Báo cáo khoa học: "tính toán dao động toa xe có giá chuyển hướng lò xo không khí"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Nguyễn Phương Hà Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

132
lượt xem 29
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Để có những toa xe tốc độ cao, tính an toàn lớn và tính năng động lực tốt dùng cho các đoàn tầu nhẹ chạy nhanh DMU (Diesel Multiple Unit), đầu năm 2002 trên cơ sở thiết kế của Hội Cơ khí Đầu máy-Toa xe, LHĐSVN đã cho chế tạo thử 3 đôi giá chuyển h-ớng toa xe khách mới dùng lò xo không khí và hãm đĩa, có tốc độ cấu tạo đến 120 km/h.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: "tính toán dao động toa xe có giá chuyển hướng lò xo không khí"

tÝnh to¸n dao ®éng toa xe cã gi¸ chuyÓn h−íng lß xo kh«ng khÝ TS. nguyÔn h÷u dòng Bé m«n §Çu m¸y - Toa xe - §H GTVT Tãm t¾t: §Ó cã nh÷ng toa xe tèc ®é cao, tÝnh an toμn lín vμ tÝnh n¨ng ®éng lùc tèt dïng cho c¸c ®oμn tÇu nhÑ ch¹y nhanh DMU (Diesel Multiple Unit), ®Çu n¨m 2002 trªn c¬ së thiÕt kÕ cña Héi C¬ khÝ §Çu m¸y-Toa xe, LH§SVN ®· cho chÕ t¹o thö 3 ®«i gi¸ chuyÓn h−íng toa xe kh¸ch míi dïng lß xo kh«ng khÝ vμ h·m ®Üa, cã tèc ®é cÊu t¹o ®Õn 120 km/h. C¸c toa xe nμy ®· ®−îc l¾p trªn c¸c ®oμn tÇu Thèng nhÊt tèc ®é cao S1,S2 ®Ó ch¹y thö vμ ®o ®¹c kiÓm tra, ®Õn nay ®· vËn dông ®−îc trªn 200.000 km an toμn. Bμi b¸o nμy giíi thiÖu m« h×nh vμ ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n dao ®éng cña c¸c toa xe ®ã. Summary: In order to produce railway cars of high speed, great safety and good dynamical capacity to be utilized for Diesel Multiple Units, in early 2002 Vietnam Railway Union manufactured three sample pairs of bogies for the new railway cars, using air springs and disc brakes. The manufactured speed of the bogies is up to 120 km/h. Such railway cars have been installed on ThongNhat Expess trains S1 and S2 for testing and trial, achieving 200,000 kms of safe operation so far. The model and method of calculating vibration of those cars are presented in this article. I. §Æc ®iÓm kÕt cÊu hÖ thèng lß xo cña Toa xe míi Toa xe lo¹i míi bao gåm th©n toa xe thÕ hÖ 2 ®Æt trªn 2 gi¸ chuyÓn h−íng lo¹i míi cã kÕt cÊu hiÖn ®¹i ®¶m b¶o tÝnh n¨ng ®éng lùc vµ an toµn khi n©ng cao tèc ®é víi 2 hÖ lß xo vµ hÖ h·m ®Üa. HÖ lß xo trung −¬ng: trªn mçi gi¸ chuyÓn h−íng cã 2 lß xo kh«ng khÝ mua cña Trung quèc cã tÝnh n¨ng võa chÞu nÐn võa chÞu xo¾n t¹o nªn lùc phôc håi khi gi¸ chuyÓn h−íng quay ®i so víi gi¸ xe. Cïng víi nh÷ng lß xo nµy lµ hÖ thèng van tiÕt l−u mua cña NhËt ®¶m b¶o cho c¸c lß xo lu«n cã ¸p suÊt thÝch hîp khi t¶i träng thay ®æi, ®¶m b¶o chiÒu cao th©n xe vµ mãc nèi ®ång thêi chèng l¹i c¸c dao ®éng cña th©n xe. HÖ thèng c¸c lß xo kh«ng khÝ lµm viÖc cïng víi c¸c van tiÕt l−u lµm cho hÖ lß xo trung −¬ng theo ph−¬ng th¼ng ®øng võa cã tÝnh ®µn håi võa cã tÝnh c¶n c¸c dao ®éng hay nãi c¸ch kh¸c nã t−¬ng ®−¬ng víi mét lß xo vµ mét gi¶m chÊn thuû lùc. Trªn ph−¬ng ngang mçi gi¸ chuyÓn h−íng còng cã mét gi¶m chÊn thuû lùc ®Ó t¹o nªn lùc c¶n ngang. HÖ thèng lß xo bÇu dÇu: do ta tù tÝnh to¸n vµ chÕ t¹o, mçi bÇu dÇu cã hai lß xo trßn b»ng thÐp lång ra ngoµi nh÷ng gi¶m chÊn thuû lùc mét chiÒu cã hÖ sè c¶n nhá (chØ lµm viÖc khi chÞu nÐn). §é cøng cña c¸c lß xo nµy ®−îc lùa chän sau khi gi¶i mét lo¹t c¸c bµi to¸n ®éng lùc häc víi hµm môc tiªu lµ chØ tiªu ªm dÞu lµ tèt nhÊt.
