Đề án tốt nghiệp Quản lý công: Tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:74

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn "Tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh" nhằm phân tính, đánh giá làm sáng tỏ thực trạng hoạt động và tổ chức tại Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh; Đưa ra được những biện pháp nhằm cải thiện chất lượng tổ chức, hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2024-2030.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án tốt nghiệp Quản lý công: Tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh

BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGÔ NGỌC LÂM TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG TỈNH BẮC NINH ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP THẠC SĨ ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG Hà Nội, tháng 8 năm 2024 i
BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGÔ NGỌC LÂM TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG TỈNH BẮC NINH ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP THẠC SĨ ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH: QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 8.34.04.03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS. Trương Quốc Việt Hà Nội, tháng 8 năm 2024 ii
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Đề án Thạc sĩ Quản lý công với đề tài “Tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh” là công trình nghiên cứu do chính tôi thực hiện. Những dữ liệu cùng với kết quả đã được nghiên cứu trong Đề án là do bản thân tôi đã thu thập và chưa hề có trên một bài nghiên cứu nào khác. Dữ liệu trong Đề án được lấy từ nhiều bài viết, được khảo sát dựa trên thực trạng để tổng hợp, chứ không lấy nguyên từ bài viết của bất kì tác giả nào. Các dữ liệu và kết quả thu thập được trên Đề án đều đúng với thực tế, tất cả dữ liệu tham khảo trên Đề án đều cụ thể, chi tiết. Tôi cam kết sẽ chịu trách nhiệm với bài viết của bản thân. Bắc Ninh, ngày 26 tháng 8 năm 2024 HỌC VIÊN Ngô Ngọc Lâm i
ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành Đề án Thạc sĩ này, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến: Ban Giám đốc của Học viện Hành chính quốc gia, các thầy giáo, cô giáo trong và ngoài Học viện đã giúp đỡ và tư vấn trong suốt khoảng thời gian học tập, nghiên cứu và thực hiện Đề án. Giảng viên hướng dẫn TS. Trương Quốc Việt, Học viện Hành chính Quốc gia. Thầy giúp đỡ định hướng và rất nhiệt tình chỉ dẫn học viên trong suốt khoảng thời gian nghiên cứu và thực hiện Đề án. Ban Giám đốc cùng toàn thể công chức, viên chức, người lao động tại Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh, các cơ quan liên quan đã chỉ bảo, hướng dẫn tận tình, phối hợp và tạo điều kiện thuận lợi nhất trong quá trình tôi nghiên cứu và thu thập số liệu. Người thân và bạn bè đã luôn động viên và tiếp động lực để giúp đỡ em trong khoảng thời gian học tập và thực hiện Đề án. Em xin chân thành cảm ơn! Bắc Ninh, ngày 26 tháng 8 năm 2024 HỌC VIÊN Ngô Ngọc Lâm ii
iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT HĐND Hội đồng nhân dân KHCN Khoa học công nghệ CP Chính phủ QLNN Quản lý nhà nước QĐ Quyết định HCC Hành chính công CCHC Cải cách hành chính TTHC Thủ tục hành chính CC, VC, NLĐ Công chức, viên chức người lao động UBND Uỷ ban nhân dân Nxb Nhà xuất bản TW Trung ương CNTT Công nghệ thông tin KT-XH Kinh tế - Xã hội HCNN Hành chính Nhà nước iii
iv DANH MỤC BẢNG/BIỂU/SƠ ĐỒ Tên Sơ đồ, hình vẽ, bảng Số trang Sơ đồ 1. Cơ cấu của tổ chức cơ quan, đơn vị: 24 Hình 1. Sơ đồ hoá quy trình hoạt động rà soát, thẩm định và phê 28 duyệt hồ sơ Bảng 1: Giới tính và cơ cấu độ tuổi nhân sự Trung tâm Hành chính 26 công tỉnh Bắc Ninh Bảng 2: VC NLĐ tại Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh 26 Bảng 3: Bảng thống kê giải quyết thủ tục hành chính năm 2017-2022 31 tại Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh Bảng 4: Bảng thống kê giải quyết thủ tục hành chính năm 2017-2022 33 iv
v MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN.........................................................................................................i LỜI CẢM ƠN............................................................................................................ii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT..........................................................................iii DANH MỤC BẢNG/BIỂU/SƠ ĐỒ..........................................................................iv MỞ ĐẦU..................................................................................................................... 1 1. LÝ DO XÂY DỰNG ĐỀ ÁN.....................................................................................1 2. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU...................................................................2 3. MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ ÁN........................................................................5 3.1. Mục tiêu của đề án.........................................................................................5 3.2. Nhiệm vụ của đề án........................................................................................5 4. PHẠM VI, ĐỐI TƯỢNG CỦA ĐỀ ÁN.........................................................................5 4.1. Đối tượng của đề án.......................................................................................5 4.2. Phạm vi của đề án..........................................................................................6 5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỂ LÀM ĐỀ ÁN........................................................6 5.1. Phương pháp tiếp cận....................................................................................6 5.2. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể............................................................6 6. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ ÁN ỨNG DỤNG TRONG THỰC TIỄN............................................7 7. KẾT CẤU CỦA ĐỀ ÁN..............................................................................................8 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG CẤP TỈNH.................................................9 1.1. KHÁI QUÁT VỀ DỊCH VỤ HÀNH CHÍNH CÔNG....................................................9 1.1.1. Khái niệm dịch vụ hành chính công...........................................................9 1.1.2. Các loại hình cơ bản của dịch vụ hành chính công.................................11 1.1.3. Các nhân tố ảnh hưởng tới cung ứng về dịch vụ của hành chính công......12 1.1.4. Nguyên tắc hoạt động của cơ quan cung cấp dịch vụ hành chính công ............................................................................................................................. 13 1.2. KHÁI QUÁT VỀ MÔ HÌNH TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG CẤP TỈNH...............................................................................14 1.2.1. Cơ sở pháp lý và thực tiễn của việc thành lập Trung tâm hành chính công cấp tỉnh.......................................................................................................14 1.2.2. Mục đích của việc thành lập Trung tâm Hành chính công cấp tỉnh...........19 1.2.3. Tổ chức của Trung tâm Hành chính công cấp tỉnh.................................19 v
vi 1.2.4. Hoạt động của Trung tâm Hành chính công cấp tỉnh.............................21 1.2.5. Các điều kiện bảo đảm cho tổ chức và hoạt động của Trung tâm hành chính công cấp tỉnh.............................................................................................23 TIỂU KẾT CHƯƠNG 1...........................................................................................25 CHƯƠNG 2.THỰC TRẠNG TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG TỈNH BẮC NINH..........................................................26 2.1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ TỈNH BẮC NINH VÀ TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG TỈNH BẮC NINH......................................................................................................26 2.1.1. Khái quát chung về kinh tế - xã hội của tỉnh Bắc Ninh...........................26 2.1.2. Quá trình hình thành và phát triển của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh.............................................................................................................27 2.2. TỔ CHỨC BỘ MÁY CỦA TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG TỈNH BẮC NINH..28 2.2.