Đề tài: Hoàn thiện hệ thống thanh toán điện tử của Công ty TNHH Trí tuệ nhân tạo

Chia sẻ: Lương Văn Hiếu | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:38

Thêm vào BST

Báo xấu

288
lượt xem 52
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Năm 2010 là thời điểm mà khung pháp lý về Thương mại điện tử (TMĐT) đã được hình thành. Việc ra đời của Luật Giao dịch điện tử và Luật Công nghệ thông tin đã tạo cơ sở để Chính phủ và các Bộ ngành ban hành các văn bản dưới Luật điều chỉnh những lĩnh vực cụ thể của giao dịch điện tử.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Hoàn thiện hệ thống thanh toán điện tử của Công ty TNHH Trí tuệ nhân tạo

1 ĐỀ TÀI Hoàn thiện hệ thống thanh toán điện tử của Công ty TNHH Trí tuệ nhân tạo
2 PHẦN MỞ ĐẦU 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU Năm 2010 là thời điểm mà khung pháp lý về Thương mại điện tử (TMĐT) đã được hình thành. Việc ra đời của Luật Giao dịch điện tử và Luật Công nghệ thông tin đã tạo cơ sở để Chính phủ và các Bộ ngành ban hành các văn bản dưới Luật điều chỉnh những lĩnh vực cụ thể của giao dịch điện tử. Từ năm 2006-2010 một số văn bản cấp Nghị định đã được ban hành. Thời gian gần đây TMĐT và Thanh toán điện tử (TTĐT) đã không còn là những khái niệm xa lạ đối với nhiều người dân Việt Nam. Thậm chí, nhiều ý kiến còn cho rằng chuyện mua bán hàng hoá và thanh toán qua mạng giờ đã trở thành một trong những hình thức không thể thiếu trong giao dịch thương mại. TMĐT với chìa khóa là TTĐT, ở đó người mua hoàn toàn có thể giao dịch bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu. Người mua và người bán thật sự có được sự nhanh chóng, tiện lợi khi mua bán hàng hóa; đặc biệt là phạm vi rộng khắp với dải sản phẩm đa dạng, phong phú cùng với sự tham gia của các doanh nghiệp và các tổ chức tài chính, ngân hàng. TMĐT hiện đang phát triển với tốc độ rất nhanh chóng. Sự phát triển đó kéo theo hàng loạt hoạt động trong thương mại truyền thống thay đổi, cùng với đó là phương thức thanh toán, các giao dịch thanh toán thay đổi theo chuyển dần từ thanh toán trực tiếp sang Thanh toán điện tử (TTĐT). Có thể nói TTĐT là nền tảng của hệ thống TMĐT hay nói cách khác giải quyết được điểm yếu của TTĐT sẽ thúc đẩy TMĐT phát triển. Thanh toán trực tuyến xuất hiện cùng với sự phát triển của Internet và Thương mại điện tử và là hình thức phát triển mới của thanh toán điện tử truyền thống. Ngày nay, TMĐT đang phát triển mạnh mẽ trên thế giới, các phương thức mới ra đời đã đem lại sự thuận tiện, nhanh chóng và tiết kiệm cho cả các doanh nghiệp và người tiêu dùng. Bên cạnh các phương thức thanh toán truyền thống như chuyển khoản, chuyển tiền qua bưu điện hay thư đảm bảo còn có các hình thức khác như thanh toán qua điện thoại di động và Internet đang ngày càng phát triển tại Việt Nam và các nước trên thế giới.
3 Thanh toán điện tử ở Việt Nam chỉ mới thực sự đi những bước đi đầu tiên từ cuối năm 2006, đầu năm 2007. Nhưng đến năm 2010 nó mới phát triển mạnh mẽ khi mà một loạt các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ cổng thanh toán điện tử ra đời như Nganluong.vn, VNmart.vn, Payoo.vn, OnePay, Baokim.vn… Theo kết quả điều tra của Bộ Thương Mại tại Hội thảo Quốc tế thương mại điện tử Việt Nam (VIES 2010) diễn ra ngày 16/12/2010 tại TP.HCM: năm 2010 với 2.004 doanh nghiệp trên cả nước trong năm 2009 cho thấy gần như 100% doanh nghiệp đã triển khai ứng dụng TMĐT. Tuy nhiên chỉ có 12% là tham gia sàn giao dịch điện tử và thanh toán bằng tiền mặt vẫn là một con số lớn chiếm 90,8% giao dịch. Đó là số liệu từ báo cáo ‘phân tích thói quen và đặc điểm mua sắm trực tuyến của người tiêu dùng Việt Nam ‘do Ông Xavier Depouilly- Giám đốc phát triển kinh doanh và dịch vụ khách hàng Kanta Media Vietnam trình bày. Theo báo cáo này, có hơn 27% dân số Việt Nam truy cập Internet, riêng khu vực đô thị tỷ lệ này vượt 50%, nhưng chỉ có 5% từng mua hàng trực tuyến. Thay vì trước đây khách hàng thanh toán bằng hình thức mua thẻ học trực tuyến Kiến thức việt do Công ty phát hành hoặc chuyển khoản trực tiếp qua ngân hàng cho Công ty sau đó nhận tài khoản sẽ được nạp 1 số tiền nhất định trên website www.kienthucviet.vn, rủi ro sai sót là rất lớn. Chính vì thế, các cổng thanh toán trung gian đã ra đời nhằm giảm bớt rủi ro trong giao dịch, mang lại sự an tâm cho khách hàng. Khi áp dụng cổng thanh toán trung gian, nếu người mua không nhận được sản phẩm như thỏa thuận có thể thông báo lại với “người giữ tiền trung gian” để có thể bảo toàn được khoản tiền đã thanh toán. Ngược lại, người bán hàng cũng dễ dàng loại trừ được các vị khách có tính “ăn quỵt”. Hơn nữa, thông qua hình thức thanh toán này, các giao dịch qua mạng cũng trở nên nhanh chóng và tiện lợi hơn rất nhiều. Do đó, trong thời gian tới, việc nghiên cứu hệ thống thanh toán trực tuyến sử dụng các cổng thanh toán trực tuyến là cần thiết để khắc phục những hạn chế trên website www.kienthucviet.vn, mang đến cho khách hàng tiện ích thanh toán dễ dàng nhất, an toàn nhất, qua đó làm tăng doanh thu của DN.
