intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: Chuyển giao công nghệ ở Việt Nam thực trạng và giải pháp

Chia sẻ: Dao Hung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:31

Thêm vào BST
Báo xấu
207
lượt xem 67
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

B-ớc vo thế kỷ XXI, cuộc cách mạng khoa học v công nghệ hiện đại tiếp tục phát triển với nhịp độ ngy cng nhanh, tạo ra những thnh tựu mang tính đột phá, lm thay đổi nhanh chóng, sâu sắc mọi mặt đời sống x1 hội loi ng-ời. Kinh tế tri thức có vai trò ngy cng lớn trong quá trình phát triển lực l-ợng sản xuất. Vì vậy, đối với những n-ớc chậm phát triển, muốn tiến kịp những n-ớc phát triển phải nhanh chóng nâng cao năng lực khoa học v trình độ công nghệ, nắm bắt v lm chủ các tri thức...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Chuyển giao công nghệ ở Việt Nam thực trạng và giải pháp

  1. Chuyển giao công nghệ ở Việt Nam thực trạng và giải pháp / Hoàng Văn Cương ; Nghd. : PGS. TS. Lê Danh Tốn PhÇn më ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò t i B−íc v o thÕ kû XXI, cuéc c¸ch m¹ng khoa häc v c«ng nghÖ hiÖn ®¹i tiÕp tôc ph¸t triÓn víi nhÞp ®é ng y c ng nhanh, t¹o ra nh÷ng th nh tùu mang tÝnh ®ét ph¸, l m thay ®æi nhanh chãng, s©u s¾c mäi mÆt ®êi sèng x héi lo i ng−êi. Kinh tÕ tri thøc cã vai trß ng y c ng lín trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lùc l−îng s¶n xuÊt. V× vËy, ®èi víi nh÷ng n−íc chËm ph¸t triÓn, muèn tiÕn kÞp nh÷ng n−íc ph¸t triÓn ph¶i nhanh chãng n©ng cao n¨ng lùc khoa häc v tr×nh ®é c«ng nghÖ, n¾m b¾t v l m chñ c¸c tri thøc míi ®Ó rót ng¾n qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, ®i t¾t v o kinh tÕ tri thøc. Sau gÇn 20 n¨m ®æi míi, n−íc ta ® gi nh ®−îc nh÷ng th nh tùu to lín v rÊt quan träng l m cho thÕ v lùc cña ®Êt n−íc m¹nh lªn nhiÒu. Cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®Êt n−íc, khoa häc v c«ng nghÖ n−íc ta ® cã nh÷ng b−íc tiÕn tÝch cùc, lùc l−îng c¸n bé khoa häc v c«ng nghÖ ® tr−ëng th nh mét b−íc v cã nhiÒu cè g¾ng thÝch nghi víi c¬ chÕ míi, cã kh¶ n¨ng tiÕp thu, l m chñ ®−îc tri thøc, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trªn mét sè ng nh v lÜnh vùc kinh tÕ. Tuy nhiªn, ®øng tr−íc bèi c¶nh to n cÇu ho¸ v héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, nÒn khoa häc v c«ng nghÖ n−íc ta cßn cã kho¶ng c¸ch kh¸ xa so víi c¸c n−íc ph¸t triÓn, ch−a t¹o ra ®−îc nh÷ng n¨ng lùc khoa häc v c«ng nghÖ cÇn thiÕt ®Ó thùc sù trë th nh nÒn t¶ng v ®éng lùc cho tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc. §¹i héi ®¹i biÓu to n quèc lÇn thø IX §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ® x¸c ®Þnh ph−¬ng h−íng ph¸t triÓn khoa häc v c«ng nghÖ cña n−íc ta ®Õn n¨m 2010 l : “ViÖc ®æi míi c«ng nghÖ sÏ h−íng v o chuyÓn giao c«ng nghÖ, tiÕp thu, l m chñ c«ng nghÖ míi; ®Æc biÖt lùa chän nh÷ng c«ng nghÖ c¬ b¶n, cã -1-
  2. vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ cña nhiÒu ng nh, t¹o ra b−íc nh¶y vät vÒ chÊt l−îng v hiÖu qu¶ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ”. ChuyÓn giao c«ng nghÖ l mét kh¸i niÖm míi xuÊt hiÖn trong mÊy thËp niªn gÇn ®©y, nh−ng ® nhanh chãng trë th nh vÊn ®Ò thêi sù, ®−îc nhiÒu nh nghiªn cøu quan t©m, cã ý nghÜa quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ trªn to n cÇu, ®Æc biÖt l ®èi víi nh÷ng n−íc ®ang tiÕn h nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ nh− ViÖt Nam. ViÖc nghiªn cøu, ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, chiÕn l−îc l m nh− thÕ n o ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ trong viÖc tiÕp nhËn v øng dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn n−íc ngo i v o s¶n xuÊt trong n−íc còng nh− viÖc triÓn khai ®−a c«ng nghÖ trong n−íc v o thùc tiÔn s¶n xuÊt ë tõng ng nh, tõng lÜnh vùc v tõng kh©u trong quy tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®−îc coi l kh©u then chèt b¶o ®¶m ph¸t triÓn nhanh v bÒn v÷ng. Víi nh÷ng yªu cÇu ®Æt ra c¶ vÒ lý luËn v thùc tiÔn nh− trªn, viÖc t×m hiÓu v nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò: “ChuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam - Thùc tr¹ng v gi¶i ph¸p” l hÕt søc cÇn thiÕt v t«i chän ®ã l m ®Ò t i LuËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh. 2. T×nh h×nh nghiªn cøu ChuyÓn giao c«ng nghÖ l mét vÊn ®Ò ®−îc nhiÒu nh ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, nhiÒu c¬ quan v c¸c nh kinh tÕ trong n−íc v quèc tÕ quan t©m. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ® cã mét sè c«ng tr×nh nghiªn cøu liªn quan ®Õn vÊn ®Ò chuyÓn giao c«ng nghÖ, cô thÓ nh−: - Bé Khoa häc v C«ng nghÖ, Trung t©m Th«ng tin khoa häc v c«ng nghÖ quèc gia: “Khoa häc c«ng nghÖ thÕ giíi – Xu thÕ v chÝnh s¸ch nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XXI”, H Néi, 2003. - GS.TS. Vò §×nh Cù (chñ biªn): “Khoa häc v c«ng nghÖ h−íng tíi thÕ kû XXI - §Þnh h−íng v chÝnh s¸ch”, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, H Néi, 2000. - TS. Lª V¨n Hoan: “ChuyÓn giao c«ng nghÖ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng v o ViÖt Nam”, Nxb Thèng kª, H Néi, 1995. - PGS.TS. § m V¨n NhuÖ v TS. NguyÔn §×nh Quang: “Lùa chän c«ng nghÖ thÝch hîp ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ViÖt Nam”, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, H Néi, 1998. -2-