II. TÝnh to¸n dao ®éng cña toa xe ViÖc tÝnh to¸n dao ®éng cña toa xe bao gåm 2 bµ× to¸n: tÝnh dao ®éng trªn ph−¬ng th¼ng ®øng vµ trªn ph−¬ng n»m ngang.Trong mçi bµ× to¸n chóng ta ®Òu ph¶i thµnh lËp m« h×nh,viÕt ph−¬ng tr×nh dao ®éng, lËp tr×nh ®Ó gi¶i c¸c ph−¬ng tr×nh ®ã trªn m¸y tÝnh, vµ cuèi cïng ph©n tÝch c¸c kÕt qu¶ ®Ó ®−a ra kÕt luËn. 1. M« h×nh vμ ph−¬ng tr×nh dao ®éng trªn ph−¬ng th¼ng ®øng M« h×nh toa xe trªn mÆt ph¼ng th¼ng ®øng bao gåm 3 vËt thÓ lµ th©n xe cã khèi l−îng m1 vµ 2 khung gi¸ chuyÓn h−íng mçi c¸i cã khèi l−îng m2 nèi víi nhau th«ng qua hÖ lß xo trung −¬ng (thø cÊp) gåm 2 lß xo ®é cøng C1 vµ 2 gi¶m chÊn cã hÖ sè c¶n K1 hÖ lß xo bÇu dÇu (s¬ cÊp) kh«ng cã gi¶m chÊn, mçi gi¸ chuyÓn h−íng cã ®é cøng C2..Lùc kÝch thÝch khi ch¹y trªn ®−êng lµ c¸c lùc biÕn ®æi ®iÒu hoµ sinh ra do mÆt ®−êng biÕn d¹ng h×nh sãng t¹o nªn. Z m1 2l H×nh 1. M« h×nh dao ®éng cña toa xe trªn mÆt ph¼ng th¼ng ®øng. K1 K1 C1 C1 m2 C2 C2 2 2 m3 x O lT M« h×nh nµy cã 6 bËc tù do: ®ã lµ c¸c chuyÓn vÞ nhÊp nh« (theo trôc Z) vµ gËt ®Çu (l¾c quanh trôc Y) cña th©n xe vµ 2 khung gi¸ chuyÓn h−íng. HÖ ph−¬ng tr×nh dao ®éng bao gåm 6 ph−¬ng tr×nh. §Ó thuËn lîi cho viÖc gi¶i b»ng m¸y tÝnh ta viÕt hÖ nµy d−íi d¹ng ma trËn nh− sau: && & MZ +K Z +C Z =F (1) trong ®ã: M , K , C - c¸c ma trËn khèi l−îng, ma trËn hÖ sè c¶n vµ ma trËn ®é cøng; & && Z , Z , Z - c¸c vÐc t¬ chuyÓn vÞ, vÐc t¬ vËn tèc vµ gia tèc dao ®éng; F lµ vÐc t¬ lùc kÝch thÝch ®iÒu hoµ do mÆt ®−êng låi lâm g©y nªn cã tÇn sè phô thuéc V vµ chiÒu dµi L cña mçi thanh ray: V Ω = 2π (2) L
