Ca dao về học

Chia sẻ: Phan Thị Hạ Hạ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:49

Thêm vào BST

Báo xấu

187
lượt xem 30
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ai đi đâu đấy hỡi ai? () Hãy về học tập , một mai em chờ Ai ơi chớ lấy chồng chung Chồng chung hai vợ một mùng Day qua con vợ nọ, chọc khùng con vợ kia.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ca dao về học

Ca dao về học Ai đi đâu đấy hỡi ai? () Hãy về học tập , một mai em chờ Ai ơi chớ lấy chồng chung Chồng chung hai vợ một mùng Day qua con vợ nọ, chọc khùng con vợ kia Ai ơi đừng (chớ) lấy học trò () Dài lưng tốn vải ăn no lại nằm Ngày thời cắp sách đi ro ng Tối về lại giữ đèn chong một mình Ai ơi giữ phép nước ta Ai ơi thương lấy dân nhà một tông, Có hậu dưỡng mới phú phong Kẻ cày ngư ời cấy, sống trong thái bình Kẻ, nho lo việc học h ành Mai sau chiếm bảng, nức danh trên trời Kẻ buôn thì đ ược lắm lời Tàng vương chi th ị tứ thời bán mua Kẻ công ai cũng tranh đua Làm nghề chạm vẽ: ph ượng rùa, long, ly Tứ dân mỗi nghiệp mỗi nghề Nh ờ trời đều được, gặp khi thái hòa Toàn dân vang khúc dao ca Ai xui em lấy học trò Thấy nghiêng bút mảng mà lo mà gầy
Ăn chanh ngồi gốc cây chanh () Bác mẹ gả ép (bán) cho anh học trò Anh về học kỹ chữ nhu Ba năm em đợi, m ười thu em chờ Anh về ráng học chữ nhu Chín trăng em đợi, m ười thu em chờ Ầu ơ Bồng bống bông bông Lớn lên con ph ải cố học h ành Học là h ọc đạo làm người, Con đừng lêu lổng kẻ cười người chê Vàng cầm trên tay rớt xuống không phiền, Ch ỉ phiền một nỗi nợ với duyên không tròn Ầu ơ Mư ời hai giờ kiểng đổ nhà thờ Sao anh không học đặng nhờ tấm thân Bước sang tháng chín giá chân Tháng một nằm trần, bức đổ mồ hôi Con chuột kéo cày liên hồi Con trâu hốc gạo vào ngồi trong cong Vườn rộng thì th ả rau rong Ao sâu giữa đồng vãi cải làm dưa Đàn bo bơi lội đến trưa Một đ àn gà vịt đi bừa ruộng nương Voi kia nằm ở gầm giường Cóc đi đánh giặc bôn phương nhọc nhằn Chuồn chuồn thấy cám thì ăn Lợn kia thấy cám vùng vằng bay qua
Trơi mưa cho muỗi bắt gà Đòng đong, cân cấn đuổi cò xôn xao Lươn nằm cho chúm bò vào Một đ àn cào cào đuổi bắt cá rô Thóc giống cắn chuột trong bồ Một trăm cây mạ đuổi vồ con trâu Chim chích cắn cỏ diêu hâu Gà con tha quạ biết đâu mà tìm. Bước vào phòng h ọc gọi chồng Trở ra sắp gánh sắp gồng ra đi. Không đi thì chợ không đông Đi ra m ột b ước thương chồng nhớ con Cả làng có một thầy đồ Dạy học thì ít, bắt cua thì nhiều Thương th ầy, trò cũng muốn theo Trò sợ thầy nghèo bán cả trò đ i Anh mau thức dậy học bài Mong cho anh sớm thành tài Trư ớc làm đẹp mặt nở mày m ẹ cha Sau là không phụ tình ta bao ngày Anh ở đợ ba năm không tiền dư ăn miếng kẹo Em lại thân ngh èo chọc ghẹo làm chi ? Anh về đi học cho ngoan Để em cửi vải kiếm quan tiền xài Bàn tay còn có ngón dài ngón vắn
