intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề cương Phẫu thuật lồng ngực: Chấn thương ngực kín

Chia sẻ: Than Kha Tu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:21

458
lượt xem
152
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chấn thương ngực kín là những chấn thương do một vật tù đập mạnh vào lồng ngực gây tổn thương ở thành ngực hoặc các cơ quan trong lồng ngực nhưng không làm rách da và các tổ chức phần mềm bao quanh lồng ngực.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề cương Phẫu thuật lồng ngực: Chấn thương ngực kín

  1. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn CHẤN THƯƠNG NGỰC KÍN Câu hỏi: 1. ChÊn th−¬ng ngùc kÝn: §Þnh nghÜa, so s¸nh CTNK vµ CT ngùc? §iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó x¸c ®Þnh mét tæn th−¬ng vïng lång ngùc lµ chÊn th−¬ng ngùc kÝn? 2. Biện luận chẩn đoán: Chấn thương ngực kín do tai sinh ho¹t gãy cung bên c¸c xương sườn 5,6,7,8 ph¶i biến chứng tràn tràn khí khoang màng phổi ph¶i mức ®é nÆng, trµn m¸u møc ®é nhÑ đã dẫn lưu khÝ m¸u khoang mµng phæi ngµy thø 10 3. Tổn thương giải phẫu bệnh của CTNK? 4. Mảng sườn di động: khái niệm, phân loại, rối loạn sịnh lý bệnh?§iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó cã MSD§? 5. Triệu chứng của MS di động và cách xử trí? 6. Biến chứng của gãy xương sườn trong CTNK? 7. Triệu chứng và xử trí gãy sườn trong CTNK? 8. §Æc ®iÓm vµ nguyªn t¾c ®iÒu trÞ CTNK? 9. VÕt th−¬ng ngùc: §Þnh nghÜa vµ ph©n lo¹i? 10. Điều trị theo tuyến vết thương ngực kín? 11. Tràn khí màng phổi van: ĐN, triệu chứng và xử trí? C©u 1: 1. §Þnh nghÜa: ChÊn th−¬ng ngùc kÝn lµ nh÷ng chÊn th−¬ng do mét vËt tï ®Ëp m¹nh vµo lång ngùc g©y tæn th−¬ng ë thµnh ngùc hoÆc c¸c c¬ quan trong lång ngùc nh−- ng kh«ng lµm r¸ch da vµ c¸c tæ chøc phÇn mÒm bao quanh lång ngùc 2. So s¸nh: * Gièng nhau: Cïng cã thÓ g©y tæn th¬ng thµnh ngùc vµ c¸c c¬ quan trong lång ngùc * Kh¸c nhau: + CTNK : - Do vËt tï - Kh«ng lµm mÊt tÝnh liªn tôc cña tæ chøc phÇn mÒm bao quanh thµnh ngùc + VTN: - Do vËt s¾c nhän, do hoa khÝ - Lµm r¸ch, thñng da vµ tæ chøc phÇn mÒm bao quanh thµnh ngùc NG. QUANG TOÀN_DHY34 99
  2. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn *§iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó x¸c ®Þnh mét tæn th−¬ng vïng lång ngùc lµ chÊn th−¬ng ngùc kÝn : - VËt tï - Lùc t¸c ®éng rÊt m¹nh - Cã tæn th−¬ng c¸c c¬ quan trong lång ngùc hoÆc thµnh ngùc - Kh«ng lµm mÊt sù liªn tôc cña da vµ tæ chøc phÇn mÒm bao quanh lång ngùc. Câu 1. Biện luận chẩn đoán 1. Gãy sườn: - Sau tai nạn tức ngực khó thở, đau nhói vùng ngực bị chấn thương - Sờ có lạo sạo xương(không cố gắng làm), mất sự liên tục của xương sườn - Vùng ngực trái có vết sây sát da, vết bầm tím - XQ: Hình ảnh gãy các cung bên xương sườn 5-8 P 2. Tràn máu, tràn khí khoang màng phổi P: - Đau ngực khó thở - Lông ngự trái giãn vồng, giảm cử động thở - Rung thanh giảm, RRPN mất - XQ: Hình ảnh tràn dịch, tràn khí khoang màng phæi - Hút dẫn lưu: có dịch lẫn máu, khí 3. Mức độ tràn dịch và khí: C ăn cứ vào XQ * Mức độ tràn dịch: - Nhẹ: mất góc sườn hoành, l−îng dÞch < 200ml - Vừa: mức dịch tới rốn phổi hoặc mỏm dưới xương bả vai , SL khoảng 700-1000ml - Nặng: vượt quá mỏm xương bả vai thường trên 1000ml NG. QUANG TOÀN_DHY34 100
  3. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn * Mức độ tràn khí: - Nhẹ: khí tràn vào khoang màng phổi đến 1/3 ngoài của phế trương - Vừa: đến 1/3 giữa của phế trường - Nặng: đến 1/3 trong của phế trường Câu 2. Tổn thương giải phẫu bệnh: C¸c tæn th−¬ng trong chÊn th−¬ng ngùc kÝn NG. QUANG TOÀN_DHY34 101
