Đánh giá kết quả ban đầu của phẫu thuật tạo hình khúc nối bể thận - niệu quản kiểu cắt rời hynes - anderson qua nội soi sau phúc mạc

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 3 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BAN ĐẦU CỦA PHẪU THUẬT TẠO HÌNH<br /> KHÚC NỐI BỂ THẬN – NIỆU QUẢN KIỂU CẮT RỜI HYNES – ANDERSON<br /> QUA NỘI SOI SAU PHÚC MẠC<br /> Ngô Đại Hải*, Nguyễn Tuấn Vinh**, Vũ Lê Chuyên**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: nhằm đánh giá kết quả sớm của phẫu thuật tạo hình khúc nối bể thận – niệu quản kiểu cắt rời qua<br /> nội soi sau phúc mạc (nội soi hông lưng).<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Từ tháng 5/2006 đến tháng 9/2010 tại khoa Ngoại Niệu bệnh<br /> viện Bình Dân có 116 bệnh nhân với chẩn đoán hẹp khúc nối bể thận – niệu quản nguyên phát được phẫu thuật<br /> tạo hình khúc nối qua nội soi sau phúc mạc. Chúng tôi đặt 3 hoặc 4 trocar ở vùng hông lưng sau khi đã bơm hơi<br /> bong bóng để tạo khoang làm việc sau phúc mạc, tạo hình khúc nối kiểu cắt rời Hynes – Anderson, khâu nối<br /> bểthận – niệu quản bằng chỉ Vicryl 4.0, có đặt thông JJ lưu trong lúc mổ, chuyển vị khúc nối khi có mạch máu bất<br /> thường chèn ép, lấy sỏi thận thứ phát kết hợp qua vết cắt mở bể thận khi tạo hình lại khúc nối. Đánh giá kết quả<br /> sớm của phẫu thuật qua các thông số ghi nhận trong lúc mổ và trong thời gian hậu phẫu gần.<br /> Kết quả: Tất cả 116 trường hợp đều được phẫu thuật thành công qua ngã nội soi sau phúc mạc. Thời gian<br /> mổ trung bình là 128,8 phút (65 – 260). Lượng máu mất trung bình là 13,2 ml (1 – 100). Thời gian dùng thuốc<br /> giảm đau trung bình là 5,2 ngày (2 – 11). Thời gian nằm viện trung bình là 5,8 ngày (3 – 16). Mạch máu bất<br /> thường cực dưới được phát hiện trong 38 trường hợp (32,8%). Có 8 trường hợp có sỏi thận thứ phát kết hợp. Có<br /> 1 trường hợp bị thủng phúc mạc trong lúc bóc tách tìm niệu quản và 81 trường hợp bị tràn khí dưới da nhưng ở<br /> mức độ nhẹ không cần xử trí đặc hiệu. Trong hậu phẫu có 1 trường hợp liệt ruột, 1 trường hợp viêm đài bể thận<br /> và 2 trường hợp rò nước tiểu kéo dài nhưng tự ổn sau 8 và 12 ngày.<br /> Kết luận: Phẫu thuật tạo hình khúc nối bể thận – niệu quản kiểu cắt rời qua nội soi sau phúc mạc là một<br /> phẫu thuật an toàn, có thể áp dụng trong điều trị bệnh lý hẹp khúc nối.<br /> Từ khóa: hẹp khúc nối bể thận – niệu quản, Hynes-Anderson, nội soi sau phúc mạc (nội soi hông lưng).<br /> <br /> ABSTRACT<br /> EARLY RESULTS OF RETROPERITONEAL LAPAROSCOPIC DISMEMBERED PYELOPLASTY<br /> Ngo Dai Hai, Nguyen Tuan Vinh, Vu Le Chuyen<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 3 - 2011: 9 - 13<br /> Objectives: to present our early results of retroperitoneal laparoscopic dismembered pyeloplasty for treating<br /> ureteropelvic junction (UPJ) obstruction.