intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Nhận diện hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh, vị trí độc quyền theo pháp luật hiện hành Việt Nam "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

88
lượt xem
12
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhận diện hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh, vị trí độc quyền theo pháp luật hiện hành Việt Nam

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Nhận diện hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh, vị trí độc quyền theo pháp luật hiện hành Việt Nam "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi Ths. §oµn Trung Kiªn * H i n nay, h u h t pháp lu t c nh tranh c nh tranh c a các nư c u có quy nh ó c a các qu c gia trên th gi i u quy là v n l m d ng v trí th ng lĩnh, v trí nh hành vi l m d ng v trí th ng lĩnh, v c quy n (nhóm hành vi gây h n ch c nh trí c quy n b o v th trư ng, b o v s tranh). xác nh các hành vi l m d ng v v n hành bình thư ng c a quy lu t c nh tranh. trí th ng lĩnh, v trí c quy n cũng như cách Tuy nhiên, d u hi u xác nh v trí th ng lĩnh, th c ki m soát các hành vi l m d ng này, v trí c quy n cũng như quy nh các hành lu t c nh tranh c a các nư c u xây d ng vi b c m l m d ng v trí này thì còn nhi u khái ni m v trí th ng lĩnh và v trí c quy n. v n c n ph i xem xét c v lí lu n và th c Theo quan ni m ph bi n ư c lu t c nh ti n. c bi t trong b i c nh Lu t c nh tranh tranh c a các nư c ghi nh n thì: “V trí c a chúng ta v a m i có hi u l c t ngày th ng lĩnh ư c hi u là kh năng ki m soát 1/7/2005 thì vi c tìm hi u và nghiên c u các th c t ho c ti m năng i v i th trư ng v n này càng có ý nghĩa c p thi t. liên quan c a m t lo i ho c m t nhóm hàng Trong khuôn kh bài vi t này, chúng tôi hoá, d ch v c a m t ho c m t nhóm doanh nghi p”.(1) V i cách hi u như v y thì v trí không i vào tìm hi u t t c các v n liên quan n v trí th ng lĩnh, v trí c quy n th ng lĩnh không ch ư c xem xét dư i v cũng như cơ ch ki m soát các hành vi l m trí c a m t doanh nghi p mà còn có th là v d ng v trí th ng lĩnh, v trí c quy n mà trí c a m t nhóm doanh nghi p cùng hành ch t p trung vào vi c nh n di n chúng v i ng. Trong khi ó, “v trí c quy n ư c hai v n cơ b n sau: 1) Khái ni m và cách hi u là v trí c a m t doanh nghi p khi th c xác nh v trí th ng lĩnh, v trí c không còn i th nào c nh tranh v i doanh quy n; 2) Hành vi l m d ng v trí th ng nghi p ó ho c có s c nh tranh nhưng s lĩnh, v trí c quy n. c nh tranh ó r t y u t và không áng k ”.(2) Nói cách khác, s c nh tranh trên th II. KHÁI NI M VÀ CÁCH TH C XÁC trư ng liên quan c a doanh nghi p h u như NH V TRÍ TH NG LĨNH, V TRÍ C QUY N ã b lo i tr cho nên vi c xác nh v trí c 1. Theo lu t c nh tranh c a m t s quy n tương i d dàng nhưng trong trư ng nư c trên th gi i Hi n nay, h u h t các qu c gia có n n kinh t th trư ng u ã có lu t c nh tranh. * Gi ng viên Khoa pháp lu t kinh t M t trong nh ng v n trung tâm mà lu t Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006 35