  4. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn 1. Tổn thương thành ngực: - Tổn thương phần mềm - Gãy sườn, gãy xương ức 2. Tổn thương các tạng trong lồng ngực: Màng phổi, nhu mô phổi: ND cÇn n¾m: - Nh÷ng th−¬ng tæn cã thÓ x¶y ra ®èi víi khoang mµng phæi trong CTNK? - Nguån gèc cña m¸u trµn vµo khoang mµng phæi trong chÊn th−¬ng ngùc kÝn ? - Nguån gèc khÝ trµn vµo khoang mµng phæi trong chÊn th−¬ng ngùc kÝn? - Nªu c¸c h×nh th¸i tæn th−¬ng phæi cã thÓ xÈy ra trong chÊn th−¬ng ngùc kÝn ? * Thương tổn màng phổi: + Tràn máu màng phổi: + Tràn khí màng phổi + Tràn khí dưới da - Thương tổn nhu mô phổi: + Vỡ phổi + Chảy máu trong nhu mô phổi + Xẹp phổi - Thương tổn ®−êng hô hấp chính: vỡ khí quản, vỡ phế quản gốc Thương tổn tim, màng tim: - Giập tim - Vỡ tim - Thương tổn màng tim gây tràn máu màng ngoài tim - Chèn ép tim Thương tổn mạch máu lớn: - Rách mạch máu của tiểu tuần hoàn - Rách mạch máu của đại tuần hoàn Vỡ thực quản Vỡ cơ hoành: bên trái hay gặp hơn Câu 3. Mảng sườn di động: - Nªu nh÷ng cö ®éng nghÞch th−êng (®¶o chiÒu) cña m¶ng s−ên di ®éng) trong CTNK. NG. QUANG TOÀN_DHY34 102
  5. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn - HËu qu¶ cña h« hÊp ®¶o chiÒu? - T¹i sao trung thÊt l¹i bÞ di chuyÓn, “l¾c l−” khi cã m¶ng s−ên di ®éng trong CTNK - HËu qña cña t×nh tr¹ng l¾c l− trung thÊt trong chÊn th−¬ng ngùc kÝn. 1. Khái niệm: Mảng sườn di động là có ít nhất 3 xương sườn liền nhau bị gẫy ở cả 2 đầu và các ổ xương gẫy ở mỗi đầu nằm gần như trên cùng một đường thẳng 2. Phân loại: Theo vị trí: - Mảng sườn bên: Nằm giữa x ức và đường nách giữa: di động nhiều nhất - MS trước : bao gồm cả xương ức, tiên lượng rất nặng - MS sau: nằm giữa cột sống và đường nách giữa, ít di động vì có nhiều cơ che phủ Theo mức độ bán di động: - MS không di động: các đầu gãy gãi vào nhau đủ chặt làm cho không di động - MS bán di động: có met đầu gãy thực sự, đầu kia chỉ gãy dưới màng xương(gãy cành tươi) - MS di động: hay gÆp nhÊt 3. Rối loạn sinh lý bệnh: Hô hấp đảo chiều và lắc lư trung thất: NG. QUANG TOÀN_DHY34 103
  6. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn - Hô hấp đảo chiều: khi thở vào áp lực trong khoang màng phổi giảm xuống sẽ kéo MS vào trong, ép lên phổi bên tổn thương làm cho một lượng khí bị đẩy ra khỏi phổi này. Khi thở ra các hiện tượng trên xảy ra theo hướng ngược lại . HËu qu¶ cña h« hÊp ®¶o chiÒu: Kết quả là có một lượng khí chạy luẩn quẩn trong đường thở mà không tham gia trao đổi khí làm giảm thể tích khí lưu thông đồng thời cản trở quá trình trao đổi khí trong phổi - Lắc lư trung thất: khi hít vào mảng sườn di động ép lên phổi bên tổn thương và đẩy trung thất lệch sang bên phổi lành. Khi thở ra MS di động không ép lên phổi bên tổn thương nữa lên trung thất sẽ di chuyển về phía bên phổi tổn thương. HËu qu¶ cña l¾c l− trung thÊt: Tình trạng trung thất bị dịch chuyển lắc lư như vậy sẽ kích thích lên các trung tâm phản xạ của tim, phổi làm các mạch máu lớn ở nền tim bị xoắn vặn dẫn đến các rối loạn nghiêm trọng về tuần hoàn có thể gây ngừng tim hay ngừng thở do phản xạ Rèi lo¹n sinh lý bÖnh trong m¶ng s−ên di ®éng 4. §iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó cã MSD§: - Cã Ýt nhÊt 3 s−ên liÒn nhau g·y ë 2 ®Çu - C¸c ®iÓm g·y ë mçi ®Çu ®Òu n»m gÇn nh− trªn cïng mét ®−êng th¼ng ®i qua c¸c ®iÓm g·y ë phÝa ®Çu ®ã cña c¸c s−ên g·y c¹nh nã. Câu 4: 1. ChÈn ®o¸n m¶ng s−ên di ®éng: dùa chñ yÕu vµo l©m sµng. §Ó bÖnh nh©n ë t− thÕ Fowler quan s¸t sù c©n ®èi cña hai bªn lång ngùc, ph¸t hiÖn sù di ®éng ng−îc chiÒu cña m¶ng s−ên. NG. QUANG TOÀN_DHY34 104
  7. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn - Khi thë vµo lång ngùc në ra th× chç th−¬ng tæn lâm xuèng. Khi thë ra lång ngùc xÑp xuèng th× chç th−¬ng tæn l¹i låi lªn. Cö ®éng cña n¬i th−¬ng tæn bao giê còng ng−îc chiÒu víi lång ngùc. Khi bÖnh nh©n thë n«ng th× khã ph¸t hiÖn, nh−ng khi thë s©u vµ ho th× ph¸t hiÖn dÔ dµng h¬n (do ®ã, khi kh¸m th× cã thÓ cho bÖnh nh©n thë s©u hoÆc ho). - Ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc ba vÊn ®Ò c¬ b¶n trong m¶ng s−ên di ®éng lµ: vÞ trÝ, ®é di ®éng, diÖn tÝch cña m¶ng s−ên ®Ó dù ®o¸n nh÷ng rèi lo¹n vÒ h« hÊp. - Ph¶i ph¸t hiÖn nh÷ng th−¬ng tæn kÌm theo ë bªn trong lång ngùc nh−: trµn khÝ, trµn m¸u mµng phæi b»ng kh¸m l©m sµng vµ chôp X quang. - Ngoµi ra cßn ph¶i kiÓm tra bông, tø chi, sä n·o ®Ó ph¸t hiÖn c¸c tæn th−¬ng kÕt hîp. Sau khi ®· chÈn ®o¸n m¶ng s−ên di ®éng, ph¶i ®¸nh gi¸ vµ theo dâi sù tiÕn triÓn nh÷ng rèi lo¹n h« hÊp qua ®Õm nhÞp thë, quan s¸t mµu s¾c cña m«i vµ ®Çu chi. NÕu cã ®iÒu kiÖn cÇn lµm c¸c xÐt nghiÖm vÒ khÝ trong m¸u (PCO2...PO2). 