<br /> Materials and Methods: From May 2006 to September 2010, at Binh Dan Hospital, 116 patients with<br /> primary UPJ obstruction underwent retroperitoneal laparoscopic pyeloplasty. A three to four – port, balloon –<br /> dissecting technique was used. The type of UPJ repair performed was Hynes – Anderson. All anastomoses were<br /> completed intracorporally with 5.0 Vicryl sutures. Ureteral transposition and/or concomitant pyelolithotomy was<br /> performed as needed. The outcome was assessed during intraoperative and postoperative time.<br /> Results: All operations were successfully completed laparoscopically. Mean operating time was 128.8<br /> Khoa Niệu B, Bệnh Viện Bình Dân, TP Hồ Chí Minh.<br /> Khoa Niệu C, bệnh viện Bình Dân, TP Hồ Chí Minh.<br /> Tác giả liên lạc: Ths.Bs. Ngô Đại Hải<br /> ĐT: 0903620979<br /> *<br /> <br /> **<br /> <br /> Chuyên Đề Thận Niệu<br /> <br /> Email: haingo68@yahoo.com<br /> <br /> 9<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 3 * 2011<br /> <br /> minutes (65 – 260). Mean estimated blood loss was 13.2 ml (1 – 100). Mean hospital stay was 5.8 days (3 – 16).<br /> A crossing vessel was found in 38 patients (32.8%). Eight patients had concomitant renal stones. No remarkable<br /> intraoperative complication occurred. There were 4 postoperative complications: 1 with transient ileus, 1 with<br /> pyelonephritis, and 2 with prolonged urine leakage but self-settled after 8 and 12 days follow-up.<br /> Conclusions: In our condition, retroperitoneal laparoscopic dismembered pyeloplasty is a safe and effective<br /> alternative treatment for UPJ obstruction.<br /> Key words: ureteropelvic junction obstruction, dismembered pyeloplasty, retroperitoneal laparoscopy.<br /> nối kiểu cắt rời qua nội soi sau phúc mạc.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Hẹp khúc nối bể thận - niệu quản là một<br /> bệnh lý thường gặp trong niệu khoa. Các<br /> phương pháp điều trị bệnh lý này hiện nay gồm<br /> có phẫu thuật tạo hình khúc nối qua mổ mở<br /> hoặc qua nội soi ổ bụng và phẫu thuật xẻ rộng<br /> khúc nối qua nội soi niệu quản.<br /> Phẫu thuật tạo hình khúc nối qua nội soi ổ<br /> bụng trong phúc mạc được thực hiện đầu tiên<br /> bởi Schuessler và Kavoussi năm 1993(9,13), sau đó<br /> là Gaur năm 1994 và Janetschek năm 1996 qua<br /> đường sau phúc mạc(6). Các kỹ thuật tạo hình<br /> khúc nối thường được sử dụng là HynesAnderson, Fenger, Y-V… trong đó kỹ thuật cắt<br /> rời Hynes-Anderson được ưa chuộng nhất(7,15,16).<br /> Tại bệnh viện Bình Dân chúng tôi đã thực<br /> hiện phẫu thuật tạo hình khúc nối qua nội soi<br /> sau phúc mạc từ tháng 12 năm 2003. Chúng tôi<br /> cũng thực hiện nhiều kỹ thuật tạo hình khúc nối<br /> khác nhau tuy nhiên kỹ thuật cắt rời vẫn chiếm<br /> đa số. Chúng tôi thực hiện bài viết này nhằm<br /> đánh giá kết quả sớm của phẫu thuật tạo hình<br /> khúc nối bể thận niệu quản kiểu cắt rời HynesAnderson qua nội soi sau phúc mạc trong điều<br /> kiện hiện nay tại nước ta.