  2. nghiªn cøu - trao ®æi h p chưa t ư c v trí c quy n thì vi c ph n là y u t quan tr ng hàng u. Tuy xác nh v trí th ng lĩnh là khá ph c t p. Vì nhiên, m c th ph n c th mà doanh nghi p v trí th ng lĩnh ch cho th y s c m nh kinh n m gi l i có s xác nh khác nhau gi a t vư t tr i c a doanh nghi p ho c m t các nư c. Ch ng h n, theo Lu t b o v c nh nhóm doanh nghi p so v i các i th c nh tranh c a Croatia, Lu t b o v c nh tranh tranh khác trên th trư ng liên quan i v i thương m i c a C ng hoà Séc thì doanh m t ho c m t nhóm hàng hoá, d ch v c nghi p ư c xem là có v trí th ng lĩnh trên th . Như v y, cho dù doanh nghi p hay th trư ng n u th ph n c a doanh nghi p ó nhóm doanh nghi p ã có v trí th ng lĩnh vư t quá 30%, Lu t b o v c nh tranh c a th trư ng thì trên th trư ng v n có s c nh Bungari quy nh là 35%; Lu t ch ng hành vi tranh t các i th y u hơn. i u ó có c quy n c a Ba Lan là 40%; Lu t c nh nghĩa là s c nh tranh trên th trư ng liên tranh lành m nh và nh ng quy nh v c quan v n t n t i. M c dù có nh ng nét c quy n c a Hàn Qu c, Lu t ch ng c quy n trưng gi a v trí th ng lĩnh và v trí c tư nhân và duy trì c nh tranh c a Nh t B n, quy n như v y song không có nghĩa là Lu t ch ng c nh tranh không lành m nh c a chúng hoàn toàn khác bi t mà th c ch t v trí Mông C ; Lu t b o v c nh tranh kinh t c a Ucraina là 50%;(3) Lu t c nh tranh c a Pháp c quy n ch là m t d ng c thù c a v trí th ng lĩnh. nh cao nh t c a v trí th ng là 80% và Lu t c nh tranh c a Liên minh châu Âu là 40%(4)… N u là nhóm doanh lĩnh chính là c quy n. Cho nên v n m u ch t và khó khăn hơn là vi c xem xét các nghi p có v trí th ng lĩnh th trư ng thì Lu t y u t xác nh v trí th ng lĩnh. b o v c nh tranh c a Croatia xác nh m c Hi n nay, lu t c nh tranh c a các nư c th ph n là 50% i v i hai doanh nghi p; không có công th c chung xác nh các 60% i v i ba doanh nghi p và 75% i v i y u t này, th m chí ngay trong m t qu c gia b n doanh nghi p; Lu t c nh tranh lành m nh thì vi c xác nh v trí th ng lĩnh c a m t và nh ng quy nh v c quy n c a Hàn Qu c là 75% i v i ba doanh nghi p(5)... doanh nghi p hay m t nhóm doanh nghi p nào ó còn ph thu c vào t ng trư ng h p c Tuy nhiên, trong nhi u trư ng h p, n u th . Tuy nhiên, lu t c nh tranh c a a s các ch d a vào y u t th ph n k t lu n m t nư c thư ng s d ng ph bi n các y u t sau doanh nghi p nào ó ã t n v trí th ng ây xác nh v trí th ng lĩnh c a m t lĩnh hay chưa thì chưa h n ã chu n xác mà doanh nghi p hay m t nhóm doanh nghi p: xác nh m t cách chính xác v trí th ng - Th nh t, y u t th ph n mà doanh lĩnh c a doanh nghi p hay nhóm doanh nghi p n m gi . nghi p còn ph i d a vào nhi u y u t khác Lu t c nh tranh c a các nư c u l y th như doanh thu hàng năm, năng l c hay s c ph n là y u t u tiên xác nh m t m nh tài chính, quy mô nhân s , m ng lư i doanh nghi p nào ó ã t n v trí th ng phân ph i và tiêu th hàng hoá, d ch v , kh lĩnh th trư ng hay chưa và có th coi th năng gia nh p th trư ng c a các i th ti m 36 t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006
  3. nghiªn cøu - trao ®æi năng... Ngoài ra, nó còn ư c căn c vào kh cách h p lí và bao g m t t c các nhà c nh năng c a doanh nghi p trong vi c tăng (ho c tranh trong ph m vi g n, trong ó ngư i tiêu gi m) giá trên (ho c dư i) m c c nh tranh dùng có th , trong ng n h n, l a ch n n u trên th trư ng trong m t giai o n nh t nh(6)... vi c h n ch ho c l m d ng làm gia tăng - Th hai, ph i xác nh y u t th trư ng m t cách áng k . liên quan. Như v y, mu n xác nh th trư ng liên Bên c nh các y u t v a phân tích trên quan thì c n ph i xác nh nh ng hàng hoá, thì còn m t y u t n a mà lu t c nh tranh d ch v c th hay dòng hàng ư c s n xu t c a các nư c không th không c p khi hay d ch v ư c cung c p b i m t hay nhi u xác nh v trí th ng lĩnh c a doanh nghi p doanh nghi p trong m t khu v c a lí nh t ho c nhóm doanh nghi p. ó là vi c xác nh. i u ó có nghĩa là ph i xác nh ư c nh y u t th trư ng liên quan vì y u t th th trư ng s n ph m liên quan và th trư ng a ph n và các y u t khác ch xác nh ư c lí liên quan. Theo ó th trư ng s n ph m liên khi xem xét chúng trong m i quan h v i th quan là th trư ng c a hàng hoá, d ch v có trư ng liên quan. B i c nh tranh ch t n t i kh năng thay th cho nhau m t cách h p lí v trên th trư ng liên quan nên khi x lí các v c tính, hình d ng, m c ích s d ng, giá c ... vi c v c nh tranh trong ó có vi c xác nh còn th trư ng a lí liên quan là m t khu v c v trí th ng lĩnh th trư ng thì công vi c u a lí c th có th là m t thành ph , m t t nh, tiên mà cơ quan có th m quy n x lí c n m t mi n, m t qu c gia, m t khu v c kinh t , ph i ti n hành là xác nh ư c th trư ng th m chí là toàn c u mà ó hàng hoá, d ch v liên quan. Tuy nhiên, vi c xác nh th có kh năng thay th ư c cho nhau m t cách trư ng liên quan là v n không ơn gi n. h p lí v i các i u ki n c nh tranh tương t và Theo Lu t m u v c nh tranh c a T ch c khu v c a lí này ph i có s khác bi t áng k thương m i và phát tri n c a Liên h p qu c v i các khu v c lân c n khác như hàng rào thì th trư ng liên quan dùng ch nh ng ki m soát thương m i, phương ti n phân ph i, i u ki n chung theo ó ngư i bán và ngư i chi phí v n chuy n, ngôn ng ... mua trao i hàng hoá và cũng có nghĩa ch xác nh ư c m c th ph n và các ra ph m vi v m t không gian xác nh y u t như trên, thông thư ng ngư i ta ti n nh ng nhóm ngư i bán và ngư i mua hàng hành các cu c i u tra ho c bu c các doanh hoá trong ó c nh tranh có th b h n ch . nghi p ph i thông báo v i cơ quan có th m Nh ng i u ki n chung này yêu c u vi c ch quy n v th ph n và các y u t có liên quan ra nh ng ngành hàng và khu v c a lí trong khác c a doanh nghi p. ó nh ng nhóm nh t nh v hàng hoá, 2. Theo Lu t c nh tranh c a Vi t Nam ngư i bán và ngư i mua tác ng l n nhau Trong quá trình xây d ng Lu t c nh xác nh giá c và s n lư ng. Nh ng i u tranh, ã có r t nhi u ý ki n khác nhau xung ki n chung này cũng bao g m m i s n quanh quan ni m v th ng lĩnh và c ph m, d ch v có th thay th cho nhau m t quy n, cũng như vi c xác nh các hành vi t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006 37