2. Điều trị mảng sườn di động: Nguyên tắc chung: - Duy trì đường khí đạo thông suốt - Cố định thành ngực(MS di động) - Dẫn lưu máu và khí màng phổi - Truyền máu để bù lại số máu đã mất - Điều chỉnh các rối loạn sinh lý khác do mảng sườn di động gây nên Điều trị: Duy trì đường khí đạo thông suốt: - Trong MS di động hay có tắc khí đạo và phù phổi do chấn thương. Ngoài ra còn có thể có xuất huyết ở nhu mô phổi làm hạn chế diện tích trao đổi khí. Khi có MS di động thì bệnh nhân có nhiều đờm dãi do tăng tiết do kích thích nhưng lại ho rất khó khăc vì đau, vì dạ dày căng trướng, có khi vì liệt nhẹ cơ hoành và vì tình trạng tràn khí, tràn máu, hiện tượng hô hấp đảo chiều của MS di động làm cản trở. Trường hợp nặng cần hút đờm ở khí quản có thể phải mở khí quản Cố định thành ngực: Cố định tạm thời: - Dùng bàn tay áp nhẹ lên thành ngực và ấn nhẹ vào MS di động NG. QUANG TOÀN_DHY34 105
  8. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn - Cho bệnh nhân nằm nghiêng sang bên bị thương trong trường hợp MS di động bên - Đặt một đệm bông dày phủ kín lên bề mặt của MS rồi băng chặt quanh ngực - Dùng kìm có mấu dài kẹp vào xương sườn qua da sau khi gây tê tại chỗ. Sau đó kéo nhẹ MS ra ngoài và giữ bằng tay * Nhược điểm: hạn chế động tác thở và ho của bệnh nhân làm ứ đọng đờm dãi nên không làm lâu dài được Cố định thành ngực cơ bản: có 2 phương pháp: * PP gián tiếp: thở máy(PP cố định bên bằng khí) - Mở khí quản hoặc đặt nội khí quản, lắp vào máy thở, để 3-4 tuần khi có can xương thì cho bệnh nhân tự thở - Ưu điểm: hỗ trợ tốt cho bệnh nhân trong suy hô hấp - Nhược điểm: + Thời gian dài luôn có khoảng khí chết lớn + Không chình hình được chỗ gãy + Không áp dụgn được trường hợp có tổn thương nhu mô phổi, có phù phổi hay khí phế thũng + Bênh nhân có tình trạng ứ đọng trong phổi vì không ho không khạc đờm được có thể dẫn đến một số tai biến như viêm khí- phế quản, viêm phổi * PP trực tiếp:(phẫu thuật) - Kết xương sườn bằng kim loại: Đinh Kirschner buộc chỉ kim loại qua những lỗ xuyên xương + CĐ trong trường hợp mở lồng ngực để xử trí các tổn thương bên trong, nó thuận lợi trong mảng sườn trước bên vì bộc lộ dễ dàng các ổ gãy để phẫu thuật, còn CĐ ở những TH có di lệch lứon các đầu xương gãy + Không có chỉ địngtrong gãy xương sườn nhiều mảnh hoặc gãy ở cung sườn dẹt và xốp - Kéo liên tục MS: + MS phía trước: chỉ xuyên vào lớp caan cơ trước để kéo qua một hệ thống ròng rọc hoặc dùng khung Vander Pooter(dùng khung kẹp vào 2 mép xươgn ức để kéo) + MS bên: luồn chỉ dưới cốt mạc XS rồi vắt qua ròng rọc để kéo Thời gian kéo: 20-40ngày + CĐ: tốt với MS trước NG. QUANG TOÀN_DHY34 106
  9. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn + Nhược: không loại trừ hoàn toàn được hô hấp đảo chiều, có thể gây nhiễm khuẩn tại chổ - Khâu cố định trên thành ngực: dùng một khung bằng kim loại đặt trên lồng ngực rồi khâu đính các sườn gãy vào chiếc khung trên. Nhược điểm là có thể gây loét da tại những điểm tỳ của khung lên lồng ngực - Khâu cố định xương sườn vào nhau: gẫy 3-4 xương sườn thì có thể mổ và khâu cố định xương sườn gãy vào với xương sườn lành ở trên và dưới 1 họăc 2 xương sườn Câu 5. Biến chứng của gãy xương sườn trong CTNK? 1. Tràn máu, tràn khí khoang màng phổi: * Nguyên nhân tràn máu: - Tổn thương bó mạch liên sườn tại ổ gãy(hay gặp nhất) - Thương tổn mạch máu phổi do đầu xương đâm sâu vào bên trong làm thương tổn nhu mô phổi - Thương tổn cơ hoành hoặc các tạng trong ổ bụng(khi gãy các sườn ở thấp). Thương tổn các mạch máu dưới đòn(khi gãy các sườn ở cao) C¸c nguån gèc cña m¸u trµn vµo khoang mµng phæi * Nguyên nhân tràn khí: - Đầu xương sườn đâm sâu vào trong gây tổn thương phổi - Một số trường hợp gãy xương sườn có thể đâm thủng thành ngực làm khoang màng phổi thông thương trực tiếp với bên ngoài NG. QUANG TOÀN_DHY34 107