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Số liệu<br /> Từ tháng 5 năm 2006 đến tháng 9 năm 2010,<br /> tại khoa Ngoại Niệu bệnh viện Bình Dân, có 116<br /> bệnh nhân được chẩn đoán hẹp khúc nối bể<br /> thận niệu quản nguyên phát (qua siêu âm, UIV,<br /> UPR, MSCT scan hoặc xạ hình thận có tiêm<br /> Furosemide) và được phẫu thuật tạo hình khúc<br /> <br /> 10<br /> <br /> Giới tính<br /> 59 nam (50,9%), 57 nữ (49,1%).<br /> Tuổi<br /> Thấp nhất là 10, cao nhất 84, trung bình là<br /> 30,3 ± 2,6 tuổi.<br /> Khúc nối hẹp<br /> Bên phải là 37 trường hợp (31,9%), bên trái là<br /> 74 (63,8%), hai bên là 5 (4,3%).<br /> Có sỏi thận kết hợp<br /> 8 trường hợp (6,9%).<br /> <br /> Kỹ thuật mổ<br /> Chúng tôi sử dụng bộ dụng cụ nội soi ổ<br /> bụng của Storz với ống kính 30o<br /> Tất cả bệnh nhân được gây mê nội khí quản,<br /> đặt thông tiểu lưu, sau đó đặt nằm nghiêng bên<br /> đối diện có đội vùng hông như mổ mở.<br /> Số trocar: thông thường dùng 3 trocar, với<br /> trocar đầu được đặt ở góc sống sườn 12 theo<br /> phương pháp mở có cải biên: rạch da 1cm, dùng<br /> Kelly tách cơ vào khoang sau phúc mạc, đặt<br /> bong bóng bơm hơi từ 500-600 ml để tạo khoang<br /> làm việc, đặt trocar 10mm rồi bơm CO2 tạo<br /> khoang, đặt ống kính nội soi để quan sát trực<br /> tiếp và vén phúc mạc để làm rộng khoang làm<br /> việc nếu cần. Trocar thứ 2 10mm đặt ở đường<br /> nách giữa trên mào chậu dùng cho ống kính nội<br /> soi lúc mổ, trocar thứ 3 5mm đặt ở đường nách<br /> sau trên mào chậu, và trong trường hợp cần<br /> phải vén thận hoặc mỡ quanh thận thì đặt thêm<br /> trocar thứ 4 5mm ở đường nách trước trên<br /> đường dưới sườn 12.<br /> Sau đó vén phúc mạc ra trước bộc lộ niệu<br /> quản lưng ở bờ trong của cơ thắt lưng chậu (cơ<br /> psoas), bóc tách theo niệu quản lên bể thận, lưu<br /> <br /> Chuyên Đề Thận Niệu<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 3 * 2011<br /> ý tránh bóc tách rộng và dùng đốt điện quá<br /> nhiều để làm giảm nguy cơ thiếu máu nuôi bể<br /> thận niệu quản. Tạo hình khúc nối theo kỹ thuật<br /> cắt rời Hynes-Anderson, xén nhỏ bể thận tạo<br /> hình phễu nếu thấy bể thận giãn to. Nếu có<br /> mạch máu bất thường chèn ép khúc nối thì sẽ<br /> chuyển vị niệu quản. Trường hợp có sỏi thận<br /> thứ phát kết hợp thì lấy sỏi qua đường cắt mở<br /> bể thận khi tạo hình lại khúc nối. Đặt thông JJ<br /> lưu có guide wire dẫn đường qua trocar ở vùng<br /> hông lưng. Khâu nối bể thận niệu quản và khâu<br /> kín bể thận (nếu có xén bể thận) bằng chỉ Vicryl<br /> 4.0 mũi rời hoặc liên tục. Dẫn lưu khoang sau<br /> phúc mạc bằng một ống 02 12 Fr đặt qua trocar ở<br /> đường nách sau trên mào chậu. Rút các trocar,<br /> khâu da, cố định ống dẫn lưu.<br /> <br /> Đánh giá<br /> Trong mổ<br /> Ghi nhận số trocar, kỹ thuật mổ, tình trạng<br /> khúc nối, mạch máu bất thường, thời gian mổ,<br /> lượng máu mất, tai biến.