  4. nghiªn cøu - trao ®æi l m d ng v trí này. Tuy nhiên, sau khi mà doanh nghi p ó kinh doanh. nghiên c u và ti p thu có ch n l c các quy III. HÀNH VI L M D NG V TRÍ nh c a pháp lu t các nư c v v n này, TH NG LĨNH, V TRÍ C QUY N i u 11 Lu t c nh tranh quy nh: Khi ã xác l p ư c v trí th ng lĩnh, v trí c quy n thì các doanh nghi p l i luôn “- Doanh nghi p ư c coi là có v trí th ng luôn có xu hư ng l m d ng v th ó duy lĩnh th trư ng n u có th ph n t 30% tr trì và nâng cao hơn n a v th c a mình trên lên trên th trư ng liên quan ho c có kh năng thương trư ng, thao túng th trư ng, d b gây h n ch c nh tranh m t cách áng k . hành ng và thu l i nhu n t i a. Trong - Nhóm doanh nghi p ư c coi là có v trư ng h p như v y, hành vi l m d ng v trí trí th ng lĩnh th trư ng n u cùng hành ng th ng lĩnh th trư ng, v trí c quy n ã vi nh m gây h n ch c nh tranh và thu c m t ph m pháp lu t c nh tranh và c n ph i b x trong các trư ng h p sau ây: lí. Tuy nhiên, x lí ư c thì trư c h t ph i a) Hai doanh nghi p có t ng th ph n t th ng nh t th nào là hành vi l m d ng v trí 50% tr lên trên th trư ng liên quan; th ng lĩnh, v trí c quy n. m c khái b) Ba doanh nghi p có t ng th ph n t quát có th hi u: L m d ng v trí th ng lĩnh, 65% tr lên trên th trư ng liên quan; v trí c quy n là hành vi c a doanh nghi p c) B n doanh nghi p có t ng th ph n t ho c nhóm doanh nghi p có v trí th ng lĩnh, 75% tr lên trên th trư ng liên quan". Như v y, xác nh v trí th ng lĩnh th v trí c quy n s d ng b ng m i cách, m i trư ng thì Lu t c nh tranh c a Vi t Nam ch th o n lo i b s c nh tranh, lo i b và y u d a vào y u t th ph n mà doanh nghi p tiêu di t các i th c nh tranh kh i “rào ang n m gi trên th trư ng liên quan. N u c n” phát tri n c a mình, qua ó duy trì và là m t doanh nghi p thì doanh nghi p ó s nâng cao hơn n a v trí ó trên thương trư ng. b coi là có v trí th ng lĩnh khi: (1) Có th Lu t c nh tranh c a các qu c gia trên th ph n t 30% tr lên trên th trư ng liên quan gi i bên c nh ưa ra tiêu chí xác nh m t ho c (2) Có kh năng gây h n ch c nh tranh doanh nghi p nào ó có b coi là có trí v m t cách áng k (không c n t m c th th ng lĩnh, v trí c quy n hay không, còn ph n như trên). N u là m t nhóm doanh quy nh r t c th các hành vi mà doanh nghi p thì nhóm doanh ngi p ó s b coi là nghi p có v trí th ng lĩnh, v trí c quy n có v trí th ng lĩnh khi tho mãn c hai d u không ư c th c hi n. hi u: (1) Cùng hành ng nh m gây h n ch Theo Lu t m u v c nh tranh c a T c nh tranh và (2) t m c th ph n k t h p ch c thương m i và phát tri n Liên h p qu c c a các doanh nghi p như Lu t ã quy nh. thì nh ng hành vi sau ây b coi là hành vi Còn theo i u 12 Lu t c nh tranh thì l m d ng v trí th ng lĩnh, ví trí c quy n: doanh nghi p b coi là có v trí c quy n - Hành vi ăn cư p v i i th c nh tranh, trên th trư ng liên quan n u không có doanh như vi c bán s n ph m v i giá dư i chi phí nghi p nào c nh tranh v hàng hoá, d ch v lo i b i th ; 38 t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006