4 2. XÁC ĐỊNH VÀ TUYÊN BỐ VẤN ĐỀ Cùng với sự chuyển mình của Internet Việt Nam các cổng thanh toán trực tuyến cũng bước vào cuộc chạy đua công nghệ và chiếm lĩnh thị phần nhanh chóng. Cổng thanh toán điện tử đóng vai trò “ kết nối” giữa các ngân hàng và các website bán hàng, hay nói cách khác là trung gian giữa người mua và người bán hàng, để đảm bảo không có rủi do kinh doanh. Với mục tiêu phát triển trở thành website cung cấp các giải pháp học và thi trực tuyến hàng đầu Việt Nam, nhưng việc có quá ít phương thức thanh toán và quy trình thanh toán rườm rà đã và đang trở thành rào cản giữa khách hàng với doanh nghiệp. Từ tính cấp thiết đã nêu trên của đề tài, tác giả đã chọn đề tài “Hoàn thiện hệ thống thanh toán điện tử tại website www.kienthucviet.vn của Công ty TNHH Trí tuệ nhân tạo” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp của mình. 3. CÁC MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU Mục tiêu xuyên suốt đề tài nghiên cứu là tìm hiểu về các phương thức thanh toán điện tử có thể áp dụng được vào website www.kienthucviet.vn và hoàn thiện hệ thống thanh toán điện tử của mỗi phương thức đó. Để hoàn thành mục tiêu tổng quát đó, đề tài sẽ tập trung làm rõ một số vấn đề chủ yếu sau: - Hệ thống cơ sở lý luận về thanh toán điện tử. - Đánh giá quy trình thanh toán của mỗi phương thức và công cụ thanh toán điện tử tại website www.kienthucviet.vn - Đưa ra đề xuất để hoàn thiện hệ thống thanh toán điện tử tại website www.kienthucviet.vn của Công ty TNHH Trí tuệ nhân tạo. 4. PHẠM VI VÀ Ý NGHĨA CỦA NGHIÊN CỨU a. Phạm vi nghiên cứu - Không gian: Đề tài nghiên cứu tập trung nghiên cứu về hệ thống thanh toán bằng các công cụ TTĐT tại website www.kienthucviet.vn của Công ty TNHH Trí tuệ nhân tạo.
5 - Thời gian: Các báo cáo, tài liệu nghiên cứu, tài liệu viết để phục vụ mục đích nghiên cứu được cập nhật trong năm 2010, 2011, 2012 b. Ý nghĩa của nghiên cứu Đề tài nghiên cứu giúp tác giả rèn luyện kỹ năng nghiên cứu vấn đề và áp dụng những kiến thức đã học vào thực tế của website www.kienthucviet.vn Kết quả của bài nghiên cứu giúp Công ty TNHH Trí tuệ nhân tạo có thể áp dụng trực tiếp vào hoạt động thanh toán hoặc Công ty có thể nhìn nhận thêm được những hạn chế của hệ thống thanh toán điện tử còn gặp phải và một vài giải pháp khắc phục Công ty có thể tham khảo. 5. KẾT CẤU KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Ngoài phần mở đầu, tóm tắt, mục lục, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, khóa luận tốt nghiệp bao gồm ba chương: CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ CÁC KẾT QUẢ PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ HOÀN THIỆN HỆ THỐNG THANH TOÁN ĐIỆN TỬ TẠI WEBSITE WWW.KIENTHUCVIET.VN CỦA CÔNG TNHH TRÍ TUỆ NHÂN TẠO CHƯƠNG 3: CÁC KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT HOÀN THIỆN HỆ THỐNG THANH TOÁN ĐIỆN TỬ TẠI WEBSITE WWW.KIENTHUCVIET.VN CỦA CÔNG TNHH TRÍ TUỆ NHÂN TẠO CHƯƠNG 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ 1.1 MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN 1.1.1 Khái niệm TMĐT Một số khái niệm thương mại điện tử được định nghĩa bởi các tổ chức uy tín thế giới như sau( theo Wikipedia)
6  Theo Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), "Thương mại điện tử bao gồm việc sản xuất, quảng cáo, bán hàng và phân phối sản phẩm được mua bán và thanh toán trên mạng Internet, nhưng được giao nhận một cách hữu hình, cả các sản phẩm giao nhận cũng như những thông tin số hoá thông qua mạng Internet".  Theo Ủy ban Thương mại điện tử của Tổ chức Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) định nghĩa: "Thương mại điện tử liên quan đến các giao dịch thương mại trao đổi hàng hóa và dịch vụ giữa các nhóm (cá nhân) mang tính điện tử chủ yếu thông qua các hệ thống có nền tảng dựa trên Internet."  Theo Ủy ban châu Âu: "Thương mại điện tử có thể định nghĩa chung là sự mua bán, trao đổi hàng hóa hay dịch vụ giữa các doanh nghiệp, gia đình, cá nhân, tổ chức tư nhân bằng các giao dịch điện tử thông qua mạng Internet hay các mạng máy tính trung gian (thông tin liên lạc trực tuyến). Thật ngữ bao gồm việc đặt hàng và dịch thông qua mạng máy tính, nhưng thanh toán và quá trình vận chuyển hàng hay dịch vụ cuối cùng có thể thực hiện trực tuyến hoặc bằng phương pháp thủ công." Từ các định nghĩa trên ta đưa ra một định nghĩa mang tính tổng quát về thương mại điện tử được sử dụng chính thức như sau: “Thương mại điện tử là việc tiến hàng các giao dịch thương mại thông qua mạng Internet, các mạng truyền thông và phương tiện điện tử khác”. 