  3. - TS. §Æng Kim Nhung: “ChuyÓn giao c«ng nghÖ trong kinh tÕ thÞ tr−êng v vËn dông v o ViÖt Nam”, Nxb. N«ng nghiÖp, 1994. - TS. NguyÔn V¨n Phóc: “ChuyÓn giao c«ng nghÖ v qu¶n lý c«ng nghÖ”, Nxb. Khoa häc – Kü thuËt, H Néi, 1998. - TS. NguyÔn V¨n Phóc (chñ biªn): “Qu¶n lý ®æi míi c«ng nghÖ”, Nxb. Thèng kª, H Néi, 2002. Ngo i ra cßn cã c¸c b i viÕt ®¨ng trªn c¸c b¸o, t¹p chÝ. C¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu trªn ® ®Ò cËp ®Õn nhiÒu vÊn ®Ò lý luËn v thùc tiÔn quan träng vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam, nh−ng vÒ c¬ b¶n, c¸c gi¶i ph¸p ®−a ra nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam ®−îc xem xÐt trong khu«n khæ tiÕn tr×nh ph¸t triÓn khoa häc v c«ng nghÖ hoÆc trong nh÷ng gi¶i ph¸p t¨ng tr−ëng v ph¸t triÓn kinh tÕ chung cña ®Êt n−íc. Do môc ®Ých, ®èi t−îng, ph¹m vi v thêi ®iÓm nghiªn cøu kh¸c nhau, ®Æc biÖt l trong qu¸ tr×nh to n cÇu ho¸ kinh tÕ v héi nhËp cña ViÖt Nam th× viÖc nghiªn cøu vÊn ®Ò chuyÓn giao c«ng nghÖ c¶ vÒ thùc tr¹ng lÉn gi¶i ph¸p l rÊt cÇn thiÕt. ChuyÓn giao c«ng nghÖ lu«n l mét vÊn ®Ò míi c¶ vÒ lý luËn v thùc tiÔn. §ã l mét Èn sè cho c¸c quèc gia chËm ph¸t triÓn tiÕn kÞp tíi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c quèc gia ph¸t triÓn kh¸c. 3. Môc tiªu v nhiÖm vô nghiªn cøu Môc tiªu cña LuËn v¨n l ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ trong thêi gian tíi. §Ó thùc hiÖn ®−îc môc tiªu n y, t¸c gi¶ ® ®Ò ra nhiÖm vô nghiªn cøu cña ®Ò t i l : - L m râ c¬ së lý luËn v thùc tiÔn chuyÓn giao c«ng nghÖ; - §¸nh gi¸ thùc tr¹ng ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam tõ n¨m 1996 ®Õn nay; - Trªn c¬ së c¸c ph©n tÝch trªn, ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi. 4. §èi t−îng v ph¹m vi nghiªn cøu * §èi t−îng nghiªn cøu: Ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam * Ph¹m vi nghiªn cøu: -3-
  4. - VÒ thêi gian: LuËn v¨n tËp trung nghiªn cøu ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam tõ n¨m 1996 ®Õn nay, ®©y ®−îc coi l mèc thêi gian m nhiÒu chuyªn gia ®¸nh gi¸ l më ®Çu thêi kú ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ cã hÖ thèng. - VÒ kh«ng gian: ChuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam - VÒ néi dung: VÊn ®Ò ®Æt ra ®−îc ®Ò cËp tõ hai gãc ®é: ChuyÓn giao c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i cña n−íc ngo i v o ViÖt Nam; chuyÓn giao c«ng nghÖ ngay tõ c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc v c«ng nghÖ cña ViÖt Nam v o c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ – x héi, n©ng cao chÊt l−îng cuéc sèng x héi cho nh©n d©n. 5. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu §Ó l m râ nh÷ng néi dung c¬ b¶n ® ®Æt ra cña LuËn v¨n, trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu t¸c gi¶ sö dông ph−¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng v duy vËt lÞch sö. Ngo i ra cßn sö dông mét sè ph−¬ng ph¸p: ph−¬ng ph¸p kÕt hîp ph©n tÝch víi tæng hîp, ph−¬ng ph¸p thèng kª, so s¸nh, ph©n tÝch dù b¸o… trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu. 6. Dù kiÕn nh÷ng ®ãng gãp míi cña LuËn v¨n - HÖ thèng ho¸ mét sè vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ. - Ph©n tÝch ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ cña mét sè n−íc v rót ra b i häc kinh nghiÖm cho ViÖt Nam. - Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam tõ n¨m 1996 ®Õn nay ®Ó tõ ®ã thÊy ®−îc nh÷ng mÆt cßn tån t¹i, h¹n chÕ trong qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ trong thêi gian qua. - ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi. 7. KÕt cÊu cña LuËn v¨n Ngo i phÇn më ®Çu, kÕt luËn, phô lôc v danh môc t i liÖu tham kh¶o, néi dung chÝnh cña LuËn v¨n gåm 3 ch−¬ng nh− sau: Ch−¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung v kinh nghiÖm quèc tÕ vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ -4-
  5. Ch−¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam trong thêi gian qua Ch−¬ng 3: Quan ®iÓm ®Þnh h−íng v nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi Ch−¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vµ kinh nghiÖm quèc tÕ vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ 1.1. Lý luËn chung vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ 1.1.1. Kh¸i niÖm 1.1.1.1. C«ng nghÖ Cïng víi sù ph¸t triÓn cña qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ, C«ng nghÖ ®−îc ®Þnh nghÜa l tËp hîp cña tÊt c¶ c¸c ph−¬ng ph¸p s¶n xuÊt, cung cÊp s¶n phÈm v dÞch vô còng nh− nh÷ng ph−¬ng tiÖn kü thuËt cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn ph−¬ng ph¸p ®ã. C«ng nghÖ ®−îc chia th nh 4 yÕu tè: PhÇn cøng; phÇn mÒm; phÇn tæ chøc; v phÇn con ng−êi. ThÞ tr−êng c«ng nghÖ l n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng mua b¸n, trao ®æi c«ng nghÖ. ViÖc mua b¸n c«ng nghÖ th«ng qua con ®−êng ®Çu t− n−íc ngo i l mét trong nh÷ng kªnh phæ biÕn. §Ó cho viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ ®−îc hiÖu qu¶ cÇn n¾m ®−îc thuéc tÝnh c¬ b¶n cña c«ng nghÖ ®ã l : c«ng nghÖ cã tÝnh hÖ thèng, tÝnh sinh thÓ, tÝnh ®Æc thï vÒ môc tiªu - ®Þa ®iÓm v c«ng nghÖ cã tÝnh th«ng tin. C¸c thuéc tÝnh n y quy ®Þnh v ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi viÖc mua, b¸n, trao ®æi v sö dông c«ng nghÖ. 1.1.1.2. ChuyÓn giao c«ng nghÖ a) Kh¸i niÖm MÆc dï ® cã nh÷ng nghiªn cøu vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ nh−ng hiÖn nay vÉn cßn cã nhiÒu quan niÖm kh¸c nhau vÒ kh¸i niÖm chuyÓn giao c«ng nghÖ. C¸c quan niÖm tuy kh¸c biÖt vÒ néi dung cô thÓ v c¸ch tiÕp cËn nh−ng cã nh÷ng ®iÓm chung sau ®©y: - Thø nhÊt, Ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ cã hai bªn tham gia v cã yÕu tè quyÕt ®Þnh l c«ng nghÖ míi; -5-