2. M« h×nh vμ ph−¬ng tr×nh dao ®éng trªn ph−¬ng ngang Y 2l C1X C1Y C2Y C2X 2S 2b X 2b2 H×nh 2. M« h×nh dao ®éng cña toa xe trong mÆt ph¼ng ngang. lT M« h×nh toa xe trªn mÆt ph¼ng ngang bao gåm 7 vËt thÓ lµ th©n xe cã khèi l−îng m1, hai khung gi¸ chuyÓn h−íng cã khèi l−îng m2 vµ bèn trôc b¸nh xe cã khèi l−îng m3. Mçi vËt thÓ cã hai ®é tù do lµ di chuyÓn ngang theo trôc Y (gäi lµ sµng ngang) vµ l¾c quanh trôc Z (gäi lµ l¾c ®Çu) v× thÕ hÖ sÏ cã 14 bËc tù do. Nh− vËy tæng sè ph−¬ng tr×nh dao ®éng sÏ lµ 14.T−¬ng tù nh− ®èi víi dao ®éng th¼ng ®øng ®©y lµ mét hÖ ph−¬ng tr×nh vi ph©n cÊp 2 kh«ng thuÇn nhÊt cã thÓ s¾p xÕp ®Ó viÕt l¹i d−íi d¹ng ma trËn (1), chØ kh¸c lµ hÖ ph−¬ng tr×nh nµy cã 14 ph−¬ng tr×nh nªn c¸c ma trËn: M, K, C lµ c¸c ma trËn cì 14×14, cßn vÐc t¬ lùc kÝch thÝch F th× cã 14 phÇn tö ®ã lµ nh÷ng lùc vµ moment kÝch thÝch do chuyÓn ®éng r¾n bß cña trôc b¸nh g©y nªn v× thÕ tÇn sè kÝch thÝch phô thuéc b−íc sãng cña chuyÓn ®éng r¾n bß. §iÒu ®Æc biÖt ë ®©y lµ ®Ó viÕt ph−¬ng tr×nh dao ®éng cña c¸c trôc b¸nh xe trong m« h×nh nµy ë n−íc ta lÇn ®Çu tiªn chóng ta ®· sö dông lý thuyÕt tuyÕn tÝnh cña Kalker (Hµ lan) [2] lµ mét lý thuyÕt rÊt míi ®Ó x¸c ®Þnh c¸c lùc t¸c dông gi÷a mÆt l¨n b¸nh xe vµ mÆt ®−êng ray. Theo lý thuyÕt nµy trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®éng b¸nh xe võa l¨n võa tr−ît võa biÕn d¹ng ®µn håi trªn mÆt ®−êng ray, t¹i chç tiÕp xóc xuÊt hiÖn ba thµnh phÇn lùc vµ moment tØ lÖ víi sù tr−ît t−¬ng ®èi theo c¸c ph−¬ng däc ph−¬ng ngang vµ quay quanh trôc Z: ⎡− f11 ⎡ γ1 ⎤ ⎡ TX ⎤ 0⎤ 0 ⎢⎥ ⎢ ⎥ ⎢⎥ = − f22 − f23 ⎥ ⎢γ 2 ⎥ ⎢ TY ⎥ ⎢0 ⎢M Z ⎥ ⎢0 − f33 ⎥ ⎢γ 3 ⎥ f23 ⎣⎦ ⎣ ⎦ ⎣⎦ Trong c¸c m« h×nh dao ®éng nãi trªn cã mét sè liªn kÕt phi