<br /> Sau mổ<br /> Ghi nhận sinh hiệu, thời điểm có trung tiện,<br /> thời điểm rút dẫn lưu khoang sau phúc mạc,<br /> thời gian dùng thuốc giảm đau, loại thuốc giảm<br /> đau, thời gian nằm viện, biến chứng hậu phẫu.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Tất cả 116 trường hợp đều được phẫu thuật<br /> thành công qua ngã nội soi sau phúc mạc.<br /> Số trocar sử dụng: 3 trocar trong 92 trường<br /> hợp (79,3%), 4 trocar trong 24 trường hợp<br /> (20,7%).<br /> Tình trạng khúc nối trong mổ: hẹp rõ trong<br /> 97 trường hợp (83,6%), không hẹp trong 19<br /> trường hợp (16,4%). Trong 19 trường hợp đánh<br /> giá khúc nối không hẹp đều ghi nhận có mạch<br /> máu cực dưới chèn ép khúc nối, trong đó có 15<br /> trường hợp chúng tôi xác định khúc nối không<br /> hẹp nên chỉ cắt rời chuyển vị niệu quản ra trước<br /> mạch máu, không cắt đoạn khúc nối gởi giải<br /> phẫu bệnh lý, còn 4 trường hợp chúng tôi không<br /> xác định chắc chắn nên vẫn tiến hành cắt đoạn<br /> <br /> Chuyên Đề Thận Niệu<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> khúc nối đồng thời với chuyển vị niệu quản.<br /> Thời gian phẫu thuật trung bình là 128,8 ±<br /> 5,8 phút (65 – 260).<br /> Lượng máu mất trung bình là 13,2 ± 3,2 ml (1<br /> – 100).<br /> Thời gian dùng thuốc giảm đau trung bình<br /> là 5,2 ± 0,3 ngày (2 – 11).<br /> Thời gian nằm viện trung bình là 5,8 ± 0,3<br /> ngày (3 – 16).<br /> Mạch máu bất thường bắt chéo khúc nối<br /> được phát hiện trong 38 trường hợp (32,8%).<br /> Trong đó, có 1 trường hợp chúng tôi ghi nhận<br /> mạch máu bắt chéo mặt trước khúc nối nhưng<br /> không chèn ép khúc nối nên chúng tôi chỉ tiến<br /> hành tạo hình khúc nối kiểu cắt rời chứ không<br /> chuyển vị niệu quản.<br /> Có 8 bệnh nhân có sỏi thận thứ phát kết hợp.<br /> Trong đó có 4 trường hợp trong lúc mổ chúng<br /> tôi lấy được sỏi qua vết cắt mở bể thận, còn lại 4<br /> trường hợp không lấy được sỏi.<br /> Có 1 trường hợp bị thủng phúc mạc trong<br /> lúc bóc tách niệu quản và 81 trường hợp bị tràn<br /> khí dưới da với mức độ nhẹ, không cần xử trí<br /> đặc hiệu.<br /> Biến chứng trong hậu phẫu có 1 trường hợp<br /> liệt ruột sau mổ, 1 trường hợp viêm đài bể thận,<br /> 2 trường hợp bị xì nước tiểu kéo dài, 1 trường<br /> hợp tự ổn sau 8 ngày, 1 trường hợp sau 12 ngày<br /> theo dõi.<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Phẫu thuật mở tạo hình khúc nối trước đây<br /> được xem là tiêu chuẩn vàng trong điều trị bệnh<br /> lý hẹp khúc nối bể thận niệu quản với tỉ lệ thành<br /> công cao sau thời gian theo dõi lâu dài là hơn<br /> 90%(1,2,11). Tuy nhiên phẫu thuật mở có nhược<br /> điểm là vết mổ lớn, đau vết mổ kéo dài, nguy cơ<br /> thoát vị vết mổ và thời gian hồi phục sau mổ<br /> kéo dài(2). Phẫu thuật nội soi niệu quản xẻ rộng<br /> khúc nối có ưu điểm là ít xâm lấn, thời gian<br /> phẫu thuật, nằm viện và hồi phục sau mổ ngắn,<br /> nhưng tỉ lệ thành công thấp hơn phẫu thuật mở<br /> từ 10 – 25%, và sau thời gian theo dõi lâu dài tỉ<br /> lệ thành công còn thấp hơn do tái phát(4,10,18).