  10. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn * Triệu chứng: - Tràn máu khoang màng phổi: Khám có HC 3 giảm vùng phổi bị tràn dịch, XQ hình ảnh mờ thuần nhất - Tràn khí: Hc Gailar bên phổi bị tràn khí, XQ bên phổi có tràn khí phỏi tăng sáng mất vân phổi, thấy đường viền nhu mô, đẩy trung thất sang bên lành, xương sườn nằm ngang,khong gian sườn giãn rộng hơn bên lành Xử trí: Dẫn lưu tối thiểu máu và khí khoang màng phổi - T¹i sao trong ®a sè c¸c tr−êng hîp bÞ chÊn th−¬ng ngùc kÝn cã trµn khÝ, trµn m¸u khoang mµng phæi, chØ cÇn chäc hót, dÉn l−u m¸u, khÝ ®óng kü thuËt vµ nguyªn t¾c lµ cã thÓ ®iÒu trÞ khái hoµn toµn, kh«ng cÇn ph¶i më ngùc ®Ó cÇm m¸u? - Nguyªn t¾c dÉn l−u khoang mµng phæi ®iÒu trÞ trµn m¸u, trµn khÝ khoang mµng phæi? - Ttiªu chuÈn cña c¸c dông cô dÉn l−u mµng phæi ? 2. Tràn khÝ dưới da: - Nguyên nhân: qua ổ gãy xương sườn không khí từ khoang màng phổi có thể lan đến các lớp cơ và tổ chức dưới da gây ra tình trạng tràn khí dưới da. Trong trường hợp TKMP nặng dưới áp lực cao không khí dưối da có thể lan đi rất xa tới đầu cổ,ngực NG. QUANG TOÀN_DHY34 108
  11. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn H×nh ¶nh trµn khÝ d−íi da - TC: + Vïng ngùc bÞ trµn khÝ d−íi da th−êng bÞ biÕn d¹ng, phång to. Cã khi trµn khÝ d−íi da lan réng lªn c¶ vïng cæ, mÆt... lµm biÕn d¹ng nÆng c¸c vïng nµy tr«ng rÊt ®¸ng sî, nh−ng nã th−êng kh«ng g©y nguy hiÓm ®Õn tÝnh m¹ng cña bÖnh nh©n Cã dÊu hiÖu Ên “lÐp bÐp” d−íi da vïng bÞ trµn khÝ d−íi da.Da vùng có tràn khí căng phồng lên, ấn vào kêu lép bép - XT: Giải quyết nguyên nhân, trích rạch da 3. Tổn thương các tạng trong trung thất - Tổn thương tim, màng ngoài tim: gây tràn máu màng ngoài tim, chèn ép tim cấp thủng thành tim - Tổn thương các mạch máu, khí phế quản 4. Biến chứng muộn do ùn tắc đờm dãi nằm lâu: - Viêm phổi, viêm phế quản - Viêm đường tiết niệu - Loét điểm tì(ít gặp) Câu6 . Chẩn đoán và xử trí gãy xương sườn trong CTNK? 1. Chẩn đoán: * Lâm sàng: - Tức ngực, khó thở, đau nhói tại chỗ làm bệnh nhân khó thở phải thở nhanh nông - Da xây sướt, máu tụ bầm tím - Có điểm đau chói cố định đau nhiều hơn khi thở sâu hay ho NG. QUANG TOÀN_DHY34 109
  12. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn - Sờ có lạo sạo xương, mất sự liên tục của xương - Có biến dạng xương Gãy xương sườn đặc biệt: - Xương sườn 1,2: Th−êng ph¶i cã mét chÊn th−¬ng rÊt m¹nh míi lµm g·y ®−îc s−ên 1. Khi g·y s−ên 1, cã thÓ gÆp th−¬ng tæn ®éng m¹ch vµ tÜnh m¹ch d−íi ®ßn (hai m¹ch m¸u nµy n»m ë mÆt trªn cña x−¬ng s−ên 1). Ngoµi ra cã thÓ g©y th−¬ng tæn d©y thÇn kinh hoµnh, mét vµi thµnh phÇn cña ®¸m rèi thÇn kinh n¸ch, hoÆc r¸ch ®Ønh phæi. C¸ biÖt cã thÓ r¸ch thùc qu¶n, khÝ qu¶n. - G·y xương sườn 11-12: + X−¬ng s−ên 11 vµ 12 nhá, l¹i cã mét ®Çu di ®éng tù do nªn th−êng Ýt khi bÞ g·y. VÒ l©m sµng, chÈn ®o¸n kh«ng khã kh¨n l¾m, v× s−ên 11 vµ 12 ë n«ng nªn sê n¾n dÔ. + §Çu x−¬ng s−ên g·y cã thÓ ®©m thñng c¬ hoµnh g©y th−¬ng tæn c¸c t¹ng ë d−íi nh− l¸ch, gan, thËn. Khi c¬ hoµnh tr¸i bÞ thñng cã thÓ cã tho¸t vÞ c¸c t¹ng ë bông lªn lång ngùc. Ph¶i kh¸m kü æ bông vµ tiÕt niÖu khi cã g·y x−¬ng s−ên 11 vµ 12. * XQ: H×nh ¶nh gÉy c¸c x−¬ng s−ên: Nh÷ng æ g·y ë cung tr−íc vµ cung sau th−êng thÊy trªn phim chôp th¼ng. Nh÷ng æ g·y ë cung bªn chØ thÊy trªn phim chôp chÕch 3/4. Do ®ã ph¶i kÕt hîp thªm víi kh¸m l©m sµng. - Kho¶ng tuÇn thø 3 - 6 th× cã c¸c h×nh can x−¬ng, nªn lóc nµy cµng thÊy râ c¸c æ g·y. - Kho¶ng gÇn mét nöa nh÷ng tr−êng hîp g·y x−¬ng s−ên cã kÌm theo nh÷ng th−¬ng tæn bªn trong lång ngùc, do ®ã cÇn chôp phim ë t− thÕ th¼ng ®øng ®Ó ph¸t hiÖn trµn m¸u, trµn khÝ mµng phæi hoÆc nh÷ng th−¬ng tæn