  6. - Thø hai, Ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ kh«ng chØ bao gåm chuyÓn nh−îng ph−¬ng tiÖn vËt chÊt, kü thuËt h÷u h×nh m ®iÒu quan träng h¬n l ph¶i ® o t¹o, huÊn luyÖn ®Ó ng−êi lao ®éng n¾m gi÷, sö dông th nh th¹o c«ng nghÖ nhËp v l m thÝch nghi, c¶i tiÕn c«ng nghÖ nhËp. Nh− vËy, ChuyÓn giao c«ng nghÖ ®−îc xem l mét lÜnh vùc ho¹t ®éng nh»m ®−a nh÷ng c«ng nghÖ tõ n¬i cã nhu cÇu giao c«ng nghÖ ®Õn n¬i cã nhu cÇu nhËn c«ng nghÖ, tõ n¬i cã tr×nh ®é c«ng nghÖ cao h¬n ®Õn n¬i cã tr×nh ®é c«ng nghÖ thÊp h¬n mét c¸ch hiÖu qu¶, ®¸p øng yªu cÇu cña c¸c bªn tham gia. b) Néi dung cña chuyÓn giao c«ng nghÖ Chóng ta cã thÓ x¸c ®Þnh néi dung cña chuyÓn giao c«ng nghÖ bao gåm: - ChuyÓn giao phÇn cøng s¶n xuÊt; - ChuyÓn giao phÇn cøng tæ chøc; - ChuyÓn giao t i liÖu s¶n xuÊt; - ChuyÓn giao t i kiÖu tæ chøc; - ChuyÓn giao c¸c kü n¨ng s¶n xuÊt. c) §èi t−îng chuyÓn giao c«ng nghÖ C¸c ®èi t−îng chuyÓn giao c«ng nghÖ bao gåm: - C¸c ®èi t−îng së h÷u c«ng nghiÖp cã hoÆc kh«ng kÌm theo m¸y mãc, thiÕt bÞ m ph¸p luËt cho phÐp chuyÓn giao; - BÝ quyÕt, kiÕn thøc kü thuËt vÒ c«ng nghÖ d−íi d¹ng ph−¬ng ¸n c«ng nghÖ, c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt, quy tr×nh c«ng nghÖ, phÇn mÒm m¸y tÝnh, t i liÖu thiÕt kÕ, c«ng thøc, th«ng sè kü thuËt, b¶n vÏ, s¬ ®å kü thuËt cã hoÆc kh«ng kÌm theo m¸y mãc, thiÕt bÞ; - C¸c gi¶i ph¸p hîp lý hãa s¶n xuÊt, ®æi míi c«ng nghÖ; - C¸c h×nh thøc dÞch vô kü thuËt hç trî chuyÓn giao c«ng nghÖ; - M¸y, thiÕt bÞ, ph−¬ng tiÖn kü thuËt kÌm theo 1 hoÆc mét sã trong 4 ®èi t−îng nªu trªn. 1.1.2. Ph©n lo¹i c¸c h×nh thøc chuyÓn giao c«ng nghÖ §Ó cã nh÷ng gi¶i ph¸p, nh÷ng h−íng t¸c ®éng thÝch hîp v cã hiÖu qu¶ tíi qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ, c¸c ho¹t ®éng n y cÇn ®−îc ph©n lo¹i theo nh÷ng ®Æc ®iÓm nhÊt ®Þnh, thÝch hîp víi nh÷ng nhãm gi¶i ph¸p nhÊt ®Þnh. * Ph©n lo¹i theo chñ thÓ chuyÓn giao c«ng nghÖ - ChuyÓn giao c«ng nghÖ néi doanh nghiÖp; - ChuyÓn giao c«ng nghÖ trong n−íc; -6-
  7. - ChuyÓn giao c«ng nghÖ quèc tÕ. * Ph©n lo¹i theo néi dung c«ng nghÖ ®−îc chuyÓn giao - C«ng nghÖ chÕ t¹o; - C«ng nghÖ thiÕt kÕ; - C«ng nghÖ qu¶n lý. * Ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt cña c«ng nghÖ - Bªn nhËn c«ng nghÖ cã lîi thÕ; - Bªn giao c«ng nghÖ cã lîi thÕ. * Ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt cña qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ - ChuyÓn giao theo chiÒu däc; - ChuyÓn giao theo chiÒu ngang. * Ph©n lo¹i theo ph−¬ng thøc thanh to¸n v tÝnh chÊt th−¬ng m¹i - ChuyÓn giao c«ng nghÖ phi th−¬ng m¹i; - ChuyÓn giao c«ng nghÖ cã tÝnh th−¬ng m¹i. 1.1.3. §iÒu kiÖn chuyÓn giao c«ng nghÖ XÐt mét c¸ch kh¸i qu¸t, nh÷ng nh©n tè sau ®©y sÏ ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi qu¸ tr×nh chuyÓn giao – tiÕp nhËn c«ng nghÖ v th nh c«ng cña qu¸ tr×nh n y: * Nhu cÇu ®æi míi, chuyÓn giao c«ng nghÖ v thÞ tr−êng c«ng nghÖ Nhu cÇu n y b¾t nguån tõ thÞ tr−êng v nhu cÇu vÒ s¶n phÈm cã liªn quan ®Õn c«ng nghÖ ®−îc xem xÐt. Khi cã sù mÊt c©n ®èi trªn thÞ tr−êng vÒ s¶n phÈm theo h−íng nhu cÇu kh«ng ®−îc ®¸p øng, c¸c doanh nghiÖp sÏ ph¶n øng b»ng c¸ch n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt (n©ng cao hÖ sè tËn dông n¨ng lùc s¶n xuÊt, ®Çu t− theo chiÒu s©u nh»m ®ång bé hãa hoÆc t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt trªn c¬ së c«ng nghÖ ®ang ®−îc sö dông). * §éng lùc cña hai bªn cung øng v tiÕp nhËn c«ng nghÖ §éng lùc thóc ®Èy ng−êi cã c«ng nghÖ t×m c¸ch chuyÓn giao c«ng nghÖ n y l thóc ®Èy sù tiªu dïng réng r i mét hoÆc mét sè s¶n phÈm míi, tham nhËp thÞ tr−ëng míi hoÆc më réng thÞ tr−êng ® cã, t¨ng thªm lîi nhuËn. §éng lùc thóc ®Èy ng−êi sö dông tiÕp nhËn c«ng nghÖ l th«ng qua nhËp c«ng nghÖ m ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm, tiÕt kiÖm chi phÝ ®Ó gi¶m gi¸ th nh, t¨ng lîi nhuËn, ®æi míi hoÆc ®a d¹ng hãa cña s¶n phÈm, n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm, thay thÕ nguyªn, vËt liÖu quý hiÕm ®ang sö dông b»ng nh÷ng nguyªn, vËt liÖu míi rÎ tiÒn, dÔ kiÕm h¬n… -7-
  8. * N¨ng lùc c«ng nghÖ thùc tÕ cña bªn chuyÓn giao v bªn tiÕp nhËn c«ng nghÖ N¨ng lùc thùc sù cña hai bªn chuyÓn giao/tiÕp nhËn c«ng nghÖ kh«ng chØ ¶nh h−ëng tíi viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ, m c¶ tíi viÖc khai th¸c, sö dông c«ng nghÖ sau khi chuyÓn giao kÕt thóc. Nguån lùc cã ý nghÜa quan träng nhÊt l vèn ®Çu t− v lao ®éng cã tr×nh ®é, cã tay nghÒ thÝch hîp. Nh×n chung, mét doanh nghiÖp cã tiÒm lùc c ng lín v ®ång bé, c ng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó chuyÓn giao hoÆc tiÕp nhËn c«ng nghÖ, c ng cã ®iÒu kiÖn chñ ®éng lùa chän c«ng nghÖ cÇn chuyÓn giao – tiÕp nhËn còng nh− ®èi t¸c chuyÓn giao, h×nh thøc chuyÓn giao còng nh− c¸c ®iÒu kiÖn chuyÓn giao c«ng nghÖ. * §iÒu kiÖn m«i tr−êng Quy m«, ph¹m vi vña viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ cã quan hÖ mËt thiÕt víi m«i tr−êng quèc tÕ, m«i tr−êng kinh doanh, quan hÖ víi chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ, thÓ chÕ qu¶n lý v ®iÒu kiÖn kinh tÕ, v¨n hãa cña c¸c n−íc. M«i tr−êng t¸c ®éng tíi viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ qua c¸c néi dung chñ yÕu sau: - C¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn; - TËp qu¸n, ý thøc ph¸p luËt; - ChÝnh s¸ch, chñ tr−¬ng v c¸c quy ®Þnh cô thÓ cña Nh n−íc; - Tr×nh ®é v¨n hãa chung, tr×nh ®é chuyªn m«n còng nh− kü n¨ng, kü x¶o cña ®éi ngò c¸n bé, c«ng nh©n viªn. 1.1.4. T¸c ®éng cña ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ 1.1.4.1. §èi víi bªn cung cÊp c«ng nghÖ * Víi ®èi t¸c cung cÊp c«ng nghÖ - t¸c ®éng tÝch cùc: thÓ hiÖn ë chç bªn cung cÊp c«ng nghÖ cã c¬ héi ®Ó c¶i tiÕn v thÝch øng c«ng nghÖ víi m«i tr−êng ho¹t ®éng míi; t¨ng thªm lîi nhuËn; tiÕp cËn nhanh chãng c¸c thÞ tr−êng; cho phÐp tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n; t¹o uy tÝn víi kh¸ch h ng, n©ng cao h×nh ¶nh cña c«ng ty trªn thÞ tr−êng… - T¸c ®éng tiªu cùc: t¨ng thªm t×nh tr¹ng c¹nh tranh; l m mÊt nh÷ng nh©n viªn cã kinh nghiÖm v rñi ro kh¸c liªn quan ®Õn hîp ®ång nh− kh«ng ®−îc tr¶ tiÒn, bÞ tiÕt lé bÝ mËt, ngõng tr¶ tiÒn sau khi hÕt h¹n hîp ®ång… * Víi n−íc cã ®èi t¸c cung cÊp c«ng nghÖ Nh÷ng t¸c ®éng t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi c¸c n−íc n y l t¹o ®iÒu kiÖn gi¶m nguy c¬ nghÌo ®ãi cña phÝa tiÕp nhËn. C¸c n−íc c«ng nghiÖp thõa nhËn r»ng hä kh«ng thÓ duy tr× viÖc gi u cã cña hä nÕu bé phËn d©n sè thÕ giíi sèng -8-