<br /> <br /> 11<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 3 * 2011<br /> <br /> Phẫu thuật nội soi qua phúc mạc hoặc sau phúc<br /> mạc tạo hình khúc nối cho tỉ lệ thành công<br /> tương tự phẫu thuật mở, đồng thời có các ưu<br /> điểm của một phẫu thuật ít xâm lấn như ít đau<br /> hậu phẫu, thời gian nằm viện và hồi phục<br /> ngắn(1,2,5,8,16). Ngoài ra, sau một thời gian theo dõi<br /> khá dài cho thấy phẫu thuật nội soi ổ bụng vẫn<br /> duy trì được tỉ lệ thành công cao như phẫu thuật<br /> mở(8). Ngày nay phẫu thuật nội soi ổ bụng tạo<br /> hình khúc nối là lựa chọn hàng đầu của các<br /> phẫu thuật viên niệu khoa trong điều trị bệnh lý<br /> hẹp khúc nối bể thận – niệu quản.<br /> Phẫu thuật tạo hình khúc nối qua nội soi ổ<br /> bụng đã được thực hiện rộng rãi tại nhiều trung<br /> tâm niệu khoa trên toàn thế giới, đa số qua<br /> đường trong phúc mạc do có khoang thao tác<br /> rộng rãi và góc nhìn rộng, thuận lợi cho việc<br /> khâu nối bể thận – niệu quản, ngoài ra cũng do<br /> đa số phẫu thuật viên thường được đào tạo theo<br /> hướng này. Tuy nhiên thao tác trong phúc mạc<br /> có nguy cơ gây tổn thương các tạng trong ổ<br /> bụng nhiều hơn khi phải hạ đại tràng bóc tách<br /> cân Gerota để xác định niệu quản, đồng thời<br /> cũng khó khăn hơn khi bộc lộ và cắt xén bể thận<br /> do động tĩnh mạch thận nằm ở mặt trước. Phẫu<br /> thuật qua đường sau phúc mạc có khó khăn là<br /> khoang làm việc nhỏ, tuy nhiên nó cho phép<br /> tiếp cận trực tiếp với niệu quản bể thận từ mặt<br /> sau do đó rút ngắn được thời gian phẫu thuật(12).<br /> Việc khâu nối trong khoang sau phúc mạc<br /> <br /> không quá khó khăn, ngay cả trong trường hợp<br /> phải chuyển vị niệu quản do mạch máu bất<br /> thường. Thời gian phẫu thuật trung bình của<br /> chúng tôi là 128,8 phút, tương tự với một số tác<br /> giả khác(3,5,19), và ngắn hơn so với thời gian mổ<br /> của phẫu thuật qua đường trong phúc mạc.<br /> Có nhiều kỹ thuật tạo hình khúc nối như cắt<br /> rời Hynes-Anderson, Fenger, Foley Y-V, Davis,<br /> … đã được áp dụng trong phẫu thuật nội soi ổ<br /> bụng và đều cho kết quả tốt(7,15,16), tuy nhiên kỹ<br /> thuật cắt rời vẫn được áp dụng nhiều nhất do nó<br /> loại bỏ được khúc nối bệnh lý đồng thời có thể<br /> chuyển vị niệu quản hoặc cắt xén nhỏ bể thận<br /> trong trường hợp có mạch máu cực dưới chèn<br /> ép khúc nối hoặc bể thận giãn to(3,14,17,19). Tại bệnh<br /> viện Bình Dân, chúng tôi cũng tiến hành nghiên<br /> cứu áp dụng các kỹ thuật tạo hình như trên và<br /> cũng có kết quả tương tự.