ÑAËC ÑIEÅM GIAÛI PHAÃU BEÄNH – LAÂM SAØNG CUÛA UNG THÖ VUÙ<br />
Nguyeãn Vaên Luaân*, Nguyeãn Saøo Trung†<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Qua nghieân cöùu 165 tröôøng hôïp carcinoâm vuù, ñaõ ñieàu trò taïi beänh vieän Ña khoa Caàn Thô.<br />
Chuùng toâi coù caùc keát quaû nhö sau:Khoaûng tuoåi coù xuaát ñoä cao laø 40 - 49 tuoåi, chieám 35,2%. Vò trí böôùu<br />
ôû vuù traùi chieám 52,1%. Vò trí böôùu ôû ¼ treân ngoaøi chieám 46,1%. Loaïi moâ hoïc chieám tyû leä cao laø carcinoâm<br />
oáng tuyeán vuù loaïi khoâng ñaëc hieäu, chieám 83,6 %. Ñoä moâ hoïc thöôøng gaëp laø ñoä II, chieám 71,5%. Di caên<br />
haïch carcinoâm loaïi khoâng ñaëc hieäu chieám 51,45%<br />
<br />
SUMMARY<br />
CLINICAL – PATHOLOGICAL CHARACTERISTICS OF BREAST CARCINOMA<br />
Nguyen Van Luan, Nguyen Sao Trung<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 167 – 169<br />
<br />
A retrospective study on 165 cases of the characteristics of clinical-pathology of the breast cacinoma,<br />
treated at Can Tho General Hospital.<br />
We have some results such as: The age range (from 40 to 49) is frequently 35,2% of cases. The<br />
prequency of the tumor in the left breast is 52,1% of cases. The location of the tumor in the outer upper<br />
quadrant of the breast is 46,1% of cases. The most frequent histological type is ductal carcinoma, not<br />
otherrwise specified (83,6% of cases). The most common histological grade is grade II (71,5% of cases).<br />
The rate of lymph node metastasis of ductal carcinoma is 84,93% of cases. The most frequency of clinical<br />
stage is stage II (59,4% of cases).<br />
<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
Ung thö vuù laø moät trong nhöõng ung thö coù xuaát<br />
ñoä cao ôû giôùi nöõ. Theo nhieàu coâng trình nghieân cöùu<br />
trong vaø ngoaøi nöôùc, ung thö vuù thöôøng coù xuaát ñoä<br />
cao thöù nhaát hoaëc thöù nhì so vôùi caùc loaïi ung thö<br />
khaùc ôû giôùi nöõ(1,2,6,7). Carcinoâm vuù chieám treân 95%<br />
ung thö vuù(1,2,6,7). Coù raát nhieàu taùc giaû trong nöôùc vaø<br />
ngoaøi nöôùc ñaõ nghieân cöùu raát kyõ veà giaûi phaãu beänh<br />
laâm saøng carcinoâm vuù. Taïi Caàn Thô, khu vöïc ñoàng<br />
baèng soâng Cöûu Long, chöa coù taùc giaû naøo nghieân cöùu<br />
veà ñaëc ñieåm giaûi phaãu beänh - laâm saøng carcinoâm vuù.<br />
Vì vaäy chuùng toâi thöïc hieän coâng trình nghieân cöùu<br />
naøy, nhaèm caùc muïc tieâu sau:<br />
<br />
- Khaûo saùt ñaëc ñieåm giaûi phaãu beänh vi theå cuûa<br />
carcinoâm vuù.<br />