1.1.2 Khái niệm thanh toán điện tử TTĐT (Electronic payment) là việc thanh toán dựa trên nền tảng công nghệ thông tin, trong đó sử dụng máy tính nối mạng để truyền các thông điệp điện tử, chứng từ điện tử giúp cho quá trình thanh toán nhanh chóng, an toàn và hiệu quả. TTĐT là việc thanh toán qua thông điệp điện tử thay việc thanh toán tiền mặt. Theo ủy ban Châu Âu (EU), TTĐT được hiểu là việc thực hiện các hoạt động thanh toán thông qua các phương tiện điện tử dựa trên việc xử lý truyền dữ liệu điện tử. Từ khái niệm về thanh toán điện tử ta có thể rút ra khái niệm của thanh toán trực tuyến như sau:
7 Theo báo cáo quốc gia về kĩ thuật TMĐT của Bộ Thương mại thì “TTĐT là việc trả tiền và nhận tiền hàng cho các hàng hóa, dịch vụ được bán trên internet thông qua các thông điệp điện tử thay cho việc trao tay tiền mặt”. 1.2 MỘT SỐ LÝ THUYẾT VỀ VẤN ĐỀ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ 1.2.1 Phân loại các phương thức thanh toán trên 1 website 1.2.1.1 Thanh toán trực tuyến bằng các loại thẻ - Khái niệm thẻ thanh toán:Thẻ thanh toán là một phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt mà người chủ thẻ có thể sử dụng để rút tiền mặt hoặc thanh toán tiền mua hàng hoá, dịch vụ tại các điểm chấp nhận thanh toán bằng thẻ. - Phân loại thẻ thanh toán: + Thẻ tín dụng (Credit Card): là loại thẻ được sử dụng phổ biến nhất, theo đó người chủ thẻ được phép sử dụng một hạn mức tín dụng không phải trả lãi để mua sắm hàng hoá, dịch vụ tại những cơ sở kinh doanh, khách sạn, sân bay ... chấp nhận loại thẻ này. Gọi đây là thẻ tín dụng vì chủ thẻ được ứng trước một hạn mức tiêu dùng mà không phải trả tiền ngay, chỉ thanh toán sau một kỳ hạn nhất định. Cũng từ đặc điểm trên mà người ta còn gọi thẻ tín dụng là thẻ ghi nợ hoãn hiệu (delayed debit card) hay chậm trả. + Thẻ ghi nợ (Debit card): đây là loại thẻ có quan hệ trực tiếp và gắn liền với tài khoản tiền gửi. Loại thẻ này khi đợc sử dụng để mua hàng hoá hay dịch vụ, giá trị những giao dịch sẽ được khấu trừ ngay lập tức vào tài khoản của chủ thẻ thông qua những thiết bị điện tử đặt tại cửa hàng, khách sạn ... đồng thời chuyển ngân ngay lập tức vào tài khoản của cửa hàng, khách sạn... Thẻ ghi nợ còn hay được sử dụng để rút tiền mặt tại máy rút tiền tự động. Thẻ ghi nợ không có hạn mức tín dụng vì nó phụ thuôc vào số dư hiện hữu trên tài khoản của chủ thẻ. - Thẻ rút tiền mặt (Cash card): là loại thẻ rút tiền mặt tại các máy rút tiền tự động hoặc ở ngân hàng. Với chức năng chuyên biệt chỉ dùng để rút tiền, yêu cầu đặt ra
8 đối với loại thẻ này là chủ thẻ phải ký quỹ tiền gởi vào tài khoản ngân hàng hoặc chủ thẻ được cấp tín dụng thấu chi mới sử dụng được. 1.2.1.2 Thanh toán bằng ví điện tử Là một tài khoản điện tử. Nó giống như "ví tiền" của người mua hàng trên Internet và đóng vai trò như 1 chiếc Ví tiền mặt trong thanh toán trực tuyến, giúp người mua thực hiện công việc thanh toán các khoản phí trên Internet, gửi và tiền một cách nhanh chóng, đơn giản và tiết kiệm cả về thời gian và tiền bạc. Sự an toàn và tiện lợi chính là mục tiêu mà ví điện tử hướng tới. Một số loại ví điện tử phổ biến:  Ngân lượng: một sản phẩm của PeaceSoft Solutions Corporation  VnMart: Công ty cổ phần Giải pháp Thanh toán Việt Nam (VNPay)  Payoo: Công ty cổ phần DV Trực tuyến Cộng đồng Việt (VietUnion)  MobiVí: Công ty cổ phần Hỗ trợ DV Thanh toán Việt Phú  MoMo: ví tiền điện tử trên điện thoại di động của VinaPhone  VinaPay: Công ty cổ phần Công nghệ Thanh toán Việt Nam  Netcash: Công ty PayNet  Smartlink: Công ty cổ phần DV Thẻ Smartlink  M_Service: Công ty cổ phần DV Di động Trực tuyến 1.2.1.3 Trả tiền mặt khi giao hàng Đây vẫn là hình thức thanh toán chủ yếu khi mua hàng qua các website vì đảm bảo độ an toàn, khách hàng nhận đúng hàng đã đặt mua thì mới trả tiền. 1.2.1.4 Chuyển khoản ngân hàng Thông qua chuyển khoản tại các cây ATM hoặc giao dịch trực tiếp tại ngân hàng, chủ tài khoản chuyển khoản sang tài khoản của người bán một số tiền trước khi nhận hàng. Cách thức này chỉ nên thực hiện khi người mua có thể tin cậy ở người bán, thông thường khi hai bên là khách quen trên các website mua sắm hoặc người bán là
9 một đối tác có uy tín. Phương thức này rất hữu ích trong trường hợp người mua và người bán ở cách xa nhau, không thể thanh toán trực tiếp bằng tiền mặt, nhưng có rủi ro nhất định cho người mua, khi người bán không giao hàng hoặc giao hàng kém phẩm chất so với khi rao bán. 1.2.1.5 Gửi tiền qua bưu điện hoặc hệ thống chuyển tiền quốc tế Trong trường hợp người mua hoặc người bán ở cách xa, lại không có tài khoản ngân hàng thì có thể dùng cách này. Tuy nhiên sẽ tốn một khoản phí chuyển tiền; tùy dịch vụ của từng ngân hàng, mức phí có thể là vài chục nghìn đồng. 1.3 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU 1.3.1 Tình hình nghiên cứu trên thế giới TMĐT nói chung và TTĐT nói riêng trên thế giới đã phát triển từ những năm 1988, trong giai đoạn bùng nổ Internet và các công ty dotcom trên thế giới nhờ có một nền tảng công nghệ vững chắc từ TMĐT truyền thống. Có một số cuốn sách và tài liệu viết về TTĐT như “Hệ thống thanh toán điện tử trong Thương mại điện tử” của Donal O’Mahony, Michael Peirce, Hitesh Tewari, “Sự thật về Thanh toán trực tuyến” của Russell O’Brien, “Electronic Bill Presentment and Payment” của Kornel Terplan, “New Payment World” của Mary S.Schaeffer, “Payment System in Golb Perspectives” của Maxwell J.Fry, Isaack Kilato của nhóm tác giả , “Tạp chí nghiên cứu kinh doanh quốc tế toàn cầu số 2.2009” + Cuốn “Hệ thống thanh toán điện tử trong Thương mại điện tử” của Donal O’Mahony, Michael Peirce, Hitesh Tewari đã giới thiệu khá đầy đủ và chi tiết về công nghệ và hệ thống sử dụng cho phép thực hiện thanh toán qua Internet. Cuốn sách được viết cho các nhà nghiên cứu và các chuyên gia trong ngành để mở rộng và phát triển các công nghệ mới trong lĩnh vực này. + Cuốn “Thế giới thanh toán mới” của Mary S.Schaeffer lại cho ta cái nhìn toàn cảnh về lịch sử của các dịch vụ thanh toán trên thế giới, các phương thức thanh toán của ngày “hôm qua”, “hôm nay” và trong “tương lai” trên thế giới. Cuốn sách là sự giới thiệu đầy đủ về các kỹ thuật bảo mật an toàn hệ thống trong TMĐT nói chung và
10 TTĐT nói riêng cho từng lĩnh vực khác nhau như tài chính, ngân hàng, chứng khoán…. 1.3.2 Tình hình nghiên cứu tại Việt Nam TMĐT, như đã nói ở trên, là một lĩnh vực không còn mới mẻ ở Việt Nam, việc ứng dụng TMĐT là cần thiết cho sự phát triển của nền kinh tế. Tuy nhiên, hiện nay có rất ít tài liệu hay công trình nghiên cứu khoa học trực tiếp nào về TMĐT. Chủ yếu vẫn là các cá nhân, doanh nghiệp tự chủ động tìm hiểu về các nguồn tài liệu có sãn khác nhau trên thế giới và hợp tác triển khai ứng dụng TMĐT tại Việt Nam với các tổ chức, doanh nghiệp quốc tế. Tại các trường đại học Việt Nam có đào tạo về TMĐT, về công nghệ cũng chưa có giáo trình đào tạo chính thức về TMĐT mà chủ yếu vẫn là các tài liệu tổng hợp và dịch từ các tài liệu từ các chuyên gia, các trường đại học quốc tế, các tổ chức nghiên cứu quốc tế hay chính các doang nghiệp TMĐT nói chung và TTĐT nói riêng trên thế giới. Các giáo trình, bài giảng về TMĐT, TTĐT của trường Đại Học Thương Mại, Đại Học Ngoại Thương cũng chỉ dành một phần rất nhỏ để giới thiệu về các hình thức TTĐT hiện nay đang có trên thế giới. Bài giảng “Thanh toán trong thương mại điện tử” – Bộ môn Nguyên lý thương mại điện tử. Trong bài giảng, các tác giả đã đề cập đến các vấn đề thanh toán điện tử, bao gồm: tổng quan về thanh toán điện tử, các hệ thống trong thanh toán điện tử và công nghệ bảo mật trong thanh toán điện tử. Bài giảng cho ta cái nhìn tổng quan về thanh toán điện tử. Giáo trình “Thanh toán trong thương mại điện tử” – PGS.TS. Nguyễn Văn Thanh - Đại học Thương mại năm 2011. Đây là cuốn sách đề cập khá chi tiết về thanh toán điện tử. Tuy nhiên, do tiếp cận theo góc độ tài chính nên cuốn sách đề cập đến nhiều hoạt động thanh toán điện tử tại các ngân hàng mà chưa đề cập đến tình hình hoạt động thanh toán tại các doanh nghiệp hiện nay. Chính vì vậy, việc nghiên cứu một cách đầy đủ và toàn diện về mô hình này với các điều kiện kinh tế, chính trị… ở Việt Nam còn rất nhiều vấn đề và là một việc cần thiết, có tính khoa học cao.
