
1
1
CÁC CHỨNG TỪTRONG
THANH TOÁN QUỐC TẾ
CHƯƠNG 3
2
Các loại chứng từtrong
thanh toán quốc tế
1. Chứng từtài chính
•Hối phiếu
•Lệnh phiếu
•Séc
•Thẻthanh toán
2. Chứng từ thương mại
•Chứng từvận tải
•Chứng từbảo hiểm
•Chứng từhàng hóa
3
Khái niệm vềchứng từ thương mại
Là những văn bản chứa đựng những
thông tin vềhàng hóa, vận tải, bảo
hiểm để chứng minh một sựviệc, để
nhận hàng, đểkhiếu nại đòi bồi
thường,…
Là những bằng chứng có giá trịpháp
lý, làm cơ sở cho việc giải quyết mọi
vấn đề liên quan đến quan hệ thương
mại
CHỨNG TỪ THƯƠNG MẠI
Chứng từhàng hóa
Vận đơn đường biển
Chứng từbảo hiểmChứng từvận tải
Chứng từvận tải đa
phương thứcGiấy chứng nhận
xuất xứ
Hóa đơn thương
mại
Biên lai gửi hàng
đường biển
Vận đơn hàng
không
Chứng từvận tải
đường sắt, đường
bộvà đường sông
Phiếu bảo hiểm
Hợp đồng bảo
hiểm bao
Giấy chứng nhận
bảo hiểm
Bảo hiểm đơn Phiếu đóng gói
Giấy kiểm định
Các chứng từkhác
5
Vai trò của chứng từ thương mại
trong TTQT
Đ/v người bán
Cơ sở pháp lý chứng minh việc thực hiện nghĩa vụgiao
hàng và chuyển quyền sởhữu hàng hóa theo quy định của
HĐồng.
Cơ sở pháp lý để thực hiện nghĩa vụnhận thanh toán
Đ/v người mua
Cơ sở pháp lý để thực hiện nghĩa vụnhận hàng theo quy
định của HĐồng.
Cơ sở pháp lý để thực hiện nghĩa vụthanh toán
Đ/v Ngân hàng
Căn cứ đểkiểm tra sựphù hợp của hoạt động TTQT với
quy định của Nhà nước vềquản lý ngoại hối, ngoại thương
Căn cứ đểthực hiện nghĩa vụcủa NH theo quy định trong
thỏa thuận với KH vềdịch vụTTQT cung cấp cho KH
6
CHỨNG TỪVẬN TẢI

2
7
Vận đơn
đường biển
Khái niệm
Vận đơn đường biển (Ocean Bill of Lading
–B/L) là chứng từchuyên chởhàng
hóa bằng đường biểndo người có
chức năng ký phát cho người gửi hàng
sau khi hàng hóa đã được bốc lên tàu
hoặc sau khi hàng hóa được nhận để chở.
8
Là biên lai nhận hàng của người chuyên chở
phát hành cho người gửi hàng.
Là bằng chứng vềhợp đồng chuyên chởhàng
hóa giữa người gửi hàng và người chuyên chở.
Là chứng từsởhữu hàng hóa ghi trên vận đơn
Các chức năng của vận đơn đường biển
9
Mặt trước:
Các ô, cột in sẵn các tiêu đề bỏtrống
Một sốnội dung mang tính điều khỏan của hợp
đồng chuyên chở(chứng nhận của người chuyên chở
là đã nhận hàng, điều kiện nhận hàng tại cảng
đích,…)
Mặt sau:
Các điều khoản-điều kiện chuyên chởcủa hãng tàu
Đểtrống (đ/v vận đơn theo hợp đồng thuê tàu và
bản sao vận đơn)
Nội dung của vận đơn đường biển
10
(1): tiêu đề vận đơn
(2): Sốvận đơn
(3): tên công ty vận tải biển (logo, địa chỉ, điện thoại, fax,…)
(4): Người gửi hàng (người giao hàng): shipper hoặc consignor
(5): Người nhận hàng: consignee
(6): Bên được thông báo: notify party/address
(7): Nơi nhận hàng để chở: place of receipt
(8): tên cảng bốc hàng lên tàu: port of loading
(9): tên cảng dỡhàng: port of discharge
(10): nơi giao hàng cho người nhận hàng (place of delivery)
Nội dung mặt trước
(11): tên con tàu chởhàng và sốhiệu chuyến tàu
(vessel and voy. no.)