Con một nhà đứa trắng đứa đen, Hễ ăn vóc học quen, Dẫu họ chê mình vụng, tập rèn cũng phải hay Biết nhau từ thuở hàn vi Dù phải lận đận khi đi khi về Nh ớ xưa cùng học một nghề Cùng thầy cùng bạn chớ hề quên nhau! Bống bồng bông Màn Đông Tử gối Ôn Công Lớn lên em phải ra công học h ành Làm trai gắng lấy chữ danh Thi thư nếp cũ trâm anh dấu nh à Hỡi ha ha Ch ị nay chút phận đàn bà Tam tòng tứ đức phận là nữ nhi Mong em khôn lớn kịp thì Năm xe làu thuộc Canh một dọn cửa dọn nhà Canh hai dệt cửi canh ba đi nằm. Bước sang cái trống canh năm, Trình anh dậy học còn n ằm làm chỉ Nữa mai chúa mở khoa thi, Bảng vàng chói lọi kia đề tên anh. (có ghi tên mình) Bõ công cha m ẹ sắm sanh, Sắm nghiên sắm bút cho anh học hành (*) hoặc: Tiền lưng gạo bị cho anh vào trường Đơn vị đo thời gian của Việt Nam ta ngày xưa xem: Trống Canh Trống Canh
Canh tư bước sang canh năm Trình anh dậy học chớ nằm làm chi Nửa mai chúa mở khoa thi Bảng vàng chói lọi, trên đ ề tên anh Cậu kia cắp sách đi đâu Cậu học chữ Tầu hay học chữ Tây? Học chữ Tây không tiền không việc, Học chữ Tầu ai biết ai nghe Chi bằng về chốn thôn quê Cấy cày còn được no nê có ngày Con ơi ham học chớ đùa Bữa mô ngày Tết thỉnh bùa thầy đeo Cây ngô (vông) đồng không kh ông trồng m à mọc Con gái xóm này chẳng chọc mà theo Cây ngô đồng không trồng mà mọc Gái chưa chồng anh chọc anh chơi (*) Có bản khác: Thấy em chưa chồng anh chọc anh chơi Con ơi siêng học kẻo thua Mai mốt mẹ cho lên chùa ăn oản ăn xôi Cây vông (ngô) đồng không trồng m à mọc Con gái xóm này chẳng chọc cũng theo Dã tràng xe cát bể (biển) đông () Nhọc nhằn mà ch ẳng n ên công cán gì
Đàn ông học sảy học sàng Đến khi vợ đẻ phải làm mà ăn Con cậu cậu nuôi thầy cho (*) Cháu cậu, cậu bắt chăn bò ch ăn trâu Có bản khác: Con cậu cho học nho Ch ữ quốc ngữ vần i tờ Ai ơi hãy học đừng lờ chữ ta Chưa từng chưa gửi ch ưa đeo Đã từng, đ ã gửi, nhạt nhèo như không Đã theo về việc canh nông, Dù mưa dù nắng một lòng chẳng thay Đã ăn ớt chẳng sợ cay Bây giớ khổ nhọc có ngày thảnh thơi! Cơm cha áo m ẹ chữ thầy Gắng công mà học có ngày thành danh Con ơi học lấy nghề cha Một đ êm ăn trộm bằng ba năm làm Con ơi mẹ bảo con này Học buôn học bán cho tày ngư ời ta Con đừng học thói chua ngoa Họ hàng ghét bỏ người ta chê cười Dù no dù đói cho tươi Khoan ăn bớt ngủ liệu bài cho toan Phòng khi đóng góp việc làng Đồng tiền bát gạo lo toan cho chồng
Trư ớc là đắc nghĩa cùng chồng Sau là họ mạc cũng không chê cười Con ơi, nhớ bấy nhiêu lời ! Họ hàng xóm giềng Công cha nghĩa mẹ cao d ày Cưu m ang trứng n ước những ngày còn thơ Nuôi con khó nhọc đến giờ Trư ởng thành con phải biết nhờ song thân Dạy con từ thuở tiểu sinh Gần thầy gần bạn tập tành lễ nghi Học cho "cách vật trí tri" Văn chương chữ nghĩa nghề gì cũng thông What's learned in the craddle lasts till the tomb; OR: Train up a child in the way he should go "Cách vật trí tri" cũng giống khoa học thực nghiệm thời nay Đèn Sài Gòn (Cầu Tàu) ngọn xanh ngọn đỏ Đèn Mỹ Tho ngọn tỏ ngọn lu Anh về học lấy chữ nhu Chín trăng em cũng đợi, m ười thu em cũng chờ Xem bài đọc th êm: Chợ Sàigòn Đi một ngày đàng Học một sàng khôn Đi ngày đàng sàng khôn học được Bước chân ra một bước một hay Phân tro, không bằng no nước Ngày xưa chưa có phân hóa học nông dân dùng phân tro hay phân xanh Kẻ ăn người ở trong nhà Sớm khuya công việc giúp (đỡ) ta nhọc nhằn
Thương người đày đọa chút thân Ch ớ n ên ngược đãi lòng nhân m ới là Khôn thì trong trí lượng ra Dại thì học lóm người ta bề ngoài Không đi thì d ạ không đ ành Đi ra th ì bỏ tơ mành ai quay Không đi thì nhớ thì thương Ra đi lên động xuống truông nhọc nhằn. Gió đánh (đặp) cành đa Thầy tưởng rằng ma Thầy ù thầy chạy Ba th ằng ba gậy Đi đón thầy về Bắt con lợn sề Cho th ầy chọc tiết Bắt con cá diếc Cho th ầy bóc mang Bát con tôm càng Cho th ầy bóc vỏ Lấy đôi đũa đỏ Cho th ầy gải lưng Bóc đồng bánh chưng Cho th ầy chấm mật Có bản khác: Đom đóm bay qua Em th ời canh cửi trong nhà Nuôi anh đi học chiếm khoa bảng vàng Trư ớc là vinh hiển tổ đường
Bỏ công đèn sách lưu gương đ ời đời Em có chồng sao em không nói? Để anh theo anh chọc em hoài Ch ắc có ngày anh sẽ bị ăn dao phay! Gặp đời Hải Yến Hà Thanh Bốn dân trăm họ gặp lành, ấm no Nay m ừng điển hội cầu nho Văn nhân sỉ tử, phải lo học hành Làm sao cho được công danh Bỏ công bác mẹ sinh thành ra thân Lại b àn đến việc nông dân cày mây cu ốc gió, chuyên cần công phu Đêm th ời cỏ phúc nhi du Ngày thời kích nhưỡng khang cù vô ngu Gió nam ào ạt gốc cây nằm mát Ch ẻ lạt đứt tay, đi cày trâu húc Đi xúc ph ải cọc, đi học thầy đánh Đi gánh đau vai, n ằm dài nh ịn đói Hễ ăn th ì vóc h ễ học thì quen Dẫu họ chê vụng tập rèn ph ải hay Hò ơ Hỏi anh anh nói học trò Sao em lại thấy... (ờ) Hò ơ... Sao em lại thấy anh cỡi bò hôm qua Hò ơ Tiếng anh ăn học làu thông Hỏi anh có biết... (ờ)
Hò ơ... Hỏi anh có biết khăn lông mấy đường - Hò ơ... Em về đếm h ết cỏ vườn Lại đây anh nói... (ờ) Hò ơ... Lại đây anh nói khăn lông mấy đường cho em nghe! Học cao không muốn tranh giành Nh ững người học ít ưa sanh sự phiền Học h ành ba chữ lem nhem Thấy gái th ì thèm như ch ửa thèm chua Học h ành thi cử mà chi Sáng sáng ăn no, tối ngủ khì Học h ành thì ít vào thân Ch ức cao quyền trọng dần dần theo sau Học là h ọc đạo làm người Con đừng lêu lổng kẻ cười người chê Học trò ăn vụng cá kho Bị thầy bắt đ ược đánh mo lên đ ầu Học trò ăn vụng càng cua Bà th ầy bắt được, tôi mua tôi đền Học trò đèn sách hôm mai Ngày sau thi đỗ n ên trai mới hào Làm nên quan th ấp, quan cao Làm nên vọng tía võng đào nghênh ngang