  9. trong nghÌo khæ. T¨ng søc mua cña bªn tiÕp nhËn do ®ã l m t¨ng c¬ héi b¸n ®−îc h ng hãa. Tuy nhiªn, viÖc chuyÓn giao còng g©y ra nh÷ng rñi ro thÓ hiÖn ë viÖc mÊt vÞ trÝ dÉn ®Çu vÒ kü thuËt cña n−íc cung cÊp, c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn b¶o vÖ bÝ mËt qu©n sù, b¶o vÖ nh÷ng lÜnh vùc c«ng nghÖ cao nh− s¶n xuÊt m¸y bay… 1.1.4.2. §èi víi bªn tiÕp nhËn c«ng nghÖ * Víi ®èi t¸c nhËn c«ng nghÖ - T¸c ®éng tÝch cùc: Nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc thÓ hiÖn ë viÖc tiÕt kiÖm ®−îc chi phÝ cho nghiªn cøu v triÓn khai; ®¹t ®−îc sù tiÕn bé vÒ th−¬ng m¹i v kü thuËt; t¹o c¬ héi cho viÖc ®èi tho¹i th−êng xuyªn víi ng−êi cã kinh nghiÖm trong viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ; gióp bªn tiÕp nhËn trao ®æi c¸c vÊn ®Ò h ng ng y, cã nguån th«ng tin ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò kh¸c, ®−îc phæ biÕn t×nh h×nh thùc tÕ vÒ nh÷ng c¶i tiÕn v s¸ng kiÕn, c¸c thÞ tr−êng v xu h−íng ph¸t triÓn. - T¸c ®éng tiªu cùc: Nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra ®èi víi bªn tiÕp nhËn c«ng nghÖ nh− t×nh tr¹ng lÖ thuéc v o bªn chuyÓn giao, kh«ng l m chñ ®−îc c«ng nghÖ; cã thÓ gÆp ph¶i nh÷ng thÊt b¹i vÒ kü thuËt v th−¬ng m¹i; ®Þnh gi¸ c«ng nghÖ sai thùc tÕ v th−êng l cao h¬n gi¸ trÞ thùc cña c«ng nghÖ; c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång cã nhiÒu s¬ hë,… * Víi n−íc cã ®èi t¸c nhËn c«ng nghÖ Nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc thÓ hiÖn ë viÖc t¹o ra ®−îc nhiÒu c«ng ¨n viÖc l m cho ng−êi lao ®éng; t¨ng thu nhËp ngo¹i tÖ; sö dông nguyªn liÖu ®Þa ph−¬ng; t¨ng c−êng c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt thay thÕ nhËp khÈu v ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc trªn ®©y, ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ th−êng g©y ra nh÷ng rñi ro cho n−íc tiÕp nhËn, nh− tiÕp nhËn c«ng nghÖ g©y « nhiÔm m«i tr−êng, c«ng nghÖ ®ßi hái nhiÒu vèn, ®ßi hái trang bÞ v nguyªn vËt liÖu n−íc ngo i v tiªu thô nhiÒu n¨ng l−îng; nhËp khÈu trïng lÆp v kh«ng tr¸nh khái c¸c ®iÒu kho¶n bÊt lîi cho viÖc tiÕp nhËn c«ng nghÖ. 1.1.5. Tiªu chÝ ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ Mét ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ th−êng ®−îc ®¸nh gi¸ trªn 4 néi dung c¬ b¶n (mÆt hoÆc ®Æc tÝnh cña c«ng nghÖ) sau ®©y: - N¨ng lùc ho¹t ®éng cña c«ng nghÖ; - Tr×nh ®é kü thuËt v c«ng nghÖ; - HiÖu qu¶ cña c«ng nghÖ; -9-
  10. - T¸c ®éng m«i tr−êng v c¸c ¶nh h−ëng kinh tÕ – x héi kh¸c. T−¬ng øng víi c¸c néi dung ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ, c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ cã thÓ tËp hîp th nh 3 nhãm sau ®©y: - C¸c chØ tiªu vÒ n¨ng lùc ho¹t ®éng cña c«ng nghÖ; - C¸c chØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ cña c«ng nghÖ; - C¸c chØ tiªu vÒ t¸c ®éng m«i tr−êng v c¸c ¶nh h−ëng KT-XH kh¸c. 1.2. ChuyÓn giao c«ng nghÖ cña mét sè n−íc trªn thÕ giíi v b i häc kinh nghiÖm ®èi víi ViÖt Nam 1.2.1. ChuyÓn giao c«ng nghÖ cña mét sè n−íc trªn thÕ giíi 1.2.1.1. Ên §é ChÝnh s¸ch më cöa, tù do hãa nÒn kinh tÕ n¨m 1991 cña Ên §é ® t¹o ra nh÷ng ®iÒu kho¶n réng r i h¬n vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ ë Ên §é. Tr−íc hÕt, nã ¶nh h−ëng ®Õn chÝnh s¸ch nhËp khÈu c«ng nghÖ, më cöa cho ®Çu t− n−íc ngo i v chÊp nhËn c¹nh tranh, xãa bá mét lo¹t thñ tôc cÊp giÊy phÐp v kiÓm so¸t, ®iÒu chØnh c¬ cÊu xuÊt - nhËp khÈu, tranh thñ nguån t i trî bªn ngo i ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n hiÖn ®¹i hãa kü thuËt, −u tiªn trong chuyÓn giao c«ng nghÖ. Mét sè vÊn ®Ò liªn quan tíi chuyÓn giao c«ng nghÖ ®−îc ChÝnh phñ Ên §é quy ®Þnh: - Më cöa ng nh c«ng nghiÖp Ên §é cho ®Çu t− n−íc ngo i v chÊp nhËn c¹nh tranh. - TiÕp tôc ®Èy m¹nh më cöa kinh tÕ th«ng qua xãa bá mét lo¹t thñ tôc cÊp giÊy phÐp v kiÓm so¸t, më réng v tù do hãa hÖ thèng cÊp giÊy phÐp bæ sung nh»m thóc ®Èy xuÊt khÈu, xãa bá chÕ ®é trî cÊp xuÊt khÊu nh»m khuyÕn khÝch c¶i tiÕn chÊt l−îng, gi¶m gi¸ th nh ®Ó t¨ng c−êng xuÊt khÈu. - §iÒu chØnh l¹i c¬ cÊu xuÊt nhËp: ChÝnh s¸ch th−¬ng m¹i míi khuyÕn khÝch c¶ viÖc xuÊt khÈu c¸c mÆt h ng tiªu dïng nh−: thuèc l¸, chÌ, c phª, ®ay, b«ng,…Theo ®ã, khuyÕn khÝch tèi ®a cho c¸c mÆt h ng xuÊt khÈu cã ®Çu v o nhËp khÈu thÊp, quy ®Þnh nh÷ng mÆt h ng nhËp khÈu ph¶i g¾n víi xuÊt khÈu. - VÒ t i chÝnh, ChÝnh phñ cè g¾ng c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n v h¹n chÕ th©m hôt th−¬ng m¹i, tranh thñ c¸c nguån viÖn trî n−íc ngo i quan träng. - VÒ khoa häc v c«ng nghÖ, Ên §é tiÕp tôc tranh thñ nguån t i trî tõ bªn ngo i ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n nh»m hiÖn ®¹i hãa kü thuËt trong mét sè lÜnh vùc v c¸c ch−¬ng tr×nh hîp t¸c khoa häc v c«ng nghÖ. -10-