tuyÕn v× thÕ c¸c m« h×nh nµy còng nh− c¸c hÖ ph−¬ng tr×nh dao ®éng viÕt ra ®Òu lµ phi tuyÕn. Khi gi¶i c¸c bµi to¸n chóng ta ph¶i −íc l−îng kÕt qu¶ sau ®ã tuyÕn tÝnh ho¸ tõng phÇn ®Ó c¸ch gi¶i ®−îc ®¬n gi¶n. NÕu kÕt qu¶ thu ®−îc sai kh¸c nhiÒu so víi gi¶ thiÕt th× ph¶i tÝnh to¸n l¹i. 3. Gi¶i c¸c bμ× to¸n dao ®éng vμ kÕt qu¶ C¸c bµ× to¸n dao ®éng trªn ph−¬ng th¼ng ®øng vµ n»m ngang cã d¹ng ph−¬ng tr×nh ma trËn gièng nhau nªn ph−¬ng ph¸p gi¶i còng gièng nhau. NghiÖm cña (1) bao gåm 2 phÇn biÓu diÔn dao ®éng tù do vµ dao ®éng c−ìng bøc: Z = Z1 + Z2
a. NghiÖm biÓu diÔn dao ®éng tù do Z1 Lµ nghiÖm cña hÖ ph−¬ng tr×nh vi ph©n cÊp 2 thuÇn nhÊt: && & MZ +K Z +C Z =O hay: −1 & −1 && Z = −M K Z − M CZ (3) & & && §Æt U1 = Z vµ U2 = Z th× U1 = Z . Ph−¬ng tr×nh (3) sÏ t−¬ng ®−¬ng víi hÖ 2 ph−¬ng tr×nh vi ph©n cÊp 1: ⎧U = − M −1 K U − M −1 C U & ⎪1 1 2 ⎨ ⎪U 2 = & E U1 + O U2 ⎩ Hay viÕt d−íi d¹ng ma trËn: & U=AU (4) ⎡ − M −1 K − M C⎤ −1 ⎡U ⎤ ⎡Z⎤& U = ⎢ 1⎥ = ⎢ ⎥ A=⎢ ⎥ Víi: vµ (5) ⎢ O⎥ ⎣U2 ⎦ ⎣Z⎦ E ⎣ ⎦ T×m nghiÖm cña hÖ (4) d−íi d¹ng: U = Uo e λ t (6) & Khi ®ã thay U = λ U vµo (4) ta ®−îc: λU=A U ( A − λE ) U = O Hay (7) Râ rµng lµ bμi to¸n t×m nghiÖm biÓu diÔn dao ®éng tù do cña hÖ (3) ®· dÉn ®Õn bμi to¸n t×m gi¸ trÞ riªng cña ma trËn A x¸c ®Þnh theo (5). §Ó cã c¸c gi¸ trÞ riªng cÇn gi¶i ph−¬ng tr×nh ®Æc tr−ng: ( A−λE ) =O det (8) Thay mçi gi¸ trÞ riªng λi t×m ®−îc vµo hÖ (7), gi¶i ra ta ®−îc mét vÐc t¬ Ui gäi lµ vÐc t¬ riªng øng víi gi¸ trÞ riªng λi. NghiÖm cña hÖ (4) - còng lµ nghiÖm cña hÖ (3) - theo (6) sÏ lµ: 2n ∑ Ui e λi t Ci U= (9a) i =1 Trong ®ã Ci lµ nh÷ng h»ng sè x¸c ®Þnh tõ 2n ®iÒu kiÖn ban ®Çu.