Học trò đi học đã về Cơm canh chưa n ấu lại trề môi ra Học trò đi mò cơm nguội Lỡ trượt vỏ dưa, té cái đụi, la trời Học trò học trỏ học tro Đi chưa tới chợ đ ã lo ăn hàng Học trò thò lò mũi xanh Ăn vụng bánh đúc chạy quanh nh à thầy Học trò trong Quảng (*) ra thi Thấy cô gái Huế bỏ (chân) đi không đành Qu ảng Nam, Quảng Ngãi Hỏi anh - anh nói học trò Sao em lại thấy anh cỡi bò hôm qua ? Khó thay công việc nhà quê Cùng (Suốt) năm khó nhọc dám hề khoan thai Tháng Ch ạp thì m ắc trồng khoai Tháng Giêng trồng đậu, tháng Hai trồng cà Tháng Ba cày vỡ ruộng ra Tháng Tư bắc mạ thuận hòa mọi nơi Tháng Năm gặt hái vừa rồi Bước sang tháng Sáu nước trôi đầy đồng Nhà nhà vợ vợ chồng chồng Đi làm ngoài đồng sá kể sớm trưa Tháng sáu tháng Bảy đi bừa Vun trồng giống lúa bỏ chừa cỏ tranh Tháng tám lúa trổ đã đành
Tháng Mười cắt hái cho nhanh kịp ngư ời Khó khăn làm m ấy tháng trời Lại còn mưa n ắng bất thời khổ công Cắt rồi nộp thuế nhà công Từ rày mới đư ợc yên lòng ấm no Kìa ai học sách thánh hiền Lắng tai nghe lấy cho chuyên ân cần Khăn anh nàng lấy vá vai Bây giờ n àng đ ã nghe ai dỗ dành? Ch ẳng n ên ra, tháo chỉ lấy mụn trả anh Để anh đ em bán lấy hai trăm vàng. Một trăm anh đưa cho nàng Còn một trăm nữa để chàng treo ngọn cây đa Ch ứ em không nhớ lời thề nguyện với ta Sông có Nhị Hà,núi có Tản Viên Bây giờ, nàng ở thế sao nên Tôi khấn Nam Tào, Bắc Đẩu biên tên rành rành. Đã yêu anh, thời quyết với anh Nhà tre, cót nứa, lợp tranh vững vàng. Ch ớ tham nh à gỗ bức bàn Gỗ lim chẳng có, làm xoàng gỗ vông. Ch ỉ nhọc mình thôi lại luống công Phòng khi gỗ mục, lại dùng nhà trẹ Còn duyên anh bảo chẳng nghe ! Mặt trời lặn xuống bờ ao Có con cò mẹ bay vào bay ra Cò con đ i học đường xa Thẩn thơ chỗ nọ la cà chỗ kia
Tối rồi (Đi đâu) mà chẳng chịu về Cơm canh m ẹ đợi còn gì là ngon Làm người m à được khôn ngoan Cũng nhờ học tập, mọi đàng mọi hay Nghề gì ta có trong tay Cố công rèn luyện, có ngày thành công! Làm thơ mà dán cây chanh Trai bỏ học hành, gái bỏ bán buôn Nay m ừng điển hội cầu nho Văn nhân sỉ tử, phải lo học hành Làm sao cho được công danh Bỏ công bác mẹ sinh thành ra thân Lại b àn đến việc nông dân Cày mây cuốc gió, chuyên cần công phu Đêm th ời cỏ phúc nhi du Ngày thời kích nhưỡng khang cù vô ngu Làm trai cố chí học h ành Lập nên công nghiệp để d ành mai sau Làm trai học đạo Thánh hiền Năm h ằng đ ã trễ, ba giềng chớ sai Làm trai học sẩy học sàng Đến khi vợ đẻ th ì làm mà ăn Làm trai nết đủ trăm đư ờng Trư ớc tiên điều hiếu, đạo thường xưa nay