(12): Số lượng vận đơn gốc được phát hành
(No. of original bills of lading)
(13): Ký mã hiệu và sốhiệu hàng hóa
(marks and number)
(14): số lượng và mô tảhàng hóa
(number and kind of Packages, discription of goods)
(15): Trọng lượng cảbì (gross weight)
(16): Thểtích (Measurement)
(17): tổng sốcontainer hay kiện hàng (ghi bằng chữ):
(total no. of containers or packages (in words))
Nội dung mặt trước
12
(18): Phần khai hàng hóa ở trên do người gửi hàng thực hiện
(19): ghi chi tiết về cước phí vận chuyển và các phụphí
(freight details, charges etc)
(20): Nội dung phản ánh cam kết của người chuyên chởvề
việc đã nhận hàng và trách nhiệm chởhàng đến nơi quy
định, cũng như các trường hợp miễn trách đ/v người
chuyên chở(Received by the carrier…)
(21): Nơi và ngày tháng phát hành vận đơn
(place and date of issue)
(22): Ghi chú vềviệc hàng hóa đã được bốc lên tàu
(shipped on board)
(23): người phát hành vận đơn ký tên
Nội dung mặt trước

3
13
Phân loại
1. Căn cứ vào tình trạng bốc xếp hàng hóa
Vận đơn đã bốc hàng lên tàu
Vận đơn nhận hàng để chở
2. Căn cứ vào phê chú trên vận đơn
Vận đơn hoàn hảo
Vận đơn không hoàn hảo
3. Căn cứ vào tính chất pháp lý vềsởhữu hàng hóa
Vận đơn gốc
Bản sao vận đơn
Muïc Consignee: kho âng g hi teân ng öôøi nha än
ha øng ho a ëc g hi g ia o ha øng the o leänh ñ eåtroáng ?
4. Căn cứ vào tính lưu thông của vận đơn
•Vận đơn đích danh
•Vận đơn theo lệnh
•Vận đơn vô danh
5. Căn cứ vào phương thức thuê tàu
Vận đơn tàu chợ
Vận đơn tàu chuyến (vaän ñôn theo hôïp ñoàng thueâ taøu)
6. Căn cứ vào hành trình chuyên chở
Vận đơn đi thẳng (ko coùchuyeån taûi)
Vận đơn chở suốt (coùchuyeån taûi)
7. Các loại vận đơn khác
Vận đơn rút gọn (short B/L)
Vận đơn hải quan (Custom’s B/L)
Vận đơn của người giao nhận (Forwarder B/L)
Vận đơn của bên thứba (third party B/L)
Vận đơn chuyển đổi (Switch B/L)
Vận đơn đường biển ký lùi ngày cấp (Antedated B/L)
Vận đơn container
Vận đơn nguyên container
Vận đơn container hàng lẻ16
Vận đơn Container
Vận đơn nguyên
Container
(FCL-Full
Container Load)
Vận đơn Container
hàng lẻ
(LCL-Less than
Container Load)
17
Vận đơn nguyên Container
Người chuyên chởnhận trực tiếp từ người gửi
hàng những Container nguyên đã được niêm
phong kẹp chì => cấp vận đơn “Container Bill
of Lading”
Vận đơn container được cấp trước khi
Container được bốc lên tàu => thuộc loại vận
đơn nhận hàng để bốc (Received for Shipment)
Để được thanh toán:
L/C quy định: chấp nhận vận đơn nhận hàng
để bốc
Sau khi Container được bốc lên tàu, phải ghi
chú thêm “đã bốc hàng lên tàu”
18
Vận đơn Container hàng lẻ
Người gom hàng từnhiều người gửi hàng lẻsẽcấp vận đơn gom
hàng “House B/L” => tại cảng đích, người nhận hàng xuất trình
vận đơn cho đại diện của người gom hàng.
Sau khi gom đủ hàng, người gom hàng xếp đầy Container, làm
thủtục hải quan, kẹp chì và được người chuyên chởcấp cho vận
đơn nguyên container
Ý nghĩa các vận đơn trong trường hợp này:
Vận đơn nguyên Container: điều chỉnh quan hệpháp lý giữa
người gom hàng và người chuyên chở
Vận đơn gom hàng: được dùng trong giao dịch, mua bán,
chuyển nhượng, nhưng để chắc chắn trong giao dịch, L/C cần
quy định “chấp nhận vận đơn người gom hàng”

4
19
Lưu ý
Tiêu đề vận đơn đường biển
Tên người chuyên chở
Người nhận hàng
Bên được thông báo
Sốbản vận đơn gốc phát hành
Ký mã hiệu, số lượng và mô tảhàng hóa
Ngày và nơi phát hành vận đơn
Nội dung vềcon tàu và hành trình
Giao nhận hàng hóa
Cước phí
Ký vận đơn
20
Chữký trên vận đơn đường biển
• Người chuyên chở
• Đại lý của người chuyên chở
•Thuyền trưởng
• Đại lý của thuyền trưởng
21
Vận đơn do chính
người chuyên chởký phát
Trường hợp vận đơn đã in sẵn tên người
chuyên chởthì ko cần lặp lại tên đó nữa.
Tên của hãng vận tải thường được in sẵn phía góc
phải phía trên vận đơn.
Signed by….(ký tên)………
As the carrier
Trường hợp vận đơn không in sẵn tên người
chuyên chở, người ký phát phải ghi tên và chức
năng của mình.
Signed by….(ký tên)……….