§Ó x¸c ®Þnh c¸c tri sè Ci ta viÕt l¹i nghiÖm (9a) d−íi d¹ng tÝch c¸c ma trËn vµ vÐc t¬: () U = UO diag e λi t C (9b) trong ®ã: C - vÐc t¬ cét cã c¸c phÇn tö lµ Ci: UO - ma trËn d¹ng riªng cã c¸c cét lµ c¸c vÐc t¬ riªng: = [ U1 , U 2 , ... , U 2n ] U O () diag e λi t - mét ma trËn ®−êng chÐo cã c¸c phÇn tö trªn ®−êng chÐo chÝnh b»ng e λi t t−¬ng øng víi c¸c vÐc t¬ riªng Ui.. T¹i thêi ®iÓm t = 0 th× ma trËn ®−êng chÐo diag( e λi t ) biÕn thµnh ma trËn ®¬n vÞ, v× thÕ vÐc t¬ X 0 chøa 2n ®iÒu kiÖn ë thêi ®iÓm ®Çu cña bµ× to¸n: X 0 = U ( t = 0) = U EC = U C (10) O O Tõ ®ã: −1 −1 C = UO U( t = 0) = UO X 0 (11) Thay(11) vµo (9b) ta tÝnh ®−îc nghÞªm: () −1 diag e λi t U U =U (12) X0 O O Còng tõ (5) ta thÊy nghiÖm Z1 cña ph−¬ng tr×nh dao ®éng tù do lµ nöa d−íi cña vÐc t¬ U , hay nãi c¸ch kh¸c nã bao gåm c¸c phÇn tö tõ (n +1) ®Õn 2n cña vÐc t¬ U . b. XÐt æn ®Þnh cña hÖ c¸c dao ®éng tù do Theo (9a) c¸c dao ®éng tù do cña mçi vËt thÓ trong toa xe lµ tæng c¸c dao ®éng hä h×nh sin cã tÇn sè vµ biªn ®é kh¸c nhau: e (αi + j β i ) t ∑ ∑ Zo Z o e λi t = Z= (13) mµ phÇn thùc αi cña cña nghiÖm ph−¬ng tr×nh ®Æc tr−ng sÏ quyÕt ®Þnh sù æn ®Þnh cña nã. NÕu tÊt c¶ c¸c trÞ sè αi ≤ 0, c¸c dao ®éng cña hÖ sÏ lµ ®iÒu hoµ hoÆc t¾t dÇn, hÖ dao ®éng sÏ lµ æn ®Þnh. ChØ cÇn cã mét trÞ sè αi > 0, biªn ®é cña dao ®éng ®ã sÏ t¨ng theo thêi gian lµm cho dao ®éng cña hÖ trë nªn kh«ng æn ®Þnh. §Ó xÐt sù æn ®Þnh cña mét hÖ dao ®éng chóng ta sö dông bµi to¸n gi¸ trÞ riªng. Sau khi ®· thµnh lËp ®−îc ma trËn A biÓu diÔn b»ng c«ng thøc (5) vµ t×m ®−îc c¸c gi¸ trÞ riªng cña nã, sau ®ã xÐt dÊu phÇn thùc cña c¸c gi¸ trÞ riªng nµy. Ta l−u ý r»ng trong ma trËn hÖ sè c¶n K cña ph−¬ng tr×nh (1) cã mét sè phÇn tö phô thuéc tèc ®é lµm cho sù æn ®Þnh cña hÖ dao ®éng tù do còng phô thuéc tèc ®é. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ cã mét tèc ®é VK nµo ®ã gäi lµ tèc ®é tíi h¹n. Khi toa xe ch¹y víi tèc ®é thÊp h¬n tèc ®é ®ã th× c¸c dao ®éng tù do ®Òu æn ®Þnh, khi tèc ®é vËn dông lín h¬n tèc ®é tíi
