Báo cáo khoa học: Định hướng sử dụng đất năm 2010 trên cơ sở kết quả đánh giá đất đai huyện Đại Từ tỉnh thái nguyên

Chia sẻ: Nguyễn Phi Nhung Nhung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

174
lượt xem 45
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đất l, một bộ phận hợp th,nh quan trọng của môi tr-ờng sống, không chỉ l, t,i nguyên thiên nhiên m, còn l, nền tảng để định c- v, tổ chức các hoạt động kinh tế, xC hội, không chỉ l, đối t-ợng của lao động m, còn l, t- liệu sản xuất không thể thay thế trong sản xuất nông - lâm nghiệp. Nghiên cứu đánh giá tiềm năng thiên nhiên v, t,i nguyên đất đai để tổ chức sử dụng hợp lý, có hiệu quả theo quan điểm sinh thái v, phát triển bền vững đang trở th,nh một vấn đề mang tính to,n cầu, đ-ợc các nh, khoa học...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: Định hướng sử dụng đất năm 2010 trên cơ sở kết quả đánh giá đất đai huyện Đại Từ tỉnh thái nguyên

Báo cáo khoa học: Định hướng sử dụng đất năm 2010 trên cơ sở kết quả đánh giá đất đai huyện Đại Từ tỉnh thái nguyên
T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp, TËp 1, sè 2/2003 ®Þnh h−íng sö dông ®Êt n¨m 2010 trªn c¬ së kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ ®Êt ®ai huyÖn §¹i Tõ tØnh th¸i nguyªn Orientation for land use planning by year of 2010 based on land evaluation in Dai Tu district, Thai Nguyen province. §o n C«ng Quú1 Summary FAO guidelines and classification were used to evaluate land for rational and sustainable land use planning of Dai Tu district, Thai Nguyen province. Based on land mapping, analysis of land use and land use types, land classification and potential in the district under study suggestions were made for future land use orientation. Keywords: land evaluation, land use, land use types. 1. §Æt vÊn ®Ò thËp ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt phôc §Êt l mét bé phËn hîp th nh quan vô cho môc ®Ých nghiªn cøu. träng cña m«i tr−êng sèng, kh«ng chØ l - Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch trong phßng t i nguyªn thiªn nhiªn m cßn l nÒn t¶ng thÝ nghiÖm dïng ®Ó ph©n tÝch c¸c mÉu ®Êt ®Ó ®Þnh c− v tæ chøc c¸c ho¹t ®éng kinh theo 8 chØ tiªu ( OC%, CEC, P2O5%, P2O5 tÕ, x héi, kh«ng chØ l ®èi t−îng cña lao dÔ tiªu, K2O trao ®æi, pHKCl, Th nh phÇn ®éng m cßn l t− liÖu s¶n xuÊt kh«ng thÓ c¬ giíi ®Êt, V% ). thay thÕ trong s¶n xuÊt n«ng - l©m nghiÖp. - Ph−¬ng ph¸p thèng kª dïng ®Ó xö lý Nghiªn cøu ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng thiªn v tæng hîp c¸c sè liÖu. nhiªn v t i nguyªn ®Êt ®ai ®Ó tæ chøc sö - Ph−¬ng ph¸p minh ho¹ b»ng b¶n ®å dông hîp lý, cã hiÖu qu¶ theo quan ®iÓm dïng ®Ó biÓu diÔn c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu lª sinh th¸i v ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®ang trë c¸c b¶n ®å thÝch hîp (Fresco v cs, 1992). th nh