<br /> Biến chứng trong và sau phẫu thuật tạo hình<br /> khúc nối qua nội soi theo một số tác giả là từ 12<br /> – 20% và ít khi có biến chứng lớn, thường chỉ là<br /> do xì rò nước tiểu kéo dài(1,2,14,16). Trong loạt<br /> nghiên cứu này, lúc mổ chúng tôi không gặp<br /> phải tai biến nào đáng kể, còn trong hậu phẫu<br /> chúng tôi có 1 trường hợp viêm đài bể thận phải<br /> nhập viện lại để điều trị kháng sinh chích 1 tuần<br /> thì ổn và 2 trường hợp dẫn lưu ra dịch kéo dài,<br /> tuy nhiên cũng tự ổn sau 8 và 12 ngày theo dõi.<br /> <br /> Bảng 1: So sánh kết quả phẫu thuật với những tác giả trên thế giới<br /> Tác giả<br /> <br /> Số BN Đường vào<br /> <br /> Soulié, 2001<br /> <br /> 55<br /> <br /> Sau PM<br /> <br /> Eden, 2001<br /> <br /> 50<br /> <br /> Sau PM<br /> <br /> Zhang, 2005<br /> <br /> 50<br /> <br /> Sau PM<br /> <br /> Chuanyu,<br /> 2009<br /> <br /> 150<br /> <br /> Sau PM<br /> <br /> Symons, 2009<br /> <br /> 118<br /> <br /> Trong PM<br /> <br /> Singh, 2010<br /> <br /> 142<br /> <br /> Trong PM<br /> <br /> Chúng tôi<br /> <br /> 116<br /> <br /> Sau PM<br /> <br /> 12<br /> <br /> T mổ (phút) Máu mất (ml) Biến chứng (%) Chuyển mở (%) T nằm viện (ngày)<br /> 185<br /> 59,6<br /> 12,7<br /> 5,4<br /> 4,5 (1-14)<br /> (100-260)<br /> (50-250)<br /> 164<br /> 4<br /> 4<br /> 2,6 (2-7)<br /> (120-240)<br /> 81,6<br /> 12<br /> 4<br /> 0<br /> 7,6 (6-12)<br /> (5-50)<br /> (55-180)<br /> 105<br /> 35<br /> 1.33<br /> 0<br /> 7,4 (6-12)<br /> (95-190)<br /> (20-80)<br /> 205<br /> 4,7<br /> 0<br /> 4,7 (3-11)<br /> (85-390)<br /> 145<br /> < 20<br /> 9,2<br /> 1,4<br /> 3,5 (3-6)<br /> (110-180)<br /> 128,8 (65-260)<br /> 13,2<br /> 3,4<br /> 0<br /> 5,8 (3-16)<br /> <br /> Chuyên Đề Thận Niệu<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 3 * 2011<br /> Tác giả<br /> <br /> Số BN Đường vào<br /> <br /> T mổ (phút) Máu mất (ml) Biến chứng (%) Chuyển mở (%) T nằm viện (ngày)<br /> (1-100)<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Phẫu thuật tạo hình khúc nối kiểu cắt rời<br /> qua nội soi sau phúc mạc là một phẫu thuật an<br /> toàn, có thể áp dụng rộng rãi để điều trị bệnh lý<br /> hẹp khúc nối bể thận – niệu quản trong điều<br /> kiện hiện nay của nước ta, nhất là tại các trung<br /> tâm niệu khoa với đầy đủ trang thiết bị và phẫu<br /> thuật viên giàu kinh nghiệm về phẫu thuật nội<br /> soi. Kết quả lâu dài của phẫu thuật này cần<br /> được theo dõi và nghiên cứu thêm.<br /> <br /> 8.<br /> 9.<br /> 10.<br /> 11.<br /> 12.<br /> <br /> 13.<br /> 14.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> 6.<br /> 7.<br /> <br /> Bauer JJ, Bishoff JT, Moore RG, Chen RN, Iverson AJ, Kavoussi<br /> LR: Laparoscopic versus open pyeloplasty: assessment of<br /> objective and subjective outcome. J Urol 1999 Sep; 162: 692-95.<br /> Calvert RC, Morsy MM, Zelhof B, Rhodes M, Burgess NA:<br /> Comparison of laparoscopic and open pyeloplasty in 100<br /> patients with pelvi-ureteric junction obstruction. Surg Endosc<br /> 2008; 22: 411-14.