Công cha, đức mẹ cho dày Cưu mang trứng n ước những ngày ngây thơ Nuôi con khó nhọc đến giờ Trư ởng thành con phải biết thờ hai thân Thức khuya dậy sớm cho cần Qu ạt nồng ấp lạnh giữa phần đạo con Mặc ai chác (chuốc) lợi mua danh Miễn ta học đặng đạo lành thì thôi Mặc ai chuốc lợi mua danh Riêng ta học đ ược đạo lành là hơn. Lơ thơ tơ liễu buông mành Con oanh học nói trên cành mỉa mai Em nghĩ mình emcó cúc bạc đeo tai Cúc b ạn thì có, trâm cài thì không Tóc em xanh, em vấn lộn khăn hồng Qu ần lãnh thâm đôi ba cái, đôi má hồng nhởn nhơ Mừng nay nho sĩ có tài Bút nghiên dóng dả, giữ m ài nghiệp nho Rõ ràng nên đấng học trò Công danh hai chữ trời cho rõ ràng Một mai chiếm được bảng vàng Ấy là phú quý giầu sang quế hòe, Bước đường tiến đến cống nghè Vinh quy bái tổ, ngựa xe tưng bừng Bốn phương nức tiếng vang lừng Ngao du bể thánh, vẫy vùng rừng nho Quyền cao chức trọng trời cho
Bõ công học tập, bốn mùa chúc minh! Mười hai giờ kiểng đổ nhà thờ Sao anh không học đặng nhờ tấm thân ? Nào ai học được chữ ngờ Thà rằng ở vậy để chờ kiếp sau! Mưa từ trong Quảng mưa ra (câu ) Tháng năm tháng sáu mưa dài Bước sang tháng bảy tiết trời mưa ngâụ Nh ớ ai nh ư vợ chồng Ngâu Một năm mới gặp mặt nhau một lần. Tháng tám mưa khắp xa gần Bư ớc sang tháng chín đúng tuần mưa rơị Tháng mười mưa ít đi rồi Nắng hanh trời biếc cho tươi má hồng. Một chạp là tiết mùa đông Mưa phùn đêm vắng trong lòng lạnh thay Bài mưa anh đã học đây Mối tình rào rạt đ êm ch ầy như mưa Ai ơi chớ lấy học trò Dài lưng tốn vải ăn no lại nằm Hay n ằm thời có võng đào, Dài lưng th ời có áo bào nhà vua Hay ăn thời có gạo kho (sẵn thóc mấy kho), Việc (Lo) gì mà ch ẳng ăn no lại nằm Nay m ừng tứ hải đồng xuân Tam dương khai thái, muôn dân hòa bình
Sĩ thời chăm việc học h ành Một m ai khao bảng đạt thành công danh Công thời phượng các long đình, Đủ nghề phát triển, thỏa tình lợi thâu Nông thì cuốc bẫm, cày sâu Thu hà, hạ mạch, tăng thâu co ngày Thương th ời buôn bán liền tay Dứt tài tử cống, đua tài hiên ngang (ai tầy cho đa Ba công cố gắng mở mang Tri thanh, danh toại, giầu sang hơn người Muôn nghìn (Ai ơi) chớ lấy học trò Dài lưng tốn vải ăn no lại nằm. Nam mô Bồ tát Ch ẻ lạt đứt tay Đi cày trâu húc Đi xúc ph ải cọc Đi học thầy đánh Đi gánh đau vai Nằm d ài nhịn đói Nghe tin anh học có tài Đào tiên một cõi, thiên thai ai vào Thiên thai là của nàng Kiều Riêng chàng Kim Trọngsớm chiều vào ra! Nghe tin anh nói nhọc nhằn Mẹ cho trái mít anh mần cả xơ Nghìn muôn chớ lấy học trò
Dài lưng tốn vải ăn no lại nằm Dài lưng đ ã có võng đ ào Tốn vải đã có áo bào vua cho Hay ăn đ ã có của kho Tội gì mà chẳng ăn no lại nằm ? Nhọc nhằn chẳng muốn ăn khoai Luộc một nồi bộng, lựa hai củ sùng Nhọc nhằn nỏ muốn ăn khoai Nấu một nồi bộng, lựa hai củ sùng Đánh một tiếng tùng Của sùng cũng hết Nhỏ còn thơ dại biết chi Lớn th ì đi học, học thì phải siêng Theo đòi cũng thể bút nghiêng Thua em kém ch ị cũng nên hổ m ình Người khôn nhọc lo Người dại ăn no lại nằm. Ở b ầu hình dáng nên tròn Xấu tốt thì đều rắp một khuôn Lân cận nhà giàu no bữa cốm Bạn b è kẻ trộm phải ăn đòn Chơi cùng đ ứa dại nên người dại Kết với người khôn học nết khôn Sống nới đẳng thấp, thành đẳng thấp Muốn đen gần mực, đỏ gần son!
