intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Chất lượng cuộc sống giai đoạn sau phẫu thuật của người bệnh ung thư tuyến giáp tại Bệnh viện Ung Bướu thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

9
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ung thư tuyến giáp là một trong những loại ung thư thường gặp, có tiên lượng sống còn cao nhưng tác động xấu đến thể chất và tinh thần làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Bài viết trình bày khảo sát chất lượng cuộc sống giai đoạn sau phẫu thuật của người bệnh ung thư tuyến giáp từ tháng 01/2023 đến tháng 6/2023 tại Khoa Ngoại tuyến giáp Bệnh viện Ung Bướu TP. HCM.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Chất lượng cuộc sống giai đoạn sau phẫu thuật của người bệnh ung thư tuyến giáp tại Bệnh viện Ung Bướu thành phố Hồ Chí Minh

  1. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 533 - THÁNG 12 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2023 CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG GIAI ĐOẠN SAU PHẪU THUẬT CỦA NGƯỜI BỆNH UNG THƯ TUYẾN GIÁP TẠI BỆNH VIỆN UNG BƯỚU THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Trần Như Ý1, Lê Thị Thúy Nga2, Nguyễn Ngọc Châu2, Nguyễn Lê Duy3, Đỗ Thị Hà4 TÓM TẮT 80 yếu tố liên quan đến chất lượng cuộc sống bao Đặt vấn đề: Ung thư tuyến giáp là một trong gồm giới tính nữ, trình độ học vấn, tham gia bảo những loại ung thư thường gặp, có tiên lượng hiểm y tế, thu nhập bình quân/tháng. sống còn cao nhưng tác động xấu đến thể chất và Kết luận: Điểm số chất lượng cuộc sống của tinh thần làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc người bệnh ở mức thấp, hỗ trợ xã hội và lo lắng ở sống của người bệnh. mức trung bình. Có tương quan thuận với mức độ Mục tiêu: Khảo sát chất lượng cuộc sống mạnh giữa hỗ trợ xã hội và lo lắng với chất lượng giai đoạn sau phẫu thuật của người bệnh ung thư cuộc sống. Giới tính nữ, trình độ học vấn, tham tuyến giáp từ tháng 01/2023 đến tháng 6/2023 tại gia bảo hiểm y tế, thu nhập bình quân/tháng có Khoa Ngoại tuyến giáp Bệnh viện Ung Bướu TP. liên quan đến chất lượng cuộc sống của người HCM. bệnh. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Từ khóa: Chất lượng cuộc sống, phẫu thuật Nghiên cứu cắt ngang mô tả có phân tích trên ung thư tuyến giáp, EORTC QLQ - THY34. 427 người bệnh sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp, sử dụng bộ câu hỏi EORTC QLQ – SUMMARY THY34. QUALITY OF LIFE AFTER SURGERY Kết quả: Điểm số chất lượng cuộc sống của OF THYROID CANCER PATIENTS AT người bệnh là 25,97 ± 17,13, trong đó hỗ trợ xã HO CHI MINH CITY ONCOLOGY hội 54,20 ± 30,13 và lo lắng 49,49 ± 33,26. Các HOSPITAL Background: Thyroid cancer is one of the most common types of cancer, has a high 1 CNĐD. Điều dưỡng Trưởng Khoa Ngoại tuyến prognosis of survival but adversely affects the giáp – Bệnh viện Ung Bướu TP. HCM physical and mental well-being, affecting the 2 Điều dưỡng Khoa Ngoại tuyến giáp – Bệnh viện quality of life of patients. Ung Bướu TP. HCM Purposes: Survey the quality of life after 3 Điều dưỡng Khoa Xạ trị đầu cổ, tai mũi họng, surgery for thyroid cancer patients from January hàm mặt – Bệnh viện Ung Bướu TP. HCM 2023 to June 2023 at the Thyroid Surgery 4 TS. Giảng viên Đại học Y Khoa Phạm Ngọc Department of Ho Chi Minh City Oncology Thạch TP. HCM Hospital. Chịu trách nhiệm chính: Trần Như Ý Methods: Analytical descriptive cross- Email: ynhutran1511@gmail.com sectional study on 427 patients after thyroid Ngày nhận bài: 14/9/2023 cancer surgery, using the EORTC QLQ - THY34 Ngày phản biện: 15/9/2023 questionnaire. Ngày chấp nhận đăng: 11/10/2023 739
