Đề cương ôn tập HK1 môn Ngữ văn 9 năm 2020-2021 - Trường THCS Quang Trung (Đà Lạt) giúp các em nắm được kiến thức trọng tâm của môn học, nâng cao khả năng ghi nhớ, khả năng tư duy, sáng tạo để các em tự tin khi bước vào kì thi sắp tới. Mời các em cùng tham khảo đề cương!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề cương ôn tập HK1 môn Ngữ văn 9 năm 2020-2021 - Trường THCS Quang Trung (Đà Lạt)
- PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO ĐÀ LẠT
TRƯỜNG THCS QUANG TRUNG
NỘI DUNG ÔN TẬP KIỂM TRA HỌC KÌ I
Môn Ngữ văn lớp 9
Năm học 2020 – 2021
I.PHẦN TIẾNG VIỆT
Stt Tên bài Kiến thức
1 Các phương - Phương châm về lượng yêu cầu khi giao tiếp, cần nói có nội dung;
châm hội nội dung của lời nói phải đáp ứng đúng yêu cầu của cuộc giao tiếp,
thoại không thiếu, không thừa.
- Phương châm về chất yêu cầu khi giao tiếp, đừng nói những điều mà
mình không tin là đúng và không có bằng chứng xác thực.
- Phương châm quan hệ yêu cầu khi giao tiếp cần nói đúng vào đề tài
giao tiếp, tránh nói lạc đề.
- Phương châm cách thức yêu cầu khi giao tiếp cần chú ý nói ngắn
gọn, rành mạch, tránh nói mơ hồ.
- Phương châm lịch sự yêu cầu khi giao tiếp cần tế nhị và tôn trọng
người khác.
- Vận dụng PCHT cần phù hợp với đặc điểm của tình huống giao tiếp
(Nói với ai?, Nói khi nào? Nói ở đâu?, Nói để làm gì?)
- Những trường hợp không tuân thủ phương châm hội thoại:
+ Người nói vô ý, vụng về, thiếu văn hóa giao tiếp.
+ Người nói phải ưu tiên cho một phương châm hội thoại hoặc một
yêu cầu khác quan trọng hơn.
+ Người nói muốn gây một sự chú ý để người nghe hiểu câu nói theo
một hàm ý nào đó.
2 Cách dẫn - Dẫn trực tiếp là nhắc lại nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của người
trực tiếp, hoặc nhân vật. Lời dẫn trực tiếp được đặt trong dấu ngoặc kép
cách dẫn - Dẫn gián tiếp là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật
gián tiếp có điều chỉnh cho phù hợp. Lời dẫn gián tiếp không được đặt trong dấu
ngoặc kép
3 Sự phát triển Từ vựng không ngừng được bổ sung, phát triển.
của từ vựng - Một trong những cách phát triển từ vựng tiếng Việt là biến đổi và
phát triển nghĩa của từ ngữ trên cơ sở nghĩa gốc của chúng.
- Có hai phương thức chủ yếu biến đổi và phát triển nghĩa của từ ngữ:
phương thức ẩn dụ và phương thức hoán dụ.
- Ngoài cách biến đổi và phát triển nghĩa của từ, từ vựng còn được
phát triển bằng hai cách khác:
+ Tạo từ mới để làm cho vốn từ ngữ tăng lên.
+ Mượn từ ngữ của tiếng nước ngoài. Bộ phận từ mượn quan trọng
nhất trong tiếng Việt là từ mượn tiếng Hán
1
- 4 Thuật ngữ Khái niệm: Thuật ngữ là những từ ngữ biểu thị khái niệm khoa học
công nghệ, thường được dùng trong các văn bản khoa học, công nghệ.
- Đặc điểm của thuật ngữ:
+ Về nguyên tắc, trong một lĩnh vực khoa học, công nghệ nhất định,
mỗi thuật ngữ chỉ tương ứng với một khái niệm.
+ Thuật ngữ không có tính biểu cảm.
( HS học lý thuyết và vận dụng vào làm bài tập )
II. PHẦN VĂN BẢN
1. VĂN BẢN NHẬT DỤNG
Stt Tên tác Tác giả Thể loại PTBĐ Nghệ thuật Ý nghĩa văn bản
phẩm
1 Phong Lê Anh -Văn Sử dụng ngôn ngữ Bằng lập luận chặt
cách Hồ Trà nghị Nghị trang trọng. chẽ, chứng cứ xác
Chí Minh luận. luận • Vận dụng kết thực, tác giả Lê Anh
-Kiểu hợp các phương Trà đã cho thấy cốt
văn bản thức biểu đạt tự cách văn hóa Hồ
nhật sự, biểu cảm, lập Chí Minh trong
dụng luận. nhận thức và trong
• Vận dụng các hành động. Từ đó
hình thức so sánh, đặt ra một vấn đề
các biện pháp của thời kì hội nhập:
nghệ thuật đối lập. tiếp thu tinh hoa văn
hóa nhân loại, đồng
thời phải giữ gìn,
phát huy bản sắc
văn hóa dân tộc.