11 CHƯƠNG 2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ CÁC KẾT QUẢ PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ TẠI WEBSITE WWW.KIENTHUCVIET.VN 2.1 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CÁC VẤN ĐỀ 2.1.1 Phương pháp thu thập dữ liệu Trong quá trình thu thập dữ liệu phục vụ đề tài khóa luận, em đã sử dụng các phương pháp thu thập dữ liệu sau: 2.1.1.1 Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp (điều tra, phỏng vấn) - Phiếu điều tra: Gửi cho các khách hàng của kienthucviet.vn thông qua email. Cụ thể phương pháp phiếu điều tra như sau: Nội dung điều tra: Tình hình ứng dụng và triển khai các dịch vụ TTĐT của Công ty TNHH Trí tuệ nhân tạo trên website www.kienthucviet.vn; chất lượng dịch vụ TTĐT mà công ty đang cung cấp, ý kiến của người sử dụng trên website www.kienthucviet.vn. - Cách thức tiến hành: Các phiếu điều tra sau khi được thiết kế sẽ được gửi đến khách hàng của kienthucviet.vn. Các khách hàng sau khi trả lời phiếu điều tra sẽ được đưa vào cơ sở dữ liệu của phần mềm SPSS để xử lý và phân tích. Mục đích áp dụng cách thức này là giúp thu thập thông tin một cách nhanh chóng nhất, tiết kiệm nhất và xử lý một cách chính xác nhất để có thể đưa ra những đánh giá và kết quả chuẩn xác nhất. - Ưu và nhược điểm của cách thức điều tra này + Ưu điểm: nhanh chóng, tiện lợi. hiệu quả cao. + Nhược điểm: khách hàng có thể không trả lời phản hồi hoặc không cung cung cấp câu trả lời chính xác. Đối tượng mẫu nghiên cứu: Khách hàng đã và đang học tập trực tuyến tại website www.kienthucviet.vn - Số lượng phiếu điều tra
12 + Số lượng phiếu đưa ra: 50 phiếu + Số lượng phiếu thu về: 40 phiếu 2.1.1.2 Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp (sách, báo, tài liệu, internet …) - Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty TNHH Trí tuệ nhân tạo - Nội dung: Là kết quả tổng hợp báo cáo về tình hình hoạt động kinh doanh trong 2 năm 2011, 2012 của công ty. - Ưu nhược điểm: Những số liệu thống kê về doanh nghiệp cho ta có được cái nhìn trực quan và hiệu quả về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. - Các nguồn khác: các dữ liệu thứ cấp được khai thác từ các từ nguồn như Báo cáo TMĐT qua các năm của Cục TMĐT – Bộ Công Thương, các hội thảo và diễn đàn về TTĐT, báo chí trong nước, quốc tế và từ nguồn internet về tình hình phát triển của TTĐT tại Việt Nam và trên Thế giới. - Nội dung: là các thông tin số liệu về tình hình phát triển chung của TTĐT trên Thế giới và Việt Nam; đánh giá, nhận định và dự báo về tốc độ phát triển trong thời gian tới của TTĐT và TMĐT. - Ưu nhược điểm: Tìm kiếm nhanh chóng, dễ dàng, số liệu đa dạng. Tuy nhiên mức độ chính xác và cập nhật của các số liệu thì khó có khả năng kiểm chứng. 2.1.2 Phương pháp phân tích dữ liệu 2.1.2.1 Phương pháp định lượng SPSS là phần mềm cung cấp hệ thống quản lý dữ liệu và phân tích thống kê trong môi trường đồ họa, sử dụng các trình đơn mô tả và các hộp thoại đơn giản để thực hiện hầu hét các công việc thống kê phân tích số liệu cho người dùng. Người dùng dễ dàng sử dụng SPSS để phân tích hồi quy, thống kê tần suất, xây dựng đồ thị… 2.1.2.2 Phương pháp tổng hợp và phân tích số liệu theo giá trị trung bình Kết quả các phiếu điều tra sau khi thu về được tổng hợp trên SPSS và phân tích theo giá trị trung bình và chỉ số thống kê. Các số liệu thống kê từ kết quả hoạt động của công ty được xử lý bằng hau phương pháp phân tích chi tiết và biểu đồ minh họa.
