Chẩn đoán bệnh thần kinh ngoại vi: Phần 2

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:226

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tiếp nội dung phần 1, Cuốn sách "Bệnh thần kinh ngoại vi" Phần 2 được biên soạn gồm các nội dung chính sau: bệnh thần kinh chi dưới; viêm đa dây thần kinh, viêm nhiều dây thần kinh và viêm đa rễ-dây thần kinh; bệnh thần kinh ngoại vi do đái tháo đường; bệnh các dây thần kinh sọ não;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chẩn đoán bệnh thần kinh ngoại vi: Phần 2

ChtfOng VI BENH THAN KINH CHI DUft I. GIAI PHAU Cac day than kinh van dong va cam giac d chi dudi tach d dam roi that lung (plexus lumbalis) va dam roi cung (plexus sacralis). 1. Dam roi than kinh that lifng (hinh 6.1). Dtfdc tao nen bdi nhanh trtfdc cua 4 day L l, L2, L3, L4 va mot phan cua day than kinh D12. Dam roi nay nam sau cO that ltfng to (m.psoas major) va trtfdc mom ngang cac dot song that ltfng. Nhanh tren day L l tach ra 2 day; day than kinh bung sinh due ldn va nho. Nhanh dtfdi day L l noi vdi nhanh tren L2 thanh day than kinh sinh due din. Nhanh trtfdc day L 2 , L3, L4 tao thanh day than kinh bit, nhanh sau day L2, L3. L4 tao thanh day than kinh dui. Day th in kinh bung - sinh due ldn va nho van dong cac cd d thanh bung va cam giac d da bung, d biu (hoac d moi ldn cua phu ntf) d mong va d vung tren trong cua dui (hinh 6 .2 ). Day than kinh sinh due - dui la day than kinh hon hdp xuat phat ttf re L l. L2, chay qua ed that ltfng chau va thoat ra d mat trtfdc cd nay de roi xuong dtfdi va chia ra hai nhanh: 143
+ Nhanh sinh due: chui vao ong ben de phan phoi cho thting tinh va biu hay am mon. + Nhanh dui: chay xuong dui, qua cung ben, d ngoai mach dui va phan phoi vao da d vung trtfdc tam giac Scarpa (hinh 6 .2 ) (tdi dam roi cung) Hinh 6.1: Dam roi than kinh that li/ng. 144
Hinh 6.2: So do phan bo cam giac chi difdi. 1. Day than kinh bung - sinh due 2. Day than kinh sinh due - dui 3. Day than kinh cd bi trong 4. Day than kinh cd bi ngoai 5. Day than kinh dui bi 6. Day than kinh bi 7. Day than kinh cd bi 8. Day than kinh hien trong 9. Day than kinh hien ngoai (TO day than kinh chay va m ac chung) 10. Day than kinh gan chan 11. Dam roi then 12. Day than kinh hong be 13. Day than kinh hien chay (tLf day chay) 14. Day than kinh got trong (ttf day chay) T10 - B T K N V 145
+ Day than kinh dui bi (xem dau day than kinh dui bi). + Day than kinh dui (xem liet day than kinh dui). + Dam roi than kinh cung. 2. Dam roi than kinh cung (hinh 6.3) Do nhanh trtfdc cua day L4, L5, S 1 , S2, S3 tao nen (4 nhanh sau cua L4, L5, S 1 , S2, tao nen day than kinh mac chung). Dam roi cung tach ra cac nhanh ben tan het bdi day than kinh hong to. Hinh 6.3: Dam roi than kinh cung 146
ii. L A M s A N G A. VIEM R& THAN KINH THAT Ll/N G - CUNG (radiculitis lumbo - sacralis) Dac diem cua viem r l that lifng - cung la dau that lUng lan xuong chan. 1. Giai phau benh h