- Khaûo saùt caùc ñaëc ñieåm laâm saøng coù lieân quan<br />
ñeán ñaëc ñieåm giaûi phaãu beänh cuûa carcinoâm vuù.<br />
<br />
VAÄT LIEÄU VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br />
CÖÙU<br />
165 tröôøng hôïp carcinoâm vuù ñaõ ñöôïc chaån ñoaùn<br />
vaø ñieàu trò taïi beänh vieän Ña Khoa Caàn Thô trong thôøi<br />
gian töø thaùng 5/2000 ñeán thaùng 5/2004.<br />
Hoài cöùu, moâ taû caét ngang.<br />
Xöû lyù soá lieäu baèng phaàn meàm thoáng keâ SPSS.<br />
<br />
- Khaûo saùt ñaëc ñieåm giaûi phaãu beänh ñaïi theå cuûa<br />
carcinoâm vuù.<br />
*<br />
<br />
Boä moân Giaûi phaãu beänh Tröôøng ÑHYD TPHCM<br />
** Beänh vieän Ña khoa Caàn Thô<br />
<br />
167<br />
<br />
Tình traïng di caên haïch limphoâ<br />
<br />
KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU<br />
<br />
Baûng 5. Tyû leä di caên haïch limphoâ theo loaïi moâ hoïc<br />
<br />
Ñaëc ñieåm giaûi phaãu beänh ñaïi theå<br />
<br />
Loaïi moâ hoïc<br />
<br />
Vò trí khoái böôùu<br />
Baûng 1. Tyû leä cuûa vuù coù böôùu<br />
Vò trí böôùu<br />
Vuù traùi<br />
Vuù phaûi<br />
Hai vuù<br />
Toång coäng<br />
<br />
Soá tröôøng hôïp<br />
86<br />
77<br />
2<br />
165<br />
<br />
Tæ leä %<br />
52.1<br />
46.7<br />
1.2<br />
100.0<br />
<br />
Vò trí böôùu trong vuù<br />
Soá tröôøng hôïp<br />
77<br />
33<br />
22<br />
11<br />
16<br />
8<br />
165<br />
<br />
Tæ leä %<br />
46.1<br />
19.8<br />
13.2<br />
6.6<br />
9.6<br />
4.8<br />
100.0<br />
<br />
Ñaëc ñieåm giaûi phaãu beänh vi theå<br />
Phaân loaïi moâ beänh hoïc<br />
Baûng 3. Baûng phaân loaïi moâ beänh hoïc<br />
Loaïi moâ hoïc<br />
Carcinoâm<br />
hieäu<br />
Carcinoâm<br />
Carcinoâm<br />
Carcinoâm<br />
Carcinoâm<br />
Carcinoâm<br />
Carcinoâm<br />
<br />
OTV loaïi khoâng ñaëc<br />
OTV loaïi baõ khoâ<br />
OTV loaïi oáng<br />
tieåu thuøy<br />
OTV loaïi nhaày<br />
OTV loaïi nhuù<br />
OTV loaïi ña baøo<br />
Toång coäng<br />
<br />
168<br />
<br />
Ñaëc ñieåm laâm saøng lieân quan giaûi<br />
phaãu beänh<br />
Tuoåi beänh nhaân<br />
Tuoåi<br />
20-29 30-39<br />
Soá beänh nhaân<br />
3<br />
19<br />
Tyû leä %<br />
1.8<br />
11.5<br />
<br />
40-49<br />
58<br />
35.2<br />
<br />
50-59<br />
46<br />
27.9<br />
<br />
60-69 ≥70<br />
20<br />
19<br />
12.1 11.5<br />
<br />
Xeáp giai ñoaïn laâm saøng<br />
Baûng 7. Xeáp giai ñoaïn<br />
Giai<br />
Giai<br />
Giai<br />
Giai<br />
<br />
Giai ñoaïn<br />
ñoaïn I<br />
ñoaïn II<br />
ñoaïn III<br />
ñoaïn IV<br />
Toång coäng<br />
<br />
Soá tröôøng hôïp<br />
7<br />
98<br />
57<br />
3<br />
165<br />