  2. HỘI THẢO HÀNG NĂM PHÒNG CHỐNG UNG THƯ TP. HỒ CHÍ MINH LẦN THỨ 26 Results: The patient's quality of life score điều trị được lựa chọn ưu tiên ở người bệnh was 25.97 ± 17.13, of which social support was UTTG. Người bệnh sau phẫu thuật UTTG có 54.20 ± 30.13 and anxiety was 49.49 ± 33.26. mức độ lo lắng cao hơn và có CLCS kém Factors related to quality of life include female hơn so với những người khỏe mạnh, sự lo gender, education level, health insurance lắng về bệnh tật vẫn tồn tại sau khi kết thúc participation, and average monthly income các đợt điều trị. Tâm lý của người bệnh sau Conclusion: The patient's quality of life phẫu thuật UTTG thường là nỗi sợ hãi, lo scores were low, social support and anxiety were lắng về sự tái phát bệnh, cảm giác bị cô lập, average. There is a strong positive correlation cô đơn, không ai quan tâm. Nhu cầu cao nhất between social support and anxiety and quality of ở người bệnh sau phẫu thuật UTTG là mong life. Female gender, education level, health muốn nhận được thông tin về các vấn đề y tế, insurance participation, and average monthly về thể chất và hỗ trợ tâm lý cho họ. income are related to the patient's quality of life. Tại Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM có Keywords: Quality of life, thyroid cancer khoảng 1500 ca phẫu thuật UTTG một năm surgery, EORTC QLQ - THY34. nhưng cho đến nay vẫn chưa có nghiên cứu nào về CLCS của người bệnh sau phẫu thuật I. ĐẶT VẤN ĐỀ UTTG. Chính vì vậy nghiên cứu này được Ung thư tuyến giáp (UTTG) là một trong tiến hành nhằm mục tiêu khảo sát chất lượng những loại ung thư thường gặp, tỷ lệ mắc cuộc sống giai đoạn sau phẫu thuật của người bệnh theo tuổi đối với UTTG đang tăng lên bệnh ung thư tuyến giáp từ tháng 01/2023 một cách đáng báo động. Theo thống kê của đến tháng 6/2023 tại Khoa Ngoại tuyến giáp GLOBOCAN thuộc WHO năm 2020, bệnh Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM, từ đó góp lý UTTG chiếm 3% và đứng thứ 10 trong tất phần nâng cao chất lượng chăm sóc người cả các loại ung thư, có hơn 44.000 ca tử bệnh sau phẫu thuật UTTG cũng như làm vong/năm, tỉ lệ nam/nữ là 1/3. Ở Việt Nam tiền đề cho những nghiên cứu can thiệp sau có hơn 5000 ca mắc mới mỗi năm. Có này. khoảng 89% người bệnh UTTG có thể sống thêm ít nhất 5 năm, với khoảng 85% trong số II. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU này sống trung bình từ 10 năm trở lên. Mặc 2.1. Mục tiêu tổng quát: dù bệnh lý UTTG có tiên lượng sống còn tốt Khảo sát chất lượng cuộc sống giai đoạn nhưng vẫn có tác động xấu đến thể chất và sau phẫu thuật của người bệnh ung thư tuyến tinh thần làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc giáp tại Khoa Ngoại tuyến giáp Bệnh viện sống (CLCS), đặc biệt là làm tăng sự lo lắng Ung Bướu TP.HCM từ tháng 01/2023 đến và nỗi sợ hãi của người bệnh. CLCS