CHƯƠNG VI: TỔ CHỨC

Chia sẻ: Hoang Thi Thu Hoai | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

139
lượt xem 19
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cơ cấu tổ chức là một hệ thống chính thức về các mối quan hệvừa độc lập vừa phụ thuộc trong tổchức, thể hiện những nhiệm vụ rõ ràng do ai làm, làm cái gì và liên kết với các nhiệm vụ khác trong tổ chức như thế nào nhằmtạora một sự hợp tác nhịp nhàng đểứng mục tiêu của tổ chức.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: CHƯƠNG VI: TỔ CHỨC

- 134 - Quả t h c nr ọ ị C Ư N V :TỔC Ứ H Ơ G I H C Mụ đc ca h ơ g c í ủ cư n : h 1. Trình bày nhữ g hnố h h ủ c cu ổ h c n nâ t cí ca ơ ấ t cứ. n 2. Nhữ gcách thứ chuyên môn hoá các bộpậ t n t cứ và nhữ gnuên tắ c n c hn r g ổ h c o n gy c ơ bả ca phố hp t ộg bộ n n ủ sự i ợ hoạđn các phậ. 3. Quyề h và quyề lự củ t cứ và nhữ g hn ố n h ở g ế s t t n v n ành n c aổ h c n nâ t ảh ư n đn ự ậ r g à p u phân quyề r qyt ị . n a uếđ h n 4. Sự hc hu ia uề h trự t ế v quyề h chứ nn ká na g qyn ành cu n à ữ y n ành c ăg 5. Thiếk t cứ: cơ ấ c giớ v c cu ữ c t ếổ h c cu ơ ià ơ ấ h u ơ 6. Nhữ g hn ố n h ở g ế v ch t ếổ h c các loạh cơ ấ t cứ n nâ t ảh ư n đn i t ếk t cứ và ệ i i ình cu ổ h c I. C C UT C Ứ Ơ Ấ Ổ H C C cut cứ là mộ h t n cí t c ề á m i un ệ a ộ l va h t ộ ơ ấ ổ hc t ệh g h h h v cc ố qa h vừ đcậ ừ pụ h c ố n ứ p u trong tổ c thể i nữ g h mv r ràng do ai làm, làm cái gì và liên kế vi á ni chứ, h n h n ni ụ õ ệ ệ tớ cc h m ệ vụká t n t cứ nưt n nhằ o mộ s hpt n pnàng đ ứ gm ci củ hcr g ổ h c h h ào o ế mtạ ra tự ợ á hị hc ển ụt êu a tổ h c cứ. 1. Nhữ g h ntca ơ ấ t cứ n n â ố ủ c cu ổ h c Đ đt ư c ụ t củ t cứ, ơcut cứ bogm bnnâ t c bn cuên ể ạ đợ m c i êu a ổ h c c ấ ổ h c a ồ ố hn ố ơ ả: hy môn hoá, tiêu chuẩ háh p á và quyề h n o,ợ t c, n ành. om a. Chuyên môn hoá: Là tiế t xác đ hnữ gni nr ình ị h n h mvục t v phân chia chúng cho n ệ ụh à ể l các cá nhân hoặ điã đ ợ đ tạ đ t c i nữ g h m v đ. c ộđ ư c ào o ểh h n h n ni ụ ó ự ệ ệ .c ia b. Tiêu chuẩ há Li qa đncc h t ổ đ hv đn nấ m các nhân viên phả n o: ê un ế á t ụ n ị à ồg ht à n ủ c n i t of làm trong quá trình thự h n ôg i ca ọ c i cn v c ủ h. ệ ệ Tr ns c. Phố h p Bao gồ nhữ gt t cí t c à không chính thứ h pnấ nữ ghạ i ợ: m n h ụ h hh v ủ c n ứ c ợ ht h n ot đn ca h n c nâ,á đi à các bộ hn hc hurn t cứ. ộg ủ nữ g á hncc ộ v pậ ká na t gổ h c o ca d. Quyề h n ành: Về ơ ả lquyề r qyt ị v hn đn. h n t cứ ká na s c bn à n a uếđ h à àh ộgN ữ gổ h c hc hu ẽ n .s !2 phân bổ uề h khác nhau. qyn ành w w 2. S đ t cứ ơ ồổ h c w e S đ t cứ l mộ b u ồ h r cc ố qa h g a chứ nn,á b pậ,á ơ ồ ổ h cà t i đ cỉa á m i un ệ i các ể ữ c ăg cc ộ hncc vịrc nâ t n m tổ h c t á hnr g ộ tcứ. í o at Sơ ồổ hc ug ấ t n t v bn đ tcứ cn cph gi ề ố khía cạh ô n n quan trọg ủ c cuổ hc n ca ơ ấ tcứ: 1. Các nhiệ v m ụ re 2. Sựp â ci các bộ n h n ha phậ 3. Cấ b c u nt p ậ qả r ị C 4. Quyề h trự tuyế n ành c n
C ư n V - Tổ h c h ơg I cứ - 135 - II. CHUYÊN MÔN HOÁ TRONG TỔC ỨC H Chuyên môn hoá trong tổcứ cỉahirn bnnâ t c bncac cut cứ: h c h r a t g ố hn ố ơ ả ủ ơ ấ ổ h c o chuyên môn hoá và tiêu chuẩ háC uê m n o ln un ế v c h nỏ ôg i t n o. hyn ô há i qa đn i ci h cn v ch ê ệ a ệ ành các nhiệ v v phân công chúng cho các nhóm chuyên môn hoá trong tổcứ. Nó cũgbo m ụà hc n a gồ v c hn h cci chuẩ co c c i cc h mv. m i pâ ci á t ệ a êu n h việ thự h n á ni ụ ệ ệ 1. Chuyên môn hoá theo chứ n n c ăg Chuyên môn hoá theo chứ nn l sựnó gpcc hm hặ cc ộpậ t onhữ g c ăg à hm ộ á nó oc á b hn h e n lĩ v c h c ăg i biệnưsnxấ m ren, à tài chính. Chuyên môn hoá theo chứ n ự cứ nn r h êng t h ả ut a t g v , ki c nn nó cc hn i t o h n l hvc hy môn nghề gi v các nguồ lc ể ăg hm á nâ v n h nữ g ĩ ự cuên ê e n nh p à ệ n ự đ họ l cùng nỗự đ t c i cc h mv. lc ểh h n á ni ụ ự ệ ệ ia Biể VI-1: Thuậ lià h k ă ca h y môn hoá theo chứ n n u n ợ v k ó h n ủ cu ên c ăg Tr Nhữ g h ậ li n tu n ợ Nhữ g h k ă n k ó hn § T ú đy hy môn hoá các kỹ ăg