  5. nghiªn cøu - trao ®æi - Phân bi t i x (như i x khác nhau lư ng hàng hoá ư c cung c p ho c nh ng m t cách không tho áng) trong vi c nh hàng hoá khác ư c bán l i ho c xu t kh u; giá hay áp t các i u ki n chung cung c p + Làm cho vi c cung c p m t s hàng ho c mua hàng hoá, d ch v , trong ó có hoá và d ch v ph thu c vào vi c mua hàng nh ng chính sách nh giá trong giao d ch gi a hoá và d ch v khác c a ngư i cung c p các doanh nghi p thành viên c a m t công ti ho c ngư i ư c ngư i cung c p ch nh. v i m c giá ư c mua ho c bán th p ho c cao Lu t b o v c nh tranh c a Croatia c m hơn so v i m c giá áp d ng i v i các giao l m d ng ưu th hay v trí c quy n trên th d ch tương t v i các doanh nghi p bên ngoài; trư ng. Nh ng hành vi sau ây ư c xem - n nh m c giá mà t i ó hàng hoá ã xét ánh giá s l m d ng v trí c quy n bán có th ư c bán l i, k c hàng hoá xu t hay th ng lĩnh c a doanh nghi p trên toàn b kh u và nh p kh u; hay m t ph n c a th trư ng: - H n ch nh p nh ng hàng hoá ư c - Tăng giá gián ti p hay tr c ti p có ch c p nhãn hi u gi ng h t ho c tương t như nh ho c gi m giá t m th i xu ng dư i giá nhãn hi u thương m i h p pháp c a nư c thành v i m c ích b o m hay duy trì v ngoài nhưng có nhãn hi u thương m i ư c trí c quy n; b o h c p cho các hàng hoá gi ng h t ho c - Phân chia toàn b hay m t b ph n c a tương t nư c nh p kh u nơi mà các nhãn th trư ng theo khu v c, s n ph m, theo d ch hi u thương m i này b nghi ng là có xu t v hay nhóm khách hàng; x gi ng nhau, t c là thu c cùng m t s h u - Áp d ng các i u ki n khác nhau v i ho c nh ng nhãn hi u ó ư c s d ng b i nh ng giao d ch như nhau cho các thương nh ng doanh nghi p ph thu c l n nhau v nhân khác nhau, t ó t các thương nhân kinh t , v cơ c u t ch c, v hành chính ho c này vào v trí b t l i v c nh tranh trên toàn pháp lí và m c ích c a s h n ch này là duy b hay m t ph n c a th trư ng; trì các m c giá cao hơn m t cách gi t o; - n nh vi c b i hoàn không h p lí hay - Khi không t ư c nh ng m c tiêu ra i u ki n cho hàng hoá, d ch v v i vi c kinh doanh chính áng như ch t lư ng, ch ưu tiên cho m t bên giành ư c nh ng an toàn, phân ph i và cung c p d ch v thì: thu n l i c bi t; + T ch i t ng ph n ho c toàn b vi c - D ng hay gi i h n kh i lư ng s n xu t hay tuân th nh ng i u ki n thương m i thông mua bán căn c vào khó khăn c a ngư i tiêu dùng; thư ng c a doanh nghi p; - Rút l i vi c bán hàng, d ch v hay d + Làm cho vi c cung c p m t s hàng tr hàng hoá, d ch v tăng giá; hoá và d ch v ph i ph thu c vào vi c ch p - Gi i h n s phát tri n và u tư vào thu n nh ng h n ch trong quá trình phân công ngh ; ph i ho c s n xu t nh ng hàng hoá c nh - t i u ki n trong h p ng b t bên tranh hay nh ng lo i hàng hoá khác; kia th c hi n thêm các nghĩa v mà theo + Áp t nh ng bi n pháp h n ch v a thông l thương m i không có liên quan n i m, ngư i mua ho c v hình th c và kh i i tư ng c a h p ng; t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006 39