2 Đấu tranh Gác-xi- -Văn Nghị Có lập luận chặt Văn bản thể hiện
cho một a Mác- nghị luận chẽ. những suy nghĩ
thế giới két luận. - Có chứng cứ cụ nghiêm túc, đầy
hòa bình -Kiểu thể, xác thực. trách nhiệm của
văn bản - Sử dụng nghệ G.G Mác-két đối
nhật thuật so sánh sắc với hòa bình nhân
dụng sảo, giàu sức loại
thuyết phục.
3 Tuyên bố Trích -Văn Nghị Gồm có 17 mục, Văn bản nêu lên
về sự sống Tuyên nghị luận được chia thành 4 nhận thức đúng đắn
còn, quyền bố của luận. phần, cách trình và hành động phải
được bảo hội nghị -Kiểu bày rõ ràng, hợp làm vì quyền sống,
vệ…. cấp cao văn bản lý. Mối liên kết quyền được bảo vệ
2
- thế giới nhật lô-gíc giữa các và phát triển của trẻ
về trẻ dụng phần làm cho văn em
em bản có kết cấu
chặt chẽ.
- Sử dụng phương
pháp nêu số liệu,
phân tích khoa
học.
2. TRUYỆN TRUNG ĐẠI
Stt Tác phẩm Tác giả Thể loại PTBĐ Nghệ thuật Ý nghĩa văn bản
1 Chuyện Nguyễn Truyện Tự sự - Khai thác vốn văn học Với quan niệm
người con Dữ truyền kì dân gian. cho rằng hạnh
gái Nam - Sáng tạo về nhân vật, phúc khi đã tan
Xương sáng tạo trong cách kể vỡ không thể hàn
chuyện, sử dụng yếu tố gắn được, truyện
truyền kì… phê phán thói
- Sáng tạo nên một kết ghen tuông mù
thúc tác phẩm không quáng và ngợi ca
mòn sáo. vẻ đẹp truyền
thống của người
phụ nữ Việt Nam.
2 Hoàng Lê Ngô Gia Tiểu Tự sự - Lựa chọn trình tự kể Văn bản ghi lại
nhất Văn Phái thuyết theo diễn biến các sự hiện thực lịch sử
thống chí lịch sử kiện lịch sử. hào hùng của dân
viết theo - Khắc họa nhân vật lịch tộc ta và hình ảnh
lối sử (người anh hùng người anh hùng
chương Nguyễn Huệ, hình ảnh Nguyễn Huệ
hồi bọn giặc xâm lược, hình trong chiến thắng
ảnh vua tôi Lê Chiêu mùa xuân năm Kỷ
Thống) với ngôn ngữ kể, Dậu (1789)
tả chân thực, sinh động.
- Có giọng điệu trần
thuật thể hiện rõ thái độ
của tác giả với vương
triều nhà Lê, với chiến
thắng của dân tộc và với
bọn giặc cướp nước
3 Chị em Nguyễn Truyện Tự sự, - Sử dụng những hình Chị em Thúy
Thúy Du thơ Nôm miêu tả ảnh tượng trưng, ước lệ. Kiều thể hiện tài
3
- Kiều (1765- - Sử dụng nghệ thuật năng nghệ thuật
1820) đòn bẩy. và cảm hứng nhân
- Lựa chọn và sử dụng văn ngợi ca vẻ
ngôn ngữ miêu tả tài đẹp và tài năng
tình của con người của
tác giả Nguyễn
Du.
4 Kiều ở lầu Nguyễn Truyện Tự sự, Nghệ thuật miêu tả nội Đoạn trích thể
Ngưng Du thơ Nôm biểu tâm nhân vật: diễn biến hiện tâm trạng cô
Bích (1765- cảm tâm trạng được thể hiện đơn, buồn tủi và
1820) qua ngôn ngữ độc thoại tấm lòng thủy
và tả cảnh ngụ tình đặc chung, hiếu thảo
sắc. của Thúy Kiều
- Lựa chọn từ ngữ, sử
dụng các biện pháp tu
từ.