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy..............................................................................28 2.2.2. Thực trạng về nhân sự..............................................................................29 2.3. HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG TỈNH BẮC NINH............31 2.3.1. Quy trình hoạt động rà soát, thẩm định và phê duyệt hồ sơ....................31 2.3.2. Giải quyết thủ tục hành chính..................................................................34 2.3.3. Triển khai dịch vụ công trực tuyến...........................................................35 2.4. ĐIỀU KIỆN ĐẢM BẢO TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG TỈNH BẮC NINH.................................................................................37 2.4.1. Về cơ sở vật chất, phương tiện, trang thiết bị làm việc............................37 2.4.2. Về tài chính................................................................................................39 2.5. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG TỈNH BẮC NINH.................................................................................40 2.5.1. Những kết quả đạt được............................................................................40 2.5.2. Những hạn chế..........................................................................................41 2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế............................................................43 TIỂU KẾT CHƯƠNG 2...........................................................................................44 CHƯƠNG 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG TỈNH BẮC NINH................................................................................................................ 46 3.1. ĐỊNH HƯỚNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG TỈNH BẮC NINH GIAI ĐOẠN 2024-2030...........46 vi
vii 3.2. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG TỈNH BẮC NINH.............................................................46 3.2.1. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, đổi mới công tác phối hợp, chỉ đạo, điều hành đối với Trung tâm..........................................47 3.2.2. Xây dựng tổ chức bộ máy và đội ngũ công chức, viên chức, viên chức của Trung tâm tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.....................................48 3.2.3. Đẩy mạnh công tác đào tạo chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng giao tiếp ứng xử cho công chức, viên chức làm việc tại trung tâm..................................50 3.2.4. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra giám sát chặt chẽ quy trình và rà soát hồ sơ của Trung tâm...............................................................................53 3.2.5. Đẩy mạnh triển khai chuyển đổi số, thực hiện đồng bộ cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4..................................................................54 3.2.6. Tăng cường đầu tư kinh phí hoạt động, xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị, nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin đồng bộ, hiện đại đáp ứng yêu cầu mới..................................................................................................56 3.3. ĐIỀU KIỆN VÀ LỘ TRÌNH THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP.....................................56 3.3.1. Trách nhiệm tổ chức thực hiện đề án.......................................................56 3.3.2. Điều kiện triển khai...................................................................................57 3.3.3.Lộ trình thực hiện………………………………………………..……… 58 TIỂU KẾT CHƯƠNG 3..........................................................................................59 KẾT LUẬN............................................................................................................... 60 TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................61 vii