Qu ả cau nho nhỏ Cái vỏ vân vân, Nay anh học gần, Mai anh học xạ Tiền gạo th ì của mẹ cha Cái nghiên cái bút thật là của em Qu ả cau nho nho cái vỏ vân vân Nay anh học gần, Mai anh học xa Lấy nhau từ thuở mười ba Đến năm mư ời tám thiếp đ à năm con. Ra đư ờng người nghĩ còn son Về nh à thiếp đ ã n ăm con cùng chàng. Qu ả cau nho nhỏ cái vỏ vân vân () Nay anh học gần, mai anh học xa Tiền gạo th ì của mẹ cha Cái nghiên cái bút thật là của em Quý hồ nhiều lúa là tiên Rõ ràng phú túc, bình yên cả nhà Bốn mùa xuân lại thu qua Muốn cho thóc lúa đầy nhà hán sương Bước sang hạ giá thu tàn Thu thu tiền hoạch, giầu sang Thạch Sùng Quý nhân dùng kẻ anh hùng Rắp toan muốn hỏi nh à nông ê hề Thật là chân ch ỉ thú qu ê Chuyên cần học nghiệp, học nghề đoan trang Gặp thời là được thọ khang Tam đa ngũ phúc, rõ ràng trời cho!
Rắp toan cỡi ngựa ra về Chàng đ ề câu đối thiếp đề câu thơ. Mải vui ngồi chốn đám cờ Tưởng nhân duyên ấy bao giờ cho quên. Chàng về giữ việc bút nghiên Đừng tham nhan sắc mà quên học hành. Một mai chiếm được khoa danh Trư ớc là rạng nghiệp sau mình vinh thân. Rủ nhau đi cấy đi cày Bây giờ khó nhọc có ngày phong lưụ Trên đồng cạn dưới đồng sâu Chồng cày vợ cấy con trâu đi bừạ Rủ nhau đi học i o Mỗi ngày m ột chữ, con bò cũng thông Thân anh khó nh ọc trăm phần Sáng đi ruộng lúa, tối nằm ruộng dưa Vội đi quên cả cơm trưa Vội về qu ên cả trời mưa ướt đầu Thấy anh ăn học Sài Gòn Tôi đ ây xin hỏi trăng tròn m ấy đêm Anh đứng giữa trời không dám nói th êm Trăng rằm mười sáu hai đ êm trăng tròn Xem bài đọc th êm: Chơ. Saigòn Tiếng anh ăn học cựu trào () Ch ị dâu té giếng, anh nắm chỗ nào kéo lên - Nắm đầu thì khổ
Nắm cổ lại không nên Nắm chân tay thì lỗi niềm huynh đệ Vậy anh cứ "bớ làng là hơn" Câu đố nầy dựa vào quan điểm "nam nữ thụ thụ bất tương thân" Tháng giêng lúa mới chia vè Tháng tư lúa đã đỏ hoe đầy đồng. Ch ị em đi sắp gánh gồng Đòn càn tay hái ta cùng ra đị Khó nghèo cấy mư ớn gặt thuê Lấy công đổi của chớ hề luy aị Tháng hai cho chí tháng mười Năm mười hai tháng em ngồi em suy Vụ chiêm em cấy lúa đi Vụ mùa lúa ré, sớm thì ba giăng. Thú quê rau cá đ ã từng Gạo th ơm cơm trắng chi bằng tám xoan. Việc nhà em liệu lo toan Khuyên chàng học tập cho ngoan kẻo mà. Tháng sáu em cấy anh bừa Tháng mười em gặt anh đưa cơm chiềụ Tháng năm cho chí tháng mười Năm mười hai tháng em ngồi em suy: Vụ chiêm em cấy lúa đi Vụ mùa, lúa dé, sớm thì ba trăng, Thú quê, rau cá đã từng Gạo ngon, cơm trắng chi bằng tám xoan Việc nhà em liệu lo toan Khuyên chàng học tạp cho ngoan kẻo mà Thầy đi học đạo làm chi