  11. - VÒ nhËp khÈu c«ng nghÖ qua nghiªn cøu v ph¸t triÓn, ChÝnh phñ Ên §é yªu cÇu c¸c nh nhËp khÈu c«ng nghÖ ph¶i qua nghiªn cøu v ph¸t triÓn ®Ó thÝch nghi, thö nghiÖm v nghiªn cøu ph¸t triÓn cho phï hîp víi Ên §é. 1.2.1.2. Trung Quèc Qua viÖc thùc hiÖn mét sè ch−¬ng tr×nh øng dông khoa häc v c«ng nghÖ v o ®Þa b n n«ng th«n nh−: ch−¬ng tr×nh “®èm löa”, ch−¬ng tr×nh “xãa ®ãi gi¶m nghÌo b»ng khoa häc v c«ng nghÖ”, ch−¬ng tr×nh “x©y dùng c¸c khu tr×nh diÔn øng dông c«ng nghÖ cao trong n«ng nghiÖp” cho thÊy, Trung Quèc rÊt coi träng mÆt trËn n«ng nghiÖp, n«ng th«n v nhÊn m¹nh chñ tr−¬ng ®−a khoa häc v c«ng nghÖ phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ – x héi n«ng th«n. Môc ®Ých ®Ó h−íng tíi l : - X©y dùng m« h×nh tr×nh diÔn (c¸c ®iÓm s¸ng) vÒ øng dông khoa häc v c«ng nghÖ t¹i mét sè ®Þa b n thÝ ®iÓm ®Ó t¹o h×nh mÉu phæ biÕn, nh©n réng cho c¸c vïng n«ng th«n kh¸c häc theo. - N©ng cao n¨ng lùc tiÕp thu khoa häc v c«ng nghÖ cho ®Þa b n n«ng th«n víi sù hç trî, chi viÖn cña c¸c c¬ quan khoa häc v c«ng nghÖ, c¸c tr−êng ®¹i häc cña Trung −¬ng v c¸c th nh phè lín nh»m tõng b−íc thu hÑp kho¶ng c¸ch vÒ c«ng nghÖ gi÷a th nh thÞ v n«ng th«n. Trong tæ chøc, chØ ®¹o, Trung Quèc ® tiÕn h nh kh¸ thËn träng, kiªn tr×, võa l m, võa tæng kÕt, rót kinh nghiÖm tr−íc khi phæ biÕn nh©n réng. Trung Quèc gi¶i quyÕt t−¬ng ®èi th nh c«ng trong ph©n cÊp, ph©n c«ng v phèi hîp chØ ®¹o thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh øng dông khoa häc v c«ng nghÖ v o ®Þa b n n«ng th«n. Tr−íc hÕt, vÒ ph©n cÊp, trong chØ ®¹o thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh “®èm löa” v ch−¬ng tr×nh “xãa ®ãi gi¶m nghÌo b»ng khoa häc v c«ng nghÖ Hai l , vÒ ph©n c«ng gi÷a c¸c c¬ quan qu¶n lý cña Nh n−íc cïng cÊp. Ba l , viÖc phèi hîp chØ ®¹o gi÷a Trung −¬ng v ®Þa ph−¬ng còng ®−îc thÓ chÕ hãa t−¬ng ®èi râ r ng. Bèn l , coi träng nguyªn t¾c “c¹nh tranh” trong viÖc tiÕp nhËn c¸c nguån t i trî cña trung −¬ng víi c¸c ®Þa ph−¬ng. N¨m l , ®èi víi c¸c hé n«ng d©n tham gia dù ¸n quyÒn lîi ®−îc h−ëng l ®−îc tham gia c¸c líp tËp huÊn kü thuËt, ®−îc h−íng dÉn kü thuËt miÔn phÝ. -11-
  12. S¸u l , vÒ mÆt tæ chøc chØ ®¹o, Trung Quèc ® tõng b−íc h×nh th nh ®−îc mét hÖ thèng tæ chøc tõ Trung −¬ng tíi ®Þa ph−¬ng ®Ó chØ ®¹o c¸c ch−¬ng tr×nh n y. 1.2.1.3. Malaixia Malaixia thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®æi míi kinh tÕ tõ nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 1980, nhê thùc hiÖn tèt c¸c b−íc ®i trong tÇm nh×n 2020, ®Õn nay Malaixia ® ®¹t ®−îc nhiÒu th nh tùu quan träng. ChiÕn l−îc ph¸t triÓn quèc gia tËp trung v o ph¸t triÓn c«ng nghÖ, c«ng nghiÖp. Khoa häc v c«ng nghÖ thùc sù ®−îc coi träng trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ – x héi cña Malaixia, trong ®ã vai trß cña t− nh©n ®−îc chó ý. Malaixia ®Æt ra môc tiªu liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a nghiªn cøu víi c«ng nghiÖp v s¶n xuÊt phôc vô ph¸t triÓn quèc gia. * VÒ tæ chøc, qu¶n lý khoa häc v c«ng nghÖ ë Malaixia, qu¶n lý khoa häc v c«ng nghÖ cÊp Liªn bang l Bé Khoa häc, c«ng nghÖ v m«i tr−êng v cÊp Bang l Së Khoa häc, c«ng nghÖ v m«i tr−êng. CÊp Liªn bang cã mét c¬ quan chÝnh s¸ch khoa häc v c«ng nghÖ chØ ®¹o, cïng héi ®ång chÝnh s¸ch khoa häc v c«ng nghÖ cÊp Bang thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô cÊp Liªn bang ®Ò ra b»ng nguån kinh phÝ cña Bang. ë Malaixia, trong c¸c viÖn nghiªn cøu, ®Þnh h−íng chØ ®¹o cho c¸c c¬ quan nghiªn cøu v ph¸t triÓn ho¹t ®éng nh− mét c«ng ty. §èi víi c¸c tr−êng ®¹i häc, ChÝnh phñ Malaixia còng ®Ò ra chñ tr−¬ng ph¶i g¾n nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu víi thÞ tr−êng, tiÕn tíi chñ ®éng kinh phÝ cho nghiªn cøu khoa häc. * VÒ c¬ chÕ cÊp ph¸t t i chÝnh cho nghiªn cøu VÒ c¬ chÕ cÊp ph¸t t i chÝnh cho ho¹t ®éng nghiªn cøu v ph¸t triÓn, Malaixia ®Ò ra 4 c¬ chÕ −u tiªn nh− sau: - T¨ng c−êng ®Çu t− cho nghiªn cøu thuéc c¸c lÜnh vùc −u tiªn; - T¨ng c−êng nghiªn cøu v ph¸t triÓn c«ng nghiÖp/ c«ng nghÖ; - T¨ng c−êng t i trî cho nghiªn cøu nh÷ng c«ng nghÖ ®a ph−¬ng tiÖn; - T¨ng c−êng t i trî cho viÖc nh©n réng nh÷ng m« h×nh th nh c«ng; Trong ®ã c¸c nguån t i trî l tõ ng©n s¸ch nh n−íc v c¶ kinh phÝ cña c¸c c¬ së c«ng nghiÖp t− nh©n. * VÒ liªn kÕt gi÷a c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu víi c«ng nghiÖp v s¶n xuÊt -12-
  13. Môc tiªu cña Malaixia l trë th nh n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Víi quan ®iÓm: Nh n−íc, khu vùc t− nh©n v c«ng céng nghiªn cøu ph¶i ®i cïng nhÞp, Malaixia ® cã chÝnh s¸ch phèi hîp gi÷a c¸c tr−êng ®¹i häc, viÖn nghiªn cøu víi c«ng nghiÖp; s¶n phÈm nghiªn cøu tõ c¸c tr−êng ®¹i häc v viÖn nghiªn cøu ph¶i phôc vô s¶n xuÊt. Mèi liªn kÕt gi÷a nghiªn cøu víi c«ng nghiÖp v s¶n xuÊt ®−îc thÓ hiÖn ngay tõ khi xÐt duyÖt c¸c ®Ò ¸n, dù ¸n nghiªn cøu. C¸c héi ®ång xÐt duyÖt c¸c dù ¸n, ®Ò ¸n nghiªn cøu ®Òu cã mÆt c¸c nh ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, c¸c nh qu¶n lý, c¸c nh khoa häc v kü thuËt, c¸c chñ doanh nghiÖp. Malaixia x©y dùng h nh lang c«ng nghÖ ®a ph−¬ng tiÖn nh»m ph¸t triÓn c¸c c«ng nghÖ n y, t¨ng c−êng khuyÕn khÝch nghiªn cøu nh÷ng c«ng nghÖ b¶n ®Þa v c«ng nghÖ míi cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao phôc vô cho ph¸t triÓn kinh tÕ. 1.2.2. B i häc kinh nghiÖm ®èi víi ViÖt Nam 1.2.2.1. VÒ phÝa Nh n−íc - T¨ng c−êng c¶i tiÕn v x©y dùng míi hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ kü thuËt, t¹o sù ®ång bé v ph¸t triÓn cho tÊt c¶ c¸c vïng. - X©y dùng khung ph¸p lý ®Ó h×nh th nh v ph¸t triÓn thÞ tr−êng c«ng nghÖ phï hîp víi ®iÒu kiÖn n−íc ta v th«ng lÖ quèc tÕ. - ThiÕt lËp Héi ®ång chÝnh s¸ch vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ trong ®ã cã c¸c nh khoa häc ®Çu ng nh, c¸c nh ®¹i diÖn cho khèi qu¶n lý v khèi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Trong ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ cÇn ph¶i chó ý: ViÖc lùa chän dù ¸n; c¸c c¬ quan thùc hiÖn; c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n lång ghÐp; c¸c chÝnh s¸ch −u ® i v ®Æc biÖt ph¶i coi träng vÊn ®Ò ® o t¹o båi d−ìng nhËn thøc, tay nghÒ cho ng−êi tiÕp nhËn. 1.2.2.2. VÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp - Khi tiÕn h nh lùa chän c«ng nghÖ, doanh nghiÖp ph¶i nh×n nhËn vai trß, vÞ trÝ cña c«ng nghÖ ®ã còng nh− ®¸nh gi¸ n¨ng lùc cña chÝnh doanh nghiÖp cã c«ng nghÖ ®−îc chuyÓn giao; - Khi tiÕn h nh ® m ph¸n ®Ó chuyÓn giao c«ng nghÖ, cÇn nghiªn cøu kü lîi Ých thùc sù, mong muèn thùc sù cña doanh nghiÖp cã c«ng nghÖ chuyÓn giao; - Ngay tõ khi chuÈn bÞ tiÕp nhËn c«ng nghÖ, cÇn tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng thÝch øng hãa v kh¶ n¨ng tiÕp tôc chuyÓn giao c«ng nghÖ. -13-