hc ẩ cuên nn § Nhấ m n v nhữ g h mv t ờ g uên n ạh ào n ni ụ h n x y ệ ư § Giả t ể cc gồ lc à i t gs h pt § m h u á nun ự v g ă ự ợ a i a n c Hạ cế ự i kế g a á b p nrn t cứ nhsl ên t i cc ộ hậ t gổ h c ữ o trong cùng lĩ v c h c ăg n ự cứ nn h § Tạ r s xn đtia á b pậ o a ự ug ộ g cc ộ hn ữ 2 § T ú đy ự htr n gề gi v đo ạ hc ẩ s pátể nh nh p à à t i ệ o § Có thểạ r t t l kếkó hn t ah ụ i t h kă o ủ c ên § Cho phép các nhà quả t v cấ d ớ ci s § n r à p ưi h ẽ ị a m Tậ t n v các bộpậ cứ nn m không vì p r g ào u hn h c ăg à e! kinh nghiệ nh nh p ủ na m gề gi ca hu ệ nhữ g ấ đ v mụ t củ t cứ n vn ề à ci aổ h c êu § T ú đy i qytấ đ k t ậcấl n co hc ẩ g iuếvn ề ỹh tht ợg a ả u ư § co Phát triể ccnà quả t cuên gia trong từ g ná h n r hy ị n ft. § Ra quyếđ hậ t n tị t r g n pu lĩ v c i biệ n ựr h êng t at o 2. Chuyên môn hoá bộ h nte đ l p ậ ho ị ý a ns re Chuyên môn hoá các bộ hn ho ị lnhóm gộ t c cc hc ăg rn m th vc pậ t đ ý e a p ấ ả á cứ nn t g ộ ku ự t o ca đ ldớ s g mstủ m t h quả t, chứkôg hià phân chia các bộ hn h c ăg ị ý ư iự i á ca ộ nà a á nrị hn pảl pậ cứ nn .s giữ cc h quả t ká na hặ nó gp tấc cc h mv v mộvn h trung tâm. a á nà nr hc hu oc hm ộ tả á ni ụ ào tă pòng ị ệ C w Biể VI-2: Thuậ lià h k ă ca h y môn hoá bộ h nte đa ý u n ợ v k ó h n ủ cu ên p ậ ho ị l w Nhữ g h ậ li n tu n ợ Bấ li tợ w F § Các thiế b snxấ snpẩ đ ợ đt m t ị § t ịả utả hm ư c ặ ở ộ v Tấ c cccứ nn - kết n m asm t ả á h c ăg o , u ắ, á t đ l tiếk mt i i v chi phí r ị ý ti h g n à ía , ệ ờ a sả xấ d hv káhhn l nâ đi n ut ị ụ hc àg à hn ô , c PD § C c hi ể ào tạ cc h quả t t g ut ó ơ ộ đ đ o á nà nr ổ qá ịn trong mỗ ku ự đ l i h vc ị ý a . § Nắ bt ư c h n vn ề ủ káh àng m ắđ ợ nữ g ấ đ ca hc h § Có thểgyr s xn đt iam ct â a ự ug ộ gữ ụ i êu củ vt đ l v mụ t củ cn t a ịr ị ý à ía ci a ôg y êu § P ư n t c ày phù hợ vi á t cứ hncế hơg h n ứ p ớ cc ổ h c ạ h phát triể ccuế sn hm nư g ởrn t o § n á t n ả pẩ h n m ộg h y e Cầ nữ gqyt v qyđ hcugđ n h n u ắ à u ị hn ể c n khu vự đ l cịý a hợ t v đm bos đn nấ v cấ p á à ả ả ự ồg ht ề ht c lợ g ủ cc ịr ư n ca á vtí 3. Chuyên môn hoá các bộ h nte snp ẩ . p ậ ho ả h m Chuyên môn hoá theo sả pẩ pâ ci t cứ t n cc ơ v m mỗ đ n ịó h n hm hn h ổ h ch h á đ n ị à a à , i ơ vc kả nn t c i t ếk,ả xấ v marketing các sả pẩ v dị v ca h h ó ăg h h nh tếsn ut à ự ệ i , n hm à c ụ ủ cí n. h n
- 136 - Quả t h c nr ọ ị Biể VI-3: Thuậ li à h k ă ca h y môn hoá bộ h nte sả u n ợ v k ó h n ủ cu ên p ậ ho nphẩm Nhữ g h ậ li n tu n ợ Bấ li tợ § Phù hợ vi h n t yđi hn cógđi § p ớ nữ g h ổ nah hn ố a Không thểs dn cck nn v các nguồ ử ụg á ỹ ăg à n vớ m tả pẩ i ộ sn hm lự m táh i qả c ộ cc h u u ệ § Cho phép thấ đ ợ c t tn t ế sn § y ư c ụ h ừg u n ả ể y Không tạ s hp t canữ gt ế sn o ự ợ á ủ hn u n ả c y phẩm phẩ ká na m hc hu § n h h un â ế nhu cầ ca hc § Khuyế kí qa t đn c m u ủ káh Phát triể nữ g h h áhrn phân chia các n h n cí sc t g n o hàng nguồ lc nự § X c ị t c ni m táh õ ràng á đ hr h h m ộ cc r n á ệ § Giớ hnv c i qyt ấ đ m tuế sn i ạ i g i uế vn ề ộ t n ả ệ ả y § Phát triể nữ g h quả t t g ut n h n nà n r ổ qá ịn phẩ đ n ht m ơ nấ § K óđ uđn ccnunnâ lct ộ cc h i ộg á gồ hn ự h c á ề u l tuyế sn hm n ả pẩ ia 4. Chuyên môn hoá các bộ h nte k áhh p ậ ho h c àng Tr C uê m nhát okáhhn lnqa đnv cnó gpccb pậ t ol i hyn ô o h hc àg i un ế i hm ộ á ộ hn h o e ê ệ e ạ káh àg ư c hc ụ hc hn đ ợ pụ v. Biể VI-4: Thuậ lià bấ lợ củ cu ên môn hoá bộ h nte khách hàng u nợv t i a h y p ậ ho Thuậ li nợ m 2 Bấ li tợ e! § Cho phép tậ t n v khách hàng p r g ào u § Không khuyế kí v ci kếcc hc h nhhi l c ệ ên tá káh àng § Nhậ d n ư c h n káh àng chủ ế n i đ ợ nữ g hc h ệ yu § co Phát triể cccí sc t n pâ pố cc n á h h áh r g hn hi á n o ft. § nguồ lc nự at Thích hợ đ h uđ ợ nữ gnucuca p ể i ư c hn h ầ ủ ể o khách hàng § Nhân viên cả t y plc ừkáhhn đ nậ m h á ự t hc àg ể hn ấ ns § Phát triể nữ gnà quả t ủgh káh n hn h n r n ộ hc ị đ ợ nhữ g uề liủ h ư c n qynợ ca ọ re hàng § Chỉ i qyt ấ đ cotn l i hc h g i uế vn ề h ừ g o káh àng ả ạ ca t riêng biệ .s C 5. Lự cọ c cuco ổ h c a h n ơ ấ h t cứ w w Không mộ l i hy hoá bộpậ n là tố nấ com i o cảh C c h quả t to cuên ạ hn ào t ht h ọ hàn n. á nà nr ị w phả lacọ c cut cứ socopù hợ v i h cucatổchứ amình. Sau đy là iự hn ơ ấ ổ h c a h h p ớ nu ầ ủ ccủ â F nhữ g ặ đ mcó thể n đc iể o tham khả: PD Biể VI-5: Đ c i ca ổ h c à chuyên môn hoá các bộ h n u ặ để ủ t cứ v m pậ Đ c i t cứ ặ để ổ h c m Cách chuyên môn hoá bộ h n pậ Quy mô nhỏ à Chứ nn c ăg u Toàn cầ à Vịrđ l t ịý ía Phụ hộ v nhu cầ ca hc h t c ào u u ủ káh àng à Khách hàng Cố đ s dn cc gồ lc ạ cế t ể ử ụg á nunự hn h à Khách hàng Khách hàng tiề nn lđ dn m ăgà a ạg à Sả pẩ n hm Khách hàng tiề nn lổ đ h m ăgà n ịn à Chứ nn v khách hàng c ăg à Đ s dn cuên môn hoá thiếb ể ử ụg hy tị à Sả pẩ n hm Cầ cuên môn hoá các kỹ ăg n hy nn à Chứ nn c ăg Chi phí vậ cuể nuên vât liệ co n hyn gy ua à Đaý à khách hàng ịlv
C ư n V - Tổ h c h ơg I cứ - 137 - III. SỰ P Ố H PT O GT C ỨC H I Ợ R N Ổ H Chuyên môn hoá các bộ hn rn t cứ thự hiệ phân công công việ t n t cứ v pậ t g ổ h c c n o cr g ổ h c à o cho phép chuyên môn hoá và tiêu chuẩ há á hạđn. ì vậ,ể ạđ ợ cc ụ t củ n o cc ot ộgV yđ đt ư c á m ci a êu tổcứ t cnnư icc ế oc v các nhiệ v pả pố h pv i hu Nế h c h o g ờ, á k hạh à ì m ụ hi hi ợ ớ na. ukhông thự c hiệ tố đ un nhữ gn lc ủ tổ c b t nạ lãng phí và có thể t ạ Vì thếs n t i ày, ề n ỗ ự ca chứ sẽ ịr gi ở , thấbi. ,ự phố hpà mộ t n nữ g hn ố ơ ả cah t ếổ h c i ợ l tr g h n nâ tc bn ủ t ếk t cứ. o i Trong phầ n chúng tôi giớ t ệ b nuên tắ cnbnca ựpố h p nuên tắ n ày ih u a gy i c ă ả ủ s hi ợ : gy c thốg ht ệh ệhnuên tắ chuỗ mệh n, nguyên tắ t hn i sá Đ y à h n n nấm n l , gy c n i n lệh cầ ạ k m ot â lnữ g m ể . nguyên tắ c qa h t ci đn oc đ h à quyề h trong quả l c ó un ệr tp ế hạh ị v ự ế n n ành ný . 1. Nguyên tắ tố gn ấ m n l h Nguyên tắ t n nấ m n l hcorn cpd ớ c h n h t ệh ệ : n c h g ht ệh ệ h ằg ấ ư i ố n chỉó ộ cp r duy nhấ c m tấ t ên t . 2. Nguyên tắ cu i ệhl h Nguyên tắ n xác đ h ộ cui ệh ệh ràng đ t c h ỗm n ệ :n c ày ị m thỗ m n l rõ n n iừ cấ conấ đncpt pnấ t n t cứ. h n ni v v quyề hn đ đ ợ pâ p a ht ế ấ h htr g ổ h c N ữ g h m ụ à ấ o ệ n àh ã ư c hn công mộcc r ràng không có sự r lặ v cắ đ t táh õ tùng p à t ứ. 3. Nguyên tắ t h nquả : Nguyên tắ t hn n rgiớ hn ố ư n nâ v có cầ ạ m ntrị cầ ạ quả t m ị i ạ s lợ g hn i ên mố qa h bocot ci vi ộ nà quả t, ở vmộ nà quả t kôg h g m st i un ệ á á r tp ớ m t h ự ế n r b iì ị th n r hn t i á ị ể á mộcc h u u m tố ư n ln ấ d ớ. táh i qả ộs lợ gớ cp ư i ệ om l .c ia t of Tầ h nkể sá rn m ạ i ot ộ g m Tầ h nkể sát hẹ m ạ i o m p Tr ns Hình VI-1: Tầ h nq ả t v cấ q ả t m ạ un r à p un r ị ị ca a. Tầ hn un rv cấ qả t m ạ qả t à p un r ị ị .s N ihn c cu un càng nhiề t g thư n đ ln ớ h t n t cuế d và ó cug ơ ấ qả trị u ầ thì n ờg ii v i ệh g r tyn ài ề ố ự !2 quả l qa l Mặká,á nà quả t t n các tổ c nhiề cấ bậ quả l t ờ g n ý un i t hccc h nr r g ịo u p c n ýh n ư w êu. chứ có có ít nhân viên thuộ cpđ cỉ ạ v d ờ gnưkôgb qát hypụt c qáni . c ấ ể h đo à ư n h hn ị u ả a h r h u h u i á ề w N ư c ạ các nhà quả t t n nữ gtổchứ có tầ k m sá rn c qynr qyt ị gợ l, i n r r g hn ịo c m i otộg ó uề a uế đ h ể n w e lớ hn ho h ơ g i g m strci . n ơ t pư n d n i át tp e ệ á ự ế at b. Nhữ g hnố n h ởg ế t hn n n nâ tảh ư n đn ầ ạ quả trị m K i iìm nhữ g hnt ảhhởgđnv cự cọ m tầ hnquả t hiệ qảcác hđt n nâ ố n ư n ế i la hn ộ t ạ ệ m n r u u, ị nhà nghiên cứ xc ị đợ r gno nhữ g ế t nưt h ht h cạ ca ôg i ,ài u á đ h ư c ằ , gài n n n yu ố h í cấpứ t ủ cn v ct n p ệ re nn ca h quả t ..., thì chính thờ g n à nhà quả t d cho mỗ t ộ cp ci ca ăg ủ nà nrị ii m a n r ành ị ih c ấ trự tp ủ u ế mình nhiề hytẽ n hởg ế t hn unrlrộg a hp u a í ảh ư n đnầ ạ qả t à n hy ẹ. s m ị C 1. N n lc ủ nà quả t v nhân viên. ăgự ca h nr à ị 2. Nhữ g h mv g n na hặ kôg i g hu ư c i st n ni ụ i g hu oc hn g n na đ ợ g m á ệ ố ố á .
