tuý vì tr ng lư ng các ch t ma tuý là lu t c a WTO và ư c n i lu t hoá trong i tư ng tác ng c a các t i ph m v ma pháp lu t Vi t Nam. Ví d , hành vi xâm ph m tuý ngày m t tăng, ngày càng có nhi u quy n tác gi c a các chương trình máy tính trư ng h p ph m t i b x theo khung n ng vì m c ích thương m i ph i ư c quy nh nh t thu c các i u lu t v t i ph m ma tuý. b sung là t i ph m vào i u 131 BLHS. Vì v y, trong BLHS, không nên quy nh nh Bên c nh ó cũng c n quy nh là t i lư ng giá tr tài s n và nh lư ng ch t ma tuý ph m m t lo t các hành vi nguy hi m m c là d u hi u nh t i ho c nh khung hình ph t. 58 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007
nghiªn cøu - trao ®æi Nh ng nh lư ng này nên ư c hư ng d n lu t hình s , T p chí lu t thư ng xuyên và linh ho t nh m u tranh có nh l ng trong B h c, s 1/2005. i v i các t i ph m này.(14) hi u qu (1).Xem: TS. Phùng Th Hùng, Tìm hi u chính sách hình s trong xây d ng nhà nư c pháp quy n Vi t Nam xã h i ch nghĩa, T p chí c nh sát nhân dân, s 3/2004, tr.6. (2).Xem: PGS.TS. Ph m H ng H i, Ti p t c hoàn thi n chính sách hình s ph c v quá trình i m i và xu th h i nh p nư c ta hi n nay, T p chí nhà nư c và pháp lu t, s 6/2002, tr.51. (3), (4).Xem: GS.TSKH. ào Trí Úc, Lu t hình s Vi t Nam, quy n I, Nh ng v n chung, tr. 183, 184, Nxb. Khoa h c xã h i, Hà N i, 2000. (5).Xem: GS.TS. Nguy n Ng c Hoà, PGS.TS. Lê Th Sơn, T i n pháp lu t hình s , tr.43, Nxb. Tư pháp, Hà N i, 2006. (6).Xem: PGS.TS. Lê Th Sơn, Khái ni m ngư i th c hi n t i ph m và khái ni m ngư i ng ph m, T p chí lu t h c s 1/1995; Hoàn thi n ch nh cơ s pháp lí c a trách nhi m hình s , T p chí lu t h c, s 6/1996. (7).Xem: PGS.TS. Lê Th Sơn, V các giai o n th c hi n hành vi ng ph m, T p chí lu t h c, s 3/1998. (8).Xem: TS. Dương Tuy t Miên, N i dung pháp lí hình s trong công ư c c a Liên h p qu c v ch ng t i ph m có t ch c xuyên qu c gia, T p chí lu t h c, s 7/2006. (9).Xem: PGS.TS. Lê Th Sơn, V t i ph m có d u hi u “có t ch c” trong lu t hình s Vi t Nam, T p chí lu t h c, s 1/2003. (10).Xem: PGS.TS. Lê Th Sơn, V t i ph m có d u hi u “có t ch c” trong lu t hình s Vi t Nam, Tài li u ã d n. (11).Xem: PGS.TS. Lê Th Sơn, V trách nhi m hình s c a hành vi chu n b ph m t i và ph m t i chưa t, T p chí lu t h c, s 4/2002. (12).Xem: PGS.TS. Lê Th Sơn, Hoàn thi n ch nh cơ s pháp lí c a trách nhi m hình s , T p chí lu t h c, s 6/1996. (13). ó là các i u 131; các i u 156-158; i u 168; i u 171 BLHS năm 1999. (14).Xem: PGS.TS. Lê Th S n, V d u hi u t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007 59

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA

165 tài liệu

2069 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.