ë trung thÊt, ë c¬ hoµnh. + H×nh ¶nh g·y c¸c s−ên ®Æc biÖt: G·y s−ên 11 vµ 12: hÇu hÕt lµ chÊn th−¬ng trùc tiÕp. Chôp X quang th−êng cã thÓ ph¸t hiÖn ®−îc. ë mét sè tr−êng hîp cßn cã kÕt hîp víi g·y cét sèng l−ng. 2. Điều trị: * Giảm đau: - C¬ së ®iÒu trÞ: Đây là biện pháp quan trọng nhất vì rối loạn sinh lý bệnh của gẫy sườn là đau làm bệnh nhân không dám thở mạnh bệnh nhân giảm thở giảm ho gây ứ đọng làm thiếu oxy nặng co thể suy hô hấp, ứ đọng có thể gây viêm phổi, biến chứng xẹp phæi. Hơn nữa nếu cố định sườn gẫy cũng hạn chế cử động thở vì vậy chống đau là NG. QUANG TOÀN_DHY34 110
  13. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn biện pháp điều trị quan trọng nhất trong điều trị gãy sườn, trong đó phong bế thần kinh liên sườn rất quan trọng - C¸c biÖn ph¸p gi¶m ®au: + Cã thÓ dïng promedol hoÆc c¸c thuèc gi¶m ®au nhÑ kh¸c nh−ng kh«ng ®−îc dïng mocphin lµm øc chÕ trung khu h« hÊp (chó ý nÕu cho thuèc gi¶m ®au qu¸ nhiÒu th× sÏ lµm gi¶m biªn ®é h« hÊp, ®êm d·i sÏ ø ®äng trong khÝ - phÕ qu¶n g©y viªm ®−êng h« hÊp). + Phong bÕ thÇn kinh liªn s−ên n¬i bÞ chÊn th−¬ng: Ph−¬ng ph¸p lµm gi¶m ®au tèt nhÊt Ph¶i phong bÕ mét liªn s−ên trªn ®ã, vµ mét liªn s−ên d−íi ®ã. CÇn phong bÕ t¹i cung sau, n¬i xuÊt ph¸t cña d©y thÇn kinh liªn s−ên. Phong bÕ ngµy mét lÇn víi novocain 0,25 - 0,5 %. Cã thÓ phong bÕ th¼ng vµo æ g·y. + Cè ®Þnh x−¬ng s−ên g∙y: cã t¸c dông chèng ®au, chèng di lÖch cña ®Çu g·y (tr¸nh dÉn tíi tæn th−¬ng bã m¹ch thÇn kinh liªn s−ên): . Dïng b¨ng v¶i ®Ó b¨ng trßn quanh ngùc ë t− thÕ thë ra. Ph−¬ng ph¸p nµy lµm cho bÖnh nh©n ®ì ®au, nh−ng l¹i cã nh−îc ®iÓm lµ lµm h¹n chÕ kh¶ n¨ng h« hÊp, ®êm d·i sÏ ø ®äng ë c¸c phÕ qu¶n, dÔ ®−a ®Õn biÕn chøng viªm phæi, nhÊt lµ ë ng−êi giµ v× vËy mét sè t¸c gi¶ kh«ng chñ tr−¬ng dïng ph−¬ng ph¸p nµy. . B¨ng dÝnh d¸n mét nöa lång ngùc. B¨ng lµm nhiÒu tÇng, cã c¸c mÐp chång lªn nhau, v−ît lªn trªn vµ xuèng d−íi chç g·y mét s−ên. ë sau còng nh− ë tr−íc, ph¶i d¸n b¨ng v−ît qu¸ ®−êng gi÷a, sang tíi nöa lång ngùc bªn lµnh. . KÕt x−¬ng s−ên b»ng kim lo¹i: Th−êng kh«ng cã chØ ®Þnh trong g·y th«ng th−êng, mµ chØ tiÕn hµnh trong tr−êng hîp cã m¶ng s−ên di ®éng. . Víi nh÷ng tr−êng hîp g·y ë cung sau, th× cã thÓ cho n»m ë t− thÕ ngöa cã ®Öm gèi ë hai bªn s−ên. - §iÒu trÞ kh¸c: + Thë khÝ dung ë nh÷ng tr−êng hîp chÊn th−¬ng nÆng vµ ng−êi cã bÖnh phæi m·n tÝnh, hoÆc ng−êi giµ, th−êng cã nhiÒu ®êm xuÊt tiÕt. PhÕ qu¶n l¹i hay bi co th¾t do ph¶n x¹, do ®ã ®êm d·i dÔ ø ®äng, cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng biÕn chøng viªm phæi, xÑp phæi. Do ®ã nªn cho thë khÝ dung gåm cã kh¸ng sinh, thuèc lµm gi·n phÕ qu¶n vµ thuèc long ®êm. + B¶o ®¶m ®−êng h« hÊp th«ng suèt: ë nh÷ng tr−êng hîp nhiÒu ®êm, ph¶i cho bÖnh nh©n ho thËt tèt. Ho nhiÒu lÇn trong ngµy, kh¹c m¹nh tèng ®êm ra ngoµi. Ph¶i bÊt ®éng æ g·y tèt th× míi ho ®−îc. §Ó ®ì ®au khi ho, cã thÓ dïng bµn tay ¸p m¹nh lªn æ g·y ®Ó ®ì ®au vµ ®Ó ho. NÕu kh«ng cã kh¶ n¨ng ho, th× ph¶i hót ®êm sím vµ ®Òu ®Æn. §¬n gi¶n NG. QUANG TOÀN_DHY34 111
  14. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn nhÊt lµ dïng èng cao su nhá hót qua måm, hoÆc qua mòi xuèng phÕ qu¶n. Ph¶i chó ý v« khuÈn khi hót ®êm d·i. NÕu kh«ng cã kÕt qu¶ th× ph¶i soi, hót phÕ qu¶n. ë nh÷ng tr−êng hîp cÇn thiÕt, ph¶i më khÝ qu¶n ®Ó th«ng khÝ vµ qua ®ã mµ hót trùc tiÕp ®êm d·i. + VËn ®éng: cÇn cho bÖnh nh©n vËn ®éng sím ®Ó tr¸nh nh÷ng biÕn chøng vÒ phæi. + Kh¸ng sinh: tuú tõng tr−êng hîp cô thÓ mµ cho kh¸ng sinh. CÇn l−u ý ®Õn nh÷ng tr−êng hîp cã s½n c¸c bÖnh viªm nhiÔm ë ®−êng h« hÊp nh− viªm phÕ qu¶n... ë nh÷ng tr−êng hîp g·y 1 - 2 x−¬ng s−ên, kh«ng cã biÕn chøng th× ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ nãi chung ®¬n gi¶n, kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i dïng hÕt c¸c biÖn ph¸p ë trªn mµ tuú thuéc vµo t×nh h×nh cô thÓ ®Ó ¸p dông. Nh÷ng tr−êng hîp cã trµn m¸u vµ trµn khÝ th× c¸ch xö trÝ gièng nh− th−¬ng tæn c¬ quan ë trong lång ngùc. C©u 8. 