- 138 - Quả t h c nr ọ ị 3. Nhữ g ấ đ m i ấnờ ả r t n b pậ ca h quả trị n vn ề ớ btg xy a r g ộ hn ủ nà o n . 4. Phạ vr ràng củ cci chuẩ v các quy tắ. m iõ aátêu nà c IV. I PVÀ CHUYÊN MÔN HOÁ CÁC BỘPHẬ SỰPHỐ HỢ NTRONG TỔCHỨC nhành 1. Quyề a. C cu uề h củ t cứ: Quyề h là quyề đ aa á qytị v hn đn. ơ ấ qyn ành a ổ h c n ành n ư rcc uếđ h à àh ộg n Quyề hn đợ s dn ki a g m đc n àh ư c ử ụg h bn i ố giao cho cấ dớ ni v gn i vir h h m á p ư i h m ụ ắ ln ớ t c ni ệ ề á ệ đ g t g ăgự t c i cn v c ủ h. Quyề h là chấko ắ ktơ ấ tcứ. ể i ă nn lch h n ôg i ca ọ an ự ệ ệ n ành te gn ếc cuổ h c b. Vùng không quan tâm: Chester Barnard đ đ xuấlý thuyếcấ nậ ca uề h ã ề t thp hn ủ qyn ành. Barnard cho rằg ầ hế n hu t các quyế đ hhặ m n l hđ ợ đ a a à ằ t n “ùgkôgqa t ”cat ộ t ị oc ệh ệ ư c ư r m nm r g vn hn un â n n o m ủ h cu cấ, có nghĩ rn t ộ cps cấ nậ hặ t nt cúgm không có mộ vnđ p thì a ằg h c ấ ẽ hp hn oc u h hn à u â ủ tấ ề chốgđi ào. Nế m t uế đ hhặ m t h t đ a a à ằ no vùng này, thuộ cp n ốn u ộ qyt ị oc ộ cỉh ư r m nm gài n ị cấ đt ấ đ ltuân thủ oc hn điuếđ h ó ặvn ềà hặ cốg ốqyt ị đ. n c. Quyề h và quyề lc hc hu h t n n ành nự ká na nư h ào? ế Quyề h gắ lnv i ộ cứ v hppá t n t cứ, ắ lnv i ôgv c n ành n i ớ m t h c ụ ợ hp r g ổ h c gn i ớ cn i . ề o ề ệ Trong khi đ, quyề lci qa đn h nn ca ộ cá nhân ảh ư n đn á qyt ị . ó n ự ln un ế kả ăg ủ m t ê n h ởg ế cc uếđ hn Quyề h là mộ pầ ca hi i ln ơ : uề lcĐ lquyề cí t n đ đi ớ v n ành t hn ủ kán m ớ h n qyn ự. ó à ệ n h h h g i ô viị n ố trí cá nhân trong tổcứ v l pư n tnm qa óm t á hnc t ảhh ở gđntn h c à à h ơg i à u đ ộ c nâ ó h n ư n ế i ệ ể ế trình quyế đ h Mô hình hình nón (Hình VI-3) thừ nậ hi ựt t() ịrc cao khi tị . n a hn a s h :1 V t àng ậ í chuyể d h rn t cứ ( g t g uề h n ị t g ổ h c s i ă qyn ành), thì càng tiế st ế t n t qyn ự; à c o ự a n n áđn r g â uề lcv u m (2) không nhất ếc qyn ạ (uề hn) ểạ r qyn ự b i ì mộ nư ió h t ợ th tó uề hn qyn àh đ t a uề lc ở v t gờ c t r t i o ểư nag ư n vo rn đn rn t qyn ự m không cầ d cuể l cao. . gn h ớ g à t g ế t g â uề lc à o u m n ihyn ên om Quyề lc nự l .c ia t of Tr ns ca .s !2 Cấ b c pậ w n quyề hành w Trung tâm quyề lc nự w e Tài chính Kếon tá N. nhân lực at Marketing Sả xấ n ut Nghiên cứ & u n phát triể re Chứ nn c ăg n ự1 Hình VI-2: Quyề h và quyề lc n ành C 1 SehnPR bi adD v AD cno “ udm n lo m ngm n esn a cnetadap ct n” t e .ob s n ai .eez, F na ets f aae et s tl ocp n plaos - p n d a , ei s i i 4th ed, Pearson Prentice Hall, 2004, p
C ư n V - Tổ h c h ơg I cứ - 139 - u i n ự1 Biể VI-6: Các loạ quyề lc Quyề lc p uc n ự é bộ Quyề lc ự t sự ợ ãi n ự d arên s h Quyề lcư n t ở g n ự tở gh n ư Quyề lc ự t khả ăg hnpáđ ug đ c g t vi g ờ n ự d ar ên nn pâ ht i ì ó ó i r ớ nư i ề áị khác Quyề lc h hhn n ự cí t g n ố Quyề lc ự t vịrca ộ nư irn h t n cpbc h h n ự da r ên t ủ m t g ờ t g ệ h g ấ ậ cí í o ố n thức Quyề lc hy gia n ự cuên Quyề lc ự t chuyên môn, kỹ ăg ặ b t oc i t c n ự d arên nn đc i hặ k n h ệ ế ứ Quyề lci quan nự lên Quyề lc ự t sựgn ó hth vi ộ nư inư ió gồ n ự d ar ên ắ b cặcẽ ớ m t g ờ, g ờ c nun lự hặ đc i c nâ m n m ố c oc ặ đ m á hn og un ể l ia m 2. Trách nhiệ Trách nhiệ l đ ubt ucnâ v thự h nnữ gni v đ đ ợ pâ cn. m à i ắ bộ hn i ề ên c i h n h m ụ ã ư c hn ôg ệ ệ Tr Nhân viên sau khi chấ nậ nữ gcn v c ã đ ợ pâ cn c t ,h chị t c ni p hn h n ôg i đ ư c hn ôg ụ h t ệ ể ì ur h h m á ệ t ớ cpt tuyệ đi ề hnv c ày. Và mộ nà quả t kôgcỉót c