  14. - Néi dung cña chuyÓn giao c«ng nghÖ cÇn ®−îc x¸c ®Þnh râ trong c¸c hîp ®ång víi ®èi t¸c. C¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn víi nh÷ng bÊt lîi vÒ c¸c nguån lùc phôc vô cho viÖc nghiªn cøu khoa häc v c«ng nghÖ th× vÉn cã thÓ ®i t¾t, ®ãn ®Çu c¸c lo¹i c«ng nghÖ míi, ®Ó ®æi míi, c¶i tiÕn c«ng nghÖ cña quèc gia nhê v o ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ. Tuy vËy, ho¹t ®éng n y lu«n cã hai mÆt cña nã, sù th nh c«ng cña mçi quèc gia chØ cã thÓ phô thuéc v o nh÷ng chÝnh s¸ch, chiÕn l−îc v c¬ chÕ kinh tÕ thÝch hîp cña chÝnh quèc gia ®ã. Ch−¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam trong thêi gian qua 2.1. Tæng quan vÒ m«i tr−êng chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam M«i tr−êng chuyÓn giao c«ng nghÖ cña mét quèc gia l khung c¶nh quèc gia, trong ®ã cã diÔn ra c¸c ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ. Nã bao gåm c¸c yÕu tè cã t¸c dông thóc ®Èy hay k×m h m qu¸ tr×nh chuyÓn giao, øng dông v ph¸t triÓn c«ng nghÖ. 2.1.1. C¬ së h¹ tÇng chuyÓn giao c«ng nghÖ C¬ së h¹ tÇng chuyÓn giao c«ng nghÖ l sù phèi hîp gi÷a 3 yÕu tè nÒn t¶ng, bao gåm: C¸c c¬ chÕ, c¸c nguån lùc v c¸c c«ng cô. 2.1.1.1. C¬ chÕ chuyÓn giao c«ng nghÖ * C¸c v¨n b¶n ph¸p lý liªn quan ®Õn chuyÓn giao c«ng nghÖ: Nh÷ng quy ®Þnh ph¸p lý vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ trong n−íc v víi n−íc ngo i ®−îc quy ®Þnh trong Bé LuËt d©n sù cã hiÖu lùc tõ 01/7/1996. Trong Bé LuËt d©n sù, c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn chuyÓn giao c«ng nghÖ quy ®Þnh t¹i c¸c phÇn sau: PhÇn thø s¸u: QuyÒn së h÷u trÝ tuÖ v chuyÓn giao c«ng nghÖ; PhÇn thø b¶y: Quan hÖ d©n sù cã yÕu tè n−íc ngo i. * C¸c c«ng cô v thñ tôc tiÕn ®Ó h nh chuyÓn giao c«ng nghÖ: §Ó cã thÓ thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh trong Bé LuËt d©n sù, ChÝnh phñ ® ban h nh c¸c NghÞ ®Þnh nh−: - NghÞ ®Þnh 45/1998 N§- CP quy ®Þnh chi tiÕt vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ; - NghÞ ®Þnh 16/2000 N§- CP vÒ xö ph¹t vi ph¹m h nh chÝnh trong lÜnh vùc qu¶n lý nh n−íc vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ; -14-
  15. - Th«ng t− vÒ quy tr×nh h×nh th nh, s ng läc, thÈm ®Þnh, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ… 2.1.1.2. C¸c nguån lùc a. C¸c tæ chøc khoa häc v c«ng nghÖ TÝnh ®Õn ng y 31/12/2003 trong c¶ n−íc cã 1.199 tæ chøc ®¨ng ký ho¹t ®éng khoa häc v c«ng nghÖ, t¨ng thªm 84 (7,5%) so víi n¨m 2002, 148 (14,1%) so víi n¨m 2001 v 346 (40,1%) so víi n¨m 2000. Trong sè 1.199 tæ chøc khoa häc v c«ng nghÖ, cã 668 tæ chøc (55,7%) thuéc khu vùc nh n−íc, 487 (40,7%) thuéc khu vùc tËp thÓ v 44 tæ chøc (3,7%) thuéc khu vùc t− nh©n. Tuy sè l−îng c¸c tæ chøc khoa häc v c«ng nghÖ thuéc khu vùc nh n−íc t¨ng liªn tôc trong thêi gian qua, nh−ng tû träng cña chóng trªn tæng sè c¸c tæ chøc khoa häc v c«ng nghÖ ®¨ng ký l¹i liªn tôc gi¶m (tõ 60,6% n¨m 2000, 58,6% n¨m 2001, 56,5% n¨m 2002 v n¨m 2003 chØ cßn 55,7%). Tû lÖ n y cã thÓ cßn tiÕp tôc gi¶m trong nh÷ng n¨m tíi. §©y chÝnh l ®éng th¸i ph¸t triÓn tÝch cùc, phï hîp víi quy luËt cña nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. b. C¸c tr−êng ®¹i häc, cao ®¼ng, häc viÖn trong n−íc v c¬ së ® o t¹o cña n−íc ngo i ë ViÖt Nam TÝnh ®Õn n¨m 2004, c¶ n−íc cã 220 tr−êng ®¹i häc, cao ®¼ng v häc viÖn víi kho¶ng 40.400 gi¶ng viªn, trong ®ã sè gi¸o s− chiÕm 0,8%, phã gi¸o s− chiÕm 3,4%, tiÕn sÜ khoa häc v tiÕn sÜ chiÕm 14%, th¹c sÜ chiÕm 27%, ®¹i häc v cao ®¼ng chiÕm 54,8%. Ngo i ra, hiÖn nay ë ViÖt Nam cßn cã mét sè c¬ së ® o t¹o ®¹i häc cña n−íc ngo i nh− Trung t©m ® o t¹o Genetics cña Singapo ë H Néi, RMIT ë TP Hå ChÝ Minh,… c. C¸c tæ chøc dÞch vô khoa häc v c«ng nghÖ * Tæ chøc dÞch vô vÒ së h÷u c«ng nghiÖp HiÖn nay cã kho¶ng 23 tæ chøc dÞch vô së h÷u c«ng nghiÖp ®ang ho¹t ®éng ë ViÖt Nam, bao gåm c¸c c«ng ty, v¨n phßng hoÆc trung t©m t− vÊn ph¸p luËt vÒ së h÷u c«ng nghiÖp thuéc nhiÒu th nh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau. * Tæ chøc dÞch vô vÒ tiªu chuÈn - ®o l−êng – chÊt l−îng HÖ thèng c¸c ho¹t ®éng dÞch vô chÝnh vÒ tiªu chuÈn - ®o l−êng – chÊt l−îng bao gåm: hÖ thèng x©y dùng tiªu chuÈn ViÖt Nam víi 86 ban kü thuËt, 36 tiÓu ban kü thuËt v trªn 800 th nh viªn cña c¸c ban kü thuËt v tiÓu ban kü thuËt; hÖ thèng kiÓm ®Þnh, hiÖu chuÈn ph−¬ng tiÖn ®o; hÖ thèng thö nghiÖm; hÖ -15-
  16. thèng c«ng nhËn, chøng nhËn chÊt l−îng; hÖ thèng ® o t¹o v th«ng tin vÒ tiªu chuÈn - ®o l−êng – chÊt l−îng. * DÞch vô Internet Theo thèng kª cña Tæng C«ng ty B−u chÝnh - ViÔn th«ng, ®Õn cuèi n¨m 2004, ViÖt Nam cã 8 nh cung cÊp dÞch vô kÕt nèi Internet v 12 nh cung cÊp dÞch vô Internet chÝnh thøc ho¹t ®éng. VÒ m¹ng viÔn th«ng c«ng céng ® cã tæng sè hé thuª bao ®iÖn tho¹i lªn tíi 7,5 triÖu, ®¹t mËt ®é 9,3 m¸y/100 ng−êi d©n; tæng sè ng−êi sö dông Internet kho¶ng 6,8 triÖu ng−êi, ®¹t mËt ®é 7,8 thuª bao/100 ng−êi d©n; sè b¸o ®iÖn tö ® ®−a lªn Internet kho¶ng trªn 30 ®Çu tªn. d. Nh©n lùc khoa häc v c«ng nghÖ Theo sè liÖu cña Bé GD&§T, trong c¸c n¨m 2000 v 2003, h ng n¨m n−íc ta cã kho¶ng 200.000 ng−êi tèt nghiÖp sau ®¹i häc, ®¹i häc v cao ®¼ng. Nh− vËy, tÝnh tíi cuèi n¨m 2003, ®éi ngò c¸n bé khoa häc v c«ng nghÖ tiÒm n¨ng cña ViÖt Nam cã kho¶ng 2 triÖu ng−êi cã tr×nh ®é ®¹i häc v cao ®¼ng trë lªn (trong ®ã cã trªn 14.000 tiÕn sü v 20.000 th¹c sü). Tuy nhiªn sè l−îng c¸n bé trùc tiÕp tham gia ho¹t ®éng khoa häc v c«ng nghÖ, nhÊt l trong lÜnh vùc chuyÓn giao c«ng