h¹n th× dao ®éng cña mét vËt thÓ nµo ®ã (th−êng lµ dao ®éng ngang cña trôc b¸nh xe) sÏ cã biªn ®é t¨ng dÇn theo thêi gian vµ lµm cho dao ®éng cña c¶ hÖ trë thµnh mÊt æn ®Þnh. Tèc ®é vËn dông lín nhÊt cña toa xe ph¶i nhá h¬n tèc ®é tíi h¹n. Sù mÊt æn ®Þnh cña dao ®éng tù do lµm t¨ng biªn ®é dao ®éng, cã thÓ dÉn ®Õn h− háng c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc còng nh− c¸c hËu qu¶ nghiªm träng kh¸c nh− t¨ng biªn ®é dao ®éng cña trôc b¸nh xe, cña th©n xe vµ gi¸ chuyÓn h−íng, g©y trËt b¸nh, ®æ tÇu v× thÕ cÇn l−u ý kiÓm tra vµ kh«ng ®Ó nã x¶y ra ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c ®Çu m¸y, toa xe tèc ®é cao. c. NghiÖm biÓu diÔn dao ®éng c−ìng bøc Z2 Dao ®éng c−ìng bøc lµ do sù kÝch thÝch khi b¸nh xe l¨n trªn vïng ®−êng låi lâm hoÆc khi chuyÓn ®éng r¾n bß g©y nªn, nã biÓu diÔn b»ng nghiÖm cña hÖ ph−¬ng tr×nh vi ph©n cÊp 2 kh«ng thuÇn nhÊt: M Z + K Z + C Z = F = F O e jΩ t && & (14) Trong ®ã tÇn sè vßng cña lùc kÝch thÝch Ω tÝnh theo (2) phô thuéc tèc ®é. NÕu ta t×m nghiÖm cña hÖ (14) d−íi d¹ng: Z = Z O e jΩ t (15) th× sau khi thay c¸c ®¹o hµm cña nã vµo (14) vµ ®¬n gi¶n 2 vÕ cho e jΩ t ta tÝnh ®−îc vÐc t¬ biªn ®é phøc cña dao ®éng c−ìng bøc: (C−Ω ) −1 ZO = M + jΩ K 2 FO = diag(e j ϕ ) Z o (16) ®Ó tõ ®ã cã thÓ x¸c ®Þnh ®−îc biªn ®é vµ gãc lÖch pha cña c¸c dao ®éng thµnh phÇn. Chóng t«i lËp tr×nh vµ gi¶i bµi to¸n dao ®éng b»ng ng«n ng÷ MATLAB lµ mét ng«n ng÷ m¹nh trong lÜnh vùc tÝnh to¸n c¸c ma trËn vµ vÐc t¬. • §èi víi dao ®éng tù do Sau khi thµnh lËp ®−îc ma trËn A theo c«ng thøc (5), tiÕn hµnh tÝnh c¸c gi¸ trÞ riªng cña nã ®Ó x¸c ®Þnh sù æn ®Þnh cña hÖ dao ®éng. B−íc sau ®ã cho mét ®iÒu kiÖn ®Çu lµ mét vÐc t¬ bao gåm chuyÓn vÞ vµ vËn tèc cña c¸c phÇn tö t¹i thêi ®iÓm ®Çu ®Ó tÝnh vµ vÏ ®å thÞ dao ®éng tù do cña mét sè phÇn tö cÇn xem xÐt nh− khung gi¸ chuyÓn h−íng, th©n xe, trôc b¸nh... Chóng ta còng cÇn x¸c ®Þnh tÇn sè dao ®éng tù do cña c¸c bé phËn toa xe, ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh c¸c tèc ®é cã thÓ x¶y ra céng h−ëng. KÕt qu¶ kh¶o s¸t c¸c dao ®éng tù do cho thÊy: − TÊt c¶ c¸c d¹ng dao ®éng tù do th¼ng ®øng vµ n»m ngang ®Òu lµ t¾t dÇn. − Tèc ®é x¶y ra céng h−ëng ®èi víi dao ®éng th¼ng ®øng kho¶ng 60 km/h v× thÕ kh«ng nªn vËn dông th−êng xuyªn ë kho¶ng tèc ®é nµy. Tèc ®é céng h−ëng ®èi víi dao ®éng ngang ®Òu n»m ngoµi gi¶i tèc ®é vËn dông.