<br />
Tæ leä %<br />
4.2<br />
59.4<br />
34.5<br />
1.8<br />
100.0<br />
<br />
BAØN LUAÄN<br />
<br />
Tyû leä %<br />
83.6<br />
<br />
Vò trí vuù coù böôùu<br />
<br />
10<br />
6<br />
5<br />
4<br />
1<br />
1<br />
165<br />
<br />
6.1<br />
3.6<br />
3.0<br />
2.4<br />
0.6<br />
0.6<br />
100.0<br />
<br />
Theo baûng 1, xuaát ñoä ung thö ôû vuù traùi laø 52,1%,<br />
vuù phaûi laø 46.7%.<br />
<br />
Baûng 4. Lieân quan giöõa ñoä moâ hoïc vaø loaïi moâ hoïc<br />
<br />
Carcinoâm<br />
hieäu<br />
Carcinoâm<br />
Carcinoâm<br />
Carcinoâm<br />
Carcinoâm<br />
Carcinoâm<br />
Carcinoâm<br />
<br />
51,45<br />
<br />
Soá tröôøng<br />
hôïp<br />
138<br />
<br />
Lieân quan giöõa ñoä moâ hoïc vaø loaïi moâ hoïc<br />
Loaïi moâ hoïc<br />
<br />
Tæ leä %<br />
<br />
Baûng 6. Tyû leä maéc beänh theo tuoåi<br />
<br />
Baûng 2. Tyû leä cuûa vò trí böôùu trong vuù<br />
Vò trí böôùu<br />
¼ treân ngoaøi<br />
¼ treân trong<br />
¼ döôùi ngoaøi<br />
¼ döôùi trong<br />
Trung taâm<br />
Toaøn boä<br />
Toång coäng<br />
<br />
Carcinoâm OTV loaïi<br />
khoâng ñaëc hieäu<br />
<br />
Soá tröôøng hôïp<br />
Khoâng di caên<br />
Di caên<br />
67<br />
71<br />
<br />
OTV loaïi khoâng ñaëc<br />
<br />
Ñoä moâ hoïc<br />
Soá ca<br />
Ñoä I Ñoä II Ñoä III<br />
4<br />
104<br />
30<br />
138<br />
<br />
OTV loaïi baõ khoâ<br />
OTV loaïi oáng<br />
tieåu thuøy<br />
OTV loaïi nhaày<br />
OTV loaïi nhuù<br />
OTV loaïi ña baøo<br />
Toång coäng<br />
Tæ leä %<br />
<br />
0<br />
1<br />
4<br />
4<br />
1<br />
0<br />
14<br />
8.5<br />
<br />
9<br />
3<br />
0<br />
1<br />
0<br />
1<br />
118<br />
71.5<br />
<br />
1<br />
1<br />
0<br />
1<br />
0<br />
0<br />
33<br />
20<br />
<br />
10<br />
5<br />
4<br />
6<br />
1<br />
1<br />
165<br />
100<br />
<br />
Ñaëc ñieåm giaûi phaãu beänh ñaïi theå<br />
<br />
Theo taùc giaû NB Ñöùc(2), tyû leä böôùu ôû vuù traùi laø<br />
52,5% vaø vuù phaûi laø 47,5%, theo T Hoøa(3), tyû leä naøy laø<br />
54,85% vaø 45,2%, theo NS Trung(6), tyû leä böôùu vuù traùi<br />
laø 50,93% vaø vuù phaûi laø 46,91%.<br />
Vò trí böôùu trong vuù<br />
<br />
Theo baûng 2, tyû leä cuûa vò trí böôùu trong vuù, ¼ treân<br />
ngoaøi laø 46,1%.<br />
Theo taùc giaû NS Trung tyû leä naøy chieám 51,81%,<br />
theo Klatt(8) böôùu ôû ¼ treân ngoaøi chieám 50%, theo<br />
Tavassoli(10) treân 50% böôùu ôû ¼ treân ngoaøi.<br />
Ñaëc ñieåm giaûi phaãu beänh vi theå<br />
Phaân loaïi moâ beänh hoïc, lieân quan giöõa<br />