13 2.1.2.3 Phương pháp định tính Phân tích đáng giá thông tin thông qua câu hỏi phỏng vấn. Các câu hỏi phỏng vấn được xây dựng từ tổng quát toàn nghành đến chuyên sâu về công ty. Phương pháp phân tích tổng hợp theo hình thức quy nạp, đánh giá các vấn đề khác nhau rồi tổng hợp đưa ra các nhận định chung và đặc trưng. 2.2 ĐÁNH GIÁ TỔNG QUAN TÌNH HÌNH VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA NHÂN TỐ MÔI TRƯỜNG ĐẾN QUY TRÌNH THANH TOÁN TRỰC TUYẾN TẠI WEBSITE WWW.KIENTHUCVIET.VN 2.2.1 Tổng quan tình hình liên quan đến vấn đề nghiên cứu 2.2.1.1 Thực trạng chung Trong những năm trở lại đây với sự phổ biến của Internet, việc phát triển của công nghệ thông tin và thương mại điện tử tại việt Nam dường như là một điều tất yếu. Đi đôi với sự phát triển của thương mại điện tử là sự nở rộ của các hình thức thanh toán trực tuyến. Tuy nhiên, với một nước mới phát triển và quy mô phát triển chưa lớn thì các hình thức thanh toán trực tuyến tại Việt Nam còn có rất nhiều bất cập. Tốc độ phát triển hạ tầng công nghệ và Internet tại Việt nam dẫn đầu khu vực châu Á. Tốc độ phát triển Internet của Việt Nam luôn đạt trên 20% trong những năm gần đây. Nếu tính trong giai đoạn từ 2000 – 2010, Việt nam dẫn đầu khu vực châu Á về tốc độ tăng trưởng. Tuy nhiên, xét về tỷ lệ người dùng internet/dân số, Việt Nam mới chỉ đứng thứ 8 trong khu vực châu Á. Mặc dù số lượng người dân sử dụng Internet tăng rất khả quan trong thời gian qua nhưng thực tế người dân sử dụng thanh toán trực tuyến chỉ 4%, các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt dưới 20%. Người tiêu dùng chưa quen thuộc với dịch vụ thanh toán hiện đại của ngân hàng. Tại Việt Nam với một nền kinh tế mới phát triển hệ thống quản lý, thanh toán còn non kém cộng thêm với thói quen của người tiêu dùng sử dụng tiền mặt trong thanh toán thì việc thanh toán trực tuyến còn gặp khá nhiều khó khăn. Phần lớn các công ty đều nắm bắt được thương mại điện tử là xu thế tất yếu và chuẩn bị cho sự bùng nổ của thương mại điện tử từ nhiều năm nay.
14 Cùng với sự phát triển của Internet, thời gian dành cho việc đi mua sắm trực tiếp của nhân viên công chức ngày càng ít đi và việc mua bán online ngày càng nở rộ thì nhu cầu của việc thanh toán trực tuyến là ngày càng cấp thiết. Trong 10 năm trở lại đây các dịch vụ thanh toán trực tuyến đua nhau phát triển rầm rộ. Từ các ngân hàng mở thêm các dịch vụ thanh toán, đến các cổng thanh toán trực tuyến như Ngân lượng, bảo kim, Vnpay, soha …. Đến các công ty thanh toán quốc tế như paypal cũng đã bắt đầu phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam. Tuy nhiên hoạt động thanh toán trực tuyến tại Việt Nam vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn và phát triển chưa tương xứng với tiềm năng của mình. 2.2.1.2 Thực trạng tại Công ty TNHH Trí tuệ nhân tạo 2.2.1.2.1 Giới thiệu về Công ty TNHH Trí tuệ nhân tạo và website www.kienthucviet.vn Công ty TNHH Trí Tuệ Nhân Tạo (Artificial Intelligence Co., Ltd) viết tắt là AI được thành lập ngày 24/10/2003. Với ước mơ “Học sinh trên mọi miền đất nước đều có thể được học những thầy, cô giỏi nhất”, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Trí tuệ nhân tạo (AI Co., Ltd) đã nghiên cứu, phát triển “Giải pháp học và thi trực tuyến” nhằm góp phần nhỏ bé nâng cao chất lượng đào tạo thông qua việc cung cấp các dịch vụ Công nghệ thông tin có uy tín và chất lượng cao.  Tên gọi đầy đủ của công ty: Công ty trách nhiệm hữu hạn Trí tuệ nhân tạo Việt Nam  Tên giao dịch quốc tế: Artificial Intelligence Co., Ltd  Tên viết tắt: AI  Tổng Giám Đốc: Ông Hoàng Ngọc Trung  Địa chỉ: 118C – Hoàng Quốc Việt – Cầu Giấy – Hà Nội  Điện thoại: 04.85 87 75 22  Website: www.kienthucviet.vn  Email: hotro@kienthucviet.vn  www.kienthucviet.vn là website học và thi trực tuyến được giới chuyên môn đánh giá là trường trực tuyến lớn nhất Việt Nam