As the carrier: ABC Co., Ltd
Vận đơn do đại lý
của người chuyên chởký phát
Trường hợp vận đơn đã được in tên người chuyên chở, thì
nó phải được thểhiện theo 2 cách sau:
Signed by VIETFREIGHT…..(ký tên)
As agent for (On behalf of) the carrier
hoặc
Signed by VIETFREIGHT…..(ký tên)
As agent for (On behalf of) ABC Co., Ltd
Trường hợp vận đơn ko in sẵn tên người chuyên chở, nhất
thiết nó phải được thểhiện:
Signed by VIETFREIGHT…..(ký tên)
As agent for (On behalf of) ABC Co., Ltd
The carrier
Hoặc
Signed by VIETFREIGHT…..(ký tên)
As agent for (On behalf of) the Carrier
ABC Co., Ltd
23
Vận đơn do chính thuyền trưởng
ký phát
Signed by the Master (or Captain)
………….(ký tên)……………
Signed by Mr. Robert Luis
as the Master (or Captain)
………….(ký tên)……………
24
Vận đơn do đại lý của thuyền trưởng
ký phát
Signed by VietFreight……(ký tên)…….
As Agent for (hoặc “On behalf of”)
Mr. Robert Luis, the Master

5
Bieân lai göûi haøng ñöôøng bieån
Caùc teân thöôøng gaëp
Sea-wa y Bills
Non-negotiable Sea Wa ybills
Ships Waybills
Bieân lai göûi haøng ñöôøng bieån
Chöùc naêng:
la øb ieân lai nha än ha øng c u ûa ng öôøi c hu y eân c hôûp ha ùt
ha ønh c ho ng öôøi göûi haøng
la øb a èng c höùng veàhô ïp ñ oàng c huy eân c hô ûha øng
hoùa g iöõa ng öôøi göûi ha øng va øng öôøi c hu y eân c hôû.
Ko coùc hö ùc na êng sôûhöõu haøng hoùa g hi treân va än
ñ ô n.
Ko the åc huye ån nhöôïng b a èng thuûtuïc kyùha äu
thoâng thöôøng
Ko d uøng bieân la i g öûi ha øng na øy ñ eånha än ha øng ta ïi
c a ûng ñ íc h
Bieân lai göûi haøng ñöôøng bieån
Öu ñieåm:
o Bieân la i göûi ha øng ñ öôøng bieån ñ öô ïc g ö ûi the o ta øu
c uøng vô ùi ha øng hoùa => khi ha øng tô ùi c a ûng la øc oùtheå
g ia o ha øng ñ ö ôïc nga y .
o Ng öôøi c hu y e ân c hô ûtho âng b a ùo c ho ng ö ôøi nha än
ha øng khi na øo ta øu ñ eán ñ e åc hua ån b ò nhaän ha øng .
Ng öôøi nha än ha øng c hæc a àn c höùng minh mình la ø
ng öôøi ñíc h thöïc c oùteân g hi treân b ieân la i g ö ûi ha øng
va øñ öôïc ha õng ta øu g iao ha øng
o Thö ô øng d uøng trong p höông thöùc g hi soå(Open
Ac c o unt)
Vaän ñôn haøng khoâng
Caùc tieâu ñeàthöôøng ga ëp:
Air Waybill
Air Consignment Note
House Airway Bill
Air Tra nsport Document
Vaän ñôn haøng khoâng
Chöùc naêng:
laøbieân lai nhaän haøng cuûa ngöôøi chuyeân chôûphaùt haønh cho ngöôøi göûi
haøng
laøbaèng chöùng veàhôïp ñoàng chuyeân chôûhaøng hoùa giöõa ngöôøi göûi haøng
vaøngöôøi chuyeân chôû.
laøgiaáy chöùng nhaän baûo hieåm cho haøng hoùa vaän chuyeån baèng ñöôøng
haøng khoâng khi ngöôøi göûi haøng coùyeâu caàu.
Ko coùchöùc naêng sôûhöõu haøng hoùa ghi treân vaän ñôn.
Ko theåchuyeån nhöôïng baèng thuûtuïc kyùhaäu thoâng thöôøng
Ko duøng vaän ñôn haøng khoâng ñeånhaän haøng taïi saân bay ñeán
Vaän ñôn haøng khoâng
Nhöõng noäi dung chuûyeáu :
Soávaän ñôn (AWB number)
Saân bay xua át pha ùt (Airport of departure)
Teân vaøñòa chængöôøi pha ùt haønh vaän ñôn (Issuing carrier’s
name and a ddress)
Tham chieáu tôùi caùc baûn goác (Reference to originals)
Tham chieáu tôùi caùc ñieàu kieän cuûa hôïp ñoàng
(Reference to conditions of contract)
Ngöôøi göûi haøng (shipper)
Ngöôøi nhaän ha øng (consignee)
Ña ïi lyùcuûa ngöôøi chuyeân chôû(Issuing carrier’s agent)