ñoä moâ hoïc vaø loaïi moâ hoïc<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoại Chuyeân Ngaønhi<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Theo baûng 3 vaø 4, loaïi carcinoâm OTV xô chai, XN<br />
chieám 83,6%.<br />
Haàu heát caùc coâng trình nghieân cöùu cho thaáy tyû leä<br />
carcinoâm OTV xô chai, xaâm nhaäp chieám tyû leä cao<br />
nhaát. Caùc tyû leä theo caùc taùc giaû (xem baûng 8).<br />
<br />
Khoaûng tuoåi coù xuaát ñoä ung thö vuù cao töø 40-49<br />
tuoåi (32,5%)<br />
Vò trí böôùu ôû ¼ treân ngoaøi vuù chieám (46,1%)<br />
Loaïi carcinoâm thöôøng gaëp nhaát laø carcinoâm OTV<br />
loaïi khoâng ñaëc hieäu (83,6%).<br />
<br />
Baûng 8. Tyû leä % loaïi moâ hoïc theo caùc taùc giaû<br />
Taùc giaû<br />
Edinburgh(29)<br />
Klatt(24)<br />
Rosen(28)<br />
T Hoøa(7)<br />
NS Trung(18)<br />
NC naøy<br />
<br />
Khoâng<br />
ñaëc hieäu<br />
70<br />
63,6<br />
75<br />
85,3<br />
57,88<br />
83.6<br />
<br />
Tyû leä % loaïi<br />
Tieåu<br />
Nhaày<br />
thuøy<br />
10<br />
2<br />
5,9<br />
2,1<br />
10<br />
2<br />
4,9<br />
3,6<br />
0,49<br />
2,18<br />
3.0<br />
2.4<br />
<br />
Ñoä moâ hoïc thöôøng laø: ñoä II (71,7%).<br />
<br />
moâ hoïc<br />
Nhuù<br />
<br />
Oáng Ña baøo<br />
<br />
1<br />
0,8<br />
0.5<br />
0,8<br />
2,87<br />
0.6<br />
<br />
3<br />
0,6<br />
1<br />
0<br />
5,45<br />
3.6<br />
<br />
5<br />
2,8<br />
10<br />
2,8<br />
7,93<br />
0.6<br />
<br />
Tình traïng di caên haïch limphoâ<br />
<br />
Theo baûng 5, di caên haïch limphoâ ñoái vôùi<br />
carcinoâm OTV loaïi khoâng ñaëc hieäu chieám 51,45%,<br />
khoâng di caên laø 48,5%.<br />
Theo taùc giaû NS Trung, tyû leä di caên haïch limphoâ<br />
theo loaïi carcinoâm OTV chieám 84,93%(6).<br />
Ñaëc ñieåm laâm laâm saøng lieân quan giaûi<br />
phaãu beänh<br />
Tuoåi beänh nhaân<br />
<br />
Theo baûng 6, tyû leä maéc beänh cao nhaát ôû khoaûng<br />
tuoåi 40-49 (35,2%).<br />
Theo nghieân cöùu cuûa caùc taùc giaû trong nöôùc,<br />
khoaûng tuoåi thöôøng gaëp nhaát 40 ñeán 49 tuoåi. Theo KV<br />
Duy vaø cs(1), tyû leä naøy laø 52,2%, theo NB Ñöùc vaø cs (2),<br />
tyû leä naøy laø 47,8%, theo NS Trung(6), nhoùm tuoåi naøy<br />
coù tyû leä cao nhaát (30,17%).<br />
Xeáp giai ñoaïn laâm saøng<br />
<br />
Di caên haïch chieám 51,45% tröôøng hôïp.<br />
Giai ñoaïn laâm saøng: giai ñoaïn II chieám 59,4%.<br />
<br />
TAØI LIEÄÂU THAM KHAÛO<br />
1.<br />
<br />
2.<br />
<br />
3.<br />
<br />
4.<br />
<br />
5.<br />
<br />
6.<br />
<br />
7.<br />
<br />
8.<br />
<br />
9.<br />
<br />
Theo baûng 7, giai ñoaïn II chieám 59,4%.<br />