1. §Æc ®iÓm - §iÒu trÞ s¬ cøu ban ®Çu ®ãng vai trß hÕt søc quan träng. Môc ®Ých ®iÒu trÞ chñ yÕu lµ nh»m phôc håi nh÷ng th¨ng b»ng sinh lý h« hÊp vµ tuÇn hoµn ,nh÷ng th−¬ng tæn gi¶i phÉu nhiÒu khi ®øng hµng thø yÕu . Nh÷ng chØ ®Þnh më ngùc cÊp cøu trong chÊn th−¬ng ngùc rÊt h¹n chÕ . 2. Nguyªn t¾c : - §iÒu trÞ cÊp cøu : chñ yÕu nh»m håi phôc l¹i chøc n¨ng h« hÊp . + §¶m b¶o th«ng suèt ®−êng h« hÊp (hót s¹ch miÖng ,häng ,®Æt èng néi khÝ qu¶n ,hót ®êm r·i trong khÝ phÕ qu¶n + Chèng l¹i t×nh tr¹ng h« hÊp ®¶o chiÒu b»ng c¸ch cè ®Þnh m¶ng s−êndi ®éng b»ng b¨ng dÝnh to b¶n hoÆc dïng bao c¸t + Chäc hót hoÆc dÉn l−u m¸u khÝ khoang mµng phæi ; chèng thiÕu ây b»ng c¸c biÖn ph¸p h« hÊp nh©n t¹o ,thë o xy... + Phôc håi khèi l−îng m¸u l−u th«ng nhê truyÒn dÞch ,truyÒn m¸u .. + C¸c biÖn ph¸p hç trî : Phong bÕ thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m trong sèc ngùc - phæi ;hót d¹ dÇy ,h«ng bµng quang (xem cã m¸u vµ kiÓm tra ,theo dâi n−íc tiÓu .) CÇn theo dâi s¸t bÖnh nh©n ,nÕu cÇn ,cã thÓ më ngùc cÊp cøu kÞp thêi ®Ó sö trÝ c¸c tæn th−¬ng trong lång ngùc vµ trung thÊt . - §iÒu trÞ cô thÓ: NG. QUANG TOÀN_DHY34 112
  15. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn + §iÒu trÞ m¶ng s−ên di ®éng: + §iÒu trÞ trµn m¸u phÕ m¹c : Khi cã trµn m¸u phÕ m¹c cÇn rót m¸u sím ra khái khoang phÕ m¹c b»ng chäc hót hoÆc dÉn l−u nh»m lµm cho phæi në ra s¸t thµnh ngùc vµ h¹n chÕ nhiÔm khuÈn .Chäc hót khoang mµng phæi võa lµ biÖn ph¸p chÈn ®o¸n ,võa lµ biÖn ph¸p ®iÒu trÞ . Nguyªn t¾c chäc hót vµ dÉn l−u mµng phæi lµ :,sím ,triÖt ®Ó ,kÝn ,mét chiÒu,v« trïng tuyÖt ®èi . . Chäc hót : Lµ biÖn ph¸p ®iÒu trÞ ®¬n gi¶n ,dÔ lµm nh−ng ph¶i theo dâi chÆt chÏ vµ ph¶i lµm nhiÒu lÇn míi cã thÓ lµm cho phæi në ra s¸t thµnh ngùc . . Kü thuËt :g©y tª t¹i chç b»ng novocain 1% ,th−êng chäc ë ®−êng n¸ch gi÷a (n¬i thµnh ngùc máng nhÊt ) ,sau khi x¸c ®Þnh møc dÞch b»ng gâ hoÆc b»ng X quang th× chäc ë d−íi møc dÞch kho¶ng 1-2 khe liªn s−ên. Dïng kim cì lín 18/10 -20/10 mm dµi 6-10 cm cã ®Çu v¸t ng¾n . . DÉn l−u m¸u khoang mµng phæi :Lµ biÖn ph¸p triÖt ®Ó h¬n ,cã thÓ lµm cho phæi në ra s¸t thµnh ngùc nhanh h¬n ,vµ qua èng dÉn l−u cã thÓ theo dâi tiÕn triÓn cña chÈy m¸u ,nh−ng ®ßi hái ph¶i lµm ë nh÷ng c¬ së ®iÒu trÞ cã ®iÒu kiÖn v« khuÈn ,cã m¸y hót liªn tôc . . Kü thuËt: chän èng dÉn l−u cì ®ñ to ,kh«ng qu¸ mÒm .th−êng dïng èng Argyle 28-32Fr (3Fr= 1mm ®−êng kÝnh) .Sau khi g©y tª ,r¹ch da vµ ®Æt èng dÉn l−u qua trocar hoÆc qua k×m Kocher ®Ó ®−a èng vµo khoang mµng phæi .Kh©u cè ®Þnh èng dÉn l−u vµo da thµnh ngùc sau khi ®· kh©u kÝn mÐp da hai bªn èng dÉn l−u .VÞ trÝ dÉn l−u th−êng ë liªn s−ên 6 trªn ®−êng n¸ch gi÷a . . S¨n sãc èng dÉn l−u : nèi èng dÉn l−u vµo b×nh kÝn vµ m¸y hót liªn tôc víi ¸p lùc tõ -20 ®Õn -40 cm n−íc .NÕu dÉn l−u theo ph−¬ng ph¸p siph«ng th× chai høng dÞch ph¶i ®Æt thÊp h¬n møc cña lång ngùc tõ 60cm ®Õn 1m ®Ó tr¸nh hiÖn t−îng trµo ng−îc dÞch ,m¸u tõ lä chøa dÞch vµo khoang mµng phæi khi bÖnh nh©n ho hoÆc rÆn m¹nh lµm cho ¸p lùc ©m tÝnh cu¶ khoang mµng phæi t¨ng lªn ®ét ngét .. ë ®Çu ra cña èng dÉn l−u cÇn g¾n mét chiÕc van lµm b»ng mét mÈu ®Çu g¨ng cao su cã khÝa ë ®Çu . Cã thÓ dïng van dÉn l−u mét c chiÒu cña Heimlich .Thêi gian ®Æt èng dÉn l−u kho¶ng 48 giê . + §iÒu trÞ trµn khÝ phÕ m¹c :chäc hót khoang mµng phæi th−êng dÔ dµng ,dïng mét kim chäc vµo khoang liªn s−ên2-3®−êng gi÷a ®ßn .NÕu khÝ t¸i lËp nhanh th× nªn dÉn l−u mµng phæi vµ hót liªn tôc .NÕu dÉn l−u mµng phæi kh«ng cã hiÖu qu¶ th× cÇn më ngùc ®Ó kh©u lç rß phÕ qu¶n + C¸c tæn th−¬ng kh¸c : NG. QUANG TOÀN_DHY34 113