nhiệ đi ớ r cấ r ư ên t ố v pầ i n ệ th n r hn h c r h ị á n ố vi việ cỉh t c ni ởm t ài công việ m còn chị t c ni v nữ g ot ộgca c h cị r h h m u á ệ ộv c à u r h h m ề h n h ạ đn ủ á ệ cấ d ớ. p ưi 3. Trách nhiệ g ir m it ả ình m 2 e! co Trách nhiệ g ir là đ uk vn nâ v sẽ hpnậ t c ni v nữ gkt m itả ình i ỳ ọg hn i ề ên cấ hn r h h m ề h n ế á ệ quả ot ộg ủ m (cả hữ g h công và thấbi Táh h m g ir là đ m m tạ hạ đn ca ình n nt ành t ạ . r ni i t ) c ệ ả ình i ể à i ft. đ qyn ành và trách nhiệ pù hợ v nó là nề t g ểh c i h u ủ. ó uề h m h pà n ả đ t h n i qa n ự ệ ệ at o ns V. TẬ T U GV PHÂN CHIA QUYỀ P R N À NHÀNH re ca Triếl ca ựpâ ciqyn ành là nhữ g uếđ h ẽ ư c ư r ởđ Tậ t n tý ủ s hn h uề h a n qyt ị s đ ợ đ a a âu. p r g n u hoá quyề h là tậ t n cc uếđ h àm ra ở ấ co rn t cứ. n ành p r g á qyt ị l u n cp a t gổ h cPhân chia quyề h o n ành .s C là quyề rcc uếđ h ư c ư xốg uên suố t n t bộ ổ h c n a á qyt ị đ ợ đ a un xy n tr go o àn t cứ. w w 1. Phân chia quyề h (phân quyề) n ành n w F Phân chia quyề h là tiế t mà nhà quả t pâ co ấ dớ qyn a á qytị n ành nr ình nr hn h cp ư iuề rcc uếđ h ị n và hoạđn t n m tố o cảhPhân quyề xấh n ùng vớ s pâ cit c ni . h tộgr g ộs hàn n. o n uti c ệ iự hn h r h h m K i aá ệ PD g mđc hn h qyn ành cho cấ d ớ t trư c htọ hihn h ni v. i ố pâ ci uề h á a p ư i ì ớ nấh pảpâ ci h m ụ h a ệ a. Lợ í ca h chia quyề hành ic ủ pân h n · Cho phép nhà quả t cpcoc ni t i i h ncocc ôg c n r ấ a ó h u h g n ơ h á cn việ quan trọgnư ị ề ờ a n h phát triể ci lợ v các kế oc caổ h c n h nư c à ế hạh ủ tcứ. · Phát triể kả ăgự un ý ủ nữ g h quả t cp ư i n h nn t qả l ca h n nà n r ấ d ớ. ị · Bở v cấ d ớ t ờggncc ot ộgt nh pc t hnnữ gnà quả t cp i ì p ư ih n ầ á hạ đn á gi ụ h ơ h n h ư c ệ ể nr ấ ị cao nên họ óh nm btố hn ấc cc ự i c t ắ ắt ơ t ả á s v c ể t t ệ 1 SehnPR bi adD v AD cno “ udm n lo m ngm n esn a cnetadap ct n” t e .ob s n ai .eez, F na ets f aae et s tl ocp n plaos - p n d a , ei s i i 4th ed, Pearson Prentice Hall, 2004, p
- 140 - Quả t h c nr ọ ị · Phân tán quyề lc ui ư n m t ầ kôg h đ h ư n m ci lành mạh rn n ự nô d ỡ g ộ bu hn kí ị h ớ g ụ t n êu, nt g o nhân viên b. Cảt ệ s pâ qyn ih n ự hn uề i 1. Thiếl mụ t và tiêu chuẩ . tập ci êu n 2X c ịhq yn ành và trách nhiệ . á đn u ề h m. 3Q a tm đncpd ớ. . un â ế ấ ư i 4. Yêu cầ mộ cn v co diệ. u tô g i tàn ệ n 5. Cung cấ s h ấ lyn p ự u n u ệ. 6. Thiếl s kể sá tơ g ứ g tậ ự i otư n x n . p m l ia c. Nhữ g r nạca ựpâ qyn n t giủ s hn uề. ở Lý do nhữ g h quả t k ô g h nq yn n nà n r hn p â uề ị Tr - Nhân viên thiế k h gi u i nh m n ệ - Tố ni t ii đ g ih h ôg i h n àự ình làm nó n h u h g n ể i t c cn v c ơ lt m ề ờ a ả í ệ - Lố m nhân viên mắ pảc t nư à ộ ci h ià c hió h h lm th pí ể 2 - N â v n ã quá bậ rn hn i đ ê nộ m - Phân quyề c t cpd ớ b t h uv công việ ca ấ t nên làm cho nhà n ó h ấ ư i i ni ào ể ế ề c ủ cp r e! ên, quả t cp r lo lắg nr ấ t ị ên n co ft. d. Khắ pụ nữ g ào chắ ca ựpâ qyn c hc h n r n ủ s hn uề at o Các nhà quả t pảl nun hnhcằgợ í ca ự hn uề gni vii đ nr hi ô l nậ t r l c ủ s pâ qyn ắ ln ớ v c ể ị u ô ứ n ih ề ệ ns cho cấ dớ t d hạđn, ậ cíhp hn ạ h m đ cp ư i ắ siầ ,e đ nư p ư iự o ot ộgt m hcấ nậ m o i ể ấ dớ m c al xm ó h h ể m re ca là mộ ci h ca i đ tạ nâ v Cảt ệ g otpg a h quả t v cấ d ớ cn th píủ v c ào o hn i ệ ên. ih n i i i nà i a ế ữ n r à p ư i ũg ị có thể hc hc ư c h n r cả đi ớ s pâ qyn kắ pụ đ ợ nữ g ào n ố v iự hn uề. .s C e. Nghệhậ ca ựpâ qyn t tủ s hn uề u w - w Phân quyề m táh h n ư c ằg áh o ư n nữ g h công củ nâ v n ộ cc ci lợ bn cc đ lờg h n t ế ành a hn i ên w đ bo ả pù hợ v i ụ t chung. ể ả đm h p ớ m ci F êu - Xem sựpâ qynnưl m t ôgc hấ l ệ, u đ hn uề h à ộ cn ụ un u n qa ócung cấ conâ v y p h hn i ên PD nhữ g i nh mcn h t ể hẩ b h co h n t c ni ká ln ơ . n k h gi ầ t ếđ cun ị ọ h nữ gr h h m hcớ h n n ệ i á ệ - X c ị qyn á hn h cc h mv á đ h uề c nâ co á ni ụ n ệ - Đ co ể h nhân viên xây dự g á k hạh ot ộg ủ h n cc ế oc hạđn ca ọ - Bả đmr g ạ ởr mọt v tổ hc h nâ v có trách nhiệ pảg i ình o ả ằ bn t n ên i ứ à cứ co hn i h ên m hii t ảr
C ư n V - Tổ h c h ơg I cứ - 141 - 2. Nhữ g h ntả hh ở g ế t t n v phân tán quyề h n n â ố n ư n đn ậ r g à p u n ành a. Giá trịủ qytị . ca uếđ h n b. Sự ồg htủ cc h h áh đn nấ ca á cí sc. n c. V n o t cứ. ă há ổ h c d. N n lc ủ cc h quả t. ăgự ca á nà nrị e. C cế i sá ơ h k m ot ể . f. Ả h ư n ca ôt ờg n h ở g ủ m ir n. ư nhành trự tuyế và tham mư 3. Quyề c n u l ia Các họ g qả t pâ b t a h thứ caqynh c i un r hn i hi ình ả ị ệ c ủ uề ành: quyề h trự t ế v n ành cu n à y quyề hn t m m u Trong nộ dn ny“ ự t ế” m cỉá nà quả t l việ ởcc n àh h a ư. i ug à,t cu n á h cc h r y n r àm ị c á chứ nn, ộpậ đn gpt c i đnv c ạ đ ợ m c i củ t cứ. h c ăgca c ăg b hn óg ó r tp ế i đt ư c ụ t ự ế ê êu a ổ h cC ứ nn ủ Tr các nhà quả t đ ợ pâ t n t mm u a t cuế pụ hộ v mụ t củ t cứ. n r ư c hn h hh ị à a ư hyr tyn h t c ào ự u ci aổ h c êu VI. THIẾ K T T Ế ỔCHỨC 2 Thiế k t cứ lnqa đnv cxcđ hc cuv nhữ gm i unh qynh t ế ổ h c i un ế i á ị ơ ấ à ê ệ n n ố qa ệ uề ành m trong toàn bột cứ đ t c i ci lợ v các kế oc nằ đpứ gm c i củ t ổ hc ểh h n h n ư c à ự ệ ế hạh hm á n ụ t êu a ổ e! chứ. N ư ậ, i k t cứ lmộ tnr xác lậ m tơ ấ t cứ co ôg y c h vyt ế ếổ h cà ht ti t ế ình p ộ c cu ổ h c h cn t. 1. Tổ h c ơ iih c i gso vớ t cứ h uc cứ c g k á b tì ớ ệ iổ h c ữ ơ co ft. at o ns re ca .s C HỮUCƠ w w CƠ I w GIỚ F PD · Mố qa h cp ậ cn nắ i un ệ ấ bc ứ g hc · Sự ộgá ( ci dc à chiề nag cn t c h u ọ v c ả ề u gn) · Nhiệ v c đ h m ụố ị n · Nhiệ v t c ứ g m ụh h n í · Nhiề qyắ uut c · Mộv quy tắ tài c · Kênh truyề t n chính thứ nh g ô c · Truyề t n pih h h c n h g h cí t ô n ứ · Quyề h quyếđ h ậ t n n ành tị t r g n pu · Quyề h quyếđ h h t t n n ành tị piậ r g n pu · C cuổ h c a hn ơ ấ tcứ co ơ · C cuổ h c hn hn ơ ấ tcứ pẳg ơ Hình VI-3: Tổ h c ơg io ớ t cứ h uc cứ c i s v iổ h c ữ ơ ớ 2. Chiế lợ ả hh ở g ế cut cổ h c h tế ào? n ư c n ư n đn ấ r t cứ n ư h n ú Cấ t cổ hcà mộpư n tn i đ g iunrđtư c ụ t tổ hcMộđ u ur tcứ l thơgi g p ỡ i qả t ạđợ m ci cứ. ti ú ệ ú ớ ị êu ề hợ l ir g h nư c à cấ t c ê đợ ktợ cặcẽc nghĩlà cấ t cổ hc ên theo po cằ ci l v ur nn ư c ếhp hth,ó g n ế ợ ú a ur tcứ n ú
- 142 - Quả t h c nr ọ ị đổci l cV nế g iunrt rnữghy ổt n htr g h nư cổ hcn s uih nư . à u i qả t ạ a hn t đi e cốt n ci l tcứ,ó ẽ ế ợ ớ ịo a h o ế ợ cầ phảhiệ cỉ l c cu ểh h n v hỗr s t y ổ n i u h hạ ơ ấ đ tc ứg à t ựh đi n i í ợ a . 