MỞ ĐẦU 1. Lý do xây dựng đề án Trong suốt quá trình xây dựng và phát triển đất nước, Đảng và Nhà nước đã khảng định vai trò, tầm quan trọng và tác động của hoạt động hành chính đối với các vấn đề kinh tế - xã hội quốc gia. Nhà nước ta đã tiến hành cải cách hành chính đáp ứng yêu cầu giải quyết công việc trong phạm vi thực hiện chức năng quản lý nhà nước và đã có được những thành tựu nhất định. Sự thay đổi, cải thiện của hoạt động cải cách hành chính bao gồm nhiều lĩnh vực: về thể chế, thủ tục hành chính, tài chính, bộ máy tổ chức, nâng cao và xây dựng năng lực của cán bộ, công chức, viên chức… đưa hành chính công từng bước phát triển và hiện đại hơn. Trong đó, cải cách nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công, dịch vụ hành chính công nhằm phục vụ nhân dân, phục vụ xã hội là một trong những ưu tiên của công cuộc cải cách hành chính. Những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhiều văn bản chỉ đạo cải cách hành chính, đă ̣c biê ̣t là các văn bản của Chính phủ về cải cách thủ tục hành chính đã được ban hành như quyết định về thực hiê ̣n cơ chế “mô ̣t cửa”, “mô ̣t cửa liên thông” trong giải quyết thủ tục hành chính. Quá trình thực hiê ̣n mô hình giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế “mô ̣t cửa”, “mô ̣t cửa liên thông”, bên cạnh những kết quả tích cực làm thay đổi mối quan hệ cũng như quy trình, thủ tục giải quyết công việc giữa các cơ quan hành chính nhà nước và các tổ chức, cá nhân ở địa phương, đã dần bộc lộ không ít hạn chế, bất câ ̣p. Trước tình hình đó, tỉnh Quảng Ninh trên cơ sở học hỏi kinh nghiệm của một số quốc gia trên thế giới, đã chủ đô ̣ng vận dụng các văn bản pháp luâ ̣t hiện hành để tổ chức ra mô hình trung tâm hành chính công cấp tỉnh vào năm 2013, chính thức hoạt động năm 2014. Đây là một mô hình thực hiện công khai hóa, minh bạch thông tin về thủ tục và quá trình giải quyết thủ tục hành chính dựa trên đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào cải cách thủ tục hành chính, sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan, đơn vị trong giải quyết thủ tục hành chính. Đáp ứng được yêu cầu công tác quản lý nhà nước, tiếp tục cải thiện chất 1
lượng phục vụ, từng bước nâng cao sự hài lòng của người dân, tổ chức trong giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh. Bắc Ninh là một tỉnh có diện tích tự nhiên không lớn nằm trong vùng thủ đô, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ với mật độ dân số đông, tổng sản phẩm trên địa bàn, tốc độ tăng trưởng và bình quân thu nhập đầu người đạt mức cao so với bình quân cả nước. Do đó, tỉnh Bắc Ninh luôn chú trọng xây dựng chiến lược phát triển xã hội, kinh tế và triển khai, thực thi các mô hình, chương trình cải thiện tổng thể về hành chính nhà nước nhằm đáp ứng yêu cầu của các tổ chức, người dân và không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả của nền hành chính địa phương. Quyết định thành lập Trung tâm Hành chính công của tỉnh là một bước tiến quan trọng, góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, dân chủ, hiện đại, phục vụ nhân dân, phục vụ xã hội, góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, dân chủ, hiện đại, phục vụ nhân dân, phục vụ xã hội. Nhận thức được sự cần thiết, vai trò của Trung tâm Hành chính công của tỉnh, cùng với ý thức muốn cải thiện các thủ tục hành chính để đem đến sự hài lòng hơn nữa cho người dân, góp phần xây dựng nền hành chính nước nhà tiên tiến, mẫu mực, chuyên nghiệp và luôn đi đầu trong việc thực hiện hành chính công; đem đến cho công dân những dịch vụ tốt và hiệu quả nhất, đảm bảo tính công khai, minh bạch, phù hợp và xứng đáng để được sự tin tưởng của người dân. Tôi đã chọn chủ đề “Tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh” làm đề án tốt nghiệp Thạc sĩ - chuyên ngành Quản lý công, mong muốn sẽ góp phần nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Trong quá trình nghiên cứu đề án, tác giả đã tìm hiểu hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về tổ chức và hoạt động của hệ thống cơ quan hành chính nhà nước và các bài viết, sách chuyên khảo về nội dung liên quan: Nguyễn Hải Long, Hoàng Xuân Cầu (2020), với cuốn sách “Tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương”, Nxb chính trị quốc gia sự thật. Tác giả 2