nghÖ v nghiªn cøu ph¸t triÓn l thÊp. e. Kinh phÝ ®Çu t− cho khoa häc v c«ng nghÖ Kinh phÝ ®Çu t− cho khoa häc v c«ng nghÖ ®−îc cÊu th nh tõ c¸c nguån sau: Ng©n s¸ch nh n−íc; vèn cña doanh nghiÖp v vèn cña n−íc ngo i. Trong 3 nguån trªn, kinh phÝ ®Çu t− cho khoa häc v c«ng nghÖ tõ ng©n s¸ch cña nh n−íc vÉn l nguån chñ yÕu. 2.1.2. M«i tr−êng chÝnh s¸ch vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ VÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ, trong giai ®o¹n 1996 – 2003 ® cã rÊt nhiÒu chÝnh s¸ch, NghÞ ®Þnh, Th«ng t− cña Nh n−íc nh»m khuyÕn khÝch v hç trî c¸c ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ, ®Æc biÖt l c¸c ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ tõ n−íc ngo i v o v c¸c ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n. C¸c biÖn ph¸p hç trî t i chÝnh, thuÕ, c¬ së vËt chÊt ng y c ng trë lªn h÷u hiÖu. C¸c quy ®Þnh trong quy tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ ®−îc gi¶m ®i rÊt nhiÒu, phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ v ®iÒu kiÖn ë ViÖt Nam. 2.1.3. Hîp t¸c quèc tÕ vÒ khoa häc v c«ng nghÖ Cho ®Õn nay, ViÖt Nam ® cã quan hÖ hîp t¸c v ®èi t¸c vÒ khoa häc v c«ng nghÖ víi trªn 70 quèc gia, tæ chøc quèc tÕ, vïng l nh thæ; ®ång thêi l th nh viªn tÝch cùc cña nhiÒu tæ chøc khu vùc v quèc tÕ. -16-
  17. Th«ng qua hîp t¸c quèc tÕ, c¸c quy tr×nh ® m ph¸n tháa thuËn, ®iÒu kiÖn th−¬ng m¹i ®−îc thuËn lîi h¬n, do ®ã cã nhiÒu ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ diÔn ra nhiÒu h¬n. 2.1.4. Thùc tr¹ng c«ng nghÖ ë ViÖt Nam Chóng ta cã thÓ ph©n chia c«ng nghÖ ViÖt Nam theo bèn nhãm: - Nhãm 1: Nh÷ng thiÕt bÞ c«ng nghÖ l¹c hËu h¬n møc trung b×nh cña thÕ giíi kho¶ng 1 – 2 thÕ hÖ. Ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ th«ng qua dù ¸n FDI ® ®−a ®−îc phÇn lín c¸c c«ng nghÖ v thiÕt bÞ v o c¸c ng nh l¾p r¸p ®iÖn tö, « t«, l¾p m¸y, x©y dùng, thñy s¶n ®«ng l¹nh… - Nhãm 2: C¸c thiÕt bÞ v c«ng nghÖ l¹c hËu 2 – 3 thÕ hÖ so víi trung b×nh cña thÕ giíi. VÝ dô nh− trong ng nh ®iÖn, giÊy, ®−êng, chÕ biÕn thùc phÈm… - Nhãm 3: C¸c thiÕt bÞ l¹c hËu tõ 3 – 5 thÕ hÖ, chñ yÕu bao gåm c«ng nghÖ v c¸c thiÕt bÞ trong ng nh ®−êng s¾t, ®−êng bé, c¬ khÝ, ®ãng t u, vËt liÖu x©y dùng… - Nhãm 4: C¸c lo¹i thiÕt bÞ v c«ng nghÖ cã møc ®é l¹c hËu cao h¬n. 2.2. T×nh h×nh ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam thêi gian qua 2.2.1. C¸c h×nh thøc chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt Nam 2.2.1.1. ChuyÓn giao c«ng nghÖ tõ n−íc ngo i v o ViÖt Nam Luång c«ng nghÖ tõ n−íc ngo i v o ViÖt Nam ®−îc coi l luång chÝnh v cã sè l−îng lín, bao gåm: * ChuyÓn giao c«ng nghÖ th«ng qua dù ¸n ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngo i PhÇn lín c¸c nh ®Çu t− ®ång thêi l bªn giao c«ng nghÖ v ®Æc biÖt ph¸t triÓn d−íi h×nh thøc c«ng ty mÑ chuyÓn giao c«ng nghÖ cho c«ng ty con th«ng qua c¸c dù ¸n 100% vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngo i. * ChuyÓn giao c«ng nghÖ th«ng qua ho¹t ®éng ®Çu t− trong n−íc §Ó cã c«ng nghÖ, c¸c chñ ®Çu t− ViÖt Nam th−êng th«ng qua viÖc mua c«ng nghÖ hoÆc mua thiÕt bÞ kÌm theo c«ng nghÖ tõ n−íc ngo i. ViÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ ®−îc x¸c lËp theo nguyªn t¾c c¸c bªn tù tháa thuËn, ® m ph¸n, v ký kÕt hîp ®ång. * ChuyÓn giao c«ng nghÖ th«ng qua ho¹t ®éng ®Çu t− cña ng−êi ViÖt Nam ®Þnh c− ë n−íc ngo i Theo sè liÖu thèng kª, hiÖn cã kho¶ng 600 dù ¸n, víi tæng sè vèn ®Çu t− kho¶ng 400 triÖu USD cña ViÖt kiÒu ®Çu t− v o ViÖt Nam theo LuËt §Çu t− trùc tiÕp n−íc ngo i v kho¶ng 1000 dù ¸n, c«ng nghÖ víi tæng sè vèn ®Çu t− kho¶ng 4000 tØ VND cña ViÖt kiÒu ®Çu t− theo LuËt KhuyÕn khÝch ®Çu t− trong n−íc. -17-
  18. 2.2.1.2. ChuyÓn giao c«ng nghÖ trong n−íc ë n−íc ta hiÖn nay nh×n chung ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ gi÷a c¸c viÖn, tr−êng v c¬ së nghiªn cøu cho doanh nghiÖp cßn h¹n chÕ, mang tÝnh côc bé, ph¹m vi hÑp, tù ph¸t, thiÕu c¸c c¬ quan dÞch vô trung gian m«i giíi hîp ®ång triÓn khai c«ng nghÖ, liªn kÕt gi÷a ng−êi mua v ng−êi b¸n c«ng nghÖ. ViÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong n−íc cßn Ýt, quy m« nhá, néi dung chuyÓn giao c«ng nghÖ th−êng kh«ng ®Çy ®ñ v h×nh thøc chuyÓn giao cßn ®¬n gi¶n. 2.2.2. Ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ qua c¸c dù ¸n ®Çu t− n−íc ngo i FDI TÝnh tõ n¨m 1998 ®Õn th¸ng 9 n¨m 2003 ® cã 4.800 dù ¸n ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngo i ®−îc cÊp phÐp ®Çu t−, víi tæng sè vèn ®¨ng ký kho¶ng 52,5 tû USD v hiÖn ®ang cã 4.100 dù ¸n cßn cã hiÖu lùc víi tæng vèn ®¨ng ký kho¶ng 39,87 tû USD. § cã 2.170 dù ¸n ®−îc ®−a v o ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh v kho¶ng 700 dù ¸n ®ang x©y dùng c¬ b¶n. Trong ®ã kho¶ng trªn 70% dù ¸n cã néi dung chuyÓn giao c«ng nghÖ hoÆc s¶n xuÊt s¶n phÈm míi, nh−ng chØ cã kho¶ng 4% tæng sè c¸c dù ¸n cã hîp ®ång chuyÓn giao c«ng nghÖ ®−îc tr×nh Bé Khoa häc v C«ng nghÖ ®Ó xin phª duyÖt theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Trong sè c¸c hîp ®ång chuyÓn giao c«ng nghÖ ® ®−îc phª duyÖt, sè hîp ®ång thuéc lÜnh vùc c«ng nghiÖp chiÕm 63%, chÕ biÕn n«ng s¶n, thùc phÈm chiÕm 26% v y d−îc, mü phÈm chiÕm 11%. Th«ng qua ho¹t ®éng ®Çu t− n−íc ngo i trong h¬n 10 n¨m qua, nhiÒu c«ng nghÖ míi ® ®−îc thùc hiÖn chuyÓn giao c«ng nghÖ v nhiÒu s¶n phÈm míi ® ®−îc s¶n xuÊt trong c¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngo i; nhiÒu c¸n bé, c«ng nh©n ® ®−îc ® o t¹o míi v ® o t¹o l¹i ®Ó cËp nhËt kiÕn thøc phï hîp víi yªu cÇu míi. §ång thêi ho¹t ®éng ®Çu t− n−íc ngo i còng cã t¸c ®éng thóc ®Èy ph¸t triÓn c«ng nghÖ trong n−íc trong bèi c¶nh cã sù c¹nh tranh cña c¬ chÕ thÞ tr−êng. 2.2.3. Ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ th«ng qua nhËp khÈu thiÕt bÞ, m¸y mãc Nhê cã nh÷ng ®iÒu chØnh trong c¬ chÕ v chÝnh s¸ch kinh tÕ m quan hÖ th−¬ng m¹i ®−îc më réng, t¹o ra nh÷ng c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp tiÕp cËn ®−îc nh÷ng th nh tùu míi cña khoa häc v c«ng nghÖ, tõ ®ã ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm, ®a d¹ng hãa mÆt h ng, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ, m¸y mãc thêi kú 1990 – 1995 chñ yÕu l dùa trªn nh÷ng mçi quan hÖ quªn biÕt c¸ nh©n nªn nh÷ng dù ¸n nhËp khÈu thiÕt bÞ, m¸y mãc l kh«ng nhiÒu. Thêi kú -18-