<br /> Chuanyu S, Guowei X, Ke X, Qiang D, Yuanfang Z:<br /> Retroperitoneal laparoscopic dismembered Anderson-Hynes<br /> pyeloplasty in treatment of ureteropelvic junction obstruction<br /> (report of 150 cases). Urology 2009 Nov; 74(5): 1036-40.<br /> Doo CK, Hong B, Park T, Park HK: Long-term outcome of<br /> endopyelotomy for the treatment of ureteropelvic junction<br /> obstruction: how long should patients be followed up?. J<br /> Endourol 2007 Feb; 21(2): 158-61.<br /> Eden CG, Cahill D, Allen JD: Laparoscopic dismembered<br /> pyeloplasty: 50 consecutive cases. BJU Int 2001; 88: 526-31.<br /> Janetschek G et al: Laparoscopic and retroperitoneoscopic repair<br /> of ureteropelvic junction obstruction. Urology 1996; 47: 311<br /> Janetschek G, Peschel R, Bartsch G: Laparoscopic Fenger plasty. J<br /> <br /> Chuyên Đề Thận Niệu<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 15.<br /> <br /> 16.<br /> <br /> 17.<br /> <br /> 18.<br /> <br /> 19.<br /> <br /> Endourol 2000 Dec; 14(10): 889-93.<br /> Jarrett TW et al: Laparoscopic pyeloplasty: the first 100 cases. J<br /> Urol 2002; 1253-56<br /> Kavoussi LR et al: Laparoscopic pyeloplasty. J Urol 1993; 150:<br /> 1891<br /> Motola JA et al: Results of 212 consecutive endopyelotomies: an<br /> 8-year followup. J Urol 1993; 149: 453<br /> O’Reilly PH et al: The long-term results of Anderson-Hynes<br /> pyeloplasty. BJU Int 2001; 87: 287<br /> Qadri SJ, Khan M: Retroperitoneal versus transperitoneal<br /> laparoscopic pyeloplasty: our experience. Urol Int 2010; 85(3):<br /> 309-13.<br /> Schuessler WW et al: Laparoscopic dismembered pyeloplasty. J<br /> Urol 1993; 150: 1795.<br /> Singh O, Gupta SS, Hastir A, Arvind NK: Laparoscopic<br /> dismembered pyeloplasty for ureteropelvic junction obstruction:<br /> experience with 142 cases in a high-volume center. J Endourol<br /> 2010 Sep; 24(9): 1431-34.<br /> Soulié M, Salomon L, Patard JJ, Mouly P, Manunta A, Antiphon<br /> P, Lobel B, Abbou CC, Plante P: Extraperitoneal laparoscopic<br /> pyeloplasty: a multicenter study of 55 procedures. J Urol 2001;<br /> 166: 48-50.<br /> Symons SJ, Bhirud PS, Jain V, Shetty AS, Desai MR:<br /> Laparoscopic pyeloplasty: our new gold standard. J Endourol<br /> 2009 Mar; 23(3): 463-67.<br /> Turk IA, Davis JW, Winkelmann B, Deger S, Richter F, Fabrizio<br /> MD, Schonberger B, Jordan GH, Loening SA: Laparoscopic<br /> dismembered pyeloplasty—the method of choice in the<br /> presence of an enlarged renal pelvis and crossing vessels. Eur<br /> Urol 2002 Sep; 42(3): 268-75.<br /> Van Cangh PJ et al: Long-term results and late recurrence after<br /> endoureteropyelotomy: a critical analysis of prognostic factors. J<br /> Urol 1994; 151: 934.<br /> Zhang X et al: Retroperitoneal laparoscopic dismembered<br /> pyeloplasty: experience with 50 cases. Urology 2005; 66(3), 5147.<br /> <br /> 13<br /> <br />