3. Quy mô củ t cứ ả h ư n đncut c h tế ào? aổ h c n h ở g ế ấ r n ư h n ú Có nhữ g ằg h n lh ử i cứ g ằg u m caổ h c n h ởg ág ể ế n bn cứ gị s m n h n r qy ô ủ t cứ ảh ư n đn k đn c h n 1 cấ t c ủ n.Mộ cc d hiể, h t cứ c qy ô h nà quả t c t g m st ộ u r ca ó ú táh ễ u kiổ h c ó u m nỏ h n r ó h i ám t ị ể á cách chặcẽnư g h qy ô ư c ởrn s c ni b pậ h n òi hỏ qyn ành phi th,h n ki u m đ ợ m ộg ẽ ó h u ộ hn ơ đ ề i uề h tậ t n,ryn hn pih h h c à có nhiề m i un ệho h u gn v dọ. thế p r g t ề t g h cí t v u u ô n ứ u ố qa h t ci nag à cVì e ề , c cấ t c h p đ sẽà ơ ấ h u ơ ơ uh h ợ khi ó lc cu ữ c. í 4. Công nghệá đn n ưtế à đncut c t ộg h h no ế ấ r ? c ú Nhìn chung, kỹhậcn t n t ờgh cấ t c àng chuẩ há à àg ơg i gợ t tàgh gh n t u r c u ô ư ì ú n o v cn c i . ư c ớN 2 lạ ccổ hc ớ cn nh ká b t ì càng có khả ăgà có cấ t c ữ c. i á tcứ viôg gệ hc i t , ệh nn l ur h u ơ ú 5. Mô t ờ gá đn đncut c h tế ào? ir n t ộ g ế ấ r n ư h n ư c ú Tog h ơ g cúg a ã thả l n ô t ờg h lm tàng buộ co i cn hc rn cư n 3 hn tđ o u m ir n nư à ộ r ậ ư c h v c â nắ ệ các quyế đ hquả t. cũgt đn lnđncut c ổcứ. ề ơbn cc ổcứ c tịn n r Nó n á ộg ớ ế ấ r t h cV c ả, á t h c ơ ị c ú giớ l hữ h unất n m irờ g nđ h C cổcứ h uc l đpứ g ố nấv i ô ià u i htr g ô t n ổ ị . á t h c ữ ơ à á n t ht ớ m i ệ o ư n t t ờ g i đn v không chắ cắ. r n b n ộg à ư ế c hn VII. CÁC Ứ G D N T I TK T C ỨC N Ụ G HẾ Ế Ổ H 1. Cấ t c ơ g nlgì? u r đn i à ú ả Hầ ht á t cứ bt ầ nưm t ựá k hdahvi ộ cut c ơ g n C c u ế cc ổ hc ắ đu h ộ d n i on ớ m t ấ r đn i . áh n ú ả thiếk t cứ n phả áh gờ củ h lcủ ị ,ấc nâ v báo cáo trự tp h bà t ếổ hc ày n n nư ih nư à h tht ả hn i c t ên ci co ế om ta hoặ ôg Khi tổ hcăgrởgc cu iả đn hn c thích hợ nav kió ơ ấ c n ta. cứ t t n,ơ ấ g n ơ kôg òn n ư p ữ,à hđ c cu mớđợ h thành. Hai cách thiếk pổ i nấl lợ là cấ t c h c ăg à sả pẩ . iư c ình tế h b n ht nư t ế ầ ur cứ nn v n hm ú l .c ia Cơ ấ cứ n n cu h c ă g t 2. of Tr Cấ t c h c ăgcủyug t gđ hh ớgcứ nn đ l cho nó trởt u r cứ nn h ế i ă ị ư n h c ăg ể àm ú a n n h hình ns ành thứ và chủ ạ co á t cứ. c đo h ccổ h c ca Gá đc i ố m .s !2 nhà máy w w w e Tư n b rở g ộ Tư n b rở g ộ Tư n b pậ, rở g ộ hn Tư n b rở g ộ Tư n b rở g ộ phậ,ỹ ư nk s phậ,ếon nk t á hệhn t n t gh g ố ô phậ,gồ nnun phậ, u u nt m a h at tin nhân lực re Hình VI-4: Cấ t c h c ă u r cứ n ng ú C 1 21 trong sach Stephen chuong to chuc 2 24 trong sach Stephen chuong to chuc
C ư n V - Tổ h c h ơg I cứ - 143 - 3. Cấ t c ả p ẩ ? u r sn h m ú Cấ t c n mlà kiể t ếk t cứ t t từ á b pậ hặ đ n ịộ l . ur sả phẩ ú uh t ếổ h cạ h i o ành cc ộ hn oc ơ vđcậ p Gá đc i ố m nhà máy Phó chủ Phó chủị ,ầ thdu c Phó chủị , th c tị ,h c ni h ên nhờ v chấsp nà tá hoá chất u liệ Marketing Marketing Marketing Hoạh ị v kinh tế cđ hà n Hoạh ị v kinh tế cđ hà n Hoạh ị v kinh tế cđ hà n Cung cấ v phân phố pà i Cung cấ v phân phố pà i Cung cấ v phân phố pà i Sả xấ n ut Sả xấ n ut Sả xấ n ut Hình VI-5: Cấ t c ơ v ur đn ị ú 4. Cấutrúc ma trậ n om Cấ t c hc ăg agạni thuậ l tv cậ dn cuên môn hoá. Cấ t c ộ hn ur cứ nn m n l h u nợ ừ i t ụg hy ú i ề i ệ n ur b pậ ú l .c tậ t n ni hn à ktu nưg hihp hn ựr lắ cc otộg à nguồ l . pr g h u ơ vo ếqả hn pảcấ nậ s t u ề ùng p á hạđn v nự c ia t Đ c i ni ậ ca a r đ l nhân viên trong cấ t c ày có ít nhấ hi g ờ cỉ ặ đ m ổ bt ủ m t n ó à ể ậ ur n ú t a nư i h of huy là nhà quả t b pậ cứ nn v nhà quả t sn hm hy ự nĐ l việ m táh n r ộ hn h c ăg à ị n r ả pẩ a d á. ểàm c ộ cc ị Tr ns hiệ qảnà quả t cứ nn v nhà quả t d á pả t ođih ờgxynv đ upố u u, h n r h c ăg à ị n r ự n hir ổ t n uê à i hi ị a ư ề nhu cầ d ar nhân viên, và giảqyt â t ẫ c vớ na. uựt iuếm u h n ùng ihu u ca ên Thuậ lihính củ cấ trúc ma trậ đ lnó tạ đ u i t ậ lih s đ u hi ộ nợ c a u n óà o i k n h n ợ co ự i pố m t ề ệ u ề .s !2 loạ ccd á pứ t v đcl t n ki ẫ dyt tính kinh tếnờv cnó gp các t á ự n h c ạ à ộ ậ r g h vn u rì p p o h i