đã khái quát về bộ máy, chức năng, các hoạt động chính quyền địa phương và quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Cuốn sách đã giúp các độc giả, cũng như các công chức, viên chức nắm được những quy định của pháp luật về tổ chức hoạt động của chính quyền địa phương, từ đó xác định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của từng vị trí, cá nhân trong quá trình thực thi nhiệm vụ, cũng như trong quan hệ với hệ thống cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Nguyễn Thanh Tùng với bài viết “Hoàn thiện pháp luật về tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương ở Việt Nam hiện nay” đăng trên Tạp chí nghiên cứu lập pháp ngày 13/9/2023. Bài viết đã tập trung phân tích một số bất cập trong các quy định của pháp luật về tổ chức và hoạt động của Chính quyền địa phương ở Việt Nam hiện nay và đưa ra những kiến nghị hoàn thiện như: hoàn thiện các quy định về phân cấp, phân quyền; xây dựng Hội đồng nhân dân là cơ quan đại diện chuyên trách; cá nhân hoá trách nhiệm quản lý; xây dựng quy định thống nhất cách thức hình thành cơ cấu tổ chức của Uỷ ban nhân dân; tăng cường sự tham gia của người dân vào hoạt động quản lý nhà nước tại địa phương. Bài viết “Tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương ở Việt Nam – Thực trạng và giải pháp” của tác giả Ngô Ngân Hà đăng trên Tạp chí Quản lý nhà nước ngày 29/09/2022. Tác giả đã khái quát quy định hiện hành về tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương trong bối cảnh xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương ở Việt Nam những năm qua đã có những thay đổi, hoàn thiện nhằm đảm bảo chức năng quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu của các tổ chức, công dân. Tuy nhiên, những thay đổi hoàn thiện đó vẫn còn tồn tại một số vấn đề cần tiếp tục hoàn thiện. Từ đó, đề xuất một số giải pháp nhằm đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương ở Việt Nam. Bài viết “Tiếp tục đổi mới mô hình tổ chức và nâng cao chất lượng hoạt động của chính quyền địa phương theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng” của tác giả Đoàn Trường Thụ, Hoàng Thị Thảo đăng trên Tạp chí Cộng sản ngày 19/11/2023. Bài viết đã nghiên cứu về cơ sở chính trị, thực trạng xây dựng đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương theo hướng 3
tinh gọn, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới. Tác giả Võ Công Khôi với bài “Thực trạng và giải pháp đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương”, đăng trên Tạp chí Lý luận Chính trị ngày 11/4/2023. Bài viết đã làm rõ hơn cơ sở lý luận, tìm hiểu thực trạng và đưa ra các giải pháp khuyến nghị đối với quá trình đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương tại Việt Nam nhằm mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2045. Trương Quốc Việt, Phạm Mai Linh (2023), sách chuyên khảo “Cơ sở lý luận và thực tiễn dịch vụ công ở Việt Nam hiện nay”, Nxb Chính trị quốc gia sự thật. Cuốn sách trình bày khái niệm và những đặc trưng, phân loại dịch vụ công, vai trò của nhà nước trong cung ứng dịch vụ công, phương thức cung ứng dịch vụ công, kinh nghiệm xã hội hóa dịch vụ công của một số quốc gia trên thế giới; các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng, chỉ số đo lường hiệu quả quản trị ở Việt Nam hiện nay. Trên cơ sở phân tích xu hướng cải cách dịch vụ hành chính công theo hướng chính phủ điện tử của một số quốc gia trên thế giới và Việt Nam, cuốn sách đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ sự nghiệp công; vai trò quản lý của nhà nước đối với doanh nghiệp cung cấp dịch vụ công ích, kinh nghiệm quản lý dịch vụ công. Tác giả Âu Thị Tâm Minh với bài viết “Quản lý nhà nước về dịch vụ công ở một số quốc gia và giá trị tham khảo” đăng trên Tạp chí điện tử Lý luận chính trị ngày 27/6/2023. Bài viết đã khảng định quản lý nhà nước về dịch vụ công là trách nhiệm và là một trong những lĩnh vực hoạt động cơ bản của mọi nhà nước. Phát triển nền kinh tế thị trường là một quy luật tất yếu, ngoài tác động, điều tiết của những quy luật kinh tế cần tập trung đổi mới quản lý nhà nước về dịch vụ công, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và chất lượng dịch vụ công, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân. Do đó, việc tìm hiểu, tham khảo kinh nghiệm của các nước phát triển như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Xinhgapo có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với các vước phát triển sau, gợi mở những giá trị tham khảo cho Việt Nam 4