  16. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn Trµn khÝ d−íi da : chñ yÕu ph¶i dÉn l−u mµng phæi kÝn trong vµi ngµy ,khi cÇn cã thÓ ph¶i më khÝ qu¶n Trµn khÝ trung thÊt :R¹ch dÉn l−u trªn x−¬ng øc ®Ó tr¸nh chÌn Ðp .NÕu r¸ch ®−êng thë trªn ,ph¶i më khÝ qu¶n ®Ó võa cã t¸c dông dÉn l−u khÝ trung thÊt ,võa h¹n chÕ khÝ rß ra tõ ®−êng khÝ phÕ qu¶n do lµm gi¶m søc c¶n cña ®−êng h« hÊp . Trµn m¸u mµng tim :cÇn chäc hót mµng tim theo ®−êng Marphan ,bÖnh nh©n ë t− thÕ Fowler . CÇn më ngùc cÊp cøu ®Ó sö trÝ . Trµn khÝ mµng phæi van : Dïng kim lín chäc vµo khoang liªn s−ên2 ,c¸ch bê x−¬ng øc kho¶ng 5cm ,nèi kim víi mét d©y cao su ®Ó dÉn l−u kÝn trong mét b×nh n−íc .NÕu cã r¸ch phÕ qu¶n th× cÇn cã chØ ®Þnh mæ sím . ChÊn th−¬ng ngùc do sãng næ : cÇn chèng sèc ,chó ý nÕu truyÒn nhiÒu dÞch sÏ t¨ng phï nÒ ë phæi .CÇn cho bÖnh nh©n n»m ë t− thÕ Fowler vµ cho thë « xi . ®éng viªn bÖnh nh©n ho ,kh¹c ®êm ®Ó ®¶m b¶o cho ®−êng thë th«ng suèt ,cho kh¸ng sinh chèng nhiÔm khuÈn ®−êng h« hÊp vµ chèng viªm phæi . Vì thùc qu¶n :më th«ng d¹ dÇy nu«i d−ìng vµ dÉn l−u thùc qu¶n ra ngoµi Vì èng ngùc :kh©u hoÆc th¾t èng ngùc . GÉy x−¬ng øc :Mæ kh©u cè ®Þnh x−¬ng øc b»ng chØ thÐp . §iÒu trÞ c¸c tæn th−¬ng phèi hîp (nÕu cã ) VËn ®éng liÖu ph¸p sau mæ : nh÷ng ngay ®Çu ,cÇn khuyÕn khÝch bÖnh nh©n ho ,kh¹c ®êm ,vç l−ng ,gi÷ ngùc cho bÖnh nh©n ®ì ®au khi ho .Cã thÓ kÝch thÝch ho b»ng hót ®êm ë khÝ qu¶n . Nh÷ng ngµy sau ,cÇn cho bÖnh nh©n thÓ dôc ho hÊp :thæi vµo chai n−íc ,vµo bãng cao su ... Câu 7. VÕt th−¬ng ngùc: 1. Ph©n lo¹i : VÕt th−¬ng ngùc ®−îc chia thµnh : *VÕt th−¬ng thµnh ngùc :Kh«ng lµm thñng l¸ thµnh mµng phæi *VÕt th−¬ng thÊu ngùc :Lµm thñng l¸ thµnh mµng phæi +Tuú theo t¹ng bÞ tæn th−¬ng ,vÕt th−¬ng thÊu ngùc chia ra : -VÕt th−¬ng phæi -mµng phæi :th−êng gÆp -VÕt th−¬ng tim -mµng tim : hiÕm gÆp h¬n -VÕt th−¬ng c¸c t¹ng kh¸c trong trung thÊt . +Tuú theo t×nh tr¹ng trµn khÝ cña mµng phæi, chia ra : NG. QUANG TOÀN_DHY34 114
  17. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn -VÕt th−¬ng trµn khÝ mµng phæi kÝn (vÕt th−¬ng ngùc kÝn ) :chiÕm gÇn 2/3 sè vÕt th−¬ng thÊu ngùc . -VÕt th−¬ng trµn khÝ mµng phæi më (vÕt th−¬ng ngùc më ) : chiÕm kho¶ng 1/3 tæng sè vÕt th−¬ng thÊu ngùc . -VÕt th−¬ng trµn khÝ mµng phæi van (vÕt th−¬ng ngùc van ):HiÕm gÆp ,chiÕm 1% tæng sè vÕt th−¬ng thÊu ngùc +Tuú theo nguyªn nh©n g©y th−¬ng tÝch ,chia ra : . VÕt th−¬ng do ho¶ khÝ (vÕt th−¬ng chiÕn tranh ) . VÕt th−¬ng kh«ng do ho¶ khÝ . 2. VÕt th−¬ng thµnh ngùc : VÕt th−¬ng thµnh ngùc lµ nh÷ng vÕt th−¬ng chØ g©y th−¬ng tæn c¸c tæ chøc bao quanh lång ngùc (phÇn mÒm ,x−¬ng ) mµ kh«ng lµm thñng l¸ thµnh mµng phæi . 3. VÕt th−¬ng phæi -mµng phæi : Lµ vÕt th−¬ng lµm thñng l¸ thµnh cña mµng phæi - VÕt th−¬ng trµn khÝ mµng phæi kÝn : Lµ lo¹i vÕt th−¬ng g©y thñng l¸ thµnh mµng phæi vµ thµnh ngùc ,nh−ng èng vÕt th−¬ng ®· ®−îc tæ chøc c¬ hay m¸u côc bÝt kÝn l¹i sau khi t¸c nh©n g©y th−¬ng tÝch (®¹n ,dao ...) xuyªn qua , do ®ã kh«ng khÝ kh«ng cßn tiÕp tôc ra vµo khoang mµng phæi n÷a .VÕt th−¬ng trµn khÝ mµng phæi kÝn chiÕm kho¶ng 2/3 tæng sè vÕt th−¬ng phæi-mµng phæi - VÕt th−¬ng trµn khÝ mµng phæi më :VÕt th−¬ng trµn khÝ mµng phæi më lµ lo¹i vÕt th−¬ng mÊt réng tæ chøc thµnh ngùc lµm cho kh«ng khÝ ra vµo tù do ë khoang mµng phæi qua miÖng vÕt th−¬ng ,¸p lùc kh«ng khÝ trong khoang mµng phæi ngang víi ¸p lùc khÝ quyÓn . VÕt th−¬ng trµn khÝ mµng phæi më chiÕm 1/3 tæng sè vÕt th−¬ng phæi -mµng phæi . Lµ lo¹i vÕt th−¬ng nÆng ,hay cã nh÷ng rèi lo¹n vÒ tuÇn hoµn vµ h« hÊp trÇm träng . Câu 8. Điều trị VT ngực kín theo tuyến? 1. Tuyến c, d: - Băng vô trùng vết thương - Giảm đau, trợ tim, trợ lực,kháng sinh 2. Tuyến e: - Bổ sung băng bó - Thuốc giảm đau và chống truỵ tim mạch - Chống choáng bằng dịch thể, phong bế thần kinh NG. QUANG TOÀN_DHY34 115