tốt sẽ tháng 6/2023. giúp người bệnh thích ứng với căn bệnh, làm 2.2. Mục tiêu cụ thể: cho tỷ lệ nhập viện thấp hơn và nâng cao Xác định mức độ chất lượng cuộc sống hiệu quả điều trị. giai đoạn sau phẫu thuật của người bệnh ung Hiện nay có rất nhiều phương pháp để thư tuyến giáp tại Khoa Ngoại tuyến giáp điều trị UTTG như: Phẫu thuật, hóa trị, xạ Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM. trị, iod phóng xạ, hoocmon thay thế, trong đó Xác định mức độ hỗ trợ xã hội và mức độ phẫu thuật cắt tuyến giáp là phương pháp lo lắng của người bệnh giai đoạn sau phẫu 740
  3. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 533 - THÁNG 12 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2023 thuật ung thư tuyến giáp tại Khoa Ngoại toàn bộ tuyến giáp, bướu không xâm lấn vỏ tuyến giáp Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM. bao và không có di căn hạch cổ. Khảo sát sự ảnh hưởng của hỗ trợ xã hội Người bệnh có đủ sức khỏe tham gia và lo lắng đến chất lượng cuộc sống ở người phỏng vấn, có khả năng giao tiếp bằng tiếng bệnh giai đoạn sau phẫu thuật ung thư tuyến Việt, không bị các bệnh rối loạn tâm thần giáp tại Khoa Ngoại tuyến giáp Bệnh viện kinh như động kinh, trầm cảm. Người bệnh Ung Bướu TP. HCM. đồng ý tham gia nghiên cứu, có khả năng hiểu và tự trả lời các câu hỏi trong bộ câu III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU hỏi. 3.1. Đối tượng nghiên cứu: Người bệnh 3.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ: Bộ câu hỏi sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp sau một không hoàn chỉnh. tháng tái khám tại Khoa Ngoại tuyến giáp 3.2. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM từ tháng 01 cứu cắt ngang mô tả có phân tích trên 427 đến tháng 06 năm 2023. người bệnh, chọn mẫu thuận tiện thỏa tiêu 3.1.1. Tiêu chuẩn chọn mẫu: chí chọn, sử dụng Bộ câu hỏi EORTC QLQ- Người bệnh được phẫu thuật cắt thùy, THY34. hoặc cắt gần toàn bộ tuyến giáp, hoặc cắt IV. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Bảng 1. Đặc điểm cá nhân của người bệnh sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp Đặc điểm (n = 427) Tần số Tỷ lệ Giới tính Nam 110 25,8 Nữ 317 74,2 Nhóm tuổi < 30 tuổi 52 12,2 30 - 60 tuổi 318 74,5 >60 tuổi 57 13,3 Trình độ học vấn Tiểu học 56 13,1 Trung học cơ sở 86 20,1 Trung học phổ thông 85 20,0 Trung cấp/ Cao đẳng 86 20,1 Đại học 107 25,1 Sau đại học 7 1,6 Nghề nghiệp Giáo viên 19 4,4 Kinh doanh 63 14,8 Nông dân 96 22,5 Công nhân 91 21,3 741
  4. HỘI THẢO HÀNG NĂM PHÒNG CHỐNG UNG THƯ TP. HỒ CHÍ MINH LẦN THỨ 26 Nội trợ 74 17,3 Khác 84 19,7 Tình trạng hôn nhân Độc thân 74 17,3 Đã lập gia đình 331 77,5 Ly dị 11 2,6 Góa 9 2,1 Khác 2 0,5 Bảo hiểm y tế Không 44 10,3 Có 383 89,7 Thu nhập bình quân/ tháng < 5 triệu 124 29,0 5 - 10 triệu 221 51,8 >10 triệu 82 19,2 Biểu đồ 1. Điểm số chất lượng cuộc sống và các thành phần của người bệnh sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp 742
  5. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 533 - THÁNG 12 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2023 Biểu đồ 2. Thể hiện các thành phần của khía cạnh hỗ trợ xã hội ở người bệnh sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp Biểu đồ 3. Thể hiện các thành phần của khía cạnh lo lắng ở người bệnh sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp Biểu đồ 4. Mối tương quan giữa hỗ trợ xã hội và lo lắng với chất lượng cuộc sống của người bệnh sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp 743