Vũ Công Giao, Bùi Tiến Đạt, Nguyễn Thị Minh Hà - đồng chủ biên, (2022) với sách chuyên khảo “Dịch vụ công – Một số vấn đề lý luận, pháp lý và thực tiễn”, Nxb tư pháp. Nội dung cuốn sách là tổng hợp các bài viết chuyên ngành tiêu biểu về lĩnh vực dịch vụ công của các tác giả. Cuốn sách cũng cấp cho các tác giả kiến thức, thông tin về lý luận, quy định pháp lý và thực tiễn hoạt động dịch vụ công của hệ thống các cơ quan quản lý nhà nước trong và ngoài nước, từ đó rút ra những bài học, kinh nghiệm và các yêu cầu đối với Việt Nam. Các công trình trên đã nghiên cứu, tiếp cận nội dung tổ chức và hoạt động của hệ thống các cơ quan nhà nước với nhiều giác độ khác nhau. Đến nay, chưa có một công trình nghiên cứu khoa học nào nghiên cứu về mô hình tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh. Trên cơ sở nghiên cứu và kế thừa có chọn lọc thành quả của những công trình nghiên cứu đi trước về bộ phận một cửa khi làm về dịch vụ công, cơ sở lý luận chung về dịch vụ công, chất lượng hoạt động của dịch vụ công... Vậy có thể khẳng định, đề án “Tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh” là một nghiên cứu mới, không trùng lắp với các côg trình nghiên cứu trước đó. 3. Mục tiêu, nhiệm vụ của Đề án 3.1. Mục tiêu của đề án Đưa ra các biện pháp để cải thiện chất lượng tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh. 3.2. Nhiệm vụ của đề án - Hệ thống cơ sở lý luận và thực tiễn của việc tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công cấp tỉnh. - Phân tính, đánh giá làm sáng tỏ thực trạng hoạt động và tổ chức tại Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh. - Đưa ra được những biện pháp nhằm cải thiện chất lượng tổ chức, hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2024-2030. 4. Phạm vi, đối tượng của đề án 4.1. Đối tượng của đề án 5
Tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh. 4.2. Phạm vi của đề án 4.2.1. Phạm vi về nội dung: - Về tổ chức: Đề án nghiên cứu về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh. - Về hoạt động: Đề án nghiên cứu về cách thức vận hành, quy trình hoạt động và cách thức giải quyết thủ tục hành chính tại Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh. 4.2.2. Phạm vi về thời gian: Đề án tìm hiểu quá trình hình thành phát triển, cơ cấu tổ chức, chức năng nhiệm vụ của Trung tâm hành chính công tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2018-2023. Đề án đánh giá những thành công, xác định những vấn đề cần tiếp tục hoàn thiện và đề ra định hướng, lộ trình và giải pháp nâng cao tổ chức hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2024-2030. 4.2.3. Phạm vi về không gian: Đề án nghiên cứu thực tiễn về tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công cấp tỉnh tại tỉnh Bắc Ninh. 5. Phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp tiếp cận Đề án tiếp cận trên cơ sở phương pháp luận duy vật lịch sử và duy vật biện chứng. 5.2. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể - Phương pháp quan sát: Trong quá trình nghiên cứu, tác giả thực hiện quan sát phân bổ cơ cấu tổ chức, phối hợp giữa các bộ phận và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh trong quá trình tiếp nhận, xử lý các thủ tục hành chính, giao tiếp với các tổ chức, cá nhân để nhận diện thực trạng của Trung tâm và đưa ra những ưu điểm, hạn chế của Trung tâm. - Phương pháp phỏng vấn: Đề án tiến hành phỏng vấn sâu người dân đến giao dịch và làm việc tại Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh ghi nhận những đánh giá, thái độ, sự hài lòng của họ đối với các dịch vụ do Trung tâm hành chính công tỉnh Bắc Ninh cung ứng. Bên cạnh đó tác giả cũng tiến hành 6
phỏng vấn sâu đội ngũ công chức, viên chức để tìm hiểu những khó khăn, tồn tại trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính, làm cơ sở đưa ra các giải pháp nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động của Trung tâm. - Phương pháp thống kê mô tả: tác giả đã phân loại, thống kê các số liệu, dữ liệu, thông tin ghi nhận được trong quá trình nghiên cứu, từ đó phân tích và xác định các đặc điểm điển hình và mô tả trong suốt khoảng thời gian nghiên cứu. - Phương pháp so sánh: Tìm kiếm thông tin từ các đối tượng cần so sánh, sau đó so sánh và phân tích giữa những thông tin đã thu hoạch được, rồi đối chiếu theo kết quả để kết luận về điểm giống với khác nhau giữa các đối tượng được so sánh. - Phương pháp tổng hợp: Phương pháp này đi sâu vào tìm hiểu hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về cơ cấu tổ chức, hoạt động, chức năng thẩm quyền của hệ thống các cơ quan nhà nước trong giải quyết các thủ tục hành chính, tham khảo, nghiên cứu, phân tích tài liệu, sách, những bài viết của các tác giả nhằm thu thập thông tin phục vụ cho đề tài này. 6. Hiệu quả của đề án ứng dụng trong thực tiễn Đề án đã nghiên