5 Lục Vân Nguyễn Truyện Tự sự Miêu tả nhân vật chủ Đoạn trích ca
Tiên cứu Đình thơ Nôm Miêu yếu thông qua cử chỉ, ngợi phẩm chất
Kiều Chiểu tả biểu hành động, lời nói. cao đẹp của hai
Nguyệt (1822- cảm. - Sử dụng ngôn ngữ mộc nhân vật Lục Vân
Nga 1888) mạc, bình dị, gắn với lời Tiên, Kiều
nói thông thường, mang Nguyệt Nga và
màu sắc Nam Bộ rõ nét, khát vọng hành
phù hợp với diễn biến đạo cứu đời của
tình tiết truyện tác giả
3.THƠ HIỆN ĐẠI
Stt Tên tác Tác giả Thể loại PTBĐ Nghệ thuật Ý nghĩa văn bản
phẩm
1 Đồng chí Chính Hữu Thơ tự Biểu Chi tiết, hình Bài thơ ngợi ca tình
(1926-2007) do cảm ảnh, ngôn ngữ cảm đồng chí cao
giản dị, chân đẹp giữa những
thực, cô đọng, người chiến sĩ trong
giàu sức biểu thời kì đầu kháng
cảm. chiến chống thực
dân Pháp gian khổ
2 Bài thơ về Phạm Tiến Thơ tự Biểu Ngôn ngữ và Bài thơ ca ngợi
tiểu đội xe Duật do cảm giọng điệu giàu người chiến sĩ lái xe
4
- không (1941-2007) tính khẩu ngữ tự Trường Sơn dũng
kính nhiên, khoẻ khoắn, cảm, hiên ngang,
vui tếu có chút tràn đầy niềm tin
ngang tàng; lời thơ chiến thắng trong
gần với văn xuôi, thời ký chống giặc
lời nói thường Mỹ xâm lược
ngày.
3 Đoàn Huy Cận Thơ tự Biểu Có nhiều hình ảnh Bài thơ thể hiện
thuyền (1919-2005) do cảm sáng tạo trong việc nguồn cảm hứng
đánh cá xây dựng hình ảnh lãng mạn ngợi ca
bằng liên tưởng, biển cả lớn lao, giàu
tưởng tượng phong đẹp, ngợi ca nhiệt
phú, độc đáo; có tình lao động vì sự
âm hưởng khỏe giàu đẹp của đất
khoắn, hào hứng, nước, của những
lạc quan người lao động mới.
4 Ánh trăng Nguyễn Thơ tự Biểu Giọng điệu tâm Ánh trăng khắc hoạ
Duy do cảm, tự tình, hình ảnh giàu một khía cạnh trong
(1948) sự. tính biểu cảm. vẻ đẹp của người
lính sâu nặng nghĩa
tình, thuỷ chung sau
trước.
5 Bếp lửa Bằng Việt Thơ tự Biểu Kết hợp miêu tả, Từ những kỉ niệm
(1941) do cảm biếu cảm, kể tuổi thơ ấm áp tình
chuyện và bình bà cháu, nhà thơ cho
luận. Hình ảnh bếp ta hiểu thêm về
lửa gắn với hình những người bà,
ảnh người bà, tạo ý người mẹ, về nhân
nghĩa sâu sắc. dân nghĩa tình.
Giọng thơ bồi hồi,
cảm động.
4.TRUYỆN HIỆN ĐẠI VIỆT NAM
Stt Tên Tác giả Thể loại PTBĐ Nghệ thuật Ý nghĩa văn bản
TP
1 Làng Kim Lân Truyện Tự sự Xây dựng tình Đoạn trích thể hiện tình cảm
(1920- ngắn huống truyện, yêu làng, tinh thần yêu nước
2007) miêu tả tâm kí của người nông dân trong thời
nhân vật và ngôn kì kháng chiến chống thực
ngữ nhân vật dân Pháp
5
- 2 Lặng Nguyễn Truyện Tự sự Tình huống “Lặng lẽ Sa Pa” là câu chuyện
lẽ Sa Thành ngắn truyện hợp lí, về cuộc gặp gỡ với những con
Pa Long cách kể chuyện tự người trong một chuyến đi
(1925- nhiên kết hợp thực tế của nhân vật ông hoạ
1991) giữa tự sự, trữ sĩ, qua đó tác giả thể hiện
tình và bình luận. niềm yêu mến đối với những
con người có lẽ sống cao đẹp
đang lặng lẽ quên mình cống
hiến cho Tổ quốc
(HS học tác giả, tác phẩm , nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa, viết đoạn văn có chủ đề
kết nối với các văn bản trên)
III. PHẦN TẬP LÀM VĂN
- Lý thuyết : Tự sự có yếu tố nghị luận, miêu tả, miêu tả nội tâm.
- Thực hành:
+ Viết bài văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận, miêu tả và miêu tả nội tâm
+ Kể chuyện tưởng tượng: Chuyển ngôi kể lời kể, … cho một văn bản đã học.
………………………………………………………………………………………………
DUYỆT CỦA BAN GIÁM HIỆU TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN
NGUYỄN THỊ KIM HOA
6
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