+ Dau til cac re than kinh thtfdng co khu tru ro rang, dau lan xuong chi dtfdi theo dai phan bo cam giac cua re than kinh do. + Dau ttf mang ctfng thtfdng khong dtf doi. + Dau ttf cac td chtfc co nguon goc cau true trung bi nhtf mang xtfdng, gan, to chtfc canh kh 6p dot song, co tinh chat dau sau, e dm, khong khu tru. + Dau ttf day ch&ng doc sau thtfdng khu tru khong ro rang, dau co tinh chat e am, xuat hien dot ngot hoac l't dot ngot. + Dau d cac cd canh that ltfng thtfdng kem theo co ctfng cd canh song that ltfng mot ben hoac ca hai ben. - Trieu chtfng khach quan: Co diem dau cot song, diem dau canh song, co ctfng cd canh song that ltfng, bien dang cot song (tfdn, gu, veo), ttf the chong dau (dau hieu gap goc), mat dtfdng cong sinh ly cua cot song that ltfng, tam hoat dong cua cot song that ltfng bi han che (nghiem phap Schober,- do cong, do nghieng va do xoay cua cot song that ltfng bi giam). 148
Hinh 6.4: Thtfdc do va phtfdng phap do do cong cot song a) Thtfdc do do cua cot song d vi tri so 0 b) Do do tfdn cot song c) Do gidi han toi da gap cot song d) Do gidi han toi da cua tfdn cot song 149
Hinh 6.5: Khdp ke do do gap, dudi, nghieng, xoay cot song cua Ho Htfu Ltfdng. A. Do do gap, duoi, nghieng. B: Do do xoay cot song a. 15cm, b. 15cm, c. 5cm, d = 15cm, e = 5,5cm , b co the xoay va gap tren thtfdc do do h. 150
b. H oi chiing re: Trieu chiing chu quan: Dau that lifng lan xuong chi dii6i theo giai phan bo' cam giac cua re than kinh. - Trieu chiing khach quan: + Cac dau hieu kich thich re: dau hieu chuong bam, diem dau Valleix, dau hieu Lasegue, dau hieu Lasegue cheo, dau hieu Bonnet, Neri, Dejerine, nghiem phap Valsava nghiem phap Naffziger. + Cac dau hieu thiidng ton re than kinh: cho phep dinh khu thiidng ton cac re than kinh that lifng cung (bang 6 . 1 ). Nhiing cd che chinh gay nen hoi chiing re: + Stf xung dot dla re: do loi dia dem gay kich thich re hoac thoat vi dia dem gay chen ep re. + Hep ong song nguyen phat hoac thii phat do hau qua cua hif dla dem gay chen ep re than kinh. + Hep lo gian dot song do chieu cao khoang gian dot bi giam, gay chen ep re than kinh chui qua. + Vong sdi va nhan nhay dia dem bi xo day, rach, vd, gay nen phan ling viem ngoai mang ciing (vo khuan) lam cho re than kinh bi viem dinh. + Viem mang nhen cuc bo khu viic that liing - cung do hau qua cua qua trinh thoai hoa dia dem cung gay viem dinh (vo khu&n) re than kinh. 151
BANG 6.1: TRIEU CHlTNG DINH KHU THUONG TON CAC RE THAN KINH THAT LUNG CUNG Re TK bi Roi loan cam Bai hoac liet Giam hoac thifdng ton giac mat PX. L1 -L 2 Vung ben va Co th lt lifng - Phan xa dui - mat trong dui chau Cd may biu L3-L4 Mat trifdc dui, Co tC dau dui, f Phan xa goi trifdc trong cac co khep clng chan L5 Mat ngoai dui, Cac cd trifdc - trifdc - ngoai ngoai clng cang chan, mu chan (khong chan, ngon cai the di tren got chan), giam sifc cO duoi ngon cai. S 1 Mat sau ngoai Cac cO khu Phan xa got dui, sau ngoai sau c£ng chan clng chan, bd .(khong the di ngoai ban kieng chan) chan, ngon ut S2 Mat sau trong Cac co nho 0 Phan xa da dui va cang ban chan gan chan chan, gan (giang, khep, chan (mot gap cac ngon) phan) S3, S4, S5 Vung "yen Co that hau Phan xa hau ngiTa" day mon va bang mon chau quang 152