cứu, hệ thống hóa và làm rõ hơn nữa các luận cứ về lý luận, pháp lý về tổ chức, chức năng nhiệm vụ và vai trò của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh. Tiến hành nghiên cứu hoạt động của Trung tâm hành chính công tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2018 – 2023, kết quả nghiên cứu của Đề án đã chứng minh tính cần thiết, vai trò của Trung tâm Hành chính công đối với công tác quản lý nhà nước tại địa phương. Đồng thời, cũng xác định những vấn đề cần tiếp tục cải thiện, hoàn thiện để lãnh đạo Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh tham khảo trong việc đề ra các tiêu chuẩn, yêu cầu và các giải pháp nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2024-2030. Đề án có thể là tài liệu tham khảo cho những người quan tâm nghiên cứu đến tổ chức và hoạt động của bộ máy hành chính nói chung và Trung tâm hành chính nói riêng. Cơ sở lý luận, thực tiễn để Trung tâm hành chính công tỉnh Bắc Ninh và các cơ quan có thẩm quyền tiến hành ban hành các tiêu chuẩn, quy 7
trình giải quyết thủ tục hành chính và đưa ra các giải pháp nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2024 - 2030. 7. Kết cấu của đề án Kết cấu của đề án ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phần nội dung chính được chia thành 3 chương: Chương 1. Cơ sở khoa học về tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công cấp tỉnh. Chương 2. Thực trạng tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh. Chương 3. Định hướng và giải pháp nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bắc Ninh. 8
Chương 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH CÔNG CẤP TỈNH 1.1. Khái quát về dịch vụ hành chính công 1.1.1. Khái niệm dịch vụ hành chính công - Dịch vụ công: Có nhiều quan niệm khác nhau về dịch vụ công (DVC). Nhưng hiểu chung nhất, dịch vụ công là những dịch vụ nhằm đáp ứng nhu cầu chung, cơ bản, thiết yếu của xã hội. Dịch vụ công do nhà nước chịu trách nhiệm cung ứng hoặc các cá nhân, tổ chức được nhà nước ủy quyền, cho phép cung cấp. Dịch vụ công là những sản phẩm hoạt động của các cơ quan nhà nước nhằm cung cấp, phục vụ những nhu cầu cơ bản, thiết yếu của các tổ chức và người dân. Đây là hoạt động thuộc chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước, tuy nhiên để giảm thiểu sức ép đối với Nhà nước cũng như tạo điều kiện cho các tổ chức ngoài Nhà nước tham gia vào hoạt động sản xuất kinh doanh, đa dạng hóa sự lựa chọn, quyền thụ hưởng của người dân Nhà nước có thể ủy quyền và tạo điều kiện cho khu vực tư nhân thực hiện trong phạm vi có thể. Cung ứng dịch vụ công được chia thành: khu vực cung ứng dịch vụ công cốt lõi và khu vực cung ứng dịch vụ công mở rộng. Khu vực DVC cốt lõi sẽ cung cấp dịch vụ dựa trên cơ sở pháp lý và các nguyên tắc trong quản lý công. Khu vực cung ứng DVC mở rộng, chủ yếu dựa trên nhu cầu người thụ hưởng, theo quy luật thị trường, tính cạnh tranh cao. Hoạt động cung ứng dịch vụ công được Nhà nước thực hiện trên nguyên tắc, Nhà nước nắm quyền kiểm soát tuyệt đối với tất cả các sản phẩm dịch vụ có liên quan đến vấn đề quốc phòng an nình, trật tự an toàn xã hội, cung ứng các sản phẩm cốt lõi mà khu vực tư không thể đảm nhận hoặc không muốn đảm nhận. Ngoài ra, căn cứ trên tiêu chí kinh tế, cái gì xã hội làm được thì “Nhà nước sẽ chuyển giao” có kiểm soát để khu vực tư nhân tham gia cung ứng dịch vụ công. Toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế đã tạo ra những thay đổi của dịch vụ công hiện nay: 1/ Thay đổi về nhu cầu, thị hiếu của người thụ hưởng. Toàn cầu hóa tạo nên một “thế giới phẳng”, mở rộng cơ hội hợp tác giao lưu quốc tế về văn hóa – xã hội và kinh tế tạo nên sự giao thoa giữa thói quen, truyền thống văn hóa của cư dân bản địa dần được bổ sung, dịch chuyển theo khuynh hướng chung của cộng đồng quốc tế; 2/ Phạm vi cung ứng dịch vụ không ngừng được 9