  18. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn - Chọc hút máu- khí màng phổi trái 3. Tuyến f và đội điều trị: - Nếu VT thành ngực giập nát cần cắt lọc, nếu VT phần mềm sâu rộng có nguy cơ tràn khí MP thứ phát thì có thể khâu kín nhưng không khâu da - Tiếp tục chọc hút máu, khí MP hàng ngày hoặc cách ngày - KS, chống choáng trợ tim mạch 4. Tuyến bệnh viện: - Tiếp tục bổ sung điều trị - Chọc hút hoặc dẫn lưu tuỳ theo chỉ định - Mở lồng ngực những trường hợp có chỉ định CĐ mở lồng ngực: khi có chảy máu tiếp diễn nặng trong lồng ngực. Thường nếu sau khi chọc hút hay DL lần đầu nếu trong vòng một giờ máu tiêp tục chảy thêm 250-300ml kèm theo triệu chúng mất máu trong thì đồng thời với việc truyền máu bổ sung cần đặt vấn đề mở ngực để cầm máu trực tiếp Những trường hợp mở ngực trì hoãn: máu màng phổi đông, đạn phổi, có vết rách lớn ở nhu mô phổi sau DL 2-3 ngày bằng hút liên tục không có kết quả Câu 9. Tràn khí màng phổi van: 1. §Þnh nghÜa: VÕt th−¬ng trµn khÝ mµng phæi van lµ lo¹i vÕt th−¬ng phæi -mµng phæi ,trong ®ã kh«ng khÝ trµn mét chiÒu vµo khoang mµng phæi qua lç vÕt th−¬ng thµnh ngùc hoÆc vÕt r¸ch nhu m« phæi mµ kh«ng ra ®−îc vµ h×nh thµnh mét c¸i van mét chiÒu .¸p lùc trong khoang mµng phæi t¨ng dÇn lªn rÊt cao ,cã khi cao h¬n ¸p lùc khÝ quyÓn .ChiÕm kho¶ng 1% vµ th−êng tö vong sím . 2. Sinh lý bÖnh : Cã thÓ cã hai lo¹i van ®−îc t¹o ra : - Van ngoµi : Khi kh«ng khÝ trµn vµo khoang mµng phæi qua lç r¸ch ë thµnh ngùc (hay gÆp ) - Van trong : Khi kh«ng khÝ trµn vµo khoang mµng phæi qua vÕt r¸ch cña phÕ qu¶. Do kh«ng khÝ ngoµi trêi lät vµo khoang mµng phæi theo mét chiÒu nªn ¸p lùc trong khoang mµng phæi cø t¨ng dÇn lªn cao h¬n ¸p lùc khÝ quyÓn ,Ðp ch¾t lÊy phæi,trung thÊt bÞ ®Èy sang bªn lµnh g©y nªn nh÷ng rèi lo¹n vÒ h« hÊp vµ tuÇn hoµn rÊt nÆng . Kh«ng khÝ d−íi ¸p lùc cao ë khoang mµng phæi trµn vµo tæ chøc d−íi da g©y nªn trµn NG. QUANG TOÀN_DHY34 116
  19. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn khÝ d−íi da ,vµ th−êng lan réng nhanh chãng ra thµnh ngùc ,cæ ,mÆt ,bông ,bÑn ...Kh«ng khÝ cã thÓ trµn vµo trung thÊt g©y trµn khÝ trung thÊt .C¸c m¹ch m¸u cña trung thÊt vµ tiÓu nhÜ bÞ chÌn Ðp dÉn ®Õn t×nh tr¹ng sèc rÊt nÆng ,cã thÓ ngõng tim .ë mét vµi tr−êng hîp ,kh«ng khÝ d−íi ¸p lùc trong khoang mµng phæi cã thÓ Ðp vµo vÕt th−¬ng lµm van t¹m ngõng ho¹t ®éng .Nh−ng mét vµi ngµy sau ,kh«ng khÝ ®−îc hÊp thu mét phÇn ,¸p lùc trong khoang mµng phæi gi¶m bít th× van l¹i ho¹t ®éng trë l¹i . 3. Lâm sàng: T×nh tr¹ng bÖnh nh©n th−êng rÊt nÆng .: *Khã thë cø t¨ng dÇn lªn ,nhÞp thë 40-50 lÇn /phót .M«i tÝm t¸i ,c¸nh mòi phËp phång . VËt v· ,kh«ng n»m ®−îc ,ph¶i ngåi dËy ®Ó thë *Gâ vang trèng vïng ngùc ,r× rµo phÕ nang gi¶m hoÆc mÊt ,mám tim bÞ ®Èy sang bªn ®èi diÖn .NÕu cã trµn khÝ d−íi da sÏ cã dÊu hiÖu lÐp bÐp d−íi da . nÕu cã trµn khÝ trung thÊt th× Ên vµo hâm trªn x−¬ng øc còng thÊy dÊu hiÖu lÐp bÐp . Ngoµi ra tÜnh m¹ch cæ næi c¨ng to ,bÖnh nh©n vËt v· ,tr¹ng th¸i ngét ng¹t khã thë . *X quang: ThÊy khoang mµng phæi ®Çy h¬i ,cã thÓ cã m¸u mµng phæi kÌm theo .trung thÊt bÞ ®Èy sang bªn lµnh ,cã h×nh h¬i d−íi da nÕu cã trµn khÝ d−íi da .NÕu cã trµn khÝ trung thÊt sÏ thÊy h×nh h¬i t¹o thµnh mét ®−êng viÒn s¸ng xung quanh c¸c c¬ quan cña trung thÊt . ë cæ ,thÊy h¬i bao quanh c¸c m¹ch m¸u lín ,quanh khÝ qu¶n ,thùc qu¶n . Trµn khÝ mµng phæi thÓ t¨ng ¸p lùc 4. Xử trí: - Tại chỗ: Cắm kim Petrop qua LS II đường giữa đòn - Phẫu thuật: NG. QUANG TOÀN_DHY34 117
  20. §Ò c−¬ng PhÉu thuËt lång ngùc ChÊn th−¬ng ngùc kÝn + Nếu van ngoài: cắt lọc vết thương thànhngực khâu kín để làm mất van + Nếu van trong do vết thương phổi- phế quản: hút liên tục phổi nở làm mất van nếu không kết quả mở lồng ngực khâu vết rách ở vết thương phổi -phế quản Sau khi làm mất van xử trí giồng VT ngực kín Phân tuyến điều trị: Tuyến c, d(xã): - Cắm kim vào thành ngực nếu không có kim Petrop - Van ngoài: băng kín sau đó xử trí như VT ngực kín - Chuyển về tuyến sau Tuyến e(huyện): - Kiểm tra và bổ sung điều trị - Chuyển nhanh thương binh về sau Tuyến f (tỉnh): - Khâu kín VT thành ngưc vếu là van ngoài sau đó xử lý như VT ngực kín - Nếu là van trong thi DL khoang màng phổivà hút liên tục Hình ảnh XQ Hình-1: Hình tràn khí dưới da vùng ngực cổ do chấn thương ngực gãy NG. QUANG TOÀN_DHY34 xương sườn 118
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0