  6. HỘI THẢO HÀNG NĂM PHÒNG CHỐNG UNG THƯ TP. HỒ CHÍ MINH LẦN THỨ 26 V. BÀN LUẬN 2015 ”[1] được tiến hành trên 175 người bệnh Kết quả nghiên cứu ghi nhận được đa số đã được chẩn đoán xác định bệnh ung thư và người bệnh tham gia là nữ (74,2%), nhóm đang điều trị tại BV trong thời gian từ ngày tuổi từ 30 - 60 tuổi chiếm tỷ lệ nhiều nhất 18/02/2015 đến ngày 10/05/2015 có kết quả (74,5%) có sự tương đồng so với nghiên cứu điểm trung bình CLCS theo thang đo FACT- của tác giả Đậu Thị Hồng Nhung và cộng sự G cũng rất thấp 47,03 điểm (SD ± 13,84). năm 2021, “Đánh giá chất lượng cuộc sống Điểm trung bình Hỗ trợ xã hội và các yếu của người bệnh ung thư sau phẫu thuật ung tố liên quan ở người bệnh sau phẫu thuật thư biểu mô tuyến giáp và khảo sát một số UTTG ở mức trung bình 54,20 ± 30,13. Mục yếu tố nguy cơ”[2] được tiến hành trên 125 “Được các thành viên trong gia đình hoặc người bệnh chẩn đoán xác định là ung thư bạn bè hỗ trợ” có điểm trung bình cao nhất biểu mô tuyến giáp đã được phẫu thuật cắt 61,12 ± 34,07. Mục “Được chuyên gia CSSK tuyến giáp ≥ 6 tháng tại BV ĐH Y Hà Nội từ khác hỗ trợ” có điểm trung bình thấp nhất tháng 01/2021 đến tháng 08/2021 cho kết 43,95 ± 35,77, có sự tương đồng so với quả các yếu tố nguy cơ bao gồm giới tính nữ, nghiên cứu của tác giả Bùi Vũ Bình và cộng tổn thương thần kinh thanh quản, giai đoạn sự năm 2015, “Khảo sát chất lượng cuộc bệnh, số lần điều trị I131, sự thiếu hụt hay dư sống của người bệnh ung thư và một số yếu thừa quá mức hoocmon tuyến giáp làm ảnh tố ảnh hưởng tại BV Đại học Y Hà Nội năm hưởng đến CLCS của người bệnh sau phẫu 2015 ”[1] được tiến hành trên 175 người bệnh thuật ung thư biểu mô tuyến giáp. Và nghiên đã được chẩn đoán xác định bệnh ung thư và cứu của tác giả Hyeong Won Yu và cộng sự đang điều trị tại BV trong thời gian từ ngày năm 2020, “Does thyroidectomy impact 18/02/2015 đến ngày 10/05/2015 với kết quả quality of life: Retrospective case–control điểm trung bình trong lĩnh vực quan hệ gia study of post-thyroidectomy patients and đình xã hội theo BCH FACT-G là 12,39 matched individuals from the general điểm (SD ± 2,97). population”[4] được tiến hành trên 525 người Điểm trung bình lo lắng và các yếu tố bệnh, sử dụng thang đo SF-12 có nguồn gốc liên quan ở bệnh nhân sau phẫu thuật UTTG từ SF-16, cũng cho kết quả người bệnh trên ở mức trung bình 49,49 ± 33,26 ở. Mục “Lo 50 tuổi và giới tính nữ là các yếu tố nguy cơ lắng về tương lai của những người quan làm giảm CLCS. trọng với Ông/Bà” có điểm trung bình cao Điểm trung bình CLCS chung của người nhất là 54,09 ± 38,22. Mục “Cảm thấy buồn bệnh sau phẫu thuật UTTG ở mức thấp tính khi những người thân đau khổ do bệnh hoặc theo thang đo EORTC QLQ-THY34 là 25,97 do điều trị của Ông/Bà” có điểm trung bình ± 17,13, có sự tương đồng so với nghiên cứu thấp nhất là 43,87 ± 35,68, có sự tương đồng của tác giả Bùi Vũ Bình và cộng sự năm so với nghiên cứu của tác giả Christel 2015, “ Khảo sát chất lượng cuộc sống của Hedman và cộng sự năm 2015, người bệnh ung thư và một số yếu tố ảnh “Determinants of long-term quality of life in hưởng tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội năm patients with differentiated thyroid 744