mét vÊn ®Ò mang tÝnh to n cÇu, ®−îc c¸c nh khoa häc trªn to n thÕ giíi 3. KÕt qu¶ nghiªn cøu v quan t©m. th¶o luËn 2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu KÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò t i cã thÓ tãm t¾t nh− sau : C«ng t¸c ®¸nh gi¸ ®Êt ®ai huyÖn §¹i - Phóc tra x©y dùng b¶n ®å ®Êt trªn c¬ Tõ, tØnh Th¸i Nguyªn ®−îc thùc hiÖn theo së chuyÓn ®æi ph©n lo¹i ®Êt tõ hÖ thèng quy tr×nh h−íng dÉn cña FAO øng dông ph©n lo¹i ph¸t sinh sang hÖ thèng ph©n v o ®iÒu kiÖn cô thÓ cña mét huyÖn miÒn lo¹i ®Êt cña FAO-UNESCO (FAO, 1976). nói phÝa B¾c ViÖt Nam (FAO, 1976; 1985; Theo hÖ thèng ph©n lo¹i ®Êt cña 1988; 1994) C¸c ph−¬ng ph¸p øng dông FAO-UNESCO, ®Êt §¹i Tõ ®−îc chia cô thÓ bao gåm : th nh 7 ®¬n vÞ (units) thuéc 4 nhãm - Ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra c¬ b¶n nh»m thu (major groupings). Trong ®ã nhãm ®Êt 1 Bé m«n Quy ho¹ch ®Êt ®ai, Khoa §Êt v M«i tr−êng 138
§Þnh h−íng sö dông ®Êt n¨m 2010... x¸m chiÕm diÖn tÝch chñ yÕu v ®−îc t¸ch m u cã 2368,40 ha, ®Êt chuyªn m u cã ra th nh 6 ®¬n vÞ phô (subunits). 2368,40 ha, c©y ¨n qu¶ cã 17416,87 ha, - X©y dùng b¶n ®å ®¬n vÞ ®Êt ®ai theo ®èi víi c©y l©u n¨m (chÌ) cã 14049,69 ha, 8 chØ tiªu ph©n cÊp l : lo¹i ®Êt, ®é dèc, n«ng- l©m kÕt hîp cã 17416,87 ha. ®Þa h×nh t−¬ng ®èi, ®é cao tuyÖt ®èi, ®é §èi chiÕu víi t×nh h×nh sö dông ®Êt d y tÇng ®Êt, th nh phÇn c¬ giíi, chÕ ®é n¨m 2000 cña huyÖn §¹i Tõ cã thÓ thÊy t−íi v chÕ ®é tiªu. r»ng, ®Êt trång lóa v lóa m u ® ®−îc sö - X¸c ®Þnh c¸c lo¹i h×nh sö dông ®Êt dông hÕt (tæng diÖn tÝch ®Êt lóa v lóa m u (LUT) phæ biÕn ë huyÖn §¹i Tõ l ®Êt 3 ®ang sö dông l 6672,27 ha). Trong khi vô (3V) (2 lóa -1 m u hoÆc 1 lóa -2 m u), ®ã, c¸c lo¹i ®Êt n«ng nghiÖp kh¸c ®−îc ®Êt 2 vô lóa (2L), ®Êt 1 lóa - 1 m u (L- khai th¸c sö dông rÊt h¹n chÕ, nh− ®Êt M), ®Êt 1 vô lóa, ®Êt chuyªn m u (CM), chuyªn m u míi sö dông ®−îc 543,80 ha, ®Êt trång c©y ¨n qu¶ (CAQ), c©y c«ng ®Êt trång c©y l©u n¨m (kÓ c¶ c©y ¨n qu¶ v nghiÖp l©u n¨m (CLN), n«ng-l©m kÕt hîp c©y c«ng nghiÖp) míi cã 4737,60 ha (bao (NLKH) v trång rõng (TR). Tõ c¸c sè gåm ®Êt v−ên t¹p v ®Êt c©y l©u n¨m). Cã liÖu ®iÒu tra pháng vÊn n«ng hé ® tiÕn thÓ nãi, huyÖn §¹i Tõ ch−a khai th¸c ®−îc h nh ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ c¸c LUT. triÖt ®Ó tiÒm n¨ng ®Êt ®ai vèn cã cña m×nh, - Ph©n h¹ng thÝch hîp ®Êt ®ai hiÖn t¹i nhÊt l trong lÜnh vùc s¶n xuÊt chÌ, lo¹i Tæng diÖn tÝch tù nhiªn cña huyÖn §¹i c©y ®Æc s¶n næi tiÕng cña huyÖn, cã gi¸ trÞ Tõ l 57.617,62 ha, trong ®ã diÖn tÝch ®iÒu kinh tÕ cao v cã tiÒm n¨ng xuÊt khÈu. tra ®¸nh gi¸ l 48801,20 ha, phÇn cßn l¹i Tæng diÖn tÝch trång chÌ míi cã 3166,21 bao gåm ®Êt ë, ®Êt chuyªn dïng kh«ng ha, cßn rÊt thÊp so víi tiÒm n¨ng ®Êt ®ai thuéc diÖn ®iÒu tra. KÕt qu¶ ph©n h¹ng cña huyÖn. thÝch hîp ®Êt ®ai hiÖn t¹i (b¶ng 1) ® thÓ - Ph©n h¹ng thÝch hîp ®Êt ®ai t−¬ng hiÖn râ diÖn tÝch ®Êt thÝch hîp víi c¸c lo¹i lai (b¶ng 2) h×nh sö dông ®Êt ë c¸c møc ®é kh¸c nhau. §Ó ®¸nh gi¸ ph©n h¹ng thÝch hîp t−¬ng Nh− vËy, ë møc thÝch hîp cao v trung lai cÇn ph¶i xem xÐt vÊn ®Ò c¶i t¹o ®Êt, b×nh (S1 + S2) ®èi víi ®Êt 3 vô cã 2265,41 vÊn ®Ò ph¸t triÓn kinh tÕ, x héi v b¶o vÖ ha, ®Êt 2 lóa cã 5956,44 ha, ®Êt 1 lóa + 1 m«i tr−êng. B¶ng 1. DiÖn tÝch, møc ®é thÝch hîp hiÖn t¹i cña c¸c lo¹i h×nh sö dông ®Êt huyÖn §¹i Tõ, tØnh Th¸i Nguyªn Møc ®é Lo¹i h×nh sö dông ®Êt thÝch hîp 2L LM CM 3V CAQ CLN NLKH RT S1 498,65 1265,56 102,99 318,25 345,34 262,16 607,50 3071,12 S2 5457,79 1102,84 2265,41 1947,16 17071,53 13787,53 16809,37 31821,72 S3 673,01 3691,03 11708,13 3794,02 17475,97 16487,96 20422,55 13338,34 N 42171,75 42741,77 34724,67 42741,77 13908,36 18263,55 10961,78 570,02 Tæng 48801,20 48801,20 48801,20 48801,20 48801,20 48801,20 48801,20 48801,20 *S1: Møc ®é thÝch hîp cao S3: Møc ®é thÝch hîp thÊp S2: Møc ®é thÝch hîp trung b×nh N: Kh«ng thÝch hîp 139
§o n C«ng Quú B¶ng 2. DiÖn tÝch, møc ®é thÝch hîp ®Êt ®ai t−¬ng lai cña c¸c lo¹i h×nh sö dông ®Êt huyÖn §¹i Tõ, tØnh Th¸i Nguyªn KiÓu thÝch 2L L-M CM 3 Vô CAQ CLN NLKH RT hîp S1 940,54 1707,45 102,99 760,14 345,34 262,16 607,50 3071,12 S2 5015,90 660,95 3595,92 1505,27 17071,53 13787,53 16809,37 31821,72 S3 673,01 3691,03 10377,62 3794,02 17475,97 16487,96 20422,55 13338,34 N 42171,75 42741,77 34724,67 42741,77 13908,36 18263,55 10961,78 570,02 Tæng 48801,20 48801,20 48801,20 48801,20 48801,20 48801,20 48801,20 48801,20 B¶ng 3. So s¸nh c¬ cÊu sö dông ®Êt n¨m 1997 v n¨m 2010 N¨m 1997 C¬ cÊu N¨m 2010 C¬ cÊu T¨ng Lo¹i ®Êt (ha) (%) (ha) (%) gi¶m Tæng diÖn tÝch tù nhiªn 57617,62 100,00 57617,62 100,00 I. §Êt n«ng nghiÖp 12451,37 21,61 15524,06 26,94 + 3072,69 1. §Êt trång c©y h ng n¨m 7216,07 12,52 7353,54 12,76 + 137,47 a. §Êt ruéng lóa, ruéng m u 6672,27 11,58 6629,45 11,51 - 42,82 §Êt ruéng 3 vô 1562,21 2,71 2265,41 3,93 + 703,20 §Êt ruéng 2 vô 4730,06 8,21 4364,04 7,57 - 366,02 §Êt ruéng 1 vô 380,00 0,66 - 380,00 b. §Êt c©y h ng n¨m kh¸c 543,80 0,94 724,09 1,26 + 180,29 2. §Êt v−ên t¹p 1771,62 3,07 1756,40 3,05 - 15,22 Trong ®ã: chÌ 534,61 0,93 534,61 0,93 3. §Êt trång c©y l©u n¨m 2965,98 5,15 6414,12 11,13 + 3448,14 Trong ®ã: chÌ 2631,60 4,57 5696,31 9,89 + 3064,71 4. §Êt mÆt n−íc n«ng nghiÖp 497,70 0,86 398,68 0,69 - 99,02 II. §Êt l©m nghiÖp 31805,51 55,20 34052,50 59,10 + 2246,99 1. §Êt cã rõng tù nhiªn 20852,37 36,19 20852,37 36,19 2. §Êt cã rõng trång 10953,14 19,01 13200,13 22,91 + 2246,99 III. §Êt chuyªn dïng 4112,10 7,14 4320,42 7,50 + 208,32 1. §Êt x©y dùng 271,79 0,47 302,29 0,52 + 30,50 2. §Êt giao th«ng 889,57 1,54 941,89 1,63 + 52,32 3. §Êt thuû lîi 1546,91 2,68 1672,41 2,90 + 125,50 4. §Êt chuyªn dïng kh¸c 1403,83 2,44 1403,83 2,44 IV. §Êt ë 2309,34 4,01 2425,00 4,21 + 115,66 V. §Êt ch−a sö dông 6939,30 12,04 1295,64 2,25 - 5643,66 NÕu thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p c¶i t¹o 140