  6. nghiªn cøu - trao ®æi - Ngăn ch n c nh tranh t do b ng ưu thác m t cách quá áng nh ng tình hu ng sau: th c a mình trê th trư ng hay các bi n - Khai thác quá áng ưu th n i tr i trên th pháp b t h p pháp khác. trư ng n i a ho c trên ph n l n th trư ng n i a; Lu t b o v c nh tranh c a Bungari coi - Khai thác quá áng s l thu c v kinh t là l m d ng v trí c quy n khi m t doanh i v i mình c a m t doanh nghi p khác là nghi p ã có v trí c quy n, th c hi n hành khách hàng ho c là nhà cung ng do doanh nghi p vi làm h n ch c nh tranh ho c phương h i này không có kh năng l a ch n nào khác. n l i ích c a ngư i tiêu dùng b ng cách: Vi c khai quá áng có th ư c th hi n - T o ra nh ng khó khăn cho ho t ng thành nh ng hành vi c th như t ch i bán kinh t c a nh ng pháp nhân khác b ng vi c hàng, bán kèm hàng, bán hàng theo nh ng h n ch s phát tri n c a th trư ng ho c gia i u ki n mang tính phân bi t i x , c t t nh p th trư ng; quan h thương m i ch v i lí do duy nh t là - Phân bi t i x v i các khách hàng v i doanh nghi p i tác t ch i tuân theo các nhau ho c s d ng các i u kho n h p ng i u ki n thương m i do mình t ra dù ó là không bình ng, k c vi c h n ch không có các i u ki n vô lí. căn c ho c làm gia tăng trách nhi m ho c Nh ng hành vi nêu trên th hi n chi n cung ng hàng hoá, d ch v có ch t lư ng th p lư c c a doanh nghi p t o ra các rào c n gia hơn các yêu c u thông thư ng c a th trư ng; nh p th trư ng. Nh ng rào c n này ngăn c n - T o ra s khan hi m hàng hoá, d ch v s gia nh p th trư ng c a các doanh nghi p b ng vi c không cung ng, phá h y ho c m i, th m chí ngay c khi doanh nghi p i làm hư h i chúng, b ng vi c ưa hàng hoá trư c ang ki m ư c nh ng kho n l i nhu n vào tái ch không có lí do chính áng, b ng siêu ng ch. Cho dù có s xác nh khác nhau vi c mua vét hàng hoá t các i th c nh trong m t s hành vi nhưng trên th c t pháp tranh và b ng các hình th c khác; lu t c nh tranh c a các nư c u coi các hành - Ti n hành kí k t ho c th c hi n h p vi h n ch c nh tranh do doanh nghi p có v ng v i i u ki n có s ch p thu n c a các trí th ng lĩnh, v trí c quy n th c hi n là bên v i u kho n b sung mà th c ch t các hành vi l m d ng v trí th ng lĩnh, v trí không liên quan t i i tư ng c a h p ng c quy n và u b ngăn c m. Ch ng h n, ho c vi c th c hi n h p ng ó; m t s hành vi tiêu bi u sau ây: Bán phá giá; - S d ng s c ép kinh t nh m làm ch m phân bi t i x v giá ho c các i u ki n d t ho t ng, chia tách, sáp nh p ho c thương m i; n nh giá bán l i hàng hoá; h n chuy n i các công ti khác; ch th trư ng tiêu th s n ph m; áp t i u - Trong m t th i gian dài áp d ng các ki n không h p lí cho các giao d ch thương m c giá c quy n vư t quá các chi phí s n m i; c n tr s phát tri n c a kĩ thu t, công xu t và ti p th i v i hàng hoá, d ch v . ngh ; h n ch nh p kh u song song… Theo Pháp l nh v t do giá c và c nh phù h p v i thông l qu c t ó, i u tranh c a nư c C ng hoà Pháp thì nghiêm c m 13 Lu t c nh tranh c a Vi t Nam cũng ã quy doanh nghi p ho c nhóm doanh nghi p khai 40 t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006