Hinh 6.6: Vung da bi giam do thifdng ton re L5, S, 153
3. Nguyen nhan Thoat vi dia dem that ltfng. - Viem re phat sinh ttf mot viem mang nao do giang mai, lao hay viem mang nao mu. Do Zona. - Thtf phat sau benh Pott, u ngoai tuy, di can ung thtf hay viem nao. 4. Chan doan - Viem cd: dau va co ctfng nhtfng khong co hoi chtfng re - Viem nhieu day th in kinh. 5. Dieu tri theo nguyen nhan Trtfdng hdp viem re than kinh do Zona, dung lieu phap quang tuyen sat da cho ket qua that thtfdng. - Trtfdng hdp thoat vi dla dem, co the keo gian cot song. 6. Gitfdng keo gian cot song cua Ho Htfu LtfOng a. GiiCctng keo gian cot song cua Ho H iiu Litang (1988) - Gitfdng keo gian gom hai phan chinh (hinh 6 .8): Phan tren cua gitfdng (A) la phan co dinh: dai 75cm, rong 78cm. Phan dtfdi cua gitfdng: dai 115cm, rong 78cm, dtfdc chia thanh 3 ph in nho: phan B d hai ben, la phan co dinh, moi ben dai 115cm, dai 23cm; phan C d gitfa la phan di dong (co the keo xuong, day len de dang nhd 4 banh xe d dtfdi). Phan C dai 90cm, rong 27cm. Phan D khdp ban le vdi 154
phan C de day km cho gitfdng bi trong khi phin C dtfdc day len phia sat vdi phan A. Phan D dai 25cm rong 27cm. Phan C cach vdi phan B moi ben la 2,5cm. He thong keo (hinh 6.9) gom co: Hai khdp E, G. Khdp E gan vao diem giiia chieu rong cua ph in C d phia chan gitfdng. Khdp G: mot dau noi vdi khdp E, dau kia gan vao thanh sat a. Dau con lai cua a gan vdi thanh sat b. Thanh a dai 42cm, dtfdc gan vao thanh ngang cua chan gitfdng bang mot ban le de cho thanh a co the quay de dang. Thanh b dai 60cm, mot dau han vo'i thanh a, mot dau co lo de moc day keo (thanh b cang dai thi luc keo cang nho) Day keo dai lm 35, hai dau day keo co hai moc (mot de moc vao dau thanh b, mot de moc vao dia can) nen khi khong keo gian co the thao day nay cat di. Day keo di tu dau cua thanh b, qua rong roc H, qua rong roc 1 roi moc vao dia can. Phan C cua gitfdng keo gian co the dtfdc giti co dinh sat vdi phan A nhd co moc c (tut chan gitfdng moc vao thanh b). Do do gitfdng keo gian co the dtfdc stf dung nhu' mot gitfdng nam binh thtfdng. Phan C cung co the dtfdc giuf co* dinh sat vdi thanh ngang cua chan gitfdng nhd co moc d (tti phan cuoi cua thanh sat thuoc chieu dai cua phan C moc vao thanh ngang cua chan giUdng). Do do se co mot khoang trong co" dinh d giiia gitfdng, co the stf dung de xong hdi thuoc hoac chieu tia hong ngoai qua 16 thung nay vao that ltfng benh nhan trong hoac sau khi keo gian. 155
Hinh 6.8: Gitfdng keo gian cot song cua Ho Hifu Ltfdng. Hinh 6.9: He thong keo cua gitfdng keo gian cot song.