hm ộ ệ w chuyên gia chứ nn l vi hu B tợ cí cam t nl sựl xnm nó tạ c ăg ạ ớ na. ấ li h h ủ a r à i n ậ ộ ộ à n ora và w kun h ớ g hc ẩ t n g hyh ư n t đy r h i quyề lcK i ạ xm pạ nuên tắ cui ệh ệh ú a ành n ự. h bn â hm gy c hỗ m n l , n w bạ đn g t gđn k s nậ nằg S l xnc t xấ pá t a s bococoa n ag i ă ág ể ự hp hn. ự ộ ộ ó h ut htừ iẽ á á h i a n n ể . e Lầ lợ s l xn à nhậ nằgà nhữ g i t rm mm n car h i quyề lc n ư tự ộ ộ v n p hn l n đ u ạ a ầ ốg ủ t n g ề o a ành n ự. at 5. Cấ t c ề t g h m l gì? u r nn ả n ó à ú n Trong mộ cu rc ự t nhóm, toàn thểổ h c a gm cc hm hặ đih c i tấ t d a r ú t cứ bo ồ á nó oc ộ t h n ự ệ re ên công việ caổcứ. rn cut c h t ,ổ h c ậ h mà không tuyên bốr g h c ủ t h cTog ấ r nư h t cứ vn ành ú ế ằ t n ành viên nhóm có quyề hành ra các quyếđ h n h ở g ế h, ở v không có chuỗ m n l h n t ị ảh ư n đn ọ bi ì n i ệh ện C cứ g hcrn cc ôg i đ đ ợ d xế. n nắ t g á cn v c ã ư c àn p o ệ
- 144 - Quả t h c nr ọ ị Đ i i utrúc nhóm thì rõ ràng việ ố vớ cấ cbốt nâ v mộ cách đn giả r hn i í ên t ơ nvào nhóm là cư đ. hn i phảđ ợ đ tạ đ l việ trong nhóm, nhậ đ ợ s đ tạ đ kỹ ăg h a ủN â v ên i ư c ào o ểàm c n ư c ự ào o a nn và phả đ ợ t ở g Nế i ư c h n. ukhông có kếhạht lơ gd a r nhóm mộ cc r biệ v ư oc r ư n ự t ả ên t áh iêng tà thích hợ t nhiề lic ca ấ t c hm c t b m t phì u ợ í ủ cu r nó ó h ị ấ h ú ể . 6. Tạso ó ựd hcuể sn tcứ k ô g a hg i ia c s ị h yn a gổ h c h n rn i c ớ Mộ t nhữ g áh h ch t ếổ h c uiùng là tổ h c hn r h iiT cứ trong n cc t t ếk t cứ cố c ứ i cứ kôg a g . ổ h c n ớ không ranh giớ kôgđ ợ xcđ hhặ g i ạ b i hm v hặ l i ình theo cấ t c i hn ư c á ị oc i hn ở pạ i oc o h n ớ ạ urú truyề t n. ól mờđ r hg i ugqahm tổcứ bn cc g t gs tơ gt n h g N àm ố ia i xn un ộ t h c ằg áh i ă ự ư n á n ớ a n c lẫ na vi ô t ờg T ỉ t ảg ó ư c ọ ltổ h c ạgt cứ hcậ, hn r n hu ớ m ir n. h h h n n đ ợ già cứ m n,ổ h c ọ t kôg ào ư n o p cả,ổ h c ou hặ t chứ ả. Cấ t c hn r h ii iắqaấcả á kícn ca n t cứ m đn ocổ c o u r kôg a g đ t u t cc h ạh ủ ú n ớ t t a tổcứ, chuyên gia chứ nn đ ợ đt ào các bộp nđ t c ncc ôgv c hn h c các c ăg ư c ặ v hậ ể h hiệ á cn i pâ ự ệ biệ Nhữ gnâ t n góp phầ l g t gv c h t ế utrúc phi ranh giớ t các tổ t. n hn ố ào n à i ă i t ế k cấ m a n ệ i irong chứ h nny Toàn cầ háh t ờ g à sựcn t n đn m t a t quan trọg N ucu c i a? ệ uot r nv ịư ạh r h óg ộ vir a ò n. h ầ củ m tổcứ đi h v thích nghi vớ m irờ gpứ t v biế đn đ ợ đpứ gt a ộ t h c ố pó à i ô t n hcạ à ư p n ộg ư c á n ố t nhấ biá t cứ piahg iN ữ gt y ổ v cn nh cn đn gpv sựcuể t ở cc ổ h c h r n i . h n h đi ề ôg gệ ũg óg ó ào ớ a hyn dị n Nhữ g i b v sc ạh á t hcc hn ề “ ôg i ” à truyề t n co c ày. h n tn ộ ề ứ m n m yí ,á pầ m m t n m n v ế n h h nh g h ô phép các tổ ch ơ g ạđ n ửpiah iiồ t. i ộ nâ t n hỗ r m n lớ chứ t n m i i t h r g t ạ Mỗ m t hn ố ày ư ệ n ớ n i t ạg ư i ợ thông tin tạ đ u i co ơ l v c o o i k n h nià i ả. ề ệ m ệ om l .c ia t of Tr ns ca .s !2 w w w e at re C
Filename: Chuong VI_new Directory: D:\Lan Template: Normal.dot Title: TO CHUC Subject: Author: Khoa Quan tri Kinh doanh Keywords: Comments: Creation Date: 8/11/04 1:26 PM Change Number: 22 Last Saved On: 9/8/05 2:29 PM l Last Saved By: Khoa QTKD ia Total Editing Time: 340 Minutes Last Printed On: 9/8/05 2:31 PM Tr As of Last Complete Printing Number of Pages: 11 Number of Words: 3,148 (approx.) Number of Characters: 17,944 (approx.) m 2 e! co ft. at o ns re ca .s C w w w F PD