15 Tầm nhìn của công ty  Xây dựng thương hiệu ”Kiến Thức Việt” với website www.kienthucviet.vn trở thành Công ty hàng đầu trong lĩnh vực đào tạo trực tuyến - Chăm sóc sức khỏe trực tuyến - Du lịch trực tuyến - Giải trí trực tuyến - Mua sắm trực tuyến …  Không ngừng phát triển một đội ngũ nhân lực tài năng, sáng tạo kết hợp với công nghệ hiện đại tạo hiệu quả tối ưu giúp khách hàng giảm thiểu thời gian tối đa trong quá trình giao dịch với Công ty.  Tạo ưu thế cạnh tranh bằng các giải pháp tổng thể, cung cấp đa dạng các bài giảng trực tuyến, các phần mềm học tập và đào tạo trực tuyến.  Xây dựng hệ thống giảng dạy trực tuyến, hệ thống thanh toán qua thẻ học Kiến Thức Việt và thanh toán trực tuyến, triển khai các giải pháp E-marketing vào hoạt động kinh doanh.  Dự tính tới 2015 doanh thu của công ty sẽ là 5.000.000 USD/năm; số lượng thành viên trên www.kienthucviet.vn là 5.000.000 thành viên. Mục tiêu chiến lược 2013  Tiếp tục đa dạng hóa các sản phẩm bài giảng của Công ty, giữ vững và không ngừng nâng cao chất lượng, số lượng sản phẩm, dịch vụ của Công ty.  Tiếp tục phát huy những giá trị văn hóa công ty đã đạt được, không ngừng phát huy tính sáng tạo của nhân viên, xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp phát huy hết khả năng và năng lực của con người trong Công ty.  Mở rộng hệ thống phân phối thẻ học trực tuyến Kiến Thức Việt trên toàn quốc bằng việc tăng cường sự hiện diện của các đại lý, tồng đại diện trên toàn quốc  Triển khai các giải pháp e-marketing vào hoạt động kinh doanh và quảng bá hình ảnh website www.kienthucviet.vn – website hàng đầu Việt Nam về giáo dục và đào tạo trực tuyến. Sơ đồ cơ cấu tổ chức doanh nghiệp Tổng giám đốc
16 Phòng Nhân sự Phòng kinh doanh Phòng kế toán Phòng kỹ thuật Phòng quay Phòng media Hình 1: Cơ cấu tổ Hình 1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức Công ty trách nhiệm hữu hạn Trí Tuệ Nhân Tạo (Nguồn: Công ty TNHH Trí Tuệ Nhân Tạo) Tồng Giám Đốc  Là người điều hành mọi hoạt động của Công ty  Xây dựng phương án, tổ chức bộ máy quản lý và phát triển bộ máy quản lý trong công ty  Xây dựng các chiến lược phát triển hoạt động kinh doanh của công ty  Trực tiếp chỉ đạo hoạt động của các phòng ban khác Phòng Nhân Sự  Lên kế hoạch tham mưu, giúp việc cho Tổng giám đốc về công tác tổ chức, nhân sự  Chịu trách nhiệm trước Tổng giám đốc về các hoạt động đó trong nhiệm vụ, thẩm quyền được giao Phòng Kế Toán  Quản lý các nguồn vốn sản xuất kinh doanh sao cho có hiệu quả  Thực hiện công tác chuyên môn nghiệp vụ, công tác hạch toán, quyết toán  Thực hiện các nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước Phòng kinh doanh  Xây dựng và triển khai các hợp đồng kinh tế
17  Tìm kiếm khách hàng, gặp gỡ, tư vấn bán hàng, tìm kiếm hệ thống phân phối thẻ học trực tuyến  Thực hiện các chương trình marketing online nhằm quảng bá sản phẩm và thương hiệu của công ty  Tư vấn khách hàng về việc sử dụng sản phẩm và dịch vụ của công ty Phòng quay  Thực hiện quay các video bài giảng trực tiếp từ các thấy cô giáo tại phòng quay của Công ty hoặc các giảng đường bên ngoài Công ty  Chuyển video bài giảng lên phòng media để xử lý Phòng media  Lên lịch quay video bài giảng từ các thấy cô giáo  Xử lý video bài giảng Phòng kĩ thuật  Tạo các phần mềm phục vụ đào tạo  Nghiên cứu, phát triển và tư vấn giải pháp công nghệ 2.2.1.2.2 Giới thiệu về các hình thức thanh toán điện tử và thực trạng hệ thống thanh toán điện tử của công ty TNHH Trí Tuệ Nhân Tạo đang sử dụng Hiện tại Công ty TNHH Trí Tuệ Nhân Tạo đang sử dụng hình thanh toán trực tuyến đó là Internet banking, mua thẻ cào Kiến thức việt của Công ty phát hành. Internet banking (của Vietinbank): Dịch vụ ngân hàng qua Internet được xây dựng nhằm đem doanh nghiệp đến với khách hàng mọi lúc mọi nơi. Chỉ cần một chiếc máy vi tính có kết nối Internet và mã truy cập do ngân hàng cung cấp, khách hàng có thể thực hiện các giao dịch với ngân hàng với tính an toàn bảo mật cao. Mua thẻ cào Kiến thức việt của Công ty phát hành: Nạp tiền bằng thẻ cào là phương thức mua thẻ cào của Kiến thức việt từ các đại lý bán thẻ, sau đó dùng mã thẻ cào để nạp tiền và thanh toán với tài khoản trên website www.kienthucviet.vn. Chỉ với thao tác đơn giản là cào và nhập mã số thẻ vào hệ thống nạp tiền trên website www.kienthucviet.vn. Sau 1 phút khách hàng sẽ có tiền trong tài khoản kienthucviet.vn để thực hiện thanh toán cho các bài giảng.