  7. nghiªn cøu - trao ®æi nh c th các hành vi b coi là l m d ng v trí b t chính. Ho c là nh ng hành vi nh m c n th ng lĩnh, v trí c quy n mà doanh nghi p tr s phát tri n trong tương lai v kĩ thu t, ho c nhóm doanh nghi p có v trí này b c m là: công ngh c a i th c nh tranh qua ó s - Bán hàng hoá, cung c p d ch v dư i h n ch s c nh tranh c a th th này. giá thành toàn b nh m lo i b i th c nh - Áp d ng các i u ki n thương m i khác tranh. Pháp lu t c nh tranh c a các nư c g i nhau trong giao d ch như nhau nh m t o b t hành vi này là bán phá giá - bán dư i giá v n bình ng trong c nh tranh. ây cũng là m t nh m lo i b i th c nh tranh. ây là hành hành vi c nh tranh có tích ch t phân bi t i vi c nh tranh mang tích ch t hu di t. x - phân bi t i x v i u ki n thương - Áp t giá mua, giá bán hàng hoá, d ch m i, bao g m i u ki n ư c mua ho c bán v b t h p lí ho c n nh giá bán l i t i hàng hoá, d ch v hay các i u ki n kèm thi u gây thi t h i cho khách hàng. ây là theo khi mua ho c bán hàng hoá, d ch v có m t hành vi c nh tranh liên quan n y u t quy nh các nghĩa v hay quy n l i có tính giá c c a hàng hoá, d ch v - m t d ng ch t phân bi t như các h tr v v n, b o phân bi t i x v giá. Doanh nghi p có v lãnh, v n chuy n... t o ra ưu tiên cho m t trí th ng lĩnh, v trí c quy n tr c ti p hay ho c m t s khách hàng, qua ó h có l i th gián ti p n nh giá mua ho c giá bán b t hơn so v i các i th khác. h p lí (th p hơn chi phí s n xu t ho c cao - Áp t i u ki n cho doanh nghi p khác hơn chi phí s n xu t m t cách b t h p lí) i kí k t h p ng mua bán hàng hoá, d ch v v i m t lo i hàng hoá, d ch v nh m gây thi t ho c bu c doanh nghi p khác ch p thu n các cho các i th c nh tranh, b o v quy n l i nghĩa v không liên quan m t cách tr c ti p cho doanh nghi p th ba ho c thu l i nhu n n i tư ng c a h p ng. ây là hành vi c quy n t các khách hàng có nhu c u c nh tranh không còn xa l i v i th trư ng khác. Ho c vi c n nh giá bán l i t i thi u Vi t Nam, nó di n ra ph bi n trong các lĩnh nh m duy trì m c giá c quy n c a doanh v c i n, nư c, vi n thông, hàng không, nghi p ngăn ng a s c nh tranh t các ư ng s t, b o hi m… Các doanh nghi p có v i th c nh tranh trên th trư ng liên quan. trí th ng lĩnh, c quy n trong các lĩnh v c - H n ch s n xu t, phân ph i, gi i h n này thư ng áp t i u ki n giao d ch t trư c th trư ng, c n tr s phát tri n kĩ thu t, bu c khách hàng c a h mu n giao d ch thì công ngh gây thi t h i cho khách hàng. ây ph i ch p thu n toàn b các i u ki n ó. là hành vi kh ng ch s lư ng hàng hoá, - Ngăn c n vi c tham gia th trư ng c a d ch v , h n ch khách hàng, h n ch th nh ng i th c nh tranh m i. C nh tranh trư ng a lí, h n ch th trư ng s n ph m và ch t n t i khi không có s c quy n. Hành h n ch cách th c tiêu th s n ph m c a các vi này nh m duy trì th th ng lĩnh, th c i th c nh tranh nh m t o ra s m t n quy n v i m c tiêu là th tiêu c nh tranh nh c a th trư ng các doanh nghi p có b ng nhi u cách, ch ng h n như bu c khách v trí th ng lĩnh, v trí c quy n thu l i nhu n hàng c a h không ư c quan h thương m i t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006 41