mở rộng. Sự tăng lên của nhu cầu đã tác động trực tiếp đến nguồn cung và các biện pháp cung ứng dịch vụ. Hoạt động cung ứng dịch vụ phải nắm bắt xu thế phát triển, nhanh nhạy hơn về thời gian và đa dạng về chủng loại, tạo cơ hội lựa chọn của người tiêu dùng tốt hơn; 3/ Đa dạng về chủng loại sản phẩm hàng hóa dịch vụ công. Sản phẩm hàng hóa dịch vụ công ngày một đa dạng, tăng lên về số lượng và tích hợp nhiều giá trị văn hóa, không thuần nhất liền với một vùng lãnh thổ hay nềm văn hóa, đối tượng thụ hưởng cụ thể; 4/ Thay đổi về tiếp cận và sử dụng dịch vụ công theo hướng tiện ích, thiết thực, phổ biến gắn liền với các mối quan hệ, hoạt động của các nhân. Cung ứng và quản lý cung ứng dịch vụ công là chức năng của Nhà nước, để giảm thiểu sức ép đối với ngân sách nhà nước cũng như gia tăng nguồn cung dịch vụ công, Nhà nước thực hiện chính sách xã hội hóa, ủy quyền cho khu vực tư thực hiện cung ứng một số dịch vụ công. Vậy Nhà nước sẽ quản lý như thế nào? quản lý bằng cách nào? để có thể vừa thỏa mãn nhu cầu thụ hưởng của người dân, cộng đồng xã hội, đồng thời bảo đảm sự bình ổn, phát triển lâu dài và theo sát các mục tiêu đã đề ra. Để giải quyết các vấn đề trên, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 32/2019/NĐ-CP ngày 10 tháng 4 năm 2019 quy định giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên, quy định UBND cấp tỉnh, UBND cấp huyện hoặc cơ quan quản lý trực thuộc được ủy quyền quyết định giao nhiệm vụ, đặt hàng cung cấp sản phẩm, dịch vụ công cho đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc; đặt hàng (hoặc giao nhiệm vụ trong trường hợp pháp luật chuyên ngành quy định) đối với nhà cung cấp dịch vụ sự nghiệp công khác; nhà sản xuất, cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích hoặc tổ chức đấu thầu theo quy định từ nguồn ngân sách địa phương. - Dịch vụ hành chính công: Dịch vụ hành chính công là những dịch vụ liên quan đến hoạt động thực thi pháp luật, không nhằm mục tiêu lợi nhuận, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho tổ chức, cá nhân dưới hình thức các loại giấy tờ có giá trị pháp lý trong các lĩnh vực mà cơ quan nhà nước đó quản lý. Khoản 4 điều 3, Nghị định số 42/2022/NĐ-CP ngày 24/6/2022 của Chính phủ quy định về việc cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến của cơ quan nhà nước trên môi trường mạng thì dịch vụ hành chính công là "những dịch vụ liên quan đến hoạt động thực thi pháp luật, không nhằm mục tiêu lợi 10
nhuận, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho tổ chức, cá nhân dưới hình thức các loại giấy tờ có giá trị pháp lý hoặc dưới hình thức thông báo kết quả thực hiện trong các lĩnh vực mà cơ quan nhà nước đó quản lý. Mỗi dịch vụ hành chính công gắn liền với một hoặc một số thủ tục hành chính để giải quyết một công việc cụ thể liên quan đến tổ chức, cá nhân”. Hiện nay, đây là loại hình dịch vụ gắn liền với chức năng quản lý nhà nước được xác lập, hình thành từ nhu cầu của người dân, tổ chức. Do vậy, cơ quan công quyền hay các cơ quan nhà nước thành lập là chủ thể duy nhất được ủy quyền thực hiện cung ứng dịch vụ hành chính công. Người dân, tổ chức được thụ hưởng những dịch vụ này không theo quan hệ cung cầu, ngang giá trên thị trường, mà chỉ có nghĩa vụ đóng lệ phí hoặc phí cho các cơ quan hành chính nhà nước khi sử dụng các dịch vụ hành chính công theo nhu cầu bản thân. Phần lệ phí này mang tính chất hỗ trợ cho ngân sách nhà nước. Dịch vụ hành chính công là hoạt động đặc thù của cơ quan hành chính nhà nước với những đặc trưng cơ bản: Đây là hoạt động mang tính quyền lực nhà nước gắn liền với chủ thể là các cơ quan hành chính nhà nước, các chủ thể khác không được phép cung cấp các dịch vụ này; Dịch vụ hành chính công là hoạt động phục vụ, bổ trợ cho chức năng quản lý được Nhà nước quy định bắt buộc hoặc khuyến khích sử dụng đối với tổ chức, công dân nhằm bảo đảm trật tự và an toàn xã hội, không phải là chức năng quản lý nhà nước; Hoạt động dịch vụ hành chính công không mang tính lợi ích, không phải là nhu cầu tự thân của các tổ chức, cá nhân mà nhu cầu này phát sinh từ các quy định của Nhà nước. Các dạng thu không mang tính bù đắp hao phí mà tạo ra sự công bằng giữa người sử dụng và người không sử dụng dịch vụ hành chính công; Nhà nước có trách nhiệm, nghĩa vụ cúng cấp các dịch vụ hành chính công đối với tất cả mọi công dân khi học có nhu cầu, không phân biệt người đó là ai. 1.1.2. Các loại hình cơ bản của dịch vụ hành chính công Người dân, tổ chức có quyền ngang nhau trong tiếp cận và sử dụng các dịch vụ hành chính công. Dịch vụ hành chính công không là chức năng của cơ quan quản lý nhà nước, đây là những hoạt động phục vụ, bổ trợ cho chức năng quản lý mà Nhà nước bắt buộc, khuyến khích người dân, tổ chức phải làm để đảm bảo trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ quyền lợi ích của cá nhân, tổ chức. Dịch vụ hành chính công gồm các loại hình cơ bản: 11