Theo taùc giaû NC Huøng vaø cs(3), giai ñoaïn III chieám<br />
tyû leä 53,9%, theo taùc giaû NS Trung(6), giai ñoaïn III<br />
chieám tyû leä cao nhaát (51,04%).<br />
<br />
10.<br />
<br />
Khöông Vaên Duy, Nguyeãn Ngoïc Kha, Nguyeãn Thò Thu,<br />
Ñaëng Thò Phöông Loan (1999): Caùc yeáu toá nguy cô cuûa ung<br />
thö vuù: ngieân cöùu beänh chöùng taïi beänh vieän ña khoa haø noäi.<br />
Y hoïc thöïc haønh, (10), 372, Tr: 21-25<br />
Nguyeãn Baù Ñöùc, Ñoaøn Höõu Nghò, Nguyeãn Hoàng Thaêng<br />
(1999): Di caên haïch naùch ung thö vuù giai ñoaïn I, II, III, ñoái<br />
chieáu laâm saøng giaûi phaãu beänh lyù. Thoâng tin Y-Döôïc,<br />
chuyeân ñeà ung thö, (11), trang 143-147<br />
Traàn Hoøa, Hoaøng Xuaân Khaùng, Ñaëng Theá Caên, Nguyeãn<br />
Saøo Trung, Leâ Vaên Xuaân (2002): Moät soá ñaëc ñieåm giaûi phaãu<br />
beänh cuûa ung thö tuyeán vuù ôû khu vöïc Ñaø Naüng - Quaûng<br />
Nam trong 5 naêm (1996-2000). Y hoïc thöïc haønh, trang:<br />
227-231<br />
Nguyeãn Chaán Huøng VAØ CS (1993): Ghi nhaän ung thö taïi<br />
Trung Taâm Ung Böôùu Tp. Hoà Chí Minh, naêm 1990-19911992. Taøi lieäu cuûa Trung Taâm Ung Böôùu Thaønh Phoá Hoà<br />
Chí Minh.<br />
Laâm Vaên Tieân, Ñaëng Tieán Hoaït (2002): Nhaän xeùt beänh u<br />
laønh tuyeán vuù vaø ung thö vuù ñieàu trò taïi beänh vieän ña khoa<br />
thaùi nguyeân. Y hoïc Thöïc Haønh, (431): 241-247<br />
Nguyeãn Saøo Trung (1993): Ñaëc tính giaûi phaãu beänh - laâm<br />
saøng cuûa ung thö vuù. Luaän aùn phoù tieán só, Ñaïi hoïc Y döôïc<br />
Tp. Hoà Chí Minh<br />
Klatt E.C. (2002): The breast cancer. In: The Internet<br />
Pathology<br />
Laboratory,<br />
file:/E:\webpath\tutorial\breast.htm,<br />
Florida<br />
State<br />
University Reseach Foundation Inc.<br />
Rosen P.P., Oberman H.A. (1992): Tumors of the Breast.<br />
In: Atlas of Tumor of Pathology, series 3, fascicle 7,<br />
Washington DC, Armed Forces Institute of Pathology<br />
Sakamoto G. (1987). Infiltrating carcinoma: major<br />
histological types. In: Page D.L., Anderson T.J., Diagnostic<br />
Histopathology<br />
of<br />
the<br />
Breast.<br />
p:<br />
300-311,<br />
ChurchillLingstone<br />
Tavassoli A.T., Devilee P. (2003): Tumors of the Breast. In:<br />
Pathology and Genetics of Tumors of the Breast and<br />
Female Genetal Organs. P 13-59, IRAC Press Lion.<br />
<br />
Coù söï khaùc bieät veà giai ñoaïn coù yù nghóa thoáng<br />
keâ (p < 0,05)<br />
<br />
KEÁT LUAÄN<br />
Qua khaûo saùt 165 tröôøng hôïp carcinoâm vuù, chuùng<br />
toâi coù caùc nhaän xeùt nhö sau:<br />
<br />
169<br />
<br />