  7. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 533 - THÁNG 12 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2023 carcinoma – a population-based cohort study giáp đồng thời giúp cho điều dưỡng hiểu in Sweden”[3] cũng có kết quả 48% người được tầm quan trọng và quan tâm hơn nữa bệnh lo lắng về việc tái phát và có ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. đáng kể đến kết quả CLCS. Và nghiên cứu Từ đó có thể đưa ra những kế hoạch, các của tác giả Margherita Dionisi-Vici và cộng dịch vụ tư vấn chăm sóc hỗ trợ hay các biện sự năm 2021, “Distress, anxiety, depression pháp can thiệp phù hợp để nâng cao chất and unmet needs in thyroid cancer survivors: lượng cuộc sống cho người bệnh. Đây cũng a longitudinal study”[5], sử dụng phương là tiền đề cho các nghiên cứu can thiệp sau pháp nhiệt kế đo cơn đau, Thang đo mức độ này nhằm giảm bớt các yếu tố ảnh hưởng đến lo lắng của bệnh viện, được thực hiện trên 73 chất lượng cuộc sống của người bệnh sau người sống sót sau phẫu thuật UTTG (T0) và phẫu thuật ung thư tuyến giáp nói riêng và 44 người trong tổng số và họ được kiểm tra phẫu thuật ung thư nói chung. lại một năm sau đó (T1). Kết quả tại T0, điểm trung bình của đau khổ, lo lắng và trầm TÀI LIỆU THAM KHẢO cảm là 6,4, 6,8 và 5,3; trong khi ở T1 là 5,5, 1. Bùi Vũ Bình và cộng sự (2015). Khảo sát 4,8 và 5,1. Trong đó điểm lo lắng giảm đáng chất lượng cuộc sống của bệnh nhân ung thư kể giữa T0 và T1 là 50,7% và 50,0%. Kết và một số yếu tố ảnh hưởng tại Bệnh viện Đại Học Y Hà Nội 2015. quả nghiên cứu cho thấy người bệnh cảm 2. Đậu Thị Hồng Nhung và cộng sự (2021). thấy đau khổ, trầm cảm, lo lắng về tình trạng Chất lượng cuộc sống của bệnh nhân ung thư bệnh tái phát, lo lắng về cái chết, và sự lo biểu mô tuyến giáp thể nhú và thể nang sau lắng này vẫn kéo dài nhiều năm sau khi kết phẫu thuật cắt tuyến giáp năm 2021. thúc điều trị. 3. Christel Hedman et al (2015). Determinants Có tương quan thuận với mức độ mạnh of long-term quality of life in patients with giữa hỗ trợ xã hội, lo lắng với chất lượng differentiated thyroid carcinoma – a cuộc sống của người bệnh sau phẫu thuật ung population-based cohort study in Sweden. thư tuyến giáp. 4. Hyeong Won Yu, Ah Reum An, Hye In Kang et al (2020). Does Thyroidectomy VI. KẾT LUẬN Impact Quality of Life: Retrospective Case– Kết quả nghiên cứu cho thấy chất lượng Control Study of Post-Thyroidectomy cuộc sống sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp Patients and Matched Individuals from the là mối quan tâm lớn của người bệnh và có ý General Population. nghĩa đặc biệt quan trọng trong quá trình 5. Margherita Dionisi-Vici, Marta Fantoni, điều trị do người bệnh ung thư tuyến giáp có Rossana Botto et al (2020). Distress, tiên lượng sống còn cao sau phẫu thuật, đánh anxiety, depression and unmet needs in thyroid cancer survivors: a longitudinal giá được quá trình chăm sóc và điều trị của study. người bệnh sau phẫu thuật ung thư tuyến 745
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2