Hinh 6.10: GiUdng keo gian cot song cua Ho HCru Luang (da bo phan go d tren mat giUdng). b. Dai keo gian cot song that litng cua Ho Hitu Liidng (1988) Gom hai dai (dai tren va dai dtfdi) bang vai hoac da mem: Dai tren (hinh 6 . 1 1 ) gom ba phan: + Phan tren difdc chia thanh ba hinh chii nhat (nhifng van dinh lien v 6i phan du 6i). Hinh chii nhat d giiia co chieu dai 34cm, rong 10cm, hai ben difdc khau thanh ong de luon day keo qua do. Hai hinh chii nhat hai ben moi hinh co chieu dai 27cm, rong 10cm, chieu rong sat v 6i hinh chii nhat d giiia cung dU dc khau thanh ong de luon day keo qua do. Moi hinh chii nhat d ben co mot mat la nhap dinh (A hoac B). 157
+ Phan dtfdi cua dai tren co hai dai phu hinh chii nhat dai 88cm, rong 6cm. Moi dai phu cung co mot mat nhap dinh (A hoac B) de that cho chat them. + Day keo: co hai day keo (C) 0 hai ben, moi day dai 105cm, hai dau day dtfdc noi lien nhau. Hinh 6.11: Dai tren - dung de keo gian cot song that lung cua Ho HUu LUOng Dai dtfdi (hinh 6.12) gom 3 phan: + Phan gitfa hinh chtf nhat dai 30cm, rong 15cm, 6 gitfa co 4 lo khuyet tron de vit co dinh dai dtfdi vao phan C cua gitfdng keo gian. + Hai ben la hai hinh binh hanh co canh 40cm va 15cm, goc ttf cua hinh binh hanh tao bdi chieu rong cua hinh chtf nhat va canh tren cua hinh binh hanh la 100°. Nhtf vay khi quan lai thi dai nay om chat vao bung va hai gai chau trtfdc tren cua benh nhan. Mat trtfdc cua hinh binh hanh nay la nhap dinh A con mat sau cua hinh binh hanh kia la nhap dinh B. 158
+ Hai dai phu khau lien, vao phia tren cua phan giiia dai dtfdi. Mat trtfdc cua dai phu nay la nhap di'nh A con mat sau cua dai phu kia la nhap dinh B. Tac dung cua dai phu la lam cho dai dtfdi om chat them vao bung va hai gai chau trtfdc tren. Hinh 6.12: Dai dtfdi - dung de keo gian cot song that lifng cUa Ho HCfu Li/dng . Khung keo gian cot song cua Ho Hitu Litting (hinh 6.13) Khung keo gian cot song gom mot cai moc dai 15cm, phan dtfdi cua moc la mot rong roc dung khi keo gian cot song co va mot thanh ngang dai 50cm bang sat < 6j> , moi dau cd mot cai may cang (tendeur) dai 12 cm, cd the tang hoac giam chieu dai, dtfng de gitf day keo (c) cua dai tren khi keo gian cot song that ltfng. Khung keo gian nay cd the lap vao hoac thao ra khoi gitfdng keo gian mot cach de dang. 159
r~ 12 cm Hinh 6.13: Khung keo gian cot song cua Ho HiAi Luang Hinh 6.14: Keo gian cot song th lt lung tren giUdng keo gian cot song cua Ho Huu Luang 160
co tren giadng keo giancot song cua Keo gian cot song co Hinh 6.15: * y Ho HUu LUdng 161
d. Ldi ich cua gitfdng keo gian cot song cua Ho Hiiu Liidng 1) Rat re tien (chi khoang 40 Do la My) 2) Hieu qua keo gian cot song cao 3) Khi keo gian it chen ep vao ngtfc bung nen khong gay kho chiu cho benh nhan. 4) Co the dung dtfpc ca trong keo gian cot song co va cot song that ltfng 5 ) Nho co he thong thanh truyen tay quay nen khong phai dung tdi ltfc keo ldn. 6) Co the ket hdp xong hdi thuoc hoac chieu tia hong ngoai qua khoang trong cua gitfdng d dtfdi vung that ltfng. 7) Khi can co the sti dung nhtf mot gitfdng nam binh thtfdng 6. Dai that liing Ttf 1988, trong thtfc hanh lam sang dieu tri noi khoa thoai hoa cot song that ltfng, thoat vi dia dem cot song that ltfng, Ho Htiu Ltfdng da ttf tao “dai that ltfng” (hinh 6.16) bang vai hoac da mem Dai that ltfng gom ba phan: - Phan gitia hinh thang can, day nho d tren dai 26cm, day ldn dai 28 cm, phia dtfdi day ldn ltfpn vong cung, cd 5 nep bang nhiia hoac bang nhom. Nep d gitia (1) dai 22cm; hai nep canh gitia (2) moi nep dai 21cm; hai nep ngoai cting (3) mdi nep dai 20cm. Chieu rong cua 5 nep deu bang nhau (bang 3cm). Cac nep nay cd the thao ra lap vao de dang. Neu bo 5 nep nay ra va mac ao sd - 162