− Tèc ®é mÊt æn ®Þnh cña dao ®éng rÊt cao: kho¶ng 270 km/h. §iÒu ®ã chøng tá dao ®éng cña toa xe trong kho¶ng vËn dông lµ rÊt æn ®Þnh. • §èi víi dao ®éng c−ìng bøc: Chóng ta tÝnh biªn ®é vµ tÇn sè dao ®éng t¹i trung t©m th©n xe Z2 vµ ϕ2, tõ ®ã tÝnh ®−îc dao ®éng t¹i c¸c chèt chuyÓn h−íng: Z C = Z 2 ± l ϕ2 (17) H×nh 3 lµ kÕt qu¶ kh¶o s¸t c¸c dao ®éng ngang tù do vµ c−ìng bøc cña toa xe ë 120 km/h. H×nh 3. Dao ®éng ngang cña Toa xe khi V = 120 km/h. Sau khi x¸c ®Þnh ®−îc biªn ®é vµ tÇn sè dao ®éng c−ìng bøc chóng ta tÝnh ChØ tiªu ªm dÞu theo chØ sè Sperling [1]: 2,7. 10 Z 3 f 5 φ(f ) W= (18) §©y còng chÝnh lµ hµm môc tiªu ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l−îng ®éng lùc cña gi¸ chuyÓn h−íng còng nh− c¶ toa xe. KÕt qu¶ kh¶o s¸t dao ®éng c−ìng bøc cho thÊy: − TÊt c¶ c¸c d¹ng dao ®éng c−ìng bøc th¼ng ®øng vµ n»m ngang ®Òu lµ ®iÒu hoµ víi biªn ®é nhá. − ChØ tiªu ªm dÞu trªn tÊt c¶ gi¶i tèc ®é tõ 0 ®Õn 120 km/h ®èi víi dao ®éng ngang vµ dao ®éng th¼ng ®øng ®Òu kh«ng v−ît qu¸ 2,5 (Xem b¶ng thèng kª) ®iÒu ®ã chøng tá chÊt l−îng ®éng lùc cña toa xe lµ thuéc lo¹i rÊt tèt. B¶ng thèng kª ChØ tiªu ªm dÞu cña toa xe theo tèc ®é Tèc ®é V [km/h] 20 40 60 80 100 120 Wng ë gi÷a xe 0,31 0,8299 1,3089 1,7382 2,1435 2,3185
Tèc ®é V [km/h] 20 40 60 80 100 120 Wng ë chèt tr−íc 0,2967 0,7781 1,3029 1,8666 2,4603 2,5016 Wng ë chèt sau 0,2984 0,7723 1,2881 1,8488 2,4417 2,4983 W® ë gi÷a xe 1,3890 2,2540 2,4723 2,4128 2.4027 2,4177 W® ë chèt tr−íc 1,4198 2,2323 2,4606 2,4241 2.4041 2,4431 W® ë chèt sau 1,4250 2,3027 2,5520 2,4692 2.4192 2,4632 S O S A N H CH I TIE U E M DIU 4 K A 3.5 3 Chi tieu em diu W R D 2.5 2 1.5 1 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 Toc do V [k m /h] H×nh 4. So s¸nh chØ tiªu ªm dÞu cña c¸c lo¹i gi¸ chuyÓn h−íng. So s¸nh chØ tiªu ªm dÞu cña gi¸ chuyÓn h−íng míi (D) víi c¸c gi¸ chuyÓn h−íng toa xe kh¸ch hiÖn ®ang vËn dông ë ViÖt nam nh− gi¸ chuyÓn h−íng Ên ®é (A), gi¸ chuyÓn h−íng NhËt Kawasaki (K), gi¸ chuyÓn h−íng Rumani (R) (H×nh 4), ta thÊy trªn tÊt c¶ gi¶i tèc ®é vËn dông tõ 0 ®Õn 120 km/h chØ tiªu ªm dÞu cña gi¸ chuyÓn h−íng míi rÊt æn ®Þnh ë W = 2,5 nh−ng ë c¸c gi¸ chuyÓn h−íng kh¸c sau tèc ®é 60 km/h chØ tiªu ªm dÞu ®· t¨ng lªn thËm chÝ lín h¬n 3 sau ®ã míi gi¶m xuèng nh−ng lóc nµy ®· ë ngoµi vïng tèc ®é vËn dông. Tµi liÖu tham kh¶o [1]. Versinsky. Dinamika vagona. Matxc¬va, 1978. [2]. Br¸nszky. Vasuti j¸rmuszerkezetek. Budapest, 1979. [3]. NguyÔn H÷u Dòng. §éng lùc häc §Çu m¸y DiÐsel. Hµ néi, 2001