§Þnh h−íng sö dông ®Êt n¨m 2010... 4. KÕt luËn ®Êt, møc ®é thÝch hîp cña c¸c ®¬n vÞ ®Êt ®ai ®èi víi c¸c lo¹i h×nh sö dông ®Êt sÏ - Quy tr×nh ®¸nh gi¸ ®Êt ®ai theo chØ t¨ng lªn râ rÖt. Theo kÕt qu¶ ph©n h¹ng dÉn cña FAO cã thÓ ¸p dông ®−îc v o thÝch hîp ®Êt ®ai t−¬ng lai, mét sè ®¬n vÞ thùc tiÔn ®¸nh gi¸ ®Êt ®ai ë ViÖt Nam trªn ®Êt ®ai ® ®−îc n©ng tõ møc S2 lªn møc S1 ®Þa b n cÊp huyÖn. Tuy nhiªn, trong qu¸ v tõ møc S3 lªn møc S2. So víi kÕt qu¶ tr×nh thùc hiÖn ®¸nh gi¸ ®Êt ®ai theo quy ph©n h¹ng thÝch hîp hiÖn t¹i trong b¶ng 1, tr×nh ®ã, viÖc lùa chän c¸c chØ tiªu ®¸nh møc ®é thÝch hîp cao ®èi víi lo¹i h×nh sö gi¸ ph¶i c¨n cø v o nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Æc dông ®Êt 3 vô, 2 vô lóa v lóa m u t¨ng thï cña mçi ®Þa ph−¬ng. thªm 441,89 ha. - TiÒm n¨ng ®Êt ®ai cña huyÖn §¹i Tõ - §Þnh h−íng sö dông ®Êt trong t−¬ng lai cßn rÊt to lín ch−a ®−îc khai th¸c hÕt. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®Êt, Theo ®Þnh h−íng sö dông ®Êt cña huyÖn quan ®iÓm sö dông ®Êt trong t−¬ng lai cña §¹i Tõ ®Õn n¨m 2010 dùa trªn kÕt qu¶ huyÖn §¹i Tõ l ph¶i ®¶m b¶o sù phï hîp ®¸nh gi¸ ph©n h¹ng thÝch hîp ®Êt ®ai, so gi÷a môc tiªu ph¸t triÓn chiÕn l−îc cña víi n¨m 2000, tæng diÖn tÝch ®Êt n«ng nh n−íc, cña ®Þa ph−¬ng víi yªu cÇu cña nghiÖp cña huyÖn sÏ l 15524,06 ha, t¨ng ng−êi sö dông ®Êt. 3072,69 ha, (trong ®ã riªng diÖn tÝch ®Êt C¨n cø v o ®Æc ®iÓm tù nhiªn, kinh tÕ, trång chÌ t¨ng 3064,71 ha), ®Êt l©m x héi, m«i tr−êng v kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ nghiÖp l 34052,50 ha, t¨ng 2246,99 ha, ph©n h¹ng thÝch hîp ®Êt ®ai, chóng t«i ®Ò ®Êt chuyªn dïng t¨ng 208,37 ha, ®Êt ë xuÊt sö dông ®Êt ®ai cña huyÖn §¹i Tõ t¨ng 115,66 ha, ®Êt ch−a sö dông gi¶m trong t−¬ng lai nh− trong b¶ng 3. 5643,66 ha. So víi n¨m 2000, c¬ cÊu ®Êt sö dông cña HuyÖn §¹i Tõ n¨m 2010 sÏ cã mét sè T i liÖu tham kh¶o thay ®æi nh− sau: + §Êt n«ng nghiÖp sÏ t¨ng 3072,69 FAO (1976), A framework for land ha, chñ yÕu l do t¨ng diÖn tÝch ®Êt chuyªn evaluation, FAO-Rome. m u (180,29 ha) v ®Êt trång c©y l©u n¨m FAO (1985), Land evaluation for (3448,14 ha ). development, ILRI, Wageningen. + §Êt l©m nghiÖp t¨ng 2246,99 ha FAO (1988), Guidelines for land use rõng trång. §Êt chuyªn dïng t¨ng 208,32 planning, Rome. ha, chñ yÕu l do t¨ng diÖn tÝch ®Êt x©y FAO (1994), Land evaluation and farming dùng, ®Êt giao th«ng v thuû lîi. systems analysis for land use planning, Working document . + §Êt ë t¨ng 115,66 ha. Fresco L.O, Hulzing H. and eds. (1992), Land + §Êt ch−a sö dông gi¶m 5643,66 ha evaluation and farming systems analysis do to n bé diÖn tÝch ®Êt trèng, ®åi nói träc for land use planning. sÏ ®−îc ®−a v o s¶n xuÊt n«ng nghiÖp v l©m nghiÖp. 141
§o n C«ng Quú 142