  8. nghiªn cøu - trao ®æi v i các i th c nh tranh m i trên th trong m t s ngành c thù như bưu chính trư ng liên quan, khi n các i th này b cô vi n thông, i n l c, nư c s ch, ư ng không, l p và rút lui kh i th trư ng m t cách ư ng s t, than... Vi t Nam v n th c hi n. “không sòng ph ng” ho c lobby v i cơ quan i u ó òi h i Nhà nư c c n ph i có thêm công quy n t o ra rào c n v các i u các cơ ch ki m soát m i ki m soát h u ki n gia nh p th trư ng c chi m th hi u v n này và trư c h t có th là: trư ng, thu l i nhu n b t chính. - C u trúc l i m t cách h p lí cơ c u n n Ngoài ra, theo i u 14 Lu t c nh tranh, kinh t qu c dân theo hư ng thu h p d n khu n u doanh nghi p có v trí c quy n thì v c kinh t nhà nư c, tăng t tr ng c a các ngoài các hành vi b c m trên còn b c m thành ph n kinh t khác; hai hành vi n a, ó là: - Dân ch hoá trong vi c phê duy t các - Áp t các i u ki n b t l i cho khách hàng; ch trương, chính sách c a Nhà nư c v u - L i d ng v trí c quy n ơn phương tư, kinh doanh và c bi t là v n phê thay i ho c hu b h p ng ã giao k t duy t giá c hàng hoá, d ch v c quy n; mà không có lí do chính áng. - Bên c nh vi c s d ng các bi n pháp V i hai hành vi b sung này th hi n thái hành chính can thi p tr c ti p vào các kh t khe hơn c a Nhà nư c i v i vi c ho t ng kinh doanh như n nh khung giá ki m soát doanh nghi p có v trí c quy n (giá chu n, giá sàn, giá tr n), áp d ng các so v i doanh nghi p ho c nhóm doanh chính sách thu … Nhà nư c cũng ph i th c nghi p có v trí th ng lĩnh. hi n phương th c qu n lí và i u ti t n n Vi c Lu t c nh tranh xác nh các hành kinh t b ng các công c c a th trư ng, do vi l m d ng v trí th ng lĩnh, v trí c quy n th trư ng t i u ti t cung - c u, m t khác như trên là s ti p thu và ch nh lí có ch n l c không ng ng hoàn thi n h th ng pháp lu t các hành vi b coi là l m d ng v trí th ng v c nh tranh nh m ki m soát và i u ti t v n lĩnh, v trí c quy n c a pháp lu t c nh tranh này m t cách có hi u qu , khuy n khích c a các nư c có n n kinh t th trư ng phát c nh tranh m t cách th ng nh t, ng b ./. tri n. ây là m t bư c ti n trong tư duy l p (1), (2). Tài li u tham kh o khuôn kh pháp lí a pháp và là ng thái r t tích c c c a Vi t phương i u ch nh ho t ng c nh tranh và lu t c nh Nam trong quá trình h i nh p kinh t qu c t , tranh c a m t s nư c và vùng lãnh th , B thương ưa pháp lu t c nh tranh c a chúng ta ti n m i (2003). d n n chu n m c c a thông l và lu t pháp (3), (5). Lu t m u v c nh tranh, T ch c thương m i qu c t . Tuy nhiên, vi c quy nh các hành vi và phát tri n Liên h p qu c (2003). (4).Xem: ThS. Nguy n H u Huyên, “Lu t c nh tranh b coi là hành vi l m d ng v trí th ng lĩnh, v c a Pháp và Liên minh châu Âu”, Nxb. Tư Pháp (2004). trí c quy n ó cũng không th sc (6).Xem: TS. Nguy n Như Phát & ThS. Bùi Nguyên ki m soát ư c t t c các hành vi có tích ch t Khánh, “Ti n t i xây d ng pháp lu t v c nh tranh l m d ng v th này trên th c t mà các doanh trong i u ki n chuy n sang n n kinh t th trư ng”, Nxb. Công an nhân dân (2001). nghi p có v trí th ng lĩnh, v trí c quy n 42 t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
11=>2