18 Thực trạng hệ thống thanh toán điện tử: Thanh toán trực tuyến luôn là khó khăn đối với cả doanh nghiệp lẫn khách hàng. Cơ chế thanh toán của Công ty TNHH Trí Tuệ Nhân Tạo hiện giờ đang khá đơn giản với các hình thức như thanh toán thanh toán qua chuyển khoản, thẻ ATM, mua thẻ cào Kiến thức việt. Hiện tại, công ty chưa sử dụng các công cụ thanh toán hiện đại và an toàn hơn như ví điện tử, cổng thanh toán…. Rõ ràng, trong một môi trường bán hàng trực tuyến, việc chỉ áp dụng các phương thức thanh toán trên mang lại cho khách hàng sự thiếu an tâm vì tỉ lệ rủi ro không nhỏ, khách hàng không có nhiều sự lựa chọn trong việc thanh toán và vẫn có một tỉ lệ lớn khách hàng mất thời gian và công sức đi ra ngân hàng và các cây ATM để chuyển khoản. Một tỉ lệ khách hàng không nhỏ vì thế cũng mất đi vì tâm lý “ngại”. 2.2.2 Ảnh hưởng của các yếu tố môi trường bên ngoài đến thanh toán trực tuyến của website www.kienthucviet.vn 2.2.2.1 Ảnh hưởng của hạ tầng công nghệ thông tin, viễn thông Hạ tầng công nghệ có vai trò rất lớn đối với tới sự phát triển của TTĐT, đối với TTĐT thì Internet và viễn thông được coi như huyết mạch giao thông của một quốc gia. Việc phát triển công nghệ thông tin và các phần mềm ứng dụng giúp cho TTĐT phát triển thể hiện trong việc giúp khách hàng nạp tiền, rút tiền một cách thuận tiện nhất và đảm bảo an toàn, quá trình quản lý các giao dịch cũng trở nên dễ dàng hơn. 2.2.2.2 Ảnh hưởng của hành lang pháp lý Hành lang pháp lý cho hoạt động thanh toán nói chung và thanh toán điện tử nói riêng tiếp tục được hoàn thiện, nhiều văn bản quy phạm pháp luật đã được rà soát, chỉnh sửa, bổ sung và ban hành mới để hướng dẫn và điều chỉnh các hoạt động thanh toán, giúp cho việc quản lý, vận hành, giám sát hoạt động thanh toán đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế. Môi trường chính trị - pháp luật ảnh hưởng rất lớn tới TMĐT nói chung và các phương thức TTĐT nói riêng. Trong xu thế toàn cầu hóa các quốc gia không ngừng đầu tư, tạo điều kiện và xây dựng hành lang pháp lý phục vụ cho các hoạt động TMĐT diễn ra thuận lợi. Tại Việt Nam, Chính phủ cũng rất quan tâm tới việc hoàn thiện
19 khung pháp lý quy định về các hoạt động TMĐT với nền tảng chính là những văn bản quy phạm pháp luật thuộc hệ thống Luật giao dịch điện tử 2005 và Luật công nghệ thông tin 2006. Về chính sách TTĐT cũng nhận được sự quan tâm của các cơ quan chức năng thể hiện qua Nghị Định 92 về TT không dùng tiền mặt, các nghị định về chữ ký số và dịch vụ chữ ký số, Internet… Thành lập 2 tổ chức là trung tâm Chứng Thực Số Quốc Gia và trung tâm Ứng Cứu Khẩn Cấp Máy Tính Việt Nam để khắc phục các sự cố. Tên văn bản Ngày ban hành Quyết định số 222/2005/QĐ- TTg của Thủ tướng chính Phủ phê duyệt kế hoạch tổng thể phát triển TMĐT giai đoạn 15/09/2005 2006 – 2010 Quyết định số 112/2006/QĐ- TTg của Thủ tướng chính Phủ về việc phê duyệt đề án phát triển ngành Ngân hàng 24/05/2006 Việt Nam đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020
20 Quyết định số 291/2006/QĐ- TTg của Thủ tướng chính Phủ phê duyệt đề án thanh toán không dùng tiền mặt 29/12/2006 giai đoạn 2006- 2010 và định hướng đến năm 2020 Nghị định số 27/2007/NĐ- CP về Giao dịch điện tử 23/02/2007 trong hoạt động tài chính Nghị định số 35/2007/NĐ- CP về Giao dịch điện tử 08/03/2007 trong hoạt động ngân hàng Quyết định số 32/2007/QĐ – NHNN về hạn mức số dư 03/07/2007 đối với thẻ trả trước vô danh Bảng 1: Các văn bản pháp lý liên quan đến TTĐT Đây là những văn bản pháp luật quy định hành lang pháp lý cho các giao dịch trực tuyến trong hoạt động TMĐT đã góp phần thúc đẩy TTĐT phát triển. Tuy nhiên việc áp dụng vào thực tế chưa đạt được hiệu quả như mong đợi do nhiều văn bản chưa thực sự đi vào cuộc sống, cơ chế giám sát và chế tài chưa đủ mạnh, thiếu cơ chế giải quyết tranh chấp. 2.2.2.3 Ảnh hưởng của hệ thống bảo mật trong Thương mại điện tử Tình trạng bảo mật cho các website nói chung và các website thương mại điện tử Việt Nam nói riêng hiện nay là đáng báo động. Nếu không kịp thời khắc phục thì sẽ là hiểm hoạ khôn lường cho ngành công nghệ còn non trẻ này của đất nước. Tình trạng ăn cắp và sử dụng thẻ tín dụng giả để mua hàng trên các website thương mại điện tử, tình trạng phát tán virus ăn cắp mật mã liên tục xảy ra với cường độ ngày một nhiều, một số vụ tấn công của các Hacker Việt vào một vài website thương mại điện tử trong thời gian gần đây, một số website của các tổ chức bị các hacker nước ngoài xâm nhập… tự nó đã nói lên điều đó. Khi thiết lập một dự án thương mại điện tử thường vì do kiến thức của các CIO (Giám đốc phụ trách thông tin) trong lĩnh vực bảo mật còn hạn chế hoặc do ý muốn