  19. 1996 – 2004, khi m quan hÖ th−¬ng m¹i ®−îc më réng c¶ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u, nh÷ng cam kÕt quèc tÕ ®−îc ViÖt Nam thùc hiÖn, tr×nh ®é c¸n bé, lao ®éng ®−îc n©ng lªn th× c¸c ho¹t ®éng n y diÔn ra theo ®óng tr×nh tù th−¬ng m¹i, hîp ®ång ký kÕt gi÷a c¸c bªn. Qua luång chuyÓn giao c«ng nghÖ, tr×nh ®é c¬ khÝ hãa v c«ng nghÖ trong s¶n xuÊt ®−îc hiÖn ®¹i hãa, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®¸p øng ®−îc nhu cÇu cña thÞ tr−êng trong n−íc, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm, tr×nh ®é tay nghÒ cña ng−êi lao ®éng ®−îc n©ng lªn, n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng. 2.2.4. KÕt qu¶ øng dông khoa häc v c«ng nghÖ v o s¶n xuÊt 2.2.4.1. LÜnh vùc n«ng - l©m - ng− nghiÖp * N«ng nghiÖp Tõ khi thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®æi míi ®Õn nay, ng nh n«ng nghiÖp n−íc ta ® ®¹t ®−îc nh÷ng th nh tÝch lín, gãp phÇn chuyÓn nhanh sang s¶n xuÊt h ng hãa, ®−a n«ng s¶n th nh mÆt h ng xuÊt khÈu chñ lùc, ®êi sèng n«ng d©n ®−îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp t¨ng b×nh qu©n h ng n¨m l 5,6%. HiÖn nay, ViÖt Nam ® trë th nh n−íc xuÊt khÈu g¹o ®øng thø hai trªn thÕ giíi, vÊn ®Ò an ninh l−¬ng thùc cña ®Êt n−íc ®−îc ®¶m b¶o. C¸c gièng c©y trång, vËt nu«i ®ang cã trong c¬ cÊu s¶n xuÊt hiÖn nay phÇn lín l do kÕt qu¶ cña khoa häc v c«ng nghÖ mang l¹i, mét phÇn do c¸c nh khoa häc nghiªn cøu ®−a l¹i, mét phÇn do c¶i tiÕn gièng nhËp ngo¹i. ViÖc ¸p dông c¸c gièng c©y l−¬ng thùc – thùc phÈm míi v o s¶n xuÊt ® l m t¨ng n¨ng suÊt tõ 15 – 20%, gãp phÇn n©ng cao s¶n l−îng l−¬ng thùc trong c¶ n−íc ®¹t trªn 33,62 triÖu tÊn v o n¨m 2000, ®¶m b¶o an ninh l−¬ng thùc v xuÊt khÈu tõ 3 – 4 triÖu tÊn g¹o/n¨m. * L©m nghiÖp C«ng t¸c trång rõng, ch¨m sãc v b¶o vÖ rõng ® ®¹t ®−îc nhiÒu tiÕn bé, h ng triÖu c©y con ® ®−îc t¹o ra ®Ó chuyÓn giao v o c«ng t¸c trång rõng. Tæng diÖn tÝch v ®é che phñ rõng c¶ n−íc t¨ng lªn ®¸ng kÓ: n¨m 1995, cã 9.302.200 ha, chiÕm 28,3% ®é che phñ; n¨m 2000, cã 10.915.592 ha, chiÕm 33,2% ®é che phñ. N¨m 2003, diÖn tÝch rõng tËp trung theo Ch−¬ng tr×nh 5 triÖu ha rõng ®¹t 200.000 ha, diÖn tÝch rõng bÞ ch¸y gi¶m 60%, bÞ ph¸ gi¶m 51% so víi n¨m 2002. NhiÒu biÖn ph¸p kü thuËt, quy tr×nh s¶n xuÊt ® ®−îc chuyÓn giao nh−: quy tr×nh kh«i phôc, ch¨m sãc, l m gi u rõng; quy tr×nh trång rõng th©m canh phôc vô nguyªn liÖu giÊy ®−a n¨ng suÊt tõ 8 – 10 m3/ha/n¨m lªn 18 – 20 m3/ha/n¨m ë 5 tØnh miÒn nói phÝa B¾c; quy tr×nh trång b¹ch ® n; quy tr×nh trång phi lao; quy tr×nh −¬m th«ng nhùa v trång th«ng trªn c¸c vïng ®Êt kh« c»n, kü thuËt trÝch nhùa th«ng; kÕt qu¶ nh©n gièng luång b»ng c nh kh«ng sö dông kÝch thÝch tè. -19-
  20. * Ng− nghiÖp VÒ nu«i trång thñy s¶n: chóng ta ® nghiªn cøu th nh c«ng m« h×nh nu«i t«m só n¨ng suÊt cao, Ýt ph¶i thay n−íc. ¸p dông v chuyÓn giao réng r i quy tr×nh s¶n xuÊt t«m só, t«m t¶o, t«m c ng xanh, cung cÊp t«m gièng chñ ®éng cho viÖc nu«i t«m th−¬ng phÈm. VÒ khai th¸c thñy s¶n: Ho¹t ®éng nghiªn cøu khoa häc trong lÜnh vùc n y ® ®¹t ®−îc mét sè th nh tùu ®¸ng kÓ, nh−: x©y dùng atlas ng− cô ViÖt Nam gåm 100 b¶n vÏ vÒ c¸c mÉu ng− cô ®iÓn h×nh ë ViÖt Nam; x¸c ®Þnh c¸c nghÒ cã n¨ng suÊt cao phï hîp víi cì lo¹i t u khai th¸c h¶i s¶n xa bê;... VÒ chÕ biÕn thñy s¶n: ¸p dông ch−¬ng tr×nh qu¶n lý chÊt l−îng v vÖ sinh an to n thùc phÈm theo hÖ thèng HACCP. C«ng nghÖ chÕ biÕn mét sè s¶n phÈm tõ c¸ t¹p; c«ng nghÖ chÕ biÕn n−íc m¾m ng¾n ng y sö dông enzim cã nguån gèc vi sinh vËt v thùc vËt. 2.2.4.2. LÜnh vùc c«ng nghiÖp Trong ho¹t ®éng khoa häc v c«ng nghÖ, chóng ta ® chó träng ph¸t huy hiÖu qu¶ phèi hîp gi÷a tæ chøc khoa häc v c«ng nghÖ víi c¸c lùc l−îng khoa häc v c«ng nghÖ cña c¸c doanh nghiÖp, c¬ quan qu¶n lý nh n−íc, t¹o m¹ng l−íi khoa häc v c«ng nghÖ s©u réng. HiÖn nay chóng ta ®ang tiÕn h nh thÝ ®iÓm m« h×nh g¾n kÕt viÖn nghiªn cøu víi c¸c c«ng ty, “ViÖn – Doanh nghiÖp”, “Doanh nghiÖp – ViÖn”. Ph¸t huy sù phèi hîp gi÷a c¸c tæ chøc khoa häc v c«ng nghÖ trong n−íc víi mét sè c¬ quan khoa häc v c«ng nghÖ n−íc ngo i, c¸c tæ chøc quèc tÕ ®Ó nghiªn cøu khoa häc v c«ng nghÖ hoÆc chuyÓn giao c«ng nghÖ. Nhê v o viÖc ¸p dông c¸c th nh tùu khoa häc v c«ng nghÖ, chuyÓn giao c«ng nghÖ trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp m nhÞp ®é t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp b×nh qu©n h ng n¨m ®¹t 13,5%; trong ®ã, c«ng nghiÖp quèc doanh t¨ng 9,5%, c«ng nghiÖp ngo i quèc doanh t¨ng 11,5%, khu vùc cã vèn ®Çu t− n−íc ngo i t¨ng 21,8%. N¨ng lùc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp chñ yÕu ® t¨ng kh¸ nhanh, c¬ cÊu c¸c ng nh c«ng nghiÖp cã sù dÞch chuyÓn ®¸ng kÓ, h×nh th nh mét sè s¶n phÈm mòi nhän, mét sè khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt víi nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt cã c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. 2.2.4.3. LÜnh vùc y – d−îc Trong giai ®o¹n hiÖn nay, ng nh y tÕ ® ®¹t ®−îc mét sè kÕt qu¶ nh−: thu thËp gÇn 10.000 chñng vi sinh vËt, trong ®ã cã 9.797 chñng trong n−íc. -20-
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA
165 tài liệu
2071 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2